Agenda nr. commissie: Waterstaat en Verkeer 1 september 1997 Gedeputeerde met de verdediging belast: Nr /411/22 Middelburg, 19 augustus 1997

Transcriptie

1 Startprogramma Duurzaam Veilig Nr. I&V Vergadering 26 september 1997 Agenda nr. commissie: Waterstaat en Verkeer 1 september 1997 Gedeputeerde met de verdediging belast: commissie: Algemeen Bestuur J.I. Hennekeij 8 september 1997 Nr /411/22 Middelburg, 19 augustus 1997 Aan Provinciale Staten van Zeeland Samenvatting Op 1 juli 1997 heeft de heer ing. J.I. Hennekeij, namens het dagelijks bestuur van het Interprovinciaal Overleg, een intentieverklaring ondertekend. Hiermee verplicht het Interprovinciaal Overleg zich om, samen met het Rijk, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Unie van Waterschappen, een sterke impuls te geven aan de uitvoering van een Duurzaam Veilig verkeerssysteem. Op basis van deze intentieverklaring is een ontwerp-startprogramma Duurzaam Veilig opgesteld, waarin afspraken zijn opgenomen over de te nemen maatregelen. Na raadpleging en instemming van de respectieve achterbannen kan het Startprogramma worden ondertekend. De eerste fase van het Startprogramma kenmerkt zich door een sobere, kosteneffectieve aanpak van Duurzaam Veilig, gericht op een pakket infrastructurele maatregelen, educatie en voorlichting en flankerende maatregelen. De uitvoering hiervan zal geschieden vanaf eind 1997 tot en met Over de inhoud en uitvoering van de tweede fase (integrale uitvoering van Duurzaam Veilig vanaf 2000) zal in 1999 besluitvorming plaatsvinden. STARTPROGRAMMA DUURZAAM VEILIG Inleiding Sinds de introductie van het begrip Duurzaam Veilig in 1991 is veel gebeurd op het gebied van kennisontwikkeling, planvorming en feitelijke uitvoering van verkeersveiligheidsmaatregelen. Toch worden op nationaal, regionaal en lokaal niveau belemmeringen ervaren bij het realiseren van Duurzaam Veilig, waardoor een integrale invoering op dit moment niet mogelijk is. Het demonstratieproject Duurzaam Veilig West-Zeeuwsch-Vlaanderen, dat grote landelijke bekendheid geniet, vervult hierin een belangrijke voorbeeldfunctie. Teneinde het streefbeeld voor de verkeersveiligheid in 2010 (50% minder verkeersdoden en 40% minder ziekenhuisgewonden ten opzichte van 1986) en de taakstelling om het aantal verkeersslachtoffers in 2000 met 25% te verminderen ten opzichte van 1985 te kunnen realiseren, bestaat er algemene overeenstemming over het geven van een sterke impuls aan de uitvoering van een duurzaam veilig verkeers- en vervoerssyteem. Volledigheidshalve zijn de belangrijkste kenmerken van een Duurzaam Veilig verkeers- en vervoerssysteem onderstaand nog eens samengevat: een omgeving die qua infrastructuur aangepast is aan de beperking van de menselijke vermogens; voertuigen die voorzien zijn van middelen om taken van mensen te vereenvoudigen en die geconstrueerd zijn om de kwetsbare mens zo goed mogelijk te beschermen; verkeersdeelnemers die adequaat worden opgeleid en geïnformeerd.

