Towards an evidence-based Workforce Planning in Health Care?

Transcriptie

1 Symposium Towards an evidence-based Workforce Planning in Health Care? Sodehotel La Woluwe 25/04, 09u-13u. Symposium - Towards an evidence-based Workforce Planning in Healthcare.

2 Hoe is het dreigende huisartsentekort in Nederland opgelost? Peter P. Groenewegen NIVEL

3 Overzicht Achtergronden van dreigend huisartsentekort Oplossingen: toegenomen efficiëntie praktijkondersteuning Recente beleidsvoornemens eerste lijn

4 Achtergronden van dreigend huisartsentekort Beperkte opleidingscapaciteit Feminisering Part-time werken Minder uren werken Verwacht hoger zorggebruik

5 Capaciteit huisartsenopleidingen aantal afgestudeerden

6 Toename van het aantal vrouwelijke huisartsen Vrouwen Mannen

7 Part-time werken en minder uren werken Aantal FTE zelfstandig gevestigde huisartsen Mannen Vrouwen Totaal ,94 0,70 0, ,88 0,66 0,81

8 Tussentijdse conclusie Er waren redenen om een huisartsentekort te verwachten. Forse uitbreiding opleidingscapaciteit heeft bijgedragen aan oplossing. Maar dat is niet genoeg! Gemiddelde praktijkgrootte (aantal inwoners per FTE huisarts) nog steeds hoog: 2322

9 Huisartsen zijn efficiënter gaan werken. Meer patiëntcontacten in minder tijd Afstoten van tijdsintensieve activiteiten: daling aantal huisbezoeken geen open spreekuur meer verandering van taakopvatting m.b.t. psychosociale problematiek taakdelegatie naar praktijkassistent. Reorganisatie van avond-, nacht-en weekdiensten

10 Midden jaren 80 tot 2000: meer taakdelegatie naar praktijk-assistent Triage voor het afspraakspreekuur Screening (cervix uitstrijkje) Verzorging van chronisch zieken Probleem: opleidingsniveau te laag bij verdere taakdelegatie

11 Oplossing: introductie praktijk-verpleegkundige vanaf 2000 Praktijkassistent met aanvullende opleiding Verpleegkundige met HBO-opleiding Verpleegkundige valt onder Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (wet BIG), dus: eigen professionele verantwoordelijkheid onderworpen aan tuchtrecht.

12 Snelle introductie praktijkverpleegkundigen praktijken met POH 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% FTEs POH

13 Wat doen praktijkverpleegkundigen? Verzorging van chronisch zieken Sociaal-psychiatrische zorg Volgens richtlijnen/protocollen Voor een patiëntenpopulatie van minimum 4500 en 3 huisartsen

14 Substitutie of uitbreiding van diensten? Vooral uitbreiding van diensten Langere contactduur Tevreden patiënten Toegenomen kwaliteit van zorg Financiering gebaseerd op 7000 patiënten en 3 huisartsen

15 Voorbeeld: zorg voor patiënten met astma en COPD Astma COPD Aantal contacten met huisarts Astma COPD Percentage met contact met POH

16 Beleidsvoornemens eerste lijn Naar geïntegreerde eerste lijn Naar functionele bekostiging

17

18 Veranderingen in zorgvraag en aanbod vragen om: populatie- en patiëntgerichte zorgorganisatie en dus innovatie van organisatie en sturing goede inzet van menskracht op de juiste niveaus en dus innovatie in personeel evidence-based zorg in ketens en dus innovatie van zorgprocessen.

19 Oplossingen: 1. Geïntegreerde eerste lijn Nieuwe organisatievormen: gezondheidscentra, netwerkorganisaties (zorggroepen) Multidisciplinaire samenwerking Taakdifferentiatie, taakherschikking Wijk- en populatiegericht Preventie in de zorg

20 Organisatie van de eerste lijn: transformatie van huisnijverheid naar zorgvoorziening

21 OPLOSSINGEN: 2. Functionele bekostiging Bekostiging van zorg voor chronisch zieken, ongeacht de uitvoerende zorgverlener Aansluiting op zorgstandaarden Beginnend bij eerste lijn Nieuwe incentives (maar ook bedreigingen!) voor samenwerking binnen 1ste lijn en tussen 1ste en 2de lijn Organisatie en sturing van zorgketens

22 Wat weten we over functionele bekostiging? Onderzoek (ook in Nederland) over disease management: lijkt goed te werken Voorwaarde 1: goede selectie van patiënten en toewijzing aan zorgmodaliteiten Voorwaarde 2: goede toedeling van verantwoordelijkheid Hoe de bekostigingskant hierop doorwerkt is onbekend

23 Wat weten we over de aandoeningen? Beginnen met diabetes, hartfalen, COPD en cardiovasculair risicomanagement Omvang van de groepen Zorgbeslag in de huisartspraktijk Multimorbiditeit

24 Omvang van patiëntengroepen en aandeel in het zorggebruik in de huisartspraktijk Omvang Aandeel in alle consulten Diabetes 38,2 per ,0% COPD 14,7 per ,7% Hartfalen 7,1 per ,4%

25 Patiënten komen niet alleen voor de index-ziekte bij de huisarts % consult voor de ziekte % consult voor iets anders Diabetes 39% 61% COPD 17% 83% Hartfalen 15% 85%

26 Dat komt onder meer door multimorbiditeit. Multimorbiditeit: minimaal twee chronische aandoeningen bij één persoon % met mm

27 Conclusies (1): huisartsentekort? Nederland heeft grote praktijken en beperkte werktijden van huisartsen. Dat kan door korte consulten, weinig huisbezoeken, veel delegatie. In- en uitstroom worden nauwgezet gemonitord, opleidingscapaciteit wordt aangepast.

28 Conclusies (2): taakdelegatie Taakdelegatie aanvankelijk naar praktijkassistent, later naar praktijkverpleegkundige Weinig substitutie, wel uitbreiding diensten en kwaliteitsverhoging Aandacht voor chronisch zieken: geïntegreerde eerste lijn

29 Conclusies (3): functionele bekostiging Gevaar van versnippering van zorg door verticale programma s Extra aandacht voor enkele groepen ten koste van andere groepen Risico van ongelijke toegang door gebrek aan informatie bij patiënten Gevaar van slechte verhoudingen tussen beroepsgroepen