UITLEG AANPAK AFWIKKELING LIJFRENTE BIJ SCHEIDING EN VASTLEGGING IN CONVENANT

Transcriptie

1 UITLEG AANPAK AFWIKKELING LIJFRENTE BIJ SCHEIDING EN VASTLEGGING IN CONVENANT Samenwoners Samenwoners hebben gescheiden vermogens. Een lijfrente blijft bij samenwoners onderdeel van het privévermogen van diegene die de lijfrentevoorziening heeft opgebouwd. Huwelijk of GP (Gemeenschap van goederen) Als partijen in gemeenschap van goederen zijn gehuwd (of GP) valt een lijfrenteverzekering in principe in de gemeenschap van goederen. Dat betekent dat de lijfrente bij scheiding verdeeld moet worden. Hierbij spelen belangrijke fiscale aspecten. In principe mag de belastingplichtige (verzekeringsnemer) een lijfrente niet deels vervreemden (art lid 2 Wet IB 2001). Art lid 2 onder a Wet IB 2001 stelt dat indien in het kader van een verdeling van een gemeenschap een aanspraak op een lijfrente deels of geheel aan een binnenlands belastingplichtige gewezen echtgenoot wordt vervreemd, dit niet leidt tot een negatieve uitgave in verband met een inkomensvoorziening. Met andere woorden kunnen lijfrentevoorzieningen naar eigen wensen en inzichten worden toegescheiden. Echter dienen partijen rekening te houden met de fiscale gevolgen van zogenaamde verrekening van de lijfrentevoorziening. Dit komt voor als de lijfrente voor meer dan 50% aan één van beide partners toekomt en die echtgenoot een vergoeding in een andere vorm dan een lijfrente of pensioen hier tegenoverzet. De compensatie in verband met de overbedeling zal worden belast bij de partij die de vergoeding ontvangt (art lid 3 onder b Wet IB 2001 periodieke uitkering en verstrekking). Diegene die de compensatie betaalt heeft een persoonsgebonden aftrek op grond van art. 6.3 lid 1 onder d Wet IB 2001). Diegene die de periodieke uitkering en verstrekking ontvangt dient naast de inkomstenbelasting inkomensafhankelijke premie voor de zorgverzekeringswet te betalen (op aanslag 5,7% in 2019). Het maximumbijdrage-inkomen in 2019 is ,-. Bij dergelijke handelingen dient goed gekeken te worden of er wel of geen belastinglatentie toegepast dient te worden. Hiervoor verwijzen wij naar het bijgesloten schema overzicht fiscale gevolgen lijfrente- en pensioenverrekening. Huwelijk of GP (Huwelijkse- of partnerschapsvoorwaarden) Op het moment dat partners huwelijkse voorwaarden hebben kan de lijfrente onderdeel zijn van een beperkte gemeenschap. In dat geval is de uitwerking gelijk aan hetgeen hierboven is beschreven. Een lijfrentevoorziening kan ook onderdeel zijn van het privévermogen van een van beide echtgenoten. Bij scheiding blijft de lijfrente onderdeel van dat vermogen. Het is niet mogelijk om de lijfrente aan de gewezen echtgenoot te vervreemden. Een lijfrentevoorziening kan ook onderdeel zijn van het te verrekenen vermogen. Het kan voorkomen dat de verzekeringsnemer van de lijfrente in verband met het verrekenbeding een vergoeding moet betalen aan de andere echtgenoot. De verrekening heeft dezelfde fiscale gevolgen als bij fiscale verrekening bij de gemeenschap van goederen. Als echter geen gemeenschap van goederen bestaat, kan het ook gewenst zijn dat een lijfrente geheel of gedeeltelijk toekomt aan de andere echtgenoot. Bijvoorbeeld in de situatie waarin de echtgenoot op grond van een rechterlijke uitspraak de verplichting krijgt opgelegd om de waarde van een lijfrente te verrekenen. Of wanneer de waarde van een lijfrente moet worden verrekend op grond van een contractueel verrekenbeding. Dergelijke handelingen kunnen op grond van de letterlijke wettekst niet fiscaal geruisloos plaatsvinden. Dat kan uitsluitend in het kader van de

