Memo. De leden van de raad 22 juni V^ Zoetermeer Afdeiing stadsontwikkeling Team Stedenbouw en Verkeer. Van Het college/ P.

Transcriptie

1 ^ ^ i J ^ " ' PostbuS 15 ^ ^ ^ ^ 2700 AA V^ Afdeiing stadsontwikkeling Il Aan Datum De leden van de raad 22 juni 2010 Van Het college/ P. Smi nderwerp Verkeersveiligheid B&W AKKRD Datum: iql6/10 Inleiding De hecht grote waarde aan verkeersveiligheid. Jarenlang is koploper geweest op het gebied van verkeersveiligheid. In vergelijking met de regio en heel Nederiand scoort nog steeds beter. De voorsprong wordt echter kleiner. Dit memo gaat hier verder op in. Achtereenvolgens komen aan bod: de ontwikkeling van het aantal ernstige verkeersslachtoffers in en de verkeersonveilige locaties in. Tenslotte worden aanbevelingen gedaan om de verkeersveiligheid in te verbeteren. Vervolgacties - Voor de intensivering van de educatie worden voldoende lesmethoden met bijbehorende personele ondersteuning ter beschikking gesteld. De deelname kan beter. Daarom worden aile basisscholen en middelbare scholen via een brief te benaderd om de lesmethoden en de bijbehorende ondersteuning onder de aandacht te brengen. In de brief wordt door middel van een beschrijving van de ongevallencijfers gewezen op het belang van verkeereducatie. - Aanpassingen in de infrastructuur bij locaties die een 'black spot' worden, zoals reeds besloten in de het Uitvoeringprogramma van de nota mobiliteit jaarschijf 2010, uitgevoerd. De verkeersveiligheidcijfers worden gevolgd en zo nodig worden verkeersonveilige locaties of projecten voor gedragsbeïnvloeding of extra educatie aangemeld voor het uitvoeringsprogramma voor de komende jaren. - Het is gewenst om tot een opvolger van Duurzaam Veilig te komen. Daarom wordt het 4 kwartaal gestart van 2010 gestart met een beleidsnotitie om hier vorm aan te geven. ntwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers Figuur 1 en Tabel 2 geven een overzicht van de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers^ in, en het aantal inwoners van in de periode 1999 tot en met De ongevallen met uitsluitend materiële schade en de ongevallen met licht gewonden (geen ziekenhuisopname) zijn buiten beschouwing gelaten omdat de registratiegraad te laag is (landelijk 8% tot 12% in 2009). 1 Ernstige slachtoffers zijn dodelijke slachtoffers of gewonden die opgenomen zijn in het ziekenhuis, inclusief gewonden die ter observatie zijn opgenomen.

2 ^ ^ S ^ ^ ^ ^ ^ II 2700 AA f?»=iv- 100 c ra < 80 doden ziekenhuisgewonden =i±ï=»aantal inwoners X 1000 C3 «H rsl rvi «>» f>j C5 rvl rm Jaar 4» '^ii v> i fn KD rvl 1*^ 00 ^ C3 C3 rm rm r\f Figuur 1: ontwikkeling van het aantalinwoners, licht gewonden, ziekenhuis gewonden en dodelijk slachtoffers In in de periode 1999 tot en met 2008 in (Bron: Viastat Gemeente &S)). aantal ernstige slachtoffers Jaai" Doden ziekenhuisgewonden (doden + ziekenhuis gewonden) aantal inwoners Tabel 2: ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers in de periode 1999 tot en met 2009 in Zoetenneer, inclusief provinciale en rijkswegen (Bron Viastat 2009). In 2009 waren er 34 ernstige slachtoffers. Dit is hoger dan de streefwaarde van 31 ernstige slachtoffers. De doelstelling om bij een groeiende stad en autonome groei van de mobiliteit het aantal ernstige ongevallen gelijk te houden is niet behaald. Er is een licht stijgende trend zichtbaar^. De stijgende trend komt overeen met de landelijke trend. De landelijke trend laat de laatste jaren een -na een periode van daling- een stijgende trend zien. 2 Daarbij kan de kanttekening worden gemaakt dat de toename binnen de gemiddelde afwijking van de afgelopen 10 jaar valt, zodat statistisch gezien de toename kan berusten op toeval. In 2000 en 2002 waren er ook 34 ernstig gewonden, en in 2007 waren er 35 ernstige gewonden.

