Eenzaamheid bij kinderen en jongeren
|
|
- Andreas Valentijn van der Woude
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren PraxisP Prfessinal lezing Prf. Dr. Luc Gssens Dr. Janne Vanhalst Marlies Maes, Msc. Annette Spithven, Msc.
2 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?
3 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?
4 Deel I: Wat is eenzaamheid?
5 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?
6 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?
7 Pll! Waar denken jullie aan bij eenzaamheid?
8 Eenzaamheid is het negatieve gevel dat ntstaat bij een verschil tussen de ervaren en de gewenste (kwaliteit van) sciale cntacten
9 Types van eenzaamheid Ervaren gebrek aan Integratie Ervaren gebrek aan intimiteit
10 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?
11 Meting van eenzaamheid
12 Deel I: Wat is eenzaamheid? Wat is eenzaamheid? He meet je eenzaamheid? He herken je eenzaamheid?
13 He kunnen we eenzaamheid herkennen?
14 He kunnen we eenzaamheid herkennen? 1. Levensgebeurtenissen
15 He kunnen we eenzaamheid herkennen? 1. Levensgebeurtenissen 2. Signalen van eenzaamheid Lichamelijke Psychische Sciale Gedragsmatige
16 He kunnen we eenzaamheid herkennen? 1. Levensgebeurtenissen 2. Signalen van eenzaamheid 3. Cgnitieve factren Overdreven waakzaamheid vr sciale dreigingen Overgeveligheid vr sciale afwijzing Zelf-vernietigende attributiestijl
17 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?
18 Deel II: Meten we ns zrgen maken?
19 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid
20 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid
21 Pll! Vanaf wanneer kan een kind eenzaamheid ervaren? Welke leeftijdsperide wrdt vlgens jullie gekenmerkt dr de hgste eenzaamheid?
22 Vanaf wanneer kan een kind eenzaamheid ervaren? Kleuters begrijpen het wrd eenzaam meestal wel, maar enkel als een synniem van alleen zijn Kinderen vanaf ngeveer 6 jaar beginnen het verschil tussen eenzaamheid en alleen zijn te begrijpen Evlueert samen met wat kinderen begrijpen nder vriendschap
23 Welke leeftijd gekenmerkt dr de hgste eenzaamheid? Tijdelijke eenzaamheid = nrmatieve ervaring 79% sms; 15% meestal; 6% nit Variatie naargelang leeftijd? Kinderen: 20% Adlescenten en jng vlwassenen: 20%-71% Vlwassenen: 11%-30% Bejaarden: 40%-50% Piek in vrege adlescentie en p hge leeftijd Piek tijdens transitie-perides
24 Belangrijk verschil tijdelijke en chrnische eenzaamheid Tijdelijke eenzaamheid = nrmatieve ervaring Van vrbijgaande aard Veelal gelinkt aan een bepaalde gebeurtenis Kan kinderen mtiveren m p sciaal gebied een tandje bij te steken Chrnische eenzaamheid = niet nrmatief!! Langdurig en ver verschillende cntexten heen Niet gelinkt aan bepaalde gebeurtenissen Leidt tt psychische meilijkheden en gezndheidsprblemen Vicieuze cirkel!
25 Belangrijk verschil tijdelijke en chrnische eenzaamheid Studie bij 389 Nederlandse jngeren Algemene dalende trend drheen late adlescentie 1,60 1,55 1,50 1,45 1,55 1,52 1,54 1,52 1,49 1,45 1,40 1,35 1, Leeftijd (jaar)
26 Fcus: Adlescentie Maar: 5 subgrepen! 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 Stable High (3%) High Decreasing (8%) Average Decreasing (9%) Lw Increasing (18%) Stable Lw (63%) 1, Leeftijd (jaar)
27 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid
28 Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Tijdelijke eenzaamheid is nrmatief Eenzaamheid niet in DSM Eenzaamheidsmetingen geen cut-ff scre Is het dan echt wel z n prbleem? Is het dan wel aangewezen m in te grijpen?
29
30 Deel II: Meten we ns zrgen maken? He vaak kmt eenzaamheid vr? Is eenzaamheid een klinisch prbleem? Wat zijn de nadelige gevlgen van eenzaamheid? Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid
31 Pll! Welke prblemen hangen vlgens jullie vaak samen met chrnische eenzaamheid bij kinderen en jngeren?
32 Gevlgen van eenzaamheid Drie categrieën: Schls functineren Mentale gezndheid Fysieke gezndheid Kunstmatige pdeling in rzaken en gevlgen!!
