Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken

Transcriptie

1 Onze parel van obs de Meent uit Maarn De gouden weken

2 De Gouden Weken zijn de eerste weken van ons schooljaar. Ze zijn bij uitstek geschikt om een fundament neer te zetten voor een goede groepsvorming waar je het hele schooljaar profijt van kan hebben.

3 Bij de Gouden Weken ligt het accent op groepsvormende activiteiten en oudercontact.

4 Fases in de groepsvorming Een groep doorloopt de volgende fases: Fase 1. FORMING Fase 2. STORMING Fase 3. NORMING 2 weken 2 weken 2 weken Fase 4. PERFORMING de rest van het schooljaar

5 Forming: De nieuwe groep tast elkaar in deze eerste fase af. Wat kan wel en wat kan niet in deze groep? Het resultaat van deze fase is dat de kinderen weten wat ze aan elkaar hebben.

6 Storming: De kinderen gaan erkenning zoeken en hun positie verwerven. In deze fase zoeken de kinderen naar die positie in de groep die bij hen past. Wie is de organisator, wie de gezagsdrager, de verkenner, de volger, enz.? Vooral in deze fase is het voorbeeldgedrag van de leerkracht heel belangrijk. Hij/zij moet de kinderen begeleiden en inzicht geven in het proces.

7 Norming: In deze fase worden de normen vastgesteld die binnen de groep gelden. Deze normen worden door de leiders bepaald. Dit geldt eveneens voor de doelen die een groep zich stelt. De normen en de doelen van een groep beïnvloeden het groeps functioneren. Positieve normen en doelen werken positief voor de groep. Dit komt het leerklimaat ten goede.

8 Groepsnormen zijn vanaf nu niet meer te veranderen. Ze bieden duidelijkheid, veiligheid. Je weet waar je aan toe bent.

9 Performing: De rollen zijn verdeeld en de normen zijn vastgesteld. Tijd om tot uitvoering, performing over te gaan.

10 Ingrediënten Gouden weken: Zelf geformuleerde, positieve groepsregels Energizers (groepsvormende spelletjes) Coöperatieve leervormen Voorbeeldgedrag van de leerkracht

11 Wil je meer weten over de gouden weken neem dan deze samenvatting mee.

12 De Gouden Weken van obs de Meent Inleiding: De Gouden Weken worden ingezet om het goud dat je in handen hebt, je leerlingen, in korte tijd te smeden en te kneden zodat er een fijne sfeer in je groep heerst, een heel schooljaar lang. De Gouden Weken zijn de eerste weken van het schooljaar. Ze zijn bij uitstek geschikt om een fundament neer te zetten voor een goede groepsvorming waar je het hele schooljaar profijt van kan hebben. Bij de Gouden Weken ligt het accent op groepsvormende activiteiten en oudercontact. Fases in de groepsvorming: Een groep doorloopt de volgende fases: Fase 1. FORMING 2 weken Fase 2. STORMING 2 weken Fase 3. NORMING 2 weken Fase 4. PERFORMING de rest van het schooljaar Forming: De nieuwe groep tast elkaar in deze eerste fase af. Wat kan wel en wat kan niet in deze groep? Het resultaat van deze fase is dat de kinderen weten wat ze aan elkaar hebben. Storming: De kinderen gaan erkenning zoeken en hun positie verwerven. In deze fase zoeken de kinderen naar die positie in de groep die bij hen past. Wie is de organisator, wie de gezagsdrager, de verkenner, de volger, wie de sociaalwerker, wie de joker enz.? Vooral in deze fase is het voorbeeldgedrag van de leerkracht heel belangrijk. Hij/zij moet de kinderen begeleiden en inzicht geven in het proces. Norming:

13 In deze fase worden de normen vastgesteld die binnen de groep gelden. Deze normen worden door de leiders bepaald. Dit geldt eveneens voor de doelen die een groep zich stelt. De normen en de doelen van een groep beïnvloeden het groeps functioneren. Positieve normen en doelen werken positief voor de groep. Dit komt het leerklimaat ten goede. Groepsnormen zijn vanaf nu niet meer te veranderen. Ze bieden duidelijkheid, veiligheid. Je weet waar je aan toe bent. Performing: De rollen zijn verdeeld en de normen zijn vastgesteld. Tijd om tot uitvoering, performing over te gaan. Ingrediënten Gouden weken: Zelf geformuleerde, positieve groepsregels Energizers Coöperatieve leervormen Voorbeeldgedrag van de leerkracht Groepskenmerken die gestimuleerd worden door zelf geformuleerde groepsregels 1. Groepsverantwoordelijkheid 2. Wederzijds respect 3. Samenwerken 4. Besluitvorming 5. Problemen aanpakken Bij groepsverantwoordelijkheid gaat het om de bereidheid van kinderen om zich voor de groep in te zetten. Positieve regels op dit punt stimuleren medeverantwoordelijkheid voor het wel en wee van de groep. Positieve regels bevorderen dat kinderen elkaar de gelegenheid geven zichzelf te zijn, activeren de bereidheid om samen te werken om een goed groepsresultaat te halen. Belangrijk om samen besluiten te nemen. Als er ruzies of botsingen zijn dan stimuleren positieve regels om dit onder ogen te zien en niet naar een oplossing te zoeken door macht en geweld maar door het uit te praten. De kunst van de leerkracht is om negatief geformuleerde gedragsregels positief te herkaderen. Energizers:

14 Het is van belang dat de energizer een functie heeft. Je moet altijd het doel voor ogen houden. Daarnaast is het van belang om na de energizer de koppeling te leggen naar het leerdoel. Het is dus essentieel om een goede nabespreking te houden. Als je de koppeling maakt naar het beoogde doel is het goed als je met behulp van activerende vragen de groep zelf tot de ontdekking laat komen wat je hieruit kunt leren. Het gaat dan niet om goed of fout maar om de individuele betrokkenheid van de leerlingen. Coöperatieve leervormen: Het gaat er om dat de leerlingen met elkaar discussiëren over de leerstof, elkaar uitleg en informatie geven, elkaar overhoren en elkaars zwakke kanten aanvullen. Kinderen worden uitgedaagd om zelf initiatief te nemen, elkaar te helpen en problemen samen op te lossen. De leerkracht doet bewust een stapje terug. Belangrijk bij coöperatief leren is wederzijdse afhankelijkheid en individuele verantwoordelijkheid maar ook directe interactie, aandacht voor samenwerkingsvaardigheden en de evaluatie hiervan. Voordat je coöperatieve werkvorm inzet is het goed om afspraken te maken over de manier van praten, de rolverdeling en de verwachtingen van de groep en elk individueel groepslid. Bespreek van te voren het doel en neem de tijd voor de nabespreking. Voorbeeldgedrag van de leerkracht: Voorbeeldgedrag is enorm belangrijk. Marzano heeft onderzoek gedaan waaruit blijkt dat de leerkracht het verschil maakt. Er zijn vier factoren die effect hebben op klassenmanagement. A. Opstellen en toezien op de naleving van regels en procedures B. Uitvoeren van maatregelen bij orde verstorend gedrag C. Zorgen voor een effectieve relatie tussen leerkracht en leerlingen D. Zorgen voor de juiste mentale houding bij klassenmanagement Regels en procedures: Regels bieden een houvast maar alleen als er actief wordt gewerkt aan de naleving hiervan. VB iedereen moet met een fluisterstem overleggen en de leerkracht praat nog even met een ouder. Onderschat het leereffect van inconsequent gedrag niet. Juist door inconsequent gedrag leren kinderen dat het ondermijnen van regels loont. Omgaan met orde verstorend gedrag: Belonen van gewenst gedrag is sfeer bevorderend. Bij de gouden weken leggen we dan ook het liefst de nadruk op het belonen van gewenst gedrag. Probeer bij ongewenst gedrag boodschappen in de ik vorm te geven. De ik boodschap voorkomt dat we in algemeenheden spreken en anderen in het defensief drijven. De ik boodschap Beschrijving van het gedrag Wat dat gedrag bij jezelf oproept Wat de gevolgen zijn van dit gedrag

15 Een effectieve relatie tussen de leerkracht en de leerling: Het is de kunst om een balans te vinden tussen gematigde dominantie en gematigde medewerking in de omgang met de leerlingen. Een goede relatie op te bouwen, controle te houden terwijl je ook de leerlingen verantwoordelijkheden en vrijheid geeft. Om een goede relatie met leerlingen te kunnen opbouwen is het van belang dat je weet welke typen leerlingen je in de klas hebt. Leerlingen hebben verschillende behoeften. Denk hierbij ook aan het verschil tussen jongens en meisjes. Jongens moeten meer ruimte krijgen voor bewegen en leren via concrete uitvoerende taken. De resultaten moeten in competitie vorm gebracht worden. Meisjes zijn minder gevoelig voor de vorm waarin onderwijs wordt aangeboden. Lees hier meer over in het artikel van Martine Delfos; een jongen is geen meisje. De juiste mentale instelling: Hierbij is alertheid en emotionele objectiviteit (we zien het gedrag van de kinderen als een feitelijk gegeven) van de leerkracht van belang. Zodra je ongewenst gedrag ziet reageer je verbaal of non verbaal. Ook kan het zijn dat je het gedrag bewust negeert. Het gaat er om dat je laat zien dat je aanwezig bent. Onze verwachtingen van de leerlingen spelen een belangrijke rol. Hoge verwachtingen leiden tot hoge resultaten. Leerkrachtgedrag samengevat in drie punten 1. Voorbeeldgedrag tonen, in de hoop dat de klas het overneemt 2. Situaties scheppen, waarin de klas als voor de Storming voor zichzelf regels gaat opstellen 3. Ervaring en bewustwording van positieve normen bevorderen. Hoe gaat de leerkracht om met de leerlingen Bevorderend Een kalme, respectvolle toon tegen de kinderen Oogcontact met alle kinderen Echt luisteren naar kinderen Goede manieren; dank je wel, sorry Laat de leerlingen uitpraten Begroet alle leerlingen elke ochtend belemmerend controlerend gebiedend Dreigend corrigeren; als je nu. sarcastisch cynisch Leerlingen niet laten uitpraten

16 Het valt de leerkracht op als de leerling zorgzaam is voor een ander Weet genoeg van de achtergrond van elke leerling Bouw tijd in om regelmatig met elk kind iets te delen Leerlingen niet bedanken Voorkeuren voor leerlingen Negatief gedrag benoemen Merk het bij elk kind op als hij iets positiefs doet, en bevestig dat gedrag Niet alle kinderen worden gezien Stille kinderen vallen ook op Help kinderen bij het benoemen van hun gevoelens Benoem eigen gevoelens Oudercontact: Laat de ouders voelen dat ze welkom zijn en dat hun mening van belang is. Betrek de ouders bij de klassen de activiteiten als zij dat willen. Vertel regelmatig iets positiefs over het kind. Marie Claire, augustus 2012