BVA Faradaystraat 2a Postbus 40089 8004 DB Zwolle T:038-4606747 F:038-4604912 (School)fietsroute Dalerallee De Nieuwe Veste - verkeerskundige afweging vormgeving - Gemeente Coevorden
(School)fietsroute Dalerallee De Nieuwe Veste - verkeerskundige afweging vormgeving - Gemeente Coevorden 12 maart 2014 Projectnummer 934
Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 1.1. Algemeen 1 1.2. Leeswijzer 2 2. Beschrijving huidige situatie 3 2.1. Functie en gebruik 3 2.1.1. Fietsverkeer 3 2.1.2. Gemotoriseerd verkeer 6 2.2. Aanwezige voorzieningen 7 2.2.1. Wegvakken 7 2.2.2. Kruispunten 9 3. Uitgangspunten 13 3.1. Wegvakken 13 3.1.1. Algemene uitgangspunten 13 3.1.2. Mengen of scheiden? 14 3.2. Kruispunten 16 3.2.1. Algemene uitgangspunten 16 3.2.2. Voorrangsregeling 17 4. Toekomstige situatie 18 5. Conclusies en aanbevelingen 24 5.1. Conclusies 24 5.2. Aanbevelingen 24
1. Inleiding 1.1. Algemeen Een van de doelstellingen in het vigerende Mobiliteitsplan van de gemeente Coevorden is het bevorderen van het gebruik van de fiets (hoofddoelstelling 5). Om deze doelstelling te behalen is het van belang om het fietsnetwerk zo in te richten, dat er veilige, directe, herkenbare, aantrekkelijk en comfortabele routes ontstaan. Een van deze fietsroutes is de route vanaf de Dalerallee via de Rembrandtlaan en de Van Heeckerenlaan naar de Burgemeester Feithsingel/Europaweg. Deze route wordt veel gebruikt door het schoolgaande fietsverkeer, omdat er diverse scholen (basisscholen en een middelbare school) langs deze route liggen. Op de route is sprake van een diversiteit aan fietsvoorzieningen langs de wegen, maar er zijn trajecten waar er Figuur 1: Fietsroutenetwerk Coevorden op de rijbaan gefietst wordt (Van der Duyn van Maasdamstraat). Daardoor is er sprake van discontinuïteiten op de route en voldoet de route niet aan de kwaliteitseisen die hieraan gesteld (mogen) worden. De gemeente Coevorden heeft als doel, in de lijn van het Mobiliteitsplan, de kwaliteit van deze route te verbeteren. BVA Verkeersadviezen heeft van de gemeente Coevorden opdracht gekregen om te komen tot een plan voor het verbeteren van de kwaliteit op deze route. Alvorens wordt overgegaan tot het daadwerkelijke ontwerp van de route dienen eerst een aantal fundamentele keuzes te worden gemaakt met betrekking tot de wijze waarop met het fietsverkeer in het algemeen wordt omgegaan en met het toepassen van fietsvoorzieningen voor deze doelgroep in het bijzonder. Dit om naast deze route ook alle (nog) aan te passen routes zo consistent mogelijk vorm te geven. Deze onderdelen komen aan de orde in voorliggend document. Tevens wordt op basis van deze uitgangspunten en keuzes een globaal herinrichtingsvoorstel uitgewerkt. 1
1.2. Leeswijzer In voorliggende rapportage wordt in hoofdstuk 2 de huidige situatie beschreven. Vervolgens worden in hoofdstuk 3 de uitgangspunten voor het inrichten van de route vastgelegd en wordt in het daaropvolgende hoofdstuk (hoofdstuk 4) beschreven hoe de route er op basis van de geformuleerde uitgangspunten uit kan komen te zien. In hoofdstuk 5 komen slotte de samenvattende conclusies en aanbevelingen aan de orde. 2
2. Beschrijving huidige situatie In dit hoofdstuk wordt de huidige situatie op de fietsroute Dalerallee De Nieuwe Veste beschreven, waarbij wij achtereenvolgens ingaan op de functie van de route, het (fiets)gebruik, de aanwezige (infrastructurele) voorzieningen en de knelpunten die er op de route zijn. 2.1. Functie en gebruik 2.1.1. Fietsverkeer De fietsroute is in het Mobiliteitsplan van de gemeente Coevorden aangewezen als belangrijke ontsluitende route binnen het totale fietsnetwerk. De route loopt centraal door de wijken in het noorden van Coevorden (Lootuinen, Poppenhare en Binnenvree). De fietsroute Dalerallee - Europaweg heeft in de huidige situatie voornamelijk een functie voor utilitaire gebruikers met als verplaatsingsmotief wonen-onderwijs, maar wordt uiteraard ook door anderen gebruikt. Het veelvuldige gebruik van de route door het schoolgaande fietsverkeer ligt voor de hand, omdat er zich diverse basisscholen langs of in de directe omgeving van de route bevinden. Daarnaast ligt ook de middelbare school De Nieuwe Veste langs de route. Dagelijks wordt de route gebruikt door (een deel van) de 900 basisschoolleerlingen en de 1.800 leerlingen van de Nieuwe Veste. Om een beeld te krijgen van het huidige fietsgebruik op de route, zijn in het voorjaar van 2013 mechanische fietstellingen verricht. De locaties en de resultaten van deze tellingen zijn weergegeven in figuur 2 en tabel 1. Figuur 2: Fietsintensiteiten (aantal fietsers per etmaal, gemiddelde werkdag) In figuur 1 is het aantal fietsers dat de verschillende locaties op een gemiddelde werkdag passeert weergegeven. Dezelfde informatie is in tabel 1 opgenomen, maar in de tabel is ook onderscheid is gemaakt in rijrichting en is de intensiteit op de drukste dag van de week opgenomen. 3
Tabel 1: Fietsintensiteiten (etmaalintensiteit gemiddelde werkdag en gemiddelde weekdag) Locatie Intensiteit gemiddelde werkdag Intensiteit drukste dag Dalerallee 730 1.080 - ri Gouverneur Hofstedelaan 330 470 dinsdag - ri Van Ewijcklaan 400 610 dinsdag Wethouder Donkerstraat 940 1.310 - ri Dalerallee 490 670 dinsdag - ri Doctor J.C. Homanstraat 450 640 dinsdag Hulsvoorderdijk 860 1.250 - ri Rondweg 430 640 dinsdag - ri Gouverneur Hofstedelaan 430 610 dinsdag Gouverneur Hofstedelaan 1.060 1.658 - ri Commissaris de Vos van Steenwijklaan 1) 640 1.048 dinsdag - ri Dalerallee 420 610 dinsdag Rembrandtlaan 1.170 1.600 - ri Jozef Israëlsstraat 1) Figuur 3: Fietstellingen 570 (gem. werkdag 750 et- dinsdag - ri Doctor Picardtlaan 1) 600 850 dinsdag Fietsbrug Stieltjeskanaal 1.870 2.560 - ri Graaf van Heiden Reinesteinlaan 1) 1.090 1.450 dinsdag - ri Vincent Van Goghstraat 1) 790 1.110 dinsdag Van der Duyn van Maasdamstraat 410 480 - ri Drostenstraat 230 260 maandag - ri Van Hogendorpstraat 180 220 donderdag Van Heeckerenlaan 1.130 1.540 - ri Europaweg 560 770 dinsdag - ri Secretaris Lammertsstraat 570 770 dinsdag 1) Geen volledige telweek, gemiddelde gebaseerd op 4 werkdagen Uit de resultaten kan worden