Gewijzigd raadsvoorstel Gemeente Delft Aan de gemeenteraad Van Datum Pfh. Steller tel.nr. e-mail Doelstelling Registratie nr. college van B&W 31 mei 2016 Aletta Mekker Auke van der Heide / Jaap van den Berg 0652739395 / 0653899348 avdheide@delft.nl / ivdbera@delft.nl alle doelstellingen 2781959 0e!CïJffhtefv-2) 85-08- Onderwerp : Kadernota 2016 Gevraagde beslissing: 1. vaststelling van de Kadernota 2016; 2. vaststelling 12e Begrotingswijziging 2016 die is gekoppeld aan het actueel meerjarenbeeld in de Kadernota 2016; 3. een nieuwe bestemmingsreserve Parelfonds in te stellen. Doelstelling: Aanjagen van en het uitvoering geven aan de hoofdopgaven uit het rapport Delft, parel in de Randstad (i.c. wonen, werken, bereikbaarheid en toerisme), het vergroten van de kans op cofinanciering door andere partijen en het leveren van een bijdrage aan het verdienmodel van de stad. Overeenkomstig de uitgangspunten van de nota Reserves, Voorzieningen en Investeringen wordt deze bestemmingsreserve ingedeeld in de categorie Bestemmingsreserves ten behoeve van de beleidsuitvoering; 4. vaststellen van de 13e Begrotingswijziging, gekoppeld aan het Parelfonds in de Kadernota 2016; 5. vaststelling van de 1e ARB 2016 (7e begrotingswijziging 2016). Samenvatting Hierbij bieden wij u de Kadernota 2016 aan. De kadernota geeft de financiële en beleidsmatige kaders voor de Programmabegroting 2017-2020. In het beleidsmatig kader zetten we de koers voor versnelling van de transformatie van onze stad. Op weg naar 2025 zien wij een aantal stedelijke opgaven die moeten worden opgepakt en waarin geïnvesteerd moet worden. De adviezen uit het rapport Delft, parel in de Randstad geven hier inhoud aan. De uitwerking doen wij samen met partijen in en buiten Delft in het programma 'Nieuw Elan. Vanuit het programma zorgen we voor samenhang en verbinding met de andere grote opgaven voor de komende tijd: verdere ontwikkelingen in het sociaal domein en de implementatie van de Omgevingswet. Bij het financiële kader geven we een overzicht van de financiële positie (begrotingsevenwicht, weerstandscapaciteit, schuldpositie, investeringsruimte, actueel meerjarenbeeld) en een beschrijving van de strategie. Daarna volgt een toelichting op de focus t/m 2018 (agenda en uitvoering) en de actualisering van het Bestuursprogramma 2014-2018. 1
Bij de kadernota worden aangeboden: de Staat van Delft, de stand van zaken van de uitvoering van het Bestuursprogramma 2014-2018. De 12e en 13e begrotingswijziging. Deze betreffen voorstellen gekoppeld aan de kadernota. NB: bijlagen zijn nagezonden. De 1e ARB (7e begrotingswijziging 2016). NB: bijlage bijlagen is nagezonden. De Bezuinigingsmonitor. 1. Aanleiding De kadernota (plus bijbehorende begrotingswijzigingen) is onderdeel van de planning & controlcyclus en opgenomen in het ordevoorstel Planning & Control. Met de kadernota worden de kaders bepaald voor de begrotingsvoorbereiding 2017. 2. Bevoegdheid De kadernota wordt ter vaststelling aan de raad aangeboden. Wijzigingen in de programmabegroting zijn krachtens het Besluit Begroting en Verantwoording voorbehouden aan de gemeenteraad. 3. Historie / relatie met eerdere besluiten/proces De Kadernota 2016 sluit aan op de Programmabegroting 2016-2019 alsmede op de Jaarstukken 2015. Op basis van voortschrijdende inzichten worden de financiële en beleidsmatige kaders bepaald. In de 12e begrotingswijziging zijn de taakmutaties vanuit het gemeentefonds verwerkt en de mutaties in 2016 van het meerjarenbeeld. Naast deze begrotingswijziging die is gekoppeld aan de kadernota is de afspraak gemaakt dat beleidsarme en budgetneutrale wijzigingen in een verzamelwijziging (ARB) bij een beleidscyclusproduct aan de raad worden aangeboden. De 1e ARB (7e begrotingswijziging 2016) betreft een budgetneutrale begrotingswijziging op doelstellingsniveau als gevolg van de inrichting van het nieuwe financiële systeem en inrichting van de nieuwe organisatie, met name invulling van taakstellingen. Met deze kadernota en de aanvullende brief over het Parelfonds geven we invulling aan de moties Criteria verlaging OZB en houdbaarheid stadsschuld (d.d. 5 november 2015), Precario op kabels en leidingen (d.d. 5 november 2015), Stadsbouwmeester (d.d. 17 december 2015) en Uitvoeringsagenda Deetman (d.d. 31 maart 2016). Ook hebben we in deze kadernota de toezeggingen zoals gedaan tijdens het raadsdebat van 31 maart om de parels in de gewone economie extra te markeren en nadere informatie op te nemen over de betekenis van de stad als campus en de campus als stad opgenomen. Ter afdoening van de motie Precario op kabels en leidingen ontvangt de raad in mei het verslag Onderzoek precario en een brief gericht aan Stedin. We beschouwen de overige moties en toezeggingen als afgedaan. 2
4. Wat willen we bereiken? (Beoogd effect) In de kadernota 2016 stellen we de kaders voor de Programmabegroting 2017-2020. Beoogde effecten zijn een duurzaam financieel gezonde stad. Dat is in het belang van Delft, de regio, de provincie en het Rijk. Als het verdienmodel van de stad op termijn versterkt wordt, leidt dat per saldo ook tot een meer draagkrachtige bevolking en een sterker bedrijfsleven. Delft financieel gezond Mede door de inzet van de afgelopen jaren is Delft op weg naar een duurzaam financieel gezonde situatie. De vraag is nu: Hoe kan de gemeente, zowel op korte als op lange termijn, bijdragen aan een lokale en regionale vitale economie? Wij vinden de stadsschuld nog altijd hoog, maar wel beheersbaar: hij daalt vanaf 2018 omdat we op een reguliere wijze aflossen en we in de gemeentebegroting de middelen hebben om de lage- rente die op de stadsschuld rust te betalen. De schuld voldoet volgens een realistisch scenario in 2022 aan de afgesproken norm. OZB We zullen de voorgenomen stijging van de OZB in 2017 en 2018 niet doorvoeren. Dat betekent dat de OZB-tarieven niet stijgen in de Programmabegroting 2017-2020, behoudens indexering. Vanaf 2018 wil het college de OZB verlagen. Hierbij wordt een balans gezocht tussen de omvang van de investeringsruimte en de mate van lastenverlichting. Het precieze percentage van deze verlaging wordt volgend jaar vastgesteld in de volgende programmabegroting. Dan zijn ook de lokale effecten van de mei- en septembercirculaire duidelijk. Bestuursprogramma Het college heeft het bestuursprogramma geëvalueerd (zie Staat van Delft). Op dit moment zijn acht van de tien gestelde doelen gerealiseerd. Het bestuursprogramma kan geplaatst worden in de lijn van de meerjarige opgaven waar Delft voor staat. Het herijkte bestuursprogramma brengt focus en versnelling aan tot 2018. Het college omarmde de motie Uitvoeringsagenda Deetman om samen met de stad te werken aan een uitvoeringsagenda. We gaan de adviezen uit het rapport Delft, Parel in de Randstad de komende twee jaar uitvoeren. Perspectief Delft in 2025 In deze kadernota kijken we vooruit naar 2025. Op 31 maart heeft uw raad in ruime meerderheid onderschreven dat het belangrijk is dat college en gemeenteraad nu samen de koers voor de toekomst uitzetten. In de kadernota is de nota Perspectief 2025 gebruikt, zijn maatschappelijke trends geanalyseerd en de uitkomst hiervan is samengevoegd met de vijf aanbevelingen uit het adviesrapport Delft, Parel in de Randstad. In deze kadernota leest u per thema de langetermijnopgave. Dat is nodig om de komende jaren koersvast te blijven besturen, ook om zekerheid te bieden aan externe partijen. Zo kunnen we krachten, inzet van mensen en investeringen blijvend bundelen. Voor de begrotingswijzigingen is instemming van de raad benodigd ter voorkoming van begrotingsonrechtmatigheid. Tevens worden door middel van deze wijziging de budgetten van de doelstellingen geactualiseerd. 3
5. Wat gaan we daarvoor doen? (Oplossingsrichtingen / kanttekeningen) In deze kadernota heeft het college gekozen voor een combinatie van maatregelen die elkaar versterken: In de Programmabegroting 2017-2020 sturen we op een structureel positief begrotingssaldo en op een weerstandscapaciteit die toereikend is voor het risicoprofiel. Ten aanzien van de stadsschuld kiest het college voor het nu niet verder reduceren van de schuld. Belangrijkste argumenten hiervoor zijn dat: De stadsschuld zonder bijsturing al vanaf 2018 gaat dalen (op voorwaarde dat voldoende aflossingscapaciteit aanwezig, een monitor bewaakt dit). De stadsschuld (veel) minder hoog is na correctie voor de balansneutrale geldstromen met OBS (zoals ook de provincie Zuid-Holland heeft geconcludeerd in de begrotingsscan). De kosten van de stadsschuld zijn relatief laag (a.g.v. de lage rente) en afgedekt in de begroting (inclusief een opslag voor het risico van rentestijging). Bij de woonlasten draaien we de voorgenomen stijging van de OZB in 2017 en 2018 terug en komen volgend jaar met een voorstel voor verlaging vanaf 2018. De financiële gezondheid bepaalt dan in hoeverre het lastenniveau van 2014 bereikbaar is. De introductie van de hondenbelasting stellen we een jaar uit. Nadat duidelijkheid bestaat over de mogelijkheden voor precarioheffing op kabels en leidingen, doen we een definitief voorstel. Bestemmingsreserve Parelfonds Voor uitvoering van de aanbevelingen uit het rapport Delft, Parel in de Randstad in het programma Nieuw Elan introduceren we voor de periode t/m 2018 het Parelfonds in de vorm van een bestemmingsreserve met een omvang van 7 miljoen. De benodigde middelen zijn beschikbaar vanuit de begrotingsoverschotten in 2016 t/m 2018. De inzet van middelen uit het Parelfonds moet passen binnen de hoofdopgaven uit het rapport Delft, parel in de Randstad. Daarnaast moet de inzet van middelen de kans op cofinanciering (subsidie) van andere partijen vergroten en een bijdrage leveren aan het verdienmodel van de stad. Met de middelen in het Parelfonds kan Delft samen met andere partijen investeren in de toekomst van Delft. Dit jaar is 0,5 miljoen nodig om de belangrijkste onderwerpen voortvarend op te pakken. Een nadere uitwerking is opgenomen in een aparte brieften behoeve van de commissie- en raadsbehandeling van deze kadernota. Hierbij hoort ook een begrotingswijziging voor instelling van de reserve Parelfonds en de onttrekking van de benodigde middelen voor 2016. Dit is de 13e Begrotingswijziging 2016. Voor de periode na 2018 reserveren we structurele investeringsmiddelen die voortvloeien uit het programma Nieuw Elan. Concretisering volgt bij de nadere uitwerking van het programma. De uitvoering van het advies Delft, Parel in de Randstad wordt ondersteund vanuit een aantal lopende beleidstrajecten die (deels) de opgaven verder definiëren en uitwerken. Wij werken op dit moment ook aan een cultuurkader en een toeristische visie, uiteraard ook samen met partners. Deze visie werkt (deels) Delft als must-see bestemming verder uit. In de woonvisie zullen wij de transformatieopgave van de woningvoorraad verder definiëren, ook in regionaal perspectief. Daarnaast komen wij in deze bestuursperiode met een uitvoeringsplan voor de Omgevingswet. De veranderingen in het sociaal domein blijven ook de komende jaren onze aandacht vragen. 4
Op basis van de Kadernota kan de begrotingsvoorbereiding ter hand worden genomen en kunnen de 3 W-vragen beantwoord worden: 1. Wat willen we bereiken? 2. Wat gaan we daarvoor doen? 3. Wat mag het kosten? 6. Wat mag het kosten? (Financiële paragraaf) In de Programmabegroting 2017-2020 wordt in de verschillende hoofdstukken per doelstelling het budgettaire kader voor het komende begrotingsjaar vastgelegd. Hierbij wordt rekening gehouden met het verbeteren van de schuldpositie en de weerstandscapaciteit, het actuele meerjarenbeeld en de realisatie van de bezuinigingen. 7. Communicatie Nadat de kadernota is aangeboden aan de raad, worden de media geïnformeerd via een persbericht. 8. Verdere procedure Na vaststelling van de Kadernota wordt de Programmabegroting 2017-2020 voorbereid. De begrotingswijzigingen worden in tweevoud, tezamen met het raadsvoorstel en raadsbesluit aan de provincie gezonden. Bijlagen: Kadernota 2016 Staat van Delft Bezuinigingsmonitor 12e Begrotingswijziging 2016 (nazending) 13e Begrotingswijziging 2016 (nazending) 1e ARB 2016 (7e begrotingswijziging 2016) (nazending 29 april) Hoogachtend, Het college van burgemeester en wethouders van Delft, mr. drs. G.A.A. Verkerk.burgemeester, mr. J. Krul.secretaris. 5
Raadsbesluit Datum Registratie nr. Onderwerp : 30 juni 2016 :2781959 : Kadernota 2016 De raad van de gemeente Delft; Gelezen het voorstel van het college van 31 mei 2016; BESLUIT: 1. de Kadernota 2016 vast te stellen; 2. de 12e Begrotingswijziging vast te stellen; 3. een nieuwe bestemmingsreserve Parelfonds in te stellen. Doelstelling: Aanjagen van en het uitvoering geven aan de hoofdopgaven uit het rapport Delft, parel in de Randstad (i.c. wonen, werken, bereikbaarheid en toerisme), het vergroten van de kans op cofinanciering door andere partijen en het leveren van een bijdrage aan het verdienmodel van de stad. Overeenkomstig de uitgangspunten van de nota Reserves, Voorzieningen en Investeringen wordt deze bestemmingsreserve ingedeeld in de categorie Bestemmingsreserves ten behoeve van de beleidsuitvoering; 4. de 13e Begrotingswijziging vast te stellen; 5. de 1eARB vastte stellen. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 30 juni 2016. 6