Jaarverslag. Handhaving

Transcriptie

1 Jaarverslag Handhaving 2014

2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding Integraal Handhavingsprogramma Leeswijzer Beleidsmatige Ontwikkelingen Integraal Toezicht- en Handhavingsprogramma Proces-verbaal vergoeding Uitvoering Organisatie van de handhaving Interne sturing Externe afstemming Registratie handhavingsgegevens Uitvoering toezicht en handhaving Urenbesteding Toezicht Urenbesteding Juridische handhaving Conclusie en aanbevelingen Conclusie Aanbevelingen...11 Lijst met afkortingen en begrippen...12 Bijlage 1 - Overzicht prioriteiten...13 Pagina 3 van 13

4 1. Inleiding Voor u ligt het Jaarverslag Handhaving 2014 van de gemeente Asten. Dit verslag maakt de resultaten van de Astense handhaving inzichtelijk. Kern van het handhavingsprogramma is het streven naar een veilige en leefbare samenleving en het verbeteren van het naleefgedrag onder burgers en ondernemers. Het jaarverslag geeft inzicht in de stappen die genomen zijn om aan de eerder genoemde doelstelling bij te dragen. Het jaarverslag geeft geen antwoord op de vraag in hoeverre Asten veiliger en leefbaarder is geworden, dit is beschreven in de Veiligheidsmonitor. 1.1 Integraal Handhavingsprogramma De gemeenteraad stelde op 3 mei 2011 het Integraal Handhavingsprogramma vast. De doorlooptijd van dit handhavingsprogramma is vier jaar. Hierin is vastgelegd welke prioriteiten de gemeente Asten heeft op het gebied van handhaving. Het handhavingsprogramma is de basis voor het jaarverslag. Aan de hand van de gestelde prioriteiten is gekeken op welke wijze daar invulling aan is gegeven in Daarnaast is een blik op de toekomst geworpen. Tevens zijn er aanbevelingen gedaan om de voortgang van het handhavingsprogramma te waarborgen. 1.2 Leeswijzer Het jaarverslag geeft invulling aan drie onderwerpen. Alle onderwerpen worden afzonderlijk in een hoofdstuk behandeld, waarnodig worden conclusies en acties benoemd. De drie onderwerpen vormen de basis voor de afsluitende conclusie in het laatste hoofdstuk. In hoofdstuk 2 is een overzicht te vinden van de beleidsmatige ontwikkelingen die van invloed zijn (geweest) op de handhaving. Het is inzichtelijk gemaakt welke invloed dit had op de handhavingsorganisatie. Daarnaast is aangegeven of aan alle doelstellingen voldoende invulling is gegeven of dat er nog stappen genomen moeten worden. Hoofdstuk 3 vormt de kern van het verslag. Hierin is inzichtelijk welke activiteiten in 2014 zijn uitgevoerd. Geprobeerd is om de resultaten zoveel mogelijk integraal weer te geven. Het is echter onvermijdelijk om onderwerpen uit te splitsen. Hierbij is zo veel mogelijk rekening gehouden met de doelstellingen uit het handhavingsprogramma. Hoofdstuk 4 werpt een blik op de toekomst. Het geeft inzicht in de ontwikkelingen die op korte termijn van invloed zijn op de handhaving. Afsluitend is in hoofdstuk 5 een conclusie te vinden. Na de conclusie volgen in dit hoofdstuk aanbevelingen om de handhaving verder te verbeteren of beleid bij te stellen. Aan het einde van dit jaarverslag is een begrippenlijst te vinden. Hierin worden alle begrippen en afkortingen op alfabetische volgorde toegelicht en/of uitgewerkt. Pagina 4 van 13

