GEZ Besturen in Uithoorn en Amstelveen
Programma dag 1 9.30-11.30 Populatie gerichte (eerstelijns) zorg: Ontwikkelingen en bouwstenen 12.00-14.00 Versterken van de eerstelijnsorganisatie
Het probleem
26-07-10 Oplossing: Tangram
Wat komt er in de komende tijd op de eerste lijn af? Basis GGZ Wijkverpleging Substitutie Extramuralisering AWBZ-zorg Ondersteuning Zelfmanagement Eerstelijnsdiagnostiek Regioprojecten En nog veel meer..
Wereldwonder van de zorg Topklinische zorg na verwijzing 3 e lijn Specialistische zorg na verwijzing 2 e lijn Eerste contact met professionele zorgsysteem 1 e lijn Open populatie 0 e lijn
Als we niets doen!
De eerstelijn heeft de wind mee Born: Brief Schippers 14 okt 2011
Uit de verkiezingsprogramma s
Uit het regeerakkoord (2012): Een derde prioriteit betreft het bevorderen van (regionale) samenwerking tussen zorgaanbieders. Dure, complexe en acute zorg willen we concentreren; minder complexe zorg organiseren we dichter bij de mensen. Beide is goed voor kwaliteit én kosten.
De goede richting? Betere uitkomsten?
De kracht van het eerstelijns systeem Mens gericht Populatie oriëntatie Veelomvattend Coördinatie Laagdrempelig poortwachter Bron: B. Starfield 2010
De kracht van het eerstelijns systeem Bron: B. Starfield 1994
De kracht van het eerstelijns systeem Bron: B. Starfield 1994
Hoe hebben we dit nu in Nederland in de laatste decennia gestimuleerd? Ziektespecifiek Community individuele aanpak zorgstandaarden integrale bekostiging zorggroepen integratie 1 e en 2 e lijn 1,5 e lijns centra populatie aanpak zorgprogramma s GEZ module gezondheidscentra integratie 1 e en 0 e lijn van ZZ naar GG Ondernemersrationaliteit Maatschappelijke rationaliteit
Bron: van Til et al. De organisatie van zorggroepen anno 2010. RIVM 2010
% huisartspraktijken met andere disciplines op één locatie en met formeel contract stagneert 100% 90% 80% 70% 60% 58% 59% 50% 40% 50% 38% 43% 45% 30% 20% 10% 0% 2007 2009 2012 Samen op één locatie Contract (formeel verband) Bron: Hansen J et al. Monitor multidisciplinaire samenwerking binnen de eerste lijn. Nivel 2012
Wel intensivering van samenwerking 100% 90% 80% 24% 30% 34% 70% 60% 14% 13% 11% 50% 40% 30% 20% 10% 26% 36% 28% 26% 29% 29% 0% 2007 2009 2012 Niet samen op één locatie en geen contract Niet samen op één locatie maar wel contract Wel samen op één locatie maar geen contract Wel samen op één locatie en ook contract 26-07-10
% huisartsenpraktijken met andere disciplines op 1 locatie Alg maatsch Werk Apotheek Buitenpoli ziekenhuis Diëtetiek Eerstelijns psycholoog Ergotherapie Fysiotherapie Huidtherapie Jeugdzorg Kraamzorg Logopedie Oef entherapie 2012 2009 2007 Overig Podotherapie SPV Tandarts Thuiszorg Verloskunde Verpleeghuis Verzorgingshuis 0,0% 5,0% 10,0% 15,0% 20,0% 25,0% 30,0% 35,0%
Type eerstelijns organisatie?
The way to glory: Triple aim 3 doelstellingen: 1) Betere gezondheid 2) Betere zorg 3) Lagere kosten
Hoe bereiken we nog meer geïntegreerde extramurale gezondheidszorg? Anders gezegd: Wat moeten we nog meer stimuleren?
7 bouwstenen 1. Populatiemanagement 2. Risicostratificatie 3. Geïntegreerde Zorg 4. Klinisch Leiderschap 5. Financiering 6. Visie op Substitutie 7. Evidence based veranderen
1. Populatie management The coordination of care delivery across a population to improve clinical and financial outcomes, through disease management, case management and demand management (McGraw Hill 2002) the technical field of endeavor which utilizes a variety of individual, organizational and cultural interventions to help improve the morbidity patterns (i.e., the illness and injury burden) and the health care use behavior of defined populations. (Hillman 2008)
Mens en populatie gericht Nulde lijn Eerste lijn Tweede lijn DM2 CVRM?
De wijk is niet de praktijk Niet alle patiënten wonen in de omliggende wijk (marktaandeel, spreiding)
Kosten ketenzorg beperkt deel totale zorggebruik patient Bron: Huisarts en Wetenschap 2010
Voorkomen van meerdere ziekten bij > 55 jaar Bron: Oostrom, 2011
Voorkomen van meerdere ziekten bij > 55 jaar Bron: Oostrom, 2011
Overlap tussen 65-plussers met multimorbiditeit, beperkingen en kwetsbaarheid 52 Multimorbiditeit 12 Beperkingen 4 8 13 7 2 Kwetsbaarheid 2
Een voorbeeld
Ketenzorg voor diabetes?
3. Risicopiramide Casemanagement Diseasemanagement Zelfmanagement
Risicostratificatie volgens Kaiser Permanente
Huidig knelpunt Public health aanpak in de eerstelijn is van niemand! Eerstelijnsgezondheidszorg en de ZVW zijn niet voldoende ingericht Gemeente met WPG, WMO zijn niet voldoende ingericht Verschraling van de AWBZ? Decentralisaties
3. Geïntegreerde Zorg Samenwerking, integratie, ontschotten, afstemmen, coördinatie, transmurale zorg, 1,5 lijns zorg, case management..
Overbruggen Rationaliteiten Verschillende (eerstelijns) disciplines Knelpunt: Socialisatie door opleiding, ervaring en opvoeding
Overbruggen van belangen
Beleidsrationaliteit Elke 4 jaar nieuwe ronde Collectieve focus Eerstelijnsrationaliteit Individuele focus Ondernemingsbelang Naast preventie ook curatie! Maatschappelijk belang Voorbeelden: Overvecht, Rotterdam Zuid, Maastricht
Financiering van de populatiegerichte zorg Zorgverzekeringswet AWBZ WMO WPG? Patiënt/consument Subsidies Projecten
Financieringssysteem: lappendeken
Effecten verschillende financieringssystemen Ogenschijnlijke kostenverhoging van integrale ketenzorg bekostiging
Budgettair kader zorg naar sector AWBZ Uitgaven 2012 ca. 28 mld ZVW Uitgaven 2012 ca. 36 mld Ziekenhuiszorg 21.8 mld MS 2.2 mld Huisartsen 2.6 mld Paramedici 1.9 mld Tandheelkunde 21.8 mld Genees- en hulpmiddelen 6.0 mld Geneeskundige GGZ 5.6 mld
Financiering eerstelijn Vanaf 2006 huisartsenfinancieringsstructuur (Vogelaarakkoord): Stimulering samenwerking tussen huisartsen (onderling) en andere eerstelijnszorgaanbieders. Verdere ontwikkeling van programma s chronische aandoeningen. Substitutie van tweedelijnszorg naar eerstelijnszorg. De beheersing van administratieve lasten. Mix vergoeding systematiek: Inschrijftarief + consulten M&I verrichtingen + M&I modules De samenwerkingscomponent
Financiering Vanaf 2010 ketenzorg: Diabetes; COPD (chronische obstructieve longziekten); CVR (cardiovasculair risicomanagement) en hartfalen.
Financiering vanaf 2015 Nieuw bekostigingssysteem per 1 januari 2015 3 segmenten: 1) Basisvoorziening huisartsenzorg Poortwachter O.v.b gedifferentieerd inschijftarief en consulttarief (gemaximaliseerd) 2) Multidisciplinaire samenwerking Vergoeding gericht op complexiteit zorgvraag Vrij tarief Contractant en declarant: georganiseerde samenwerking 3) Belonen zorguitkomsten en vernieuwing Specifieke initiatieven Vrij tarief Contractant en declarant: georganiseerde samenwerking
Ontwikkeling eerstelijnsbekostiging in Nederland
Nieuwe Financiering (2015) Huisartsenzorg GEZ Uitomsten en Zorgvernieuwing Samenwerkingsmodule BASIS-Abonnement