Inhoudsopgave. Hoofdstuk 1 Inleiding 3. Hoofdstuk 2 Wettelijke kaders 4. Hoofdstuk 3 Monitoring en evaluatie 6. Hoofdstuk 4 Overige activiteiten 9

Transcriptie

1 Jaarverslag Handhaving

2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2 Wettelijke kaders 4 Hoofdstuk 3 Monitoring en evaluatie 6 Hoofdstuk 4 Overige activiteiten 9 Hoofdstuk 5 Bestuursrechtelijke handhaving 10 Hoofdstuk 6 Aanbevelingen 11 2

3 Hoofdstuk 1 Inleiding Voor u ligt het Jaarverslag Handhaving 2014 van de gemeente De Wolden. Dit jaarverslag brengt onder meer de gemeentelijke inspanningen met betrekking tot de handhaving van de fysieke leefomgeving in kaart. Daarnaast geeft het jaarverslag een beeld van de (beleving van) naleving van de wet- en regelgeving ten aanzien van de fysieke leefomgeving binnen de gemeente De Wolden. Deze fysieke leefomgeving heeft betrekking op bouwregelgeving, ruimtelijke regelgeving en milieutaken. Hierbij wordt ingegaan op de handhavingstaken, zoals deze worden uitgevoerd door het cluster Toezicht en Handhaving. De gemeente heeft nog meer handhavende taken (belasting, leerplicht, etc.), maar omdat bij deze taken een directe relatie met de fysieke leefomgeving ontbreekt, maken deze geen onderdeel uit van dit jaarverslag. Dit verslag maakt de resultaten van het handhavingsuitvoeringsprogramma 2014 inzichtelijk. 3

4 Hoofdstuk 2 Wettelijke en gemeentelijke kaders 2.1 Wettelijke kaders Op 1 oktober 2010 is de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) ingevoerd. De op deze wet gebaseerde Besluit omgevingsrecht (Bor) en Regeling omgevingsrecht (Mor) gingen tegelijk in werking. De jaarlijkse verplichte evaluatie en rapportage zijn vastgesteld in artikel 7.7 van de Bor. Het opstellen van het jaarverslag past in het beleid van de gemeente om zo transparant mogelijk uitvoering te geven aan haar wettelijke taken. 2.2 Gemeentelijke kaders In 2014 is gewerkt met het Handhavingsuitvoeringsprogramma 2014 (HUP 2014). Dit is het uitvoeringsprogramma van de gemeente De Wolden. Het is een nadere uitwerking van de kadernota Toezicht en Handhaving gemeente De Wolden Het Handhavingsuitvoeringsprogramma bevat een raming van de handhavingsactiviteiten die in het begrotingsjaar 2014 door het college worden uitgevoerd. Dit jaarprogramma vormt de basis voor het jaarverslag. Dit jaarverslag geeft, aan de hand van gestelde prioriteiten, inzicht in de resultaten van het Handhavingsuitvoeringsprogramma De wijze waarop handhaving binnen de gemeente De Wolden plaatsvindt, is door het college vastgesteld in de Kadernota Toezicht en Handhaving van de gemeente De Wolden De Kadernota bevat het beleidsmatige kader voor een effectieve en efficiënte invulling van de handhavingstaak van de gemeente De Wolden. In dit plan is bepaald, dat jaarlijks een Handhavingsuitvoerings programma (HUP) wordt opgesteld. De handhavingsprioriteiten zijn vastgesteld na uitvoering van een risicoanalyse. In de Kadernota is bepaald, dat jaarlijks een Jaarverslag wordt opgesteld. Met onderliggend verslag wordt aan deze bepaling voldaan. 2.3 Jaarverslag en de beleidscyclus Het uitvoeringsprogramma, de Kadernota Toezicht en Handhaving en dit Jaarverslag maken onderdeel uit van het door de Wabo verplichte adequate handhavingsproces. Het handhavingsproces heeft een dubbel cyclisch karakter. Bij deze cyclus is sprake van een beleidscyclus en een operationele cyclus. De beleidscyclus bestaat uit de volgende fasen: het stellen van doelen en prioriteiten, uitvoering en resultaten, evaluatie en eventueel bijstelling van de doelen en de prioriteiten. De operationele cyclus bestaat uit de volgende fasen: opstellen van programma, uitvoering en registratie, evaluatie en eventueel bijstelling van het. Het handhavingsproces wordt in onderstaande figuur weergegeven. 4

