Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62480 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Roken en longziekten Intro Vooraf Eindproduct-Beoordeling Leerdoelen Werkwijze Aan de slag Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Stap5 Begrippenlijst Roken en longziekten Antwoorden Aan de slag Over dit lesmateriaal Pagina 1
Roken en longziekten Intro Bekijk een stukje van de volgende video op SchoolTV: Video: SchoolTV: Rooksignalen Centraal in deze video staan verslaving, nicotine, stoppen met roken en de gevaren van roken en meeroken op de gezondheid. Waarom roken mensen? Hoe komt iemand zover dat hij elke keer weer verstikkende dampen inademt? Deze opdracht gaat niet alleen over roken. In deze opdracht worden ook aantal longziekten besproken, namelijk astma, copd en hyperverntilatie. Pagina 2
Vooraf Eindproduct-Beoordeling Eindproduct Je bedenkt samen met een klasgenoot een manier om te voorkomen dat jongeren gaan roken of om jongeren die al roken te bewegen om te stoppen met roken. Wat de beste manier is, mogen jullie zelf bedenken. Beoordeling Het eindproduct presenteren jullie in de klas. De docent zal het eindproduct beoordelen. Hij/zij let daarbij op de inhoud, de originaliteit en de uitvoering. Succes. Leerdoelen Pagina 3
Na deze opdracht: weet je waarom roken slecht voor je is. kun je de longziekten astma, copd en hyperventilatie beschrijven. Werkwijze Pagina 4
Groepsgrootte Het eindproduct maak je samen met een klasgenoot. Benodigdheden Afhankelijk van welke manier jullie bedenken. Tijd Voor deze opdracht heb je 2 à 3 lesuren nodig. Als het eindproduct aan de hele klas gepresenteerd gaat worden, hoor je van de docent wanneer de presentatie plaats gaat vinden. Houd daar rekening mee bij het maken van een planning. Pagina 5
Aan de slag Stap1 Roken Roken is schadelijk voor je gezondheid. Dat weet je vast al wel. Bekijk de volgende video: http://www.schooltv.nl/beeldbank/embedded.jsp?clip=20111117_effectenroken01 Als je rookt adem je veel schadelijke stoffen in. Op allerlei manieren zorgen nicotine, teer en koolstofmonoxide ervoor dat het transport van zuurstof verminderd wordt. 1. Welke stof zorgt ervoor dat je verslaafd raakt aan roken? A. koolmonoxide B. teer C. nicotine 2. Welke giftige stof maken je longen zwart? A. koolmonoxide B. teer C. nicotine 3. Welke stof zorgt er voor dat je conditie zo achteruit gaat? A. koolmonoxide B. teer C. nicotine 4. Als je een sigaret rookt, merk je dat je hartslag omhoog gaat. Welke stof zorgt hiervoor? A. koolmonoxide B. teer C. nicotine Pagina 6
Stap2 Stoppen met roken Iemand die stopt met roken heeft in het begin vaak moeite om zich te concentreren en gaat zweten en trillen. Dit zijn ontwenningsverschijnselen. Ga naar de website: mens-en-gezondheid.infonu.nl/ en lees welke ongemakken je kunt tegenkomen. Schrijf de volgens jou twee meest vervelende ongemakken op. Lees ook hoe je ontwenningsverschijnselen kunt beperken. Schrijf de volgens jou twee meest zinvolle tips op. Vergelijk hetgeen jij opgeschreven hebt met hetgeen je buurvrouw/buurman heeft opgeschreven. Bespreek eventuele verschillen. Stap3 Longziekten Bestudeer uit de kennisbank biologie het onderdeel: Pagina 7
KB: Longziekten Beantwoord de volgende vragen. Wat wordt bedoeld met 'Astma is een chronische ziekte'? Wat is de belangrijkste risicofactor voor COPD? Hoe wordt een onsteking aan de vertakkingen van de luchtpijp genoemd? Verklaar de naam. Wat is beschadigd als er sprake is van longemfyseem? Schrijf een aantal klachten bij hyperventilatie op. Wat moet iemand met hyperventilatie doen om het hyperventileren te stoppen? Astma Dat ademhalen belangrijk voor je is heb je al wel begrepen. Dus heel vervelend als je soms moeite hebt met ademhalen. Ga naar Astmakids en kijk een tijdje rond op de website. Bekijk in ieder geval de filmpjes: Kijk ook of je antwoord kunt vinden op de volgende vragen: Hoeveel leerlingen met astma zitten er gemiddeld in een klas? Welke huisdieren kun je wel hebben als je astma hebt? Welke beroepen kun je beter niet gaan uitoefenen als je astma hebt? Kun je over astma heen groeien? Stap4 Toets Voor je begint aan het eindproduct maak je een toets. De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen. Aan het eind van de toets zie je welke vragen je goed hebt gedaan. Van de vragen die je fout hebt gedaan, kun je het goede antwoord zien. Klik op de volgende link om te beginnen: Pagina 8
Roken en longziekten kn.nu/x7zoj 1 van 6 Waar of niet waar? De stof die zorgt dat je verslaafd raakt aan roken is nicotine. a. waar b. niet waar 2 van 6 Waar of niet waar? Dat je hartslag omhoog gaat als je een sigaret rookt, wordt veroorzaakt door de stof nicotine. a. waar b. niet waar 3 van 6 Waar of niet waar? Goede voeding kan helpen om de periode van ontwenningsverschijnselen te verkorten. a. waar b. niet waar 4 van 6 Waar of niet waar? Dat astma een chronische ziekte is, betekent dat astma erfelijk is. a. waar b. niet waar 5 van 6 Waar of niet waar? De belangrijkste risicofactor voor COPD is slechte voeding. a. waar b. niet waar 6 van 6 Waar of niet waar? Pagina 9
Een van de klachten die hoort bij hyperventilatie is snelle of onregelmatige hartslag. a. waar b. niet waar Stap5 Eindproduct Op pakjes shag en sigaretten staat het met koeienletters een tekst geschreven waaruit blijkt dat roken schadelijk is voor je gezondheid. Deze teksten maken niet veel indruk. Er zijn nog steeds veel mensen die roken. Ook jongeren. Terwijl er genoeg redenen om te stoppen zijn: Bedenk samen met een klasgenoot een manier om leeftijdgenoten te laten stoppen met roken of nog beter bedenk een manier om te voorkomen dat jongeren gaan roken? Maak een filmpje, een poster, een folder of een... Jullie mogen zelf bedenken welke manier het beste past bij jullie leeftijdsgenoten. Klaar? Het eindproduct presenteer je in de klas. De docent beoordeelt het eindproduct. Pagina 10
Begrippenlijst Roken en longziekten Astma Overgevoeligheid van de slijmvliescellen in de luchtwegen. Chronische ziekte Een chronische ziekte gaat niet over. Longemfyseem Bij longemfyseem is de wand van de longblaasjes blijvend beschadigd. Pagina 11 Symptomen Ziekteverschijnselen Chronische bronchitis Een ontsteking die niet overgaat van de vertak Hyperventilatie Bij hyperventilatie gaat de ademhaling te snel, koolstofdioxide te laag wordt.
Antwoorden Aan de slag Stap 1 Roken 1. 2. 3. 4. C B A C Pagina 12
Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 July 2016 om 09:42 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; Leerinhoud en Dynamisch evenwicht; Biologie; Gezondheid; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting Pagina 13 3 uur en 0 minuten