LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Arne Wagemans Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: Aardrijkskunde Geschiedenis Stagebegeleider DLO: Hannelore Verstappen Academiejaar: 2014-2015 School: KHLeuven Onderwijsvorm: A-stroom Richting: / Klas: Microteaching Lokaal: / Aantal leerlingen: / Les gegeven door: Arne Wagemans Vak: Aardrijkskunde Onderwerp: Bouwmaterialen in de eigen omgeving en België Vakmentor: H. Verstappen Datum/Data: 12 december 2014 Lesuur/-uren: / BEGINSITUATIE Situering in de lessenreeks - Thema: Oppervlaktegesteenten, bodem en ondergrond. - Het lesonderwerp volgt op de lessen over oppervlaktegesteenten, bodem en ondergrond. - Na dit lesonderwerp volgen de lessen over landschappelijke en ecologische gevolgen van ontging van gesteenten, waarna een nieuw thema (Klimaat en vegetatie) aan bod komt. Relevante voorkennis (en/of kennis die nog niet aanwezig is) De lln herkennen verschillende bouwmaterialen (baksteen, glas, ) vaak uit hun eigen huis of uit enkele andere bekende plaatsen. Ook het verwerkingsproces van sommige materialen is mogelijks gekend (bijvoorbeeld: glas is door de mens gemaakt want er bestaan ook drinkglazen, brilglazen, glazen deuren, ). Belevings- en ervaringswereld & Actualiteit Dagelijks in contact met bouwmaterialen via gebouwen, Het schoolgebouw is gekend. Leerniveau van de klasgroep, klassfeer, / DIDACTISCHE VERANTWOORDING Welke (vak)didactische principes komen in je les aan bod? (= opsomming) EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: (Vakoverschrijdend en/of vakgebonden) Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde 1 ste graad E 11 In de eigen omgeving bouwmaterialen in verband brengen met gesteenten of de verwerking ervan. Situering in het leerplan: Leerplan aardrijkskunde 1 e graad A van het VVKSO, leerplan aardrijskunde Brussel, 2008, D/2008/7841/038. Leerstofthema 4.5. Oppervlaktegesteenten, bodem en ondergrond Leerplandoelstellingen 7 in de eigen leefruimte en België bouwmaterialen in verband brengen met gesteenten of de verwerking ervan Didactische wenken De verbanden tussen gesteenten en bouwnijverheid kunnen zijn: klei, leem baksteen, kwartszanden - glas, krijt cement, zand, grind beton, arduin vensterbanken, leisteen dakbedekking Dit kan zowel in (school)gebouwen als een groeve in de eigen omgeving. ALGEMEEN LESDOEL
De leerlingen kunnen in de eigen omgeving en België bouwmaterialen in verband brengen met gesteenten of de verwerking ervan. SCHOOLAGENDA (Van de leerlingen. Verwijs naar het werkblad en/of de pagina s in het werk- en/of handboek.) Bouwmaterialen in de eigen omgeving en België: aparte werkbladen BRONNEN (Noteer alle gebruikte bronnen, volgens BIN.) - Les gegeven door mevrouw Verstappen - Geogenie - Zenit LEERMIDDELEN & MEDIA Powerpoint Enveloppen met papiertjes Geologische kaart van België Eigen foto s
Leerdoelen Lesfasen & timing Instapfase Motivatiefase 3 minuten Didactisch lesontwerp KRACHTIGE LEEROMGEVING Onderwijs- en leeractiviteiten Media Leerinhoud De leerlingen nemen hun schrijfgerief klaar. De leerkracht toont verschillende afbeeldingen van gebouwen die uit verschillende materialen zijn opgebouwd (hout, baksteen, glazen kantoorgebouw, oude Griekse tempel, ). Wat valt jullie op als jullie deze gebouwen vergelijken? Kijk naar hun uitzicht en opbouw. Waaruit zijn deze gebouwen gemaakt denk je? 1 De lln kunnen verschillende bouwmaterialen in het schoolgebouw opmerken. (C1) De lln kunnen bouwmaterialen, gesteenten, en verwerkingsproces sen aan elkaar linken. (C3) Lesfase 1: Bouwmaterial en benoemen 5 minuten Lesfase 2: Grondstoffen en hun verwerkingsp roces 7 minuten Probleemstelling: Welke verschillende bouwmaterialen vind je in de eigen omgeving? Hoe komen deze bouwmaterialen tot stand en waarvan worden ze gemaakt? De leerkracht toont een afbeelding van de school. De leerlingen proberen de verschillende soorten bouwmaterialen aan te duiden. Welk gebouw zien we? Welke bouwmaterialen vind je terug op deze foto? Welke bouwmaterialen kende je al? Van waar ken je deze bouwmaterialen? Groepswerk De aangeduide bouwmaterialen uit de vorige lesfase worden nu van naderbij bekeken. Ook hun verwerkingsproces komt aan bod. De leerlingen krijgen foto s te zien van de bouwmaterialen in detail zodat het groepswerk vlotter zal gaan. De leerkracht deelt de klas in groepjes van 2 à 3 personen en iedereen krijgt een eigen beker. Hierin Probleemstellin g Onze eigen school Bouwmaterialen 1: Daklei, 2 en 6: baksteen en mortel, 3 en 5: glasraam en arduin, 4: natuursteen groepswerk De eigen school. Daklei, baksteen, glasraam, natuursteen, arduin, mortel. De leerlingen kennen enkele bouwmaterialen uit de eigen leefomgeving. - Groep 1: daklei, natuurlijke ontginning, leisteen
zitten kaartjes met 3 verschillende kleuren (rood = bouwmateriaal, blauw = verwerkingsproces, groen = grondstof). De lln proberen de juiste kaartjes in groepjes van 3 bij elkaar te leggen. De leerkracht gaat rond en helpt de leerlingen. Nadien wordt de oefening klassikaal verbeterd en verschijnen de juiste combinaties op de powerpoint. De leerlingen schrijven de juiste combinaties op hun werkblad. De leerkracht geeft extra info na elke combinatie (vindplaats in België, ). De leerkracht duidt deze ook aan op de geologische kaart van België die in het klaslokaal staat. Waar vind je grondstof X in België? Gebruik de legende. De leerlingen vullen de vindplaatsen aan op hun werkblaadjes. Enveloppen met kaartjes Werkblad oplossingen vindplaatsen in België Geologische kaart van België - Groep 2: baksteen, onder druk en hitte, klei - Groep 3: glasraam, onder druk en hitte, wit zand - Groep 4: natuursteen, natuurlijke ontginning, natuursteen - Groep 5: arduin, natuurlijke ontginning, blauwe hardsteen - Groep 6: mortel, door de mens gemaakt, cement, zand en water - Leisteen: ontginning in de Ardennen, langs de grens met Lotharingen - Klei: ontginning in langs de Schelde en de Rupel, Roeselare en Kortrijk - Wit zand: Mol, - Natuursteen: ontginning in het Hageland - Arduin: ontginning in de kalksteenzoom aan de Condroz - Porfier: ontginning in Lessen en Quenast Einde les: Agenda invullen Agenda: Bouwmaterialen in de eigen omgeving en België
BORDSCHEMA Powerpoint Agenda