Het voorkomen van besmetting met bloedoverdraagbare aandoeningen (BOA) door prikaccidenten.

Transcriptie

1 Bijlage 12: Prtcl Prikaccidenten vr schnmaakwerkzaamheden 1. INLEIDING Prikaccident is de verzamelnaam vr prik-, snij en spatngevallen: iedere gebeurtenis waarbij een werknemer in aanraking kmt met bled f lichaamsvleistffen van een andere persn en dit kmt p wnden en/f p de slijmvliezen. Meest vrkmende vrbeelden van een prikaccident: - een verwnding met een scherp vrwerp (bijvrbeeld: prikken aan een naald, snijden aan glas, mesjes) dat mgelijk met bled verntreinigd is; - spatten van bled in de gen, mnd en/f p beschadigde huid (bijvrbeeld: gescheurde nagelriemen, klven, eczeemplekken f andere wndjes). Hierdr kán het risic ntstaan p besmetting met bledverdraagbare virussen (Hepatitis B, Hepatitis C, HIV) DOEL VAN DIT PROTOCOL Het vrkmen van besmetting met bledverdraagbare aandeningen (BOA) dr prikaccidenten. Het feitelijke prtcl bestaat uit twee delen: A. Prtcl preventie prikaccidenten: vrschriften ter vrkming van prikaccidenten B. Prtcl afhandeling prikaccidenten: vrschriften he te handelen als er tch een prikaccident ptreedt. In de bijlage is het registratiefrmulier prikaccidenten pgenmen DOELGROEP Dit prtcl is bedeld vr werkgevers, werknemers en pdrachtgevers van schnmaakbedrijven 1.3. VERANTWOORDELIJKHEDEN Werkgever: Preventie prikaccidenten Risic-inventarisatie en evaluatie (RI&E) Een werkgever is verplicht peridiek een RI&E uit te veren. Uit de RI&E met blijken f en z ja, p welke werkplekken en bij welke werkzaamheden er een gerede kans bestaat dat de werknemer p een zdanige wijze in cntact kmt met bled dat er een verhgd risic p besmetting met bled verdraagbare aandeningen (BOA). Indien dit het geval is, dient beschreven te zijn p welke wijze prikaccidenten vrkmen respectievelijk afgehandeld dienen te wrden. Overleg met de pdrachtgever De werkgever heeft vóór de aanvang van de werkzaamheden met de pdrachtgever verleg ver: Ruimten en mstandigheden waarin bltstelling aan bled f andere lichaamsvleistffen mgelijk is Te hanteren preventiemaatregelen. De werkgever spreekt pdrachtgever aan p eventueel risicvlle situaties. Maatregelen ter vrkming van prikaccidenten De werkgever is verplicht m: Vrschriften en werkwijzen ter vrkming van prikaccidenten p te stellen (Nieuwe) werknemers juist te instrueren ver de te vlgen werkwijzen Werknemers te vrzien van de ndzakelijke en juiste persnlijke beschermingsmiddelen Ervr te zrgen dat p de werkplek beschikbaar zijn: tang m scherpe vrwerpen mee p te pakken, stevige cntainers vr risicvl afval, chlrtabletten, EHBO-ds met daarin ntsmettingsmiddel en plastic pleisters. Erp te te zien dat werknemers de vrschriften naleven en de beschermingsmiddelen gebruiken Aanbieden preventieve vaccinatie Indien uit de RI&E blijkt dat er een gerede kans bestaat dat de werknemer tijdens zijn werkzaamheden p een zdanige wijze in cntact kmt met bled dat hij f zij de kans lpt besmet te wrden met Hepatitis B, dan stelt de werkgever de werknemer in de gelegenheid zich preventief te laten vaccineren tegen Hepatitis B. Tegen de andere infecties is geen vaccinatie mgelijk. Het is de vrije keuze van de werknemer f hij f zij zich preventief laat vaccneren, vanwege de integriteit van het eigen lichaam. De werkgever draagt de ksten van de preventieve vaccinatie.

2 Afhandeling prikaccidenten Vrschriften handelwijze na prikaccident De werkgever is verplicht m: Vrschriften p te stellen he te handelen bij prikaccidenten (zie.) (Nieuwe) werknemers ver de handelwijze te instrueren Erp te te zien dat werknemers de vrschriften naleven De ndzakelijke rganisatrische maatregelen te treffen Aanbieden behandeling na bltstelling De werkgever is verplicht m een werknemer die bltgesteld is aan mgelijk besmet bled f andere lichaamsvleistffen de mgelijkheid te bieden m, p basis van afweging van de risic s, een medische behandeling te ndergaan. Afhandeling prikaccident De werkgever: Respecteert de lichamelijke integriteit en privacy van de werknemer Registreert het prikaccident Zrgt vr begeleiding van de betrkken werknemer Evalueert het prikaccident Werknemer: Preventie prikaccidenten Naleving vrschriften en instructies De werknemer is verplicht de dr f namens de werkgever gegeven vrschriften en instructies na te leven. Persnlijke beschermingsmiddelen De werknemer is verplicht de dr de werkgever ter beschikking gestelde beschermingsmiddelen p de juiste wijze te gebruiken Melding nveilige situaties De werknemer brengt de dr hem/haar pgemerkte nveilige situaties terstnd ter kennis aan de werkgever f degene die namens deze ter plaatse met de leiding is belast. Afhandeling prikaccident Opvlgen vrschriften handelwijze na prikaccident. De werknemer is (mede)verantwrdelijk vr de gede afhandeling van een hem verkmen prikaccident. De werknemer: Vlgt de vrschriften vr afhandeling van een prikaccident p, respectievelijk verleent aan de uitvering hiervan zijn medewerking, vr zver dit niet strijdig is met zijn recht p lichamelijke integriteit. Ondergaat (vr zver van tepassing en vr zver niet strijdig met zijn recht p lichamelijke integriteit) de ndzakelijke nacntrles f vervlgvaccinaties. Verstrekt de bedrijfsarts desgewenst de ndzakelijke infrmatie. Opdrachtgever: Preventie prikaccident Infrmatieplicht De pdrachtgever is verplicht het schnmaakbedrijf te infrmeren ver: Aanwezige ruimten en mstandigheden waarin bltstelling aan bled f andere lichaamsvleistffen mgelijk is. Genmen maatregelen m de eigen medewerkers te beschermen tegen deze bltstelling (brnbestrijding, persnlijke beschermingsmiddelen, preventieve vaccinatie e.d.) 2. BLOOTSTELLING AAN BLOED OF ANDERE LICHAAMSVLOEISTOFFEN De meest vrkmende vrbeelden waarbij de werknemer in aanraking kmt met bled f andere lichaamsvleistffen zijn: Prik-/snijngeval: een verwnding met een scherp vrwerp (bijvrbeeld: prikken aan een naald, snijden aan glas, mesjes).

3 Spatngeval: spatten van bled f andere lichaamsvleistf in de gen, mnd en/f p de huid. 3. BLOOTSTELLINGSRISICO Van bltstellingrisic is sprake als: Bij prik-/snijngeval: het scherpe vrwerp mgelijk verntreinigd is met bled f andere lichaamsvleistf en het scherpe vrwerp gaat dóór de huid heen; Bij spatngeval: bled f andere lichaamsvleistf spat p een beschadigde huid f in gen, mnd f andere slijmvliezen.

4 A. PROTOCOL PREVENTIE PRIKACCIDENTEN Del: het vrkmen van prikaccidenten dr hygiënisch, zrgvuldig en veilig te werken. 1. ALGEMENE VOORSCHRIFTEN Werkgever: Instrueert elke werknemer vraf ged ver de bltstellingrisic s en ver de p te vlgen vrschriften en werkwijzen. Stelt de werknemer die kans lpt p besmetting in de gelegenheid zich - vr rekening van werkgever - preventief te laten vaccineren tegen Hepatitis B. Vrziet werknemers van de ndzakelijke en juiste persnlijke beschermingsmiddelen. Zrgt dat p de werkplek de vrgeschreven bendigdheden aanwezig en tegankelijk zijn. Ziet erp te dat de werknemers de vrschriften naleven en de persnlijke beschermingsmiddelen gebruiken. Werknemer: Leeft de vrschriften en instructies na en gebruikt de persnlijke beschermingsmiddelen. Vraagt bij nduidelijkheden infrmatie aan de leidinggevende. Spreekt cllega s aan p werkwijzen die afwijken van nderstaande vrschriften. 2. PERSOONLIJKE HYGIËNE VOORSCHRIFTEN Was altijd de handschenen en de handen na het werk Was altijd de handen vr het eten Dek gescheurde nagelriemen, klven, eczeemplekken f andere wndjes altijd ged af met plastic pleisters en/f handschenen 3. PERSOONLIJKE BESCHERMINGSMIDDELEN Maak - als er kans bestaat p cntact met bled f andere lichaamsvleistffen - altijd gebruik van persnlijke beschermingsmiddelen Handschenen Indicaties: Draag altijd handschenen bij: Bij wndjes aan handen f pen huid dr eczeem, zeker als deze niet (ged) zijn afgedekt met een plastic pleister. Bij het reinigen van tiletten en wasbakken. Bij het legen van vuilniszakken en bakken. Bij het ppakken van vrwerpen waar vers f gedrgd bled (bijvrbeeld zakdeken met bled) aan zit. Bij het pruimen van cndms. Bij het pruimen van bled. Gebruik: Inspecteer de handschenen vr gebruik p verkleuring, gaatjes en scheuren Verwissel de handschenen na beschadiging. Was na het werk altijd de handschenen (hu de handschenen daarbij aan). Trek de gewassen handschenen bij vrkeur binnenste buiten uit. Materiaal: Bij vrkeur (medische) handschenen (Nitril). Deze bieden tevens de beste bescherming tegen chemische stffen, waarnder cytstatica Veiligheidsbril, masker Indicaties: Draag altijd een veiligheidsbril en masker bij risic p spatten van bled in gen, mnd en neus (bijvrbeeld bij schnspuiten nder hge druk) Materiaal: Ruimzicht-veiligheidsbril P2/FFP2 kwartmasker f EN149 halfgelaatsmasker 3.3. Beschermende kleding Indicaties:

5 Draag altijd beschermende kleding - eventueel (dispsable) verschrt bij het pruimen van bled. Materiaal: Een verschrt met bescherming bieden aan de armen en aan de vr- en zijkant van het lichaam. Het materiaal van de verschrt met vchtafsttend zijn. Gebruik: Draag het verschrt niet buiten de werkruimte. Verwissel het verschrt na bevuiling met bled f andere lichaamsvleistffen. 4. VOORSCHRIFTEN BIJ LEGEN VAN AFZALZAKKEN- EN BAKKEN Bendigdheden: Handschenen Werkwijze: Draag handschenen. Inspecteer de handschenen vr gebruik p verkleuring, gaatjes en scheuren. Cntrleer f de handschenen ged aansluiten. Grijp nit, zelfs niet met handschenen aan, in afvalzakken f bakken. Leeg afvalbakken dr ze m te kiepen. Afvalzakken nit ver de schuder gien f langs het been laten schuren. Zrg dat er afstand is tussen lichaam en de afvalzak. Afvalzakken nit aandrukken, k niet in een cntainer. Afvalzakken niet te strak dichtknpen. 5. VOORSCHRIFTEN BIJ OPRUIMEN VAN SCHERPE VOORWERPEN Bendigdheden: Tang Hardplastic cntainer Werkwijze: Pak scherpe vrwerpen waar mgelijk bled f andere lichaamsvleistffen aanzitten nit p met de handen. Gebruik een tang f een ander hulpmiddel m het scherpe vrwerp p te rapen f veeg het bijeen znder er met de handen aan te kmen. Gi scherpe vrwerpen nit in een (afval)zak maar in een hardplastic cntainer. 6. VOORSCHRIFTEN BIJ OPRUIMEN VAN BLOED Deze vrschriften gelden k als het bled al is ingedrgd! Bled mag alleen pgeruimd wrden dr werknemers die daarvr nderstaande speciale instructies hebben gehad. De niet geïnstrueerde werknemer gaat niet zelf te werk, maar meldt het bij de directleidinggevende. Bendigdheden: Handschenen. Beschermende kleding eventueel (dispsable) verschrt. Ruimzicht-veiligheidsbril. P2/FFP2 kwartmasker f EN 149 halfgelaatsmasker. 2 emmers met chlrplssing (chlrtablet f verdunde chlr). Absrberend papier f deken. Afvalcntainer, eventueel hardplastic veiligheidscntainer. Handalchl. Werkwijze: Draag handschenen. Inspecteer de handschenen vr gebruik p verkleuring, gaatjes en scheuren. Cntrleer f de handschenen ged aansluiten. Draag beschermende kleding, eventueel (dispsable) verschrt. Bij kans p spatten in gen, neus en mnd (bijvrbeeld bij schnspuiten nder hge druk): gebruik ruimzicht-veiligheidsbril en P2/FFP2 kwartmasker f EN 149 halfgelaatsmasker. Zet 2 emmers met chlrplssing ( chlrtablet f verdunde chlr) klaar: één vr de handschenen en één vr de plaats waar het bled ligt. Verwijder het meeste bled met absrberend papier f deken. Gi het absrberend papier f de deken na gebruik direct in een hardplastic afvalcntainer. De dit vrzichtig, prbeer niet te spetteren. Gebruik een tang f een ander hulpmiddel m eventuele scherpe vrwerpen in het bled p te pakken; nit met de handen aanpakken. Scherp afval in afvalcntainer den. Spel de handschen af in één van de emmers met chlrplssing.

6 Verwissel handschenen. Desinfecteer de plaats met de tweede emmer chlrplssing. Ruim de chlrplssing en het resterende bled p met absrberend papier f deken; gi deze na gebruik direct in een hardplastic afvalcntainer. Spel de handschenen af met water en zeep. Trek de handschenen bij vrkeur binnenste buiten uit en gi ze weg (afveren in afvalzak). Was de handen ged met handalchl (z mgelijk) en vervlgens met water en zeep. 7. VOORSCHRIFTEN BIJ OPRUIMEN VAN URINE, ONTLASTING en BRAAKSEL Deze vrschriften gelden k als de urine, ntlasting f het braaksel al is ingedrgd! Bendigdheden: Handschenen. 1 emmer met chlrplssing (chlrtablet f verdunde chlr) Absrberend papier f deken. Afvalcntainer. Werkwijze: Draag handschenen Inspecteer de handschenen vr gebruik p verkleuring, gaatjes en scheuren. Cntrleer f de handschenen ged aansluiten. Zet de emmer met chlrplssing en de afvalcntainer klaar Maak de plek vrij van bstakels Verwijder de urine, ntlasting en/f braaksel met het absrberende papier f deken en gi deze direct in de afvalcntainer. De dit vrzichtig, prbeer niet te spetteren. Reinig de plaats vervlgens met de chlrplssing. Spel de hanschenen af met water en zeep. Trek de handschenen bij vrkeur binnenste buiten uit en gi ze weg (afveren in afvalzak). Was de handen ged met water en zeep. Smeer handen, inclusief nagelriemen, in met (hand)crème. B. PROTOCOL AFHANDELING PRIKACCIDENTEN Del: het vrkmen van het ntwikkelen van een bledverdraagbare aandening (Hepatitis A, Hepatitis B, HIV) VERANTWOORDELIJKHEDEN Werkgever Is verantwrdelijk vr de gede afhandeling van een prikaccident. De werkgever is verplicht m een werknemer die bltgesteld is aan mgelijk besmet bled f andere lichaamsvleistffen de mgelijkheid te bieden m, p basis van afweging van de risic s, een medische behandeling te ndergaan. Zrgt ervr dat de werknemers weten he te handelen wanneer zij gecnfrnteerd wrden met een prikaccident Zrgt ervr dat steeds actuele schriftelijke infrmatie ver de handelwijze bij een prikaccident vrhanden is p de werkplek:. Vrschriften afhandeling prikaccident (Actuele) cntactgegevens instelling vr medische behandeling Zrgt ervr dat p de werkplek een crrect gevulde EHBO-ds aanwezig en tegankelijk is. Is verantwrdelijk vr begeleiding van het slachtffer bij het verkrijgen van adequate hulp. Meldt het prikaccident bij de pdrachtgever, gaat na f het ngeval vrkmen had kunnen wrden, neemt maatregelen indien dit het geval blijkt te zijn en past zndig de RI&E aan. Is verplicht een prikaccident te registreren. Draagt zrg vr pname van relevante infrmatie in het medisch dssier van de werknemer Respecteert de lichamelijke integriteit en privacy van de werknemer Werknemer Is (mede)verantwrdelijk vr de gede afhandeling van een hem verkmen prikaccident: Vlgt de vrschriften afhandeling prikaccidenten p, respectievelijk verleent aan de uitvering hiervan zijn medewerking, vr zver dit niet strijdig is met zijn recht p lichamelijke integriteit. Ondergaat (vr zver van tepassing en vr zver niet strijdig met zijn recht p lichamelijke integriteit) de ndzakelijke nacntrles f vervlgvaccinaties. Verstrekt de bedrijfsarts desgewenst de ndzakelijke infrmatie.

7 AFHANDELING PRIKACCIDENT 1. ONTSMETTEN Bij prik- f snijngeval: 1. Laat wnd altijd ged dóórbleden 2. Was de wnd grndig en spel de wnd met water nder een kraan 3. Ontsmet de wnd met een wndntsmettingsmiddel (bijvrbeeld: jdium f ntsmettingsdekjes uit de EHBO-ds) Bij spatngeval p gen, mnd f andere slijmvliezen: Spel gen, mnd en/f andere slijmvliezen ged met schn water 2. MELDEN BIJ LEIDINGGEVENDE Meld (na het ntsmetten van de wnd, gen, mnd f huid) het prikaccident direct bij de leidinggevende. 3. DOORSTUREN VOOR MEDISCHE BEHANDELING 1. Stuur elk slachtffer van een prikaccident z snel mgelijk, maar zeker binnen 2 uur dr vr medische behandeling. 2. Laat het slachtffer niet alleen reizen, maar nder begeleiding 3. Neem z mgelijk en p een veilige manier het vrwerp waaraan het slachtffer zich verwnd heeft f een vrwerp waarp eventueel gespat is mee. Spel het vrwerp niet schn, zdat te nderzeken is f sprake is van besmet materiaal. 4. Vul z mgelijk het registratiefrmulier prikaccidenten in en neem dit mee naar de medische behandelaar. 4. REGISTRATIE PRIKACCIDENT 1. Registreer het prikaccident p het daarvr bestemde frmulier 2. Zend een kpie van het registratiefrmulier naar de RAS ten beheve van de centrale brancheregistratie van prikaccidenten. 5. NAZORG Begeleiding betrkken werknemer 1. Bespreek het prikaccident met de betrkken werknemer. Respecteer hierbij de privacy van de werknemer; de werknemer kan niet verplicht wrden medische infrmatie te verstrekken aan werkgever. 2. Verwijs de werknemer naar de bedrijfarts. Deze kan nadere infrmatie ver de risic-inschatting en eventuele vervlgacties geven en de werkgever, met inachtneming van de privacy van de werknemer, hierver infrmeren. Evaluatie prikaccident 1. Meld het prikaccident bij de pdrachtgever. 2. Ga na f het ngeval vrkmen had kunnen wrden, neem maatregelen indien dit het geval blijkt te zijn en pas z ndig de RI&E aan.

8 BIJLAGE: REGISTRATIEFORMULIER PRIKACCIDENTEN IN TE VULLEN DOOR DE LEIDINGGEVENDE Gegevens medewerker Gegevens Object/ Werklcatie Naam: Gebrtedatum: Functie: Bedrijf: Gegevens bject/werklcatie Naam pdrachtgever: Adres bject/werklcatie: Wnplaats: M/V Datum prikaccident: Tijd prikaccident: Plaats prikaccident (afdeling, ruimte): Omschrijving accident: prik-/snijngeval Waaraan? (naald, glas, etc) spatngeval Gegevens accident Omschrijf z gedetailleerd mgelijk wat er gebeurd is: (tijdens welke werkzaamheden is het gebeurd, welk lichaamsdeel is verwnd f bespat, gebruikte de medewerker persnlijke beschermingsmiddelen (b.v. handschenen, veiligheidsbril, gezichtsmasker, verschrt e.d.): Is het vrwerp meegenmen? Ja Neen Was het risic p prikaccidenten p deze lcatie, tijdens deze werkzaamheden, bekend? ja neen Medewerker is drgestuurd naar: Naam instelling: Vestigingsplaats instelling: