Nr P&O. gemeente Barneveld. Aan het college van burgemeester en wethouders. Onderwerp: Trends in verkeersveiligheid

Transcriptie

1 gemeente Barneveld Nr Aan het college van burgemeester en wethouders Onderwerp: Trends in verkeersveiligheid Gevraagde beslissing: 1. Kennis nemen van het document 'Trends in Verkeersveiligheid '. 2. Instemmen met de speerpunten voor Het document ter kennisneming aanbieden aan de gemeenteraad (rubriek B, ingekomen stukken). Akkoord/Aantekeprfngen secretaris: Datum: Steller: D.A. de Graaf Afd: ii V^K Aantal bijlagen 2 Afd.hoo^/^jX Jry Akkoord OFIN BMO/Jur. OR BMO/Com. DADF P&O Sier kennisname naar de raad Nummer beleidsproduct: üp overzicht Bestaand beleid (website) Openbaarheid Besluit (voorblad) openbaar: Ja O Nee, zie beslispunt: Groentje openbaar: Ja O Nee, zie beslispunt: Bijlagen openbaar: Ja O Nee, vermelden op bijlage Collegeleden Akkoord / Bespreken Aantekeningen Burgemeester i Wethouder A. de Kruijf u Wethouder P.J.T. van Daalen Wethouder G.J. van den Hengel Wethouder E. Fokkema Beslissing burgemeester en wethouders : Nummer op besluitenlijst: / ) ^

2 i n verkeer " sveiligheid Verkeersveiiigheidsmonitor 2013 (bijlage) Zie bijgevoegde documenten- -2-

3 Trends in verkeersveiligheid Gemeente Barneveld, november 2014 Bijlage: Verkeersveiligheidsmonitor 2013, ViaStat Inleiding Voor u ligt het document met de titel Trends in Verkeersveiligheid. Dit document geeft inzicht in de ontwikkeling en stand van zaken op het gebied van verkeersveiligheid binnen de gemeente Barneveld. Deze stand van zaken is gebaseerd op bijgevoegde verkeersveiligheidsmonitor Aanleiding Sinds 2013 wordt jaarlijks de ontwikkeling van de verkeersveiligheid binnen de gemeente Barneveld in beeld gebracht. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het verkeersongevallenregistratieprogramma ViaStat. Dit programma biedt de mogelijkheid jaarlijks een verkeersveiligheidsmonitor uit te draaien. Deze monitor geeft inzicht in de ontwikkeling van de verkeersveiligheid in de afgelopen 5 jaar. In oktober 2013 is voor het eerst gerapporteerd over de ontwikkeling van de verkeersveiligheid. Het voorliggende document is het jaarlijkse vervolg daarop, gebaseerd op de ongeval gegevens over de periode Doel Het doel van dit document is om alle belanghebbenden (van burger tot bestuur) kort en krachtig te informeren over de stand van zaken op het gebied van verkeersveiligheid. Daarnaast wordt op basis van de zichtbare trends een aantal aandachtspunten benoemd. Deze aandachtspunten vormen de basis voor het bepalen van maatregelen of vormen de aanleiding voor nader onderzoek. De belangrijkste trends die waarneembaar zijn Uit de bijgevoegde verkeersveiligheidsmonitor kunnen de volgende conclusies worden getrokken: 1. De lichte stijging van het aantal slachtofferongevallen die sinds 2012 zichtbaar is heeft zich doorgezet in Hoewel er in 2013 sprake is van een afname in het aantal ernstige slachtoffers in de leeftijdscategorie 60+, heeft deze leeftijdscategorie een hoog aandeel in het aantal slachtoffers in de categorie fiets. 3. Op wegen buiten de bebouwde kom (maximumsnelheid van 60 en 80 km/uur) is in 2013 een lichte stijging in het aantal ernstige slachtoffers waarneembaar. Het aantal ernstige slachtoffers op wegen met een maximumsnelheid van 50 km/uur is sterk afgenomen. 4. Opvallend is de stijging van plaats op de weg en inhalen als hoofdtoedracht van ongevallen in Het aantal ernstige slachtoffers bij ongevallen waarbij zowel snelverkeer als langzaam verkeer is betrokken is net als het voorgaande jaar afgenomen. Ongevallen waarbij enkel snelverkeer betrokken is nemen juist toe. Aandachtspunten Op basis van de trends zijn onderstaande aandachtspunten bepaald. 1. Oudere fietser km/uur wegen 3. Verkeersveiligheid algemeen Trends in verkeersveiligheid, november 2014