afgeleid dat de intensiteiten op een gemiddelde werkdag op de fietsroute variëren van circa 400 tot 1.900 fietsers. Het drukste punt op de route betreft de fietsburg over het Stieltjeskanaal waarop op een gemiddelde werkdag circa 1.900 fietsers per etmaal passeren. Daarna volgt de Rembrandtlaan waar circa 1.200 fietsers per etmaal gebruik van maken. Voor beide locaties geldt dat de maandag door verstoring van de telling niet in de gemiddelde werkdag berekening is opgenomen. Hierdoor ligt de intensiteit op de berekende gemiddelde werkdag waarschijnlijk hoger dan in werkelijkheid, omdat de maandag over het algemeen een minder drukke dag is. Op de Van Heeckerenlaan en de Gouverneur Hofstedelaan zijn ook nog meer dan 1.000 fietsers per etmaal geregistreerd. Op de overige locaties ligt het aantal fietsers onder deze waarde. Het aantal fietsers op van de Van der Duyn van Maasdamstraat is met circa 400 fietsers per etmaal een uitschieter naar beneden. Gezien de ligging van deze straat in de fietsroute lijkt dit niet logisch, mede omdat er op de brug over het Stieltjeskanaal ruim vier keer zoveel fietsers zijn geregistreerd. Dit zou betekenen dat driekwart van de fietsers op de brug Stieltjeskanaal een andere route kiezen dan de 4
Van der Duyn van Maasdamstraat. Voor een deel zal dit ook wel het geval zijn, maar zeker niet voor allemaal. 1 Het is dan ook reëel om te veronderstellen dat het aantal fietsers op de Van der Duyn van Maasdamstraat in de praktijk meer zal bedragen dan de circa 400 die geregistreerd zijn. Daarnaast blijkt uit de tabel dat de dinsdag over het algemeen de drukste dag is. Op deze dag worden aanzienlijk meer fietsers geregistreerd dan op de gemiddelde werkdag. Over het algemeen ligt het aandeel ruim boven de 35%. Voor de tellingen op de verschillende locaties is het verloop van de intensiteit over de gemiddelde werkdag weergegeven in grafiek 1. Uit de grafiek is af te leiden dat op vrijwel alle telpunten tussen 8.00 uur en 9.00 uur de meeste fietsers per uur zijn geregistreerd. Er is een duidelijke piek waarneembaar op dit tijdstip. Daarnaast is er een (minder grote) piek waarneembaar om 12.00 uur en om 15.00 uur. Grafiek 1: Uurverdeling fietsintensiteiten (gemiddelde werkdag) 300 250 200 150 100 50 0 Dalerallee Hulsvoorderdijk Rembrandtlaan Van de Duyn van Maasdamstraat Weth. Donkerstraat Gouverneur Hofstedelaan Fietsbrug Stieljeskanaal Van Heeckerenlaan Op basis van de resultaten in grafiek 1 kan worden geconcludeerd dat het fietsgebruik op deze route sterk te relateren is aan het motief wonen-onderwijs. De tijdstippen met een piek vallen samen met de begin- en eindtijden van de verschillende scholen. 1 De wijze van tellen op de Van der Duyn van Maasdamstraat (gemotoriseerd verkeer en fietsverkeer tegelijkertijd tellen) leidt tot een onderschatting van het aantal fietsers. Fietsers die gelijktijdig met gemotoriseerd verkeer de telslangen passeren en naast elkaar rijdende fietsers worden niet (volledig) geregistreerd. 5
Na 16.00 uur is er op de meeste telpunten sprake van veel lagere fietsintensiteiten. Wat aangeeft dat het gebruik van de route door fietsers met als verplaatsingsmotief wonen-werken beperkter is. 2.1.2. Gemotoriseerd verkeer In het Mobiliteitsplan van de gemeente Coevorden is naast het fietsroutenetwerk, en de functies van de fietsroutes die hier deel vanuit maken, ook een functionele indeling gemaakt van het wegennet voor het gemotoriseerde verkeer. Deze beide netwerken overlappen elkaar uiteraard. In een aantal gevallen maken fiets- en gemotoriseerd verkeer zelfs gebruik van dezelfde verkeersruimte, dat wil zeggen dat er sprake is van gemengd verkeer. De functionele indeling van de wegen (categorisering van het wegennet) is opgenomen in figuur 3. Ook voor de fietsroute Dalerallee De Nieuwe Veste geldt dat het verloop voor een groot deel samenvalt met het verloop van bestaande wegen. In vrijwel alle situaties is hierbij (op de Gouverneur Hofstedelaan na) sprake van erftoegangswegen. De Gouverneur Hofstedelaan is aangemerkt als gebiedsontsluitingsweg en ontsluit de wijken Poppenhare en Lootuinen. Op gebiedsontsluitingswegen staat voornamelijk de doorstroming van het gemotoriseerde verkeer centraal. De bijpassende maximumsnelheid op dit type Figuur 3: Categorisering wegennet weg bedraagt (minimaal) 50 km/uur. De Rembrandtlaan, de Van der Duyn van Maasdamstraat en de Van Heeckerenlaan zijn aangewezen als erftoegangswegen. Op erftoegangswegen staat de verblijfsfunctie centraal, wat betekent dat deze wegen idealiter geen functie hebben voor doorgaand gemotoriseerd verkeer. De maximumsnelheid op deze wegen bedraagt maximaal 30 km/uur. Op de Gouverneur Hofstedelaan bedraagt de intensiteit van het gemotoriseerde verkeer circa 3.000 motorvoertuigen op een gemiddelde werkdag. Voor de overige wegen (erftoegangswegen) zijn geen telgegevens beschikbaar. Gezien de lagere functie mag worden verondersteld dat de intensiteit in ieder geval lager zal liggen dan op de Gouverneur Hofstedelaan. 6
2.2. Aanwezige voorzieningen Voor de beschrijving van de aanwezige infrastructurele (fiets)voorzieningen wordt onderscheid gemaakt naar voorzieningen op wegvakken en voorzieningen op kruispunten. Daarbij worden verschillende delen van de route afzonderlijk behandeld. 2.2.1. Wegvakken Gouverneur Hofstedelaan Het wegprofiel van de Gouverneur Hofstedelaan wordt gekenmerkt door het scheiden van het gemotoriseerde verkeer en het langzame verkeer. Het fietsverkeer kan gebruik maken van in één richting bereden fietspaden aan beide zijden van de weg. De fietspaden zijn door middel van een (smalle) groenstrook gescheiden van de rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer. De breedte van de fietspaden bedraagt circa 1,85 meter en de groenstroken zijn circa 0,80 meter breed. De rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer heeft een breedte van circa 7,50 meter. We merken op dat de aangegeven maatvoeringen betrekking hebben op een gemiddeld profiel van de weg. Het grootste deel van het wegvak heeft deze indeling/maatvoering, maar op sommige delen is sprake van een (iets) afwijkende situatie. Rembrandtlaan Ook op de Rembrandtlaan zijn aparte voorzieningen voor het fietsverkeer aanwezig. In dit geval in de vorm van een in twee richtingen bereden fietspad aan de noordzijde van de rijbaan van het gemotoriseerde verkeer. Ook op dit wegvak wordt het fietsverkeer dus gescheiden van het gemotoriseerde verkeer. Het vrijliggende fietspad heeft een breedte van circa 3,30 meter. De breedte van de rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer bedraagt circa 4,50 meter en de ruimte tussen de rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer en het fietspad is circa 5,00 meter breed. 7
Van der Duyn van Maasdamstraat Op de Van der Duyn van Maasdamstraat is er sprake van menging van verschillende modaliteiten. Het fietsverkeer en het gemotoriseerde verkeer maken gebruik van dezelfde rijbaan. De Van der Duyn van Maasdamstraat is een echte woonstraat. De rijbaanbreedte bedraagt circa 4,70. Voor voetgangers is een voorziening aanwezig in de vorm van een aanliggend trottoir. Ten zuiden van de Van Limburg Stirumstraat ligt deze voorziening aan de oostzijde en ten noorden van deze weg aan de westzijde van de rijbaan. Op de Van der Duyn van Maasdamstraat is het toegestaan om (half) op het trottoir te parkeren. Daarnaast is er op het gedeelte tussen de Van Limburg Stirumstraat en de Van Hogendorpstraat aan de westzijde van de rijbaan een parkeerstrook aanwezig met een breedte van circa 1,80 meter. Van Heeckerenlaan (Van der Duyn van Maasdamstraat Secretaris Lammertsstraat) De Van Heeckerenlaan tussen de Van der Duyn van Maasdamstraat en de Lammertsstraat kenmerkt zich door een gemengde afwikkeling van het fietsverkeer en het gemotoriseerde verkeer. De rijbaanbreedte van de Van Heeckerenlaan bedraagt op dit wegvak circa 5,75 meter. Langs deze weg zijn geen voetgangersvoorzieningen aanwezig. Van Heeckerenlaan (Secretaris Lammertsstraat - Europaweg) Op het gedeelte van de Van Heeckerenlaan tussen de Secretaris Lammertsstraat en de Europaweg is sprake van het scheiden van het gemotoriseerde verkeer en het langzame verkeer. Voor het fietsverkeer is aan de oostzijde van de rijbaan een in twee richtingen bereden fietspad aanwezig, dat eindigt ter hoogte van de ingang van de Nieuwe Veste net ten noorden van de Secretaris Lammertsstraat. De breedte van dit fietspad is circa 3,10 meter. De breedte van de rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer bedraagt circa 6,5 meter. Op dit wegvak is sprake van een parkeerverbod aan de oostzijde van de rijbaan op maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot 17:00 uur. 8
2.2.2. Kruispunten Gouverneur Hofstedelaan Dalerallee Hulsvoorderdijk Het kruispunt Gouverneur Hofstedelaan Dalerallee Hulsvoorderdijk wordt geregeld met een verkeersregelinstallatie (VRI). Op alle armen van het kruispunt bevindt zich een fietsoversteek die apart in de regeling is opgenomen. Op drie van de vier armen van het kruispunt kan het fietsverkeer in twee richtingen oversteken en in één situatie (Hulsvoorderdijk) is er alleen sprake van een oversteek vanaf de Gouverneur Hofstedelaan in de richting van de Hulsvoorderdijk/Wethouder Donkerstraat. Gouverneur Hofstedelaan Commissaris Gaarlandtlaan / Anne de Vrieslaan Op deze drie kruispunten is sprake van een uitritconstructie, waarbij het fietspad doorloopt over de uitrit. Het fietsverkeer op de Gouverneur Hofstedelaan heeft daarmee voorrang op het verkeer van en naar de Commissaris Gaarlandtlaan en de Anne de Vrieslaan. Ter hoogte van de uitrit is het fietspad enigszins uitgebogen waarmee (iets) meer ruimte is gecreëerd tussen de Gouverneur Hofstedelaan en het fietspad. Gouverneur Hofstedelaan Commissaris de Vos van Steenwijklaan Ondanks de functie als (wijk)ontsluitingsweg en de bijpassende maximumsnelheid van 50 km/uur is op dit kruispunt sprake van gelijkwaardigheid. Bestuurders van rechts hebben voorrang op het overige verkeer. Dit (t-)kruispunt wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een plateau dat de gelijkwaardigheid in de voorrangssituatie moet benadrukken en de snelheid van het gemotoriseerde verkeer op het kruispunt moet reduceren. Het fietspad aan de zuidzijde van de rijbaan wordt ter hoogte van het kruispunt onderbroken, waardoor ook voor dit fietsverkeer sprake is van een gelijkwaardige voorrangssituatie. 9
Gouverneur Hofstedelaan - Doctor Picardtlaan Ook op het kruispunt Gouverneur Hofstedelaan Doctor Picardtlaan is sprake van een gelijkwaardig kruispunt met een plateau. De fietspaden worden ook op dit kruispunt onderbroken, waardoor er ook voor de fietsers sprake is van een gelijkwaardige voorrangsregeling. Circa 35 meter ten zuiden van het kruispunt gaan de beide in één richting bereden fietspaden over in een in twee richtingen berijden fietspad aan de oostzijde van de Rembrandtlaan. Om dit fietspad te bereiken dient het fietsverkeer vanaf de Gouverneur Hofstedelaan via een fietsoversteek de Rembrandtlaan over te steken. Rembrandtlaan Pieter Breughelstraat Op dit kruispunt is eveneens sprake van een gelijkwaardige voorrangsregeling, die aansluit bij het snelheidsregime van 30 km/uur. Er is een plateau aangebracht om de gelijkwaardigheid te benadrukken en de snelheid van het gemotoriseerde verkeer te reduceren. Ter hoogte van het kruispunt is het vrijliggende fietspad aan de noordoostzijde circa 3,0 meter uitgebogen en geldt ook voor het fietsverkeer het gelijkwaardige voorrangsregime. Aan de zuidwestzijde van het kruispunt sluit een fiets/bromfietspad aan dat de verbinding vormt naar de Frans Halsstraat Rembrandtlaan Stieltjeskanaal Op deze locatie dient het fietsverkeer op het twee richtingen fietspad de Rembrandtlaan over te steken naar de fietsbrug over het Stieltjeskanaal. De Rembrandtlaan buigt ter hoogte van het Stieltjeskanaal af in noordelijke richting, waardoor de oversteek in een bocht ligt. Er is sprake van gelijkwaardigheid op het kruipunt, waarbij bestuurders van rechts voorrang hebben over het overige verkeer. Een plateau benadrukt de gelijkwaardigheid ter hoogte van de oversteek en zorgt voor een lagere snelheid van het gemotoriseerde verkeer op het conflictpunt. 10