2 De afspraken over een extra impuls voor de verkeersveiligheid zijn op 1 juli jl. bekrachtigd door ondertekening van een intentieverklaring door het Rijk, het Interprovinciaal Overleg, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Unie van Waterschappen. Deze partijen hebben afgesproken dat zij na raadpleging van de respectieve achterbannen een startprogramma willen sluiten, waarin zij zich binden tot het uitvoeren van de afspraken, die zijn opgenomen in het Startprogramma Duurzaam Veilig. Randvoorwaarden IPO In IPO-verband zijn een aantal randvoorwaarden vastgesteld op basis waarvan de IPO-delegatie het afsluitende overleg over het ontwerp-startprogramma heeft gevoerd. Deze randvoorwaarden hadden betrekking op de volgende zaken: Vóór de ondertekening van het Startprogramma moet er duidelijkheid zijn over de kosten van uitvoering van de eerste fase en de verdeling van deze kosten over provincies, gemeenten en waterschappen. De provincies leggen zich alleen vast voor de uitvoering van de eerste fase. Over de uitvoering van de tweede fase worden op een later tijdstip afspraken gemaakt. Vóór het begin van de tweede fase moet duidelijk zijn hoe de financiering is geregeld en moet de verbetering van de verkeershandhaving, bijvoorbeeld in de vorm van een bestuurlijke boete, geregeld zijn. De besteding van eventueel verkregen middelen uit de bestuurlijke boetes dient onderwerp van nadere bespreking te zijn. De randvoorwaarden zijn in het bestuurlijk overleg over het ontwerp- Startprogramma aan de orde geweest en als zodanig door de Minister van Verkeer en Waterstaat aanvaard. Inhoud Startprogramma Uitgangspunt voor het opgestelde ontwerp-startprogramma is het Akkoord Decentralisatie van het Regionaal Verkeersveiligheidsbeleid van 1994 alsmede het Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer, het Convenant VERDI en de MeerjarenProgramma s Verkeersveiligheid en Op nationaal, regionaal en lokaal niveau is onderkend dat een landelijke invoering van Duurzaam Veilig op dit moment niet mogelijk is. Om die reden is een twee fasen benadering voorgesteld. De eerste fase bestaat uit de realisatie van een samenhangend pakket snel uitvoerbare maatregelen op het gebied van infrastructuur, educatie en flankerende maatregelen. De uitvoering van fase 1 is voorzien vanaf eind 1997 tot en met Doel is om de aangegeven taakstelling van 2000 binnen bereik te houden. Tijdens de eerste fase zal de voorbereiding van de tweede fase (integrale invoering van Duurzaam Veilig vanaf 2000) ter hand worden genomen. De besluitvorming hierover zal uiterlijk in 1999 plaatsvinden. Verder zal in 1998 besluitvorming plaatsvinden over een actieplan voor de invoering van een snelheidslimiet van 30 km/uur binnen de bebouwde kom en zullen er afspraken gemaakt worden om een adequaat niveau van handhaving te realiseren. Samengevat komen de afspraken in het Startprogramma neer op: onderscheid in wegen tussen verkeersaders en verkeersluwe gebieden; uitbreiding van de bestaande 30 km/u-gebieden op sobere wijze ( ); uitbreiding van de bestaande 60 km/u-gebieden op sobere wijze ( ); regeling van de voorrang op alle kruispunten in wegen buiten de verkeersluwe gebieden d.m.v. verkeersborden of infrastructurele maatregelen per locatie (uiterlijk in 1999); uniformering van de voorrangsregeling op rotondes en het nemen van de daarvoor nodige maatregelen door de betrokken wegbeheerders (uiterlijk in 1999); 2

3 aanpassing van de regelgeving om bromfietsers op de rijbaan in te voeren (1999); wijziging van de verkeersregels waardoor de algemene voorrangsregel verkeer van rechts gaat voor ook geldt voor fietsers, bromfietsers en overig langzaam verkeer (1999); noodzaak van intensivering van de verkeershandhaving; communicatie met (organisaties van) de diverse categorieën verkeersdeelnemers; een grootschalige voorlichtingscampagne om de verkeersdeelnemers op de hoogte te brengen van de veranderingen van de verkeersregels; inrichten van een informatiepunt bij het kenniscentrum verkeer en vervoer specifiek gericht op Duurzaam Veilig voor de uitwisseling van praktijkkennis en ervaringen. Daarnaast zijn in het Startprogramma afspraken gemaakt over de voorbereiding van de besluitvorming over de tweede fase. Deze afspraken omvatten: de ontwikkeling van richtlijnen voor de categorisering en vormgeving van wegen; de categorisering van het wegennet; het instellen van een commissie die voorstellen zal ontwikkelen voor een betere benutting van de huidige financieringswijzen en over de mogelijkheden voor een nieuwe financieringssystematiek op het gebied van de verkeersveiligheid. De tekst van het Startprogramma Duurzaam Veilig en de daarbij gegeven toelichting, alsmede de ondertekende intentieverklaring, ligt ter inzage bij het secretariaat van de Directie Infrastructuur & Vervoer, kamer D003 (telefoon: ) Kosten en financiering De totale uitvoeringskosten voor de beoogde infrastructurele aanpassingen worden geraamd op ƒ 400 miljoen. Het rijk zal daarvoor ƒ 200 miljoen beschikbaar stellen. De andere overheden dragen de overige kosten, ieder voor de eigen wegen. Over de financiering van de uitvoering van de 1-ste fase zijn de volgende afspraken gemaakt: De kosten voor de uniformering van voorrangsregels worden geraamd op ƒ 75 miljoen, waarvan het Rijk ƒ 65 miljoen betaalt. Het resterende bedrag komt voor rekening van de provincies, gemeenten en waterschappen, waarvan circa ƒ 2 miljoen voor de gezamenlijke provincies. Het gaat hier voornamelijk om kosten voor de regeling Bromfiets op de rijbaan en de voorrangsregeling bij kruispunten op provinciale wegen; Het Rijk stelt ƒ 135 miljoen beschikbaar voor de uitbreiding van het areaal 30 km/u- en 60 km/u-gebieden. Het is de bedoeling dat gemeenten en waterschappen (als beheerders van de toekomstige 30 km/u- en 60 km/ u-gebieden) van tevoren aangeven hoeveel kilometer weg zij willen aanpassen. Per kilometer ontvangen zij een subsidie, te weten maximaal ƒ ,-- per km voor de 30 km/u-gebieden en maximaal ƒ 5.000,-- per km voor de 60 km/ u-gebieden. De kosten voor categorisering van wegen, voorlichting, educatie, onderzoek en kennisverspreiding zullen worden opgebracht via de reguliere begroting van de diverse overheden. Hierbij kan nog worden opgemerkt dat de financiering van de tweede fase sterk samenhangt met de uiteindelijke categoriserings- en inrichtingseisen die worden geformuleerd. Deze zijn thans nog in ontwikkeling. Op dit moment is alleen een grove inschatting te geven van de totale uitvoeringskosten voor de eerste fase. Naar verwachting zullen de kosten voor de uitvoering van de 1-ste fase voor de provincie uitkomen op maximaal ƒ ,-- over de periode van Deze kosten, waarbij de gedachten uitgaan naar 3

4 voorrang op kruispunten in provinciale wegen, voorrang op rotondes en bromfietsers op de rijbaan (met inbegrip van eventueel noodzakelijke infrastructurele aanpassingen) zullen ten laste worden gebracht van de reguliere begroting voor het onderhoud van wegen. Volledigheidshalve merken wij nog op dat ten aanzien van het snelheidsregime op provinciale wegen een maximum toegestane snelheid van 80 km/u gehandhaafd blijft. Uitzonderingen hierop kunnen incidentele wegvakken en gevaarlijke locaties zijn, waar een lagere maximum snelheid ingesteld kan worden. Vervolgprocedure Nadat de Staten van de twaalf provincies zich hebben uitgesproken over het ontwerp-startprogramma Duurzaam Veilig, zal besluitvorming in het algemeen bestuur van het Interprovinciaal Overleg plaatsvinden. Na instemming van de achterbannen van alle betrokken partijen kan vervolgens het Startprogramma worden ondertekend door de Minister van Verkeer en Waterstaat, het Interprovinciaal Overleg, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en de Unie van Waterschappen. Conclusie en voorstel Het Startprogramma Duurzaam Veilig kan een belangrijke bijdrage leveren aan de vermindering van de verkeersonveiligheid. In de eerste fase, die loopt van eind 1997 tot en met 2000, ligt de nadruk op een sobere, kosteneffectieve aanpak, waarbij de aandacht uitgaat naar infrastructurele maatregelen, educatie en voorlichting en flankerende maatregelen. Over de totstandkoming van de uitvoering van de tweede fase (integrale uitvoering van Duurzaam Veilig vanaf 2000) zal in 1999 besluitvorming plaatsvinden. Bij de beoordeling van de inhoud van de tweede fase zijn van belang de door het Interprovinciaal Overleg gestelde randvoorwaarden over de financiering van de tweede fase en de verbetering van de verkeershandhaving. Wij stellen u voor in te stemmen met het voorliggende Startprogramma Duurzaam Veilig door vaststelling van het bijgevoegde ontwerp-besluit. GEDEPUTEERDE STATEN VAN ZEELAND, drs. W.T. VAN GELDER, voorzitter mr. J.A. LANDER, griffier 4

5 Ontwerp-besluit De Staten der Provincie Zeeland gelezen het voorstel van Gedeputeerde Staten van Zeeland van 19 augustus 1997, nr /411/22 besluiten: 1. in te stemmen met het ontwerp-startprogramma Duurzaam Veilig; 2. dat de uitvoeringskosten van de 1-ste fase uit het Startprogramma Duurzaam Veilig ten laste worden gebracht van de reguliere begroting voor het onderhoud van wegen. 5

6 T_onderwerp: Startprogramma Duurzaam Veilig / I&V 451 T_datum : T_doctype: Statenvoorstellen 6