GRIP OP DE GROEP H E I D I R O E L O F S - J A C O B S A M B U L A N T B E G E L E I D E R R E C V I E R L A N D
http://vimeo.com/35354057
PROGRAMMA 1. De Groep 2. Rollen in een positieve en negatieve groep 3. Basisbehoeften van Luc Stevens 4. Fases in groepsvorming 5. Groepsplan gedrag 6. Verzamelen van leerling gegevens 7. Signaleren en benoemen 8. Clusteren leerlingen met dezelfde onderwijsbehoeften 9. Casus en opdracht 10. Afsluiting
DE GROEP Relaties, Rollen en Groepsnormen Formele en informele groepen Positieve en negatieve groepen Welke behoeftes voorziet een groep?
ROLLEN IN EEN POSITIEVE EN NEGATIEVE GROEP Positieve groep Leidinggevenden: Gezagsdrager, sociaal werker, organisator Verkenner Volger Appelant Joker Negatieve groep Leidinggevenden: dictator Intrigant Meeloper Zondebok
BASISBEHOEFTEN VAN STEVENS
FASEN IN GROEPSVORMING Fase 1: forming Fase 2: storming Fase 3: norming Fase 4: performing Fase 5: termination (groep 8, overgang 2 e naar 3 e jaar, eindexamengroep) http://www.leraar24.nl/video/3355
UITGANGSPUNTEN GROEPSPLAN Handelingsgericht werken: werken volgens een cyclus van signaleren, benoemen, plannen, uitvoeren en evalueren Denken vanuit onderwijsbehoeften i.p.v. belemmeringen, uitgaan van positieve kwaliteiten Pro-actief denken en preventief handelen: voorkomen van problematisch gedrag Docent/Leerkracht is verantwoordelijk: effectieve interactie, instructie en klassenmanagement om in de onderwijsbehoeften van alle leerlingen te voorzien
VERZAMELEN VAN GEGEVENS Observaties Toetsen (Observatielijsten, Interactiewijzer, Klassenklimaatschaal, tools van Grip op de Groep Sociogram van Sometrics) Gesprekken met leerlingen / ouders Leerlingvolgsysteem Evaluatie vorig groepsplan
SIGNALEREN EN BENOEMEN Signaleren leerlingen met bijzondere onderwijsbehoeften: welke leerlingen hebben bijzondere onderwijsbehoeften? Benoemen van onderwijsbehoeften: wat zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen? welke doelen streef ik de komende periode voor deze leerling na? wat heeft deze leerling (extra) nodig om deze doelen te bereiken? Pedagogische én didactische aspecten
OPSTELLEN EN UITVOEREN VAN EEN GROEPSPLAN Opstellen Wat wil je bereiken: doelen Inhoud (wat): welke methoden, materialen? Aanpak/methodiek (hoe): hoe bied je de leerstof aan? Organisatie Evaluatie Uitvoeren Cyclisch proces: 3 keer per schooljaar Tussentijds verzamelen van gegevens van leerlingen (observatie, toetsen etc.)
CASUS Datum: 8 oktober 2013 Een 2 e jaar klas (brugklas VMBO-t/Havo/ VWO, 25 leerlingen waarvan 10 jongens en 15 meisjes. 2 zorgleerlingen (meisje met PDD-nos, autistisch spectrum stoornis en een jongen met ODD, oppositionele gedragsstoornis kenmerken) Negatief groepsproces: sprake van 2 subgroepen, 1 jongensgroep met haantjesgedrag, 1 meisjesgroep met meidenvenijngedrag. De 2 zorgleerlingen bevinden zich aan de rand van beide groepen. De leerlingen voelen zich niet veilig en durven weinig initiatief te nemen. De groep zit in een impasse en wordt door het docententeam niet als prettig ervaren. De leerlingen zijn weinig taakgericht, de jongens zijn verbaal zeer aanwezig. De meisjes kletsen en roddelen over elkaar in de les.
OPDRACHT Wat zijn je eerste stappen als mentor? Wat ga je onderzoeken? Wat ga je ondernemen om de groepsdynamica positief te keren? Heb je nog schoolbrede oplossingen/ ideeën? Overleg in groepjes Na 10 minuten korte plenaire bespreking
DE DOCENT ALS PACKLEADER http://www.eenvandaag.nl/binnenlan d/37164/docent_als_pack_leader_
AFSLUITING Vragen, reacties? Literatuur: Groepsplan gedrag, Kees van Overveld Lessen in orde, Peter Teitler Grip op de groep, Rene van Engelen Toegepaste leertheorie, drs. HPJG van Bilsen Website: www.passendonderwijs.nl Bedankt voor de aandacht! Heidi Roelofs-Jacobs heidi.roelofs@vierland.nl