5 2. Beleidsmatige Ontwikkelingen In dit tweede hoofdstuk zijn de belangrijkste beleidsmatige ontwikkelingen beschreven die van invloed zijn geweest op de handhaving door de gemeente Asten. Per onderwerp is kort beschreven op welke wijze het van invloed is geweest op de handhaving. Wanneer er onvoldoende invulling is gegeven aan een onderwerp, zijn er actiepunten opgenomen om in de toekomst volledig te kunnen voldoen. 2.1 Integraal Toezicht- en Handhavingsprogramma Op dinsdag 3 mei 2011 stelde de gemeenteraad het Integraal Toezicht- en Handhavingsprogramma vast. In dit handhavingsprogramma verwoordt het college van burgemeester en wethouders welke prioriteiten de daaropvolgende vier jaar belangrijk zijn voor de gemeentelijke handhaving. Aan de hand van vierentwintig thema s is bepaald waarop de komende vier jaar toezicht wordt gehouden door de gemeente. In het handhavingsprogramma kregen naast overlast, de thema s gevaarlijk afval, industrieterrein oud, bouwen zonder vergunning en illegale bewoning en tijdelijke huisvesting arbeidsmigranten de hoogste prioriteit. Het college en de gemeenteraad vinden het beide van belang dat ook op de overige thema s gehandhaafd moet worden wanneer de situatie daarom vraagt. Ook gevaarlijke situaties moeten altijd worden aangepakt. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) speelt daarin een grote rol. Hierin zijn voorschriften opgenomen waaraan de organisatie van de (gemeentelijke) handhaving moet voldoen. Door het vaststellen van het handhavingsprogramma, en de daarbij behorende beleidscyclus, voldoet de gemeente Asten aan de wettelijke voorschriften. Naast de wettelijke voorschriften is afstemming gezocht met ander gemeentelijk beleid waarin handhaving een belangrijke schakel is. Zo is het handhavingsbeleid afgestemd op de Kadernota Integraal Veiligheidsbeleid. Conclusie: Met het Integraal Toezicht- en Handhavingsprogramma voldoet de gemeente Asten aan de eisen uit de Wabo. Actie: Jaarlijks een uitvoeringsprogramma vaststellen, waarin beschreven is welke invulling wordt gegeven aan de prioriteiten uit het handhavingsprogramma. Jaarlijks een jaarverslag opstellen, waarin beschreven is op welke wijze invulling gegeven is aan de verwachte inspanning uit het uitvoeringsprogramma. 2.2 Proces verbaal-vergoeding Op 26 november 2014 besloot het Ministerie van Veiligheid en Justitie om de proces verbaal-vergoeding per 1 januari 2015 af te schaffen. De regeling zorgde ervoor dat wanneer een Boa bestraffend optrad, de betrokken gemeente een vergoeding vanuit het CJIB kreeg. De inkomsten vanuit gemeentelijke proces verbalen komt vanaf 1 januari 2015 volledig ten goede aan de staatskas. Vanuit de VNG is geprobeerd om samen met het ministerie een oplossing te vinden. Deze oplossing is er niet gekomen. In de Tweede Kamer is door verschillende partijen aandacht gevraagd voor het mogelijke probleem. In een motie is vastgelegd dat het ministerie voor 1 juli 2015 moet onderzoeken welke gevolgen het stopzetten van de vergoeding heeft voor gemeenten. Pagina 5 van 13

6 3. Uitvoering In dit derde hoofdstuk wordt, naast de interne en externe organisatie van de handhaving, beschreven op welke wijze invulling is gegeven aan de handhaving in Daarnaast is inzichtelijk welke taken zijn uitgevoerd en welke resultaten dit heeft opgeleverd. Ten slotte is er specifiek aandacht voor parkeertoezicht en het project Inhaalslag gebruiksvergunningen en meldingen. 3.1 Organisatie van de handhaving Naast de dagelijkse gang van zaken, wordt op verschillende wijzen de handhaving gestuurd. Deze sturing vindt zowel intern als extern plaats. In alle gevallen wordt er gezocht naar mogelijkheden om efficiënt en effectief te handhaven. Daarbij wordt gekeken naar zowel de preventieve als repressieve kant van de handhaving Interne sturing Binnen de eigen organisatie is er één integrale overlegvorm. Deze vindt plaats op uitvoerend niveau. Binnen dit overleg zijn de disciplines milieu, bouwen/ruimtelijke ordening, APV en (brand)veiligheid vertegenwoordigd. Daarnaast is er een afstemmingsoverleg tussen veiligheid, leefbaarheid en handhaving. Tijdens dit tweewekelijkse overleg worden actuele onderwerpen of controles besproken die plaatsgevonden hebben of gepland zijn Externe afstemming In regionaal verband is er geen structurele externe afstemming meer sinds de Servicepunten Handhaving in 2013 zijn stopgezet. 3.2 Registratie handhavingsgegevens De registratie van handhavingsgegevens vindt sinds eind 2013 plaats in een nieuw registratiesysteem waarin alle disciplines werkzaam zijn. In 2014 is verder geïnvesteerd om dit systeem actueel te houden. In voorkomende gevallen worden ook oudere dossiers toegevoegd om zo een volledige digitaal werkdossier op orde te hebben. Dit heeft capaciteit gekost. Actie: In 2015 moet er aandacht blijven om Squit XO zo volledig mogelijk te krijgen. 3.3 Uitvoering toezicht en handhaving Om te weten welk effect het handhavingsprogramma heeft, is het belangrijk om de resultaten inzichtelijk te maken. In deze paragraaf is de werkelijk bestede tijd vergeleken met het geplande aantal uren uit het Uitvoeringsprogramma Pagina 6 van 13

7 3.3.1 Urenbesteding Toezicht In dit uitvoeringsprogramma was uur beschikbaar voor toezicht. Uiteindelijk is er uur toezicht uitgevoerd. Prioriteit 1 Thema Gepland Uitgevoerd Gevaarlijk afval Industrieterrein oud Bouwen zonder vergunning Illegale bewoning en tijdelijke huisvesting arbeidsmigr Overlast Prioriteit 2 Horeca Evenementen Bestaande bouw (gebruiksvergunning) 0 Project Bestaande bouw en monumenten (kwaliteit) IPPC Risicovolle bedrijven Bouwen met vergunning Slopen zonder vergunning Prioriteit 3 Bodem 0 10 Bp. Buitengebied Bp. Bebouwde kom Slopen met vergunning Recreatie 28 0 Natuurschoon en groen 0 6 Reclame 20 0 Overige bedrijven 0 37 Prioriteit 4 Afval Glastuinbouw Industrieterrein nieuw Veehouderijen Niet geprioriteerde thema s/ Projecten Riolering RIEC Project brandveiligheid Leefbaarheid Onvoorzien Wat direct opvalt is dat er minder uren aan handhaving zijn besteed dan gepland. De belangrijkste reden hiervoor is de invoering van het zaakgericht werken. Hierdoor zijn medewerkers meer tijd kwijt met administratieve handelingen in de programma s Verseon en Squit XO. In het algemeen is het overgrote gedeelte van de uren besteed aan de thema s zoals gepland. Het grootste gedeelte van de uren die gereserveerd zijn voor onvoorzien, zijn besteed aan klachten/handhavingsverzoeken binnen de thema s Bestemmingsplan Buitengebied en Bestemmingsplan Bebouwde kom. Pagina 7 van 13

8 3.3.2 Urenbesteding Juridische handhaving In het uitvoeringsprogramma was uur beschikbaar voor juridische handhaving. Uiteindelijk is er uur juridische handhaving uitgevoerd. Prioriteit 1 Thema Gepland Uitgevoerd Gevaarlijk afval 0 0 Industrieterrein oud Bouwen zonder vergunning Illegale bewoning en tijdelijke huisvesting arbeidsmigr Overlast Prioriteit 2 Horeca Evenementen Bestaande bouw (gebruiksvergunning) 0 Project Bestaande bouw en monumenten (kwaliteit) 0 0 IPPC Risicovolle bedrijven 75 0 Bouwen met vergunning Slopen zonder vergunning 20 0 Prioriteit 3 Bodem 0 0 Bp. Buitengebied Bp. Bebouwde kom Slopen met vergunning 5 5 Recreatie Natuurschoon en groen 0 2 Reclame 0 0 Overige bedrijven 0 54 Prioriteit 4 Afval 0 0 Glastuinbouw 13 0 Industrieterrein nieuw 0 0 Veehouderijen Niet geprioriteerde thema s/ Projecten Riolering 0 45 RIEC 40 8 Inhaalslag gebruiksvergunningen en -meldingen Onvoorzien Wat opvalt is dat er minder uren juridische handhaving zijn ingezet dan gepland. De belangrijkste reden hiervoor is de invoering van het zaakgericht werken. Hierdoor zijn medewerkers meer tijd kwijt met administratieve handelingen in de programma s Verseon en Squit XO. Daarnaast wijken de ingezette uren af van de planning. Het grootste knelpunt zit hem in enkele complexe handhavingszaken in het buitengebied. Door bezwaaren beroepprocedures is hier veel tijd in geïnvesteerd. Pagina 8 van 13

9 3.3.3 Parkeertoezicht In 2014 is het centrum van Asten ingrijpend veranderd. Om te waarborgen dat er tijdens en na de werkzaam het centrum goed bereikbaar bleef met voldoende parkeergelegenheid, was er in het Uitvoeringsprogramma Handhaving 2014 veel aandacht voor parkeertoezicht in het centrum van Asten. Het parkeertoezicht is uitgevoerd door de eigen Boa, ongeveer tweeënhalf uur per week. Daarnaast is er structureel parkeertoezicht ingehuurd bij de Stichting Stadswacht Helmond (SSH). De Boa s van SSH waren in duo s gemiddeld vier uur per week aanwezig. Hiervoor was een bedrag van ,- beschikbaar in de begroting van Door de inzet van de eigen Boa en de Boa s van SSH zijn vierhonderddrieëndertig parkeerboetes uitgeschreven. Per parkeerboete ontving de gemeente een vergoeding van 25,-. De vergoeding voor onze gemeente vanuit het CJIB bedraagt ,-. Uit cijfers van SSH blijkt dat er in Asten een gemiddeld naleefgedrag is voor wat betreft de blauwe kaart. Gezien het afschaffen van de proces verbaal-vergoeding moet in 2015 opnieuw bekeken worden op welke wijze de gemeente de blauwe zone wenst te handhaven. Conclusie: Er is voldoende parkeergelegenheid in het centrum van Asten. Het naleefgedrag in de blauwe zone is gemiddeld. Actie: Ontwikkelingen met betrekking tot de proces verbaal-vergoeding blijven volgen. In 2015 opnieuw beoordelen op welke wijze het parkeertoezicht in het centrum ingevuld moet worden Project Inhaalslag gebruiksvergunningen en -meldingen In 2014 is een inhaalslag gemaakt met het controleren van gebruiksvergunningen en meldingen. Naast dat een inhaalslag gewenst was, had het project ook ten doel om inzicht te krijgen in het naleefgedrag wanneer het om brandveiligheid gaat. In het Uitvoeringsprogramma Handhaving 2014 zijn vijftig adressen opgenomen welke gecontroleerd zijn op de brandveiligheidsvoorzieningen. De vijftig objecten zijn gekozen op basis van het risico wat ontstaat in geval van een brand. Daarbij was aandacht voor locaties met minder zelfredzame personen, zoals basisscholen en verzorgingstehuizen, en locaties met nachtverblijf en enkele grotere industriële locaties. Tijdens de controles zijn geen overtredingen vastgesteld die direct een gevaar opleverden voor de gebruikers. Op de meeste locaties is direct actie ondernomen om de overtreding te beëindigen. De overtredingen lopen uiteen van klein, een lampje in de vluchtrouteaanduiding welke stuk is, tot groter, zoals het niet (volledig) in werking hebben van de brandmeld- en ontruimingsinstallatie. Pagina 9 van 13

10 Opvallend is dat veel overtredingen ontstaan uit onwetendheid en een gebrek aan kennis van de regels. Daarnaast ontstaan overtredingen door interne wijzigingen/verbouwingen. Dit zijn de complexere overtredingen. In het geval van de kleine overtredingen, zoals vluchtrouteaanduiding die niet verlicht is, is er vaak sprake onvoldoende controle op de installatie door de gebruiker. Conclusie: Er zijn veel overtredingen bij het brandveilig gebruik van bouwwerken. Gebruikers zijn onvoldoende op de hoogte van (veranderende) wet- en regelgeving. Actie: Vanaf 2015 structureel aandacht geven aan het toezicht op brandveilig gebruik van bouwwerken. Onderzoeken op welke wijze gebruikers meer bewust worden van brand(on)veilig gebruik van bouwwerken Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant In 2014 is een gedeelte van het toezicht uitgevoerd door de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (Omgevingsdienst). In Asten is er voor gekozen om de Omgevingsdienst alleen in te zetten binnen het basistakenpakket. Dit betekent dat zij slechts naar een beperkt deel van de inrichting kijken en niet naar bijvoorbeeld het bestemmingsplan, bouwvoorschriften en brandveiligheid. In de uitvoering zijn er in 2014 op zesenvijftig locaties controles uitbesteed aan de Omgevingsdienst. Bij vijfendertig van de tweeënvijftig bedrijven werd een overtreding geconstateerd. In de meeste gevallen betrof het categorie twee overtredingen. Enkele controles zijn niet uitgevoerd door de vogelgriep en lopende beroepszaken. Deze controles worden uitgevoerd in Pagina 10 van 13

11 4. Conclusie en aanbevelingen Dit laatste hoofdstuk vormt een samenvatting van het afgelopen jaar. Daarnaast geeft het aanbevelingen. 4.1 Conclusie De invoering van het zaakgericht werken en het op orde krijgen van het registratiesysteem Squit XO heeft voor een (tijdelijke) administratieve last gezorgd. Doordat medewerkers meer verantwoordelijk worden voor een goede archivering, zijn er administratieve taken bijgekomen. In 2014 is dit ten koste gegaan van de productieve uren. Er moet aandacht blijven voor goede ondersteuning van medewerkers binnen beide systemen. Het project Inhaalslag gebruiksvergunningen- en meldingen heeft veel inzet gekost. Uit de resultaten blijkt dat de materie in veel gevallen te ingewikkeld is om aan de eigen verantwoordelijkheid over te laten. Er moet aandacht zijn voor voorlichting, maar ook structureel aandacht voor toezicht op de naleving van regels. Ten slotte blijkt in 2014 wederom dat het lastig is om een realistische planning te maken. Hoewel de meeste capaciteit is besteed aan de geplande thema s, is er wederom veel capaciteit besteed aan het opvolgen van klachten/meldingen en verzoeken om handhaving. Vooral binnen de thema s Bestemmingsplannen Buitengebied en Bestemmingsplan Bebouwde kom. 4.2 Aanbevelingen Zoals uit het verslag is op te maken is er nog ruimte voor verbetering. Deze acties zijn op verschillende plaatsen in het verslag benoemd. De acties komen voort uit wetgeving, beleid of uitvoering. Aanbevelingen zijn per thema weergegeven. Sommige aanbevelingen hebben zijn weerslag op meerdere thema s, zij worden echter maar één keer benoemd. Aanbevelingen op basis van wetgeving: 1. Een Uitvoeringsprogramma Handhaving 2015 opstellen. Aanbeveling op basis van beleid: 1. Ontwikkelingen rondom de proces verbaal-vergoeding volgen. 2. In 2015 een nieuw standpunt vaststellen met betrekking tot het parkeertoezicht in het centrum. Aanbevelingen op basis van uitvoering: 1. Structureel aandacht geven aan het toezicht op brandveilig gebruik van bouwwerken. 2. Onderzoeken op welke wijze meer bewustzijn gecreëerd kan worden op brand(on)veilig gebruik van bouwwerken. Pagina 11 van 13

12 Lijst met afkortingen en begrippen APV: Algemene Plaatselijke Verordening A-PHO: Ambtelijk Provinciaal Handhavingsoverleg A-RHO: Ambtelijk Regionaal Handhavingsoverleg BCS: registratiesysteem voor vergunningverlening en handhaving op basis van Bouwregelgeving en bestemmingsplannen BOA: Buitengewoon opsporingsambtenaar B-PHO: Bestuurlijk Provinciaal Handhavingsoverleg B-RHO: Bestuurlijk Regionaal Handhavingsoverleg Flankerend beleid: het gelijktijdig bestuursrechtelijk als strafrechtelijk handhaven FTE: fulltime-equivalent, één FTE staat voor een volledige functie Gebruiksbesluit: Besluit brandveilig gebruik bouwwerken. Dit besluit bevat voorschriften in het kader van brandveiligheid en zorgt voor een afname van het aantal gebruiksvergunningplichtige situaties GS: Gedeputeerde Staten Handhavingssporen: met handhavingssporen worden de verschillende disciplines van handhaving onderscheiden in verschillende kleuren. - grijs; milieuwet- en regelgeving - rood; bouwen en ruimtelijke ordening - paars; openbare orde, veiligheid en ruimtegebruik - geel; sociale zekerheid, belasting en economie IPO: Interprovinciaal Overleg Seph: Servicepunt Handhaving StraMis: registratiesysteem voor vergunningverlening en handhaving op basis van Milieuwetten Squit XO: registratiesysteem voor vergunningverlening en handhaving op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht SRE: Samenwerkingsverband Regio Eindhoven VNG: Vereniging Nederlandse Gemeenten Wabo: Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Pagina 12 van 13

13 Bijlage 1 - Overzicht prioriteiten Prioriteit 1 Illegale bewoning en tijdelijke huisvesting Specifieke aandachtsbedrijven Illegale activiteiten / onbekende bedrijven Evenementen Bouwen en slopen zonder vergunning Risicovolle bedrijven Hangjongeren IPPC inrichtingen (overige bedrijven prioriteit 4) Prioriteit 2 Horeca Industrieterrein oud Bestaande bouw Bouwen en slopen met vergunning Prioriteit 3 Bodem (niet inrichting gebonden) Bestemmingsplan bebouwde kom Bestemmingsplan buitengebied Recreatie Flora en Fauna Gebruik openbare ruimte Prioriteit 4 Industrieterrein nieuw Glastuinbouw Afval Reclame Overige bedrijven Veehouderijen Pagina 13 van 13