Stieljeskanaal - Stieltjeskanaal Aan de oostzijde van de brug buigt het Stieljeskanaal zuid - oost af. Maar ook ten noorden van de afbuiging loopt het Stieltjeskanaal door. De afbuiging heeft vorm gekregen als een uitritconstructie. Hierdoor heeft het fietsverkeer voorrang op het verkeer dat uit noordelijke richting komt of in die richting wil gaan. Op deze locatie bedraagt de maximum snelheid overigens 50 km/uur. Stieltjeskanaal - Van der Duyn Van Maasdamstraat - Graaf van Heiden Reinesteinlaan De aansluiting tussen het Stieltjeskanaal, de Van der Duyn van Maasdamstraat en Graaf van Heiden Reinesteinlaan is aansluiting die aan beide zijden is voorzien van een uitritconstructie. Ten noorden en ten zuiden van het Stieltjeskanaal begint de 30 km/uur zone. De weg Stieljeskanaal loopt als het ware als 50 km/uur weg dood. De aanwezige fietsvoorziening aan de noodzijde van Stieltjeskanaal loopt over de noordelijke uitritconstructie, waardoor de voorrang hier ten gunste van de fietser is geregeld. Van der Duyn Van Maasdamstraat - Drostenstraat / Van Limburg Stirumstraat / Van Hogendorpstraat De kruispunten met de Van der Duyn van Maasdamstraat zijn allemaal gelijkwaardige kruispunten waarop verder geen aanvullende maatregelen zijn getroffen. Deze kruispunten bevinden zich in een 30 km/uur zone en er is geen voorrangsregeling ingesteld. Van Heeckerenlaan - Thorbeckestraat - Van Pallandtlaan Op dit kruispunt is sprake van gelijkwaardigheid, waarbij bestuurders van rechts voorrang hebben op het overige verkeer. Er is geen aparte fietsvoorziening aanwezig. Er is een plateau toegepast. 11
Van Heeckerenlaan Secretaris Lammertsstraat / Schaepmanstraat / De Savornin Lohmanstraat / Abraham Kuyperstraat Voor al deze t-kruispunten geldt dat er sprake is van gelijkwaardigheid. Bestuurders van rechts hebben voorrang op het overige verkeer. Er zijn geen aparte fietsvoorzieningen aanwezig waardoor het fietsverkeer gebruik maakt van dezelfde verkeersruimte als het gemotoriseerde verkeer. Op twee kruispunten is een plateau aangebracht om de gelijkwaardigheid te benadrukken en de snelheid van het gemotoriseerde verkeer op het conflictpunt te reduceren. De andere twee kruispunten zijn in de materialisering zo vormgegeven dat er sprake is van een verhoogd attentieniveau. Van Heeckerenlaan - Europaweg Op dit kruispunt is er sprake van een overgang tussen een erftoegangsweg (30 km/uur) en een gebiedsontsluitingsweg (50 km/uur). De voorrang is hier dan ook geregeld door de aanwezigheid van een uitritconstructie, waarbij de Europaweg en ook het parallel lopende fietspad voorrang heeft. In de Europaweg is een middengeleider aanwezig waardoor het fietsverkeer deze weg in twee etappes kan oversteken. 12
3. Uitgangspunten Voordat tot het ontwerp wordt overgegaan dienen keuzes te worden gemaakt. Voor een deel fundamentele keuzes met betrekking tot de wijze waarop wordt omgegaan met het fietsverkeer in het algemeen en met het toepassen van voorzieningen voor het schoolgaande fietsverkeer in het bijzonder. De uitgangspunten voor het ontwerp zullen worden vastgelegd in paragraaf 3.1. Door de gemaakte keuzes zal er ook nagenoeg geen sprake zijn van ontwerpvarianten. Om te komen tot het uiteindelijke eindbeeld voor de fietsroute maken wij gebruik van de vijf hoofdeisen die worden gesteld aan het inrichten van fietsvriendelijke infrastructuur. De vijf hoofdeisen betreffen: samenhang, directheid, aantrekkelijkheid, veiligheid en comfort. De eisen zijn van toepassing op zowel netwerkniveau als op wegvak/kruispunt niveau. Voor de samenhang geldt dat fietsers op de plaats van bestemming moeten kunnen komen. Routes en verbindingen moeten dan ook aansluiten op de herkomsten en bestemmingen van fietsers. Voor het netwerk betekent dit dat samenhangend verbindingen het bereiken van alle bestemmingen mogelijk maakt. Dit zegt nog niet direct iets over de gewenste vormgeving van deze routes en verbindingen. De overige vier eisen zijn veelal wel gekoppeld aan vormgevingsaspecten. Omdat de keuze voor het fietsnetwerk al is gemaakt en niet ter discussie staat gaan wij in de volgende paragrafen niet verder in op de samenhang, maar uitsluitend op de overige hoofdeisen voor zover deze relevant zijn voor het inrichtingsniveau van de wegvakken en kruispunten. 3.1. Wegvakken 3.1.1. Algemene uitgangspunten Als algemene uitgangspunten voor het inrichten van de fietsroute op wegvakniveau geldt het onderstaande: Directheid (in afstand en tijd) De fietsroute dient een zo direct mogelijke verbinding te vormen (idealiter een rechte lijn) en niet om elke belemmering heen te worden geleid. Voorkomen moet worden dat een heel erg bochtig geheel ontstaat (directheid in afstand). Daarnaast is van belang dat het wegvak voldoet aan de eisen ten aanzien van de breedte, het rijzicht en een voldoende hoge afwikkelingssnelheid. Dit laatste aspect stelt voornamelijk eisen aan de toe te passen boogstralen en de mogelijkheid om door te kunnen rijden bij kruispunten (directheid in tijd). Veiligheid Conflicten met tegemoet komend (fiets)verkeer dienen zoveel als mogelijk te worden vermeden. Bij het ontwerp van fietspaden waarop verkeer in twee richtingen is toegestaan, dient voldoende aandacht te worden besteed aan de breedte van de 13
voorzieningen, rijzicht, geleiding en rijrichtingscheiding. Daarnaast is het van belang dat op (potentiële) conflictpunten de snelheid van het gemotoriseerde verkeer wordt gereduceerd. Dit verkleint de kans op een ongeval en indien toch een ongeval plaatsvindt, de kans op een ernstige afloop. Het zorg dragen voor eenduidige verkeersituaties op de fietsroute leidt ertoe dat weggebruikers weten wat er van hen wordt verwacht. Het helpt hen om vroegtijdig vast te stellen hoe een bepaalde verkeersituatie is en draagt daardoor bij aan de verkeersveiligheid. Eenduidigheid is van belang bij de verkeersregels, de bebording en de markering. Comfort Verliestijd voor fietsers dient zoveel mogelijk te worden voorkomen. Dit houdt in dat een goed ontwerp het mogelijk maakt dat fietsers (onder normale omstandigheden) niet gedwongen worden om onder de ontwerpsnelheid van 20 km/uur te hoeven fietsen. Hierop aansluitend geldt ook dat bochten, slingers en haakse bewegingen zoveel mogelijk moeten worden vermeden. Ten slotte moeten de verhardingen voldoende vlak zijn. Dit geldt niet alleen voor de verhardingen zelf, maar ook voor de overgangen tussen de verhardingen. Aantrekkelijkheid De aantrekkelijkheid heeft betrekking op de beleving van de fietser en is over het algemeen sterk persoonsgebonden. Bij voorkeur wordt voorkomen dat de route samenvalt met een drukke route voor het autoverkeer of dat deze door een sociaal onveilige omgeving loopt. 3.1.2. Mengen of scheiden? Een belangrijke afweging die gemaakt moet worden, is of er wel of geen aparte fietsvoorzieningen langs bepaalde wegvakken aanwezig moeten zijn. En als dat wel het geval is hoe deze er dan uit moeten komen te zien? Een belangrijk aspect hierbij is de functie die de wegen en de fietsroute bekleden in het totale verkeeren vervoersysteem van de gemeente Coevorden. Niet alle wegen op de fietsroute kennen dezelfde (verkeers)functie. Een hulpmiddel om te komen tot de keuze van het wel of niet aanbrengen van fietsvoorzieningen en het bijbehorende type is opgenomen in de Ontwerpwijzer fietsverkeer CROW publicatie 230. Het schema is weergegeven in figuur 4. Binnen het schema worden de keuzes gemaakt op basis van de functie van de infrastructuur, de maximumsnelheid en het gebruik (de intensiteiten). 14
Figuur 4: Keuzeschema wegvakken bibeko (bron: CROW Publicatie 230) Fietsnetwerkcategorie Wegcategorie Max snelheid autoverkeer Intensiteit autoverkeer basisnetwerk (I fiets < 750/etm) fietsroute (I fiets 500-2500/etm) hoofdfietsroute (I fiets > 2000) n.v.t. 0 Solitair pad Erftoegangsweg Stapvoets of 30 km/uur 1-2.500 2.000-5.000 > 4.000 Gemengd verkeer Fietsstrook of fietspad Fietsstraat (met voorrang) Fietspad of fietsstrook (met voorrang) 2x1 rijstrook Gebiedsontsluitingswegen 50 km/uur 2x2 rijstroken 70 km/uur Fietspad of parallelweg fiets-/bromfietspad of parallelweg Uit de tabel blijkt dat op wegen met een belangrijke functie voor het autoverkeer (gebiedsontsluitingswegen) specifieke fietsvoorzieningen gewenst zijn en dat voor wegvakken met (uitsluitend) een erftoegangsfunctie, vanwege de lage snelheid van het autoverkeer, in principe geen fietsvoorzieningen nodig zijn. Op dit soort wegen maakt het fietsverkeer gebruik van dezelfde rijbaan als het gemotoriseerde verkeer. De Gouverneur Hofstedelaan is een gebiedsontsluitingsweg, waarop een maximumsnelheid van 50 km/uur van toepassing is. Op basis van de van de functie van de weg en de bijpassende maximumsnelheid van 50 km/uur is het wenselijk om een fietspad of fietsstrook toe te passen of, indien aanwezig, het fietsverkeer via een parallelweg af te wikkelen. Kortom, het fietsverkeer wordt gescheiden van het gemotoriseerde verkeer. De overige wegen betreffen erftoegangswegen waarop een maximumsnelheid van 30 km/uur geldt, met uitzondering van een klein deel van de route (Stieljeskanaal). Uit het keuzeschema blijkt dat hier meerdere oplossingen mogelijk zijn. In dit geval zijn ook de functie en het gebruik van de fietsroute relevant. Als de fietsintensiteiten op de route als uitgangspunt worden genomen, dan kan in principe worden volstaan met een gemengde afwikkeling van fietsverkeer en gemotoriseerd verkeer. De intensiteiten op de fietsroute zijn op gemiddelde werkdagen nooit hoger dan 2.000 fietsers per etmaal. Hoewel er geen exacte informatie over de intensiteiten van het gemotoriseerde verkeer beschikbaar is, is het niet de verwachting dat er op (delen van) de route meer dan 4.000 motorvoertuigen rijden. Kortom uit 15
het keuzeschema blijkt dat kan worden volstaan met een gemengde verkeersafwikkeling. Er zijn echter argumenten die kunnen leiden tot een andere keuze. Ondanks dat slechts op een locatie (fietsbrug Stieltjeskanaal) de fietsintensiteiten op de drukste dag van de week meer dan 2.000 fietsers per etmaal bedraagt, heeft de route binnen het fietsnetwerk van Coevorden een belangrijke functie. Als we uitgaan van een hoofdfietsroute, dan is het toepassen van een fietsstraat (met voorrang) of het realiseren van een fietspad (met voorrang) wenselijk. Daarnaast is er sprake van een schoolroute, waarop de verkeersveiligheid voor deze doelgroep specifieke aandacht verdient. Schoolgaande kinderen fietsen vaak in groepen en vertonen relatief vaak onvoorspelbaar gedrag. Door het scheiden van het fietsverkeer en het gemotoriseerde verkeer daalt (op wegvakken) de kans op een ongeval omdat het aantal ontmoetingen tussen beide wordt geminimaliseerd. Ten slotte kan er in het streven naar een hoger aandeel fietsgebruik voor worden gekozen meer kwaliteit aan deze verkeersdeelnemer te bieden. Omdat er in de huidige situatie op een groot gedeelte van de route al vrijliggende fietsvoorzieningen aanwezig zijn, is het in verband met voorgaande argumenten en een consistente vormgeving wenselijk om daar waar mogelijk te streven naar het toepassen van vrijliggende fietsvoorzieningen. 3.2. Kruispunten 3.2.1. Algemene uitgangspunten Kruispunten hebben als belangrijkste functie het uitwisselen van verkeer. Ten aanzien van de kruispunten worden eveneens op basis van de hoofdeisen keuzes gemaakt, waarbij zoals al eerder vermeld samenhang en in dit geval ook aantrekkelijkheid niet of minder van belang zijn. Deze twee eisen worden daarom niet behandeld. Directheid Ook op kruispunten kan ten aanzien van de hoofdeis directheid onderscheid worden gemaakt in de directheid in afstand en de directheid in tijd. Ten aanzien van de eerste kan worden gesteld dat de fietsers op een kruispunt een zo direct mogelijke route moeten kunnen volgen. Er moet worden voorkomen dat er flink moet worden omgereden. Dit is nogal eens het geval bij verkeerslichten, waarbij meerdere armen van het kruispunt overgestoken moeten worden om de route weer te kunnen vervolgen. Voor de directheid in tijd geldt dat oponthoud voor het fietsverkeer zo veel mogelijk moet worden voorkomen, dit kan worden bewerkstelligd door de fietsers op 16
kruispunten zoveel mogelijk voorrangsgerechtigd te maken en VRI s fietsvriendelijk af te stellen. Waar dat niet mogelijk is, dient de kans om te moeten wachten zoveel mogelijk te worden geminimaliseerd. Verkeersveiligheid Om de verkeersveiligheid op kruispunten te kunnen waarborgen of te verbeteren dient te worden gestreefd naar zo weinig mogelijk conflictpunten. Daarnaast draagt het reduceren van de snelheid van het gemotoriseerde verkeer bij aan het verlagen van de kans op een ongeval en indien er toch een ongeval plaatsvindt op een ernstige afloop. Net als op wegvakken geldt ook op kruispunten dat eenduidigheid in regels, markeringen en bebording er voor zorgt dat de weggebruiker weet wat er wordt verwacht in een bepaalde situatie. Dit draagt bij aan de verkeersveiligheid. Comfort Voor fietsers is het erg oncomfortabel om bij kruispunten constant te moeten stoppen of sterk af te moeten remmen. Daarom moet er worden gestreefd naar een situatie waarbij de kans op ongehinderd doorrijden wordt gemaximaliseerd. Ook het zicht op het kruispunt is hier van belang. Als de fietser namelijk voldoende zicht heeft op de situatie op het kruispunt kan de fietser hierop inspelen. 3.2.2. Voorrangsregeling Bij het ontwerpen van fietsvriendelijke infrastructuur draagt het instellen van voorrang voor het fietsverkeer op kruispunten ten opzichte van het overige verkeer bij aan de directheid (in tijd) en het comfort van de fietser. Voor de fietsroute Dalerallee - De Nieuwe Veste geldt dat er sprake is van een belangrijke fietsroute met op delen hiervan een aanzienlijke hoeveelheid fietsverkeer. De route kan daarmee worden aangemerkt als hoofdfietsroute en mede om deze reden is het instellen van voorrang voor de fietsroute wenselijk. In de huidige situatie is dit lang nog niet overal het geval. Op de kruispunten is er meestal geen sprake van voorrang voor de fietser. Dit is ook wel logisch omdat de route grotendeels loopt door een 30 km/uur gebied en er binnen 30 km/uur gebieden in beginsel geen voorrang wordt ingesteld, maar er sprake is van gelijkwaardigheid op de kruispunten. Echter omdat er sprake is van een belangrijke fietsroute, kan omwille van de directheid (in tijd) en het comfort voor de fietser wel voorrang worden ingesteld. Hierbij is het wel van belang dat de situaties eenduidig zijn vormgegeven en de voorrang ook eenduidig (dus in principe op alle kruispunten) wordt toegepast. Voor deze fietsroute streven wij naar het zo veel als mogelijk instellen van voorrang voor het fietsverkeer op deze route. 17
4. Toekomstige situatie Voor de beschrijving van de toekomstige situatie is de route opgesplitst in 6 deeltrajecten. Deze deeltrajecten zijn weergegeven in de nevenstaande figuur. In dit hoofdstuk is beschreven wat de verschillende uitgangspunten voor consequenties hebben voor de verschillende deeltrajecten. 1 Deel 1 Gouverneur Hofstedelaan Gezien de functie van de weg ((wijk)ontsluitingsweg) en de bijbehorende maximumsnelheid van 50 km/uur is het scheiden van het langzame verkeer en het gemotoriseerde verkeer een voorwaarde. Dit is in de huidige situatie ook al het geval. 2 5 3 4 Ten aanzien van het type toe te passen fietsvoorzieningen zijn er drie varianten mogelijk. De eerste is het handhaven van de huidige situatie, met in één richting bereden fietspaden ten noorden en ten zuiden van de rijbaan voor het gemotoriseerde verkeer. De andere twee variante zijn het aanleggen van een in twee richtingen bereden fietspad aan de noord- of zuidzijde van de rijbaan. 6 Variant 1 In dit geval wordt er in de fietsstructuur op dit gedeelte van de route geen wijziging aangebracht. Wel wordt er voorrang ingesteld voor het doorgaande fietsverkeer op de kruispunten met de Commissaris de Vos van Steenwijklaan en Doctor Picardtlaan. Voor de eenduidigheid is het wenselijk dat dan ook de voorrang op de Gouverneur Hofstedelaan wordt ingesteld voor het gemotoriseerde verkeer. Dit past ook binnen de functie en het snelheidsregime. Het handhaven van de huidige fietsstructuur heeft tot gevolg dat het aantal conflictpunten ook blijft bestaan. Gezien de ligging van de nieuwe brede school aan de noordzijde van de Rembrandtlaan zal er op het kruispunt Gouverneur Hofstedelaan Doctor Picardtlaan straks meer worden overgestoken door fietsverkeer. Hiermee neemt het aantal potentiële conflicten toe wel toe. Variant 2 Gezien de ligging van de toekomstige brede school ten noorden van de Rembrandtlaan, lijkt het logisch om het fietsverkeer in beide richtingen langs de noordzijde van de Gouverneur Hofstedelaan af te wikkelen. Op het kruispunt met de Doctor Picardtlaan wordt voorrang ingesteld voor het fietsverkeer. Op de overige 18
kruispunten is al sprake van voorrang (uitritconstructies) voor het fietsverkeer en de Commissaris de Vos van Steenwijklaan wordt niet meer gekruist. De wijziging in de fietsstructuur heeft een aantal voordelen. Naast het verdwijnen van het conflictpunt op de Commissaris de Vos van Steenwijklaan, is er ook geen conflict meer op de aansluiting met de zuidelijke arm van de Doctor Picardtlaan. Daarmee wordt een tweetal belangrijke conflicten vermeden, hoewel hiertegenover staat dat het aantal conflicten op de kruising met de noordelijke arm van de Doctor Picardtlaan verdubbelt. Ten slotte is er sprake van een optimale aansluiting bij het vrijliggende in twee richtingen te berijden fietspad langs de Rembrandtlaan. Het aanleggen van een in twee richtingen bereden fietspad heeft wel als consequentie dat het fietsverkeer vanaf de Wethouder Donkerstraat en de Dalerallee in de richting van de Gouverneur Hofstedelaan een extra oversteek krijgt op het kruispunt Gouverneur Hofstedelaan Dalerallee Hulsvoorderdijk (via de VRI). Daar staat tegenover dat het fietsverkeer vanaf de Hulsvoorderdijk naar de Gouverneur Hofstedelaan een oversteek minder heeft. Hiervoor is het wel noodzakelijk om een oversteekmogelijkheid in twee richtingen te creëren op de noordelijke arm van het kruispunt (Hulsvoorderdijk). Als deze er niet komt moet het fietsverkeer op deze relatie bijna het gehele kruispunt rond rijden om het fietspad langs de Gouverneur Hofstedelaan te bereiken. Dit is zeer nadelig voor de directheid (in tijd en in afstand) en het comfort van deze fietsers. Variant 3 De laatste variant is het afwikkelen van het fietsverkeer via een in twee richtingen bereden fietspad aan de zuidzijde van de rijbaan. Op de kruispunten wordt weer voorrang ingesteld voor het fietsverkeer. Deze variant lijkt echter om twee redenen niet logisch. Ten eerste vanwege de ligging van de brede school aan de noordzijde van de Rembrandtlaan en ten tweede is het in twee richtingen bereden fietspad langs de Rembrandtlaan in het vervolg van de route ook aan de noordzijde gelegen. Om hier op aan te kunnen sluiten dient een oversteek in de Rembrandtlaan te worden gecreëerd. Conclusie Vanwege de consistentie in de vormgeving van de route en het beperktere aantal conflict(punt)en heeft een in twee richtingen te berijden fietspad aan de noordzijde van de Gouverneur Hofstedelaan (variant 2) de voorkeur. Deel 2 - Rembrandtlaan Voor de Rembrandtlaan geldt dat in principe het huidige in twee richtingen bereden fietspad gehandhaafd kan blijven. Wel dient aandacht besteed te worden aan de voorrangsregeling op de kruispunten. Voor het kruispunt met de Pieter Breughelstraat en het Stieltjeskanaal dient de voorrang te worden ingesteld ten gunste van het fietsverkeer. Op beide kruispunten zijn snelheidsremmende maatregelen in de vorm van een plateau aanwezig die gehandhaafd kunnen blijven. 19
Deel 3 - Stieltjeskanaal De huidige voorzieningen op dit gedeelte van de route kunnen gehandhaafd blijven. Er is in de huidige situatie al sprake van een in twee richtingen bereden fietspad voor voorrang op het kruispunt met het Stieltjeskanaal. De voorrang is geregeld door middel van een uitritconstructie. Deze keuze kan door maatregelen in het verdere verloop van de route (Van der Duyn van Maasdamstraat) worden beïnvloed. Hierop komen wij bij genoemde weg terug. Deel 4 Van der Duyn van Maasdamstraat De beperkte breedte van het profiel van de Van der Duyn van Maasdamstraat maakt het niet mogelijk om in de straat zelf vrijliggende fietsvoorzieningen te creëren. Voor dit deel van de route zijn twee varianten denkbaar. Namelijk de afwikkeling van het fietsverkeer over een te realiseren vrijliggend fietspad achter de percelen van de woningen aan de Van der Duyn van Maasdamstraat (blauw) of via de Van der Duyn van Maasdamstraat (rood). Variant 1 Het tracé van het te realiseren fietspad ligt direct achter de percelen van de Van der Duyn van Maasdamstraat. Het vrijliggende fietspad sluit ter hoogte van de Graaf van Heiden Reinesteinlaan weer aan op de bestaande fietsinfrastructuur. Het voordeel van deze variant is dat er geen sprake is van menging van het fietsverkeer en het gemotoriseerde verkeer. Het fietsverkeer ondervindt daarom geen hinder van rijdende of geparkeerde gemotoriseerde voertuigen in de Van der Duyn van Maasdamstraat. Daarnaast wordt het toepassen van vrijliggende fietsvoorzieningen op de route consistent doorgezet. Een belangrijk nadeel van de variant is ten eerste dat de aantrekkelijkheid van de route op dit gedeelte te wensen over laat. Op de perceelsgrenzen staan schuttingen en/of schuurtjes. Dit maakt de route qua omgeving niet alleen onaantrekkelijk, maar kan ook leiden tot een sociaal onveilig gevoel. De schuttingen en de schuurtjes schermen voor een groot gedeelte het zicht vanuit de woningen af. Daarnaast is het zo dat bewoners die aan de achterzijde de percelen verlaten direct op het fietspad staan. Omwille van de verkeersveiligheid is deze oplossing dan ook niet gewenst. Daarnaast kent deze route een knelpunt in verband met de eigendomssituatie. Hiervoor zijn grondaankopen naar verwachting noodzakelijk. 20
Variant 2 In de tweede variant is er sprake van menging van het gemotoriseerde verkeer en het fietsverkeer en wordt gebruik gemaakt van de huidig aanwezige infrastructuur. Om de aanwezigheid van het fietsverkeer en de status van de fietsroute te benadrukken kan de Van der Duyn van Maasdamstraat worden ingericht als fietsstraat. Een voorwaarde voor het inrichten van een weg als fietsstraat is dat er sprake is van ondergeschiktheid van het gemotoriseerde verkeer (lage intensiteit) aan het fietsverkeer. De intensiteiten in de Van der Duyn van Maasdamstraat zijn laag en de weg heeft alleen een functie voor het bestemmingsverkeer. Het gemotoriseerde verkeer is daarmee duidelijk ondergeschikt aan het fietsverkeer. Deze vorm is dan ook goed toepasbaar. Gezien de nadelen die de eerste variant heeft gaat de voorkeur uit naar deze variant. Als wordt gekozen voor de fietsstraatvariant dan is het wenselijk dat het verloop van de route beter wordt weergegeven in de vormgeving. Het enigszins verleggen van het meest noordelijke deel van de Van der Duyn van Maasdamstraat in oostelijke richting en het vloeiend aansluiten op het Stieltjeskanaal zorgt ervoor dat het doorgaande karakter van de fietsroute wordt benadrukt. Het fietsverkeer hoeft dan niet meerdere kort op elkaar volgende bochten te maken. Dit komt ten goede aan de directheid en het comfort voor het fietsverkeer. Omdat de aansluiting van de Van der Duyn van Maasdamstraat op het fietspad langs het Stieltjeskanaal dan niet eenvoudig is, heeft het de voorkeur het Stieltjeskanaal tussen de brug en de Graaf van Heiden Reinesteinlaan ook als fietsstraat in te richten en de vrijliggende fietsvoorziening op te heffen. In dat geval ontstaat er aan de oostzijde van de brug een fietsstraat die doorloopt via de Van der Duyn van Maasdamstraat. De aansluitingen van de Drostenstraat en de Graaf van Heiden Reinesteinlaan kunnen dan worden uitgebogen (zie nevenstaande figuur). Beide aansluitingen kunnen worden uitgevoerd als uitritconstructie, waardoor het fietsverkeer op de fietsroute voorrang op het gemotoriseerde verkeer heeft. Voor het kuispunt net ten oosten van de brug geldt dat ook hier beide aansluitingen van het Stieltjeskanaal (noord en zuid) als uitritconstructie vormgegeven kunnen worden. 21
