Populatiemanagement: niet de patiënt maar de populatie centraal. Landelijke monitor populatiemanagement

Transcriptie

1 Populatiemanagement: niet de patiënt maar de populatie centraal Landelijke monitor populatiemanagement

2 Actueel thema binnen huidig VWS beleid Uit regeerakkoord VVD-PvdA, 29 oktober 2012 Een derde prioriteit betreft het bevorderen van (regionale) samenwerking tussen zorgaanbieders. Uiteindelijk zullen deze voorzieningen [,.] onder regie van de verzekeraars in één bekostigingssysteem met de huisartsen worden ondergebracht. Dit systeem gaat uit van populatiegebondenbekostiging en biedt ruimte voor aanvullende beloningsafspraken met verzekeraars. Die afspraken zijn gericht op het vervangen van tweedelijnszorg door de eerste lijn, het ontmoedigen van onnodige doorverwijzingen en het bevorderen van chronische zorg in de eerste lijn. Dit pakket van maatregelen legt het fundament voor een structuur van sterke eerste-en anderhalvelijnszorg, dicht bij de mensen en met de huisarts in een sleutelrol. Ook wordt op deze manier onnodig gebruik van dure ziekenhuiszorg ontmoedigd. Brief 2 e kamer april 2013: Dit vereist een sterkere focus op eigen regie, zelfredzaamheid, op preventieve zorg en op integrale en gepaste zorgverlening De groeiende zorgvraag vereist meer samenwerking tussen de klassieke domeinen: preventie, zorg en welzijn.

3 Ontwikkeling van integrale zorgprogramma s en integrale bekostiging 3

4 Conclusies Evaluatiecommissie IB Voor finaal oordeel te vroeg Betere zorg gerealiseerd Initieel hogere kosten Slechts ten dele voldaan aan randvoorwaarden Doorgaan maar strakker sturen Versterk de positie van de patient IB verrevan integraal IB is tussenstap naar populatiegebonden bekostiging 4

5 Regio-initiatieven: populatiemanagement genoemd Regio-initiatieven om zorg en ondersteuning op regionaal niveau anders vorm te geven Kenmerken van deze initiatieven: Zorg en ondersteuning in de buurt Substitutie binnen de zorg maar ook naar zelfzorg / maatschappelijke ondersteuning Afspraken over de grenzen van domeinen Aanbieders worden gezamenlijk financieel geprikkeld om goede zorgresultaten te behalen

6 9 initiatieven aangewezen door VWS als proeftuin populatiemanagement

7 Landelijke monitor populatiemanagement Doel Inzicht geven in 1) de vormgeving van, ervaringen met de negen proeftuinen 2) de gezondheid, kwaliteit van zorg en kosten van de populatie over de periode Opzet De monitor bestaat uit twee parallel lopende delen: een kwalitatief onderzoek een kwantitatief onderzoek

8 Wat is populatiemanagement? In de literatuur worden verschillende definities van populatiemanagement gebruikt Populatiemanagement kenmerkt zich door een proactieve en integrale benadering van zorg en welzijn over het volledige continuüm (van gezond tot en met palliatieve fase), om een zo optimaal mogelijk resultaat te behalen wat betreft de gezondheid van de populatie, en de kwaliteit en kosten van de zorg. De populatie staat centraal en niet de gevraagde zorg of het zorgaanbod. (Drewes et al., in preparation)

9

10

11 Kwalitatieve deel 1. Hoe worden de proeftuin en populatiemanagement activiteiten binnen de proeftuinen vormgegeven? 2. Wat zijn de ervaringen van de verschillende actoren? Welke bevorderende en belemmerende factoren worden ervaren bij het behalen van de gewenste doelen? Hoe verloopt het proces binnen organisaties en de afstemming, samenwerking, of onderhandeling tussen organisaties? 3. Hoe verhoudt populatiemanagement binnen de negen proeftuinen zich tot de uitgangspunten van het zorgstelsel?

12 Onderzoeksvraag 1: Vormgeving Organisatie van proeftuin en omgeving Entiteit, omgevingsscan, organisatiestructuur, governance, populatie (burgers en zorgverleners), ontwikkeling, diversiteit, burgerparticipatie Contracten Reikwijdte, voorwaarden, prikkels, inclusiecriteria en contractduur. Populatiemanagement stappen

13 Onderzoeksvraag 2: Ervaringen Proeftuin overall Contractering, burgerparticipatie, governance, leiderschap/samenwerking, gedeeld doel, motivatie, en kwaliteit van onderlinge relaties, ICT, rapportages, strategisch plan, en integratie. Specifieke domeinen (DM, 75+ en depressie) Zelfmanagement, substitutie en integratie

14 Kwalitatieve deel: dataverzameling 1. Observaties platformbijeenkomsten, congressen 2. Documenten van proeftuinen, kamerstukken etc. 3. STAVAZA elk kwartaal update hoe is proeftuin vormgegeven? 4. Interviews > 200 interviews met stuurgroepleden, zorgverleners, medewerkers GGD etc 5. Focusgroepen met burgers/patiënten 6. Cultuurmetingen gedeelde ambitie, vertrouwen, etc 7. Stakeholderanalyse historie, belangen, relaties en verhoudingen etc

15

16 Kwantitatieve deel Gezondheid Kwaliteit van zorg Kosten

17 Kwantitatieve deel: combineren van data-bronnen Gezondheid: Gezondheidsmonitor Patiëntvragenlijst Kosten: Vektis Patiëntvragenlijst Kwaliteit van zorg: Regionale zorgregistraties (KIS/ RIS) Vektis Landelijke registraties Patiëntvragenlijst

18 Stand van zaken proeftuinen begin 2014

19 Wat is de populatie? Criterium 1 HA van zorggroep Geografisch Geografisch Geografisch HA van zorggroep + verzekeraars HA van zorggroep HA van zorggroep HA van zorggroep + verzekeraars Geografisch N Totale populatie: 2 miljoen 19

20 Organisatie Begin 2014, netwerkorganisaties: Twee of meer gezondheidszorgorganisaties en een verzekeraar (Nog) geen juridische entiteit Intentieverklaringen getekend, coöperaties volgen mogelijk Organisaties ontwikkelen zich snel Proeftuin Verzekeraar Marktaandeel Blauwe zorg VGZ 70% Friesland Voorop De Friesland Zorgverzekeringen N.V. 80%^ GoedLeven CZ 61% Mijnzorg CZ 62% PZF regio rijnland Zorg & Zekerheid 45% PELGRIM Menzis 38% SSiZ VGZ 55% SmZ VGZ/ CZ 90% Vitaal Vechtdal Achmea 50% ^ Marktaandeel die het zorgconcern Achmea omvat.

21 Wie doen er mee Proeftuinen Actoren Gemeente** Werkgever Huisartsen Huisartsenlab Apothekers Geboortezorg Jeugdzorg GGZ Thuiszorg Verpleeg- en verzorging Gehandicaptenzorg Ziekenhuis Patiëntvertegenwoordiging Zorgverzekeraar meebeslissen, coproduceren, adviseren, raadplegen, informeren.

22 Waar bestaat het initiatief uit? Interventie type* Preventie Arbo-setting Zelfmanagement Ouderen wijkzorg Diagnostiek Farmacie C hronische zorg 1,5 lijnszorg Substitutie rondom ontslag Voor ontslag Zorg na ontslag Huisartsenbedden Geintegreerde geboortezorg Geintegreerde GGZ Geintegreerde jeugdzorg Geintegreerde spoedzorg Specialisatie concentreren

23 Grote behoefte aan data-infrastructuur Benutten en koppelen van bestaande data over gezondheid, zorg en kosten Real-time data & monitoring (ipv cross-sectionele metingen) Nieuwe uitdagingen: Balans tussen gekoppelde uitkomsten Ontwikkelen indicatoren

24 Producten van de LMP 1. Ontwerprapport (2014) 2. Eerste beschrijving proeftuinen (2014) 3. Eerste meting op proces en uitkomst (mrt 2015) 4. Actualisaties ( ) 5. Meting na 3 jaar op proces en uitkomst (mrt 2018)