33 Gevlgen: Schls functineren Kleuters/kinderen: Schlrijpheid Betrkkenheid in de klas Graag naar schl gaan Algemene schlse vaardigheden en prestaties Leesvaardigheid en rekenvaardigheid Perceptie van schlse cmpetentie Adlescenten: Graag naar schl gaan Algemene schlse vaardigheden en prestaties Afwezigheid p schl Drp-ut
34 Gevlgen: Mentale gezndheid Lage zelfwaardering Eén van de sterkste crrelaten van eenzaamheid drheen de levenslp Beide beïnvleden elkaar wederzijds Depressieve symptmen Eenzaamheid wrdt sms beschuwd als een symptm van depressie (vb. items ver eenzaamheid in depressie-vragenlijsten) Maar: twee afznderlijke begrippen! Beide beïnvleden elkaar wederzijds
35 Gevlgen: Mentale gezndheid (vervlg) Angst (vrnamelijk sciale angst) Zelfmrdgedachten en zelfmrdpgingen Maar: nafhankelijk effect ls van depressieve symptmen niet cnsistent aangetnd Eetstrnissen Middelengebruik Zelfverwndend gedrag
36 Gevlgen: Fysieke gezndheid
37 Gevlgen: Fysieke gezndheid (vervlg) Hlt-Lunstad et al., 2010
38 Gevlgen: Fysieke gezndheid (vervlg) Ok bij kinderen en jngeren: Slaapprblemen Minder geznd (gepercipieerd + gemeten adhv dktersbezeken) Cardi-vasculaire gezndheid: Eenzame kinderen hebben een grter risic p cardivasculaire prblemen p vlwassen leeftijd Cumulatief effect (chrnisch > tijdelijk) (Caspi et al., 2006)
39 Gevlgen: Samengevat
40 Eenzaamheid bij kinderen en jngeren I. Wat is eenzaamheid? II. Meten we ns zrgen maken? III. Wat kunnen we er tegen den?
41 Deel III: Kunnen we er iets tegen den?
42 Pll! Wat denken jullie dat je kunt den tegen eenzaamheid?
43 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?
44 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?
45 He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Eenzaamheid is het verschil tussen ervaren en gewenste (kwaliteit van) sciale relaties Gewenst: Interne nrm van wat is nrmaal? Ervaren: Het aanwezige netwerk
46 He kunnen we eenzaamheid aanpakken?
47 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?
48 Welke interventies zijn er? 1. Vergrten van sciaal cntact Mgelijkheden m deel te nemen aan sciale interacties vergrten 2. Vergrten van sciale steun Aanbieden van buddy 3. Verbeteren van sciale vaardigheden Met name verbetering cmmunicatievaardigheden 4. Veranderen van sciale cgnities / denkfuten Veranderen van manier van denken ver sciale situaties Een cmbinatie van verbetering sciale vaardigheden en sciale cgnities kmt vaak vr!
49 Welke interventies zijn er? Sciale netwerk Vergrten van sciaal cntact Vergrten van sciale steun Verbeteren van sciale vaardigheden Interne nrm Veranderen van sciale cgnities / denkfuten
50 1. Sciaal cntact Onderliggende visie: islatie ftewel weinig sciale cntacten Mgelijkheden: Wegnemen bstakels vr sciaal cntact Bijv regelen van verver etc. Tegang bieden tt en leren werken met Internet Leren chatten Aansluiten grep vr wekelijkse activiteiten Sprtclub, dansgrep, kr/zang/band, etc
51 2. Sciale steun Onderliggende visie: wel vldende sciale cntacten maar die geven geen vldening Mgelijkheden: Wekelijks telefngesprek (prfessinele hulpverlener) Steun bij dagelijkse prblemen ( buddy )
52 2. Sciale steun (vervlg) Mgelijke interventies: Supprt grepen vr specifiek sciaal verlies (bijv. verlijden) Zelf-hulp grepen (AA) Buddy prjecten Ltgenten zals bijv. brandwnden stichting The Mary Fundatin (Denemarken) Het miste cntact fnds (KPN)
53 3. Sciale vaardigheden Onderliggende visie: Wil wel sciale cntacten leggen, maar lukt/kan niet. Eenzame kinderen en jngeren Vertnen weinig zelf-nthulling Nemen geen sciale risic s Zijn gefcust p zichzelf Stellen weinig vragen Wisselen minder van beurtrl in een gesprek
54 3. Sciale vaardigheden (vervlg) Situatie veranderen Frmuleren delen ver vriendschap Verbeteren sciale vaardigheden (bv. rllenspel) He stel je jezelf vr? He vraag je iemand f je mag meespelen? Een andere laten uitspreken Verbeteren sciaal succes ( scial self-efficacy ) Mgelijke interventies Sciale Vaardigheidstraining (SVa) Deze specifieke interventie is niet getest in relatie tt eenzaamheid!
55 4. Sciale cgnities/denkfuten Onderliggende visie: negatieve f futieve pvattingen ver zichzelf en anderen + prblematische autmatische gedachten die pkmen bij sciale situaties
56 Vrbeelden Futieve gedachten Ik ben p sciaal vlak een mislukking. Ik ben geen leuk persn m mee m te gaan, dus mag ik niet kmen / ndigen ze mij niet uit. Ik ben de enige die eenzaam is. Crrecte gedachten Op sciaal vlak heb ik vaak succes bij wat ik de. Ik ben tevallig niet uitgendigd, vlgende keer ndigen ze me vast wel uit. Eenzaamheid in deze vergangssituatie is nrmaal.
57 4. Sciale cgnities/denkfuten Onderliggende visie: negatieve f futieve pvattingen ver zichzelf en anderen + prblematische autmatische gedachten die pkmen bij sciale situaties Twee manieren m eenzaamheid te reduceren: Meer realistische verwachtingen Immers: eenzaamheid is discrepantie tussen ervaren en gewenst (kwaliteit van) sciale cntacten Meer realistische inschatting Ambigue situatie is niet altijd negatief!
