Hotelgastenenquête Leiden 2005

Hotelgastenenquête Leiden 2005 Colofon Serie Statistiek 2006/07 Gemeente Leiden Concernstaf, Strategie & Beleid BOA (Beleidsinformatie, Onderzoek en Advies) Postbus 9100, 2300 PC Leiden E-mail: boa@leiden.nl Tel : 071-516 5123

2 Hotelgastenenquête 2005

Inhoud 1. Inleiding 5 2. Het onderzoek 5 3. Uitkomsten 6 3.1 Herkomst van de hotelgasten 6 3.2 Verblijfsduur 7 3.3 Samenstelling gezelschap 7 3.4 Reden verblijf 7 3.5 Vervoermiddel 8 3.6 Ondernomen activiteiten 8 3.7 Tevredenheid ondernomen activiteiten 9 3.8 Sterke en zwakke punten van Leiden 10 3.9 Bestedingen in de stad 11 3.10 Bekendheid met feit dat Rembrandt 400 jaar geleden in Leiden werd geboren 11 4. Conclusies 12 5. Bijlagen 13 5.1 Vragenlijst hotelgastenenquête 2005 13 5.2 Deelnemende hotels 15 Hotelgastenenquête 2005 3

4 Hotelgastenenquête 2005

1. Inleiding Voor u ligt de rapportage van de hotelgastenenquête Leiden 2005. Deze enquête is onderdeel van de Rembrandtmonitor. In 2006 wordt gevierd dat de wereldberoemde schilder Rembrandt van Rijn 400 jaar geleden in Leiden werd geboren. Via vele bronnen wordt gemeten wat het effect van dit feestjaar is op toerisme en recreatie in Leiden. Over dagjesmensen die naar Leiden komen is al het een en ander bekend, voornamelijk via het CVO (Continue Vakantie Onderzoek). Over verblijfstoeristen nog niet. Daarom is deze enquête onder hotelgasten gehouden. Het is interessant om na te gaan wat deze mensen er toe beweegt Leiden te bezoeken. Er is aan zowel Nederlanders als buitenlanders gevraagd wat zij doen, waarom zij naar Leiden zijn gekomen, hoeveel zij besteden, wat zij van Leiden vinden en of ze van plan zijn nog een keer terug te komen. 2. Het onderzoek De hotelgastenenquête is een vragenlijst die onder hotelgasten wordt uitgezet. Voornamelijk Leidse hotels doen mee, en ook enkele hotels uit de regio. De organisatie en de verwerking van de resultaten ligt in handen van bureau BOA (Beleidsinformatie, Onderzoek en Advies) van de gemeente Leiden. De individuele hotels verlenen medewerking door de vragenlijsten uit te delen onder hun gasten. In maart 2005 is met de enquête begonnen en deze zal lopen tot eind 2006. Elke week deelt één hotel vragenlijsten bij het inchecken uit aan hun gasten. Na afloop van het verblijf leveren de gasten het ingevulde formulier weer in. Er doen 10 hotels mee, dus een hotel is elke 10 weken aan de beurt. Vragen waar antwoord op verkregen kan worden met de resultaten van de hotelgastenenquête van 2005 zijn: - Waar komen de hotelgasten van Leiden vandaan? - Welke leeftijd hebben de hotelgasten? - Wat is de reden dat mensen naar Leiden komen? - Wat voor activiteiten doen mensen zoal als zij naar Leiden komen? - Wat is de waardering van de activiteiten die de mensen hebben ondernomen? - Wat is hun oordeel over het totale toeristische aanbod van Leiden? - Welk bedrag besteden hotelgasten als zij in Leiden op bezoek zijn? - Zijn de hotelgasten bekend met het Rembrandtjaar? In 2006 is de vragenlijst gedeeltelijk hetzelfde als in 2005, zodat bij bepaalde aspecten kan worden gekeken of de viering van het Rembrandtjaar van invloed is. Daarnaast worden er in 2006 specifieke vragen gesteld over het Rembrandtjaar. In 2005 zijn 430 ingevulde enquêteformulieren geretourneerd. Het is niet mogelijk gebleken om het responspercentage te bepalen, omdat niet duidelijk is aan hoeveel hotelgasten de formulieren zijn uitgedeeld. Ook is het niet mogelijk om te bepalen of de groep hotelgasten die een enquête hebben ingevuld, representatief is voor alle hotelgasten, omdat we de eigenschappen van de hele populatie niet kennen. Alleen over de verdeling Nederlanders - buitenlanders is wel wat informatie beschikbaar en de verhouding tussen deze groepen in de enquête bleek redelijk overeen te komen met de werkelijke verdeling over de hotelgasten. Ondanks bovenstaande omstandigheden geeft de enquête waardevolle uitslagen bij vergelijking tussen bepaalde groepen hotelgasten, en een indicatie voor alle hotelgasten. Hotelgastenenquête 2005 5

