Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 26 september 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62242 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Arbeidsovereenkomst Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6 Stap 7 Stap 8 Samenvatting Antwoorden Over dit lesmateriaal Pagina 1
Arbeidsovereenkomst Vooraf Anton Schuurmans heeft een baan gevonden. Hij gaat werken als architect bij het architectenbureau 'De Boer' in Aalsmeer. Voor hij begint met werken, vraagt de directeur van het architectenbureau of de volgende overeenkomst wil ondertekenen. OVEREENKOMST De ondergetekende, de heer J. de Boer, directeur van architectenbureau De Boer, gevestigd te Aalsmeer aan de Julianadreef 25, en de heer A. Schuurman, woonachtig te Alkmaar, Singel 22, verklaren te zijn overeengekomen dat: 1. de heer Schuurman per 15 februari voor 36 uur per week in dienst treedt als architect bij het architectenbureau De Boer; 2. het loon 2700,- bruto per maand bedraagt; 3. het aantal vakantiedagen 25 dagen per jaar is; 4. de reiskostenvergoeding 140,- per maand bedraagt; 5. deze overeenkomst is aangegaan voor één jaar. Aldus in tweevoud opgemaakt en ondertekend te Aalsmeer, 15 februari 2012, J. de Boer: A. Schuurmans: Wat vind jij? Moet Anton Schuurmans de overeenkomst tekenen? Waarom is het belangrijk om afspraken over het werk op papier te zetten? Aan het eind van deze opdracht kun je: uitleggen wat de verschillen zijn tussen een werknemer en een werkgever en wat het verschil tussen de twee maakt. Pagina 2
verklaren waarom je afspraken moet maken als je gaat werken. twee afspraken bedenken die belangrijk zijn als je ergens begint met werken. de definities van de begrippen jaarcontract, contract voor onbepaalde tijd en opzegtermijn geven. aan de hand van een voorbeeld uitleggen wat een collectieve arbeidsovereenkomst is. Activiteiten Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Stap 2 Alleen Alleen Arbeidsovereenkomst bekijken en vragen beantwoorden met behulp van deze overeenkomst. Vragen bedenken om aan de bedrijfsleider van een supermarkt te stellen. Stap 3 Alleen Vragen over overwerken beantwoorden. Stap 4 Alleen Vragen over een arbeidsovereenkomst beantwoorden. Stap 5 Alleen Vragen over ontslag op staande voet beantwoorden. Stap 6 Stap 7 Alleen + samen Alleen Vragen over een collectieve arbeidsovereenkomst beantwoorden en bespreken met klasgenoot. Krantenartikel lezen en vragen beantwoorden over de belangen van werkgevers tegen werknemers. Stap 8 Alleen Toets 'Arbeidsovereenkomst' maken. Samenvatting Alleen Samenvattende sleepoefening maken. Benodigdheden Voor deze opdracht heb je een rekenmachine nodig. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig. Stap 1 Pagina 3
Arbeidsovereenkomst Iemand die voor een ander werkt, is een werknemer. Een werkgever heeft één of meer werknemers in dienst. Als een werknemer gaat werken bij een werkgever sluiten ze een arbeidsovereenkomst. In deze overeenkomst staan de afspraken die de werknemer en de werkgever hebben gemaakt. Deze afspraken noem je arbeidsvoorwaarden. Bekijk de arbeidsovereenkomst en beantwoord de vragen. ARBEIDSOVEREENKOMST De ondergetekende, de heer J. de Boer, directeur van architectenbureau De Boer, gevestigd te Aalsmeer aan de Julianadreef 25, en de heer A. Schuurman, woonachtig te Alkmaar, Singel 22, verklaren te zijn overeengekomen dat: 1. de heer Schuurman per 15 februari voor 36 uur per week in dienst treedt als architect bij het architectenbureau De Boer; 2. het loon 2700,- bruto per maand bedraagt; 3. het aantal vakantiedagen 25 dagen per jaar is; 4. de reiskostenvergoeding 140,- per maand bedraagt; 5. deze overeenkomst is aangegaan voor één jaar. Aldus in tweevoud opgemaakt en ondertekend te Aalsmeer, 15 februari 2012, J. de Boer: A. Schuurmans: 1. Wie is de werkgever? En wie is de werknemer? 2. Hoe noem je de afspraken die in de overeenkomst staan? In de overeenkomst staan rechten en plichten van de werknemer en van de werkgever. 3. Schrijf een recht en een plicht van de werknemer op. 4. Schrijf ook een recht en een plicht van de werkgever op. Stap 2 Pagina 4
