Toeristisch bezoek aan steden 2009

Transcriptie

1 Toeristisch bezoek aan steden 2009 april 2010 Bestemd voor: participanten Grote Bickersstraat 74 Postbus AE Amsterdam T (020) I Alle in dit document vermelde gegevens zijn strikt vertrouwelijk. Publicatie en inzage aan derden, geheel of gedeeltelijk, is zonder toestemming van NBTC-NIPO Research beslist niet toegestaan. NBTC-NIPO Research ISO 9001 nbtc-nipo_rapport_ls.dot

2 Maart 2010 Toeristisch bezoek aan steden 2009

3 Bestemd voor: alle participanten Mocht u naar aanleiding van dit rapport vragen hebben of wilt u meer informatie omtrent de (marktstructuur-)onderzoeken van NBTC-NIPO Research dan kunt u kijken op of contact opnemen met een van onderstaande personen. Ook voor onderzoek op maat denken wij graag met u mee. Sjoerd Hilkhuijsen Kees van der Most Ad Schalekamp shilkhuijsen@holland.com kvandermost@holland.com ad.schalekamp@tns-nipo.com nbtc nipo research postadres Postbus MG Leidschendam bezoekadres Vlietweg 15, Leidschendam T I Alle in dit document vermelde gegevens zijn strikt vertrouwelijk. Publicatie en inzage aan derden, geheel of gedeeltelijk, is zonder toestemming van nbtc nipo research beslist niet toegestaan. Maart

4 Inleiding NBTC-NIPO Research is een joint venture tussen het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) en TNS NIPO. De bundeling van toeristische kennis van het NBTC en de onderzoeksmethoden van TNS NIPO zorgen voor betrouwbare en inhoudelijk relevante onderzoeken. NBTC-NIPO Research verzorgt veel maatwerk onderzoeken, maar is ook bekend van marktstructuuronderzoeken als het ContinuVakantieOnderzoek (CVO) en ContinuVrijetijdsOnderzoek (CVTO). Voor u ligt het themarapport, waarin het toeristisch bezoek aan steden in kaart gebracht wordt is het achtste achtereenvolgende jaar dat dit onderwerp onderzocht is. Dit themarapport schetst een beeld van het toeristische bezoek van Nederlanders aan een aantal Nederlandse steden. Ingegaan wordt onder andere op de ondernomen activiteiten, het gebruikte vervoermiddel en de bestedingen. Speciale aandacht is dit jaar besteed aan het herhaalbezoek en de aanleiding van het bezoek. Afbakening van het onderzoek Een toeristisch bezoek aan steden is in het onderzoek als volgt omschreven: alle bezoeken aan een stad (niet de eigen woonplaats) die voor ontspanning en/of plezier worden gemaakt, zoals het bezoeken van een museum, een attractie of evenement, winkelen voor plezier, e.d. Bezoeken om zakelijke redenen, alsmede bezoek aan familie, vrienden of kennissen blijven buiten beschouwing. In 2009 zijn de volgende steden meegenomen in het onderzoek: Alkmaar Breda Eindhoven Almelo Delft Enschede Almere Den Bosch Gouda Amersfoort Den Haag Groningen Amsterdam Deventer Haarlem Arnhem Dordrecht Helmond Hengelo Maastricht Zaanstad Hoorn Rotterdam Zutphen Kampen Schiedam Zwolle Leeuwarden Tilburg Bij het interpreteren van de onderzoeksuitkomsten dient men met de volgende zaken rekening te houden: De gepresenteerde bezoekcijfers hebben alleen betrekking op het bezoek van Nederlanders aan de onderzochte steden. Bezoeken van buitenlandse dag- en verblijfstoeristen blijven derhalve buiten beschouwing. Toeristische bezoeken van inwoners aan hun eigen gemeente zijn tevens buiten beschouwing gelaten. Relatief gezien gaat het bij toeristisch bezoek aan steden in verreweg de meeste gevallen om dagtochten. Uit het CVO basisrapport over 2009 blijkt dat het aantal meerdaagse verblijven (vakanties) in Nederlandse steden beperkt is. De bezoekcijfers in dit rapport zijn reeds doorgerekend naar nationale totalen. Aangezien het om een steekproefonderzoek gaat dient rekening te worden gehouden met marges rond de gepresenteerde aantallen. Uit een nadere analyse blijkt dat sommige personen, met name personen die relatief dichtbij de betreffende stad wonen, een stad zeer vaak uit toeristisch oogpunt bezoeken. Het wel of niet voorkomen van een dergelijk persoon in de steekproef kan de resultaten behoorlijk beïnvloeden. Om die reden worden de resultaten in de het bijgevoegde tabellenrapport op zowel bezoekniveau (aantal bezoeken) als op participatieniveau (aantal personen die de betreffende stad één keer of vaker hebben bezocht) gepresenteerd. Om het effect van zeer extreme uitkomsten enigszins in te perken wordt per bezoeker een maximum van 6 bezoeken per kwartaal per individuele stad aangehouden. De definitie van de stad Den Haag is hier inclusief Kijkduin en Scheveningen. Waar in dit rapport Den Haag voorkomt, wordt altijd Den Haag bedoeld inclusief Kijkduin en Scheveningen. Maart

