Tips & Trucs ArchiCAD 13 022: Bibliotheken en ArchiCAD Het is raadzaam om in ArchiCAD zorgvuldig met bibliotheken om te gaan. Laad zo weinig mogelijk bibliotheken en voorkom het laden van verschillende versies van dezelfde bibliotheek. Orden uw bibliotheken! Bent u bibliotheekelementen kwijt? Creëer orde! Wat is een bibliotheek (Library)? Een bibliotheek is een map met daarin ArchiCAD bibliotheekelementen *.gsm (Objecten, Ramen, Deuren, Trappen, Daklichten, Vliesgevel accessoires en Lampen). Om de bibliotheekelementen te kunnen plaatsen, moeten de desbetreffende bibliotheekmappen geladen worden via de Library Manager (File / Libraries and Objects / Library Manager ) Welke bibliotheken zijn er? De ArchiCAD bibliotheek (NL+) (diverse versies) = de standaard Nederlandse ArchiCAD bibliotheek of de uitgebreide ArchiCAD bibliotheek van de NL+ editie. De Subset bibliotheken = overgangsbibliotheken tussen de verschillende versies van de ArchiCAD bibliotheek De Bureaubibliotheek = een map gevuld met zelfgemaakte algemene elementen (bijvoorbeeld interieur symbolen, bomen, mensen, electrasymbolen, enzovoort) De (interne) Projectbibliotheek (Embedded Library) = een in het projectbestand ingebouwde bibliotheek met zelfgemaakte bestandspecifieke elementen (zoals symbolen, eigen ramen en deuren, enzovoort). Een (externe) Projectbibliotheek = een map gevuld met zelfgemaakte projectspecifieke elementen (zoals symbolen, eigen ramen en deuren, enzovoort). Aanvullende bibliotheken zoals Garden Works, Office and Business Library, de internationale Library van Graphisoft, of een map met elementen die van het internet zijn gedownload, enzovoort, veelal gebruikt voor het aankleden van uw project. Moet ik de interne of een externe Projectbibliotheek gebruiken? In principe kunt u zelf kiezen of u de interne of een externe Projectbibliotheek wilt gebruiken. Ons advies is echter om bij soloprojecten, waarin geen Hotlinks zijn gebruikt, alleen de Embedded Library (de interne projectbibliotheek) te gebruiken. Hierdoor blijven namelijk uw zelfgemaakte objecten in uw project bewaard en kunt u ze niet kwijtraken. De objecten zijn meestal niet alleen projectspecifiek maar ook bestandspecifiek. Bij projecten waar wel Hotlinks gebruikt worden en waar zelfgemaakte objecten gebruikt worden, die in het gehele project hetzelfde moeten zijn en blijven, raden wij aan een externe Projectbibliotheek te gebruiken, zodat alle gelinkte projectbestanden exact dezelfde objecten gebruiken. Dit maakt het wijzigen van de objecten een stuk eenvoudiger. De objecten zijn namelijk meestal wel projectspecifiek maar niet bestandspecifiek. Indien u reeds objecten heeft aangemaakt in de Embedded Library en u toch met Hotlinks wilt gaan werken, kunt u eenvoudig uw Embedded Library objecten opslaan in een externe bibliotheek met behulp van de knop Export embedded subtree into local folder (zie afbeelding) en vervolgens de Embedded objecten verwijderen met de knop Delete selected library item(s). Uiteraard dient u de nieuwe externe bibliotheek te laden bij de Linked Libraries. 1 van 5 ArchiCAD T&T 13.022
Welke bibliotheken moet ik laden? Laad bij de start van een project: de ArchiCAD bibliotheek (laatste versie) de Bureaubibliotheek (indien aanwezig) een externe Projectbibliotheek (indien er met Hotlinks gewerkt wordt) In een bureautemplate kunnen de eerste twee bibliotheken al standaard geladen worden. Indien u niet zeker bent of de juiste bibliotheken geladen zijn, kunt u dit controleren in de Library Manager via File / libraries and Objects / Library Manager Laad alle overige bibliotheken pas wanneer u ze nodig heeft. Het onnodig laden van bibliotheken kan namelijk veel tijd in beslag nemen. Wanneer er een nieuwe bibliotheek van ArchiCAD uit is en u direct van deze bibliotheek gebruik wilt maken in uw bestaande project, kunt u, sinds ArchiCAD 11, de oude bibliotheek vervangen door de nieuwe bibliotheek samen met de bijbehorende Subset bibliotheek. Zie hiervoor Tip en Truc 003: Bibliotheekmigratie naar ArchiCAD 13. Hoe bewaar ik alle geplaatste bibliotheekelementen bij een project? Wanneer u uw project wilt archiveren of naar een andere partij wilt sturen, hoeft u niet alle externe bibliotheken in uw archief te zetten, respectievelijk mee te sturen. Door het project op te slaan als een archief project (File / Save as, Opslaan als type: ArchiCAD Archive Project (*.pla)) worden alle geplaatste objecten in het projectbestand opgeslagen. Hierop is één uitzondering: de zelfgemaakte deurpanelen, die opgeroepen worden in standaard deuren. Deze zijn alleen in het bestand opgeslagen wanneer ze in de Embedded Library zijn opgeslagen. Tip: Om een zelfgemaakt deurpaneel uit een externe bibliotheek toch in het archief project op te slaan; plaats het deurpaneel direct (dus zonder kozijn) in een wand op de laag 'B Objecten maken'. Deze laag is normaal gesproken verborgen. Bij het openen van een archief bestand kunnen alle geplaatste bibliotheekelementen direct gelezen worden vanuit het archiefbestand en hoeft u niet op zoek te gaan om de juiste bibliotheken weer aan het bestand te koppelen. Tip: Lees meer over het archiveren van een project in de Tip en Truc 013: Een archiefbestand maken. Tip: alle objecten die in de Embedded Library zijn opgeslagen zitten sowieso al in het bestand opgeslagen. Wanneer u naast deze objecten alleen objecten uit de ArchiCAD bibliotheek heeft geplaatst en de andere partij is in het bezit van deze bibliotheek, kunt u gewoon het pln projectbestand opsturen. Wat betekenen de meldingen in het Library Loading Report? Wanneer niet alle bibliotheken zijn geladen of wanneer er elementen dubbel worden geladen, maakt ArchiCAD een Library Loading Report. Onder Missing Library Parts staan de bibliotheekelementen die in het project geplaatst zijn, maar die niet voorkomen in de geladen bibliotheken. Op de plattegrond staat op de plaats van het element een (meestal rode) stip. Laad alle benodigde bibliotheken of vervang de elementen door andere bibliotheekelementen. Onder Duplicate Library Parts staan de elementen die meerdere keren in de geladen bibliotheken voorkomen. Sinds ArchiCAD 8 heeft elk bibliotheek element een uniek nummer: de 'Globally Unique Identifier' of 'GUID' (in het venster hieronder de lange cijferreeks die begint met {BFFE49AEetcetera). Vanaf ArchiCAD 11 worden alleen elementen waarvan dit nummer exact gelijk is, weergegeven in het Library Loading Report. ArchiCAD kijkt dus niet naar de naam van het bibliotheekelement. Het laden van bibliotheekelementen met een zelfde naam is hierdoor voor ArchiCAD geen probleem, omdat het programma kijkt naar het nummer. Bij het aanmaken van eigen bibliotheekelementen kan het voor uzelf echter zeer onoverzichtelijk zijn meerdere elementen dezelfde naam te geven. Geef elk zelf aangemaakt bibliotheekelement daarom een unieke naam. Sinds ArchiCAD 12 zijn dubbele bibliotheekelementen nog maar in één bibliotheek zichtbaar! Wanneer u het gevoel heeft dat er bibliotheekelementen missen uit een bibliotheek, kan het dus zijn, dat het element dubbel is geladen en alleen in de andere bibliotheek zichtbaar is. Check hiervoor uw Library Loading Report. 2 van 5 ArchiCAD T&T 13.022
