VERSLAG. VERGADERING van de COMMISSIE VOOR WELSTAND EN MONUMENTEN ROTTERDAM. WOENSDAG 28 juni 2017

Transcriptie

1 C O M M I S S I E V O O R W E L S T A N D E N M O N U M E N T E N R O T T E R D A M VERSLAG VERGADERING van de COMMISSIE VOOR WELSTAND EN MONUMENTEN ROTTERDAM WOENSDAG 28 juni 2017 Locatie: Het Timmerhuis Halvemaanpassage 90 1 e verdieping, kamer AANWEZIG Commissie: Michel (voorzitter), Bloks, Molenaar (vanaf 14:00 uur), Diederen, Galema, Van Oort (vanaf 14:45 uur), Ruitenbeek Secretariaat: Pronk, Van der Klauw (verslag), Pennock (gedeeltelijk, verslag), De Bruijn (gedeeltelijk) Bureau Monumenten: Knibbeler (gedeeltelijk), Wessels (gedeeltelijk) 4 BOUWPLANNEN 14:00 16: Maashavenweg, Feijenoord (4 e behandeling) (20 min) 14:00 omschrijving: Groene Kaap: nieuwbouw woningen en commerciele functies ontwerp/opdracht: Koos Kok (bureau Massa) OLO (conceptaanvraag) 4.2 Burgemeester Oudlaan 50, Kralingen, (2 e behandeling) (gemeentelijk monument) (30 min) 14:20 omschrijving: Renovatie Tinbergen H-gebouw EUR ontwerp/opdracht: Ronald Schleurholts (Cepezed) OLO (conceptaanvraag) 4.3 Maasboulevard 100, Kralingen /Crooswijk (1 e behandeling) (20min) 14:50 omschrijving: Tropicana - Blue City: gevelwijziging plint aan het water ontwerp/opdracht: Floris Schiferli (Superuse Studios) OLO (conceptaanvraag) PAUZE 15:10-15: Koningslaan 90, Prins Alexander (1 e behandeling) (20 min) 15:20 omschrijving: Nieuwbouw 68 appartementen ontwerp/opdracht: Niels de Vries (Zaak van NN) OMV Vosmaerstraat 11a, Delfshaven (2 e behandeling) (20 min) 15:40 1

2 C O M M I S S I E V O O R W E L S T A N D E N M O N U M E N T E N R O T T E R D A M omschrijving: Woningbouw 80 woningen Staringbuurt ontwerp/opdracht: Coen Kampstra (Faro Architecten) / T. van Zwienen (Woonstad) OMV

3 4 PLANNEN 4.1 Maashavenweg, Feijenoord (4 e behandeling) 14:00 omschrijving: ontwerp/opdracht: Groene Kaap: nieuwbouw woningen en commerciële functies Koos Kok (bureau Massa) OLO (conceptaanvraag) Toetsingskader De commissie voor Welstand en Monumenten heeft de verder uitgewerkte conceptaanvraag getoetst aan redelijke eisen van welstand op basis van de Welstandsnota Rotterdam. (grondslag: Bouwverordening Rotterdam artikel 9.1 en artikel 10 van het reglement van orde) Omschrijving van het plan De architect toont het verder uitgewerkte plan voor het plan de Groene Kaap. Per gebouw licht de architect de materialisering en detaillering toe. Ook is een aantal wijzigingen doorgevoerd in het ontwerp. De toegang naar het gedeeltelijk openbare dakpark is beperkt tot één toegang. De begroeiing van de dakvlakken van blok 1 en 2 hebben gedeeltelijk plaats moeten maken voor zonnepanelen. Verder is de uitwerking van het hoflandschap gereed en in beeld gebracht in de presentatie. Ten slotte toont de architect de bemonsteringen van het beoogde metselwerk. Beleid (Welstandsnota Rotterdam) Gebiedstype: rivierlocaties Welstandsniveau: ontwikkeling (welstandsparagraaf Polsgebied) Relevante criteria Stedenbouwkundige uitgangspunten Pols zuidzijde: - Binnengebied als aantrekkelijke, autovrije, openbare ruimte inrichten. - Achter elkaar schuivende individuele gebouwen. - De gebouwen zijn robuust en roepen op een eigentijdse manier de havenbeleving op. - Bijzonderheid (eigenheid) gebouwen vertalen in bijzondere woningtypen of plattegronden (geen standaard appartementen, maar bijv. lofts). - De bebouwing bestaat uit een basement met daarop 1 of 2 accenten. - Basement en accent vormen een eenheid. - Elk gebouw heeft een alzijdige uitstraling. - Toepassing van steen of steenachtig materiaal met een warme toon. Welstandsbeleid Criteria Pols zuidzijde Gebouwen op zichzelf - De bouwmassa refereert aan havengebouwen. - De gevels hebben langs de buitenranden de uitstraling van een stoer havengebouw, dat zich onderscheidt van een standaard woon- en/of kantoorgebouw. - De gevels zijn robuust en hebben een constructief en industrieel karakter. - De gebouwen zijn aan alle zijden gelijkwaardig; er is geen hiërarchie in de gevels. - De daken van de basementen zijn onderdeel van het tweede maaiveld en ontworpen als 5e gevel. - In het binnengebied zijn de gevels in de plint kleinschaliger van opbouw. - De gevel boven de plint wordt gekenmerkt door een plastiek van grote lijnen en vlakken die de maat van de individuele onderdelen overstijgt. - Uithollingen en fors teruggelegde gevelvlakken kunnen voorkomen, mits niet op de begane grond en mits het gebouw een geheel blijft. - Balkons blijven binnen het gevelvlak of vormen samen een nieuw vlak. - De overgang van het gebouw naar de openbare ruimte wordt zorgvuldig vormgegeven. - Collectieve entrees naar hoger gelegen woningen en voorzieningen zijn duidelijk als zodanig ontworpen. Detaillering, materiaal en kleurgebruik - Detaillering, materiaal en kleurgebruik in het binnengebied dragen bij aan de kleinschalige uitstraling van het binnengebied. - De gevel is uitgesproken open of juist gesloten (afmetingen van de gevelopeningen en de verhoudingen open/dicht wijken af van standaard woningbouwgevels). - Detaillering van de kozijnen is zodanig dat de plasticiteit van de gevel wordt versterkt. 3