5 Inhoudsopgave In dit rapport worden significante en relevante verschuivingen ten opzichte van 2008 vermeld evenals verschillen tussen diverse groepen stedenbezoekers. In de bijlagen zijn de tabellen opgenomen. Let hierbij goed op de basis van de gepresenteerde cijfers (aantal bezoekers of aantal bezoeken). Onderzoeksaanpak Het onderzoek naar toeristisch bezoek aan steden vindt plaats door middel van het geavanceerde TNS NIPObase. Evenals het ContinuVakantieOnderzoek, is het onderzoek uitgevoerd middels de CAWI-methode. Bij CAWI (Computer Assisted Web Interviewing) werken respondenten via hun eigen (multimedia) pc mee aan allerlei vormen van onderzoek. Vragenlijsten over de meest uiteenlopende onderwerpen worden via internet ingevuld, op het tijdstip dat de respondent het beste uitkomt. Het onderzoek is gedurende het hele jaar (4 metingen) gehouden als onderdeel van het ContinuVakantieOnderzoek en is voorgelegd aan de CVO-respondenten. Het onderzoek heeft gelopen via TNS NIPObase, een database van huishoudens die via hun eigen PC mee werken aan onderzoek. Om representatieve uitspraken te mogen doen over de Nederlandse bevolking zijn de resultaten waar nodig herwogen. Deze steekproef is zo n personen groot. Voor meer informatie over CAWI onderzoek kunt u bijlage 1 raadplegen Hoofdstuk Overzicht bezoekers en bezoeken in Ontwikkeling aantal bezoekers Hoofdstuk 2 Kenmerken toeristisch bezoek aan steden Ondernomen activiteiten Belangrijkste ondernomen activiteit Bestedingen Vervoermiddel en seizoen Dag van bezoek Bereikbaarheid van de stad Herhalingsbezoek Aanleiding tot bezoek 19 Hoofdstuk 3 Profiel van de stedenbezoekers Leeftijd bezoekers Sociale klasse en provincie van herkomst 22 Bijlagen 23 Bijlage 1 Onderzoeksopzet Bijlage 2 Toelichting WIN-model en sociale klassen Bijlage 2 Vragenlijst Bijlage 3 Tabellen bezoeken Bijlage 4 Tabellen bezoekers Maart

6 HOOFDSTUK 1 Maart

7 1.1 Overzicht bezoeken en bezoekers in 2009 Stad Aantal bezoekers Aantal bezoeken Frequentie Amsterdam Den Haag Rotterdam Maastricht Groningen Arnhem Den Bosch Eindhoven Breda Alkmaar Zwolle Haarlem Amersfoort Deventer Stad Aantal bezoekers Aantal bezoeken Frequentie Delft Leeuwarden Tilburg Dordrecht Enschede Zutphen Hoorn Almere Gouda Almelo Hengelo Schiedam Zaanstad Kampen Helmond Basis = Nederlandse bevolking Bron: CVO 2009 Gekeken naar bezoekers van de stad maken de vier grote steden Amsterdam, Den Haag, en Rotterdam de top 4 uit. Amsterdam ontvangt de meeste bezoekers, gevolgd door Den Haag. is Rotterdam voorbijgegaan in aantallen bezoekers in Rotterdam kent echter een hoge bezoekfrequentie, waardoor deze stad qua aantallen bezoeken op de tweede plaats staat. Helmond heeft in 2009 voor het eerst meegelopen in het onderzoek bezoekers maakten ruim een miljoen bezoeken aan deze stad, waarmee Helmond van alle gemeten steden de hoogste bezoekfrequentie heeft. Maart

8 1.1.1 Ontwikkeling aantal bezoekers Amsterdam Den Haag Rotterdam Maastricht Groningen Arnhem Den Bosch Eindhoven Breda Alkmaar Zwolle Haarlem Amersfoort Deventer Delft Leeuwarden Tilburg Dordrecht Enschede Zutphen Hoorn Almere Gouda Almelo Hengelo Schiedam Zaanstad* Kampen Helmond x bezoekers Over de gehele linie genomen is het bezoek aan steden in 2009 gedaald ten opzichte van een jaar eerder, waarbij de economische crisis onmiskenbaar een rol speelt. Positieve uitzonderingen zijn Eindhoven, Haarlem, Enschede en Zutphen. Voor Zutphen, Enschede, Almelo, Zaanstad, Hengelo en Helmond zijn niet van alle onderzoeksjaren gegevens bekend Basis = toeristische bezoekers aan de betreffende stad Bron: CVO 2009 *Voor 2008 zijn alleen gegevens van de laatste 3 kwartalen bekend Maart

9 Kenmerken toeristisch bezoek aan steden HOOFDSTUK 2 Maart

10 2.1 Ondenomen activiteiten Top Winkelen voor plezier 61% 5 61% Lunchen/dineren in restaurant 3 31% 31% Op terrasje zitten 2 22% 2 Maken van een stadswandeling Bezoek museum Bezoek bioscoop Bezoek evenement Bezoek theater/concert Bezoek aan nachtleven/uitgaan Bezoek aan attractie Basis = alle toeristische bezoeken van onderzochte steden Bron: CVO, 2009 Tijdens 61% van de bezoeken aan de onderzochte steden wordt er gewinkeld voor plezier. Ten opzichte van 2008 is dit een stijging van 2 procentpunt. Doordat de aandelen bezoek aan evenement en theater/concert zijn gedaald, is het aandeel bezoek aan de bioscoop twee plaatsen gestegen. In de tabel op de volgende pagina is per activiteit weergegeven in welke steden deze het meest worden ondernomen. Zo ontstaat een top 5 van populaire steden naar activiteit. In de meeste gevallen zijn de verschillen binnen de top 5 niet al te groot. Uitzonderingen zijn er voor en Amsterdam, waar beduidend meer musea bezocht worden. In Schiedam wordt relatief vaak een bezoek gebracht aan een beauty-wellness centrum. Maart

11 Funshoppen Uit eten in restaurant Op terrasje zitten Bezoek attractie Helmond 81% Maastricht 4 Maastricht Rotterdam Almelo 7 Den Bosch 42% Den Bosch 3 Amersfoort Alkmaar 7 Delft Den Haag 3 Arnhem Hengelo 7 Den Haag 3 Delft Den Haag Maastricht 72% Amsterdam 3 Alkmaar 2 Amsterdam Stadswandeling Bezoek museum Bezoek evenement Bezoek sportwedstrijd Zutphen 2 2 Schiedam 1 Amsterdam Maastricht 2 Amsterdam 20% Deventer Enschede Deventer 2 Delft Dordrecht Groningen Delft 1 Den Bosch Gouda Eindhoven Kampen Arnhem Amsterdam Breda Bezoek bioscoop Bezoek theater/concert Bezoek aan nachtleven / uitgaan Bezoek wellness/sauna/ beautycentrum Enschede Amsterdam Eindhoven Schiedam Rotterdam Den Haag Haarlem Almelo 2% Leeuwarden Rotterdam Amsterdam Eindhoven 2% Den Haag Breda Tilburg Tilburg 2% Eindhoven Gouda Den Haag Hoorn 2% Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

12 2.1.1 Belangrijkste ondernomen activiteit Helmond Alkmaar Almelo Hengelo Hoorn Zwolle Almere Breda Enschede Groningen Dordrecht Leeuwarden Kampen Zaanstad Eindhoven Den Bosch Arnhem Gouda Amersfoort Haarlem Maastricht Zutphen Rotterdam Schiedam Tilburg Deventer Delft Amsterdam Den Haag % % 52% 51% 50% % 42% % % % % 1 Voor alle steden is winkelen voor plezier de belangrijkst ondernomen activiteit tijdens een bezoek. Voor Helmond, Alkmaar, Almelo en Hengelo geldt dat voor meer dan 6 op de 10 bezoeken funshoppen de belangrijkste activiteit is. Ten opzichte van de andere steden is voor Delft en Deventer lunchen/dineren in een restaurant een belangrijke ondernomen activiteit. Hetzelfde geldt voor voor wat betreft museumbezoek. Bezoekers aan Schiedam, Zaanstad en leiden geven relatief vaak aan geen belangrijkste ondernomen activiteit te hebben. Voor Den Haag is een bezoek aan het strand vaak de belangrijkste ondernomen activiteit. 0% 2 50% 7 100% Winkelen voor plezier Lunchen/dineren in restaurant Bezoek evenement Bezoek museum Het maken van een stadswandelling Bezoek theater/concert Overig Geen belangrijkste activiteit Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

13 2.2 Bestedingen Totale bestedingen Geen geld uitgegeven >0 =5 >5 =10 >10 =20 > 20 =50 > 50 =100 > 100 Weet niet meer winkels 31% 1 2 Bestedingen in winkels en horeca 2 1 Gemiddeld wordt er in de onderzochte steden 43,40 uitgeven per persoon per bezoek*. In bijna de helft van de bezoeken ligt het bestede bedrag tussen de 20 en de 100 euro. van de bezoekers aan de steden geeft aan geen geld te hebben uitgegeven. In winkels wordt gemiddeld 4 van de totale bestedingen uitgegeven, in de horeca 41%. In 81% van de bezoeken wordt er geld uitgegeven in de horeca, in 6 van de bezoeken wordt er geld uitgegeven in winkels. Tijdens 1 van de bezoeken aan Schiedam wordt geen geld uitgegeven, tijdens bijna de helft van de bezoeken 20 euro of minder. Dit leidt tot een laag gemiddeld besteed bedrag per bezoek. Dit heeft deels te maken met het lage aandeel van de bezoeken waarin gewinkeld wordt voor plezier (Schiedam 50%). Steden waarbij dit aandeel hoger ligt, zoals Helmond (81%) en Maastricht (72%) kennen ook hogere bestedingen per bezoek. horeca 1 50% 1 *De bezoekers die geen geld uitgeven en de weet niet categorie zijn hierbij buiten beschouwing gelaten 0% 2 50% 7 100% Geen geld uitgegeven Helft of minder Groot deel (51-90% van totaal) (Zo goed als) alles Basis = alle toeristische bezoeken van onderzochte steden Bron: CVO, 2009 Maart

14 Schiedam Gouda Zwolle Almere Tilburg Zaanstad Delft Helmond Zutphen Dordrecht Hengelo Amersfoort Groningen Breda Deventer Enschede Haarlem Kampen Leeuwarden Eindhoven Rotterdam Amsterdam Arnhem Den Bosch Den Haag Hoorn Almelo Alkmaar Maastricht Totale bestedingen per stad % % 20% 1 22% % 2 22% 20% 2 22% % 22% % % 20% % 41% 2 20% 2 32% 20% 22% Gem. bestedingen per persoon 26,- 41,- 46,- 39,- 37,- 48,- 34,- 52,- 33,- 45,- 40,- 44,- 43,- 43,- 52,- 38,- 40,- 43,- 34,- 38,- 48,- 42,- 44,- 46,- 40,- 46,- 41,- 44,- 37,- 45,- 53,- Schiedam Gouda Zwolle Almere Tilburg Zaanstad Delft Helmond Zutphen Dordrecht Hengelo Amersfoort Groningen Breda Deventer Enschede Haarlem Kampen Leeuwarden Eindhoven Rotterdam Amsterdam Arnhem Den Bosch Den Haag Hoorn Almelo Alkmaar Maastricht -2 0% 2 50% 7 100% Geen geld uitgegeven >0 =20 >20 =50 >50 =100 > 100 Weet niet meer Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

15 2.3 Vervoermiddel en seizoen Helmond Hengelo Almelo Almere Kampen Zwolle Amersfoort Breda Zaanstad Hoorn Zutphen Deventer Leeuwarden Alkmaar Enschede Gouda Tilburg Groningen Schiedam Eindhoven Arnhem Maastricht Den Bosch Haarlem Den Haag Dordrecht Delft Rotterdam Amsterdam Vervoermiddel % 71% 71% % 60% 60% % % % 1 21% 1 0% 2 50% 7 100% Auto Trein Fiets Streekvervoer Ander vervoermiddel Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Seizoen van bezoek oktoberdecember; 2 juli-september; 2 januari-maart; 2 april-juni; 2 Basis = toeristische bezoeken van onderzochte steden Bron: CVO, 2009 Voor de meeste steden is de auto het meest gebruikte vervoermiddel om de stad te bereiken. Alleen voor Amsterdam en geldt dit niet, deze steden hebben een groter aandeel bezoekers dat met de trein komt. Relatief veel bezoekers aan Dordrecht en Delft bereiken de stad per fiets, voor Schiedam en Rotterdam geldt dat veel bezoekers deze steden met het streekvervoer bereiken. De verschillen tussen de steden naar seizoen zijn niet bijzonder groot. De enige uitzondering vormt Kampen waar 4 van de bezoeken in de periode juli-september 2009 gemaakt zijn. Maart

16 2.5 Dag van bezoek Kampen Zutphen Leeuwarden Hengelo Delft Alkmaar Maastricht Tilburg Amsterdam Groningen Arnhem Schiedam Den Bosch Eindhoven Helmond Almelo Den Haag Dordrecht Haarlem Zwolle Amersfoort Gouda Rotterdam Breda Deventer Hoorn Almere Enschede Zaanstad 60% % 50% 50% % % % % 4 42% % 1 1 2% 2% 2% 2% Grofweg de helft van de bezoeken wordt doordeweeks gedaan en de helft in het weekend. Almere, Enschede, Zaanstad, Breda, Hoorn en Deventer kennen een lager aandeel doordeweekse bezoeken. Bezoeken aan Schiedam, Den Haag, Almere, Rotterdam en Amsterdam worden relatief veel op zondag gedaan. Voor het bezoek verspreid over alle dagen van de week kunt u bijlage 4 raadplegen. 0% 20% 60% 80% 100% Doordeweeks Zaterdag Zondag Weet niet Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

17 Funshoppen op zondag Den Haag Almere Rotterdam Schiedam Tilburg Amsterdam Leeuwarden Eindhoven Zaanstad Enschede Haarlem Hoorn Den Bosch Arnhem Breda Zwolle Alkmaar Amersfoort Groningen Hengelo Maastricht Delft Gouda Deventer Dordrecht Helmond Zutphen Almelo Kampen 0% 0% 2% 2% 2% 2% 2% % Voor alle bezoeken waarbij men aangegeven heeft dat winkelen voor plezier de belangrijkste activiteit was is hiernaast aangegeven welk aandeel hiervan op zondag heeft plaatsgevonden. 21% van de bezoeken aan Den Haag waarbij funshoppen de belangrijkste activiteit was vond plaats op zondag. Ook voor Almere, Rotterdam, en Schiedam ligt dit aandeel relatief hoog. In Almelo en Kampen wordt niet/nauwelijks gewinkeld voor plezier op zondag. 0% 1 20% 2 Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad waarbij funshoppen de belangrijkste activiteit was Bron: CVO, 2009 Maart

18 2.6 Bereikbaarheid van de stad Goede bereikbaarheid met de auto Duidelijke bewegwijzering Eenvoudig parkeren Alkmaar - 4,3-4,0-3,8 Almelo - 4,4-4,0-4,0 Almere - 4,4-4,1-4,1 Amersfoort 4,2 4,3 3,9 4,1 3,9 4,0 Amsterdam 3,7 3,6 3,5 3,5 2,9 3,0 Arnhem - 4,2-3,7-3,7 Breda 4,3 4,5 4,0 4,0 3,8 4,0 Delft 3,9 4,0 3,5 3,8 3,2 3,5 Den Bosch 4,1 4,2 3,9 3,9 3,4 3,6 Den Haag 3,9 3,8 3,7 3,8 3,3 3,3 Deventer 4,2 4,3 4,0 4,1 3,7 4,0 Dordrecht 4,2 4,3 3,9 3,9 3,5 3,9 Eindhoven - 4,1-3,9-3,8 Enschede - 4,3-4,0-4,0 Gouda 3,7 4,0 3,7 3,8 3,1 3,3 Groningen 4,2 4,2 3,8 3,9 3,5 3,6 Haarlem 4,1 4,2 3,9 3,9 3,6 3,5 Helmond - 4,7-4,5-4,3 Hengelo 4,4 4,3 4,0 4,0 4,0 4,1 Hoorn - 4,4-4,0-4,0 Kampen - 4,6-4,1-3,8 Leeuwarden 4,3 4,3 4,0 4,1 4,0 3,9 3,9 4,0 3,7 3,7 3,4 3,2 Maastricht 4,1 4,1 4,0 3,9 3,5 3,5 Rotterdam 4,1 4,1 3,9 3,9 3,6 3,6 Schiedam 4,0 4,2 3,8 3,9 3,8 3,6 Tilburg 4,3 4,2 4,0 3,9 3,8 3,9 3,9 3,6 3,6 3,7 3,5 3,4 Zaanstad - 4,2-4,0-3,9 Zutphen - 4,5-4,2-4,1 Zwolle - 4,5-4,2-3,9 Wat bereikbaarheid met de auto, de bewegwijzering en parkeren betreft scoort Helmond het best. Op een vijfpuntsschaal waarbij een 5 staat voor helemaal mee eens en een 1 voor helemaal mee oneens scoort Helmond op het aspect goede bereikbaarheid per auto zelfs een 4,7. Op ditzelfde aspect laat Gouda ten opzichte van 2004 de grootste verbetering zien. Naast Helmond scoren ook Zutphen en Zwolle goed op het aspect duidelijke bewegwijzering. Bezoekers waarderen deze met een 4,2. Vooral bezoekers aan Dordrecht geven een hogere waardering aan eenvoudig parkeren. Lag dit 5 jaar geleden nog op een 3,5, in 2009 is dit gestegen naar een 3,9. Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

19 2.7 Herhalingsbezoek Alkmaar Almelo Almere Amersfoort Amsterdam Arnhem Breda Delft Den Bosch Den Haag Deventer Dordrecht Eindhoven Enschede Gouda Groningen Haarlem Helmond Hengelo Hoorn Kampen Leeuwarden Maastricht Rotterdam Schiedam Tilburg Zaanstad Zutphen Zwolle % 71% 81% 7 80% % % 7 72% % % % 1% Veruit de meeste bezoekers aan de steden hebben deze in de 12 maanden voor het betreffende bezoek ook aangedaan. Het aandeel first-time visitors is het hoogst voor Almere, waar 1 aangeeft de stad voor het eerst te bezoeken. 0% 20% 60% 80% 100% First-time visitor Afgelopen 12 maanden bezocht 1-3 jaar geleden bezocht Langer geleden bezocht Weet niet Basis = toeristische bezoeken aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

20 2.8 Aanleiding tot bezoek Hengelo Tilburg Amsterdam Haarlem Maastricht Almelo Breda Arnhem Hoorn Alkmaar Deventer Zutphen Den Bosch Dordrecht Eindhoven Delft Schiedam Den Haag Groningen Kampen Enschede Gouda Leeuwarden Zwolle Helmond Amersfoort Rotterdam Zaanstad Almere 22% 2 20% 1 21% % % % % 4 32% 32% 32% % % % 50% % 41% 41% 41% % In 2009 is er gevraagd naar de aanleiding van het bezoek indien deze voor het eerst gemaakt werd. Hoe is men op het idee gekomen de stad te bezoeken? In veel gevallen is er geen sprake van een speciale aanleiding tot het bezoek. Een groot deel van de bezoeken aan Arnhem zijn gemaakt naar aanleiding van een artikel in een krant/tijdschrift. Adviezen van vrienden/kennissen geven verhoudingsgewijs vaak aanleiding tot een bezoek aan Zutphen, Deventer en Haarlem. 0% 20% 60% 80% 100% Artikel in krant/tijdschrift Programma op de tv/radio Advies/verhalen van familie/vrienden Evenement in de stad Andere reden Geen speciale aanleiding Weet niet Basis = bezoeken die voor het eerst gemaakt worden aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

21 Profiel van de stedenbezoekers HOOFDSTUK 3 Maart

22 3.1 Leeftijd bezoekers Amersfoort Almere Helmond Hoorn Zaanstad Almelo Rotterdam Alkmaar Zwolle Arnhem Den Haag Kampen Tilburg Amsterdam Gouda Leeuwarden Breda Deventer Eindhoven Hengelo Maastricht Delft Enschede Groningen Haarlem Den Bosch Schiedam Zutphen Dordrecht NL bevolking 21% 20% 20% 20% % 31% % 2 31% 3 31% % 41% % 3 42% 42% % 31% 3 42% Amersfoort trekt relatief gezien veel kinderen als bezoekers (0-14 jaar), terwijl senioren (50+ jaar) veelal een bezoek brengen aan Zutphen, Dordrecht en Kampen. Ten opzichte van de Nederlandse bevolking is er voor de meeste steden een oververtegenwoordiging van senioren en een ondervertegenwoordiging van kinderen. 0% 2 50% 7 100% kinderen (0 t/m 14 jaar) volwassenen (25 t/m 49 jaar) jongeren (15 t/m 24 jaar) senioren (50+ jaar) Basis = toeristische bezoekers aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Maart

23 3.2 Sociale klasse en provincie van herkomst Zaanstad Hoorn Schiedam Dordrecht Delft Gouda Helmond Alkmaar Eindhoven Hengelo Rotterdam Breda Den Bosch Almelo Haarlem Tilburg Arnhem Leeuwarden Zutphen Enschede Den Haag Zwolle Amsterdam Kampen Maastricht Amersfoort Deventer Groningen Aandeel bezoekers uit de eigen provincie % % (Zuid- en Noord-Holland; 1) (Gelderland 3) (Friesland 1) Almere (Noord-Holland; 31%) 0% 2 50% 7 100% Basis = toeristische bezoekers aan de betreffende stad Bron: CVO, 2009 Sociale klasse bezoekers % A (NL: 1) B boven (NL: 32%) B onder (NL: ) C/D (NL: 3) Basis = toeristische bezoekers van onderzochte steden Bron: CVO, 2009 Van de bezoekers van Zaanstad komt tweederde uit de eigen provincie., Deventer, Groningen en Almere zijn de enige steden die meer bezoekers uit een andere provincie trekken. De provincie(s) waar voor deze steden de meeste bezoekers vandaan komen staan vermeld tussen de haakjes. Ook de bijbehorende percentages zijn hier te vinden. De sociale klassen van de bezoekers van alle onderzochte steden komen grotendeels overeen met de verdeling van de Nederlandse bevolking. De grootste klassen zijn B boven en C/D. Zutphen (2), Haarlem (2) en (22%) ontvangen relatief veel bezoekers uit sociale klasse A, Almelo (42%) uit klasse C/D. Maart