3 II 2700 AA Zoetemieer Het aantal ernstige slachtoffers is echter een erg 'gevoelige' streefwaarde, er kunnen grote verschillen optreden tussen verschillende jaren. Het is wellicht beter om het gemiddelde van 5 jaar als streefwaarde te nemen. Het gemiddelde aantal ernstige slachtoffers was in de periode ,6. In de periode was dat 29,4. ntwikkeling aantal ernstige slachtoffers per inwoners ten opzichte van de het Stadsgewest Haaglanden en Nederland. Figuur 3 geeft inzicht in de ontwikkeling van het aantal ernstige slachtoffers per inwoners in de periode 2000 tot en met 2009 in het beheersgebied ten opzichte van het Stadsgewest Haaglanden en Nederiand (CBS: Den Haag/Heerien). Het aantal ernstige slachteroffers per inwoners ligt in ongeveer 20 % lager dan in het Stadsgewest Haaglanden en ruim 30% lager dan in Nederiand. Wel is de voorsprong kleiner geworden. Dit is mogelijk het gevolg van het feit dat koploper was met verkeerseducatie (de verkeersleerkracht) en de invoering van 30 km-gebieden. In de loop der tijd is de verkeersleerkracht door het Stadsgewest Haaglanden voor alle basisscholen binnen het Stadsgewest Haaglanden beschikbaar gesteld en zijn in het kader van Duurzaam Veilig in heel Nederiand 30 km-gebieden gerealiseerd. Het is tijd voor een opvolger van Duurzaam veilig. Bij de rijksoverheid verschuift het beleid van infrastructuur naar gedragsbeïnvloeding en handhaving. II I i I II, I I! a a Nederland Stadsgewest Haaglanden Gemeente aantal ernstige dachtoffers Figuur 3: ontwikkeling aantal ernstige slachtoffers per inwoners in Nederland, het Stadsgewest Haaglanden en de in de afgelopen 10 jaar (bron Viastat 2009, CBS Den Haag/Heerlen). Nadere analyse van de ernstige slachtoffers in naar leeftijd en vervoerwijze. Figuur 4 geeft per vervoerwijze en per leeftijdscategorie aan hoeveel ongevallen per jaar plaats vinden per 1000 inwoners. Hieruit blijkt dat het aantal ernstige ongevallen het hoogst is bij 16 en 17- jarige bromfietsers. Daarna scoren fietsers tussen de 12 en 17 jaar en automobilisten tussen de 18 en 24 jaar hoog. Dit is ook het landelijke beeld. De rijksoverheid heeft daarom met ingang van 1 januari 2010 het bromfietspraktijkexamen ingevoerd. Verwacht wordt dat hierdoor het aantal

4 II 2700 AA Zoetenneer ernstige bromfietsongevallen met 10% daalt. Binnen heeft in 2009 geen ongeval plaats gevonden waarbij sprake was van een te hoog alcoholpromillage. In wordt de verkeerseducatie de komende jaren geïntensiveerd. Alle basisscholen in kunnen reeds gebruik maken van een verkeersleerkracht. Dit wordt door het Stadsgewest Haaglanden voor 100% betaald. Voor 2010 is in het uitvoeringsprogramma van de nota mobiliteit ,-- opgenomen voor om het verkeersonderwijs op basisscholen te intensiveren door deelname aan Streetwise^ te subsidiëren. Verder wordt gestart met verkeersonderwijs in het voortgezet onderwijs. In januari 2010 is het stadsgewest Haaglanden gestart met het programma Totally Traffic. Dit een methode voor verkeerseducatie in het voortgezet ondenwijs. heeft in Haaglanden ingestemd met een subsidie van 100% voor deze educatie. De scholen in zijn hiervoor reeds benaderd, maar tot concrete deelname heeft dit nog niet geleid. o n >. Tl C «a «li s & «jq.» C S Si E % s «s «3 ~ii~jb" o t/m 3 4 t/m t/m 16 t/m 18 t/m 2 5 t/m 60 jaar jaar jaar 15 jaar 17 jaar 24 jaar 59 jaar en ouder leeftijdsmassen s Personenauto * bestelauto Motor D verige voertuigen Bromfiets + n Fiets o Voetganger Figuur 4: aantal ernstige ongevallen in in 2009 per 1000 mensen in een bepaalde leeftijdsklasse( Bron: Viastat 2009, CBS). Nadere analyse naar type weg en locatie Figuur 5 laat zien dat in de meeste ernstige ongevallen op kruispunten gebeuren. ' ANWB Streetwise is een verkeerseducatieprogramma voor kinderen op de basisschool. Met speciaal ontwikkelde lesmaterialen als electro- en rijlesauto's, zebrapaden, verkeerslichten en opblaasbare auto's wordt de praktijk zoveel mogelijk nagebootst.

5 «^f^ II 2700 AA E 'i E «e n 90 km/h 80 km/h 70 km/h 60 km/h 50 km/h 40 km/h 30 km/h 120 km/h Woonerf 100 km/h Kruispunt ongeval a ziekenhuis ongevallen dodelijke ongevallen ernstige ongevallen Aantal enrstige ongevallen in de periode Figuur 5: verdeling van de ernstige ongevallen in Zoetemeer in de penode (Bron: Viastat.2009). Een maat voor de verkeersonveiligheid op locaties is de zogenaamde 'black spot'. Black spots zijn locaties waar in de afgelopen drie jaar zes of meer ongevallen met slachtoffers (licht gewonden, gewonden die in het ziekenhuis zijn opgenomen en dodelijke slachtoffers)) hebben plaats gevonden. In tegenstelling tot de voorgaande analyses worden de licht gewonden nu wel meegenomen omdat dat van oudsher in definitie zit. mdat de rêgistratiegraad van de licht gewonden in de loop der tijd sterk is afgenomen zijn het merendeel van de slachtoffers ernstige slachtoffers. In 2009 zijn er 4 black spots. Dit zijn er 2 minder dan in Het zijn allemaal kruispunten. De 4 black spots zijn: 1. Kruispunt Zegwaardseweg/ Edisonstraat; 2. Fokkerstraat / Van der Hagenstraat; 3. Australieweg / Van Aalstlaan; 4. Boerhaavelaan/Van Stolberglaan.

6 n 2700 AA Data Source (i)2d10 Figuur 6: o Black spots. Locatie met 6 letselongevallen in 3 jaar (Bron: Viastat). Ad. 1 Het kruispunt Zegwaardseweg / Edisonstraat staat nog in de lijst omdat in de periode 2007/2008 voorafgaand aan de reconstructie van het kruispunt reeds 6 ongevallen met letsel hebben plaats gevonden. Sinds de aanpassing van het kruispunt heeft geen enkel letsel ongeval plaats gevonden. Ad. 2 p het kruispunt Fokkerstraat - Van der Hagenstraat wordt dit jaar een rotonde gerealiseerd. Ad 3. Van de 6 ongevallen op het kruispunt Australieweg - Van Aalstlaan, was bij vier ongevallen onvoldoende afstand houden de oorzaak. Van de overige twee ongevallen, waarvan één leidde tot ziekenhuisopname, was inhalen de oorzaak. In 2009 zijn op de Australieweg en de Van Aalstlaan extra linksafvakken aangelegd. Hierdoor staat het einde van de wachtrij van het links afslaande verkeer niet meer op de rijstrook voor rechtdoorgaand verkeer. Ad 4. Het kruispunt Boerhaavelaan -Van Stolberglaan telt 6 letselongevallen in de laatste 3 jaar. De ernst van de verwondingen valt mee, geen van de ongevallen leidde tot een ziekenhuisopname. Het aantal letselongevallen per jaar laat een sterk wisselend beeld zien: in ongevallen, in 2008 ongevallen en in en ongevallen. De oorzaak van de ongevallen was geen voorrang verienen. Het betreft met name ongevallen tussen auto's en fietsers. Het kruispunten Boerhaavelaan - Van Stolberglaan wordt dit jaar aangepast. Het fietspad

