Eenzaamheid bij kinderen en jongeren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Eenzaamheid bij kinderen en jongeren"

Transcriptie

1 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren PraxisP Prfessinal lezing Prf. Dr. Luc Gssens Dr. Janne Vanhalst Marlies Maes, Msc. Annette Spithven, Msc.

2 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?

3 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?

4 Deel I: Wat is eenzaamheid?

5 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?

6 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?

7 Pll! Waar denken jullie aan bij eenzaamheid?

8 Eenzaamheid is het negatieve gevel dat ntstaat bij een verschil tussen de ervaren en de gewenste (kwaliteit van) sciale cntacten

9 Types van eenzaamheid Ervaren gebrek aan Integratie Ervaren gebrek aan intimiteit

10 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?

11 Meting van eenzaamheid

12 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?

13 He kunnen we eenzaamheid herkennen?

14 He kunnen we eenzaamheid herkennen? 1. Levensgebeurtenissen

15 He kunnen we eenzaamheid herkennen? 1. Levensgebeurtenissen 2. Signalen van eenzaamheid Lichamelijke Psychische Sciale Gedragsmatige

16 He kunnen we eenzaamheid herkennen? 1. Levensgebeurtenissen 2. Signalen van eenzaamheid 3. Cgnitieve factren Overdreven waakzaamheid vr sciale dreigingen Overgeveligheid vr sciale afwijzing Zelf-vernietigende attributiestijl

17 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?

18 Deel II: Meten we ns zrgen maken?

19 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid

20 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid

21 Pll! Vanaf wanneer kan een kind eenzaamheid ervaren? Welke leeftijdsperide wrdt vlgens jullie gekenmerkt dr de hgste eenzaamheid?

22 Vanaf wanneer kan een kind eenzaamheid ervaren? Kleuters begrijpen het wrd eenzaam meestal wel, maar enkel als een synniem van alleen zijn Kinderen vanaf ngeveer 6 jaar beginnen het verschil tussen eenzaamheid en alleen zijn te begrijpen Evlueert samen met wat kinderen begrijpen nder vriendschap

23 Welke leeftijd gekenmerkt dr de hgste eenzaamheid? Tijdelijke eenzaamheid = nrmatieve ervaring 79% sms; 15% meestal; 6% nit Variatie naargelang leeftijd? Kinderen: 20% Adlescenten en jng vlwassenen: 20%-71% Vlwassenen: 11%-30% Bejaarden: 40%-50% Piek in vrege adlescentie en p hge leeftijd Piek tijdens transitie-perides

24 Belangrijk verschil tijdelijke en chrnische eenzaamheid Tijdelijke eenzaamheid = nrmatieve ervaring Van vrbijgaande aard Veelal gelinkt aan een bepaalde gebeurtenis Kan kinderen mtiveren m p sciaal gebied een tandje bij te steken Chrnische eenzaamheid = niet nrmatief!! Langdurig en ver verschillende cntexten heen Niet gelinkt aan bepaalde gebeurtenissen Leidt tt psychische meilijkheden en gezndheidsprblemen Vicieuze cirkel!

25 Belangrijk verschil tijdelijke en chrnische eenzaamheid Studie bij 389 Nederlandse jngeren Algemene dalende trend drheen late adlescentie 1,60 1,55 1,50 1,45 1,55 1,52 1,54 1,52 1,49 1,45 1,40 1,35 1, Leeftijd (jaar)

26 Fcus: Adlescentie Maar: 5 subgrepen! 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 Stable High (3%) High Decreasing (8%) Average Decreasing (9%) Lw Increasing (18%) Stable Lw (63%) 1, Leeftijd (jaar)

27 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid

28 Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Tijdelijke eenzaamheid is nrmatief Eenzaamheid niet in DSM Eenzaamheidsmetingen geen cut-ff scre Is het dan echt wel z n prbleem? Is het dan wel aangewezen m in te grijpen?

29

30 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid

31 Pll! Welke prblemen hangen vlgens jullie vaak samen met chrnische eenzaamheid bij kinderen en jngeren?

32 Gevlgen van eenzaamheid Drie categrieën: Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid Kunstmatige pdeling in rzaken en gevlgen!!

33 Gevlgen: Schls functineren Kleuters/kinderen: Schlrijpheid Betrkkenheid in de klas Graag naar schl gaan Algemene schlse vaardigheden en prestaties Leesvaardigheid en rekenvaardigheid Perceptie van schlse cmpetentie Adlescenten: Graag naar schl gaan Algemene schlse vaardigheden en prestaties Afwezigheid p schl Drp-ut

34 Gevlgen: Mentale gezndheid Lage zelfwaardering Eén van de sterkste crrelaten van eenzaamheid drheen de levenslp Beide beïnvleden elkaar wederzijds Depressieve symptmen Eenzaamheid wrdt sms beschuwd als een symptm van depressie (vb. items ver eenzaamheid in depressie-vragenlijsten) Maar: twee afznderlijke begrippen! Beide beïnvleden elkaar wederzijds

35 Gevlgen: Mentale gezndheid (vervlg) Angst (vrnamelijk sciale angst) Zelfmrdgedachten en zelfmrdpgingen Maar: nafhankelijk effect ls van depressieve symptmen niet cnsistent aangetnd Eetstrnissen Middelengebruik Zelfverwndend gedrag

36 Gevlgen: Fysieke gezndheid

37 Gevlgen: Fysieke gezndheid (vervlg) Hlt-Lunstad et al., 2010

38 Gevlgen: Fysieke gezndheid (vervlg) Ok bij kinderen en jngeren: Slaapprblemen Minder geznd (gepercipieerd + gemeten adhv dktersbezeken) Cardi-vasculaire gezndheid: Eenzame kinderen hebben een grter risic p cardivasculaire prblemen p vlwassen leeftijd Cumulatief effect (chrnisch > tijdelijk) (Caspi et al., 2006)

39 Gevlgen: Samengevat

40 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?

41 Deel III: Kunnen we er iets tegen den?

42 Pll! Wat denken jullie dat je kunt den tegen eenzaamheid?

43 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?

44 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?

45 He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Eenzaamheid is het verschil tussen ervaren en gewenste (kwaliteit van) sciale relaties Gewenst: Interne nrm van wat is nrmaal? Ervaren: Het aanwezige netwerk

46 He kunnen we eenzaamheid aanpakken?

47 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?

48 Welke interventies zijn er? 1. Vergrten van sciaal cntact Mgelijkheden m deel te nemen aan sciale interacties vergrten 2. Vergrten van sciale steun Aanbieden van buddy 3. Verbeteren van sciale vaardigheden Met name verbetering cmmunicatievaardigheden 4. Veranderen van sciale cgnities / denkfuten Veranderen van manier van denken ver sciale situaties Een cmbinatie van verbetering sciale vaardigheden en sciale cgnities kmt vaak vr!

49 Welke interventies zijn er? Sciale netwerk Vergrten van sciaal cntact Vergrten van sciale steun Verbeteren van sciale vaardigheden Interne nrm Veranderen van sciale cgnities / denkfuten

50 1. Sciaal cntact Onderliggende visie: islatie ftewel weinig sciale cntacten Mgelijkheden: Wegnemen bstakels vr sciaal cntact Bijv regelen van verver etc. Tegang bieden tt en leren werken met Internet Leren chatten Aansluiten grep vr wekelijkse activiteiten Sprtclub, dansgrep, kr/zang/band, etc

51 2. Sciale steun Onderliggende visie: wel vldende sciale cntacten maar die geven geen vldening Mgelijkheden: Wekelijks telefngesprek (prfessinele hulpverlener) Steun bij dagelijkse prblemen ( buddy )

52 2. Sciale steun (vervlg) Mgelijke interventies: Supprt grepen vr specifiek sciaal verlies (bijv. verlijden) Zelf-hulp grepen (AA) Buddy prjecten Ltgenten zals bijv. brandwnden stichting The Mary Fundatin (Denemarken) Het miste cntact fnds (KPN)

53 3. Sciale vaardigheden Onderliggende visie: Wil wel sciale cntacten leggen, maar lukt/kan niet. Eenzame kinderen en jngeren Vertnen weinig zelf-nthulling Nemen geen sciale risic s Zijn gefcust p zichzelf Stellen weinig vragen Wisselen minder van beurtrl in een gesprek

54 3. Sciale vaardigheden (vervlg) Situatie veranderen Frmuleren delen ver vriendschap Verbeteren sciale vaardigheden (bv. rllenspel) He stel je jezelf vr? He vraag je iemand f je mag meespelen? Een andere laten uitspreken Verbeteren sciaal succes ( scial self-efficacy ) Mgelijke interventies Sciale Vaardigheidstraining (SVa) Deze specifieke interventie is niet getest in relatie tt eenzaamheid!

55 4. Sciale cgnities/denkfuten Onderliggende visie: negatieve f futieve pvattingen ver zichzelf en anderen + prblematische autmatische gedachten die pkmen bij sciale situaties

56 Vrbeelden Futieve gedachten Ik ben p sciaal vlak een mislukking. Ik ben geen leuk persn m mee m te gaan, dus mag ik niet kmen / ndigen ze mij niet uit. Ik ben de enige die eenzaam is. Crrecte gedachten Op sciaal vlak heb ik vaak succes bij wat ik de. Ik ben tevallig niet uitgendigd, vlgende keer ndigen ze me vast wel uit. Eenzaamheid in deze vergangssituatie is nrmaal.

57 4. Sciale cgnities/denkfuten Onderliggende visie: negatieve f futieve pvattingen ver zichzelf en anderen + prblematische autmatische gedachten die pkmen bij sciale situaties Twee manieren m eenzaamheid te reduceren: Meer realistische verwachtingen Immers: eenzaamheid is discrepantie tussen ervaren en gewenst (kwaliteit van) sciale cntacten Meer realistische inschatting Ambigue situatie is niet altijd negatief!

