STUDIE Fiscaal Recht. VAK Inkomstenbelasting ONDERDEEL VOORBEELD VERSLAG: PB 1

Transcriptie

1 STUDIE Fiscaal Recht VAK Inkomstenbelasting ONDERDEEL VOORBEELD VERSLAG: PB 1 Jaar : Bachelor 2 Periode : Blok 3 Uitgifte :

2 Voorwoord Wij van EasyLecture willen het graag easy houden, daarom hebben wij besloten om een samenvatting te maken waarmee ook jullie, fiscaal recht studenten, heel gemakkelijk de stof kunnen leren. Onze samenvatting is gemaakt aan de hand van de werkgroepen en hoorcolleges. Deze samenvatting dient als aanvulling en niet ter vervanging van de verplichte stof. Vanzelfsprekend is nadruk en verspreiding van de samenvatting verboden. Ben je van mening dat easy jou heeft geholpen, zorg er dan voor dat je jouw exemplaar niet doorgeeft en daarmee dat wij kunnen blijven bestaan. J Bekijk onze website: Like ons op facebook en blijf op de hoogte van eventuele aanbiedingen. Volgend blok verkopen wij de samenvatting verbintenissenrecht. Gebruikstips: Tip 1: Als we een artikel bespreken, pak deze er dan bij. Markeer belangrijke elementen en plaats ook direct een post-it (plastic is het best) bij dit artikel en zet erop wat het is, zo kan je het op het tentamen makkelijk terugvinden; Tip 2: Maak tentamenvragen ter oefening, zo zie je of je de stof beheerst. Succes met voorbereiden en natuurlijk met je tentamen! COPYRIGHT EASYLECTURE 2

3 Probleem 1 Hoofdlijnen wet IB (introducerende vraag) De IB die een natuurlijk persoon is verschuldigd, is opgebouwd uit drie elementen: 1. De belasting over het belastbare inkomen uit werk en woning (box 1); 2. De belasting over het belastbare inkomen uit aanmerkelijk belang (box 2); 3. De belasting over het belastbare inkomen uit sparen en beleggen (box 3). à De belasting wordt dus niet berekend over één belastbaar inkomen, maar over drie afzonderlijke belastbare inkomens. Weliswaar is er een begrip dat het belastbaar inkomen verenigt het verzamelinkomen van art IB maar dit is niet het inkomen waarover de belasting wordt berekend. Hoogte belastingtarieven Belastbaar inkomen uit werk en woning à art IB (progressief) Belastbaar inkomen uit a.b. à art IB Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen à art IB Heffingsgrondslag Bij wege van aanslag à art. 9.1 IB... Fiscaal partnerschap Het uniforme partnerbegrip à art. 5a AWR à Hoofdregel Uitbereidingen en beperkingen partnerbegrip à art. 1.2 IB Wet IB 2001 à art. 1.2 IB, totaal fiscale verzelfstandiging van huwelijkspartners/ongehuwde partners. Huwelijkspartners en ongehuwde partners worden voor de Wet IB beiden gelijk behandeld. Toerekening inkomensbestanddelen van belastingplichtige en zijn echtgenoot/partner Fiscale Partners hebben in sommige gevallen de mogelijkheid van vrije keuze van bij wie de inkomens worden gerekend. Dit kun je zo inzetten zodat je er het meeste voordeel uithaalt. Artikel 2:17 lid 2 en 5 Wet IB In de volgende situaties mogen partners zelf bepalen bij wie ze het laten belasten: BOX 1 - Huurwaarde eigen woning minus aftrekbare hypotheekrente - Uitgaven voor kinderopvang (t/m 2004) BOX 2 BOX 3 - Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang - Gezamenlijke grondslag sparen en beleggen (vóór 2010 bestanddelen van de rendementsgrondslag) PERSOONSGEBONDEN AFTREK (vb. alimentatie) COPYRIGHT EASYLECTURE 3