4 Samengevat Hiervoor genoemde samengevat resulteert in onderstaande speerpunten voor Bij elk speerpunt is aangegeven op welke manier deze speerpunten aandacht krijgen in het gemeentelijke verkeerbeleid. Grotendeels wordt de lijn die in 2013 is ingezet voortgezet. Speerpunt Beleid 1. Oudere fietser Beleid rondom paaltjes op fietspaden km/uur wegen 60 km/uur maatregel 3. Maatregelen verkeersveiligheid Nieuw GVVP 2015 Vervolgstappen/maatregelen De aandachtspunten, zoals hiervoor genoemd, zijn vertaald naar concrete maatregelen. Voorkomen eenzijdige ongevallen bij oudere fietser door paaltjesbeleid Binnen de gemeente Barneveld zijn op veel locaties paaltjes in fietspaden geplaatst. Deze paaltjes hebben als doel om te voorkomen dat auto s het fietspad oprijden. Regelmatig rijden fietsers tegen paaltjes in het fietspad op, wat kan leiden tot letselongevallen. Uit de ongevallenregistratie komt niet duidelijk naar voren dat het aantal eenzijdige ongevallen door fietspaaltjes onder de oudere fietser hoger ligt dan gemiddeld. Eenzijdige letselongevallen worden ook lang niet altijd geregistreerd. Wel wordt algemeen aangenomen dat in het geval van een aanrijding de oudere fietser een grotere kans heeft op letsel. Deze eenzijdige fietsongevallen hebben de aanleiding gevormd een gemeentelijk beleid op te stellen omtrent het toepassen van fietspaaltjes. De afgelopen tijd is gewerkt aan de adviesnota paaltjes in fietsroutes Barneveld. In de nota worden de conclusies en aanbevelingen uit het landelijke onderzoek door Fietsberaad vertaald naar gemeentelijke beleids- en beheersuitgangspunten. Voorgesteld wordt geen fietspaaltjes meer te plaatsen in fietspaden, tenzij de noodzaak wordt aangetoond. Indien de noodzaak is aangetoond, dan fietspaaltjes toepassen van een zacht materiaal en ingeleid met een (ribbel)markering. Gestreefd wordt de adviesnota nog in 2014 door het college vast te stellen. Opgemerkt moet worden dat het paaltjesbeleid één van de maatregelen is om de verkeersveiligheid voor de (oudere) fietser te verbeteren. Verbeteren verkeersveiligheid 80 km/uur wegen door instellen 60 km/uur-zones In het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan (vastgesteld januari 2010) is aangegeven alle wegen buiten de bebouwde kom (m.u.v. ontsluitingswegen) af te waarderen naar 60 km/uur. De betreffende wegen hebben overwegend een verblijfsfunctie en zijn bedoeld om percelen te ontsluiten. Het is gewenst deze wegen zodanig in te richten dat deze onaantrekkelijk worden voor doorgaand verkeer. De afgelopen jaren zijn diverse gebieden ingericht als 60 km/uur-zone. Begin 2015 wordt in het gebied tussen Voorthuizen-Stroe-Kootwijkerbroek een maximumsnelheid van 60 km/uur ingesteld. Gestreefd wordt om binnen 2 jaar het instellen van 60 km/uur in het buitengebied van de gemeente Barneveld af te ronden. Waar mogelijk worden verkeerskundige maatregelen (zoals de aanleg van verkeersplateaus en het aanpassen van markering) gecombineerd met Groot Onderhoud Wegen. Bij het uitvoeren van deze projecten zijn we met name afhankelijk van provinciale subsidie omdat er geen budgetten beschikbaar zijn gesteld. Trends in verkeersveiligheid meenemen in nieuw GVVP In 2015 wordt een nieuw Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan opgesteld. In de totstandkoming van dit plan zullen de op dat moment beschikbare gegevens over de verkeersveiligheid dienen als input. Daarnaast zal het GVVP ruimte bieden voor het uitvoeren van maatregelen op basis van nieuwe (jaarlijkse) trends. Trends in verkeersveiligheid, november 2014