3. Uitkomsten 3.1 Herkomst van de hotelgasten De enquêteformulieren waren beschikbaar in vier talen: Nederlands, Engels, Duits en Frans. Hierdoor is er een grote groep buitenlandse hotelgasten die de enquête heeft ingevuld. In totaal bleek dat 61% van de respondenten uit het buitenland kwam, en 39% uit Nederland (zie tabel 1). Tabel 1: Respondenten naar afkomst Afkomst Nederlander 39% Buitenlander 61% Totaal 100% Om te laten zien uit welk gedeelte van het land de Nederlandse hotelgasten kwamen, is tabel 2 opgesteld. De grootste groep respondenten (32%) kwamen uit het zuiden. Onder het zuiden vallen de provincies Limburg, Noord Brabant en Zeeland. Onder het noorden vallen de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. Onder het oosten vallen de provincies Gelderland en Overijssel. Ten slotte, onder west vallen de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Flevoland en Utrecht. Tabel 2: Landsdeel waar Nederlandse respondenten wonen Landsdeel Noord 21% Zuid 32% West 19% Oost 28% Totaal 100% De buitenlandse hotelgasten kwamen uit 25 verschillende landen. Van deze mensen was de grootste groep afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, gevolgd door Duitsland (zie tabel 3). Tabel 3: Landen waar buitenlandse respondenten vandaan komen Land Verenigd Koninkrijk 24% Duitsland 23% Verenigde Staten 9% België 7% Frankrijk 6% Overige landen 32% Totaal 100% 6 Hotelgastenenquête 2005

3.2 Verblijfsduur De grootste groep hotelgasten bleef 1 nacht, dus 2 dagen, in Leiden. Het gemiddelde ligt op 3 nachten. Wat opvalt is dat buitenlanders gemiddeld langer in een hotel verblijven (gemiddeld 3,6 nachten) dan Nederlanders (gemiddeld 2,0 nachten). Tabel 4: Aantal overnachtingen per verblijf Nederlanders Buitenlanders Totaal 1 nacht 61% 36% 46% 2 nachten 29% 25% 26% 3 nachten 5% 14% 10% 4 nachten 4% 11% 8% > 4 nachten 2% 14% 9% Gemiddeld 2,0 3,6 3,0 3.3 Samenstelling gezelschap In de enquête wordt aan de respondenten gevraagd uit hoeveel personen hun gezelschap bestaat en welke leeftijden deze personen hebben. De resultaten van deze vragen staan vermeld in tabel 5 en 6. De meeste respondenten kwamen alleen of met één andere persoon. Mensen uit de leeftijdscategorie vanaf 50 jaar bleken het best vertegenwoordigd, gevolgd door mensen van 25-49 jaar. 14% van de Leidse hotelgasten was jonger dan 25 jaar. Tabel 5: Hotelgasten naar leeftijd Leeftijd 0-14 jaar 9% 15-24 jaar 5% 25-49 jaar 42% 50 jaar en ouder 44% Totaal 100% Tabel 6: Aantal gasten per gezelschap Aantal 1 persoon 40% 2 personen 40% 3-6 personen 18% Meer dan 6 personen 2% Totaal 100% 3.4 Reden verblijf Wat is de reden dat mensen naar Leiden komen? Gaat het vooral om zakelijk of om recreatief verblijf? In tabel 7 is aangegeven wat de belangrijkste reden voor hotelgasten is om naar Leiden te komen. Van alle ondervraagde hotelgasten verbleef de grootste groep (41%) in Leiden om een vakantie te vieren en 34% verbleef in een Leids hotel om zakelijke redenen. Andere redenen waren bezoek van familie of vrienden of het volgen van onderwijs (bijvoorbeeld een cursus aan de universiteit). Enkele mensen kwamen vanwege het bezoek aan een ziekenhuis (van zichzelf of partner). Hotelgastenenquête 2005 7

