Inhoudsopgave. Voorwoord bij Editie 2016 / 17. Afkortingenlijst / 19. Inleiding (Niessen) / 23

Transcriptie

1 Voorwoord bij Editie 2016 / 17 Afkortingenlijst / Inleiding (Niessen) / 23 De totstandkoming van de Wet / 23 Hoofdstuk 2-4: Systeem van de belasting / 25 Hoofdstuk 5-10: Inkomen in box 1 / 26 Hoofdstuk 11: Persoonsgebonden aftrek / 26 Hoofdstuk 12: Inkomen in box 2 / 27 Hoofdstuk 13: Inkomen in box 3 / 27 Hoofdstuk 14: Internationale aspecten / 27 Historie en grondslagen (Niessen) / 29 Draagkrachtbeginsel / 29 Ontwikkeling van de inkomstenbelasting / 29 Nederland / 31 Van gesplitste naar synthetische inkomstenbelasting / 32 Loon- en dividendbelasting / 32 Relatie met de vennootschapsbelasting / 33 Het inkomensbegrip en het genieten van inkomen / 34 Het probleem van de vermogenswinsten / 37 Persoonlijke omstandigheden / 38 Het progressieve tarief / 39 Voornaamste wijzigingen in 2001 / 41 Toekomst / 42 Het boxensysteem (Niessen) / 49 Noodzaak tot revisie bij het fin de siècle / 49 Inrichting van de wet / 50 Inkomsten en aftrekposten in drie boxen / 52 Verzamelinkomen / 54 Verliescompensatie / 55 Gewone en conserverende aanslag / 60 5

2 Wettelijke rangorde van inkomsten / 61 Vermogensbestanddelen / 63 Anti-arbitragebepaling / 66 Box-switching / 68 Analytisch stelsel? / 69 Subject, tarief en heffingskorting (Vrolijks) / Inleiding / Binnen- en buitenlandse belastingplichtigen / Wereldinkomen / Nederlands inkomen / Wonen in Nederland / Woonplaatsficties / Tweeverdienerswetgeving / Samenwoning en draagkracht / Tweeverdieners en samenwoners; Oort-wetgeving / Fiscale drempel om te gaan werken / Ongehuwd samenwonenden en geregistreerde partners / Partner en gezin vanaf 2001 / Emancipatie fiscaalrechtelijk voltooid / Inkomenstoerekening bij partners / Partners / Minderjarige kinderen / Tarief / Belasting- en premieheffing / Voorheffingen / Bijzondere tarieven verdwenen / Middeling / Heffingskorting / Belastingvrije som / Een nominale korting op het belastingbedrag / Gecombineerde heffingskorting / Standaardheffingskorting / Korting voor bijzondere beleggingen / Negatieve belasting? / Winst uit onderneming (Van Lint) / 109 Inleiding / 109 Inrichting van de wet / 109 Belastbare winst uit onderneming / 109 Betekenis van het ondernemerschap / 110 Winst die toevalt aan medegerechtigden / 112 Voordelen genoten door bepaalde crediteuren / 112 Plan van behandeling / 112 Onderneming / 113 Ondernemer / 119 6

3 5.3.1 Volledig erkende ondernemers / Beperkt erkende ondernemers en urencriterium / Ondernemingsvermogen en winst / Een eigen fiscale kwalificatie / Etikettering / Inbreng / Totale winst / Verliezen uit de aanloopfase / Opbrengsten, kosten en onttrekkingen / Winst en verlies / Onttrekkingen / Gemengde kosten / Van aftrek uitgesloten algemene kosten / In aftrek beperkte algemene kosten / Van aftrek uitgesloten kosten van de ondernemer zelf / In aftrek beperkte kosten van de ondernemer zelf / Privégebruik woning / Autokostenforfait / Goed koopmansgebruik / Jaarwinst / Oorsprong en ontwikkeling / Het moment waarop baten worden verkregen en lasten worden genomen / Eenvoud / Voorzichtigheid / Toerekening van opbrengsten en kosten / Bestendige gedragslijn / Aanvullende bepalingen / Zeescheepvaart / Fiscale en commerciële winstbepaling / Toekomst / Waardering van activa / Waardering en resultaat / Te activeren uitgaven / Bedrijfsmiddelen / Afschrijving op bedrijfsmiddelen / Vervangingswaardeleer / Lagere bedrijfswaarde / Geactiveerde kosten / Voorraad / IJzerenvoorraadstelsel / Zelfvervaardigde voorraden; productiekosten / Onderhanden werk / Realisatiemoment / Vorderingen / Vreemde valuta/samenhangende waardering / Willekeurige afschrijving / Strekking / 185 7