4 DIVIDENDBELASTING (gehele jaar dezelfde partner, of als je ervoor kiest om zo te worden behandeld lid 7) KORTING VOOR GROENE BELEGGINGEN Belastingplichtigen mogen de fiscaal voordeligste keuze maken, en dat mag ieder jaar opnieuw. Bij de vrije keuze van toerekening gaat het vooral om Box 1, vanwege het progressieve tarief. Degene die het hoogste inkomen heeft krijgt zo min mogelijk extra toegerekend. Deze valt met zijn of haar inkomen namelijk al in een hoge schijf. En degene die het laagste inkomen heeft, krijgt zo veel mogelijk extra inkomen toegerekend, omdat deze persoon met zijn of haar inkomen in een lagere schijf zit. Zo kun je het progressieve tarief zo gunstig mogelijk verdelen. Meest gunstigste verdeling is dus: - Persoon met het hoogste inkomen BOX 1 à negatieve bestanddelen - Persoon laagst inkomen BOX 1 à positieve bestanddelen... Partners zijn: Artikel 5a AWR - Gehuwden (in Nederland wonend en niet van tafel & bed gescheiden) - Geregistreerde partners (artikel 2 lid 6 AWR) - Meerderjarig ongehuwd met een samenlevingscontract Artikel 1.2 IB Ongehuwd samenwonend op hetzelfde woonadres in Nederland en voldoen aan één van de volgende criteria: o Samen een kind o Kind van de ander erkend o Vermeld in de pensioenregeling als partners o Samen één woning als hoofdverblijf o Beide meerderjarig, met een minderjarig kind van één van beide (samengesteld gezin) o Voorafgaand jaar al partners - Ingeval van ouder kind relatie: als beiden ouder zijn dan 27 jaar is Fiscaal Partnerschap mogelijk. - Als er op grond van de IB meer dan één partner mogelijk is, moet je alleen in de AWR kijken. Want als je alleen in de AWR kijkt is er altijd maar één partner mogelijk. Tijdens het huwelijk kan partnerschap al eindigen. Artikel 5a lid 7 AWR: Cumulatieve voorwaarden: - Verzoek tot echtscheiding ingediend of scheiding van tafel en bed ingediend - Niet meer op hetzelfde woonadres ingeschreven... Gevolgen fiscaal partnerschap Als je aan de voorwaarden voor partnerschap voldoet is partnerschap verplicht. Vrije toerekening geldt volgens artikel 2.17 lid 5 en lid 7 IB jo. artikel 5a lid 2 AWR alleen als je het gehele jaar elkaars partner bent of als je ervoor kiest om toch zo te worden behandeld. Voor de volgende regelingen kan fiscaal partnerschap relevant zijn. Let op deze opsomming is niet limitatief. COPYRIGHT EASYLECTURE 4

5 - Aanverwantschap - Doorschuiven van de oudedagsreserve - Meewerkaftrek - Tbs-regeling - Maximaal één pand onder de eigen woning regeling - Geen onderlinge leningen voor eigen woning - Nabestaandenlijfrente - Overname verliescompensatie na overlijden - Aanmerkelijk belang - Ouderentoeslag op het heffingsvrije vermogen - Groene beleggingen - Uitgaven voor specifieke zorgkosten - Aftrek giften - Verhoging maximale combinatie heffingskorting bij minstverdienende partner - Bijzondere verhoging heffingskorting voor de IB voor niet-premieplichtigen.... Extra vragen probleem 1 Casus 1 (Kees Stormhoek) Kees is commissaris en dus geen ondernemer in de zin van art. 3.4 IB. Hij oefent echter wel een zelfstandig beroep uit volgens art. 3.5 IB. Het een sluit het ander uit, het is dus geen resultaat uit overige werkzaamheden volgens art IB. à Gaat hierbij om de rangorderegeling (art IB). Casus 2 (Marian) Indien er binnen 3 maanden met geld geschoven wordt tussen de boxen wordt er gedaan alsof dit nooit heeft plaatsgevonden (art lid 3 sub b). Casus 3 (Johan de Laat) Johan: hij is binnenlandse belastingplichtige want à art. 2.2 lid 2 onderdeel b. Gijs: hij is niet uitgezonden en werkt daar gewoon uit zichzelf. Er is geen woonplaatsfictie omdat hij niet vanuit NL naar het buitenland is gestuurd, dus geen binnenlandse belastingplichtige hij wordt alleen in Spanje belast. COPYRIGHT EASYLECTURE 5

