Leerthema 1.2 Groepsplan Gedrag

Transcriptie

1 Leerthema 1.2 Groepsplan Gedrag

2 Doelen deel 2, Groepsplan 1. Preventie van probleemgedrag. 2. Handelingsgericht werken en het stellen van concrete en toetsbare doelen voor gedrag. 3. Sociaal emotioneel leren, klassenmanagement en werkvormen om dit vorm te geven. 4. Ondersteuningsbehoefte van de leraar. 5. Fase groepsvorming en ondersteuningsactiviteiten. 6. Oefenen met het opstellen van een eigen groepsplan gedrag.

3 De school

4 Preventie Niveau 1 Groepsplan - Klassenmanagement, leerkrachtvaardigheden - Planmatige aanpak groepsproces - Systematische aanpak sociaal emotioneel leren - Pesten/veiligheid

5 Doel 1. Creëer een omgeving - die problemen voorkomt. - waar vroeg signalering kan plaatsvinden. - die sociaal leren bevordert. 2. Creëren voorwaarden om te leren rekenen, schrijven, lezen Goed voor % van de leerlingen

6 Effect Meta-analyse in 2011 SEL programma s (213) USA, 5-18 jaar liet significante verbeteringen zien op 1. Sociaal-emotionele vaardigheden 2. Attitude zelf, anderen en school 3. Gedrag 4. Cognitieve prestaties Kind en adolescent (2004): VO, klas 3: - geloof in persoonlijke effectiviteit - zelfwaardering - minder spanning bij het adequaat uiten emoties

7

8 HGW met Gedrag Eerst vakantie, dan begin ik er meteen mee. Het duurt zo lang voordat het rustig is. Realiseren Waarnemen 1. Ik ga oefenen met een andere stem. 2. Ik ga handvatten verzamelen om die klas in chaos goed te begeleiden. 3. Ik verdiep me in persoonlijk leiderschap. Plannen Begrijpen 1. Ik ben te reactief, niet proactief. 2. Reageer teveel op de groep. 3. Heb op dat moment geen autoriteit. 4. Ga hoog praten en schreeuwen.

9 SMART?? 1. Ik accepteer leerlingen zoals ze zijn en toon affectie. 2. Ik wil elke dag een informeel gesprekje houden met vijf leerlingen. 3. Ik straal zelfvertrouwen uit en sta zeker voor de groep. 4. Bij oplopende spanning wil ik rustig kunnen blijven. 5. Ik spreek reële verwachtingen uit naar individuele leerlingen en stem verwachting af op de leerling. 6. Als mentor en vakdocent wil ik bereiken dat alle leerlingen van mijn mentorklas betrokken en gemotiveerd de lessen volgen (zonder de les voor de docent en medeleerlingen te verstoren) zodat leerlingen zich kunnen concentreren in de les. 7. Ik wil dat alle leerlingen van mijn mentorklas aan het einde van de periode het huiswerk in zijn/haar agenda invult.

10 Oefenen HGW Waarnemen Begrijpen Plannen Realiseren Evalueren

11 Oefening Denk in tweetallen over omgaan met gedrag. 1. Wat doe ik al en gaat goed? 2. Wat doe ik al en gaat niet goed? 3. Wat doe ik niet en wil ik ook niet? 4. Wat doe ik niet en wil ik wel? IB/ZC vervang ``ik`` door ``de school``

12 Groepsplan Gedrag Drie onderdelen 1. De leraar 2. De fase van de groepsvorming 3. Sociaal emotioneel leren

13 De leraar/docent 1.Ondersteuningsbehoefte van de leraar a. Doel: ik wil rustiger praten tijdens overgangsmomenten en drukte in de klas en non verbaal rust uitstralen. b. Eigen competenties: ik ben hiervoor het ritme en intonatie van mijn stem gaan oefenen en verbeteren. c. Gewenste ondersteuning: ik wil graag feedback van de IB-er hoe mijn klas hierop reageert en of ik nog iets kan verbeteren in mijn stem en non verbale gedrag. Evaluatiewijze (observatie, zelfbeoordeling): na de richtlijnen van de IBer wil ik twee weken oefenen en twee nieuwe observaties van de IB-er om te kijken of ik meer rust uitstraal. Zij beoordeelt mijn non verbale gedrag op een schaal van 1 tot 10. Organisatie Sara komt dinsdag 1 oktober een ochtend in de klas om te observeren. Dezelfde middag nemen we richtlijnen door en spreken we twee nieuwe observatiemomenten af.

14 Voorbeelden 1. Ondersteuning/lerarengroep Als lerarengroep willen wij bereiken dat klas 2b huiswerk gaat maken en zich verantwoordelijk voelt voor haar eigen werkhouding. De leerlingen zijn aangesproken op werkhouding en hebben lessen planning en organisatie gekregen. Wij hebben collega s nodig die huiswerk maken controleren en leerlingen aanspreken op verantwoordelijkheid en planning. 2. Doel voor de klas, gerelateerd aan mentorschap of competenties docenten Ik wil bereiken dat klas 1c sneller aan het werk gaat tijdens praktijkuren. Hiervoor zijn subgroepen gemaakt en vaste plaatsen en wordt per vak met de docenten bekeken welke stappen ondernomen moeten worden. Ik heb tweemaal overleg nodig om de werkhouding te evalueren. 3. Eigen doel Mijn doel is om elke dag een informeel gesprekje te houden met vijf verschillende leerlingen. Ik maak hiervoor een schriftje waarin ik bijzonderheden opschrijf. Ik heb een collega nodig die een informeel gesprekje observeert.

15 Opdracht 1. Schrijf een ondersteuningsbehoefte van jezelf uit in een doel, een gewenste ondersteuning en een evaluatiewijze. Verwerk hierin eventueel een bouwsteen. 2. Hoe ga je dit evalueren? 3. Bespreek na.

16 Groepsplan Gedrag Drie onderdelen 1. De leraar 2. De fase van de groepsvorming 3. Sociaal emotioneel leren Doel Activiteit Evaluatie

17 Solomon Asch Experiment

18 Groepen Groepen zijn alleen negatief als het negatieve wat oplevert.

19 Groepsfasen Fase 1, Forming of oriëntatie Fase 2, Storming (Conflictfase of Presentatiefase) Fase 3, Norming Fase 4, Performing Fase 5, Adjourning

20 Oriëntatie Thema Verwarring. Wie is wie en hoe werkt het hier? Activiteiten Wat is niet waar? Bolletje wol Prettig, vervelend en een wens Doel Grip op de verwarring Contact maken, veiligheid

21 Norming Thema Omgang met elkaar Activiteiten Stelling nemen Gezamenlijke beslissingen Tellen Doel Goed leren omgaan met elkaar, ontmoeten in relatieve veiligheid, duidelijkheid creëren, vertrouwen.

22 Storming Thema Rangorde bepalen, wie bepaalt, wie hoort bij wie Altijd onrust, vraagt begeleiding Activiteiten Bespreek conflicten Interview Kwaliteitenspel Holland Sport Oefenen met verschillende rollen Doel Verdiepen kennismaking, vinden overeenkomsten.

23 Performing Thema Groep als systeem, werken vanuit neergezette kader Activiteiten Projecten Samenwerking Koning en zijn onderdanen Werkpresentaties, uitwisseling Doel Groepsproces ondersteunen en positieve invloed houden.

