Water in China 2 vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Water in China 2 Vooraf Stap1 Stap2 Stap3 Stap4 Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Water in China 2 Vooraf Leerdoelen China staat bekend om zijn vele stuwdammen en waterkrachtcentrales. Niet zo vreemd als je bedenkt dat verschillende Chinese rivieren in de top-10 van langste rivieren staan. Het stromende water geeft uitgelezen mogelijkheden om aan China s groeiende energiebehoefte te voldoen. Maar er wordt, naast energie, ook weerstand opgewekt. De bouw van de stuwdamcentrales heeft nogal wat gevolgen voor mensen en voor het milieu. Niet alleen in China, maar ook in de buurlanden. Aan het eind van deze opdracht: Kun je uitleggen waarom China veel stuwdamcentrales bouwt. Kun je de gevolgen beschijven van de stuwdammen en waterkrachtcentrales voor aan de benedenstroom gelegen landen. Kun je een maatregelen beschrijven die China neemt om eventuele negatieve gevolgen van de aanleg van stuwdammen tegen te gaan. Eindproduct Als eindproduct van deze opdracht ga je samen met een klasgenoot een onderzoek doen over naar mogelijke effecten van de Drieklovendam in China. Je bevindingen schrijf en beeld je uit in een schema. In het eindproduct laat je zien dat je de leerdoelen hebt behaald. Beoordeling Het eindproduct laten jullie beoordelen door jullie docent. Bij de beoordeling let jullie docent op: de inhoud: laat het eindproduct zien dat je begrepen hebt welke effecten het bouwen van stuwdammen heeft? de vorm: is het eindproduct met zorg gemaakt? taalfouten: bevat het eindproduct niet te veel taalfouten? creativiteit: heb je de informatie in een helder en overzichtelijk schema weergegeven? Klaar? Pagina 2

4 Jullie presenteren jullie onderzoek aan de klas. Je wordt beoordeeld op je presentatie en je eindproduct. Werkwijze Groepsgrootte Stap 1 tot en met stap 3 doe je alleen. Het eindproduct (stap 4) maak je samen met een klasgenoot. Benodigdheden Geen bijzonderheden Tijd Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig. Stap1 China, het land van de stuwdamcentrales Er zijn meer manieren om elektriciteit op te wekken via waterkracht. China maakt vooral gebruik van stuwdamcentrales. Een stuwdamcentrale bestaat uit een stuwdam met daarachter een stuwmeer. Vanuit dat stuwmeer wordt water naar een turbine geleid. De turbine drijft een generator aan die Pagina 3

5 elektriciteit opwekt. De Jangtsekiang, de langste rivier van China en de derde in de wereld, telt verschillende waterkrachtcentrales. China heeft verschillende redenen voor het bouwen van de stuwdamcentrales. Stuwmeren en dammen kunnen het regiem van een rivier wat gelijkmatiger maken en zo overstromingen benedenstrooms helpen voorkomen. Ze verminderen de stroming en maken de rivier beter bevaarbaar als er ook een stelsel van sluizen wordt aangelegd. Dat laatste is gunstig voor de binnenscheepvaart en het toerisme. Maar de belangrijkste reden voor het bouwen van deze waterkrachtcentrales is het opwekken van elektriciteit. Stuwdamcentrales hebben vaak een groot elektrisch vermogen. Doordat de bevolking in China enorm toeneemt en de welvaart stijgt, hebben steeds meer mensen behoefte aan elektrische apparaten als wasmachines, koelkasten en computers. Er worden geen brandstoffen gebruikt die op kunnen raken, zoals aardgas en steenkool, en er komen geen broeistofgassen als Co2 in de lucht. Dammen en centrales zijn een duurzame investering: ze gaan 50 tot 100 jaar mee. De delen van de rivieren die door de bergen lopen in China zijn erg geschikt voor stuwdammen omdat dan het water door de stroming van de rivier makkelijker door de generator stroomt. Bekijk de onderstaande afbeelding. Werking van een stuwdamcentrale Pagina 4

6 A. B. C. D. E. F. G. H. reservoir krachtcentrale turbine generator inlaat leiding hoogspanningskabels rivier Opdracht Beantwoord de vragen uit het filmpje. Schrijf je antwoorden op. Aan het einde van het filmpje krijg je de antwoorden te zien, en kun je zelf controleren of je de bovenstaande stof hebt begrepen hebt. Stap2 Nadelige effecten stuwdammen Stuwdamcentrales hebben niet alleen maar voordelen, er zijn ook ernstige nadelen: op sociaal en ecologisch terrein. Stuwmeren bedekken grote stukken land dat verloren gaat voor landbouw en natuur en waar mensen hun woningen moeten ontruimen. Bij de aanleg van de Drieklovendam en het bijbehorende stuwmeer bijvoorbeeld moesten meer dan een miljoen mensen worden geëvacueerd. Het zal je niet verbazen dat de lokale bevolking regelmatig protesteert tegen de bouw van stuwdammen. Het indammen van grote hoeveelheden water vergroot het gevaar van aardverschuivingen en zelfs aardbevingen. Dammen verstoren het ecosysteem. Verschillende trekvissen komen niet op de gewenste broedplaats omdat de dam hen tegenhoudt. In de boven- en middenloop van de Huang He (Gele Rivier) zijn verschillende dammen gebouwd. De rivier transporteert grote hoeveelheden sediment die in de stuwmeren bezinken. De stuwmeren slibben daardoor dicht terwijl benedenstrooms geen vruchtbare aarde meer wordt afgezet. Een stelsel van stuwdammen in de rivier kan benedenstrooms verdroging veroorzaken. In dat geval wordt niet alleen de scheepvaart belemmerd, maar heeft dat ook gevolgen voor irrigatie en drinkwatervoorziening. De Chinese regering erkent inmiddels de nadelen en maakt ook werk van een schoner milieu, veiligheid en duurzaamheid. Opdracht Pagina 5

7 Lees het artikel. Schets de omstandigheden van de Gele Rivier? Wat zijn de gevolgen van stuwdammen in de Gele Rivier? Stap3 De Drieklovendam De grootste stuwdam van China, de op drie na grootste van de wereld, is de Drieklovendam. De dam is 185 meter hoog en 2300 meter lang. Het stuwmeer is ongeveer 663 kilometer lang en heeft een oppervlakte van ongeveer km2. 32 generatoren kunnen meer dan 18 miljoen kilowattuur produceren. De bouw heeft volgens de regering rond de 16 miljard euro gekost. Critici denken dat de bouwkosten in werkelijkheid een stuk hoger liggen. Omdat de Jangtsekiang met regelmaat buiten zijn oevers trad en bij deze overstromingen duizenden mensen om het leven kwamen, werden er sinds de jaren 30 al plannen gemaakt voor een grote dam in de rivier. In 1992 werd gestart met de bouw van de Drieklovendam, die in 2006 werd afgerond. De dam moest niet alleen de overstromingen tegengaan, maar ook energie opwekken en de scheepvaart op de rivier verbeteren. Voor de bouw van deze dam zijn verschillende dorpen en steden ontruimd. De inwoners hadden geen keus en moesten verhuizen. De angst bij veel critici van de dam voor ecologische effecten, het risico van aardverschuivingen en bevingen en toename van de vervuiling in de rivier is terecht gebleken. De dam houdt zo n massa water tegen dat er benedenstrooms te weinig water is. Meren die van het rivierwater afhankelijk zijn, verdrogen. De lagere waterafvoer bij Shanghai heeft tot gevolg dat het zoute zeewater oprukt en er verzilting van het grondwater optreedt. Er is minder water is voor de productie van de wintertarwe, de waterkrachtcentrales achter de Drieklovendam wekken minder elektriciteit op en de drinkwatervoorziening voor miljoenen mensen wordt bedreigd. De Chinese overheid erkent inmiddels dat de Drieklovendam grote gevolgen heeft voor mens en natuur en men probeert de nadelige effecten tegen te gaan. Opdracht: Bekijk nu de onderstaande video. Drieklovendam aan Yangtze rivier in China Pagina 6

8 Vraag: Welke nadelige effecten heeft de Drieklovendam? Waarom is de dam te vroeg gebouwd volgens de activist in het filmpje? Stap4 Eindproduct Je gaat samen met een klasgenoot een onderzoek doen naar de Drieklovendam in China. Zet de voor- en nadelen van de dam op een rij. Je bevindingen verwerk je, of beter, visualiseer je in een schema. De benodigde informatie haal je uit deze lesstof en jullie mogen dat aanvullen met betrouwbare internetbronnen. Een schema of een schematische weergave is een model waarin je gedachten, informatie of kennis kunt onderbrengen. Dat mag in de vorm van tekst, symbolen, afbeeldingen, etc. De relaties tussen de begrippen kun je weergegeven met lijnen of pijlen. Daar schrijf je bij wat de betekenis van de relatie is. En zo kun je informatie, gedachten of ideeën vertalen naar een beeld. In het schema laat je in ieder geval zien: Welke gevolgen de aanleg van de Drieklovendam heeft gehad voor China en de Chinezen. Welke gevolgen de Drieklovendam heeft voor het milieu. Welke gevolgen de Drieklovendam heeft voor de rivier de Jangtsekiang. Klaar? Laat het eindproduct beoordelen door jullie docent. Pagina 7

9 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content Laatst gewijzigd 21 October 2016 om 14:10 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3; Leerinhoud en Waterproblematiek; Water; Aardrijkskunde; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting Pagina 8 2 uur en 0 minuten