4 Reactie van de commissie op de aangepaste conceptaanvraag, de beelden zoals toegelicht, en de nabespreking Zoals reeds meerdere malen is genoemd, waardeert de commissie het hoge ambitieniveau van het plan. Zij acht de betrokkenheid van de architect bij de nadere uitwerking van het plan dan ook van groot belang. Met de eerdere opmerking van de commissie waarbij aandacht werd gevraagd voor de robuuste vormgeving van de balkons is nog onvoldoende gedaan. Het plan is hierdoor nog in strijd met het criterium waarin gevraagd wordt om gevels met de uitstraling van een stoer havengebouw, dat zich onderscheidt van een standaard woon- en/of kantoorgebouw. En dat gevels robuust zijn en een constructief en industrieel karakter hebben. De woningbouwesthetiek is nu nog te veel zichtbaar in de bouwblokken waarbij glazen balustrades en uitkragende balkons worden toegepast. Verder ziet de commissie deze gevraagde robuustheid ook nog in onvoldoende mate terug in de details. Ook hier moet gezorgd worden dat het stoere en robuuste karakter tot uiting komt. De commissie vraagt om de plaatsing en het benodigde aantal zonnepanelen nog eens nader te onderzoeken aangezien het getoonde voorstel afbreuk doet aan het zorgvuldige inrichtingsplan van de daken. De commissie reageert positief op de getoonde bemonstering van het metselwerk. Conclusie De commissie kan zich grotendeels vinden in het plan, maar vraagt nog nadere (ontwerp)aandacht voor de hierboven genoemde punten. Zij ziet een aangepast plan voor de genoemde onderdelen met belangstelling tegemoet. Zij stelt voor dat het secretariaat de aanpassing behandelt en het eindvoorstel door het secretariaat wordt voorgelegd aan de commissie. 4

5 4.2 Burgemeester Oudlaan 50, Kralingen (2 e behandeling) (gemeentelijk monument) 14:20 omschrijving: ontwerp/opdracht: Renovatie Tinbergen H-gebouw EUR Ronald Schleurholts (Cepezed) OLO (conceptaanvraag) Toetsingskader De commissie voor Welstand en Monumenten heeft de verder uitgewerkte conceptaanvraag getoetst aan de in de redengevende omschrijving beschreven monumentale waarde. (grondslag: Wet algemene bepalingen omgevingsrecht 2.2, lid 1 onder b) Daarnaast is de conceptaanvraag getoetst aan de criteria zoals omschreven in de Welstandsnota Rotterdam. (grondslag: art. 9.1 van de Bouwverordening Rotterdam en art. 10 van het reglement van orde) Omschrijving van het plan Opnieuw ligt voor de renovatie van het Tinbergengebouw. De conceptaanvraag voor de renovatie van het gebouw is naar aanleiding van de laatste behandeling in de commissievergadering van 25 januari 2017 aangepast. Onder andere wordt voorgelegd de wijziging van de entree aan de Institutenlaan. De ingreep beperkt zich nu tot de begane grond door de samenklontering van later geplaatste volumes te verwijderen en te vervangen door een glazen pui over de volle hoogte en breedte van de begane grond. In positie aansluitend op de gevellijn van de verdieping. De entree wordt geaccentueerd middels een glazen nis met twee tourniquets. De bestaande betonstructuur van de oorspronkelijk terugliggende gevellijn blijft behouden en in het zicht. In tegenstelling tot het vorige plan blijft de gevel van de eerste verdieping ongewijzigd. Het verwijderen van de latere uitbreiding aan pleinzijde is nog van kracht. De betonnen pergola wordt hierdoor weer zichtbaar net zoals de terugliggende gevel van repeterende erkers. De invulling van de pui was nog onduidelijk. De architect stelt voor analoog aan de entree een glazen pui toe te passen die de kadering van de erkers volgt. Omdat de vloer van het plein vanaf de pergola tot aan de erkers wordt verhoogd wordt niet gekozen voor een zuivere reconstructie van de erkerpui. In het interieur van zowel de uitkragende entree aan de Institutenlaan als de eerste twee lagen van de hoogbouw wordt een vide aangebracht. Voor de entree leidt dit tot een twee-laags hoge ruimte, waarbij de betonnen pergola constructie van het dak vanaf binnenkomst zichtbaar wordt. Tevens wordt een visuele relatie gelegd tussen het hoger gelegen plein en de Institutenlaan. In antwoord op de vraag of de beleving van de tafelconstructie van de hoogbouw versterkt kan worden zijn de vloerranden niet langer gelijk aan de tafelconstructie, maar steken deze door. De vide in de uitkragende entree is ongewijzigd gebleven. In antwoord hoe om te gaan met de huidige lattenstructuur van het plafond geeft de architect aan dat bij behoud van houten lamellen in combinatie met het toe te passen koel /warmte systeem de lamellen onder de betonstructuur zullen uitsteken. Derhalve houdt de architect zijn vorig voorstel van geactiveerde stalen lamellen aan. Op de boven gelegen kantoorverdiepingen is de doorbraak tussen het trappenhuis en de corridor gelijk gebleven ten opzichte van de vorige bespreking. De te vervangen bandramen van de hoogbouw zijn ten opzichte van de vorige bespreking wel gewijzigd door de ventilatieluiken te versmallen en het oorspronkelijke stramien van stijlen om de 1,8 m te handhaven. De kleur van het kozijn is overeenkomstig het origineel. Voorgesteld wordt de luiken in zwart uit te voeren, zodat het stramien in beeld dominant is. De architect legt voor de kleur van het kozijn wellicht gelijk te houden aan de kleur van de kozijnen van de overige gebouwen (zwart). Het zalenprogramma wordt ondergebracht in een glazen dakopbouw. Voor het verkrijgen van een strak dakvlak kunnen alle benodigde installatievoorzieningen worden opgenomen in de onder gelegen installatieruimte. De gevel van deze laag blijft ondanks de toevoeging van installaties ongewijzigd. Ook de oksel tussen de hoogbouw en het belendende gebouw is gewijzigd ten opzichte van voorgaande bespreking. Het opschonen van later toegevoegde volumes is nog actueel, maar het vervangen van het bestaande hoog monumentale bouwdeel met professorengang door een glazen luchtbrug is komen te vervallen. Voorgesteld wordt het bestaande bouwdeel grotendeels te behouden. Echter op de begane grond open te breken voor een openbare toegang naar het plein en het hoge bandraam op de verdieping aan de kant van het plein te vervangen door een bandraam dat in hoogte en positie gelijk is aan het tegenoverliggende bandraam uitkijkend op de institutenlaan. De beoogde trap ter overbrugging van het hoogteverschil tussen straat en plein maakt nog deel uit van het planvoorstel. Om de stabiliteit van de constructie te laten voldoen aan de huidige regelgeving wordt voorgesteld de trappenhuizen op de kop constructief te verbinden en de tegenoverliggende kopgevel constructief te verzwaren. Het constructief verbinden van beide trappenhuizen gebeurt uit het zicht. Het verzwaren van de kopgevel houdt het opdikken van de wand in. Door de wand volledig op te dikken kan de begane grond gevrijwaard blijven van deze constructieve ingreep, waardoor het zicht op het kunstwerk niet wordt belemmerd. Beleid (Welstandsnota Rotterdam) Gebiedstype: Stedelijke knooppunten Welstandsniveau: Ontwikkeling (welstandparagraaf Open Rotterdamse Campus Woudesteijn) Relevante criteria uit de Welstandscriteria Open Rotterdamse Campus Woudesteijn Relatie met de omgeving 5

6 - Aanbouw of opbouw is afgestemd op de lijnvoering en positionering in het masterplan. - Geometrie van uitsnijdingen uit bouwvolume; de intentie is dat het hoofdvolume als zodanig herkenbaar blijft: Uitsnijdingen qua vormentaal beperkt. o Geen uitsnijdingen uit plint. o Per gevel maximaal 30% uitsnede ui het gevel oppervlak. o Uit de topverdieping maximaal 33% uitsnede. o Gebouw moet alle hoeken van de bouw-envelop raken. - Vorm van uitsnijdingen uit bouwvolume; intentie is een duidelijk herkenbare plasticiteit: - Orthogonale vormen zijn verplicht; de richting ervan is parallel aan en haaks op de Plaza. - Lengte en breedte van uitsnijdingen mogen niet te klein worden in verhouding tot het gehele bouwvolume. Lengte van de uitsnede bedraagt tenminste 25% van gevellengte. Gebouw op zichzelf - Binnen de bouwvolumes dienen de plint, de bovenbouw en de top herkenbaar ten opzichte van elkaar te worden ontworpen. - Plint is begane grond, (4m vrije hoogte) en mag ook (geheel of gedeeltelijk plaatselijk) 2 verdiepingen hoog zijn. - Top is formeel accent, voor top geldt een dakranddetailhoogte van min. 1m; max. 1 verdieping. Plint - De plint zorgt op maaiveldniveau voor een open en vloeiende aansluiting van het gebouw, met de openbare ruimte. - De plint is transparant en op de openbare ruimte georiënteerd. Visuele aansluiting tussen gebouw en openbare ruimte, dat betekent dat in de plint optimaal van binnen naar buiten en van buiten naar binnen kan worden gekeken. - Vrije hoogte in de plint is minimaal 4m. - De typologie van de begane grond moet de publieke ruimten en functies zoveel mogelijk aan de gevel situeren. - Etalage-typologie ( = wand op een meter afstand achter het glas) is niet toegestaan, tenzij het gaat om informatie t.b.v. de campus of het gebouw zelf. - De plintgevel bestaat voor minimaal 80% uit glas. Bovenbouw - De detaillering en opbouw van de sprekende gevels zorgt voor diepte en een ritmische gelaagdheid met een spel van lijnen, schaduwen en transparantie. (De tegenhanger van de sprekende gevel is de vlakke gevel of de gevel die is opgebouwd als een dicht vlak met losse ramen.) - In de gevel is horizontale lijnvoering dominant ten opzichte van de verticale lijnvoering - De opbouw van de gevel is consequent en goed van verhoudingen. De gevel wordt, op verschillende afstanden, ervaren als één (afzonderlijke) compositie en valt niet uit elkaar in verschillende losse delen. - Het gebouw heeft een alzijdige uitstraling. - De gevel gaat in het bouwvolume overhoeks door, de gevelcompositie toont aan de vier zijden van het gebouw een duidelijke samenhang. - De gevel mag niet worden ervaren als een gesloten gevel met ramen maar als een totaalcompositie; een plastiek van grote lijnen en vlakken die de maat van de individuele onderdelen overstijgt. Losse ramen in de compositie mogen geen autonoom zichtbare elementen zijn maar zijn waarneembaar als ondergeschikte elementen. - De gevel is open en transparant, dit betekent dat visuele interactie tussen binnen en buiten door de gevel mogelijk is. De hoeveelheid glas in de bovenbouw is minimaal 40%. - De gevel is, binnen de rooilijn, onderdeel van de wand en de gevel kent plastiek, zoals inspringingen, kozijnen met uitstekende vinnen, gevels uitgevoerd met vaste zonwering (deze plastiek vormt de derde dimensie van de wand). - De gevel heeft reliëf en diepte in de detaillering. Voor de waarnemer van buiten af is de gevel niet slechts zichtbaar in één vlak, maar heeft het waargenomen gevelvlak diepteverschillen. Voorbeelden van gevels met reliëf en diepte zijn gevels uitgevoerd met diepe neggen en dubbele glasgevels (energiegevel: buitenzijde is 1 vlak maar zichtbare gevel heeft diepte). Top - Installaties en utilitaire elementen worden opgenomen in de topverdieping. - De beëindiging van het gebouw is specifiek vormgegeven en van hoge kwaliteit. - Dakopbouwen boven de goothoogte van het dak mogen het gevelbeeld niet verstoren - De maat van de top is als specifiek uitgevoerd dakranddetail >1m of beslaat 1 gehele verdieping. - Dakopbouwen worden opgenomen in compositie van gebouw als geheel. Detaillering, materiaal en kleurgebruik - Materialen: onbehandelde natuurlijke materialen. - Detaillering: robuust en duurzaam. - Detaillering: materiaal-eigen of blinde montage. 6

7 - Kleurgebruik terughoudend, natuurlijk, licht, ingetogen. - Waarneming van verschillende details op verschillende afstanden. - Toepassen van hoogwaardige materialen en detaillering, uitstraling in overeenstemming met hoge ambities van het campus Masterplan. - Materialisatie en kleurgebruik voorkomen dat gebouw massief en zwaar overkomt. - Materialisatie uitvoeren met het oog op verschil tussen dag- en nachtbeeld. - Materialisatie en detaillering zodanig toepassen dat veroudering en weertype geen negatieve gevolgen hebben op de kwaliteit. Het betreft hier o.m. de gevolgen van verwering van het materiaal, werking van (zon)licht op het geveloppervlak en het verschil tussen dag- en nachtbeeld. Toepassing van materialen die bij veroudering niet in esthetische kwaliteit achteruit gaan. - Geen toepassing van donker of spiegelend glas. Reactie van de commissie op de verder uitgewerkte conceptaanvraag, de beelden zoals toegelicht, en de nabespreking De commissie bedankt de architect voor de heldere uiteenzetting van de verrichte stappen naar aanleiding van de vorige behandeling. Zij is enthousiast over de aanpak, maar plaatst niettemin de volgende opmerkingen. In haar reactie start zij met de entree aan de Institutenlaan. De nieuwe entree wordt gezien als een grote verbetering. Wel vraagt zij nog enige aandacht voor de nis en de inpassing van de tourniquets. De heldere structuur van de nieuwe gevelpui wordt hier nog gemist. Het behoud van de achteriggende betonstructuur van de oorspronkelijke gevelrooilijn en het zichtbaar houden ervan wordt gewaardeerd. Omtrent de vides vraagt de commissie de kolommen van de tafelstructuur ook ter plaatse van de uitstekende entree zichtbaar te houden door bijvoorbeeld de zijkant van de kolom niet te bekleden met stof. Het verleggen van de vloerrand van de vide op de eerste verdieping van de hoogbouw wordt gezien als een goede verbetering. De robuuste constructie blijft op deze wijze voldoende afleesbaar en voor zichzelf spreken. Aangaande het kleurgebruik van de toe te voegen interieur elementen is het de commissie niet duidelijk hoe de geïntroduceerde kleur zich verhoudt tot het monument en waarom er wordt afgeweken van de kleur rood zoals toegepast in de overige gebouwen. Als er dan wordt afgeweken zou dit dan wellicht in relatie kunnen staan tot het oorspronkelijk kleurgebruik. De commissie verwacht een nadere onderbouwing. Reagerend op het koel / warmte-plafondsysteem is de commissie van mening dat het monument primaat is. Het plafond van houten latten maakt hier deel van uit. Het markeert van oorsprong alle verkeersruimten in de collectie van gebouwen die beschermd zijn als monument. Voor de continuïteit en herkenbaarheid van de route dient deze houten lattenstructuur gerespecteerd te worden en bij voorkeur behouden te blijven. Wellicht is met enige vindingrijkheid een geoptimaliseerd koel / warmtesysteem te implementeren met behoud van het beeld van houten latten, zonder dat deze lager liggen dan de constructie. De wens tot het opschonen van de verbinding tussen de hoogbouw en het belendende gebouw door deze te ontdoen van indifferente toevoegingen is begrijpelijk en goed voor het monument. Ook het maken van een openbare doorgang naar het hoger gelegen plein door de begane grond te openen is aanvaardbaar. Maar het vervangen van het bestaande smalle bandraam door een groter bandraam wordt niet positief beoordeeld. Het gesloten uiterlijk van de oksel, dat van betekenis is in de hiërarchie van de gebouwen, vraagt om gepaste terughoudendheid van geveldoorbraken. De indeling van de te vervangen kozijnen van de hoogbouw sluiten goed aan op het idioom van de oorspronkelijke -echter reeds aangepaste- kozijnen. De commissie is van mening dat juist het voorstel tot blank geanodiseerde kozijnen in lijn is met het oorspronkelijke beeld en de eenheid tussen de kop- en langsgevel (blank geanodiseerde kozijnen) instant houdt. Voor de commissie is het voorstel waarbij de stabiliteit van het gebouw wordt verbeterd door intern het beton in de kopgevel over de hele lengte op te dikken passend. Dit voorstel maakt het mogelijk de begane grond te vrijwaarden van een constructieve versteviging, waarmee het zicht op het kunstwerk onbelemmerd blijft. Het beeld van de optopping is overtuigend. Wel vraagt de commissie zich af of het getoonde beeld met een hoge mate van transparantie ook waargemaakt kan worden. Het glastype zal nader ter beoordeling voorgelegd dienen te worden. Dit aspect geldt niet alleen voor de optopping maar voor al het nieuw te plaatsen glas. Het behoud van eenheid in glasreflectie en transparantie tussen bestaand en nieuw glas moet gegarandeerd worden. Conclusie De commissie is enthousiast over de voorgestelde ruimtelijke ingrepen, maar vraagt aandacht voor de bovengenoemde opmerkingen en vragen. Zij acht het niet nodig een aangepast planvoorstel nog een keer als conceptaanvraag te behandelen en ziet derhalve het aangepaste plan graag terug als omgevingsvergunning. 7

8 8

9 4.3 Maasboulevard 100, Kralingen /Crooswijk (1 e behandeling) 14:50 omschrijving: ontwerp/opdracht: Tropicana - Blue City: gevelwijziging plint aan het water Floris Schiferli (Superuse Studios) OLO (conceptaanvraag) Toetsingskader De commissie voor Welstand en Monumenten heeft de conceptaanvraag getoetst aan redelijke eisen van welstand op basis van de Welstandsnota Rotterdam. (grondslag: Bouwverordening Rotterdam artikel 9.1 en artikel 10 van het reglement van orde) Omschrijving van het plan Al enige jaren is het voormalige Tropicana in transitie. Het voormalige zwembad biedt ruimte aan circulaire bedrijven. Een circulaire economie waarin afval niet bestaat, dat is motto van BlueCity. Om dit mogelijk te maken zal het gebouw moeten worden aangepast. Het voorstel dat nu voorligt betreft de gevels van het souterrain aan de kade. De ruimtes aan de kade zijn nu voorzien van een dichte gevel en liggen daarnaast ook nog half verdiept. De architect stelt voor om deze gevel te openen en daarmee de kade te verlevendigen. Hiervoor is het nodig om de bestaande afgeronde gevelelementen te verwijderen. De invulling van de gevel is nog niet bekend omdat deze zal bestaan uit restmateriaal van elders te slopen gebouwen. Om de eenheid te bewaren wordt voor deze nieuwe gevel langs, een geperforeerde stalen gevel voorgesteld. Deze zal opgebouwd worden van restmateriaal van laser- en plasmasnijders van Rotterdamse bedrijven. De stalen platen zullen op den duur gaan roesten. Ook wordt voorgesteld om deze platen te laten begroeien. Aan de hand van deze aanvraag heeft de commissie gevraagd aan de architect om een structuurvisie te maken. In de presentatie wordt een voorzet gedaan en legt de architect met name uit hoe BlueCity werkt. Ook is de architect in samenwerking met de gemeente Rotterdam bezig om plannen te maken voor de buitenruimte rondom het gebouw. Een geheel uitgedacht plan is er niet, mede omdat het proces organisch is, legt de architect uit. Beleid (Welstandsnota Rotterdam) Gebiedstype: Rivierlocaties Welstandsniveau: Regulier Relevante criteria Verschijningsvorm - Uitgangspunt voor bouwinitiatieven is de samenhang binnen de architectonische eenheid - Uitbreidingen in een eigenzinnige vormentaal zijn goed mogelijk; wel moet er een verband zijn met de architectuur van de omgeving. - Ingrepen aan de gevel, waaronder nieuwe balkons en luifels of winkelpuien, passen binnen de structuur, maat en schaal van het hoofdgebouw. - Beganegrondgevels aan de openbare ruimte hebben een bij de situatie passende openheid. In woon-, winkel-, en kantoorgebieden zijn dichte (bergings-)gevels aan de straat ongewenst. Materiaal, kleur en detaillering - Kleuren zijn terughoudend en afgestemd op de omliggende bebouwing. - Materiaal, kleur en detaillering ondersteunen de verschijningsvorm op samenhangende wijze. - Materialen en detaillering dienen aan te sluiten bij het robuuste karakter van de kades en de waterbekkens. - Materialen en detaillering worden zo gekozen dat veroudering en weersinvloeden geen negatieve gevolgen hebben voor het uiterlijk. - In woon-, kantoor- en winkelgebieden zijn detaillering en materiaalgebruik van de beganegrondgevel aan de straatzijde (met name rond de entree) van hoge kwaliteit (rijker en expressiever). - Het nachtbeeld is onderdeel van de ontwerpopgave en gaat uit van richtlijnen zoals verwoord in het Lichtplan Rotterdam. - Zonwerend glas of folie op glas verhinderen de visuele relatie tussen binnen en buiten niet. - Ventilatieroosters zijn niet zichtbaar of architectonisch ingepast in het gevelontwerp. Reactie van de commissie op de ingediende conceptaanvraag, de beelden zoals toegelicht, en de nabespreking De commissie waardeert de wijze waarop de architect het al lange tijd leegstaande gebouw afgelopen jaren nieuw leven heeft ingeblazen. Echter geeft zij aan dat het vanuit haar rol lastig is om het organische proces en de daaruit voortvloeiende toekomstige wijzigingen aan het gebouw te beoordelen. Voorkomen moet worden dat het gebouw uiteen valt en een rommelig, onsamenhangend beeld ontstaat. De samenhang binnen het gebouw moet behouden blijven. De nu voorgestelde wijzigingen aan het gebouw zijn enerzijds toe te juichen omdat hiermee de kade verlevendigt en het gebouw zich meer opent maar anderzijds voor de samenhang in het gebouw niet voordelig. 9

10 Zowel in gevelopzet als in materiaalgebruik wordt onvoldoende rekening gehouden met de architectuur en structuur van het bestaande gebouw. De commissie wijst de architect op de criteria die dit wel verlangen. De commissie stelt voor dat de architect een nader uitgewerkt structuurplan/kader opstelt waardoor de samenhang binnen het gebouw gewaarborgd blijft. In deze visie zullen de constanten, de dragers, benoemd moeten worden maar ook de plaatsen waar ruimte is voor nieuwe invullingen. Voor deze nieuwe invullingen dienen dan ook handvatten meegenomen te worden voor bijvoorbeeld het materiaalgebruik en de wijze waarop ingrepen mogelijk zijn. Het uiteindelijk doel hiervan moet zijn dat een hanteerbaar document ontstaat waarmee het organische proces wordt begeleid zodat de karakteristieken van het gebouw in stand blijven maar ook ruimte wordt geboden aan mogelijke toekomstige wijzigingen. Conclusie De commissie vraagt aandacht voor de bovengenoemde opmerkingen en vragen. Zij ziet de architect graag in een volgende vergadering terug met een plan dat hier antwoord op geeft. Op een definitieve aanvraag overeenkomstig het nu voorliggende plan zal vooralsnog geen positief advies aan het bestuur afgegeven kunnen worden. 10

11 4.4 Koningslaan 90, Prins Alexander (1 e behandeling) 15:20 omschrijving: ontwerp/opdracht: Nieuwbouw 68 appartementen Niels de Vries (Zaak van NN) OMV Toetsingskader De commissie voor Welstand en Monumenten heeft de aanvraag omgevingsvergunning getoetst aan redelijke eisen van welstand op basis van de Welstandsnota Rotterdam. (grondslag: Bouwverordening Rotterdam artikel 9.1 en artikel 8 van het reglement van orde) Omschrijving van het plan De architect toont het uitgewerkte plan voor de nieuwbouw van het appartementengebouw. De opmerkingen die door de commissie zijn meegegeven bij de conceptaanvraag zijn hierin meegenomen. Zo is de entree aangepast, door deze in hoogte te vergroten heeft de entree een meer uitnodigend karakter gekregen. De gevel van de bergingen is aangepast naar een invulling van stalen geveldelen met een decoratieve perforatie. Aan de achtergevel zijn in een verspringend patroon lamellenschermen toegepast, hiermee is getracht meer verwantschap te krijgen met de vormgeving van de voorgevel. Het parkeerterrein is voorzien van meer groen door toevoeging van blokhagen en bomen. Tijdens de behandeling wordt ook de bemonstering van het metselwerk getoond. Beleid (Welstandsnota Rotterdam) Gebiedstype: Stempel- en strokenbouw Welstandsniveau: Regulier Relevante criteria Ruimtelijke inpassing - Bouwinitiatieven houden de stedenbouwkundige structuur herkenbaar en verstoren deze niet. - Bouwinitiatieven passen bij het samenhangende geheel van hoge en lage bebouwing, openbare ruimte en groenstructuur en vormen daarmee samen een nieuwe herkenbare identiteit. Verschijningsvorm - In verschijningsvorm vormt nieuwe bebouwing samen met bestaande bebouwing een nieuwe herkenbare identiteit. - De gevelopbouw wordt gekenmerkt door een weefselstructuur, grote glasvlakken en zich herhalende gevelelementen. - Entreegebieden van gebouwen, inclusief luifels en logo s, zijn uitnodigend en kwalitatief hoogwaardig vormgegeven. - Beganegrondgevels aan de openbare ruimte hebben een bij de situatie passende openheid. In woon-, winkel-, en kantoorgebieden zijn dichte (bergings-)gevels aan de straat ongewenst. Materiaal, kleur en detaillering - Kleuren zijn terughoudend en afgestemd op de omliggende bebouwing. - Materiaal, kleur en detaillering ondersteunen de verschijningsvorm op samenhangende wijze. - Materiaal, kleur en detaillering zijn afgestemd op die van de oorspronkelijke bebouwing. - In woon-, kantoor- en winkelgebieden zijn detaillering en materiaalgebruik van de beganegrondgevel aan de straatzijde (met name rond de entree) van hoge kwaliteit (rijker en expressiever). - Zonwerend glas of folie op glas verhinderen de visuele relatie tussen binnen en buiten niet. - Ventilatieroosters zijn niet zichtbaar of architectonisch ingepast in het gevelontwerp. Reactie van de commissie op de ingediende aanvraag omgevingsvergunning, de beelden zoals toegelicht, en de nabespreking De commissie geeft aan dat een aantal punten op passende wijze zijn verwerkt in het plan. Zo wordt positief gereageerd op de aanpassing van de entree en de wijze waarop meer verwantschap is gezocht tussen voor- en achtergevel. Waar de commissie zich echter niet in kan vinden is de gesloten berginggevel op de begane grond. Zij vraagt de architect om hier nader op te studeren en te komen met een oplossing van meer kwaliteit. Het nu voorliggende ontwerp is op dit punt strijdig met de welstandscriteria. De commissie geeft de suggesties mee om te onderzoeken of bijvoorbeeld de woningen op de koppen (gedeeltelijk) naar de begane grond kunnen worden doorgetrokken. En is het wellicht mogelijk om de fietsenstalling en parkeerplaatsen om te draaien zodat aan de straatzijde meer levendigheid ontstaat? Een ander punt waar de commissie niet mee instemt is de nadere uitwerking van het plan in de vorm van details. Deze overtuigen de commissie niet. Zij stelt voor om in een navolgend gesprek met het secretariaat en een gedelegeerd commissielid de opmerkingen hierop te bespreken. Verder vraagt de commissie zich af waarom de carport niet wordt voorzien van een vegetatiedak. 11

12 Ten slotte geeft de commissie, buiten haar advies om, aan de architect mee dat het verlijmen van steenstrips in Rotterdam om constructieve redenen niet is toegestaan, zij adviseert om zo spoedig mogelijk contact op te nemen met de afdeling Vergunningen. Conclusie Er is geconstateerd dat de aanvraag omgevingsvergunning strijdig is met de criteria. Het advies aan het bestuur is daarom vooralsnog negatief. De commissie vraagt aandacht voor de hierboven genoemde opmerkingen en ziet de architect graag terug in een volgende vergadering. 12

13 4.5 Vosmaerstraat 11a, Delfshaven (2 e behandeling) 15:40 omschrijving: ontwerp/opdracht: Woningbouw 80 woningen Staringbuurt Coen Kampstra (Faro Architecten) / T. van Zwienen (Woonstad) OMV Toetsingskader De commissie voor Welstand en Monumenten heeft de aanvraag omgevingsvergunning getoetst aan redelijke eisen van welstand op basis van de Welstandsnota Rotterdam. (grondslag: Bouwverordening Rotterdam artikel 9.1 en artikel 8 van het reglement van orde) Omschrijving van het plan De architect presenteert het aangepaste plan voor de realisatie van 80 woningen in de Staringbuurt. Op een paar punten is het kappenlandschap aangepast. Verder is de detaillering van het plan ingediend en toont de architect het proefpaneel van het metselwerk. Ook is de inrichting van het binnenterrein verder uitgewerkt. Beleid (Welstandsnota Rotterdam) Gebiedstype: Planmatig stedelijke uitbreidingen Welstandsniveau: Regulier Relevante criteria Ruimtelijke inpassing - Bouwinitiatieven houden de stedenbouwkundige structuur herkenbaar en verstoren deze niet. Verschijningsvorm - Nieuwbouw heeft een bij de omliggende bebouwing passende hoofdvorm. - Aan- en uitbouwen, dakkapellen, dakopbouwen en andere ingrepen aan het hoofdgebouw zijn in samenhang met de architectonische eenheid ontworpen. - Het gevelontwerp is consequent en goed van verhouding, en qua indeling en plasticiteit afgestemd op de omliggende bebouwing. - Vormgeving of accentuering van de hoeken vindt plaats in samenhang met het blok als geheel en met de omringende blokken. - In- en uitspringende delen van de gevel (balkons, erkers en loggia s) blijven ondergeschikt aan de hoofdmassa en maken deel uit van het gevelontwerp. - Beganegrondgevels aan de openbare ruimte hebben een bij de situatie passende openheid. In woon-, winkel-, en kantoorgebieden zijn dichte (bergings-)gevels aan de straat ongewenst. Materiaal, kleur en detaillering - Materialen en detaillering zijn afgestemd op die van de oorspronkelijke bebouwing en kwalitatief ten minste gelijkwaardig daaraan. - Materialen en detaillering worden zo gekozen dat veroudering en weersinvloeden geen negatieve gevolgen hebben voor het uiterlijk. - In woon-, kantoor- en winkelgebieden zijn detaillering en materiaalgebruik van de beganegrondgevel aan de straatzijde (met name rond de entree) van hoge kwaliteit (rijker en expressiever). - Erfafscheidingen zijn van hoogwaardig materiaal en worden zorgvuldig gedetailleerd. - Ventilatieroosters zijn niet zichtbaar of architectonisch ingepast in het gevelontwerp Reactie van de commissie op de ingediende aanvraag omgevingsvergunning, de beelden zoals toegelicht, en de nabespreking Zoals ook bij de conceptaanvraag reeds aangegeven is, voldoet het plan op hoofdlijnen aan de welstandscriteria. In de voorgaande bespreking is door de commissie aangegeven dat zij nog niet overtuigd was van het kappenlandschap. Met name de aansluitingen en overgangen tussen de verschillende woningtypes overtuigden de commissie niet. In het aangepaste plan ziet zij dat dit onderdeel op een aantal punten is verbeterd. Echter de overgang tussen de hogere woning met dakterras, en de lagere woningen aan de Multatulistraat overtuigt de commissie hierin nog niet. De toepassing van verschillende dakhellingen in één kap leidt tot een onsamenhangend beeld. Ook de detaillering is door de commissie bekeken. De commissie geeft aan dat de uitwerking haar op drie punten nog niet overtuigt, namelijk: 1. De uitwerking en detaillering van de goot. De zorgvuldige en passende wijze waarop de gevel is gedetailleerd en gematerialiseerd is niet terug te zien in de detaillering van de goot. De commissie vraagt om hier een kwaliteitsslag te maken omdat juist de kappen en bijbehorende goten zo karakteristiek zijn voor de gebied en deze architectuur. Zij adviseert de architect hierbij om goed te kijken naar voorbeelden in de wijk. 13

14 2. De vlakke dakpan in relatie tot de architectuur. De gekozen vlakke pan acht de commissie niet passend bij de architectuur in dit gebied en de ingestoken architectuurtaal van het ontwerp. Zij begrijpt de overweging van de architect voor de keuze van de vlakke pan in relatie tot de zonnepanelen maar vraagt zich daarbij af of voor de voordakvlakken van het bouwblok niet naar een meer passende pan kan worden gezocht. 3. Betonnen latei boven voordeuren. Ook maakt de commissie een opmerking over de betonnen lateien boven de voordeuren van de tweelaagse woningen met kap aan de Multatulistraat. Zij begrijpt niet waarom de latei niet doorgetrokken is tot en met de gevelopening. Overhoeks gezien ontstaat nu een onsamenhangend en niet overtuigend beeld. Zij vraagt het plan op dit onderdeel aan te passen. 4. Dakvensters voorzijde. De commissie uit haar bezwaar op de gekozen dakvensters aan de straatzijde. De in het oog springende vensters passen niet bij de gekozen architectuur. Zij vraagt zich af of het mogelijk is om de dakvensters te vervangen door bij deze architectuur passende dakkapellen. De commissie reageert positief op de getoonde bemonstering van het metselwerk zij vraagt wel of het mogelijk is om de donkere vlekken op het lichte metselwerk zo veel mogelijk te reduceren. Verder wijst de commissie op de eerder gemaakte opmerking op het plandeel van Venster architecten: Voor het plan van Venster architecten wordt aandacht gevraagd voor de compositie van de kopgevel. De commissie vraagt of de gevelopeningen meer gespreid gepositioneerd kunnen worden zodat grote dichte gevelvlakken worden voorkomen. Dit punt is nog niet verwerkt in de ingediende stukken. Ook de opmerkingen ten aanzien van de uitwerking van kopersopties ziet de commissie (indien van toepassing) graag verwerkt in het plan. Conclusie De commissie kan zich grotendeels vinden in het plan, maar vraagt nog nadere (ontwerp)aandacht voor de hierboven genoemde punten. Zij ziet een aangepast plan voor de genoemde onderdelen met belangstelling tegemoet. Zij stelt voor dat het secretariaat de aanpassing behandelt en het eindvoorstel door het secretariaat wordt voorgelegd aan de commissie. Het advies aan het bestuur is vooralsnog negatief tenzij. 14