Wat opvalt is dat er weinig verschil is tussen Nederlanders en buitenlanders. Tussen mannen en vrouwen is er wel verschil: mannen komen vaker om zakelijke redenen dan vrouwen. Tabel 7: Reden voor verblijf (Korte) vakantie Zakelijk Familiebezoek Onderwijs Overig Man 35% 40% 17% 5% 3% Vrouw 49% 27% 14% 7% 4% Nederlanders 42% 31% 15% 8% 3% Buitenlanders 42% 36% 15% 4% 3% Totaal 41% 34% 15% 5% 3% Er is in de enquête ook nog gevraagd hoe mensen op het idee zijn gekomen om naar Leiden te komen. Bij de mensen die kwamen voor een recreatief verblijf bleek dat vaak op advies, of door verhalen, van familie en vrienden. Tevens kwamen veel mensen omdat zij vaker in Leiden waren geweest en nog een keer terug wilden komen. Wat ook genoemd werd, was: door de ligging ten opzichte van iets anders en door een artikel in een reisfolder. 3.5 Vervoermiddel Hoe kwamen de hotelgasten bij het hotel waar zij logeerden? Hierbij ging het om het vervoermiddel waarmee mensen de langste afstand hadden afgelegd om bij hun hotel te komen. Zie tabel 8. Niet verrassend is dat buitenlanders vaak met het vliegtuig komen en Nederlanders niet. Van de Nederlanders komt eenderde met de trein en bijna tweederde met de auto. Van de buitenlanders zijn het vooral de Duitsers (72%) die met de auto naar Leiden komen. Een klein aantal mensen komt per georganiseerde busreis of op een andere manier (fiets of boot). Een te verwaarlozen aantal mensen kwam met het streekvervoer. Tabel 8: Vervoermiddel om naar Leiden te komen Auto Trein Vliegtuig Overig Nederlanders 63% 34% 0% 3% Buitenlanders 42% 19% 33% 6% Totaal 51% 25% 19% 5% 3.6 Ondernomen activiteiten Om na te gaan wat de hotelgasten in Leiden zoal ondernemen tijdens hun verblijf, is ook hier een vraag over gesteld in de enquête. Mensen konden meer activiteiten aangeven. In tabel 9 zijn de resultaten hiervan te zien. Het betreft hier alleen mensen die ook daadwerkelijk iets in Leiden hebben ondernomen. Niet alle hotelgasten gingen de stad in. De activiteit die het meest wordt ondernomen is lunch of diner in een restaurant. 64% van alle ondervraagde hotelgasten heeft dit gedaan. 53% van de mensen gaf aan een stadswandeling te hebben gemaakt en 47% heeft ergens in de stad (o.a. op een terras) wat gedronken. 37% heeft gewinkeld tijdens het bezoek aan Leiden en 24% heeft een museum bezocht. Vrouwen maakten vaker gebruik van de horeca dan mannen en buitenlanders maakten vaker een stadswandeling dan Nederlanders. 8 Hotelgastenenquête 2005