58 4. Sciale cgnities/denkfuten Anders leren denken ver eenzaamheid Crrecte infrmatie vrzien Negatieve gedachten vervangen dr psitieve Cgnitieve herstructurering Zelf-cntrle verhgen Mgelijke interventies Cgnitieve-gedragstherapie Mindfullness training Prgramma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Deze specifieke interventie is niet getest in relatie tt eenzaamheid!

59 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?

60 Pll! Welk type interventie denken jullie dat het meest effectief is? Sciaal cntact Sciale steun Sciale vaardigheden Sciale cgnities / denkfuten

61 He effectief zijn deze interventies? 1. Vergrten van scial cntact Niet effectief Fcust eigenlijk niet p eenzaamheid maar p sciale islatie 2. Vergrten van sciale steun Matig effectief 3. Verbeteren van sciale vaardigheden Niet effectief 4. Veranderen van sciale cgnities / denkfuten Effectief Masi et al. 2011

62 N ne wuld chse a friendless existence n cnditin f having all the ther things in the wrld. Aristteles Filsf Cntact: Marlies.Maes@ppw.kuleuven.be Bezek k eens nze blg!:

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver

Nadere informatie

Kenmerken en uitkomsten van professionele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen

Kenmerken en uitkomsten van professionele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen Kenmerken en uitkmsten van prfessinele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen 20 nvember 2015 Prf. Dr. Sfie Vanassche Dr. An Katrien Sdermans Prf. dr. Ken Matthijs Family and Ppulatin Studies, KU Leuven

Nadere informatie

Metacognitieve Therapie

Metacognitieve Therapie Metacgnitieve Therapie MODULE 10: TERUGVALPREVENTIE 10.1 terugvalpreventie 10.2 Psychse/schizfrenie: diagnse f stigma? Het begrip psychse, respectievelijk schizfrenie, wekt bij veel mensen een verkeerde

Nadere informatie

Coachingsgesprek met gebruikers

Coachingsgesprek met gebruikers Cachingsgesprek met gebruikers Sympsium Perinatale perikelen De Bakermat Dr. Sabine Van Baelen Academisch Centrum vr Huisartsgeneeskunde Randvrwaarden Persn met er klaar vr zijn met het zelf echt willen

Nadere informatie

Pedagogische Civil Society

Pedagogische Civil Society Pedaggische Civil Sciety Nieuwkmer in het cntinuüm van pvedndersteuning? 4 juni 2010 Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Welkm Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Werkzaam bij SO&T: kwaliteit in Opveden

Nadere informatie

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht. Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.

Nadere informatie

Matching Needs and Services (MNS) Leonieke Boendermaker /NIZW Jeugd www.jeugdzorg.nl

Matching Needs and Services (MNS) Leonieke Boendermaker /NIZW Jeugd www.jeugdzorg.nl Matching Needs and Services (MNS) Lenieke Bendermaker /NIZW Jeugd www.jeugdzrg.nl Vraag en aanbd: wanneer? Een grte zrg-aanbieder met een meerjaren plan pstellen vr de rganisatie. Welke kant met het p?

Nadere informatie

Start duurzame inzetbaarheid

Start duurzame inzetbaarheid Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan

Nadere informatie

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool

PEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?

Nadere informatie

VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen

VC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen Mtivatie vs Demtivatie Opleiding Mtivatie Demtivatie VC Grt Dilbeek Denkcel pleidingen Definitie Mvere = bewegen Mtiveren = iemand tt iets bewegen Jezelf tt iets bewegen Onze beheften, nden, wat wij willen

Nadere informatie

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR! Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit

Nadere informatie

depressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft?

depressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft? depressie raakt iedereen wat kun je den als iemand in je mgeving een depressie heeft? INHOUD Inleiding 4 De Depressie Vereniging 5 Tips vr naasten van mensen met een depressie 6 Het prbleem erkennen 6

Nadere informatie

PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.

PESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen. PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn

Nadere informatie

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012 Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:

Nadere informatie

KINDERRECHTEN 3 de graad

KINDERRECHTEN 3 de graad KINDERRECHTEN 3 de graad Bijlage krantenartikels + vragen bij pdracht 4 Kinderrechten uit het nieuws gegrepen Ter inf: per artikel wrden suggesties van vragen gegeven m de link met het kinderrecht te leggen.

Nadere informatie

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Pestprotocol Cazemierschool 2012 Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,

Nadere informatie

Twee facetten van perfectionisme: Implicaties voor de behandelingsstrategie

Twee facetten van perfectionisme: Implicaties voor de behandelingsstrategie Twee facetten van perfectinisme: Implicaties vr de behandelingsstrategie Kathleen De Cuyper, PhD LUCAS Centrum vr Zrgnderzek en Cnsultancy, KU Leuven Twee dimensies van perfectinisme Prestatiegerichte

Nadere informatie

visietekst preventie en omgang agressief gedrag KIDS Borggravevijversstraat 9 3500 Hasselt tel. 011/22 25 93 fax 011/24 20 14 kids@kids.

visietekst preventie en omgang agressief gedrag KIDS Borggravevijversstraat 9 3500 Hasselt tel. 011/22 25 93 fax 011/24 20 14 kids@kids. visietekst preventie en mgang agressief gedrag KIDS Brggravevijversstraat 9 3500 Hasselt tel. 011/22 25 93 fax 011/24 20 14 kids@kids.be visie Agressie maakt nlsmakelijk deel uit van het menselijk bestaan

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit

Nadere informatie

Hoogbegaafdheid & dubbele of misdiagnose

Hoogbegaafdheid & dubbele of misdiagnose Hgbegaafdheid & dubbele f misdiagnse Minka Dumnt 20 april 2016 Hgbegaafdheid & dubbele f misdiagnse Inhud Begaafdheidskenmerken Verklaring van de kenmerken Prfielen van Betts & Neihart Misdiagnses Delen

Nadere informatie

Biontica Workshop Zelfredzaamheid & Zelfsturing

Biontica Workshop Zelfredzaamheid & Zelfsturing Bintica Wrkshp Zelfredzaamheid & Zelfsturing Visie p Zelfredzaamheid & Zelfsturing Lgica van het gevel, Arnld Crnelis, 1998, ISBN 90-72258- 02-9 Het verbrgen prgramma vr het menselijk leren is aangebren

Nadere informatie

Inventarisatie van wensen & verwachtingen over gezondheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst

Inventarisatie van wensen & verwachtingen over gezondheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst Inventarisatie van wensen & verwachtingen ver gezndheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst Let p: Deze vragenlijst dient vr verspreiding p maat gemaakt te wrden vr uw bedrijf. Ver daar waar [bedrijfsnaam]

Nadere informatie

Professional Coaching. Franck Struyf

Professional Coaching. Franck Struyf Prfessinal Caching Franck Struyf Ervaring is niet wat iemand verkmt, maar wat iemand det met wat hem verkmt. (Aldus Huxley) Persnlijke ervaring Mijn naam is Franck Struyf en ik ben life en- prfessinal

Nadere informatie

Meten & weten van executieve functies

Meten & weten van executieve functies Meten & weten van executieve functies Hilde M. Geurts Universiteit van Amsterdam Dr. Le Kannerhuis Bdschap 1. Executieve functies (EF) = een parapluterm 2. We hebben allemaal sms EF prblemen 3. EF prblemen

Nadere informatie

TEST INHOUD: HEEFT MIJN KIND EEN EETSTOORNIS? 1. Onderzoek het eetgedrag van uw kind. 2. In welke fase zit mijn kind nu?

TEST INHOUD: HEEFT MIJN KIND EEN EETSTOORNIS? 1. Onderzoek het eetgedrag van uw kind. 2. In welke fase zit mijn kind nu? TEST HEEFT MIJN KIND EEN EETSTOORNIS? INHOUD: 1. Onderzek het eetgedrag van uw kind 2. In welke fase zit mijn kind nu? 3. Heeft mijn kind een geznd BMI? 4. Tips vr uders www.mijnkindheefteeneetstrnis.nl

Nadere informatie

Cognitieve ontwikkeling/schoolfunctioneren en dagbesteding

Cognitieve ontwikkeling/schoolfunctioneren en dagbesteding Vzw Ondersteuningsstructuur Bijzndere Jeugdzrg inf@sbj.be - www.sbj.be Cgnitieve ntwikkeling/schlfunctineren en dagbesteding In deze dimensie wrdt bijzndere aandacht gegeven aan de schlse vaardigheden

Nadere informatie

Huisbereiding in de kijker

Huisbereiding in de kijker NIEUWSBRIEF NUMMER 5 JANUARI 2010 P1 In dit nummer 1 Inleiding 2 Huisbereiding in de kijker 2 Stppen met rken 4 Zelftest 5 Vrdelen van stppen met rken Inleiding Beste nieuwslezer, 2009 det zijn uittrede,

Nadere informatie

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden

Nadere informatie

Producten en prijzen 2012

Producten en prijzen 2012 TypeWrld Pstbus 38 2410 AA Bdegraven Nederland Tel. 0172-65 09 83 Fax 0172-61 83 15 www.instruct.nl instruct@instruct.nl België www.instruct.be instruct@instruct.be Prducten en prijzen 2012 TypeWrld Leren

Nadere informatie

Wegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders

Wegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders Wegwijzer Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! De kmende tijd kmen jij en je uders een dagbehandeling vlgen in Heideheuvel. In Heideheuvel werken we in een

Nadere informatie

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen: Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid

Nadere informatie

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014 Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de

Nadere informatie

Obesitas Een onderschatte bedreiging: Publieke perceptie van obesitas in Europa

Obesitas Een onderschatte bedreiging: Publieke perceptie van obesitas in Europa Obesitas Een nderschatte bedreiging: Publieke perceptie van besitas in Eurpa SAMENVATTING PER LAND BELGIË Uitgeverd dr Opinium, een nafhankelijk bureau vr strategische inzichten, in samenwerking met de

Nadere informatie

STAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE. SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis. De mentor maakt tevens deel uit van het geheugencentrum.

STAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE. SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis. De mentor maakt tevens deel uit van het geheugencentrum. STAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE NAAM INSTELLING: AZ Damiaan Ostende ADRES: Guwelzestraat 100 8400 Ostende CONTACTPERSOON: Karen Lernut Diensthfd psychlgie SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis.

Nadere informatie

Contract gedragsverandering

Contract gedragsverandering Cntract gedragsverandering Stappenplan m je delen te bereiken Tips m je delen te bereiken Cntract vr gedragsverandering (vrbeeld) Del/gedrag Om deel te nemen aan de Dam tt Dam lp met mijn vriendengrep

Nadere informatie

e-mental-health Zelf aan de slag 16 februari 2018

e-mental-health Zelf aan de slag 16 februari 2018 e-mental-health Zelf aan de slag 16 februari 2018 Over e-mental-health Aanleiding Slechts 1 p 3 persnen zekt prfessinele hulp. Psychische strnissen staan met 34 % p nummer één als rzaak van invaliditeit.

Nadere informatie

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014

Pestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een

Nadere informatie

Stap 1. Wat wil jij?

Stap 1. Wat wil jij? Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt

Nadere informatie

Genderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte

Genderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte Genderlpbaanklf: enkele vrzetten vanuit Persephne vzw, rganisatie van vruwen met een handicap f invaliderende chrnische ziekte De genderlpbaanklf verdient aandacht van de beleidsmakers en de sciale partners.

Nadere informatie

draaiboek suïcidepreventie

draaiboek suïcidepreventie draaibek suïcidepreventie Algemeen Een draaibek is een handleiding f stappenplan waarin stap vr stap wrdt behandeld wat er p je af kan kmen mcht er zich een bepaalde gebeurtenis f crisis vrden. Elke gebeurtenis

Nadere informatie

Protocol: Pestprotocol

Protocol: Pestprotocol Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat

Nadere informatie

ACT: visie ACT. Uitgangspunt: Normale processen dragen bij tot psychisch lijden (cf Relational Frame Theory)

ACT: visie ACT. Uitgangspunt: Normale processen dragen bij tot psychisch lijden (cf Relational Frame Theory) ACT: visie ACT Uitgangspunt: Nrmale prcessen dragen bij tt psychisch lijden (cf Relatinal Frame Thery) Uitgangspunt: Mensen zijn in staat m betekenisvlle levens te leiden met de verbale mgelijkheden die

Nadere informatie

Een natuurlijk proces

Een natuurlijk proces Ik vel het weer. Het is er weer. Sms even, dan de hele tijd. Ik wil je niet kwetsen. Ik wil het niet weer zeggen, maar het is er weer. (Gijs Hrvers) Overprikkeling Veel mensen met autisme hebben gede intellectuele

Nadere informatie

Agressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba.

Agressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba. Agressiemanagement Bedrijven, rganisaties en schlen krijgen steeds vaker met agressie te maken. Wanneer je met mensen werkt, bestaat er immers de kans p cnflicten. Z n cnflict kan escaleren in bedreigingen,

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn

Nadere informatie

Ouders en loopbaankeuzes

Ouders en loopbaankeuzes Vragenlijst kennismakingsgesprek Vul in/kruis aan wat van tepassing is. Naam van de uder: Bereikbaar via telefnnummer: en mail: Hij/zij is O de vader O de meder O iemand anders*, namelijk: *Indien niet

Nadere informatie

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de

Nadere informatie

Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emotionele- en /of gedragsproblemen

Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emotionele- en /of gedragsproblemen Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emtinele- en /f gedragsprblemen Schljaar 2009-2010 Welkm jij. Jij, helemaal jezelf. Nieuw vr ns, nbekend, ged zals je bent. Wij

Nadere informatie

Als u een toelichting wilt geven, op één van uw antwoorden, dan kunt u dat aan het einde van de vragenlijst doen.

Als u een toelichting wilt geven, op één van uw antwoorden, dan kunt u dat aan het einde van de vragenlijst doen. VRAGENLIJST Beste mantelzrger, Deze vragenlijst is bedeld vr u. Dr het invullen van bijgaande vragenlijst krijgt u inzicht in de rzaken van uw belasting. Het maakt u bewust van uw situatie. In de vragenlijst

Nadere informatie

Wie verkoopt uw huis?

Wie verkoopt uw huis? Wie verkpt uw huis? Accuntnet Verkp Vertruwens Persn Service Accuntnet V V P Service Wie verkpt uw huis? Als u uw huis wilt verkpen, schakelt u k in Spanje een makelaar in. Echter in Spanje geeft men nrmaal

Nadere informatie

Coachend feedback geven. 2-daagse training rond feedback geven en ontvangen

Coachend feedback geven. 2-daagse training rond feedback geven en ontvangen 2-daagse training rnd feedback geven en ntvangen Wat is de kern van deze training? Tijdens deze intensieve praktijkpleiding zmen we in p een van de belangrijkste (én meilijkste) cmmunicatievaardigheden:

Nadere informatie

Samen sterk. Op weg met familie en kinderen in de GGZ. Intro: De Kindreflex

Samen sterk. Op weg met familie en kinderen in de GGZ. Intro: De Kindreflex Samen sterk Op weg met familie en kinderen in de GGZ Intr: De Kindreflex Studiedag (Z)nder invled - VAD - 11 mei 2019 - Kris Hlemans - Familieplatfrm GG Blik p de familie van Bijzndere plek vr het kind

Nadere informatie

Kinderen uit de lagere school opvangen na een overlijden

Kinderen uit de lagere school opvangen na een overlijden VCLB Leuven Centrum vr Leerlingenbegeleiding vr Vrij en Gemeentelijk Onderwijs vzw Karel Van Ltharingenstraat 5 3000 Leuven Tel. 016 28 24 00 Fax 016 28 24 99 inf@vclbleuven.be www.vclbleuven.be Kinderen

Nadere informatie

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er

Nadere informatie

Chic, zo n gedragspatroongrafiek!

Chic, zo n gedragspatroongrafiek! Chic, z n gedragspatrngrafiek! Leerdelen: De leerlingen kunnen nder begeleiding de verwevenheid tussen ecnmische, sciale en eclgische aspecten in duurzaamheidsvraagstukken herkennen. De leerlingen krijgen

Nadere informatie

LOGBOEK van: klas: 1

LOGBOEK van: klas: 1 LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke

Nadere informatie

Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding

Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie en dyscalculie en spellingsbegeleiding p het Carlus Clusius Cllege Zwlle Signalering en Begeleiding dyslectische / dyscalculische leerlingen Dyslexie:

Nadere informatie

EXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Dominiek Savio Instituut. Adresgegevens: Koolkampstraat 24 8830 Gits

EXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Dominiek Savio Instituut. Adresgegevens: Koolkampstraat 24 8830 Gits EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: Dminiek Savi Instituut Adresgegevens: Klkampstraat 24 8830 Gits 2) Dmein van expertise: Hydrtherapie 3) Beschrijving expertise: Bij (heel) jnge

Nadere informatie

EXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Windekind Leuven. Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven

EXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Windekind Leuven. Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: Windekind Leuven Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven 2) Dmein van expertise: Cmmunicatie 3) Beschrijving expertise: Alle kindjes met EMB

Nadere informatie

1. SW OFFICE (ALGEMEEN)

1. SW OFFICE (ALGEMEEN) 1. SW OFFICE (ALGEMEEN) SW Office is een belangrijk instrument, niet alleen m inzicht te krijgen, maar k m infrmatie te geven ver het gebruik van de dienstverlening aan de klanten van WnenPlus. In verleg

Nadere informatie

Voorstelformulier voor een Koninklijke onderscheiding

Voorstelformulier voor een Koninklijke onderscheiding Vrstelfrmulier vr een Kninklijke nderscheiding Wie wilt u vrdragen vr een lintje? Vul hier de gegevens in van degene die u wilt vrdragen. Persnsgegevens Vrnamen (vluit): Tussenvegsel(s): Achternaam: Geslacht

Nadere informatie

Gedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen?

Gedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen? Gedragsprtcl Samenwerkingsschl Balans Wat is het gedragsprtcl? Het gedragsprtcl vrmt de verklaring van het schlbestuur, de directie, de leerkrachten, de leerlingen en de uders waarin is vastgelegd dat

Nadere informatie

Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond

Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht p een veilige mgeving en een plezierige schltijd Achtergrnd - Wat is pesten? 'Iemand wrdt getreiterd f is het mikpunt van pesterijen als hij f zij herhaaldelijk

Nadere informatie

Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen?

Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen? Bijlage 1: de vragenlijst Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszrg Bilzen? Ik de een nderzek naar uderenagressie ten aanzien van de hulpverlening vr mijn eindwerk. Dit nderzek de ik mede

Nadere informatie

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa) PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en

Nadere informatie

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord. Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit

Nadere informatie

De Ultieme Sollicitatie Gids.

De Ultieme Sollicitatie Gids. De Ultieme Sllicitatie Gids. Ha Aanstaande Superheld! Hierbij een mie verzameling met nuttige infrmatie. Lees het dr en kijk wat je eruit kunt halen. Sms staan er bepaalde tips f acties dubbel in. Dat

Nadere informatie

Simulatie werkgroepbijeenkomst

Simulatie werkgroepbijeenkomst Simulatie werkgrepbijeenkmst www.cnnectbegeleiding.nl 2011 1 Infrmatie vr de vrzitter (enkele dagen vraf) Je hebt de grepsleden het vlgende mailtje gestuurd: Hans (de directeur) heeft mij gevraagd m een

Nadere informatie

Pestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND

Pestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND Pestprtcl Dit pestprtcl bestaat uit 4 delen:vr alle kinderen, vr het gepeste kind, vr de pester en, vr de uders. Deze partijen zijn allemaal betrkken bij een situatie waarin gepest wrdt. Uitleg van de