Hoe kan het zijn dat een geplaatst bibliotheekelement wel in de geladen bibliotheek staat en ArchiCAD het toch niet herkent? Bibliotheekelementen zijn externe bestanden, met een naam en een uniek GUID nummer dat uit twee delen bestaat. ArchiCAD herkent de elementen alleen aan dit GUID nummer en kijkt niet naar de naam. Als een bibliotheekelement wordt aangepast/verbeterd en het blijft compatible (een reeds geplaatst element blijft met zijn ingestelde parameters exact zoals het was), dan wordt het GUID nummer deel II gewijzigd maar deel I blijft hetzelfde. Wanneer het niet meer compatible is (het reeds geplaatste element komt er in een aantal gevallen anders uit te zien als het vervangen zou worden), dan worden van het GUID nummer deel II én deel I gewijzigd. ArchiCAD gaat bij het openen van een project altijd op zoek in de geladen bibliotheken naar een element met hetzelfde GUID nummer deel I + deel II. Als hij dat niet kan vinden, dan gaat hij op zoek naar een element met hetzelfde GUID nummer deel I om te kijken of er wellicht een verbeterde versie is van het element dat hij straffeloos mag gebruiken en vervangen, zodat u in uw project direct beschikt over het verbeterde element terwijl het er zolang u het niet wijzigt nog hetzelfde uitziet als bij het plaatsen. Wanneer ArchiCAD geen element kan vinden met een zelfde GUID nummer deel I, geeft hij aan dat hij het element niet kan vinden (Missing Library Parts). Voorheen was het zo dat ArchiCAD ook nog op zoek ging naar een element met dezelfde naam. Maar het gevaar bestaat dan dat een totaal ander element is dan hetgeen u geplaatst had. Sinds ArchiCAD 12 gebeurt dit daarom niet meer. Dit betekent dat u de zekerheid heeft dat geplaatste bibliotheekelementen nooit vervangen worden door elementen die niet compatible zijn. Wanneer u zelf een bibliotheek element maakt en het later overschrijft, wordt bij het overschrijven het GUID nummer deel I overgenomen en deel II aangepast zodat het voor ArchiCAD om een aangepaste versie van hetzelfde element gaat, zodat ArchiCAD het element blijft herkennen. (let op in ArchiCAD 12 is dit niet het geval. Dit geldt pas vanaf ArchiCAD 13). Hoe ga ik om met verschillende versies van de ArchiCAD bibliotheek en ArchiCAD? Bij het ontwikkelen van bibliotheekelementen komt het regelmatig voor dat oude elementen worden verwijderd of dat elementen niet meer compatible zijn met die van de vorige versie. Dit is soms nodig om gebruik te kunnen maken van de nieuwe mogelijkheden en om nieuwe wensen door te kunnen voeren in de elementen. De parameters kunnen dan gewijzigd zijn of er zijn wellicht nieuwe parameters bijgekomen die vervolgens een default waarde hebben waarvoor u niet bewust heeft gekozen. Dat wil zeggen dat in een ouder project de oude elementen niet zomaar vervangen kunnen worden door de nieuwe elementen. Met de huidige subset methode kunt u snel en zonder problemen direct de nieuwe bibliotheek laden mits u (indien nodig) ook de bijbehorende subset laadt. Mocht er daarna nog een nieuwe bibliotheek geleverd worden, dan kunt u de ArchiCAD bibliotheek weer vervangen voor de nieuwe ArchiCAD bibliotheek met de bijbehorende subset. Let op!: een oudere subset blijft gewoon geladen, deze wordt dus niet vervangen! Begint u een nieuw project dan hoeft u uiteraard alleen de nieuwste ArchiCAD bibliotheek te laden en nooit een subset. bibliotheek A bibliotheek B + subset A naar B bibliotheek C + subset B naar C + subset A naar B bibliotheek D + subset C naar D + subset B naar C + subset A naar B U hoeft de subset bibliotheek niet altijd te laden! Wanneer er in het project geen bibliotheekelementen zijn geplaatst die incompatible zijn met de nieuwe bibliotheekelementen, is het laden van de subset niet nodig. Dit kunt u snel en eenvoudig controleren: Open het project in de nieuwste ArchiCAD versie als het klopt mist u geen bibliotheek-elementen omdat de oorspronkelijke bibliotheek nog geladen is. Open de Library Manager, onder het menu File / Libraries and Objects Verwijder de oude bibliotheek en voeg de nieuwe bibliotheek toe Klik op Done 1. Indien u géén Library Report krijgt met Missing library parts hoeft u de Subset niet te laden en kunt u verder gaan met alleen de nieuwe ArchiCAD bibliotheek. 2. Indien u wél een Library Report krijgt met Missing library parts, gaat u terug naar de Library Manager en laadt u ook de bijbehorende subset bibliotheek. Omdat de subsetmethode nieuw is en niet alle oude bibliotheken compatibel zijn, is er bij elke nieuwe versie van de bibliotheek een 'Bibliotheek migratie-advies' gegeven. Deze staan ook als Tip & Truc op Internet. Als u met uw project wilt overstappen naar een nieuwe bibliotheek, dan staan in die migratie-advies een aantal mogelijkheden. Lees deze aandachtig door voordat u met uw oude project naar de nieuwe bibliotheek overstapt. Laad niet zomaar twee verschillende versies van de ArchiCAD bibliotheek. Sinds versie 8 is dit in principe mogelijk, omdat ArchiCAD de elementen herkent aan de GUID (zie boven). Het tegelijkertijd laden van twee verschillende versies kan verwarrend zijn doordat namen van bibliotheekelementen en mappen veel op elkaar lijken. Daarnaast kan 3 van 5 ArchiCAD T&T 13.022
het voor foutmeldingen zorgen. Houd het bibliotheekgebruik zo simpel mogelijk! En laad maar één ArchiCAD bibliotheek eventueel in combinatie met Subset bibliotheken. Als u in een nieuwe versie van ArchiCAD verder wilt werken met uw oude bibliotheek, dan kan dit zonder problemen. Het is altijd verstandig eerst het project te archiveren (als reservekopie) voordat u een project in de nieuwe versie van ArchiCAD opent. Open het.pln bestand, maar houd de oude bibliotheek geladen. Op deze manier kunt u zonder problemen verder werken in de nieuwe versie van ArchiCAD. Laat oude ArchiCAD bibliotheken op uw computer staan, totdat alle projecten die gebruik maken van een oude bibliotheek zijn afgerond. Tip 1: Als er bepaalde elementen uit een oude (ArchiCAD) bibliotheek niet meer in de nieuwe bibliotheek staan, maar u wilt deze elementen toch nog gebruiken, dan raden wij u aan deze elementen in de Bureaubibliotheek op te nemen. U hoeft dan niet de complete oude subset bibliotheek te laden. Tip 2: Aangezien u regelmatig elementen in uw Bureaubibliotheek zult aanpassen en omdat nieuwe bibliotheekelementen niet te openen zijn in oude versies van ArchiCAD, is het verstandig om van de Bureaubibliotheek verschillende versies te bewaren. Maak de versie van de Bureaubibliotheek gelijk aan de ArchiCAD versie. In het werk voegt u alleen elementen toe. Wanneer er een nieuwe versie van ArchiCAD uitkomt loopt u uw Bureaubibliotheek door, voert eventueel wijzigingen uit en/of kopieert oude elementen van de oude ArchiCAD bibliotheek naar uw Bureaubibliotheek. De Bureaubibliotheek slaat u op onder een nieuwe naam, bijvoorbeeld "Bureaubibliotheek 12". Op deze manier kunt u uw Bureaubibliotheek onderhouden en is het voor iedereen duidelijk welke versie van de Bureaubibliotheek bij het project hoort. Waar zet ik mijn bibliotheken neer? Plaats een eventuele externe Projectbibliotheekmap altijd in de projectmap naast het projectbestand (*.pln). De ArchiCAD bibliotheek: Het pad naar de ArchiCAD bibliotheek wordt ook in uw bureautemplate (*.tpl) opgeslagen. Werkt u met de Nederlandse standaard template, houd dan de ArchiCAD bibliotheek in de ArchiCAD installatie map, zodat nieuwe projecten deze direct kunnen vinden. Werkt u met uw eigen bureautemplate, dan kunt u de ArchiCAD bibliotheek eventueel bij de overige bibliotheken op het netwerk plaatsen, en in de bureautemplate vervolgens dat pad aanwijzen. Maak één map - op de server - aan waarin u de overige bibliotheken plaatst. U kunt de bibliotheken lokaal of op het netwerk plaatsen. Lokale bibliotheken worden sneller geladen, maar een bibliotheek op het netwerk is makkelijker te onderhouden en u bent er zeker van dat alle gebruikers de juiste bibliotheken tot hun beschikking hebben. Er kan ook voor gekozen worden om bibliotheken die niet wijzigen lokaal neer te zetten en de anderen op het netwerk. Let op! Als u op verschillende computers aan hetzelfde project werkt, houd er dan rekening mee dat het pad naar de bibliotheek voor elke machines hetzelfde moet zijn. Hoe kan ik bibliotheken sneller laden en/of beveiligen tegen wijzigingen van anderen? ArchiCAD kan sinds versie 10 bibliotheken opslaan en lezen via een speciaal bibliotheek bestandsformaat (*.lcf, Library Container File). Dit bestandsformaat heeft twee voordelen: Het laden van een.lcf gaat veel sneller dan het laden van een map met losse bibliotheekelementen. Bibliotheekelementen in een.lcf bibliotheek kunnen niet overschreven of weggegooid worden. Welke bibliotheken kan ik dan het beste opslaan als een Library Container File? De Bureaubibliotheek Zeker voor grotere bureaus is het raadzaam om een.lcf van de Bureaubibliotheek te maken, zodat deze niet vervuild raakt of elementen per ongeluk gewijzigd worden. Een beheerder van de bureaubibliotheek bepaalt dan welke elementen er in deze bibliotheek opgenomen of gewijzigd worden. Welke niet? Externe Projectbibliotheek Deze bibliotheek is continu aan wijzigingen onderhevig. Sla deze daarom niet op als.lcf bibliotheek. Embedded library Deze bibliotheek is in het bestand opgeslagen en ook continu aan wijzigingen onderhevig. ArchiCAD kan bibliotheken ook direct vanuit een archief bestand (*.pla) laden. Een pla bestand is echter niet altijd sneller in te lezen, omdat deze bij het opslaan niet gecomprimeerd is; zie de knop 'Options' bij het opslaan van een.pla bestand.) Hoe maak ik een.lcf / Library Container File? Laad de bibliothe(e)k(en) die u wilt omzetten naar een Library Container File. Kies File / Libraries and Objects / Create Container. 4 van 5 ArchiCAD T&T 13.022
Selecteer de bibliotheek die omgezet moet worden. Klik op de knop 'Create'. Vul in het volgende venster een naam in, kies de juiste map en vervolgens voor 'Opslaan'. Tip: Bewaar in de Bibliotheken map op de server alleen de.lcf bibliotheken en bewaar de originele, niet ingepakte bibliotheken op een andere minder toegankelijke plek, waar de bibliotheekbeheerder wijzigingen kan doorvoeren. Hoe pak ik een.lcf / Library Container File uit? Pak de.lcf uit als u één of meerdere elementen uit de bibliotheek wilt halen om in uw bureaubibliotheek te zetten. Geef de menu-opdracht File / Libraries and Objects / Extract a Container. De bibliotheekelementen worden in de mappenstructuur als aparte.gsm bestanden opgeslagen. Houdt er rekening mee dat sommige bibliotheekelementen gebruik maken van macro's. Dit zijn aparte.gsm bestanden die worden aangeroepen vanuit het hoofd.gsm bestand. Laad, om dit te controleren, het bibliotheekelement in ArchiCAD en kijk of het geen foutmelding geeft bij het aanpassen van de parameters en in het 3D venster. 5 van 5 ArchiCAD T&T 13.022