6 Hoorcollege 1 16 november 2016 Algemene introductie, structuur en hoofdlijnen Wet IB (en Inkomsten uit eigen woning = verplaatst naar volgende week) Mr. E.W. Ros... Geen tentamenstof: Winst uit onderneming Tbs-regelingen van art en 3.92 Buitenlandse belastingplicht Overgangsrecht inkomsten uit eigen woning Art Art a, leden 3 t/m 7 Art aa t/m art f Art g, leden 2 t/m 4 Art , leden 2 t/m 5 Art a, leden 4 t/m 7 Hoofdstuk 10bis Definitie belastingen: Materiële definitie: Gedwongen financiële bijdragen van burgers en bedrijven aan de overheid zonder individuele tegenprestatie, ter financiering van collectieve uitgaven die geheven worden volgens democratisch tot stand gekomen regels (belastingwetten en - verordeningen) Formele definitie: Belasting is elke heffing die door de wet zo wordt genoemd. à Belang: art 104 GW: belastingen mogen slechts uit kracht van een wet worden geheven (legaliteitsbeginsel). 3 functies van de belastingheffing: Budgettaire functie à om openbare voorzieningen te financieren Instrumentele functie à overheid probeert gedragsveranderingen tot stand te brengen Steunfunctie à bijvoorbeeld wet op de VPB heeft steunfunctie op de wet IB Grondbeginselen van de belastingheffing: Draagkrachtbeginsel à (sterkste schouders, zwaarste lasten) Profijtbeginsel à (als je ergens profijt van hebt betaal je er belasting over, bv: batenbelasting, dit is als je als winkelier baat hebt bij het feit dat de gemeente bv: bankjes neerzet) Beginsel van de bevoorrechte verkrijging à (bv: erfbelasting of kansspelbelasting, er wordt zonder je er iets voor hoeft te doen iets in je schoot geworpen) Welvaartsbeginsel à (dat de fiscale wetgever allerlei faciliteiten inbouwt die ervoor zorgen dat de welvaart van de gemeenschap als geheel ten goede komt, bv: bepaalde aftrekposten) Beginsel van minste pijn Beginsel van optimale realisatie COPYRIGHT EASYLECTURE 6

7 ... Geschiedenis wet IB - Wet IB 1964 o Synthetische inkomstenbelasting Dat is: alle inkomsten uit alle bronnen op één hoop en daarover vervolgens één tarief Uitzondering: aanmerkelijk Belang o Belastingvrije voet o De wet IB 1964 kende nog inkomsten uit vermogen o Er bestond ook nog een Wet op de vermogensbelasting - Wet IB 2001 o Analytische inkomstenbelasting dat is, onderscheid naar aard van inkomsten Boxensysteem Elke box heeft een eigen regime wat betreft de vaststelling van de inkomsten en het tarief o Inkomsten uit vermogen bestaan niet meer o Heffingskorting Eerst inkomsten per box bepalen Die drie bij elkaar optellen Van de totale belasting haal je de heffingskorting af Heffingskorting is voor de rijken minder van belang dan voor de mensen die het wat minder goed hebben Bron van inkomen - Deelname aan het economisch verkeer - Voordeel beoogd worden (subjectief criterium) - Voordeel redelijkerwijs te verwachten (objectief criterium)... Indeling wet IB Algemene bepalingen o Reikwijdte: Natuurlijke personen, art. 1.1 o Partnerregeling: art 5a AWR en art 1.2 o Definities: art. 1.4 t/m Raamwerk o Iedere materiële belastingwet, en zo ook de Wet IB 2001, steunt op drie pijlers Belastingsubject art. 2.1 Binnenlandse belastingplichtigen Buitenlandse belastingplichtigen Belastingobject (waarover wordt geheven) art. 2.3 Belastbaar inkomen uit werk en woning Belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang COPYRIGHT EASYLECTURE 7