5 Analyse uitgevoerde verkeersplannen De afgelopen jaren zijn diverse plannen uitgevoerd met als doel de verkeersveiligheid te verbeteren. Op basis van ongeval gegevens ( ) is onderzocht of de gerealiseerde plannen een positief effect hebben gehad op de verkeersveiligheid. Opgemerkt moet worden dat er slechts ongeval gegevens tot en met 2013 beschikbaar zijn. Hierdoor zijn de effecten van recent gerealiseerde plannen moeilijk af te leiden uit de ongeval registratie. In onderstaand overzicht worden de projecten toegelicht. 60 km/uur-zones in het buitengebied - In 2011 is een maximumsnelheid van 60 km/uur ingesteld op de Wencopperweg, Krollerweg en een gedeelte van de Kapweg. In 2009 vonden twee ongevallen met letsel plaats op de Wencopperweg. In 2013 was er sprake van één ongeval op de Wencopperweg. - In 2012 is een 60 km/uur-zone ingesteld op de Oud Milligensweg in Garderen. Uit de ongevallen registratie blijkt dat in 2009 het laatste ongeval heeft plaatsgevonden op deze weg. - In 2012 is het gebied rondom Zwartebroek ingericht als 60 km/uur-zone. Uit de registratie van de ongevallen blijkt dat in 2011 nog sprake was van één ongeval (op de Wielweg). In 2012 en 2013 zijn geen ongevallen geregistreerd in het betreffende gebied. - In 2013 is in twee grotere gebieden een 60 km/uur-zone ingesteld. Het betreft het gebied ten westen van de A30 en het gebied ten zuidoosten van Kootwijkerbroek. In het gebied ten westen van de A30 hebben in 2013 geen ongevallen plaatsgevonden op de wegen waar 60 km/uur is ingesteld. Sinds 2009 was is al sprake van een dalende trend. In 2009 vonden nog zes ongevallen plaats (Achterveldseweg en Helweg) en in de jaren daarna respectievelijk twee, één en één ongeval(len). In het gebied ten zuidoosten van Kootwijkerbroek hebben in 2013 vier ongevallen plaatsgevonden (waarvan twee voor het instellen van de 60 km/uur-zone). In de jaren ervoor (vanaf 2009) bedroeg het aantal ongevallen per jaar respectievelijk vijf, drie, twee en twee. 30 km/uur-zones binnen de bebouwde kom - In 2011 is het centrum van Garderen ingericht als 30 km/uur-zone. In 2010 vond één ongeval plaats en in 2012 twee ongevallen. - In 2011 is op de Valkseweg en bedrijventerrein De Valk een maximumsnelheid van 30 km/uur ingesteld. Op de betreffende wegen zijn in de periode geen ongevallen geregistreerd. Scherpenzeelseweg-Lunterseweg Op deze kruising is in 2013 een rotonde gerealiseerd. Uit de registratie van de ongevallen blijkt dat in 2010 het laatste (geregistreerde) ongeval op deze locatie heeft plaatsgevonden. Fietsoversteek Lange Zuiderweg In 2011 is de fietsoversteek over de Apeldoornstraat t.h.v. de Lange Zuiderweg aangepast. In 2010 heeft op deze locatie het laatste ongeval plaatsgevonden. Renswoudsestraatweg In 2012 zijn vrijliggende fietspaden gerealiseerd langs de Renswoudsestraatweg, In 2009 heeft het laatste geregistreerde ongeval plaatsgevonden op de Renswoudsestraatweg. Eendrachtstraat In 2013 is een vrijliggend fietspad aangelegd tussen Zwartebroek en Terschuur in combinatie met het instellen van een maximumsnelheid van 60 km/uur. In 2011 heeft het laatste ongeval plaatsgevonden. Trends in verkeersveiligheid, november 2014

6 Kaart ongevallen 2013 Trends in verkeersveiligheid, november 2014

7 Verkeersveiligheidsmonitor 2013 Gemeente Barneveld

8 INHOUDSOPGAVE Trend 3 Algemene ontwikkeling van het totale aantal slachtoffers... 3 Ontwikkeling aantal verkeersdoden uitgezet naar de doelstelling Nota Mobiliteit Ontwikkeling aantal ziekenhuisgewonden uitgezet naar de doelstelling Nota Mobiliteit Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers... 6 Regio vergelijking 7 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per regio in 2013 ten opzichte van Trendontwikkeling per gemeente aantal ernstige slachtoffers 2009 tot en met Positie aantal doden per gemeente ten opzichte van de doelstellingslijn (onder/boven doelstelling) in Positie aantal ziekenhuisgewonden per gemeente ten opzichte van de doelstellingslijn (onder/boven doelstelling) in Ontwikkeling aantal verkeersdoden per inwoners Ontwikkeling aantal ziekenhuisgewonden per inwoners Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per inwoners Doelgroepen: leeftijd en vervoerwijze 14 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per vervoerwijze in 2009 tot en met Overzicht ernstige slachtoffers naar vervoerwijze in het beheersgebied 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per leeftijdscategorie in 2009 tot en met Overzicht ernstige slachtoffers naar leeftijdscategorie in het beheersgebied 2009 tot en met Overzicht ernstige slachtoffers naar leeftijdscategorie per vervoerwijze 2009 tot en met Speerpunten locatie kenmerken 19 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers op kruispunten per wegbeheerder in het beheersgebied in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers op wegvakken per wegbeheerder in het beheersgebied in 2009 tot en met Aandeel ernstige slachtoffers en kilometer weglengte naar wegbeheerdersoort in het beheersgebied in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar snelheidslimiet in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar wegsituatie in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers binnen en buiten de bebouwde kom in 2009 tot en met Speerpunten externe factoren 25 Overzicht aantal ernstige slachtoffers naar lichtgesteldheid in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar toestand van het wegdek in 2009 tot en met Datum:

9 Speerpunten ongevalkenmerken 27 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar aard in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar botspartners in 2009 tot en met Speerpunten gedrag bestuurder 29 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen naar dag en tijdsperiode in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar hoofdtoedracht in 2009 tot en met Speerpunten tijd 32 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar dag van de week in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar maand in 2009 tot en met Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar tijdsperiode op de dag in 2009 tot en met Keuze beheersgebied Gemeente Barneveld Keuze referentiegebied(en) geen referentiegebied Keuze verkeersslachtoffers ernstige slachtoffers Keuze periode jaren 2009 tot en met 2013 Keuze filter alle vervoerwijzen, leeftijden en wegbeheerders Datum:

10 TREND Het algemene gedeelte van deze monitor bevat informatie over de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers, doden en ziekenhuisgewonden in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar. Hieruit blijkt of de verkeersveiligheid in het beheersgebied is toe- of afgenomen. Het gebied waarop deze monitor is gebaseerd, is telkens weergegeven in oranje. Algemene ontwikkeling van het totale aantal slachtoffers Figuur 1 geeft een algemeen overzicht van de ontwikkeling van het totale aantal slachtoffers, uitgesplitst naar ernst in de periode 2004 tot en met Het aantal ernstige slachtoffers is een optelling van het aantal doden en ziekenhuisgewonden. Het totale aantal verkeersslachtoffers is gelijk aan het aantal ernstige slachtoffers en de overige gewonde slachtoffers. jaar slachtoffers ernstige slachtoffers doden ziekenhuisgewonden overige gewonden totaal figuur 1: ontwikkeling van het totale aantal slachtoffers in de periode 2004 tot en met 2013 in het beheersgebied. Datum:

11 Ontwikkeling aantal verkeersdoden uitgezet naar de doelstelling Nota Mobiliteit 2020 Figuur 2 bevat de ontwikkeling van het aantal verkeersdoden in de afgelopen 10 jaar in het beheers gebied. Door middel van een trendlijn is de ontwikkeling van het aantal doden in de periode 2009 tot en met 2013 weergegeven. In de figuur is de doelstelling Nota Mobiliteit 2020 opgenomen: 53% minder verkeersdoden in 2020 ten opzichte van het driejaarlijks gemiddelde 2001, 2002 en De figuur geeft inzicht in de mate waarin de doelstelling bij voortzetting van de trend te realiseren is. Als de trendlijn onder de doelstellingslijn is gelegen, dan wordt de doelstelling gehaald bij voortzetting van de trend. figuur 2: ontwikkeling van het aantal verkeersdoden in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar. Datum:

12 Ontwikkeling aantal ziekenhuisgewonden uitgezet naar de doelstelling Nota Mobiliteit 2020 Figuur 3 bevat de ontwikkeling van het aantal ziekenhuisgewonden in de afgelopen 10 jaar in het beheersgebied. Door middel van een trendlijn is de ontwikkeling van het aantal ziekenhuisgewonden in de periode 2009 tot en met 2013 weergegeven. In de figuur is de doelstelling Nota Mobiliteit 2020 opgenomen: 34% minder ziekenhuisgewonden in 2020 ten opzichte van het driejaarlijks gemiddelde 2001, 2002 en De figuur geeft inzicht in de mate waarin de doelstelling bij voortzetting van de trend te realiseren is. Als de trendlijn onder de doelstellingslijn is gelegen, dan wordt de bij voorzetting van de trend de doelstelling gehaald. figuur 3: ontwikkeling aantal ziekenhuisgewonden in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar. Datum:

13 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers Figuur 4 bevat de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers in de afgelopen 10 jaar in het beheersgebied. figuur 4: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar. Datum:

14 REGIO VERGELIJKING Dit hoofdstuk bevat verschillende grafieken waarin over de periode 2009 tot en met 2013 een (algemene) vergelijking wordt gemaakt tussen het aantal ernstige slachtoffers in verschillende gebieden. Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per regio in 2013 ten opzichte van 2012 In figuur 5 staat per regio de procentuele toe- of afname van het aantal ernstige slachtoffers in 2013 ten opzichte van dit aantal in 2012 weergegeven. Deze figuur maakt het mogelijk de ontwikkeling in de eigen regio te vergelijken met die in een andere regio. De indeling is conform de Wet Gemeenschappelijke Regelingen (Wgr-plus) ingedeeld in stadsregio's en provincies, exclusief de stadsregio. De regio waarin het beheersgebied valt is in oranje weergegeven. De overige regio s zijn groen bij een daling en rood bij een stijging. figuur 5: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per regio in 2013 ten opzichte van Datum:

15 Trendontwikkeling per gemeente aantal ernstige slachtoffers 2009 tot en met 2013 Figuur 6 geeft voor de gemeenten binnen de eigen regio inzicht in de trend van het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met De gemeenten die in groen zijn afgebeeld, hebben een dalende trend. De gemeenten die in rood zijn afgebeeld hebben een stijgende trend. figuur 6: ontwikkeling trend per gemeente van het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met Datum:

16 Positie aantal doden per gemeente ten opzichte van de doelstellingslijn (onder/boven doelstelling) in 2013 Figuur 7 maakt duidelijk hoe het aantal doden in gemeenten binnen de eigen regio in het jaar 2013 zich verhoudt tot het aantal doden dat conform de doelstelling zou mogen vallen. Een in groen weergegeven 2013 kent een aantal doden dat in gemeente lager was dan de toegestane waarde conform de doelstelling. Bij een in rood weergegeven gemeente is dit aantal hoger. Wanneer voor uw beheersgebied de positie minder goed dan de doelstelling zichtbaar is in de figuur, betekent dit echter niet dat de doelstelling niet meer kan worden gehaald. Wellicht laten voorgaande jaren een heel ander beeld zien. In deze figuur is het laatste jaar (2013) bepalend. figuur 7: positie doden per gemeente in 2013 ten opzichte van de doelstelling. Datum:

17 Positie aantal ziekenhuisgewonden per gemeente ten opzichte van de doelstellingslijn (onder/boven doelstelling) in 2013 Figuur 8 maakt duidelijk hoe het aantal ziekenhuisgewonden in gemeenten binnen de eigen regio in het jaar 2013 zich verhoudt tot het aantal ziekenhuisgewonden dat conform de doelstelling zou mogen vallen. Een in groen weergegeven 2013 kent een aantal ziekenhuisgewonden dat in gemeente lager was dan de toegestane waarde conform de doelstelling. Bij een in rood weergegeven gemeente is dit aantal hoger. Wanneer voor uw beheersgebied de positie minder goed dan de doelstelling zichtbaar is in de figuur, betekent dit echter niet dat de doelstelling niet meer kan worden gehaald. Wellicht laten voorgaande jaren een heel ander beeld zien. In deze figuur is het laatste jaar (2013) bepalend. figuur 8: positie ziekenhuisgewonden per gemeente in 2013 ten opzichte van de doelstelling. Datum:

18 Ontwikkeling aantal verkeersdoden per inwoners Figuur 9 geeft inzicht in de ontwikkeling van het aantal verkeerdoden per inwoners in de periode 2004 tot en met 2013 in het beheersgebied (bron inwoneraantal: Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen). Het gemiddelde aantal inwoners is berekend door per jaar het gemiddelde te nemen van het aantal inwoners dat is gemeten door het CBS op 1 januari en 31 december van het betreffende jaar. figuur 9: ontwikkeling aantal verkeersdoden per inwoners in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar (bron inwoneraantal: CBS, Voorburg/Heerlen). Datum:

19 Ontwikkeling aantal ziekenhuisgewonden per inwoners Figuur 10 geeft inzicht in de ontwikkeling van het aantal ziekenhuisgewonden per inwoners in de periode 2004 tot en met 2013 in het beheersgebied (bron inwoneraantal: Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen). Het gemiddelde aantal inwoners is berekend door per jaar het gemiddelde te nemen van het aantal inwoners dat is gemeten door het CBS op 1 januari en 31 december van het betreffende jaar. figuur 10: ontwikkeling aantal ziekenhuisgewonden per inwoners in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar (bron inwoneraantal: CBS, Voorburg/Heerlen). Datum:

20 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per inwoners Figuur 11 geeft inzicht in de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers per inwoners in de periode 2004 tot en met 2013 in het beheersgebied (bron inwoneraantal: Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen). Het gemiddelde aantal inwoners is berekend door per jaar het gemiddelde te nemen van het aantal inwoners dat is gemeten door het CBS op 1 januari en 31 december van het betreffende jaar. figuur 11: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per inwoners in het beheersgebied in de afgelopen 10 jaar (bron inwoneraantal: CBS, Voorburg/Heerlen). Datum:

21 DOELGROEPEN: LEEFTIJD EN VERVOERWIJZE Dit deel van de monitor gaat in op de doelgroepen waaronder relatief veel ernstige slachtoffers vallen. Een doelgroep bestaat uit bestuurders van een bepaalde vervoerwijze, een leeftijdsgroep of een combinatie van beiden. Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per vervoerwijze in 2009 tot en met 2013 Figuur 12 bevat voor het beheersgebied een overzicht van het aantal ernstige slachtoffers per vervoerwijze in de periode 2009 tot en met figuur 12: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per vervoerwijze in de periode 2009 tot en met Datum:

22 Overzicht ernstige slachtoffers naar vervoerwijze in het beheersgebied 2009 tot en met 2013 Figuur 13 bevat een overzicht van de ernstige slachtoffers per vervoerwijze in de periode 2009 tot en met 2013 in het beheersgebied. Deze figuur maakt inzichtelijk hoe deze verschillende doelgroepen in het beheersgebied zich qua grootte verhouden. figuur 13: overzicht ernstige slachtoffers naar vervoerwijze in het beheersgebied in de periode 2009 tot en met Datum:

23 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per leeftijdscategorie in 2009 tot en met 2013 Figuur 14 bevat een overzicht van het aantal ernstige slachtoffers per leeftijdscategorie in het beheersgebied in de periode 2009 tot en met figuur 14: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per leeftijdscategorie in de periode 2009 tot en met Datum:

24 Overzicht ernstige slachtoffers naar leeftijdscategorie in het beheersgebied 2009 tot en met 2013 Figuur 15 bevat een overzicht van de ernstige slachtoffers per leeftijdscategorie in de periode 2009 tot en met 2013 in het beheersgebied. Deze figuur maakt inzichtelijk hoe deze verschillende doelgroepen in het beheersgebied zich qua grootte verhouden. figuur 15: overzicht ernstige slachtoffers naar leeftijdscategorie in het beheersgebied in de periode tot en met Datum:

25 Overzicht ernstige slachtoffers naar leeftijdscategorie per vervoerwijze 2009 tot en met 2013 In figuur 16 is het aantal ernstige slachtoffers in 2009 tot en met 2013 in het beheersgebied uitgezet naar leeftijdscategorie per vervoerwijze. Hierin kunt u zien bij welke combinaties van leeftijdscategorieën en vervoerwijzen de meeste ernstige slachtoffers vallen. figuur 16: overzicht aantal ernstige slachtoffers naar leeftijdscategorie en vervoerwijze in 2009 tot en met Datum:

26 SPEERPUNTEN LOCATIE KENMERKEN In dit onderdeel is het aantal ernstige slachtoffers in het beheersgebied in grafieken weergegeven, uitgezet naar kenmerken die van toepassing zijn op de ongevallocaties. Hierbij kunt u denken aan de verantwoordelijke wegbeheerder, de geldende snelheidslimiet, de wegsituatie en het onderscheid tussen binnen en buiten de bebouwde kom. Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers op kruispunten per wegbeheerder in het beheersgebied in 2009 tot en met 2013 In figuur 17 is voor de jaren 2009 tot en met 2013 per wegbeheerder in het beheersgebied weergeven hoeveel ernstige slachtoffers op kruispunten vallen. Kruispunten van wegen van verschillende wegbeheerders zijn toegewezen aan de hoogste wegbeheerder. De volgorde van toewijzing is: rijk provincie - waterschap - gemeente. Met behulp van deze grafiek kunt u zien op welke kruispunten van welke beheerder de meeste ernstige slachtoffers plaatsvinden en hoe de ontwikkeling in de periode 2009 tot en met 2013 eruit ziet. figuur 17: ontwikkeling ernstige slachtoffers op kruispunten per wegbeheerder in het beheersgebied in de periode 2009 tot en met Datum:

27 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers op wegvakken per wegbeheerder in het beheersgebied in 2009 tot en met 2013 In figuur 18 is voor de jaren 2009 tot en met 2013 per wegbeheerder in het beheersgebied weergegeven hoeveel ernstige slachtoffers op wegvakken vallen. Met behulp van deze grafiek kunt u zien op welke wegvakken van welke beheerder de meeste ernstige slachtoffers vallen en hoe de ontwikkeling in de periode 2009 tot en met 2013 eruit ziet. figuur 18: ontwikkeling ernstige slachtoffers op wegvakken per wegbeheerder in het beheersgebied in de periode 2009 tot en met Datum:

28 Aandeel ernstige slachtoffers en kilometer weglengte beheersgebied in 2009 tot en met 2013 naar wegbeheerdersoort in het In de linker cirkelgrafiek van figuur 19 is het aandeel ernstige slachtoffers per wegbeheerder in de periode 2009 tot en met 2013 in het beheersgebied weergegeven. In de rechter cirkelgrafiek is het aandeel weglengte per wegbeheerder weergegeven. Als het aandeel ernstige slachtoffers van een wegbeheerder lager is dan het aandeel weglengte (in kilometers), dan is de ongevalkans per kilometer weglengte kleiner dan op wegen van wegbeheerders waar het omgekeerde geldt. figuur 19: aandeel ernstige slachtoffers en kilometer weglengte naar wegbeheerdersoort. Datum:

29 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar snelheidslimiet in 2009 tot en met 2013 Figuur 20 geeft een overzicht van het aantal ernstige slachtoffers naar de snelheidslimiet die geldt ter plaatse van het ongeval. De gegevens zijn gebaseerd op de jaren 2009 tot en met De figuur biedt bijvoorbeeld inzicht in hoeverre de inrichting van 30 km/uur zones een daling van het aantal ernstige slachtoffers tot gevolg heeft gehad. figuur 20: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar geldende snelheidslimiet in de periode 2009 tot en met Datum:

30 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar wegsituatie in 2009 tot en met 2013 Figuur 21 geeft een overzicht van het aantal ernstige slachtoffers naar wegsituatie in de periode 2009 tot en met Dit maakt inzichtelijk op welke kruispunten en weginrichtingen de meeste ernstige slachtoffers vallen. figuur 21: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar wegsituatie in de periode 2009 tot en met Datum:

31 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers binnen en buiten de bebouwde kom in 2009 tot en met 2013 Figuur 22 geeft inzicht in de verdeling van het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met 2013 op wegen binnen en buiten de bebouwde kom van het beheersgebied. Deze figuur geeft bijvoorbeeld inzicht in hoeverre de inrichting van 60 km/uur zones een positief effect heeft gehad op de verkeersveiligheid. figuur 22: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers binnen en buiten de bebouwde kom in de periode 2009 tot en met Datum:

32 SPEERPUNTEN EXTERNE FACTOREN Dit deel van de monitor biedt inzicht in het aantal ernstige slachtoffers dat in de periode 2009 tot en met 2013 viel bij ongevallen die werden beïnvloed door externe factoren als de lichtgesteldheid en de toestand van het wegdek. Overzicht aantal ernstige slachtoffers naar lichtgesteldheid in 2009 tot en met 2013 Figuur 23 geeft een overzicht van het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met 2013 naar lichtgesteldheid. Zo wordt duidelijk hoe het aantal ernstige slachtoffers bij daglicht, duisternis of schemer zich verhoudt. figuur 23: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar lichtgesteldheid in de periode 2009 tot en met Datum:

33 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar toestand van het wegdek in 2009 tot en met 2013 Figuur 24 bevat een overzicht van het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met 2013 naar de toestand van het wegdek ten tijde van het ongeval. Een hoog aandeel ernstige slachtoffers bij ongevallen op nat wegdek kan aanleiding zijn een onderzoek te starten naar de kwaliteit (afwatering en stroefheid) van de verhardingen. figuur 24: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar de toestand van het wegdek in de periode 2009 tot en met Datum:

34 SPEERPUNTEN ONGEVALKENMERKEN Dit onderdeel bevat informatie over de ernstige slachtoffers in het beheersgebied naar verschillende ongevalkenmerken. Het bevat bijvoorbeeld grafieken met het aantal ernstige slachtoffers naar aard van het ongeval en de botspartners bij een ongeval. Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar aard in 2009 tot en met 2013 Figuur 25 geeft inzicht in het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met 2013 naar de aard van het ongeval. Deze grafiek biedt inzicht in wat voor ongevallen het meest voorkomen in het beheersgebied. Een relatief hoog aandeel ernstige slachtoffers bij kop-staart ongevallen kan bijvoorbeeld een signaal zijn voor hoge gereden snelheden op wegen in het beheersgebied en aanleiding vormen voor nadere analyse. figuur 25: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar aard in de periode 2009 tot en met Datum:

35 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar botspartners in 2009 tot en met 2013 Bij een ongeval kunnen verschillende vervoerwijzen met elkaar in botsing zijn gekomen. Alle mogelijke botspartners zijn samengevoegd in een aantal klassen. In figuur 26 is voor de verschillende botspartners weergegeven hoeveel ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met 2013 binnen het beheersgebied zijn gevallen. Hiermee wordt inzichtelijk gemaakt bij welke combinaties van botspartners relatief veel ernstige slachtoffers vallen. figuur 26: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar botspartner in de periode 2009 tot en met Datum:

36 SPEERPUNTEN GEDRAG BESTUURDER Dit onderdeel gaat in op het aantal ernstige slachtoffers bij ongevallen met kenmerken die een relatie hebben met het gedrag van de bestuurder, zoals het gebruik van alcohol en de hoofdtoedracht van het ongeval. Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen in 2009 tot en met 2013 In figuur 27 is de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen in de periode 2009 tot en met 2013 afgebeeld. Alcoholongevallen zijn ongevallen waarbij minimaal één betrokken bestuurder alcohol heeft gebruikt. Deze figuur maakt duidelijk of in het beheersgebied alcohol een speerpunt kan zijn voor verkeersveiligheidsmaatregelen. figuur 27: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen in de periode 2009 tot en met Datum:

37 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen naar dag en tijdsperiode in 2009 tot en met 2013 Figuur 28 geeft een verdieping op de vorige figuur. Hierin is weergegeven op welke dag en in welke tijdsperiode in 2009 tot en met 2013 ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen vielen. Deze grafiek maakt voor het speerpunt alcohol duidelijk op welke dagen en/of tijdsperioden handhaving op alcoholgebruik in het verkeer zo effectief mogelijk ingezet kan worden. figuur 28: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers bij alcoholongevallen naar dag en tijdsperiode in de periode 2009 tot en met Datum:

38 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar hoofdtoedracht in 2009 tot en met 2013 Het ontstaan van een ongeval kan verschillende oorzaken hebben. Bij de registratie wordt een toedracht aan het ongeval aan de bestuurders toegekend. Uit de toedrachten van de verschillende betrokken bestuurders wordt door VIA de hoofdtoedracht van het ongeval afgeleid. In figuur 29 is het aantal ernstige slachtoffers naar hoofdtoedracht van de ongevallen in de periode 2009 tot en met 2013 weergegeven. Deze grafiek kan u helpen gericht maatregelen te nemen ter bestrijding van slachtoffers bij ongevallen met specifieke toedrachten. figuur 29: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar hoofdtoedracht van ongevallen in 2009 tot en met Datum:

39 SPEERPUNTEN TIJD Dit laatste onderdeel gaat in op speerpunten op het gebied van verkeersveiligheid die zijn afgeleid van grafieken en tabellen met het aantal ernstige slachtoffers uitgezet naar dag, maand en tijdstip van het ongeval. Zo wordt bijvoorbeeld de verdeling van ernstige slachtoffers over werkdagen en weekenddagen duidelijk. Ook ontstaat inzicht in het aandeel ernstige slachtoffers in de zomer- en wintermaanden. Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar dag van de week in 2009 tot en met 2013 De verdeling van het aantal ernstige slachtoffers naar dag van de week staat in figuur 30. De gegevens zijn per jaar weergegeven, voor de periode 2009 tot en met Deze weergave maakt duidelijk op welke dagen de meeste ernstige slachtoffers vallen. De in de grafiek weergegeven staafjes geven het gemiddelde over de periode 2009 tot en met 2013 weer. figuur 30: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar dag van de week in de periode 2009 tot en met Datum:

40 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar maand in 2009 tot en met 2013 Figuur 31 biedt inzicht in de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers over de verschillende maanden in het jaar. Hiertoe is het aantal ernstige slachtoffers in de periode 2009 tot en met 2013 naar maand weergegeven. Hieruit valt bijvoorbeeld op te maken of in een toeristische gemeente in de zomermaanden meer ernstige slachtoffers vallen dan in de rest van het jaar. figuur 31: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar maand in de periode 2009 tot en met Datum:

41 Ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers naar tijdsperiode op de dag in 2009 tot en met 2013 Figuur 32 bevat over de periode 2009 tot en met 2013 de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers naar tijdsperiode op de dag. Dit maakt inzichtelijk in welke periode op de dag de meeste ernstige slachtoffers vallen. Zo kunnen bijvoorbeeld in bepaalde gebieden als gevolg van hoge intensiteiten méér ernstige slachtoffers in de spitsperioden van de dag vallen. figuur 32: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per tijdsperiode op de dag in de periode 2009 tot en met Datum: