2. Motivering In deze beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen wordt de beleidsnota van 2009 geactualiseerd

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Aan : Raad van Geertruidenberg Raadsvergadering : 28 januari 2016 Agendanummer : 08 Datum collegebesluit : 8 december 2015 Onderwerp : Beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen 0. Samenvatting De beleidsnota Risicomanagement en Weerstandsvermogen van 2009 is alweer van een aantal jaar geleden. De onderdelen zoals opgenomen in de nota zijn voor het overgrote deel nog actueel. Op onderdelen is echter aan te bevelen mede gelet op wijzigingen in wet- en regelgeving om de beleidsnota te actualiseren. In de geactualiseerde beleidsnota hebben de gevolgen van de wet- en regelgeving een plaats gekregen. Zoals de nieuw op te nemen kengetallen in de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. Daarnaast is in de actualisatie aandacht besteed aan de op te nemen componenten in de beschikbare weerstandscapaciteit en aan de hoogte van de weerstandsratio. 1. Aanleiding De huidige Beleidsnota Risicomanagement en weerstandsvermogen is van juli Door de Rekenkamer West-Brabant is in 2014 een onderzoek gedaan naar het risicomanagement in de gemeente Geertruidenberg. Gelet op de uitkomsten uit dit onderzoek en de wijzigingen in de wet- en regelgeving ten aanzien van risicomanagement in 2015 is de beleidsnota Risicomanagement en weerstandsvermogen geactualiseerd. 2. Motivering In deze beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen wordt de beleidsnota van 2009 geactualiseerd De geactualiseerde nota vormt de basis voor het beleid dat de gemeente voert aangaande de weerstandscapaciteit en de risico s. Dit vindt zijn weerslag in de wettelijk voorgeschreven paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing bij de begroting en het jaarverslag. De paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing bevat een inventarisatie van de risico s en weerstandscapaciteit en het beleid hieromtrent. Risicomanagement is een cyclisch en dynamisch proces dat gekoppeld is aan de P&C-cyclus middels de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Hiernaast wordt door het opnemen van risico s in het format van college- en raadsvoorstellen risico s tijdig onderkend. Risico s dienen na identificatie te worden geanalyseerd en beoordeeld. Vervolgens kunnen maatregelen worden ontworpen en geïmplementeerd bij de onderkende risico s, zodat deze risico s tot een aanvaardbaar niveau worden gereduceerd. De kwaliteit van risicomanagement hangt samen met het ambitieniveau dat de gemeente nastreeft en de capaciteit en middelen waarover wordt beschikt. Halfjaarlijkse actualisatie van de risico s met bijbehorende kansen en gevolgen (bij begroting en jaarverslag) leidt tot een vollediger en betrouwbaarder risicoprofiel in de tijd. Bovendien wordt het risicobewustzijn in de gemeente hierdoor versterkt. Om risicomanagement gemeentebreed te kunnen verankeren, zijn doelstellingen geformuleerd: 1. Beheersen van processen; 2. Stimuleren en vergroten risicobewustzijn van de gemeentelijke organisatie;

2 3. Inzicht krijgen in de risico s die de gemeente loopt; 4. Optimaliseren van de risicokosten (kosten van preventie, verzekeringspremies en eigen schades); 5. Voldoen aan de wettelijke verplichting (BBV); 6. Bevorderen van vertrouwen in de gemeente; 7. Beheersen weerstandsvermogen binnen de vastgestelde bandbreedtes. Aan de hand van de doelstellingen zijn activiteiten bepaald om het gewenste resultaat ten aanzien van risicomanagement te bereiken. In deze nota zijn taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden benoemd voor de gemeenteraad, het College van B&W, het MT, de clustercoördinatoren en de risicomanagementcoördinator. Voor de beschikbare weerstandscapaciteit zijn de op te nemen elementen benoemd. Daarnaast wordt de hoogte van de ratio van het weerstandsvermogen voorgesteld. Aan de nieuwe wettelijk op te nemen onderdelen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing, de kengetallen en de beoordeling van de kengetallen, zijn afzonderlijke paragrafen gewijd. Aanpassingen nota Risicomanagement en weerstandsvermogen. Onderstaand worden de belangrijkste wijzigingen benoemd. Paragraaf 2.1 Wettelijk kader. Afgelopen juli 2015 is een aanvulling gepubliceerd op de regelgeving Besluit Begroting en Verantwoording. De aanvulling betreft voorschriften voor het opnemen van kengetallen in de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing. Paragraaf 2.3 Begripsbepalingen De definitie van risico is breder weggezet in de nota naar aanleiding van de aanbevelingen vanuit het Rekenkameronderzoek. In de weerstandsparagrafen van de P&C documenten vanaf de begroting 2015 is deze bredere definitie al verwoord. De bredere definitie luidt: De kans op een gebeurtenis met een effect op het behalen van de door de organisatie gestelde doelstellingen. Paragraaf 2.4 Risicomanagementproces De definitie van risicomanagementproces is aangepast. Evenals bij de definitie van risico is ook hier de bredere definitie effect op doelstellingen van de organisatie gehanteerd. Paragraaf Beschikbare weerstandscapaciteit en Elementen Weerstandscapaciteit Bij mogelijke elementen van de beschikbare weerstandscapaciteit is het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening geschrapt. Dit element maakt feitelijk onderdeel uit van de algemene reserve Ten aanzien van de bestemmingsreserve wordt voorgesteld om deze, voor zover er geen concrete bestemming is benoemd en de reserve niet ingesteld is ten behoeve van dekking van een verwacht risico, mee te nemen in de beschikbare weerstandscapaciteit. De eventuele aanwending van deze reserves als weerstandscapaciteit heeft geen of geringe negatieve consequenties voor bestaande voorzieningen. In voorgaande beleidsnota werden de bestemmingsreserves niet meegenomen in de beschikbare weerstandscapaciteit. Paragraaf 3.3 Beleid Risicomanagement en weerstandsvermogen Ten opzichte van de voorgaande beleidsnota wordt voorgesteld om te kiezen voor een hogere weerstandsratio, te weten B ruim voldoende (was C voldoende). Gelet op een aantal grote risico s die momenteel spelen binnen de gemeente Geertruidenberg, woningbouwprojecten en decentralisaties bestaat er een risico (in worst-case scenario) dat een ratio van 1,0 voor het weerstandsvermogen niet voldoende zal zijn. Daarentegen kan van een weerstandscapaciteit die te hoog is, bijvoorbeeld> 2,0 wellicht gesteld worden dat er teveel weerstandscapaciteit achter de hand wordt gehouden.

3 Paragraaf 3.4 Kengetallen In deze nieuwe paragraaf worden de kengetallen benoemd, die vanaf juli 2015 opgenomen moeten worden in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing van de P&C documenten. Paragraaf 3.5 Beoordeling kengetallen Deze paragraaf is ook nieuw ten opzichte van de voorgaande beleidsnota. Hierin wordt aangegeven hoe er een beoordeling wordt gegeven over financiële positie aan de hand van de kengetallen. Paragraaf 4.2 Uitkomsten Rekenkameronderzoek Op de uitkomsten van het rekenkameronderzoek risicomanagement gemeente Geertruidenberg door de Rekenkameronderzoek West-Brabant wordt in deze paragraaf ingegaan. Paragraaf 4.3 Vervolg De nog op te volgen aanbevelingen vanuit het rekenkameronderzoek die in 2016 worden opgepakt, zijn hier benoemd. 3. Financiële consequentie(s)/risico('s) Niet van toepassing. 4. Juridische consequentie(s)/risico('s) Niet van toepassing 5. Communicatie Intern via intranet. 6. Duurzaamheid Niet van toepassing. 7. Bijlagen 1. Overige bijlagen : - Beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen - Eindrapportage rekenkamer West=Brabant Risicomanagement Gemeente Geertruidenberg - Wijziging Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies, staatscourant 8. Voorstel Wij stellen u voor om:

4 1. de beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen vastgesteld 23 juli 2009 in te trekken. 2. de beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen d.d. 26 november 2015 vast te stellen. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Het college van Geertruidenberg, de secretaris, de burgemeester, R.C.J. Nagtzaam drs. W. van Hees

5 Nummer 08 De raad van de gemeente Geertruidenberg; gelezen het voorstel van het college van; 8 december 2015 besluit: De raad besluit: 1. de beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen vastgesteld 23 juli 2009 in te trekken. 2. de beleidsnota risicomanagement en weerstandsvermogen d.d. 26 november 2015 vast te stellen Aldus vastgesteld in zijn openbare vergadering van 28 januari 2016 De raad van Geertruidenberg, de griffier, de voorzitter, drs. K.M.C. Millenaar-Rammelaere drs. W. van Hees