Nadere informatie

IZC protocol 2011-2012 Obs De Voorsprong

IZC protocol 2011-2012 Obs De Voorsprong Lcatie: Ruijsdaelstraat 11 Lcatie: Van Damstraat7 2525 AA Den Haag 2512 PG Den Haag 070-3805157 070-3807733 IZC prtcl 2011-2012 Obs De Vrsprng Vrwaarden: Een lln. wrdt besprken in de IZC indien er sprake

Nadere informatie

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,

Nadere informatie

Type vergoeding SEL-overleg GDT-overleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-overleg (proefproject vanaf 2014) Enkel indien voldaan aan SELcriteria

Type vergoeding SEL-overleg GDT-overleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-overleg (proefproject vanaf 2014) Enkel indien voldaan aan SELcriteria Vergedingen 2013 SEL Amberes Type vergeding SEL-verleg GDT-verleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-verleg (prefprject vanaf 2014) Organisatr 200 per MDO Vergeding enkel vr erkende SEL-rganisatren.

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS Aan de Roer

PESTPROTOCOL OBS Aan de Roer PESTPROTOCOL OBS Aan de Rer Pestprtcl OBS Aan de Rer 1 Inleiding Vr u ligt het Pestprtcl OBS Aan de Rer. Het prtcl geeft leerkrachten van grep 1 tt en met 8 richtlijnen vr het vrkmen, signaleren en aanpakken

Nadere informatie

Responsen op positief affect bevragen met de Responses to Positive Affect questionnaire Een blik op de factorstructuur

Responsen op positief affect bevragen met de Responses to Positive Affect questionnaire Een blik op de factorstructuur Respnsen p psitief affect bevragen met de Respnses t Psitive Affect questinnaire Een blik p de factrstructuur Sabine Nelis Najaarscngres VGCt 2015 Achtergrnd Cgnitieve respnsen p negatief affect psitief

Nadere informatie

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland

Nadere informatie

Samenvatting Deelprojecten Ouderen Samen

Samenvatting Deelprojecten Ouderen Samen Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren

Nadere informatie

Ouders die heftig strijden hebben vaak te weinig inzicht in het effect van hun strijd op hun kinderen.

Ouders die heftig strijden hebben vaak te weinig inzicht in het effect van hun strijd op hun kinderen. Bijlage 10: SEMINARIE VECHTSCHEIDING VAN HET VLAAMS FORUM KINDERMISHANDELING (11.12.2012). Presentatie signalen uit de werkgrep hgcnflictueuze scheiding IJH Deinze-Eekl-Gent en de bezekruimten. Werktekst

Nadere informatie

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen

Nadere informatie

De aandachtspuntenlijst

De aandachtspuntenlijst De aandachtspuntenlijst Wat is de aandachtspuntenlijst? De aandachtspuntenlijst is een verzicht van nderwerpen die aan de rde kunnen kmen tijdens een afspraak met de neurlg. Onderwerpen waarver u meer

Nadere informatie

o Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

o Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Pestprtcl 1. Del Dit PESTPROTOCOL heeft als del: Alle kinderen meten zich in hun basisschlperide veilig kunnen velen, zdat zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen Dr regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Beleidsplan Sociale Veiligheid

Beleidsplan Sociale Veiligheid Beleidsplan Sciale Veiligheid Basisschl t Klkhuis Hazelaar 47 5664VE Geldrp Ieder kind det erte! t Klkhuis is in schljaar 2016-2017 gestart met de invering van De Vreedzame Schl. De Vreedzame Schl vrziet

Nadere informatie

Visie ggz-maatwerk. (Bijlage)

Visie ggz-maatwerk. (Bijlage) Visie ggz-maatwerk (Bijlage) Maatwerkvisie Auteur: Bas Eisenga Autnmie: Wat ns binnen Maatwerk verbindt is de nadruk die wij leggen p Autnmie, waarmee we verwijzen naar ns streven m de eigen helende krachten

Nadere informatie

eid verplichting Hoe lees ik de kaarten in? Page 1/7

eid verplichting Hoe lees ik de kaarten in? Page 1/7 eid verplichting He lees ik de kaarten in? Page 1/7 Beste klant, In deze mslag kan u uw bestelde lezer(s) terugvinden. Zals reeds aangegeven tijdens nze infsessies zal u later de eventueel bestelde reservetestellen

Nadere informatie

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn Infrmatiebrief ver deelname aan het nderzek Fd2Learn Beste leerlingen, uders en/f wettelijk vertegenwrdigers, Dat het eten van vis (rijk aan mega- 3 vetzuren) ged is vr het functineren van de hersenen

Nadere informatie

Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen.

Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen. Begrijpend Lezen 2 Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen infrmatie, betekenissen en bedelingen uit teksten te halen. Delgrepen Begrijpend Lezen 2 Muiswerk Begrijpend Lezen 2 is gemaakt

Nadere informatie

ACTIVITEITENKALENDER 2016

ACTIVITEITENKALENDER 2016 ACTIVITEITENKALENDER 2016 ALGEMENE HULP, CRISIS- EN SPOEDHULP In 2016 zijn er veel verzeken binnengekmen m.b.t. het zeken van hulp en ndersteuning naar aanleiding van pesten. Individuele hulpvragen. Hulpzekenden

Nadere informatie

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.

Bij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen. 1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische

Nadere informatie

De volgende kenmerken die betrekking hebben op de algemene ontwikkeling kunnen wijzen op een ontwikkelingsvoorsprong.

De volgende kenmerken die betrekking hebben op de algemene ontwikkeling kunnen wijzen op een ontwikkelingsvoorsprong. 1 Checklist kinderen met een ntwikkelingsvrsprng (grep 1 en 2). De vlgende kenmerken die betrekking hebben p de algemene ntwikkeling kunnen wijzen p een ntwikkelingsvrsprng. mndelinge taalvaardigheid gede

Nadere informatie

Pestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1

Pestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1 Pestprtcl Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Het schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van dit algemeen Pestprtcl. 1. Del van het pestprtcl: Wij vinden dat elk kind dat bij ns naar

Nadere informatie

CBS DE VAART 2015-2016. Informatieboekje groep 5 en 6

CBS DE VAART 2015-2016. Informatieboekje groep 5 en 6 CBS DE VAART 2015-2016 Infrmatiebekje grep 5 en 6 De schlregels Op nze schl zijn 3 hfdregels. Alle andere afspraken zijn terug te leiden tt deze hfdregels 1. Ik accepteer en respecteer een ander 2. Ik

Nadere informatie

Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar)

Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) 2 Inleiding Uw kind heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen zijn/haar hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie

Nadere informatie

KSK OOSTHOVEN. SPORTIEF CHARTER VOOR OUDERS en SPELERS. Onze jeugd, de toekomst van onze club!

KSK OOSTHOVEN. SPORTIEF CHARTER VOOR OUDERS en SPELERS. Onze jeugd, de toekomst van onze club! KSK OOSTHOVEN SPORTIEF CHARTER VOOR OUDERS en SPELERS Onze jeugd, de tekmst van nze club! KSK Osthven Sprtief Charter vr Ouders en Spelers Inhudstabel Inleiding... 3 Spelers... 3 Ouders... 4 KSKOsthven

Nadere informatie

Project Ad-Power: Van reclamewijsheid naar weerbaarheid

Project Ad-Power: Van reclamewijsheid naar weerbaarheid 2012 Prject Ad-Pwer: Van reclamewijsheid naar weerbaarheid Fnds Mediawijzer.net 2011 Esther Rzendaal Universiteit van Amsterdam 1-10-2012 Inhud Achtergrnd prject Ad-Pwer 2 Onderzek 1 4 Onderzek 2 8 De

Nadere informatie

ENQUÊTE LEVEN IN HEILIG LANDSTICHTING

ENQUÊTE LEVEN IN HEILIG LANDSTICHTING ENQUÊTE LEVEN IN HEILIG LANDSTICHTING Beste drpsgent, Vr u ligt een enquête ver de ntwikkeling van ns drp in de kmende jaren. Deze enquête is een initiatief van de Drpsvereniging Heilig Landstichting,

Nadere informatie

Uitnodiging Vormingsreeksen & coachingstrajecten

Uitnodiging Vormingsreeksen & coachingstrajecten Uitndiging Vrmingsreeksen & cachingstrajecten In januari 2006 startte de K.U.Leuven, in samenwerking met K VIV, VOV en Amazne het prject Vruwelijk Ingenieur. Het prject krijgt de financiële steun van het

Nadere informatie

Cliëntprofielen- en productenboek auditief en/of communicatief Extramurale zorg

Cliëntprofielen- en productenboek auditief en/of communicatief Extramurale zorg Cliëntprfielen- en prductenbek auditief en/f cmmunicatief Extramurale zrg Status: Bijgesteld p basis van stelselwijzigingen miv 2015 Datum: 9 januari 2015 Versie: 1.3 Inhudspgave Inleiding 3 Cliëntprfiel

Nadere informatie

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne

Nadere informatie

ACTIEF BURGERSCHAPS EN SOCIALE INTEGRATIE INTERCONFESSIONELE BASISSCHOOL DE ZONNEWIJZER

ACTIEF BURGERSCHAPS EN SOCIALE INTEGRATIE INTERCONFESSIONELE BASISSCHOOL DE ZONNEWIJZER ACTIEF BURGERSCHAPS EN SOCIALE INTEGRATIE INTERCONFESSIONELE BASISSCHOOL DE ZONNEWIJZER Actief Burgerschap en Sciale Integratie Basisschl De Znnewijzer Definiëring: Vanuit de filsfie kan mraliteit gedefinieerd

Nadere informatie

Criteria zittenblijven / verlengde kleuterperiode

Criteria zittenblijven / verlengde kleuterperiode Criteria zittenblijven / verlengde kleuterperide 1 Prtcl dubleren De beslissing m een leerling een schljaar extra te laten den wrdt genmen aan de hand van een welverwgen prcedure. In de prcedure wrden

Nadere informatie