Verschillende arbeidsvoorwaarden Marja de Ligt is op zoek naar een vakantiebaantje. Ze hoort van een vriendin dat de supermarkt nog vakkenvullers zoekt. Marja gaat naar de supermarkt en vraagt naar de bedrijfsleider. Wat zal Marja van de bedrijfsleider vragen? Schrijf zoveel mogelijk vragen op. Afspraken die een werkgever en werknemer maken noem je arbeidsvoorwaarden. Afspraken die gemaakt kunnen worden, zijn: afspraken over werktijden. afspraken over de hoogte van het loon. afspraken over het aantal vakantiedagen. afspraken over scholing. Stap 3 Overwerk In veel bedrijven maken werkgevers en werknemers afspraken over overwerk. Hiernaast zie je een voorbeeld van een overwerkregeling. Aziz werkt bij het bedrijf met deze overwerkregeling. Aziz verdient 12,- per uur. 1. Hoeveel verdient Aziz voor één uur overwerk op maandag? 2. Hoeveel verdient Aziz voor één uur overwerk op zaterdag? 3. Hoeveel verdient Aziz voor één uur overwerk op zondag? Stap 4 Pagina 5
Arbeidsovereenkomst - begrippen In een arbeidsovereenkomsten worden afspraken gemaakt over de duur van de overeenkomst en de manier van opzeggen. Je kunt de volgende begrippen tegenkomen. jaarcontract: een arbeidsovereenkomst voor één jaar. onbepaalde tijd: een arbeidsovereenkomst die duurt totdat de werknemer de overeenkomst opzegt of tot de werknemer met pensioen gaat. opzegtermijn: de periode tussen het moment van opzeggen en het moment van vertrekken. Anneke Frijns heeft een baan als telefoniste gevonden. Ze krijgt eerst een jaarcontract. Na het jaarcontract krijgt Anneke een overeenkomst voor onbepaalde tijd. Anneke heeft een opzegtermijn van twee maanden. 1. Wat is een jaarcontract? 2. Wat is een contract voor onbepaalde tijd? 3. Wat wordt bedoeld met een opzegtermijn van twee maanden? Stap 5 Ontslag op staande voet Jolanda Hartkamp werkt al een aantal jaar bij een speelgoedfabriek. Ze heeft een contract voor onbepaalde tijd. Op een dag krijgt ze van haar baas te horen dat ze wordt ontslagen. Wat vind jij? Kan dat zo maar? Bedenk wanneer wel en wanneer niet. Soms kan een werkgever een werknemer direct ontslaan. Je noemt dat ontslag op staande voet. In sommige gevallen kan een werknemer ook op staande voet ontslag nemen. Hieronder zie je aantal redenen voor ontslag op staande voet. Geef bij iedere reden aan of het voor de werkgeven of voor de werknemer een reden is voor ontslag op Pagina 6
staande voet. 1. Je loon wordt niet uitbetaald. 2. Je neemt ongevraagd producten uit de zaak mee naar huis. 3. Je verschijnt regelmatig te laat op je werk. 4. Je baas kan zijn handen niet thuis houden en valt je lastig. 5. Je weigert het werk te doen dat je krijgt opgedragen. Stap 6 Collectieve arbeidsovereenkomst Helga de Haan werkt als onderwijzeres op een basisschool. De basisschool van juf Helga tijdens de zomervakantie gesloten. Helga wil in de zomervakantie doorwerken. Ze wil in oktober twee weken op vakantie. Wat denk jij? Zou dat mogen van de directeur? Werknemers met hetzelfde beroep hebben een aantal dezelfde afspraken. Die afspraken staan in een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). De afspraken die een werkgever en werknemer maken, mogen niet slechter zijn dan de afspraken in de CAO. De afspraken in de CAO beschermen werknemers. Beantwoord de volgende vragen. 1. Wat betekent de afkortingen CAO? 2. Wat is een verschil tussen een individuele arbeidsovereenkomst en een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)? 3. Bedenk een voorbeeld van een collectieve afspraak in het onderwijs. 4. Een werkgever wil een werknemer een lager loon betalen dan in de CAO is afgesproken. Mag dat? Bespreek de antwoorden op de vragen met een klasgenoot. Stap 7 Pagina 7
Belangen werkgevers tegen belangen werknemers Uit de krant: Beantwoord de volgende twee vragen. 1. Werkgevers en werknemers zijn het vaak niet met elkaar eens tijdens de CAOonderhandelingen vaak tegengesteld. Maak dat duidelijk met twee voorbeelden. 2. Schrijf een actie op waarmee werknemers de werkgevers onder druk kunnen zetten. Stap 8 Toets Je bent in deze opdracht veel verschillende begrippen tegengekomen. Om te kijken of je ze alle kent, maak je een toetsje. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Probeer ze allemaal goed te beantwoorden. Aan het eind van de toets zie je je score. Pagina 8
Arbeidsovereenkomst maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/1926594 1 Kies de juiste woorden. Een...1... heeft één of meer...2... in dienst. a. 1 = werkgever, 2 = werknemers b. 1 = werknemer, 2 = werkgevers 2 Als je werkt bij de overheid ben je een ambtenaar. Wat klopt? a. Overheid is werkgever, ambtenaar is werknemer b. Overheid is werknemer, ambtenaar is werkgever 3 Je ziet een aantal afspraken. Welke afspraken staan in een arbeidsovereenkomst? Meerdere antwoorden mogelijk. a. Je het 25 vakantiedagen per jaar. b. Je werkt 36 uur per week. c. Je verdient 1440,- per maand. d. Je reiskostenvergoeding is 80,- per maand. 4 In een arbeidsovereenkomst worden afspraken gemaakt over de duur van de overeenkomst. Hoe noem je een overeenkomst voor één jaar? a. proeftijd b. jaarcontract 5 Hoe noem je de periode tussen het moment van opzeggen en het moment van vertrekken? a. proeftijd b. opzegtermijn 6 Als een werkgever een werknemer direct ontslaat omdat de werknemer steelt, spreek je van a. ontslag op staande voet b. ontslag met een reden 7 Waar of niet waar? Te vaak te laat komen, is een reden voor een werkgever om de werknemer op staande voet te ontslaan. Pagina 9
a. waar b. niet waar 8 Vul in. Wat betekent de afkorting CAO? 9 Een werkgever wil een werknemer minder dagen vakantie geven dan in de CAO is afgesproken. Mag dat? a. Nee, dat mag niet. Afspraken mogen niet slechter zijn dan in de CAO. b. Ja, dat mag. Werknemers en werkgevers kunnen zelf bepalen wat ze afspreken. Samenvatting Samenvatting In de onderstaande zinnen ontbreekt nog een aantal woorden. Sleep de woorden naar het juiste vak en controleer je antwoord. Wat heb je geleerd? Samenvatting maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/1926597 1 Samenvatting In een staan de afspraken die een werknemer en een werkgever hebben gemaakt. De afspraken gaan over het soort werk en over het. Een werkgever mag in sommige gevallen een werknemer ontslaan. Een werknmer kan soms ook zelf op staande voet ontslag nemen. Een arbeidsovereenkoms In een staan afspraken tussen werknemers met hetzelfde beroep en hun werkgevers. Beschikbare keuzes: jaarcontract, CAO, arbeidsovereenkomst, op staande voet, lonen Pagina 10
Antwoorden Stap 3 1. 12,- + 3,- = 15,-. 2. 12,- + 6,- = 18,-. 3. 12,- + 12,- = 24,-. Pagina 11
Antwoorden Antwoorden: Samenvatting 1 Samenvatting In een arbeidsovereenkomst staan de afspraken die een werknemer en een werkgever hebbe De afspraken gaan over het soort werk en over het lonen. Een werkgever mag in sommige gevallen een werknemer op staande voet ontslaan. Een werknmer kan soms ook zelf op staande voet ontslag nemen. Een arbeidsovereenkoms In een CAO staan afspraken tussen werknemers met hetzelfde beroep en hun werkgevers. Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 12
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 26 september 2017 om 15:39 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 2 uur en 0 minuten Trefwoorden leerlijn, rearrangeerbare Pagina 13