4 5.8.2 Welke investeringen kwalificeren? / Overige wettelijke bepalingen / Reserves en voorzieningen / Passiefzijde van de fiscale balans / Fiscale reserves / Herinvesteringsreserve / Egalisatiereserve / Terugkeerreserve / Pensioen en VUT / Schulden / Voorzieningen / Baksteenarrest en andere jurisprudentie / Voorzieningen wegens milieukosten / Transitorische passiva / Oudedagsreserve / Achtergrond en voorwaarden / Urencriterium / Dotatie / Afname / Onderdeel van de winstbepaling / Vrijstellingen / Bosbouwvrijstelling / Landbouwvrijstelling / Vrijstelling van kwijtscheldingswinst / Pensioen en andere aanspraken / Investeringsaftrek / Recht op investeringsaftrek / Drie soorten investeringsaftrek / Uitgesloten investeringen / Uitgesloten verplichtingen / Desinvesteringsbijtelling / Aanvullende aftrek speur- en ontwikkelingswerk / Staking en eindafrekening / Afrekenen met de fiscus / Stakingsmomenten / Belastingheffing bij staking / Vermijding van stakingswinst / Doorschuiving / Strekking / Overdracht van de claim / Geruisloze overgang / Geruisloze omzetting / Fusie en splitsing / Ondernemersaftrek en MKB-winstvrijstelling / Definitie / Zelfstandigenaftrek / Speur- en ontwikkelingswerk / Meewerkaftrek / 258 8

5 Stakingsaftrek / MKB-winstvrijstelling / Medegerechtigden en verstrekkers van hybride leningen / Gevaar voor lekkende boxen / Medegerechtigden / Crediteuren / Regime voor pseudo-ondernemers / Verliesbeperking / Balanscontinuïteit en foutenleer / Continuïteitsprincipe / Navordering of vrijwillige betaling / Afweging tussen jaar- en totaalwinstprincipe / Redelijke tegemoetkoming / Toepassingsgebieden / Besluit / Loon uit dienstbetrekking (Werger) / Inleiding / Dienstbetrekking / Uitbreidingen / Fictieve dienstbetrekkingen / Dienstbetrekking op verzoek / Periodieke uitkeringen / Loon / Loon uit tegenwoordige en uit vroegere dienstbetrekking / Fictief loon voor dga / Doorbetaald loon / Loon ontvangen van derden / Loon in natura / Aanspraken / Omkeerregel / Excessieve vertrekpremie / Crisisheffing 2013 en 2014 / Pensioen en VUT / De pensioenregeling / Opbouw / Toegelaten verzekeraars / Heffingsmomenten / Emigratie, waardeoverdracht en conserverende aanslag / Strijd met verdragsrecht? / Directeur-(groot)aandeelhouder / Regeling voor vervroegde uittreding / Spaar- en verlofregelingen / Verlofsparen / Levensloopregeling / Kosten en kostenvergoedingen / Geen aftrek voor arbeidskosten / 335 9

6 6.7.2 Strijd met verdragsrecht? / Vrije vergoedingen (keuzeregeling ) / Bijzondere bepalingen / Vergoedingen aan extraterritoriale werknemers / Werkkostenregeling / Werknemersaftrek (reisaftrek) / Algemeen / Reisaftrek / Voor- of eindheffing? / Verrekening van loon- met inkomstenbelasting / Vermindering van loonbelasting / Bepaling van de voorlopige teruggaaf / De loonbelasting als eindheffing / Aanslag inkomstenbelasting / Afdrachtverminderingen / Inleiding / Afdrachtvermindering zeevaart / S&O-afdrachtvermindering / Artiesten en beroepssporters / Resultaat uit overige werkzaamheden (Dijkstra) / Inleiding / Overige werkzaamheden / Definitie / Voordeel beogen voordeel verwachten / Belaste capital gains / Auteursrecht en octrooi / Terbeschikkingstelling van vermogensbestanddelen / Vermijding van oneigenlijk gebruik / Ter beschikking stellen van vermogen belast in box 1 / Rendabel maken door ter beschikking te stellen / Welke gevallen van terbeschikkingstelling? / Uitbreiding van het begrip ter beschikking stellen / De ter beschikking gestelde werkkamer / Ondernemingsregime / Resultaatbepaling / Gevolgen voor het belastbaar resultaat; landbouwvrijstelling / Het werkzaamheidsvermogen / Lucratieve belangen / Kostgangers en onderverhuur / Overgangsrecht / Hoofdregel: waarde in het economische verkeer / Uitzonderingen / Genotsrechten / Aanmerkelijk belang / Kapitaal- en lijfrenteverzekeringen /

7 8 Periodieke uitkeringen (Bollen) / Inleiding / Het begrip periodieke uitkeringen en verstrekkingen / Regelingen betreffende stamrechten / Soorten p.u. s in afdeling 3.5 / Publiekrechtelijke uitkeringen / Algemeen / Specifieke uitbreidingen / Vrijgestelde uitkeringen / Familierechtelijke uitkeringen / Alimentatie / Vervanging, pensioenverevening en pensioenverrekening / Verrekening van lijfrenterechten / Overige aangewezen periodieke uitkeringen / Inkomensvoorzieningen / Inkomsten uit gefacilieerde voorzieningen / Buitenlandse voorzieningen / Bedrijfs- en beroepspensioenen / Nettolijfrente / Afkoop, omzetting en vervreemding / Afkoop / Omzetting / Vervreemding / Inkomensvoorzieningen / Aftrekbare kosten / Eigen woning, hypotheek en levensverzekering (Kastelein en Sour) / Inleiding / Het begrip eigen woning / Beschrijving / Elementen van de definitie / Fictieve eigen woning / Gedeelde eigen woning / Eigenwoningforfait / Bijtelling / Eigenwoningwaarde voor het eigenwoningforfait: aansluiting bij de Wet waardering onroerende zaken / Tijdelijke verhuur en kamerverhuur / Aftrekbare kosten ter zake van de eigen woning / Aftrek van rente, kosten van geldleningen en canons / Rente van schulden / Kosten van geldleningen / Periodieke betalingen op grond van de rechten van erfpacht, opstal of beklemming met betrekking tot de eigen woning / Aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld /

8 9.6 Kapitaalverzekering eigen woning en eigenwoningbanksparen / Historie levensverzekering / Overgangsrecht KEW/SEW/BEW / Voorwaarden kapitaalverzekering eigen woning / Vrijstellingsvoorwaarden kapitaalverzekeringen / Omvang van de vrijstelling / Heffing bij afkoop, vervreemding en fictieve uitkeringen / Verhuizing en emigratie / Omzettingen / Eigenwoningbanksparen / Overgangsrecht voor onder de Wet IB 1964 afgesloten kapitaalverzekeringen / Het regime onder de Wet IB 1964 / Uitgangspunten van het overgangsrecht / Eerbiedigende werking voor koopsompolissen / Overige polissen / Overgang naar eigenwoningregeling / Overeenkomsten met de eigen bv / Overige polissen / Monumentenpanden / Overige relevante wijzigingen voor de woningmarkt / Uitgaven voor lijfrenten en andere inkomensvoorzieningen (Bollen) / Inleiding / Premieaftrek en Brede Herwaardering / Oudedagsparaplu / Van SER-advies naar wetsvoorstel / Introductie van lijfrentebanksparen / Voorwaarden voor premieaftrek / Inkomensvoorzieningen / Lijfrenten, periodieke uitkeringen en lijfrentebankproducten / Vormgeving van de aanspraak / Toegelaten verzekeraars en kredietinstellingen / Omvang en tijdstip premieaftrek / Tranchesysteem / Basisruimte (2001 en 2002) / Pensioentekort / Is de ruimte toereikend? / Inhaalregeling / Ondernemersaftrekmogelijkheden / Tijdstip premieaftrek / Premierestitutie / Negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen / Handelen in strijd met de voorwaarden / Reparatie pensioentekort /

9 Conserverende aanslagen / Aansprakelijkheid van de verzekeraar en revisierente / Vervanging van inkomsten / Afkoop en omzetting / Boedelscheiding e.d. / Negatieve uitgaven bij beroepspensioenen / Emigratie / Overgangsrecht / Persoonlijke aftrekposten (Breedveld) / Inleiding / Onderhoudsverplichtingen / Inkomensoverdracht / Alimentatie / Afkoop van alimentatie / Bijstandsverhaal / Pensioenverrekening / Schadevergoeding / Natuurlijke verbintenis / Verstrekking van huisvesting / Ziekte en invaliditeit / Buitengewone uitgaven / Uitgaven voor specifieke zorgkosten / Drempel / Weekenduitgaven gehandicapte kinderen / Scholing / Studiekosten / Beperkingen scholingsaftrek / Aftrekbaar bedrag / Monumentenpanden / Inleiding / Box 1 / Box 3 / Financieringskosten / Aftrekbare giften / Aanmerkelijk belang (Dijkstra) / Inleiding / Klassiek stelsel / Familie-nv s / De aanmerkelijkbelanghouder wordt quasi vennoot / Aanmerkelijkbelangregime en boxensysteem / Voorwaarden voor een aanmerkelijk belang / Meegesleepte vermogensbestanddelen / Meegetrokken personen / Reguliere voordelen /

10 Inkomen uit aanmerkelijk belang / Verliesverrekening / Reguliere voordelen; enumeratieve opsomming / Forfaitair voordeel / Aftrekbare kosten / Vervreemding / Het begrip vervreemding; diverse ficties / Verlies aanmerkelijkbelangstatus / Emigratie / Vervreemdingsvoordelen / Overdrachts- en verkrijgingsprijs / Waardecorrectie / Step up bij ontstaan aanmerkelijk belang / Step up bij immigratie / Doorschuif- en uitstelregelingen / Ratio / Doorschuiving / Uitstel van betaling bij emigratie / Betalingsfaciliteit bij overdracht tegen schuldigerkenning / Vermogensrendementsheffing (Breedveld) / Inleiding / Beschermd reservaat / Keuze voor een vermogensrendementsheffing / Voorgestelde wijzigingen vermogensrendementsheffing / Plan van behandeling / Voormalige heffingen / De rendementsgrondslag / Het vermogen per 1 januari / Door het boxensysteem uitgesloten bestanddelen / Bezittingen / Zaken rechten genotsrechten / Onroerende zaken en rechten daarop / Roerende zaken en rechten daarop / Rechten die niet op zaken betrekking hebben / Overige vermogensrechten; trusts / Voordeel verwachten / Schulden / Belastingvorderingen en -schulden / Erfrechtelijke verhoudingen en voorwaarden terzijde gesteld / Karakter van de heffing / Vrijstellingen / Algemeen / Gewone vrijstellingen / Vrijstelling voor groene beleggingen / Nettolijfrente en nettopensioen / Waardering /

11 Waarde in het economische verkeer / Effecten / Genotsrechten en periodieke uitkeringen; uitvoeringsregels / Tarief / Effectieve druk / Heffingvrij vermogen / Vergelijking met de druk in box 1 / Arbitrage / Drukverschillen oud en nieuw / Taxplanning / Versplinterde regelgeving / Vruchten uit vermogen; overgangsrecht / Vruchten onbelast / Lopende termijnen / Buitenlandse belastingplicht en voorkoming van dubbele belasting (Meussen) / Inleiding / Heffing naar Nederlands inkomen / Beperkte belastingplicht / Box 1 / Box 2 / Box 3 / Persoonlijke aftrekposten en heffingvrij vermogen / Optie voor binnenlanderbehandeling (tot 1 januari 2015) / Uitgangspunt / Voorwaarden / Voordelen van opteren / Gekwalificeerde buitenlandse belastingplicht (regeling met ingang van 1 januari 2015) / Voorwaarden nieuwe regeling / Hoofdlijnen nieuwe regeling / Positie partner / Vangnetbepaling / Voorkoming van dubbele belasting voor ingezetenen / Samenloop van beginselen / Belastingvrijstelling / Belastingverrekening / Voorkoming van dubbele belasting voor keuzebinnenlanders (regeling tot 1 januari 2015) / Algemeen / Vermindering bij inkomen uit werk en woning / Vermindering bij inkomen uit aanmerkelijk belang / Vermindering bij voordeel uit sparen en beleggen / 700 Trefwoordenregister /