Tabel 9: Ondernomen activiteiten Lunch / diner in restaurant Stadswandeling Iets drinken / terrasje Winkelen Museumbezoek Evenementbezoek Uitgaan Bioscoopbezoek Concert / theater Anders Man 58% 52% 44% 37% 21% 8% 13% 7% 3% 6% Vrouw 74% 56% 51% 39% 30% 13% 6% 1% 4% 12% Nederlanders 64% 39% 53% 37% 23% 16% 12% 6% 4% 10% Buitenlanders 63% 63% 43% 37% 24% 7% 10% 4% 4% 10% Totaal 64% 53% 47% 37% 24% 11% 10% 5% 4% 10% 3.7 Tevredenheid ondernomen activiteiten Na gevraagd te hebben naar de ondernomen activiteiten van de hotelgasten, werd gevraagd of zij aan konden geven hoe zij deze activiteiten waarderen. Per activiteit werd gevraagd of zij hier zeer ontevreden, ontevreden, neutraal, tevreden of zeer tevreden over waren. De uitkomsten staan weergegeven in grafiek 1. Duidelijk te zien is dat de meeste mensen tevreden tot zeer tevreden zijn over de activiteiten die zij hebben ondernomen. Mensen die een stadswandeling hebben gemaakt waren het meest tevreden hierover. 93% gaf aan hier (zeer) tevreden mee te zijn. Mensen die naar de bioscoop zijn geweest of het nachtleven zijn ingedoken waardeerden deze activiteiten relatief laag. Maar ook hier waren de meeste mensen tevreden. Grafiek 1: Tevredenheid ondernomen activiteiten 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Lunch/diner in restaurant Stadswandeling Iets drinken/terrrasje Winkelen Museumbezoek Evenementbezoek Uitgaan Bioscoopbezoek Concert/theater Anders zeer tevreden tevreden neutraal (zeer) ontevreden Hotelgastenenquête 2005 9

Tevens is de hotelgasten gevraagd om een algemeen oordeel te geven over het toeristisch aanbod van Leiden. Er kon geantwoord worden met een rapportcijfer tussen de 1 en de 10, waarbij 1 zeer slecht is en 10 zeer goed. In grafiek 2 staat het resultaat vermeld. De ondervraagde hotelgasten waardeerden het toeristisch aanbod van Leiden meestal met een 7 (22%) of een 8 (41%). 10% gaf een onvoldoende. Gemiddeld waardeerden zij het toeristisch aanbod van Leiden met een 7,6. Nederlanders gaven gemiddeld een 7,5 en buitenlanders een 7,7. Grafiek 2: Tevredenheid toeristisch aanbod Leiden 40 41% 35 30 25 20 22% 15 10 5 4% 6% 9% 8% 11% 0 < 5 5 6 7 8 9 10 3.8 Sterke en zwakke punten van Leiden Aan de hotelgasten is middels een open vraag gevraagd om sterke punten en zwakke punten te noemen van Leiden. In tabel 10 en 11 is te zien welke punten de ondervraagde hotelgasten hebben genoemd. 55% van alle ondervraagde hotelgasten wist een sterk punt van Leiden te noemen. Hierbij scoorden de aspecten historische binnenstad en aardige mensen het hoogst. Nederlanders vinden de historie en de compactheid vaker een sterk punt dan buitenlanders. Meer buitenlanders dan Nederlanders vinden de grachten, het feit dat Leiden een schone stad is en de ligging van Leiden ten opzichte van bv. Amsterdam en de Keukenhof positief. Tabel 10: Sterke punten van Leiden volgens hotelgasten Historie 25% Aardige mensen 23% Alles dichtbij 10% Tabel 11: Zwakke punten van Leiden volgens hotelgasten Parkeren 17% Bewegwijzering 13% Bereikbaarheid binnenstad 12% Openingstijden 11% 10 Hotelgastenenquête 2005

Het zwakste punt volgens de ondervraagde hotelgasten is het parkeren. 33% van de hotelgasten die met de auto kwamen, vond dit een zwak punt van de stad. De bewegwijzering wordt vooral door buitenlanders opgevat als een zwak punt (na de plaatsing van de Leidse loper zijn hier wel minder opmerkingen over gekomen). Verder waren buitenlanders negatiever over de openingstijden en hoge prijzen van bv. musea en restaurants. Nederlanders waren minder te spreken over de bereikbaarheid van de binnenstad en de netheid. 3.9 Bestedingen in de stad In de enquête is gevraagd naar verschillende bestedingen. Zo is er gevraagd naar totale bestedingen, en naar bestedingen aan overnachten, aan musea en evenementen en aan café- en restaurantbezoek. De totale bestedingen zijn inclusief overnachtingen en zonder de reiskosten om bij het hotel te komen. In tabel 12 staan de uitkomsten. Gemiddeld geven hotelgasten per persoon per dag 117,- uit. Ruim de helft hiervan gaat op aan de overnachting. Buitenlanders geven iets meer uit dan Nederlanders, maar het verschil is niet groot. Wel is het zo dat buitenlanders gemiddeld langer blijven (zie paragraaf 3.2). Dus als je per verblijf kijkt in plaats van per dag, geven buitenlanders meer uit. Tabel 12: Bestedingen van hotelgasten in Leiden per persoon per dag Overnachten Museumbezoek Café / 1 restaurant Overig Totaal Nederlanders 62 3 29 16 109 Buitenlanders 67 4 33 17 121 Totaal 65 4 31 17 117 1 Het gemiddelde is berekend over alle respondenten die de vraag over bestedingen hebben beantwoord. Veel daarvan zijn niet naar een museum geweest. Daarom is het bedrag laag. Het gemiddelde bedrag dat mensen die naar een museum zijn geweest aan dat museum uitgaven, is 14,- 3.10 Bekendheid met feit dat Rembrandt 400 jaar geleden in Leiden werd geboren In 2006 is het 400 jaar geleden dat Rembrandt van Rijn in Leiden werd geboren. Dit feit wordt dan ook het hele jaar 2006 in Leiden gevierd. Aan de hotelgasten is gevraagd of zij op de hoogte zijn van het feit dat Rembrandt 400 jaar geleden in Leiden werd geboren. De resultaten staan in tabel 13. In het totaal is de bekendheid van het 400 e geboortejaar van Rembrandt 25%. Nederlanders zijn beter op de hoogte dan buitenlanders. Onder de Nederlanders is het in het westen het meest bekend dat 400 jaar geleden Rembrandt in Leiden werd geboren. Bij de buitenlanders is dit in Duitsland het meest bekend. Als we kijken naar geslacht kunnen we zeggen dat vrouwelijke hotelgasten beter op de hoogte zijn dan mannelijke. Tabel 13: Bekendheid met Rembrandt (% hotelgasten dat weet dat Rembrandt 400 jaar geleden in Leiden werd geboren) Nederlanders 34% Buitenlanders 19% Totaal 25% Hotelgastenenquête 2005 11

4. Conclusies Uit het onderzoek vallen de volgende conclusies te trekken: - Het merendeel van de ondervraagde hotelgasten kwam uit het buitenland. - Bijna de helft van de hotelgasten verblijft 1 nacht in een Leids hotel; het gemiddelde is 2 nachten. Buitenlanders blijven langer dan Nederlanders. - De grootste groep hotelgasten komt naar Leiden voor een korte vakantie. - Veel hotelgasten komen op het idee om naar Leiden te gaan op advies van vrienden of familie. - Het vervoermiddel dat het meest gebruikt wordt door hotelgasten om het hotel te bereiken is de auto. - Naast lunchen en dineren in een restaurant doet bijna de helft van de mensen een stadswandeling als zij in Leiden zijn waar ruim 90% tevreden tot zeer tevreden over is. - De hotelgasten geven gemiddeld een 7,6 voor het toeristische aanbod. - Mensen vinden het feit dat Leiden een spontane stad is en de historie in de stad de sterkste punten. - Parkeren wordt gezien als het zwakste punt voor Leiden. - Nederlandse hotelgasten geven per dag iets minder uit dan buitenlandse hotelgasten. - Een kwart van de hotelgasten is op de hoogte van het feit dat Rembrandt 400 jaar geleden in Leiden werd geboren. 12 Hotelgastenenquête 2005

5. Bijlagen 5.1 Vragenlijst hotelgastenenquête 2005 Graag invullen na afloop van uw verblijf in het hotel! Uw mening telt! Als bezoeker van de regio Leiden willen wij u een aantal vragen stellen. Op dit formulier kunt u uw ervaringen van uw bezoek kwijt. Het invullen kost een paar minuten. Als u per ongeluk het verkeerde vakje hebt aangekruist, moet u het goede vakje helemaal inkleuren: B.v. man vrouw (u heeft nu ingevuld dat u een man bent) Soms wordt gevraagd om een getal in te vullen. Schrijf dan één cijfer per vakje, zodat het hele cijfer binnen het vakje komt. B.v. Met hoeveel personen verbleef u in Leiden? en 0 2 Geen streepjes zetten als u niets hoeft in te vullen! de 1. Uw woonplaats: Land: Land: man vrouw dag maand dag maand Aankomst in hotel: - - - 2005 Vertrek uit hotel: - - 2005 2. Met hoeveel personen van de volgende leeftijden verbleef u in het hotel? (inclusief uzelf) Kinderen 0-14 jaar: Jongeren 15-24 jaar: Volwassenen 25-49 jaar: Senioren 50 jaar en ouder: 3. Heeft u in het verleden al eens overnacht in een hotel in of nabij Leiden? Nee, dit is mijn eerste bezoek Ja, dit is mijn e bezoek 4. Wat is de belangrijkste reden van uw huidige verblijf? (Korte) vakantie ga naar vraag 5 Zakelijk ga naar vraag 6 Bezoek familie of vrienden ga naar vraag 6 Op doorreis ga naar vraag 6 Anders, namelijk: ga naar vraag 6 5. Hoe bent u op het idee gekomen om de regio Leiden te bezoeken? (kruis het antwoord aan dat in uw ogen het belangrijkste is) Op advies/ verhalen van familie/ vrienden/ bekenden Vanwege een evenement dat in de stad wordt gehouden Naar aanleiding van een artikel in krant/ tijdschrift Ik was hier al vaker geweest en wilde nog een keer terugkomen Geen speciale aanleiding Anders, namelijk: Hotelgastenenquête 2005 13

6. Met welk vervoermiddel heeft u de langste afstand afgelegd om naar uw hotel te komen? Auto Trein Touringcar (= georganiseerde busreis) Streekvervoer (= lijndienstbus) Vliegtuig Anders, namelijk: 7. Welke activiteiten, buiten die in uw eigen hotel, heeft u in de stad Leiden ondernomen? Kunt u per activiteit aangeven hoe tevreden u hierover bent? Museum Evenement Ergens wat drinken/ terrasje Lunchen/ dineren in restaurant Bezoek theater/ concert Het maken van een stadswandeling Winkelen Bioscoop Nachtleven/ uitgaan Andere activiteit(en), namelijk: zeer ontevreden neutraal tevreden zeer ontevreden tevreden Ik heb geen activiteiten in de stad Leiden ondernomen ga naar vraag 10 8. Hoe waardeert u het totale toeristische aanbod in de stad Leiden? ZEER 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ZEER SLECHT GOED 9. Wat is volgens u een sterk en wat is een zwak punt van de stad Leiden? Sterk punt: Zwak punt: 10. Hoeveel geld is er gemiddeld per persoon (p.p.) uitgegeven tijdens uw gehele verblijf? (Dit is inclusief overnachting(en) en exclusief reiskosten om in het hotel te komen) Totaal bedrag: p.p. Kunt u globaal aangeven welk deel van dit bedrag is besteed aan: Overnachten p.p. Museum / evenement p.p. Bezoek café / restaurant p.p. Overig p.p. 14 Hotelgastenenquête 2005

11. Wist u voor uw verblijf dat het volgend jaar 400 jaar geleden is dat de schilder Rembrandt van Rijn in Leiden is geboren? Ja Nee 12. Bent u van plan nog eens terug te komen voor een bezoek aan de stad Leiden? Ja Misschien Nee Hartelijk dank voor uw medewerking! De enquête kunt u inleveren bij de balie van uw hotel 5.2 Deelnemende hotels - Hotel de Doelen - Mayflower Hotel - Golden Tulip Hotel Leiden - Hotel Astoria - Accor Hotel Ibis Leiderdorp - Pension Witte Singel - Hotel Nieuw Minerva - Holiday Inn Leiden - Van der Valk Hotel Leiden Hotelgastenenquête 2005 15