2 verdeling van een gemeenschap bij echtscheiding en bij scheiding van tafel en bed. Als er geen gemeenschap van goederen is, moeten negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen in aanmerking worden genomen (artikel van de Wet IB 2001). Het Besluit van 13 juni 2012, nr. BLKB2012/283M geeft echter goedkeuring voor het volgende: De situaties waarbij een verplichting bestaat om bij echtscheiding of scheiding van tafel en bed de waarde van een lijfrente te verrekenen, ondanks het feit dat er geen gemeenschap van goederen bestaat, komen in grote mate overeen met de situaties bedoeld in artikel 3.134, tweede lid, van de Wet IB Ik keur daarom op grond van artikel 63 van de AWR (hardheidsclausule) goed dat in dergelijke situaties de verdeling geacht kan worden te hebben plaatsgevonden alsof er sprake is van het bestaan van een gemeenschap. Artikel 3.134, tweede lid, van de Wet IB 2001 is van toepassing. Ik verbind aan deze goedkeuring de volgende voorwaarden. Beide (ex-) echtgenoten moeten een gezamenlijk verzoek doen aan de verzekeraar, bank of beheerder om de lijfrenteovereenkomst te wijzigen. In het verzoek aan de verzekeraar, bank of beheerder moeten zij opnemen dat zij met overeenkomstige toepassing van artikel 3.134, tweede lid, van de Wet IB de lijfrente willen toerekenen dan wel splitsen. Ze moeten ook omschrijven wat de aard van de gezamenlijke gerechtigheid of de aard van de verrekenverplichting is.

3 Vastlegging van deze afspraken: In de sjabloonconvenanten van de ScheidingsDeskundige hebben wij een extra paragraaf toegevoegd over het verdelen en verrekenen van lijfrentes. Bij de gemeenschap van goederen: Kijk voor uitgebreide uitleg over het verdelen of verrekenen van lijfrentevoorzieningen in het document Uitleg aanpak afwikkeling lijfrente bij scheiding en vastlegging in convenant in de sectie verdeling en verrekening. verdeling lijfrente 4.6 De man en de vrouw hebben de volgende lijfrentevoorzieningen: a. verzekeringnemer/rekeninghouder: de afkoop- b. verzekeringnemer/rekeninghouder: de afkoop- c. etc.; De rechten voortvloeiende uit de lijfrentevoorzieningen, vermeld onder worden toegedeeld aan De rechten voortvloeiende uit de voorzieningen, vermeld onder worden in gelijk delen gesplitst, indien en zodra de gemeenschap is ontbonden. Levering van de rechten voortvloeiende uit deze voorzieningen aan degene aan wie de voorziening is toebedeeld vindt plaats door de ondertekening van dit convenant en de mededeling daarvan aan de verzekeringsmaatschappij of bankinstelling, onder de opschortende voorwaarde dat de gemeenschap is ontbonden. De mededeling wordt gedaan door degene aan wie de rechten zijn toegedeeld. De man en de vrouw verplichten zich alle in verband met deze levering door de levensverzekeringsmaatschappij verlangde stukken te ondertekenen. Eventueel Uit hoofde van de hiervoor genoemde toedeling dient aan te De fiscale gevolgen en afspraken hierover staan in de fiscale paragraaf verwerkt. Bij huwelijkse voorwaarden met een verrekenbeding: Kijk voor uitgebreide uitleg over het verdelen of verrekenen van lijfrentevoorzieningen in het document Uitleg aanpak afwikkeling lijfrente bij scheiding en vastlegging in convenant in de sectie verdeling en verrekening. Verrekening lijfrente 5.3 De man en de vrouw hebben de volgende lijfrentevoorzieningen die onderdeel uitmaken van het te verrekenen vermogen: a. verzekeringnemer/rekeninghouder: afkoop- b. verzekeringnemer/rekeninghouder: afkoop- c. etc.;

4 @Optie 1: verrekenen met geld De dient in verband met deze lijfrentevoorzieningen die onderdeel uitmaken van het te verrekenen vermogen een bedrag aan te vergoeden. De fiscale gevolgen en afspraken hierover staan in de fiscale paragraaf 2: toescheiden van een (deel van) lijfrentevoorziening dient in verband met deze lijfrentevoorzieningen die onderdeel uitmaken van het te verrekenen vermogen een bedrag aan te vergoeden. In verband met deze verrekening komen de man en vrouw overeen dat in plaats van een geld bedrag de helft van de lijfrentevoorzieningen krijgt toegescheiden. De man en vrouw doen hiervoor een beroep op het Besluit van 13 juni 2012, nr. BLKB2012/283M waarin goedkeuring wordt verleend voor het toedelen van een lijfrente in verband met een verrekenverplichting. In het verzoek aan de verzekeraar, bank of beheerder nemen de man en de vrouw op dat dat zij met overeenkomstige toepassing van artikel 3.134, tweede lid, van de Wet IB de lijfrente willen toerekenen dan wel splitsen. Hierbij zullen zij ook de aard van de verrekenverplichting beschrijven. Levering van de rechten voortvloeiende uit deze voorzieningen aan degene aan wie de voorziening is toebedeeld vindt plaats door de ondertekening van dit convenant en de mededeling daarvan aan de verzekeringsmaatschappij of bankinstelling, onder de opschortende voorwaarde dat de gemeenschap is ontbonden. De mededeling wordt gedaan door degene aan wie de rechten zijn toegedeeld. De man en de vrouw verplichten zich alle in verband met deze levering door de levensverzekeringsmaatschappij verlangde stukken te ondertekenen. Daarnaast heeft er de volgende toevoeging aan de fiscale paragraaf van de convenanten plaats gevonden. Eventueel Omdat de premies van de lijfrentevoorziening genoemd in volledig zijn afgetrokken zal door de verdeling of verrekening van deze lijfrente de som bij aftrekbaar zijn op grond van art. 6.3 lid 1 onder d Wet IB 2001 en bij worden belast op grond van art lid 3 onder b Wet IB De man en vrouw komen overeen dat zij de persoonsgebonden aftrek van toerekenen aan De man en vrouw komen overeen dat de inkomensafhankelijke premie voor de de man en vrouw bij helfte wordt gedragen@voor rekening komt van

5 Overzicht fiscale gevolgen lijfrente- en pensioenverrekening Ja Als de verrekening bestaat uit iets anders dan een bestaande lijfrente en of toekomstvoorziening: Heffing op grond van art lid 3 Wet IB 2001 Aftrek op grond van art. 6.3 lid 1d Wet IB 2001 (Voor zover de premies zijn afgetrokken) Toerekening PGA aan ontvangende partner ( art 2.17 lid 5 en 7 wet IB 2001)? Belastinglatentie toepassen! Pensioen, lijfrenten Geen toerekening PGA aan ontvangende partner ( art 2.17 lid 5 en 7 wet IB 2001)? Geen belastinglatentie toepassen! Ja Fiscale gevolgen van verdelen/verrekenen van pensioenen en lijfrenten? Nee -Pensioen: Wet VPS of conversie -Lijfrente: 50/50 verdelen, -Indien de verrekening bestaat uit een lijfrente of andere inkomensvoorziening (art lid 4 Wet IB 2001 en art. 6.4 lid 2 Wet IB 2001 (Voor zover de premies zijn afgetrokken) Geen belastinglatentie toepassen Nee Wet LB Stamrechten, levensloop Geen fiscale gevolgen van de verdeling of verrekening. Belastinglatentie toepassen!