7 f&f&l n 2700 AA langs de Boerhaavelaan wordt ter hoogte van de Van Stolberglaan uitgebogen zodat het zicht op de fietsers verbetert en meer ruimte ontstaat om te stoppen. De kruispunten Tintlaan- Derde Stationsstraat en Vissendreef - Weteringdreef zijn niet langer een black spot. De op deze kruispunten genomen maatregelen hebben het gewenste effect. m de verkeersveiligheid op het kruispunt Vissendreef / Weteringdreef verder te verbeteren wordt dit jaar het profiel versmald (van 2x2 naar 2x1 rijstrook). Hierdoor wordt de fietsoversteek overzichtelijker en de oversteeklengte voor de fietser korter. Verder gebeuren veel ongevallen 50 km per uur wegen. Er zijn echter geen 50 km-wegen die een black spot zijn. De ongevallen vinden te verspreid over de stad plaats om voldoende ongevallen op een locatie te hebben om te kunnen analyseren of een aanpassing aan de infrastructuur de oplossing is. Conclusies Het aantal ernstige verkeersslachtoffers is in 2009 hoger dan in 2008 (respectievelijk 34 en 31 ernstige slachtoffers). Bij nadere analyse blijkt de groep 12 t/m 17 jaar een belangrijke risicogroep. Voor deze groep kan de verkeersveiligheid Worden verbeterd door het intensiveren van verkeerseducatie. - Het aantal 'black spots' is in 2009 minder, 4 ten opzichte van 6 in p deze kruispunten worden dit jaar infrastructurele maatregelen genomen om de verkeersveiligheid te verbeteren. De maatregelen zijn reeds opgenomen in het uitvoeringsprogramma van de Nota Mobiliteit jaarschijf Vervolgacties - Voor de intensivering van de educatie worden voldoende lesmethoden met bijbehorende personele ondersteuning ter beschikking gesteld. De deelname kan beter. Daarom worden alle basisscholen en middelbare scholen via een briefte benaderd om de lesmethoden en de bijbehorende ondersteuning onder de aandacht te brengen. In de brief wordt door middel van een beschrijving van de ongevallencijfers gevi/ezen op het belang van verkeereducatie. - Aanpassingen in de infrastructuur bij locaties die een 'black spot' worden, zoals reeds besloten in de het Uitvoeringprogramma van de nota mobiliteit jaarschijf 2010, uitgevoerd. De verkeersveiligheidcijfers worden gevolgd en zo nodig worden verkeersonveilige locaties of projecten voor gedragsbeïnvloeding of extra educatie aangemeld voor het uitvoeringsprogramma voor de komende jaren. - Het is gewenst om tot een opvolger van Duurzaam Veilig te komen. Daarom wordt het 4 kwartaal gestart van 2010 gestart met een beleidsnotitie om hier vorm aan te geven. Voor technische vragen kunt u zich wenden tot: Drs. ing. Mariëlle Bartels (/Stadsontwikkeling) m.m. bartels@zoetermeer. nl