Deel 4 - Van Hogendorpstraat Omdat ten zuiden van de Hogendorpstraat langs de Van Heeckerenlaan een vrijliggende fietsvoorziening aan de oostzijde zal worden gerealiseerd (zie deel 5), dient ter hoogte van het kruispunt met de Van Pallandtlaan Thorbeckestraat een overgang te worden gecreëerd tussen het vrijliggende fietspad en de Hogendorpstraat. De Hogendorpstraat kan in het verlengde van de Van der Duyn van Maasdamstraat als fietsstraat worden vormgegeven. Om een goed verloop van de fietsroute te krijgen stellen wij voor de Hogendorpstraat tegenover de nieuwe fietsvoorziening aan te sluiten. De Thorbeckestraat en de Van Heeckerenlaan kunnen dan in elkaar overgaan en vervolgens samen als één uitritconstructie aansluiten. Dit geldt ook voor de Van Pallandtlaan. Ook kan worden overwogen deze kruising als plateau vorm te geven met voorrang voor de fietsroute. In nevenstaande figuur is de voorgestelde structuur weergegeven. Wij stellen daarnaast voor om de westelijke ontsluiting van het parkeerterrein af te sluiten. Het gemotoriseerde verkeer van en naar de Drostenhal kan gebruik maken van de oostelijke ontsluiting die vanaf de Pallandtlaan te bereiken is. Daarmee is een potentieel conflictpunt opgelost. Deel 5 - Van Heeckerenlaan (Van Pallandtlaan Secretaris Lammertsstraat) Op dit deel van de route is het mogelijk om een vrijliggend in twee richtingen te berijden fietspad aan te leggen tussen de bomen aan de oostzijde van de Van Heeckerenlaan (zie nevenstaande figuur voor de globale ligging). De aanwezige (lage) bosschages zullen ten behoeve van de aanleg en het zicht vanaf en op het fietspad worden verwijderd. Met het aanleggen van een vrijliggend fietspad is het voor het fietsverkeer dus niet meer noodzakelijk om gebruik te maken van de rijbaan van de Van Heeckerenlaan. Er dient een drietal doorsteken vanuit respectievelijk de De Savornin Lohmanstraat, de Schaepmanstraat en de Lammertsstraat te worden aangebracht om uitwisseling van fietsverkeer tussen het fietspad en deze wegen mogelijk te maken. 22
Aan de zuidzijde van dit deel van de route (ter hoogte van de Secretaris Lammertsstraat) wordt aangesloten op het bestaande in twee richtingen bereden fietspad. Deel 6 - Van Heeckerenlaan (Secretaris Lammertsstraat - Europaweg) De (fiets)voorzieningen langs dit gedeelte van de route kunnen gehandhaafd blijven, omdat zij voldoen aan de uitgangspunten zoals beschreven in hoofdstuk 3. 23
5. Conclusies en aanbevelingen 5.1. Conclusies De fietsroute vanaf de Dalerallee via de Rembrandtlaan en de Van Heeckerenlaan naar de Burgemeester Feithsingel/Europaweg is een belangrijke route voor het schoolgaande fietsverkeer, omdat er diverse scholen (basisscholen en een middelbare school) langs deze route liggen. De fietsintensiteit ligt op de route tussen de circa 400 en de 1.900 fietsers per etmaal op een gemiddelde werkdag. Op piekdagen ligt het gebruik over het algemeen aanzienlijk hoger. Er is een aantal uitgangspunten (voor wegvakken en kruispunten) vastgesteld, gebaseerd op de eisen voor de inrichting van fietsvriendelijke infrastructuur. Specifieke aspecten hierbij zijn de wijze waarop wordt omgegaan met het mengen of scheiden van de verschillende verkeersdeelnemers en de voorrangssituatie op kruispunten. Geconcludeerd kan worden dat langs de gehele fietsroute bij voorkeur vrijliggende fietsvoorzieningen gerealiseerd worden, hoewel dit op basis van de functie van de wegen (en de bijbehorende intensiteiten) niet over de gehele route noodzakelijk is. Echter op basis van de functie als hoofdfietsroute en consistentie in vormgeving (op een groot deel zijn al vrijliggende voorzieningen aanwezig) is het toepassen van vrijliggende fietsvoorzieningen gewenst. Daarnaast verdienen de gebruikers van de route (veel schoolgaande kinderen) specifieke aandacht. Het scheiden van het gemotoriseerde verkeer en het langzame verkeer heeft omwille van de verkeersveiligheid ook de voorkeur. Geconcludeerd kan worden dat het op een aantal locaties ruimtelijk niet mogelijk of gewenst is om vrijliggende voorzieningen te realiseren. Voor de locaties waar het aanleggen van vrijliggende fietspaden niet haalbaar is gaat de voorkeur uit naar een vormgeving van de route als fietsstraat. Wel geldt zowel voor de fietspaden als de fietsstraten dat voorrang voor de fietsroute wordt ingesteld. Voorrang voor de fietser draagt positief bij aan de directheid (in tijd) en het comfort van de fietser. Hierbij is het wel van belang dat de situaties eenduidig zijn vormgegeven en de voorrang ook eenduidig (dus op alle kruispunten) wordt toegepast. 5.2. Aanbevelingen Op basis van de bevindingen is een inrichtingsvoorstel uitgewerkt. De maatregelen die hierbij worden voorgesteld zijn: 24
Gouverneur Hofstedelaan Realiseren twee richtingen fietspad aan de noordzijde van de Gouverneur Hofstedelaan met voorrang op de kruispunten en het mogelijke maken van een oversteek in twee richtingen op de Hulsvoorderdijk ter plaatse van de VRI. Rembrandtlaan Handhaven huidige in twee richtingen bereden fietspad en het instellen van voorrang ten gunste van het fietsverkeer (kruispunt Pieter Breughelstraat en bocht Stieltjeskanaal). De aanwezige snelheidsremmende maatregelen kunnen gehandhaafd blijven. Stieltjeskanaal Opheffen vrijliggende fietspad en vormgeven als fietsstraat. Noordelijke en zuidelijke aansluiting Stieltjeskanaal vormgeven als uitritconstructie (en eventueel uitbuigen). Van der Duyn van Maasdamstraat Herinrichten tot fietsstraat en noordelijke deel van de weg verleggen in oostelijke richting en vloeiend aansluiten op Stieltjeskanaal. Graaf van Heiden Reinesteinlaan, Drostenstraat, Van Limburg Stirumstraat en Van Hogendorpstraat(west) door middel van een uitritconstructie aansluiten. Van Hogendorpstraat Vormgeven als fietsstraat en het zuidelijke deel van de weg verleggen in oostelijke richting en vloeiend aansluiten op het te realiseren fietspad lang de Van Heeckerenlaan. Westelijke toegang naar parkeerplaats Drostenhal afsluiten. Van Heeckerenlaan Aanbrengen van een vrijliggend in twee richtingen te berijden fietspad tussen de bomen aan de oostzijde van de Van Heeckerenlaan, dat aan de noordzijde aansluit op de verlegde Van Hogendorpstraat en aan de zuidzijde op het al aanwezige fietspad. Realiseren van doorsteken naar het fietspad ter hoogte van De Savornin Lohmanstraat, de Schaepmanstraat en de Lammertsstraat. Met deze maatregelen kan een comfortabele route voor fietsverkeer worden gerealiseerd met voorrang op de gehele route. 25