58 4. Sciale cgnities/denkfuten Anders leren denken ver eenzaamheid Crrecte infrmatie vrzien Negatieve gedachten vervangen dr psitieve Cgnitieve herstructurering Zelf-cntrle verhgen Mgelijke interventies Cgnitieve-gedragstherapie Mindfullness training Prgramma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Deze specifieke interventie is niet getest in relatie tt eenzaamheid!
59 Deel III: Kunnen we er iets tegen den? He kunnen we eenzaamheid aanpakken? Welke srten interventies zijn er? He effectief zijn deze srten interventies?
60 Pll! Welk type interventie denken jullie dat het meest effectief is? Sciaal cntact Sciale steun Sciale vaardigheden Sciale cgnities / denkfuten
61 He effectief zijn deze interventies? 1. Vergrten van scial cntact Niet effectief Fcust eigenlijk niet p eenzaamheid maar p sciale islatie 2. Vergrten van sciale steun Matig effectief 3. Verbeteren van sciale vaardigheden Niet effectief 4. Veranderen van sciale cgnities / denkfuten Effectief Masi et al. 2011
62 N ne wuld chse a friendless existence n cnditin f having all the ther things in the wrld. Aristteles Filsf Cntact: Marlies.Maes@ppw.kuleuven.be Bezek k eens nze blg!:
Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieKenmerken en uitkomsten van professionele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen
Kenmerken en uitkmsten van prfessinele echtscheidingsbemiddeling in Vlaanderen 20 nvember 2015 Prf. Dr. Sfie Vanassche Dr. An Katrien Sdermans Prf. dr. Ken Matthijs Family and Ppulatin Studies, KU Leuven
Nadere informatieMetacognitieve Therapie
Metacgnitieve Therapie MODULE 10: TERUGVALPREVENTIE 10.1 terugvalpreventie 10.2 Psychse/schizfrenie: diagnse f stigma? Het begrip psychse, respectievelijk schizfrenie, wekt bij veel mensen een verkeerde
Nadere informatieCoachingsgesprek met gebruikers
Cachingsgesprek met gebruikers Sympsium Perinatale perikelen De Bakermat Dr. Sabine Van Baelen Academisch Centrum vr Huisartsgeneeskunde Randvrwaarden Persn met er klaar vr zijn met het zelf echt willen
Nadere informatiePedagogische Civil Society
Pedaggische Civil Sciety Nieuwkmer in het cntinuüm van pvedndersteuning? 4 juni 2010 Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Welkm Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Werkzaam bij SO&T: kwaliteit in Opveden
Nadere informatiePedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.
Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.
Nadere informatieMatching Needs and Services (MNS) Leonieke Boendermaker /NIZW Jeugd www.jeugdzorg.nl
Matching Needs and Services (MNS) Lenieke Bendermaker /NIZW Jeugd www.jeugdzrg.nl Vraag en aanbd: wanneer? Een grte zrg-aanbieder met een meerjaren plan pstellen vr de rganisatie. Welke kant met het p?
Nadere informatieStart duurzame inzetbaarheid
Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan
Nadere informatiePEST PROTOCOL. Prins Willem-Alexanderschool
PEST PROTOCOL Prins Willem-Alexanderschl Wat is een pestprtcl? Een pestprtcl is een aantal vereenkmsten ver het tegengaan van pesten. Een afspraak tussen de schl, de kinderen en de uders. Waarm een pestprtcl?
Nadere informatieVC Groot Dilbeek Denkcel opleidingen
Mtivatie vs Demtivatie Opleiding Mtivatie Demtivatie VC Grt Dilbeek Denkcel pleidingen Definitie Mvere = bewegen Mtiveren = iemand tt iets bewegen Jezelf tt iets bewegen Onze beheften, nden, wat wij willen
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatiedepressie wat kun je doen als iemand in je omgeving een depressie heeft?
depressie raakt iedereen wat kun je den als iemand in je mgeving een depressie heeft? INHOUD Inleiding 4 De Depressie Vereniging 5 Tips vr naasten van mensen met een depressie 6 Het prbleem erkennen 6
Nadere informatiePESTEN. Deze folder is een hulpmiddel voor jou en je kind om samen te leren over pesten en hoe je dit kan stoppen.
PESTEN Deze flder is een hulpmiddel vr ju en je kind m samen te leren ver pesten en he je dit kan stppen. WAT IS PESTEN? Pesten is iemand anders bewust bedreigen, bang maken, uitdagen, uitschelden f pijn
Nadere informatieVeel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012
Veel gestelde vragen huurbeleid 18 ktber 2012 Algemeen: 1. Waarm kmt er een nieuw huurbeleid? Een aantal ntwikkelingen heeft ervr gezrgd dat wij ns huurbeleid hebben aangepast. Deze ntwikkelingen zijn:
Nadere informatieKINDERRECHTEN 3 de graad
KINDERRECHTEN 3 de graad Bijlage krantenartikels + vragen bij pdracht 4 Kinderrechten uit het nieuws gegrepen Ter inf: per artikel wrden suggesties van vragen gegeven m de link met het kinderrecht te leggen.
Nadere informatiePestprotocol Cazemierschool 2012
Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,
Nadere informatieTwee facetten van perfectionisme: Implicaties voor de behandelingsstrategie
Twee facetten van perfectinisme: Implicaties vr de behandelingsstrategie Kathleen De Cuyper, PhD LUCAS Centrum vr Zrgnderzek en Cnsultancy, KU Leuven Twee dimensies van perfectinisme Prestatiegerichte
Nadere informatievisietekst preventie en omgang agressief gedrag KIDS Borggravevijversstraat 9 3500 Hasselt tel. 011/22 25 93 fax 011/24 20 14 kids@kids.
visietekst preventie en mgang agressief gedrag KIDS Brggravevijversstraat 9 3500 Hasselt tel. 011/22 25 93 fax 011/24 20 14 kids@kids.be visie Agressie maakt nlsmakelijk deel uit van het menselijk bestaan
Nadere informatieDuurzaam inzetbaar in een vitale organisatie
Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit
Nadere informatieHoogbegaafdheid & dubbele of misdiagnose
Hgbegaafdheid & dubbele f misdiagnse Minka Dumnt 20 april 2016 Hgbegaafdheid & dubbele f misdiagnse Inhud Begaafdheidskenmerken Verklaring van de kenmerken Prfielen van Betts & Neihart Misdiagnses Delen
Nadere informatieBiontica Workshop Zelfredzaamheid & Zelfsturing
Bintica Wrkshp Zelfredzaamheid & Zelfsturing Visie p Zelfredzaamheid & Zelfsturing Lgica van het gevel, Arnld Crnelis, 1998, ISBN 90-72258- 02-9 Het verbrgen prgramma vr het menselijk leren is aangebren
Nadere informatieInventarisatie van wensen & verwachtingen over gezondheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst
Inventarisatie van wensen & verwachtingen ver gezndheidsactiviteiten Leefstijl vragenlijst Let p: Deze vragenlijst dient vr verspreiding p maat gemaakt te wrden vr uw bedrijf. Ver daar waar [bedrijfsnaam]
Nadere informatieProfessional Coaching. Franck Struyf
Prfessinal Caching Franck Struyf Ervaring is niet wat iemand verkmt, maar wat iemand det met wat hem verkmt. (Aldus Huxley) Persnlijke ervaring Mijn naam is Franck Struyf en ik ben life en- prfessinal
Nadere informatieMeten & weten van executieve functies
Meten & weten van executieve functies Hilde M. Geurts Universiteit van Amsterdam Dr. Le Kannerhuis Bdschap 1. Executieve functies (EF) = een parapluterm 2. We hebben allemaal sms EF prblemen 3. EF prblemen
Nadere informatieTEST INHOUD: HEEFT MIJN KIND EEN EETSTOORNIS? 1. Onderzoek het eetgedrag van uw kind. 2. In welke fase zit mijn kind nu?
TEST HEEFT MIJN KIND EEN EETSTOORNIS? INHOUD: 1. Onderzek het eetgedrag van uw kind 2. In welke fase zit mijn kind nu? 3. Heeft mijn kind een geznd BMI? 4. Tips vr uders www.mijnkindheefteeneetstrnis.nl
Nadere informatieCognitieve ontwikkeling/schoolfunctioneren en dagbesteding
Vzw Ondersteuningsstructuur Bijzndere Jeugdzrg inf@sbj.be - www.sbj.be Cgnitieve ntwikkeling/schlfunctineren en dagbesteding In deze dimensie wrdt bijzndere aandacht gegeven aan de schlse vaardigheden
Nadere informatieHuisbereiding in de kijker
NIEUWSBRIEF NUMMER 5 JANUARI 2010 P1 In dit nummer 1 Inleiding 2 Huisbereiding in de kijker 2 Stppen met rken 4 Zelftest 5 Vrdelen van stppen met rken Inleiding Beste nieuwslezer, 2009 det zijn uittrede,
Nadere informatieProtocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling
Prtcl bij het verlijden van een gezinslid van een leerling Algemeen: Er wrden geen mededelingen aan de pers gedaan. Het lcatie aanspreekpunt f de directeur meldt alleen dat nze 1 ste zrg de nabestaanden
Nadere informatieProducten en prijzen 2012
TypeWrld Pstbus 38 2410 AA Bdegraven Nederland Tel. 0172-65 09 83 Fax 0172-61 83 15 www.instruct.nl instruct@instruct.nl België www.instruct.be instruct@instruct.be Prducten en prijzen 2012 TypeWrld Leren
Nadere informatieWegwijzer. Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Informatie voor kinderen en ouders
Wegwijzer Dagbehandeling in Behandelcentrum Heideheuvel Infrmatie vr kinderen en uders WELKOM! De kmende tijd kmen jij en je uders een dagbehandeling vlgen in Heideheuvel. In Heideheuvel werken we in een
Nadere informatieOnze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:
Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid
Nadere informatieEvaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014
Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de
Nadere informatieObesitas Een onderschatte bedreiging: Publieke perceptie van obesitas in Europa
Obesitas Een nderschatte bedreiging: Publieke perceptie van besitas in Eurpa SAMENVATTING PER LAND BELGIË Uitgeverd dr Opinium, een nafhankelijk bureau vr strategische inzichten, in samenwerking met de
Nadere informatieSTAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE. SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis. De mentor maakt tevens deel uit van het geheugencentrum.
STAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE NAAM INSTELLING: AZ Damiaan Ostende ADRES: Guwelzestraat 100 8400 Ostende CONTACTPERSOON: Karen Lernut Diensthfd psychlgie SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis.
Nadere informatieContract gedragsverandering
Cntract gedragsverandering Stappenplan m je delen te bereiken Tips m je delen te bereiken Cntract vr gedragsverandering (vrbeeld) Del/gedrag Om deel te nemen aan de Dam tt Dam lp met mijn vriendengrep
Nadere informatiee-mental-health Zelf aan de slag 16 februari 2018
e-mental-health Zelf aan de slag 16 februari 2018 Over e-mental-health Aanleiding Slechts 1 p 3 persnen zekt prfessinele hulp. Psychische strnissen staan met 34 % p nummer één als rzaak van invaliditeit.
Nadere informatiePestprotocol. 1 Achtergrond. 1.1 Uitgangspunt. 1.2 Pesten in het cluster-4-onderwijs. Onderwijs. Pestprotocol Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014
Pestprtcl Onderwijs Pestprtcl Versie: 1.0 Datum: 20 mei 2014 1 Achtergrnd 1.1 Uitgangspunt Beleid tegen pesten valt binnen het veiligheidsbeleid van Yulius Onderwijs. Ons uitgangspunt is dat nze schl een
Nadere informatieStap 1. Wat wil jij?
Stap 1. Hi Iemand heeft het idee dat jij wel wat supprt kunt gebruiken. Dat kunnen je uders zijn, een vriend/vriendin een therapeut f iemand anders die ju ged kent. Die iemand wil graag dat jij hulp krijgt
Nadere informatieGenderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte
Genderlpbaanklf: enkele vrzetten vanuit Persephne vzw, rganisatie van vruwen met een handicap f invaliderende chrnische ziekte De genderlpbaanklf verdient aandacht van de beleidsmakers en de sciale partners.
Nadere informatiedraaiboek suïcidepreventie
draaibek suïcidepreventie Algemeen Een draaibek is een handleiding f stappenplan waarin stap vr stap wrdt behandeld wat er p je af kan kmen mcht er zich een bepaalde gebeurtenis f crisis vrden. Elke gebeurtenis
Nadere informatieProtocol: Pestprotocol
Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat
Nadere informatieACT: visie ACT. Uitgangspunt: Normale processen dragen bij tot psychisch lijden (cf Relational Frame Theory)
ACT: visie ACT Uitgangspunt: Nrmale prcessen dragen bij tt psychisch lijden (cf Relatinal Frame Thery) Uitgangspunt: Mensen zijn in staat m betekenisvlle levens te leiden met de verbale mgelijkheden die
Nadere informatieEen natuurlijk proces
Ik vel het weer. Het is er weer. Sms even, dan de hele tijd. Ik wil je niet kwetsen. Ik wil het niet weer zeggen, maar het is er weer. (Gijs Hrvers) Overprikkeling Veel mensen met autisme hebben gede intellectuele
Nadere informatieAgressiemanagement. Management Consulting and Research Kapeldreef 60, 3001 Heverlee Tel. 016/29 83 11 Fax 016/29 83 19 Website http://www.mcr-bvba.
Agressiemanagement Bedrijven, rganisaties en schlen krijgen steeds vaker met agressie te maken. Wanneer je met mensen werkt, bestaat er immers de kans p cnflicten. Z n cnflict kan escaleren in bedreigingen,
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieAlle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o
Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn
Nadere informatieOuders en loopbaankeuzes
Vragenlijst kennismakingsgesprek Vul in/kruis aan wat van tepassing is. Naam van de uder: Bereikbaar via telefnnummer: en mail: Hij/zij is O de vader O de meder O iemand anders*, namelijk: *Indien niet
Nadere informatiePestprotocol basisschool Pieter Wijten
Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de
Nadere informatieVisietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emotionele- en /of gedragsproblemen
Visietekst BuO Type 3 Onderwijs en begeleiding aan kinderen met ernstige emtinele- en /f gedragsprblemen Schljaar 2009-2010 Welkm jij. Jij, helemaal jezelf. Nieuw vr ns, nbekend, ged zals je bent. Wij
Nadere informatieAls u een toelichting wilt geven, op één van uw antwoorden, dan kunt u dat aan het einde van de vragenlijst doen.
VRAGENLIJST Beste mantelzrger, Deze vragenlijst is bedeld vr u. Dr het invullen van bijgaande vragenlijst krijgt u inzicht in de rzaken van uw belasting. Het maakt u bewust van uw situatie. In de vragenlijst
Nadere informatieWie verkoopt uw huis?
Wie verkpt uw huis? Accuntnet Verkp Vertruwens Persn Service Accuntnet V V P Service Wie verkpt uw huis? Als u uw huis wilt verkpen, schakelt u k in Spanje een makelaar in. Echter in Spanje geeft men nrmaal
Nadere informatieCoachend feedback geven. 2-daagse training rond feedback geven en ontvangen
2-daagse training rnd feedback geven en ntvangen Wat is de kern van deze training? Tijdens deze intensieve praktijkpleiding zmen we in p een van de belangrijkste (én meilijkste) cmmunicatievaardigheden:
Nadere informatieSamen sterk. Op weg met familie en kinderen in de GGZ. Intro: De Kindreflex
Samen sterk Op weg met familie en kinderen in de GGZ Intr: De Kindreflex Studiedag (Z)nder invled - VAD - 11 mei 2019 - Kris Hlemans - Familieplatfrm GG Blik p de familie van Bijzndere plek vr het kind
Nadere informatieKinderen uit de lagere school opvangen na een overlijden
VCLB Leuven Centrum vr Leerlingenbegeleiding vr Vrij en Gemeentelijk Onderwijs vzw Karel Van Ltharingenstraat 5 3000 Leuven Tel. 016 28 24 00 Fax 016 28 24 99 inf@vclbleuven.be www.vclbleuven.be Kinderen
Nadere informatieVAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD
VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er
Nadere informatieChic, zo n gedragspatroongrafiek!
Chic, z n gedragspatrngrafiek! Leerdelen: De leerlingen kunnen nder begeleiding de verwevenheid tussen ecnmische, sciale en eclgische aspecten in duurzaamheidsvraagstukken herkennen. De leerlingen krijgen
Nadere informatieLOGBOEK van: klas: 1
LOGBOEK van: klas: 1 Inhudspgave Inleiding en inhud van het lgbek Wat is de maatschappelijke stage? Delen van de maatschappelijke stage Waar de je maatschappelijke stage? Kaders waarbinnen de maatschappelijke
Nadere informatieDyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding
Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding Dyslexie en dyscalculie en spellingsbegeleiding p het Carlus Clusius Cllege Zwlle Signalering en Begeleiding dyslectische / dyscalculische leerlingen Dyslexie:
Nadere informatieEXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Dominiek Savio Instituut. Adresgegevens: Koolkampstraat 24 8830 Gits
EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: Dminiek Savi Instituut Adresgegevens: Klkampstraat 24 8830 Gits 2) Dmein van expertise: Hydrtherapie 3) Beschrijving expertise: Bij (heel) jnge
Nadere informatieEXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Windekind Leuven. Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven
EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: Windekind Leuven Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven 2) Dmein van expertise: Cmmunicatie 3) Beschrijving expertise: Alle kindjes met EMB
Nadere informatie1. SW OFFICE (ALGEMEEN)
1. SW OFFICE (ALGEMEEN) SW Office is een belangrijk instrument, niet alleen m inzicht te krijgen, maar k m infrmatie te geven ver het gebruik van de dienstverlening aan de klanten van WnenPlus. In verleg
Nadere informatieVoorstelformulier voor een Koninklijke onderscheiding
Vrstelfrmulier vr een Kninklijke nderscheiding Wie wilt u vrdragen vr een lintje? Vul hier de gegevens in van degene die u wilt vrdragen. Persnsgegevens Vrnamen (vluit): Tussenvegsel(s): Achternaam: Geslacht
Nadere informatieGedragsprotocol Samenwerkingsschool Balans. Wat is het gedragsprotocol? Uitgangspunt. Pesten of plagen?
Gedragsprtcl Samenwerkingsschl Balans Wat is het gedragsprtcl? Het gedragsprtcl vrmt de verklaring van het schlbestuur, de directie, de leerkrachten, de leerlingen en de uders waarin is vastgelegd dat
Nadere informatieAnti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond
Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht p een veilige mgeving en een plezierige schltijd Achtergrnd - Wat is pesten? 'Iemand wrdt getreiterd f is het mikpunt van pesterijen als hij f zij herhaaldelijk
Nadere informatieVragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszorg Bilzen?
Bijlage 1: de vragenlijst Vragenlijst: Ouderenagressie, een verschijnsel in Thuiszrg Bilzen? Ik de een nderzek naar uderenagressie ten aanzien van de hulpverlening vr mijn eindwerk. Dit nderzek de ik mede
Nadere informatieo o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)
PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en
Nadere informatieTips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.
Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit
Nadere informatieDe Ultieme Sollicitatie Gids.