8 Belastbaar inkomen uit sparen en beleggen Tarief Box 1: schijventarief (art en 2.10a) Box 2: 25% (art. 2.12) Box 3: 30 % (art. 2.13) o Berekening IB (art 2.7) Totaal belasting box 1, 2, 3 Verminderd met heffingskorting (alléén voor hen die het hele jaar binnenlands belastingplichtig zijn! o Conserverende aanslag (opgelegd als je gaat emigreren) (art. 2.8 en 2.9) Als er iets gebeurd bij de Pensioenregeling wat niet door de beugel kan, dan kan Nederland heffen Speelt vooral bij de combinatie van emigratie en: Pensioen- of lijfrenteverzekering KEW (dit is niet relevant voor het tentamen) AB o Toerekeningsregels: Tussen en binnen de belastbare inkomens (art. 2.14) Als een bepaald vermogen onder verschillende boxen kan passen, valt het onder de eerste regeling die de wet noemt. Dus: o Volgorde in de wet (lid 1 en 2) o Regeling voor schulden waarvan rente niet aftrekbaar is (lid 3) o Voorkoming oneigenlijk gebruik box 3 (lid 3) Inkomensbestanddelen minderjarig kind (art. 2:15) o Aan ouder die het gezag uitoefent worden toegerekend: ROW, inkomsten uit EW, inkomsten uit AB en inkomsten box 3 Tussen partners (art 2.17) o Verzamelinkomen (art. 2.18) Is totaal van inkomsten in box 1, 2, 3 Speelt o. a. een rol bij Bepaling van niet-aftrekbare drempels bij persoonsgebonden aftrekposten Sommige heffingskortingen. 3. Heffingsgrondslag bij werk en woning o Art. 3.1: belastbaar inkomen en Werk en Woning is het inkomen uit werk en woning verminderd met de te verrekenen verliezen uit werk en woning (lid 1). Inkomsten uit werk en woning (lid 2) Belastbare winst uit onderneming: Begrip onderneming niet in de IB gedefinieerd. Klassieke definitie: Een duurzame organisatie die erop is gericht met behulp van arbeid en kapitaal deel te nemen aan het maatschappelijk productieproces met het oogmerk om winst te behalen. Hier valt ook onder het zelfstandig uitgeoefende beroep (art. 3.5) Begrip ondernemer is wel gedefinieerd (art. 3.4): doorslaggevend is de rechtstreekse verbondenheid voor verbintenissen betreffende die onderneming Daarnaast: medegerechtigde (art. 3.3) COPYRIGHT EASYLECTURE 8

9 Verschil is het wel of geen toegang hebben tot de ondernemersfaciliteiten o Van groot belang zijn: Onderscheid tussen: o Totaalwinst (art. 3.8) o Jaarwinst (art. 3.25) à goedkoopmansgebruik Leerstuk van vermogensetikettering: o Verplicht ondernemingsvermogen o Verplicht privévermogen o Keuzevermogen Belastbaar loon (afdeling 3.3) Loon IB = Loon LB (art. 3.81) o Fooien en dergelijke prestaties echter voor het werkelijk bedrag, niet van belang voor de werkgever, wel voor de werknemer die de fooien ontvangt. Die moet aangifte doen. Pensioen in grensoverschrijdende situaties (art. 3.83) Vrijstelling van eindheffingsbestanddelen (art. 3.84) Reisaftrek bij reizen per ov (art. 3.87) à de enige aftrekpost bij de loonkosten. Sinds 2001 zijn er geen andere aftrekbare kosten meer! Belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden (afdeling 3.4) Restcategorie (art. 3.90) Terbeschikkingstellingsregelingen o Aan een onderneming of werkzaamheid (art. 3.91) o Aan een vennootschap waarin hij een Aanmerkelijk Belang heeft (art. 3.92) Lucratieve belangen (art. 3.92b) (dit is niet relevant voor het tentamen) Bepaling resultaat via winstregime, doch met uitzonderingen (art. 3.95) Vrijstellingen (art. 3.96) o Bijv. voor de vrijwilligers en voordelen uit kansspel Belastbare periodieke uitkeringen en verstrekkingen (afdeling 3.5) Kenmerken periodieke uitkeringen o Onderdeel van een reeks o Afhankelijk van toekomstige onzekere gebeurtenis o Die van wezenlijke betekenis moet zijn o Onzekerheid beoordeeld vanuit schuldenaar o Naar moment dat uitkeringen een aanvang nemen. o Uitkering geen onderdeel van een complex rechten en verplichtingen Aangewezen periodieke uitkeringen (art lid 1 onderdeel a juncto 3.101) o Publiekrechtelijke regeling o Rechtstreeks uit het familierecht voorvloeiend o In rechte vorderbaar en niet de tegenwaarde voor een prestatie o Niet in rechte vorderbaar en ontvangen van een rechtspersoon Belastbare inkomsten uit eigen woning (afdeling 3.6) Voordelen minus kosten: COPYRIGHT EASYLECTURE 9

