Vasculaire problematiek op de IC. Nascholing neuriochirurgie



Vergelijkbare documenten
Casus bespreking De patiënt met een CVA. Astrid Hoedemaekers

Bloodpressure target in symptoma2c vasospasm pa2ent

Patiënt met SAB op de IC

Carotischirurgie, een halszaak. BRV jaarcongres Reehorst, Ede

(Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding. Bert-Jan van den Born

Behandeling van het acute herseninfarct

Behandeling Neurochirurgische patient. Astrid Hoedemaekers Internist-Intensivist

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2014

Time is brain J.M.P. Rovers, Clinic Allemaal Transmuraal,

PACT traumatic brain injury Fellow onderwijs dec Astrid Hoedemaekers

Nimodipine. Luuk van den Bersselaar, ANIOS IC April 2019

Intracerebrale bloeding

Hypertensieve Crisis de nieuwe richtlijn

Nieuwe Richtlijn Herseninfarct en Hersenbloeding: wat verandert er in de zorg vanuit neurologisch perspectief?

Thema: Beroerte. Nieuwe ontwikkelingen. Maarten Uyttenboogaart Neuroloog in opleiding. 3 maart

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers

Cerebrovasculaire aandoeningen. Patricia Halkes

TIA/CVA update. HA-scholingsavond 10 september 2013 Dr Sarah Vermeer Neuroloog Rijnstate

CVA herseninfarct. Beleid na TIA/ 9 juni J.L.W. Bosboom Neuroloog, OLVG

Klinische casus. 15u52: ziekenhuis. Klinische casus

MDO september 2014 CAT: bewijs voor nimodipine bij SAB

Neuromonitoring op de IC. Astrid Hoedemaekers Internist-intensivist

Cardiopulmonale consequen1es van neurologische aandoeningen Eva Verweij Fellow IC

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn

TIA/ herseninfarct van spoed- naar ketenzorg

Traumatisch schedelhersenletsel

(Anti)stolling in 2017

Bijscholing AZ Damiaan. Neurochirurgie, cranieel, januari 2013

Endovasculaire behandeling van intracraniële vasculaire aandoeningen

Stroke basisprincipes en nieuwe ontwikkelingen. Dr. S. (Sander) M. van Schaik Neuroloog Zaans Medisch Centrum & OLVG 24 november 2017

MR CLEAN Trial Intra-arteriële behandeling van het herseninfarct

Arterio-veneuze malformatie

Neurotraumatologie. Prof. Dr. J.G. van der Hoeven UMC ST Radboud Nijmegen

De Carotis (halsvaat OK) WJ Schuiling Anja van Schelven

Vasculaire Geneeskunde

CEA Carotis endarteriectomie. ASZ Vaat Event Rudolf Tutein Nolthenius vaatchirurg

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC

Ruimte voor endovasculaire behandeling voor het herseninfarct. Begin van een nieuw tijdperk

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2016

Wanneer aan een Hersenbloeding denken? Frans Van den Bergh, interventioneel neuroradioloog Caroline Loos, neuroloog

PERFUSIE CT VAN DE HERSENEN BIJ DE ACUTE CVA-PATIËNT. 26 maart 2019 Dr. Naïm Jerjir AZ Nikolaas (Sint-Niklaas)

Bloeddruk: hoe lager hoe beter?

Gluren bij de buren; alles verandert na NAH Actuele ontwikkelingen in de CVA-zorg (acute fase); the times are a-changin

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm

Ery transfusies Hoe minder, hoe beter?

Factsheet Indicatoren Beroerte (CVAB)

Vasculaire urgenties. Karen Peeters, Wen Wen, Stefanie Pecceu o.l.v. moderator prof. Dr. I. Fourneau

Journalclub jan Prognose bepalen na reanimatie in het hypothermie tijdperk

Opvang van het acute CVA/TIA in RZ Tienen

Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling van het acute herseninfarct

HIT. MDO-onderwijs d.d Claire Slegers Fellow Intensive Care

Waarom koelen na out of hospital reanimatie? Klinische les IC-verpleegkundigen 1 december 2006 Intensive Care Laurentius ziekenhuis, Roermond

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Nederlanse Samenvatting. Nederlandse Samenvatting

Herstart antistolling na bloeding. Karina Meijer internist-hematoloog UMCG

Nederlandse samenvatting

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd

Werken met een beroerte?

Aanpak van CVA. Robin Lemmens

Scherpe behandeling of kan het ook wat minder?

Hypertensie. Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist

Appendix 2. Nederlandse samenvatting. Jeroen Slikkerveer

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten

Roelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Richtlijn behandeling van ernstige sepsis en septische shock. Medische protocollencommissie Intensive Care

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie)

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ

Therapie Stabiel Coronairlijden

SAMENVATTING RICHTLIJN NEURAXISBLOKKADE EN ANTISTOLLING

Neurotrauma bij kinderen

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2016

Vene jugularis lijn bij patiënten met risico op verhoogde ICP. Carine van Rijn

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

Coilen of clippen? Behandelen van aneurysma s binnen de schedel

ACUTE ZORGEN OP HET ECG

Algemene principes om secondaire schade aan hersenen te voorkomen. Onderwijs Neurochirurgie UMC St Radboud, Nijmegen

VELE HANDEN. In kader van CVA. Chinette Verhagen, Physician Assistant neurologie

Opvang van beroerte op de spoedgevallen

Varicesbloeding bij levercirrhose. E. Verweij 28/7/15

Jo Peluso. Endovascular treatment of posterior circulation aneurysms

Lange termijn follow up van coarctatio aorta

Geert Jan Biessels VCI poli UMC Utrecht Stroke Centre

Cerebro Vascular Audit Benchmark CVAB3

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme

Staken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie

Diabetes en ouder worden Dr. K.J.J. van Hateren

Casusbespreking. Rachel Smits AIOS Anesthesiologie 12 december 2018

Low Pressure Hydrocephalus. Loes Didden

Scheurbuik? Het mysterie rondom type B aorta dissecties Prof.Dr. Hence Verhagen

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

casus presentatie Rob Roudijk, Keuzecoschap intensive care

Van sepsis tot orgaanfalen

Abdominaal trauma, Who needs a trauma surgeon? Dr Frank van der Heijden, Traumachirurg

Pre-hospitaal en vroegtijdige opvang-verwijzing. Dr. Frederik Vandereyken Medisch diensthoofd spoedgevallen KLINA

Medische Publieksacademie

5-jaars Follow-up van de FAME studie

Transcriptie:

Vasculaire problematiek op de IC Nascholing neuriochirurgie

Inhoud icva bcva SAB

CVA 47.000 patienten/jaar Ndl (126/d) 80% ischemisch, 20% bloedig 15-20% vd patienten naar IC Stroke unit verbetert uitkomst Risico op recidief mn in eerste uren/dagen

IV trombolyse (< 4.5 h)

Ia rtpa Proximale occlusie voorste circulatie 1) voor primaire i.a. trombolyse een tijdsvenster 4.5-6 uur na het ontstaan van symptomen, 2) voor primaire trombectomie een tijdvenster 4.5-8 uur na het ontstaan van symptomen, 3) voor secundaire trombectomie de mogelijkheid dit in tijdvenster 1-8 uur na het ontstaan van symptomen als behandeling aan iv trombolyse toe te voegen, en 4) voor primaire trombectomie een tijdvenster 0-8 uur na het ontstaan van symptomen bij contra-indicaties voor rtpa.

Basilaris trombose 1) voor primaire i.a. trombolyse een tijdsvenster 4.5-12 uur na het ontstaan van symptomen, 2) voor primaire trombectomie een tijdvenster 4.5-12 uur na het ontstaan van symptomen, 3) voor trombectomie de mogelijkheid dit in tijdvenster 1-12 uur na het ontstaan van symptomen als secundaire behandeling toe te voegen aan iv trombolyse, en 4) voor primaire trombectomie een tijdvenster 0-12 uur na het ontstaan van symptomen bij contra-indicaties voor behandeling met rtpa.

Risico intracerebrale bloeding na trombolyse Leeftijd Hogere NIHSS Hogere systolische bloeddruk Hyperglycemie Aziatisch ras Man Multivariate analyse Mazya et al, Stroke 2012 Menon et al, Stroke 2012

Plaatjes remming Aspirine + dipyridamol NB: geen antistolling < 2 wkn)

CVA en hypertensie Qureshi et al, Am J emerg Med 2007

Effect bloeddruk op uitkomst 17% bloedig CVA Vemmos et al, J Int Med 2004

Hypertensie behandeling Doel: Minder oedeem vorming Minder hemorrhagische transformatie Voorkomen verdere vasculaire schade Secundaire preventie Risico Perfusie ischemisch penumbra.

Spontaan beloop bloeddruk na icva Pre-existente HT Geen pre-existente HT

Bloeddruk behandeling Als trombolyse/endovasculaire behandeling 185/105 mmhg Als geen interventie Alleen behandelen als > 220/120 mmhg Streef bloeddrukdaling ong 15%

Hemorrhagische transformatie 20-40% hemorrhagische transformatie 1 e week Risico afh van NIH Stroke Scale score > 20 Hypertensie > 185/110 (?, > 220/105) Hyperglycemie CT afw passend bij groot CVA/langer bestaande pathologie Toediening heparine Hogere doses trombolyse

Chirurgische decompressie: Hamlet, decimal, destiny mrs score Tijd tot DC Mitchell et al, Lancet Neurol 2009

Bloedig CVA (10-15% CVA) 5% Structurele lesie (cavernomas, AV malformatie) 14% anticoagulation 5% Systeem ziekte (lever cirrose, trombopenie, 20% Amyloid angiopathie (20%) 35% hypertensive angiopathy 21% rest Meretoya et al, Stroke 2012

ICH score

Invloed van beleidsbeperking Zahuranec et al, Neurol 2007

Hypertensieve bloeding

Stollingstoornissen 40% hematomen groeien (75% in de 1 e 6 uur) Snelle correctie stolling (geen rfvii) Rol van trombocyten bij ascal onduidelijk Herstart profylaxe LMWH na ong 2-4 dgn

DVT profylaxe Na 2 dgn start IPC of LMWH - Geen verschil groei hematoom - Geen verschil trombose Herstart LMWH: veilig na 2 dgn (slechte studie) Veilig na 4 of 10dgn (kleine studies Lacut et al, Neurology 2005 Orken et al, Neurologist 2009

Geen ischemisch penumbra rond bloeding Afname CBF Afname CMRO 2 Afname OEF (dus meer CMRO 2 daling tov CBF) Zazulia et al, JCBFM 2001

CVA en hypertensie Qureshi et al, Am J emerg Med 2007

Effect bloeddruk op uitkomst 17% bloedig CVA Vemmos et al, J Int Med 2004

Hypertensie: Toename hematoom volume Anderson et al, Lancet Neur 2008

Anderson et al, Lancet Neur 2008

INTERACT-1 Guideline: RR syst 180 mm Hg Intensive RR syst 140 mm Hg INTERACT 2 volgt Anderson et al, Stroke 2010

ATACH I Qureshi et al, CCM 2010

Streefwaardes bloeddruk bloedig CVA RR syst < 180 mm Hg en een RR diast < 90 mm Hg en een MAP < 130 mm Hg accepteren. RR syst >180mm Hg of MAP>130mm Hg en RR diast >110 mm Hg: Bloeddruk daling (maximaal 20%) Ondergrens: een systolische bloeddruk RR syst > 140 mm Hg en RR dias >80 mm Hg

Indicaties ICP meter Als bewustzijn laag: cave hoge ICP (hematoom/ hydrocephalus) Indien klinisch mgl hoge ICP: Overweeg staken behandeling (onmogelijkheid evacuatie hematoom/prognose/wens fam) Overweeg ICP meter Behandeling cf intracraniele hypertensie na TBI

STICH Mendelow et al, Lancet 2005

Mendelow et al, Lancet 2005

Mendelow et al, Lancet 2005

Herstart therapeutische antistolling Cervera et al, J Neurol 2012

SAB: classificatie

Slechte SAB en uitkomst Taylor et al, Neurocrit Care 2011

Rebleed 4% < 24 h (cave ultra vroege rebleed < 6 h) 1-2% /dag ged 14 dgn 50% 1 e 6 mndn 3%/jr Risico factoren: Grootte aneurysma Neurologische uitval Angio< 3h na bloeding Sentinel bloeding Bewustzijnsverlies bij 1e bloeding

Coiling of clipping ISAT trial 2002 relative risico reductie dependency or death endovascular versus neurosurgical treatment 75% 22 6% (95% CI 8 9 34 2) (absoluut 6 9% (2 5 11 3)) Molyneux et al, Lancet 2005

Long-term follow-up: ISAT 2005 Molyneux et al, Lancet Neur 2009

Aspirine na coiling Van den Bergh et al, Stroke 2009

Flow diverting stents N = 28 Matouk et al, Am J Neurorad 2012

Preventie rebleed: anti-fibrinolysis Rebleed Kortdurend: < 3 dagen Langdurend: 3-6 wkn Start < 48 h na ictus Gaberel et al, Acta Neurochir 2012

SAB: anti-fibrinolysis Ischemie Kortdurend: < 3 dagen Langdurend: 3-6 wkn Start < 48 h na ictus Gaberel et al, Acta Neurochir 2012

SAB: anti-fibrinolysis Slechte uitkomst Kortdurend: < 3 dagen Langdurend: 3-6 wkn Start < 48 h na ictus Gaberel et al, Acta Neurochir 2012

DCI Radiologisch vaatspasmen (70%) vs symptomatisch vaatspasmen (20%) Vergouwen et al, JCBFM 2008

DCI Vaatspasmen + DCI Vaatspasmen + DCI + Vaatspasmen DCI Vaatspasmen DCI +

Diagnostiek vaatspasmen Kliniek! Angiografie gouden standaard CT-a/CT-P (scatter door coil/clip) TCD: Sens/spec ong 80% bij MFV >120 cm/s Sens/spec ong 100% bij MFV >160 cm/s Toename > 50 cm/s/24h

Triple H à Single H Profylactisch: niet zinvol (wel schadelijk) Therapeutisch Hemodilutie: geen effect Hypervolemie: geen effect (cave ondervulling!) Hypertensie Toename CBF en klinische verbetering in ong 2/3 StreefMAP (?) Risico op rebleed bij ander (niet gezekerd) aneurysma lijkt gering (n = 120) Hoh et al, Neurosurg 2002

Behandeling DCI Profylaxe nimodipine 6x60 mg nimodipine po 21 dgn (2 mg iv/h) Geen afname vaatspasmen Toename fibrinolysis Afname DCI/ischemie en slechte uitkomst Magnesium Vasodilatatie Preventie tox effect glutamaat Ca-antagonist Pickard et al, BMJ 1998 Dorhout-Mees, Lancet 2012

Systeem complicaties Cardiaal 20-30% verhoogde troponines 10% LV dysfunctie Pulmonaal Longoedeem (cardiaal/neurogeen) Supportive Care

Takotsubo cardiomyopathie (Reversibele) li ventrikel dysfunctie met apical ballooning zonder coronair lijden. Klinisch beeld lijkt op myocard infact Niet specifiek voor SAB Catecholamine excess en mgl coronaire microvasculaire dysfunctie Supportive care (behandeling afh van ernst van hartfalen/outflow obstructie)