24 Voorbeeld 1 De groep en SEL 1. Fase in de groepsvorming O forming O norming storming O performing O adjourning 2. Onderwijsbehoefte(n) van de groep: de groep moet leren om vanuit verschillende perspectieven naar conflictsituaties te kijken en heeft vaardigheden nodig om de conflicten zelfstandig op te lossen. 3. Te bereiken doelen Doel 1. Kinderen kunnen in de nabespreking van conflicten verschillende perspectieven benoemen. Doel 2 SEL 4. Groepsactiviteiten Doel 1 De pauze wordt elke dag nabesproken, ter plekke worden conflicten met de leerkracht besproken. 5. Wijze van meten effecten Doel 1 Observatie van de gesprekken, analyse van kwaliteit gespreksvoering kinderen.

25 Beschrijving van de sociale situatie Hoe kijkt iedereen tegen dit probleem aan

26 Het probleem oplossen Wat is het probleem Op welke manieren oplossen Wat zou de uitkomst zijn? Wat is de oorzaak

27 Wie heeft controle Ik kan het volgende beïnvloeden. De ander kan het volgende beïnvloeden En juf heeft controle over..

28 Voorbeeld 2 de groep en SEL 1. Fase in de groepsvorming O forming O norming O storming O performing O adjourning 2. Onderwijsbehoefte(n) van de groep. Een leeromgeving die voor iedereen veilig is en duidelijkheid bestaat over de regels en gedragsverwachtingen. 3. Te bereiken doelen Doel 1. reageert de leerling in de les max. 2 keer op een ander en richt hij zich op de leerstof. Doel 2 SEL

29 Voorbeeld 2 de groep en SEL 3. Te bereiken doelen Doel 1. reageert 90% van de leerlingen in de les max. 2 keer op een ander en richt hij zich verder op de leerstof. Doel 2 SEL 4. Groepsactiviteiten Doel 1 Gedragingen van leerlingen in kaart brengen (klassengesprek/individuele mentorgesprekken/signaleringslijst). Gedragsafspraken leerlingen en docent klassikaal opstellen. Gedragsafspraken kenbaar maken aan betrokken vakdocenten. Gedragsverwachtingen controleren door middel van feedback betrokken vakdocenten/leerlingen/klassendagboek. Groepsbespreking, afspraken Groepsbespreking Sociaal probleem voorleggen, stellingen verdedigen. Evaluatie spelregels/gedragsafspraken groepsbespreking. 5. Wijze van meten effecten Doel 1 Observatie verschillende lessen.

30 Opdracht 1. Beschrijf voor jouw groep een doel (4) dat aansluit bij de actuele groepsfase. 2. Bedenk een activiteit (5) passende bij dit doel (hoofdstuk 4). 3. Hoe ga je evalueren (6)? 4. Bespreek na.

31 Groepsplan Gedrag Drie onderdelen 1. De leraar 2. De fase van de groepsvorming 3. Sociaal emotioneel leren Doel Activiteit Evaluatie

32 Sociaal Emotionele Vaardigheden 1. Besef hebben van jezelf 2. Zelfregulatie 3. Besef hebben van een ander 4. Relaties kunnen hanteren 5. Keuzen kunnen maken

33 Opdracht Teken een eend.

34 1. Besef hebben van jezelf A. Eigen gevoelens herkennen en benoemen. B. Kennis van je eigen interesses, waarden en Kracht. C. Zelfvertrouwen. D. Kennis van de triggers die negatieve emoties in gang zetten. E. Weten welke effect de eigen emoties op anderen hebben.

35 Voorbeeld 3 De groep en SEL SSEL competentie waar planmatig aandacht aan besteed moet worden. Besef hebben van jezelf 4. Te bereiken doelen: Doel 1: groepsvorming Doel 2 Voor de herfstvakantie kunnen alle leerlingen complimenten maken op verschillende niveaus. Eigenschappen, uiterlijk, kunnen, bezittingen. 5. Groepsactiviteiten Doel 1: groepsvorming Doel 2 - Uitleg en oefenen met wat is een compliment in de kring - Complimentenlijst - Versje, omdat jij zo n aardige jongen bent, geef ik jou een compliment.. - Poppenspel - Tikspel: je bent vrij als je een compliment kunt geven

36 Zelfmanagement A. Emoties en gedrag controleren in stressvolle of bedreigende situaties. B. Doelgericht handelen. C. Doorzetten in moeilijke situaties. D. Op tijd hulp zoeken. E. Gebruik maken van de feedback van anderen.