De Ultieme Sllicitatie Gids. Ha Aanstaande Superheld! Hierbij een mie verzameling met nuttige infrmatie. Lees het dr en kijk wat je eruit kunt halen. Sms staan er bepaalde tips f acties dubbel in. Dat
Nadere informatieSimulatie werkgroepbijeenkomst
Simulatie werkgrepbijeenkmst www.cnnectbegeleiding.nl 2011 1 Infrmatie vr de vrzitter (enkele dagen vraf) Je hebt de grepsleden het vlgende mailtje gestuurd: Hans (de directeur) heeft mij gevraagd m een
Nadere informatiePestprotocol. Uitleg van de petten van de Kanjertraining VOOR ALLE KINDEREN VOOR HET GEPESTE KIND
Pestprtcl Dit pestprtcl bestaat uit 4 delen:vr alle kinderen, vr het gepeste kind, vr de pester en, vr de uders. Deze partijen zijn allemaal betrkken bij een situatie waarin gepest wrdt. Uitleg van de
Nadere informatieIZC protocol 2011-2012 Obs De Voorsprong
Lcatie: Ruijsdaelstraat 11 Lcatie: Van Damstraat7 2525 AA Den Haag 2512 PG Den Haag 070-3805157 070-3807733 IZC prtcl 2011-2012 Obs De Vrsprng Vrwaarden: Een lln. wrdt besprken in de IZC indien er sprake
Nadere informatieMeldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009]
1 Algemeen Meldcde bij een vermeden van kindermishandeling vr scheidingsbegeleiders [versie 28-04-2009] 1.1 Iedere ScS Scheidingsspecialist, ScS Zandkasteelcach, ScS OKEE-cach, hierna te nemen scheidingsbegeleider,
Nadere informatieType vergoeding SEL-overleg GDT-overleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-overleg (proefproject vanaf 2014) Enkel indien voldaan aan SELcriteria
Vergedingen 2013 SEL Amberes Type vergeding SEL-verleg GDT-verleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-verleg (prefprject vanaf 2014) Organisatr 200 per MDO Vergeding enkel vr erkende SEL-rganisatren.
Nadere informatiePESTPROTOCOL OBS Aan de Roer
PESTPROTOCOL OBS Aan de Rer Pestprtcl OBS Aan de Rer 1 Inleiding Vr u ligt het Pestprtcl OBS Aan de Rer. Het prtcl geeft leerkrachten van grep 1 tt en met 8 richtlijnen vr het vrkmen, signaleren en aanpakken
Nadere informatieResponsen op positief affect bevragen met de Responses to Positive Affect questionnaire Een blik op de factorstructuur
Respnsen p psitief affect bevragen met de Respnses t Psitive Affect questinnaire Een blik p de factrstructuur Sabine Nelis Najaarscngres VGCt 2015 Achtergrnd Cgnitieve respnsen p negatief affect psitief
Nadere informatieBeslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ
Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland
Nadere informatieSamenvatting Deelprojecten Ouderen Samen
Samenvatting Deelprjecten Ouderen Samen Vughtse Ouderen aan het Wrd In januari 2007 zijn dr het Prject Ouderen Samen vier bijeenkmsten gerganiseerd waarvr alle Vughtse inwners van 55 jaar en uder waren
Nadere informatieOuders die heftig strijden hebben vaak te weinig inzicht in het effect van hun strijd op hun kinderen.
Bijlage 10: SEMINARIE VECHTSCHEIDING VAN HET VLAAMS FORUM KINDERMISHANDELING (11.12.2012). Presentatie signalen uit de werkgrep hgcnflictueuze scheiding IJH Deinze-Eekl-Gent en de bezekruimten. Werktekst
Nadere informatieBeschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten
Beschermd Wnen met een pgb nder verantwrdelijkheid van gemeenten Een factsheet vr cliënten, cliëntvertegenwrdigers en familievertegenwrdigers 1 februari 2016 Sinds 1 januari 2015 valt Beschermd Wnen (vrheen
Nadere informatieDe aandachtspuntenlijst
De aandachtspuntenlijst Wat is de aandachtspuntenlijst? De aandachtspuntenlijst is een verzicht van nderwerpen die aan de rde kunnen kmen tijdens een afspraak met de neurlg. Onderwerpen waarver u meer
Nadere informatieo Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen
Pestprtcl 1. Del Dit PESTPROTOCOL heeft als del: Alle kinderen meten zich in hun basisschlperide veilig kunnen velen, zdat zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen Dr regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen
Nadere informatieBeleidsplan Sociale Veiligheid
Beleidsplan Sciale Veiligheid Basisschl t Klkhuis Hazelaar 47 5664VE Geldrp Ieder kind det erte! t Klkhuis is in schljaar 2016-2017 gestart met de invering van De Vreedzame Schl. De Vreedzame Schl vrziet
Nadere informatieVisie ggz-maatwerk. (Bijlage)
Visie ggz-maatwerk (Bijlage) Maatwerkvisie Auteur: Bas Eisenga Autnmie: Wat ns binnen Maatwerk verbindt is de nadruk die wij leggen p Autnmie, waarmee we verwijzen naar ns streven m de eigen helende krachten
Nadere informatieeid verplichting Hoe lees ik de kaarten in? Page 1/7
eid verplichting He lees ik de kaarten in? Page 1/7 Beste klant, In deze mslag kan u uw bestelde lezer(s) terugvinden. Zals reeds aangegeven tijdens nze infsessies zal u later de eventueel bestelde reservetestellen
Nadere informatieInformatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn
Infrmatiebrief ver deelname aan het nderzek Fd2Learn Beste leerlingen, uders en/f wettelijk vertegenwrdigers, Dat het eten van vis (rijk aan mega- 3 vetzuren) ged is vr het functineren van de hersenen
Nadere informatieMet behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen informatie, betekenissen en bedoelingen uit teksten te halen.
Begrijpend Lezen 2 Met behulp van Muiswerk Begrijpend Lezen 2 leren leerlingen infrmatie, betekenissen en bedelingen uit teksten te halen. Delgrepen Begrijpend Lezen 2 Muiswerk Begrijpend Lezen 2 is gemaakt
Nadere informatieACTIVITEITENKALENDER 2016
ACTIVITEITENKALENDER 2016 ALGEMENE HULP, CRISIS- EN SPOEDHULP In 2016 zijn er veel verzeken binnengekmen m.b.t. het zeken van hulp en ndersteuning naar aanleiding van pesten. Individuele hulpvragen. Hulpzekenden
Nadere informatieBij leefbaarheid gaat het er om hoe mensen hun omgeving ervaren en beoordelen.
1 Leefbaarheid is een belangrijk, z niet hét thema van de laatste jaren. De wnmgeving wrdt vr mensen steeds belangrijker vr de ervaren wn. Ok vanuit het perspectief van sciale chesie, veiligheid en sciaal-ecnmische
Nadere informatieDe volgende kenmerken die betrekking hebben op de algemene ontwikkeling kunnen wijzen op een ontwikkelingsvoorsprong.
1 Checklist kinderen met een ntwikkelingsvrsprng (grep 1 en 2). De vlgende kenmerken die betrekking hebben p de algemene ntwikkeling kunnen wijzen p een ntwikkelingsvrsprng. mndelinge taalvaardigheid gede
Nadere informatiePestprotocol. Pestprotocol Stichting Allure januari 2012 1
Pestprtcl Elke schl bij Stichting Allure hanteert een Pestprtcl. Het schlspecifieke Pestprtcl is een afgeleide van dit algemeen Pestprtcl. 1. Del van het pestprtcl: Wij vinden dat elk kind dat bij ns naar
Nadere informatieCBS DE VAART 2015-2016. Informatieboekje groep 5 en 6
CBS DE VAART 2015-2016 Infrmatiebekje grep 5 en 6 De schlregels Op nze schl zijn 3 hfdregels. Alle andere afspraken zijn terug te leiden tt deze hfdregels 1. Ik accepteer en respecteer een ander 2. Ik
Nadere informatieLicht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar)
Licht traumatisch hersenletsel (kinderen t/m 5 jaar) 2 Inleiding Uw kind heeft een licht traumatisch hfd-/hersenletsel pgelpen dr een ngeval f een klap tegen zijn/haar hfd. Deze flder beschrijft de infrmatie
Nadere informatieKSK OOSTHOVEN. SPORTIEF CHARTER VOOR OUDERS en SPELERS. Onze jeugd, de toekomst van onze club!
KSK OOSTHOVEN SPORTIEF CHARTER VOOR OUDERS en SPELERS Onze jeugd, de tekmst van nze club! KSK Osthven Sprtief Charter vr Ouders en Spelers Inhudstabel Inleiding... 3 Spelers... 3 Ouders... 4 KSKOsthven
Nadere informatieProject Ad-Power: Van reclamewijsheid naar weerbaarheid
2012 Prject Ad-Pwer: Van reclamewijsheid naar weerbaarheid Fnds Mediawijzer.net 2011 Esther Rzendaal Universiteit van Amsterdam 1-10-2012 Inhud Achtergrnd prject Ad-Pwer 2 Onderzek 1 4 Onderzek 2 8 De
Nadere informatieENQUÊTE LEVEN IN HEILIG LANDSTICHTING
ENQUÊTE LEVEN IN HEILIG LANDSTICHTING Beste drpsgent, Vr u ligt een enquête ver de ntwikkeling van ns drp in de kmende jaren. Deze enquête is een initiatief van de Drpsvereniging Heilig Landstichting,
Nadere informatieUitnodiging Vormingsreeksen & coachingstrajecten
Uitndiging Vrmingsreeksen & cachingstrajecten In januari 2006 startte de K.U.Leuven, in samenwerking met K VIV, VOV en Amazne het prject Vruwelijk Ingenieur. Het prject krijgt de financiële steun van het
Nadere informatieCliëntprofielen- en productenboek auditief en/of communicatief Extramurale zorg
Cliëntprfielen- en prductenbek auditief en/f cmmunicatief Extramurale zrg Status: Bijgesteld p basis van stelselwijzigingen miv 2015 Datum: 9 januari 2015 Versie: 1.3 Inhudspgave Inleiding 3 Cliëntprfiel
Nadere informatieNTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen
NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne
Nadere informatieACTIEF BURGERSCHAPS EN SOCIALE INTEGRATIE INTERCONFESSIONELE BASISSCHOOL DE ZONNEWIJZER
ACTIEF BURGERSCHAPS EN SOCIALE INTEGRATIE INTERCONFESSIONELE BASISSCHOOL DE ZONNEWIJZER Actief Burgerschap en Sciale Integratie Basisschl De Znnewijzer Definiëring: Vanuit de filsfie kan mraliteit gedefinieerd
Nadere informatieCriteria zittenblijven / verlengde kleuterperiode
Criteria zittenblijven / verlengde kleuterperide 1 Prtcl dubleren De beslissing m een leerling een schljaar extra te laten den wrdt genmen aan de hand van een welverwgen prcedure. In de prcedure wrden
Nadere informatie