10 o Voordelen Eigenwoning forfait (art ) Tijdelijke verhuur (art ) o Kosten (art ) Rente van schulden die behoren tot de EWS Idem m.b.t. kosten van geldleningen Periodieke betalingen o.g.v. erfpacht Uitgaven voor inkomensvoorzieningen (afdeling 3.7) Kwalificerende uitgaven o Premies voor lijfrenten die dienen ter compensatie van een pensioentekort Voorwaarden wegens aftrek wegens pensioentekort: Dient lijfrente te zijn in de zin van art. 1.7 Kwalificerende lijfrentes art Toegelaten aanbieders art Omvang aftrek (art ) Lijfrentespaarrekening (art a) o Premies voor lijfrenten waarvan de termijnen toekomen aan een meerderjarig invalide (klein)kind o Premies voor aanspraken op periodieke uitkeringen ter zake van invaliditeit, ziekte of ongeval, waarvan de uitkeringen toekomen aan de belastingplichtige zelf Negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen (afdeling 3.8) Terugontvangen uitgaven (art ) Uitbreiding bij handelen in strijd met voorwaarden (art ) Uitbreiding bij emigratie (3.136) Negatieve persoonsgebonden aftrekposten (afdeling 3.9 en art ) Negatieve PGA voor teruggave ter zake van o Onderhoudsverplichtingen afdeling 6.2 o Specifieke zorgkosten o Scholingsuitgaven o Uitgaven voor monumentenpanden o Herroepen schenking Alleen negatieve PGA voor zover PGA in aanmerking genomen Uitsluitend Box 1! Bijzondere regelingen Box 1 Waardering niet in geld genoten inkomen (afd en art ) Tijdstip genieten en aftrek (afd voor zover niet anders bepaald bij de desbetreffende regel) Verliesverrekening (afd. 3.13) horizontaal binnen box 1, als er een negatief saldo overblijft, kan dat verrekend worden naar het verleden (carry back) en naar de toekomst (carry forward). Let op! In Box 3 kennen we geen verliesverrekening. Middeling (afd. 3.14) Het kan namelijk zo zijn dat de progressie wel heel heftig toeslaat, in dat geval de inkomens van 3 jaren optellen en delen door 3, en aan de hand van krijg je dan een deel terug 4. Heffingsgrondslag bij aanmerkelijk belang o Wanneer AB? Art. 4.6 o Inkomen uit AB art Reguliere voordelen COPYRIGHT EASYLECTURE 10

11 Vervreemdingsvoordelen o Verliesverrekening art 4.10 Bijzondere regeling art Heffingsgrondslag bij sparen en beleggen o Voordeel: 4% van de grondslag (art. 5.2) o Grondslag (art. 5.2) rendementsgrondslag op 1 januari o Rendementsgrondslag (art. 5.3): de waarde van de bezittingen verminderd met de waarde van de schulden o Vele vrijstellingen (afdelingen 5.2 en 5.3) 6. Persoonsgebonden aftrek Art. 6.1 Uitgaven voor onderhoudsverplichtingen Uitgaven voor specifieke zorgkosten Weekenduitgaven voor gehandicapten Scholingsuitgaven Uitgaven voor monumentenpanden Aftrekbare giften Wijze van in aanmerking nemen (art. 6.1 en 6.2) o PGA vermindert eerst het box-1 inkomen, maar niet verder dan tot nihil o Vervolgens vermindert de PGA het box-3 inkomen, alweer niet verder tot nihil o Als er dan nog PGA resteert, wordt dit overgeheveld naar volgens jaar. De inspecteur stelt het daarmee gemoeide bedrag bij beschikking vast (art. 6.2a) 7. Belastingheffing bij buitenlandse belastingplichtigen o Beperkte belastingplicht, nl. slechts voor zover er sprake is van Nederlands inkomen (art. 7.1) o Opsomming in art. 7.2 (box 1), art. 7.5 (box 2) en art. 7.7 (box 3) is limitatief o Samenloop binnenlandse- en buitenlande belastingplicht; zie ook art. 2.3 COPYRIGHT EASYLECTURE 11