Vrije keuze van wonen AM Hypotheken Wie zijn de nieuwe hypotheekaanbieders Paul de Vries woningmarkteconoom 2 september 216 1
Agenda Wie verstrekken hypotheken Wat is er aan het veranderen Waarom wijzigen de verhoudingen Gevolgen Bruto hypotheekschuld mrd mrd 7 7 65 65 6 6 Hypotheekschuld particuliere huishoudens, kwartaalcijfers vóór 21 geïnterpoleerd 55 55 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 Bron: CBS, bewerking Rabobank 5 2
Ontwikkeling concentratie 3
Concentratiegraad hypothecaire sector HHI, marktconcentratie 25 2 sterk geconcentreerd HHI, marktconcentratie 25 2 15 matig geconcentreerd 15 1 5 weinig geconcentreerd 1 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 HHI, som HHI, som, consolitatie 4
Marktaandelen
Miljarden Er zijn 112 hypotheekaanbieders, een aantal grote en vele kleine Totale hypotheeksom per maand, jan 26 april 216 In euro s Marktaandelen naar type verstrekker, jan 26 april 216, procenten 14 12 1 8 hypotheekproductie in miljarden 9 8 7 6 5 Marktaandeel (%) Marktaandeel (%) som hypotheekproductie aankoop 9 8 7 6 5 6 4 2 4 3 2 1 4 3 2 1 januari 26 januari 28 januari 21 januari 212 januari 214 januari 216 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 Banken Verzekeraars Regie partijen Overig 6
Schuivende marktaandelen Verschil in marktaandeel, 26-215, in procentpunt Banken Verschil in marktaandeel, 26-215, in procentpunt Verzekeraars 7
Hypotheekproductie naar leeftijd Hypotheekproductie naar leeftijd, 28 en 215, in euro s som hypotheekproductie (miljarden) 45 4 35 3 25 2 15 1 5 28 215 28 215 28 215 tot 35 jaar 35-6 jaar 6 jaar en ouder banken verzekeraars regie Hypotheekproductie 65+ (X 1 miljoen euro) som hypotheekproductie 65 jaar en ouder 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 2627282921211212213214215216 banken verzekeraars regie 8
Hypotheekproductie naar deelmarkt Omzet naar aankoop of bij- en oversluiters x 1 miljard euro 8 x 1 miljard euro 7 6 5 4 3 2 1 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 aankoop over- en bijsluiters 8 7 6 5 4 3 2 1 Aandeel van het bij- en oversluiters in de omzet, naar verstrekker Aandeel (%) Aandeel (%) 8 7 6 5 4 3 2 1 12-maands voortschrijdend gemiddelde 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 Banken Verzekeraars Regie partijen Overig 8 7 6 5 4 3 2 1 9
Gemiddelde hypotheek en prijs 35 Gemiddelde woningprijs en hypotheekbedrag bij aankoop, jan 26 april 216, in euro s Euro x 1 Euro X 1 35 Gemiddelde woningprijs en hypotheekbedrag bij aankoop naar verstrekker, jan 26 april 216, in euro s 35 Euro x 1 Euro X 1 35 3 25 3 25 3 3 2 2 25 25 15 1 15 1 2 2 5 5 15 15 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 gemiddelde hypotheeksom gemiddeld woningprijs 1 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 Banken Verzekeraars Regie partijen Overig 1 1
Waarom schuiven de marktaandelen
Invloed internationale maatstaven op banken TLAC & MREL TLAC en MREL komen van de Financial Stability Board (FSB) en Europese Commissie (EC) en zijn bedoeld voor extra buffers tegen onverwachte verliezen. Capital floors komen vanuit het Bazelse Comité. Dit zijn voorstellen om de risicowegingen op verschillende typen krediet te standaardiseren. Capital floors Hogere buffers bevorderen financiële stabiliteit. Mogelijke effecten: Op korte termijn een negatief effect op economische groei. Hogere kapitaal- en fundingskosten betekent hogere prijs van krediet. Samen met kapitaal- en liquiditeitsschaarste heeft dit een drukkend effect op de kredietverlening, en dus de economische groei. 12
Waarom schuiven marktaandelen Mogelijk door: Intermediairs Intrinsieke verschillen: Banken: doel is kredietverlening Verzekeraars/pensioenfondsen: kredietverlening is middel om het doel (rendement) te bereiken Economische omgeving: Lage rente, lange looptijden Regelgeving voor verstrekkingen (LTV, LTI) en voor verstrekkers (basel en solvency) 13
Ouderen zijn steeds meer klant bij de hypotheekadviseur - Ouderen verhuizen weinig, en zeker niet massaal naar een koopwoning - Maar er zijn steeds meer ouderen - Door deze combinatie neemt het aantal kopende 55+ -ers sterk toe Hypotheekproductie naar leeftijd Hypotheekvolume (x 1 miljard euro) 4 35 3 25 2 15 1 5 Bron: Rabobank Hypotheekvolume (x1 miljard euro) 4 5 6 7 8 9 1 11 12 13 14 15 16 17 18 19 2 25-35 55+ 35-45 45-55 tot 25 14 4 35 3 25 2 15 1 5
Conclusie voor de korte en langere termijn - Huidige discussies richten zich op de wijze waarop de hypotheken op de balans worden verantwoord. - Op korte termijn > concurrentie bij lagere LTVs. - Op langere termijn > obligatiemarkten gaan renderen, verzekeraars ed verlaten hypotheekmarkt. - De kans is groot dat verzekeraars dus in- en uitstappen. - Dit heeft gevolgen voor woonconsumenten die bijvoorbeeld een extra hypotheek willen. Als de hypotheekverstrekker even uit de markt is, valt er geen hypotheek op te hogen (recent het geval bij Munt). 15 van 49
Bedankt voor uw aandacht Vragen? Paul de Vries, woningmarkteconoom, paul.de.vries2@rabobank.nl, 6-13691653 https://economie.rabobank.com/ 16 16