5 Zoals hierboven is aangegeven vindt handhaving via de beleidscyclus en de uitvoeringscyclus systematisch plaats. Het systematisch doorlopen van deze cyclus zorgt ervoor dat het beleid zich voortdurend ontwikkelt. 2.4 Doelen Wabotoezicht De primaire aandachtspunten bij het bouwtoezicht liggen in dezelfde lijn als de toetsmomenten bij het vergunningverleningproces: Constructieve veiligheid en brandveiligheid van (toekomstige) gebruiker; Constructieve veiligheid en brandveiligheid van (de omgeving van) het bouwwerk; Volledig toezicht op openbaar toegankelijke bouwwerken; Gezondheid (toekomstige) gebruikers; Gebruiksvoorschriften uit bestemmingsplannen; Wetgeving ter voorkoming van illegale bouw. En voor het toezicht op sloopactiviteiten zijn dat: Veilige wijze van slopen voor directe omgeving en gebruikers; Het beperken van overlast voor de omgeving; Naleving van sloopvoorschriften (asbest en andere milieuaspecten). Het uiteindelijke doel is een veilig en gezond gebouwenbestand in de gemeente De Wolden, waarbij de openbaar publiektoegankelijke bouwwerken voldoende aandacht krijgen tijdens de realisatie- en beheerfase. Het toezicht op het gezondheidsaspect is gericht op een veilige wijze van asbestverwijdering en een gezond binnenklimaat in gebouwen. Openbare ruimte Toezicht in de openbare ruimte richt zich op drie thema s: - Toezicht op evenementen - Alcohol (& jongeren) - Toezicht in de openbare ruimte (klachten/meldingen)openbare ruimte 5

6 Hoofdstuk 3 Monitoring en evaluatie 3.1 Milieu Per 1 januari 2014 zijn de milieutaken op het gebied van vergunningverlening maar ook toezicht en handhaving over gegaan naar de Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe (RUD Drenthe). Wettelijk gezien blijft het bevoegd gezag over deze taken bij de gemeente. De RUD werkt op basis van een eigen jaarprogramma, waarvoor de gemeente De Wolden voor haar grondgebied input heeft geleverd. Voor wat betreft toezicht gaat het om milieucontroles bij inrichtingen in de categorie 1 t/m 4, vuurwerkverkooppunten en het behandelen van milieuklachten. Indien uit een controle blijkt dat een handhavingsmaatregel noodzakelijk is, dan wordt deze door een jurist van de RUD opgesteld. Overigens wordt alle correspondentie ondertekend door een verantwoordelijke functionaris van de gemeente De Wolden. Hiertoe is in 2014 het benodigde mandaatbesluit genomen. Over de uitvoering van de RUD in 2014 voor de gemeente De Wolden wordt periodiek verslag uitgebracht d.m.v. voortgangrapportages. Omdat deze rapportages niet alleen toezicht en handhaving betreffen, maar ook vergunningverlening en adviestaken (bijv. bodem) blijven deze rapportages buiten dit jaarverslag. Het jaarverslag van de RUD volgt nog. De medewerkers van de RUD hebben via het zogenaamde systeem van de verlengde kabels de werkzaamheden voor De Wolden uitgevoerd. Dat betekent dat zij vanuit de locaties Assen en/of Emmen toegang hadden tot de gemeentelijke systemen zoals Decos (zaaksysteem) en Squit XO (workflowsysteem). Dit was in 2014 zo en zal ook in 2015 zo zijn. 3.2 Bouwen en Wonen Het controleren van alle bouwactiviteiten is niet mogelijk. Prioriteitstelling is daarom noodzakelijk. Constructieve veiligheid en brandveiligheid hebben daarbij de hoogste prioriteit. Onder het thema bouwen vallen de controles voor de omgevingsvergunningen, illegale bouw en gebruik (bestemmingsplan). Controles omgevingsvergunningen Onder deze controles vallen in ieder geval de controles van de bouwkundige veiligheidsaspecten (sterkte, stijfheid en stabiliteit van de constructie) en brandveiligheidsaspecten. Doelstelling is om bij alle bouwactiviteiten, waar een omgevingsvergunning voor nodig is, controle op de constructieve veiligheid uit te voeren op basis van de goedgekeurde constructieberekeningen en constructietekeningen. Bouwwerken waarvan de aanvang van de bouwwerkzaamheden bij de gemeente is gemeld, worden altijd gecontroleerd. Naast het toezicht op de constructieve veiligheid worden bij elke verleende omgevingsvergunning toezichtcontroles gehouden met betrekking tot de naleving van voorschriften uit het Bouwbesluit, bestemmingsplan, Wet ruimtelijke 6

7 ordening en wordt tevens getoetst of niet is afgeweken van de verleende vergunning. Daarvoor worden meerdere controles gepland conform het Landelijk Toetsprotocol van de Vereniging Bouw- en Woningtoezicht. Het toezicht op bouwwerken waarbij de risico s minder groot zijn heeft minder prioriteit. Het gaat hier onder meer om dakkapellen, de wat kleinere bijgebouwen en aanbouwen aan de achterzijde. Deze bouwwerken zijn, sinds de invoering van de Wabo, in veel gevallen vergunningsvrij. Wel moeten deze bouwwerken voldoen aan de eisen die zijn gesteld in het Bouwbesluit. Overigens is per 1 november 2014 een nieuwe wettelijke regeling met betrekking tot vergunningvrij bouwen in werking getreden. De mogelijkheden om vergunningvrij te bouwen zijn weliswaar verruimd, maar de voorwaarden waaronder dit mag zijn complexer dan voorheen. In 2014 zijn de volgende bouwcontroles uitgevoerd: Gebied Taak Aantal gerealiseerd 2013 Wabo, Woningwet Wabo, Woningwet Wet ruimtelijke ordening Wet ruimtelijke ordening Wabo, Woningwet Toezicht omgevingsvergunning bouw en sloop Uit bovenstaande tabel blijkt dat er meer vergunningen zijn gecontroleerd dan gepland, omdat er meer vergunningen zijn verleend en toezichthouders van Hoogeveen ook taken op zich hebben genomen. Ten opzichte van 2013 zijn er 20 vergunningen meer gecontroleerd. Bij de overige zaken is vooraf geen raming gemaakt, omdat het gaat om zaken die vooraf moeilijk in te schatten zijn. Het aantal handhavingszaken is vergelijkbaar met Openbare ruimte en bijzondere wetten Aantal gepland Stilleggingen (bouwstop) 2-5 Bewoning in strijd met bestemmingsplan Gebruik in strijd met bestemmingsplan (niet zijnde bewoning) Handhavingszaak op basis van een klacht of melding Aantal gerealiseerd 2014 In 2014 hebben toezichthouders van Hoogeveen voor het eerst toezicht activiteiten uitgevoerd binnen de gemeente De Wolden op het gebied van openbare ruimte en bijzondere wetten. Vanuit het Integraal Veiligheidsbeleid zijn drie thema s al prioriteit aangemerkt voor toezicht en handhaving in de openbare ruimte. Het gaat om de volgende thema s: 7

8 - Toezicht op evenementen - Alcohol (& jongeren) - Toezicht in de openbare ruimte Activiteiten in 2014 Het eerste half jaar van 2014 is gebruikt om toezicht en handhaving te organiseren en om afspraken hierover te maken tussen gemeente De Wolden en gemeente Hoogeveen. Vanaf juni 2014 zijn de eerste toezichthoudende activiteiten op deze thema s ondernomen. Evenementen zijn bezocht, en toezicht gehouden naar aanleiding van klachten over overlast. Daarnaast hebben de toezichthouders diverse plekken in de openbare ruimte bezocht waar jongeren bij elkaar komen. Toezicht en handhaving op deze manier in De Wolden is nieuw. Daarom is afgesproken dat niet direct handhavend wordt opgetreden. De nadruk ligt op, kennismaken, signaleren en in gesprek gaan met elkaar. Om een indruk te krijgen van activiteiten die zijn verricht in het kader van toezicht en handhaving in de openbare ruimte wordt hieronder een aantal activiteiten benoemd. In 2014 zijn de volgende evenementen bezocht: - Concours Hippique - Oktoberfest te Alteveer - Autoblubbering - Indoor motorcross - Oldtimer dag Ruinerwold - Zendmarathon café Centraal Dijkhuizen - Oudejaarsdag Het toezicht wordt door de organisatoren als positief ervaren. De ervaringen die zijn opgedaan worden gebruikt om de vergunningverlening en handhaving van evenementen verder te professionaliseren. Tijdens de controles is met organisatoren gesproken en zijn hen indien nodig tips aangedragen. Er is gelet op veiligheid, overlast voor omwonenden en het schenken van alcohol. Naar aanleiding van meldingen hebben er controles plaats gevonden op de volgende onderwerpen: - Illegale motorcrossers in natuurgebied - Overlast jeugd Het Groene Hart - Overlast jeugd sportpark Zuidwolde - Standplaatsvergunningen Aanwezig bij overleggen: Wijkagentenoverleg Evenementenoverleg Voorbesprekingen jaarwisseling 8

9 Hoofdstuk 4 Overige activiteiten Naast de toezicht houdende activiteiten op straat wordt er geïnvesteerd in het opbouwen van een sluitend netwerk van preventie en repressie. Daarvoor worden door de toezichthouders diverse overleggen bijgewoond. 4.1 Overleg met wijkagenten Er vindt periodiek overleg plaats met de wijkagenten, de verkeerspolitie, Stichting Welzijn De Wolden, de afdeling Openbare Werken en Ruimtelijke Ordening en de ambtenaar belast met openbare orde en veiligheid. Dit overleg heeft in 2014 acht keer plaatsgevonden. Er zijn naar aanleiding van dit overleg een aantal integrale controles uitgevoerd (politie en handhaving). Hieraan is totaal 50 uur besteed. Een proactieve rol heeft als doel sneller en adequater te reageren op situaties die tot een klacht of verzoek om handhaving kunnen leiden. 4.2 Keten en caravans In het door de gemeenteraad vastgestelde programma lokaal jeugdbeleid is prioriteit gegeven aan het opstellen van een gedragscode voor keten en caravans. Uitvloeisel van dit beleid is dat bij het niet nakomen van de gedragsregels wordt gehandhaafd op de regels van het bestemmingsplan. Tussen de juridisch medewerker handhaving, afdeling Welzijn van de gemeente en de Stichting Welzijn De Wolden vindt er regelmatig plaats. In 2014 heeft 8 keer overleg plaatsgevonden en zijn 80 uren besteed aan dit onderdeel. Hieruit voorkomend zijn de volgende acties uitgevoerd: - bezoek ter plaatse van de keet n.a.v. vragen van de jongeren aan Gemeente De Wolden; - bezoek ter plaatse van de keet om het naleefgedrag van de jongeren te controleren; - bezoek ter plaatste n.a.v. opmerkingen van omwonenden; - informatie verstrekken ter voorkoming van klachten/verzoeken om handhaving. 9

10 Hoofdstuk 5 Bestuursrechtelijke handhaving Bestuursrechtelijke handhaving is gericht op het voorkomen, dan wel ongedaan maken van een situatie die in strijd is met wettelijke voorschriften. Bestuursrechtelijke handhaving is als zodanig dus niet gericht op straffen maar op het herstellen van de legale situatie. Door een duidelijke communicatie naar de burger toe worden vaak handhavingszaken al in een vroeg stadium opgelost. Soort Aantal Verzoeken tot handhaving/klachten 63 Eigen waarneming/naar aanleiding van controles 37 Preventieve dwangsom 0 Voornemen opleggen last onder dwangsom 6 Besluit tot opleggen last onder dwangsom 5 Besluit tot toepassing last onder bestuursdwang (bouwstop) Besluit niet handhavend optreden 3 Afgehandelde handhavingszaken/klachten 42 Geïnde verbeurde dwangsommen 2 Intrekken gehele of gedeeltelijke vergunning 0 4 Opmerkelijk is dat in 2014 aanzienlijk meer klachten/verzoeken tot handhaving zijn binnen gekomen dan het jaar daarvoor (63 om 24). Meer dan een verdubbeling dus. Daarvoor is geen aanwijsbare reden en er is ook nog geen sprake van een trend. Wel is het zo dat vanuit de gemeente meer aandacht is voor het registeren van een klacht of handhavingsverzoek. Een mail of brief van een inwoner werd in voorgaande jaren wellicht nog niet als klacht herkend, maar vanaf 2014 wel. Een deugdelijke registratie is waardevol, omdat vanuit het oogpunt van dienstverlening een goede afhandeling van een klacht of handhavingsverzoek van essentieel belang is. Het aantal afgehandelde handhavingsverzoeken/klachten (42) is minder dan het aantal geregistreerde handhavingsverzoeken/klachten. Reden hiervoor is dat een groot aantal van deze zaken nog doorlopen in Daarnaast is het opmerkelijk dat vier keer is overgegaan tot het opleggen van een bouwstop. Deze maatregel is noodzakelijk in het geval geconstateerd wordt dat zonder vergunning of in afwijking van een vergunning wordt gebouwd. Dit kan uiteraard onwenselijke situaties veroorzaken en om de illegale situatie niet te vergroten is een bouwstop noodzakelijk. 10

11 Hoofdstuk 6 Aanbevelingen en afsluiting 6.1 Aanbevelingen Op basis van de evaluatie en ervaringen van afgelopen jaar zijn er aanbevelingen ter verbetering van het werkproces. BAG-meldingen Het proces met betrekking tot het gereed melden van woningen in de BAG en de registratie daarvan is voor verbetering vatbaar. Vooral het melden zelf moet structureel onderdeel uitmaken van het reguliere bouwtoezichtproces. Hiervoor wordt afstemming gezocht met Hoogeveen, gelet op de ambtelijke samenvoeging per 1 januari De melding moet volgens landelijke richtlijnen (en bijbehorende formulieren) gedaan worden. Dit is noodzakelijk om inzicht te krijgen in het gemeentelijke gebouwenbestand en om de verschillende afnemers van de BAG van voldoende informatie te voorzien. In december 2014 is een BAG-audit uitgevoerd. Hieruit al een aantal leerpunten naar voren komen, onder andere met betrekking tot dit onderwerp. Proces Bouwtoezicht Het Bouwtoezichtproces is tot stand gekomen aan de hand van werkafspraken die diverse werkoverleggen zijn gemaakt. Het proces zelf is echter onvoldoende geborgd in de Administratieve Organisatie. Het proces moet ingericht worden in SXO om op deze wijze een eenduidige werkwijze te bevorderen en te garanderen dat bouwtoezicht volgens de landelijke kwaliteitsstandaard plaatsvindt. Proces toezicht openbare ruimte en bijzondere wetten In 2014 zijn ervaringen opgedaan met het o.a. het toezicht op evenementen. Deze ervaringen worden gebruikt om het toezicht in 2015 verder uit te bouwen in de openbare ruimte. Ook om vergunningverlening en handhaving op dit vlak verder te professionaliseren. Actualiseren Kadernota handhaving De Kadernota handhaving kende een looptijd tot begin Het spreekt vanzelf dat het belangrijk is dat de gemeente een bestuurlijk vastgestelde Kadernota heeft, waarin doelstellingen en prioriteiten zijn opgenomen die aansluiten bij de lokale bestuurlijke wensen. In 2014 is een nieuwe Kadernota opgesteld, die naar verwachting begin 2015 door de gemeenteraad zal worden vastgesteld. 6.2 Afsluiting De aanbevelingen uit de hierboven genoemde paragraaf nemen we mee in het HUP