37 Voorbeeld 4 De groep en SEL 3. SEL competentie waar planmatig aandacht aan besteed moet worden. Zelfmanagement 4. Te bereiken doelen: Doel 1: groepsvorming Doel 2 Voor de kerstvakantie kunnen de kinderen een potje voetbal spelen zonder te vechten. 5. Groepsactiviteiten Doel 1: groepsvorming Doel 2 - Oefeningen rots en water - 2x per week meespelen tijdens de les - Oefeningen mentale zelfspraak

38 Voorbeeld 4 De Groep en SEL 3 SEL competenties waar planmatig aandacht aan besteed moet worden Zelfregulatie 4. Te bereiken doelen: Doel 2 In de komende periode kunnen alle leerlingen het verschil identificeren tussen een feit en een mening. 5. Groepsactiviteiten Doel 2 - Nabespreking films/documentaires op misverstanden in communicatie. Verschil feiten en meningen. - Interviews houden voor schoolkrant met aandacht voor feiten en meningen.

39

40

41

42 3. Besef hebben van een ander A. Begrijpen hoe een ander de wereld ziet en daarover denkt. B. Perspectief nemen. C. Aanvoelen wat een ander voelt. D.Gevoelens en gedrag van anderen voorspellen. E. Verschillen tussen individuen en groepen herkennen en waarderen. F. Non-verbaal gedrag herkennen en het eigen gedrag daarop afstemmen. G.Verschillen in de ander waarderen.

43 Voorbeeld 5 De Groep en SEL 3 SEL competenties waar planmatig aandacht aan besteed moet worden O Besef hebben van een ander 4. Te bereiken doelen: Doel 1: groepsvorming Doel 2 In de komende periode kunnen alle leerlingen deelnemen aan gesprekken over sociale dilemma s en verschillende standpunten innemen. 5. Groepsactiviteiten Doel 1: groepsvorming Doel 2 - Sociale problemen voorleggen - Oefening standpunten verdedigen - Kanjertraining

44 4. Relaties kunnen hanteren A. Relaties aangaan gebaseerd op samenwerking B. Sociale druk weerstaan C. Conflicten voorkomen en oplossen D. Duidelijk communiceren E. Vrienden kunnen maken F. Hulp aanbieden

45 Voorbeeld 6 De Groep en SEL 3 SEL competenties waar planmatig aandacht aan besteed moet worden O Relaties kunnen hanteren 4. Te bereiken doelen: Doel 1: groepsvorming Doel 2 In de komende periode kunnen alle leerlingen zonder conflicten samenwerken in coöperatieve werkvormen. 5. Groepsactiviteiten Doel 1: groepsvorming Doel 2 - Dagelijks een project in coöperatieve werkvormen. - Evalueren, hoe gingen we om met verschillen. - Kwam iedereen aan bod. - Hoe gingen we om met moeilijkheden.

46 5. Keuzes kunnen maken A. Weloverwogen kiezen met de juiste aandacht voor jezelf en de ander. B. Bijdragen aan een positief klimaat in je school. C. Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag. D. Bedenken hoe keuzes de toekomst beïnvloeden. E. Reflecteren over het eigen gedrag.

47 Voorbeeld 7 De Groep en SEL 3 SEL competenties waar planmatig aandacht aan besteed moet worden O Keuzes kunnen maken 4. Te bereiken doelen: Doel 1: groepsvorming Doel 2 In de komende periode kunnen alle leerlingen in groepjes een project opzetten, uitvoeren en evalueren met als doel een betere school. 5. Groepsactiviteiten Doel 1: groepsvorming Doel 2 - Project introduceren en uitvoeren - Evalueren in groepjes - Presenteren