Ouderparticipatie in praktijk ouderbevraging. Mogelijke voorbeelden van onderzoeksvragen:

Transcriptie

1 Ouderparticipatie in praktijk uderbevraging Wat? Een uderbevraging heeft tt del m p een snelle manier de meningen van uders te verzamelen ver een bepaald nderwerp. Dit kan gaan ver een afgebakend thema (bijvrbeeld verkeer) f ver een bredere thematiek (bijvrbeeld het welzijnsbeleid van de schl). De uderraad en/f de schl kunnen een bevraging rganiseren. Wanneer de uderraad beslist m een enquête te huden ver een afgebakend nderwerp, gebeurt dit in verleg met de schl. Een uderbevraging kan p twee wijzen gebeuren; mndeling f schriftelijk. Onder mndeling verstaan we alle vrmen van interviews, dit beschrijven behandelen we niet in deze uderpraktijk. We spitsen ns te p de meest gangbare en gebruiksvriendelijke vrmen van schriftelijke bevraging. Wie neemt de uderbevraging af? Van wie? Het is aangewezen m een uderbevraging tijdens de vrbereidingsfase in nderling verleg tussen de uders en de schl te bespreken. Dit zrgt vr een breder draagvlak en het vergrt de kans tt een hgere graad van betrkkenheid en participatie. Ouderraad: Wanneer de uderbevraging het initiatief is van de uderraad, beperkt de bevraging zich tt een afgebakend nderwerp. Schl: De schl kan een brede uderbevraging huden ver meerdere (beleids)thema s De enquête kan afgenmen wrden van een bepaalde delgrep (bijvrbeeld van de uders van leerlingen uit het 6 de secundair ver de eindejaarsreis) f van alle uders. He begin je eraan? Een enquête pmaken vraagt tijd en een minimum aan vrkennis ver het nderwerp. Stap 1: de nderzeksvraag del van de bevraging De nderzeksvraag mvat meestal abstracte begrippen. In de eerste plaats meten deze abstracte verwachtingen mgezet wrden in cncrete en meetbare vragen. De nderzeksvraag hu je gedurende het ganse prces van pstellen van de enquête vr gen. Mgelijke vrbeelden van nderzeksvragen: Stap 2: Bepalen welke vrm van enquête gebruikt zal wrden Schriftelijke vragenlijst Online: Via mail Web survey De website verzamelt meer dan 250 websites die survey-sftware aanbeiden. Smmige pesten p schl het algemeen welzijnsbeleid p schl de werking van de uderraad verkeer

2 websites bieden hun sfware gratis aan, meestal vr beperkte vragenlijsten en een beperkte delgrep. Meestal is het mgelijk m een nline bevraging af te drukken zdat men deze k p papier kan invullen. Er met dan wel iemand zijn die de resultaten manueel nline ingeeft. Stap 3: De nderzeksvraag mzetten in cncrete thema s Het heeft weinig zin m het warm water terug uit te vinden. Er zijn nline vele vrbeelden te vinden van enquêtes die schlen hebben afgenmen. Deze kunnen als basis dienen. De VCOV heeft zelf k enkel vrbeelden in haar database. Deze zijn terug te vinden p de website f kunnen aangevraagd wrden. Stap 4: De vragen frmuleren Vraagvrm: Multiplechice- f meerkeuzevragen Bij meerkeuzevragen kiest de persn die de vragen beantwrdt uit een aantal vrpgestelde antwrden. Het gaat bij dit srt van vragen m het vaststellen van feiten. Bijvrbeeld f de invuller de mama f papa is, een zn f dchter in de lagere schl f het secundair nderwijs heeft (meer antwrden mgelijk), welk verversmiddel er gebruikt wrdt m naar schl te kmen... Wanneer je vr deze vrm van vragen kiest, hu je het aantal alternatieven best beperkt in functie van de verwerking. Sms is het aangewezen m de meest gangbare antwrden p te nemen in de enquête en een aparte categrie andere met invulmgelijkheid te vrzien. Schaalvragen Schaalvragen kunnen pgedeeld wrden in twee grepen: Berdelingsvragen Bij dit srt van vragen ga je na in welke mate de bevraagde iets vindt f he hij zich erbij velt. Meestal gaat het hier ver subjectieve nderwerpen waardr het aangewezen is te vertrekken vanuit stellingen. He meer stellingen ver een bepaald nderwerp, he beter het beeld is dat uit de bevraging kmt. Bijvrbeeld: De drankautmaten bieden een geznd aanbd. De drankautmaten staan p de gede plaats. Er zijn vldende drankautmaten. Bij berdelingsvragen gebruik je een berdelingsschaal f m het verzicht te bewaken een matrix. Een vrbeeld:

3 Gedragsvragen Bij gedragsvragen peil je naar frequentie en intensiteit. Frequentievragen zijn vragen ver he vaak men iets det in een bepaalde peride. Intensiteitsvragen zijn vragen ver heveel tijd men aan iets besteedt in een bepaalde peride. Een vrbeeld hiervan is Heveel uur per week besteedt juw kind aan het maken van huiswerk? 1 uur 2 uur 3 uur 4 uur 5 uur 6 uur 7 uur 8 uur 9 uur meer Open vragen Bij pen vragen geeft de bevraagde persn zelf het antwrd p de vraag. Er zijn twee situaties waarin je pen vragen kan gebruiken: Wanneer je weinig vrkennis hebt en niet ged kan bepalen wat de mgelijke antwrden zijn. Wanneer er te veel mgelijke antwrden zijn. Een nadeel bij pen vragen is de verwerking van de antwrden. Open vragen zijn drgaans af te raden, maar kunnen sms ndzakelijk zijn, vral wanneer je weinig weet van de mgelijke antwrden f niet ged kan inschatten he mgelijke antwrden gegrepeerd meten wrden. Aandachtspunten: Stel cncrete vragen. Wanneer je vage termen gebruikt, zals regelmatig, krijg je slecht vergelijkbare antwrden. De ene verstaat nder regelmatig iets anders dan de andere persn. In dit vrbeeld ntbreekt een cncrete tijdsaanduiding. Een vrbeeld van een slechte vraag: Heb je sms cntact met de titularis? (wat is cntact? Wat betekent sms?). Een betere vraag kan zijn: He vaak heb je de vrbije drie maanden gesprken met de titularis? Sms helpt een verduidelijking. Een mgelijke verduidelijking bij het vrige vrbeeld kan zijn: een gesprek aan de klasdeur, een udercntact, een telefngesprek Stel begrijpelijke vragen. Frmuleer krte zinnen, znder tussenzinnen Geef de vrkeur aan actief taalgebruik, bven passief taalgebruik. Een passieve vraag kan zijn: Dr wie wrdt de agenda meestal ndertekend? Beter is: Wie ndertekent meestal de agenda? Vermijd ntkenningen en vral dubbele ntkenningen. Een bijvrbeeld van een vraag met een dubbele ntkenning: Vindt u het niet meilijk dat er geen udercntacten plaatsvinden tijdens de schluren? Beter is: Vindt u het wenselijk dat er udercntacten plaatsvinden tijdens de schluren? Vermijd ingewikkelde en nduidelijke wrden. Hanteer klare taal.

4 Stel eenduidige vragen. Twee vragen in één vraag is een veelgemaakte fut bij het pstellen van enquêtes. De plssing is duidelijk: als je twee nderwerpen in één vraag aansnijdt, maak er dan twee vragen van. Stel neutrale vragen. Het is belangrijk dat je je neutraal en pen pstelt ten pzichte van de bevraagde. Een slechte vraag kan zijn: Vind je de speelplaats k z vuil? Beter is een berdelingsschaal te gebruiken en vlgende vraag te stellen: Welke berdeling geef je aan de netheid van de speelplaats? Stel vragen die niet van een vernderstelling uitgaan. In enquêtes gaan enquêteurs sms uit van vernderstelde kennis bij de ndervraagden. Een vrbeeld van hiervan is: Let je bij de trlleybekentas die je met juw kind meegeeft f deze CE-gekeurd is? Hier ga je uit van twee vernderstellingen: enerzijds dat alle kinderen een bekentas p wieltjes hebben en anderzijds dat iedereen de EC-markering kent. Stap 5: De vragen clusteren en p een platfrm plaatsen Nadat alle vragen zijn pgesteld en je de bijhrende antwrden hebt gefrmuleerd, maak je clusters van vragen. Een verduidelijkende tekst bij elke cluster helpt de persn die de vragenlijst invult. Zet belangrijke vragen vraan in elke cluster. Zrg vr een lgische vlgrde, waarbij de belangrijkste clusters vraan geplaatst wrden. Vragen ver het prfiel van de invuller zet je best achteraan in de bevraging. Bij aanvang zijn mensen ng fris. Schrijf een krte intrductie vr het hele nderzek. Hierin verduidelijk je wie het nderzek uitvert, wat het del is, de vertruwelijkheid, wat er met de resultaten gebeurt, heveel tijd de bevraging in beslag neemt en laatst maar niet in het minst de appreciatie vanuit ju naar de bevraagde te vr deelname aan de enquête. Nadien plaats je alles p het gekzen platfrm. (Zie stap 2) Stap 6: rganiseer een prefafname en stuur bij. Kies persnen die een prefafname willen maken. Het is belangrijk dat deze persnen niet betrkken zijn bij de pmaak van de enquête. Ng beter is persnen te betrekken de kritisch zijn f waarbij je prblemen verwacht. De gegevens die je uit de prefafname krijgt, gebruik je m de enquête aan te passen. Dit kan gaan ver inhudelijke aspecten (slechte vraagstelling, nduidelijke antwrden, verkeerd type van vraag ) als ver vrmelijke aspecten (tekstgrtte, lettertype ). De prefafname gebruik je m de duurtijd te bepalen m de enquête vlledig in te vullen. Deze duur neem je p in de intrductie. (Zie stap 5, laatste punt) Stap 7: Publicatie Cmmunicatie Herinnering Na stap 6 publiceer je de enquête en breng je de persnen die je wilt bevragen p de hgte van dit initiatief. Gebruik hiervr zveel mgelijk cmmunicatiekanalen (nieuwsbrieven, website, Facebk, Smartschl, ) Enkele dagen vr het afsluiten van de bevraging, stuur je ng een herinnering. Smmige mensen leggen dcumenten even pzij en vergeten uiteindelijk m de enquête in te vullen.

5 Stap 8: Afsluiten van de enquête Het is belangrijk m bij aanvang de afsluitdatum mee te delen. Op het mment dat de enquête afgeslten is, bedank je de persnen die de bevraging hebben ingevuld en meld je wat de vlgende stappen zijn in het prces. Stap 9: Verwerking van de gegevens en een rapprt schrijven Bij web survey gebeurt de verwerking meestal autmatisch. Indien de bevraging p papier is gebeurd, zullen de cijfergegevens en de pen antwrden manueel verwerkt meten wrden in een rapprt. Vanuit het rapprt interpreteer je de gegevens en zet je eventuele aandachtspunten m in actiepunten. Het is nuttig m een tp te maken van zaken die ged zijn en een lijst van zaken die vr verbetering vatbaar zijn. Stap 10: Cmmunicatie De rapprtgegevens en bevindingen cmmuniceer je met alle belanghebbenden (uders, leerlingen, schlbestuur ) Meld wat er cncreet gaat gebeuren met de bevindingen en wanneer er eventueel resultaat verwacht mag wrden van dr te veren verwachtingen. Cmmuniceer regelmatig in nieuwsbrieven, website, smartschl ver veranderingen die rechtstreeks vrvleien uit de bevraging. Heveel tijd steek je hierin? Vrbereiding: Vrdat je de bevraging effectief afneemt, drlp je de eerste 7 stappen. Elke stap is waardevl binnen het prces en zrgt vr het wel f niet slagen van de enquête. Het verzamelen van gegevens, het frmuleren van vragen en deze clusteren, het aanmaken van het (web)dcument, het uittesten en bijsturen vraagt enkele weken tijd. De bevraging zelf: Geef de persnen die bevraagd wrden vldende tijd m de enquête in te vullen. De dit niet vr een vakantie, want dan zijn de meeste mensen in vakantiestemming. Zrg vr vldende cmmunicatie rnd de einddatum en stuur een herinnering. Verwerking: Dit is afhankelijk van de grtte van de enquête. Naast de verwerking van de gegevens vrzie je k tijd vr het interpreteren, het frmuleren van actiepunten en het schrijven van een rapprt. Deze gegevens maak je publiek. Nadien: Verwijs regelmatig naar de enquête wanneer er zaken wrden aangepakt die uit de bevraging kwamen. Dit zrgt ervr dat de bevraagden zich serieus genmen velen en zet hen aan m de vlgend keer terug mee te den. Wat heb je ndig? Een duidelijke planning. In bijlage vind je een Excel-dcument als vrbeeld. Vr een nline-enquête zek je een aanbieder die web survey ndersteunt. Uitgebreide enquêtes zijn meestal betalend. Smmige aanbieders bieden de mgelijkheid m eenmalige prjecten p te stellen, anderen werken met een abnnement.

6 Vr een bevraging p papier zrg je best vr een felle kleur van papier en een envelp. De kleur van het papier zrgt ervr dat het dcument pvalt en het is gemakkelijk m in latere cmmunicatie naar te verwijzen. De envelppe garandeert de privacy en annimiteit van de bevraging. Andere f ludieke vrmen van bevragen De mini-enquête Dit is een krte bevraging (1 tt 3 vragen) die de uders nmiddellijk kunnen invullen en afgeven. Ouderwerking/schl kan de minienquête laten invullen p een mment dat er veel uders naar de schl kmen (udercntact, uderfeest,.) Vrdelen: Je hebt life cntact met de uders, je kan ze aanspreken, extra inf geven en stimuleren m de mini-enquête in te vullen. Ouders kunnen vragen stellen f iets mndeling telichten. Vr anderstalige uders kan er ter plaatse vertaald wrden. Hge respns mdat uders er niet veel werk mee hebben en nmiddellijk kunnen afgeven. Nadelen: De rganisatren meten meer tijd besteden aan de afname Fysieke vrmen (sneppapiertjes, buwblkjes ) Deze vrm is enkel te gebruiken m de mening te verkrijgen van uders ver één specifieke vraag, waarbij er vral geplst wrdt naar pr f cntra. De fysieke vrm van bevragen gebeurt p mmenten dat veel uders aanwezig zijn p schl, bijvrbeeld tijdens het schlfeest f p een uderavnd. Hierbij maak je gebruik van tastbaar materiaal. Belangrijk is dat het gebruikte middel uitndigend is en nmiddellijk een visueel resultaat weergeeft. Bijvrbeeld:

7 Sneppapiertjes: Bij één centrale vraag antwrden uders dr het papiertje van een snepje, dat wrdt aangebden, in een glazen bkaal pr f in een bkaal cntra te depneren. Buwblkjes: Hetzelfde principe kan tegepast wrden met buwblkjes die gestapeld wrden tt een tren. Guden tips Betrek de schl van in het prille begin: waarm wil je als uderwerking een bevraging rganiseren? Wat wil je te weten kmen? Wat gebeurt er met de resultaten?... Een gede en pen cmmunicatie vraf is heel belangrijk. Een gede vrbereiding zrgt vr het welslagen van een enquête. Vrzie hier vldende tijd en medewerkers. Stel van in het begin klaar wat je wenst te nderzeken (de nderzeksvraag) en wijk hier niet vanaf. Cmmuniceer regelmatig en duidelijk ver dit prject. Gebruik hiervr verschillende cmmunicatiekanalen, bijvrbeeld nieuwsbrieven, website, Facebk, Schlnline Kppel nadien terug naar de bevraagden en meld welke stappen je neemt met de resultaten uit de enquête. Maak gebruik van heldere taal in het pstellen van de vragen en begeleidende tekst. Niet elke uder is vertruwd met het invullen van een enquête f is de Nederlandse taal vldende machtig. In smmige situaties is het aangewezen m een alternatieve enquête te maken, zdat k de uders die het Nederlands niet ged machtig zijn, hun mening kunnen geven. Heb aandacht vr meilijk bereikbare uders. Het kan nuttig zijn m naast de bevraging een fcusgrep te rganiseren vr specifieke delgrepen. Tijdens deze bijeenkmst kan de enquête tegelicht wrden f kunnen de uders p een aangepaste wijze hun mening geven.