Astrid van Wieringen en Jan Wouters
|
|
- Wouter van der Laan
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De LIST en LINT: nederlandstalige spraakaudimetrielijsten met zinnen en getallen Astrid van Wieringen en Jan Wuters Labratry fr Experimental ORL
2 Inhud presentatie Ontwikkeling nederlandstalige zinnentest Leuven Intelligibility Sentence Test (LIST) Bestaande Nederlandstalige zinnentesten bleken niet bruikbaar vr een aantal cchleair geïmplanteerden In 1997 begnnen met de pname en nrmering van een Vlaamse Zinnentest. Delgrep: cchleair geïmplanteerden en ernstig slechthrenden Ontwikkeling getallentest Leuven Intelligibility Number Test (LINT) bruikbaar vr nderzek met cchleair geïmplanteerden mwille van de eenvud, geslten antwrdentest. Geen uitgebreide taalkennis ndig. nauwelijks leereffect Geschikt vr mensen met laag schlingsniveau f licht mentaal gehand. Beide CDs uitgebracht in nvember januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 2
3 Samenstelling van 730 zinnen representatief vr cnversatiespraak niet te redundant (geen spreekwrden f gezegden) een structuur en nderwerp die gemakkelijk te begrijpen zijn geen eigennamen Elke zin wrdt dr minstens twee kernwrden gekarakteriseerd, die naar betekenis lgisch aan elkaar gerelateerd zijn (bv. Op het feest werd gedanst). gevarieerde inhud beschrijven situaties die iedereen vertruwd vrkmen. De krtste zin telt 3 syllaben, de langste telt 19 syllaben, maar meer dan de helft van de zinnen telt 7, 8, 9, f 10 syllaben 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 3
4 Vrbeeld van een lijst 1. Zijn brek is gescheurd. 2. Het persneel kreeg pslag. 3. Veel vluchten zijn vlgebekt. 4. Het dak lekt als het erg regent. 5. In de praktijk werkt het anders. 6. De dkter schreef een medisch attest. 7. De cnducteur cntrleert de kaartjes. 8. De gemeenteraad vergadert elke week. 9. Bij de brand kwamen gevaarlijke gassen vrij. 10. De minister heeft steekpenningen aangenmen. Audidemnstratie vlgt aan het einde 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 4
5 Aantal Verdeling naar aantal syllaben per zin Aantal syllaben 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 5
6 730 zinnen ingesprken dr 4 geefende sprekers, 2 mannen en 2 vruwen pnames werden gemaakt in de geluidsarme, echvrije kamer van het lab. vr Akestiek en Warmtegeleiding van het departement Fysica Rustig uitgesprken, gearticuleerd (als tegen een ernstig gehrgestrde) digitale pname, TASCAM DA-30, bemnsteringsfrequentie van Hz Zinnen ingelezen in PC en gevensterd m kliks te vrkmen Als wav-bestand pgeslagen. Evaluatie van 1 spreekster (WD) Spraakverstaanbaarheid in stilte en tegen een achtergrnd van ruis bepaald bij nrmaalhrenden (56 ttaal). Alle deelnemers hadden beiderzijds gehrdrempels lager dan 20 dbhl p alle ctaaffrequenties van 125 Hz tt 8000 Hz. 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 6
7 Spectra spraakmateriaal en ruis De ruis is spraakgewgen statinaire ruis, met een spectrum dat identiek is aan het spraakmateriaal. Tijdens de evaluatie was het ruisniveau 65 dbspl Average spectrum f the sentences (gaps are retained) The 350 sentences The calibratin nise (astrid_wm.wav) The calibratin nise (CD-track) -20 Magnitude (db) Frequency (Hz) 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 7
8 Selectie spraakmateriaal Eerste fase met 730 zinnen en 26 NH prefpersnen: 2 signaal-ruisverhudingen -8 db en -10 db resulteerden in discriminatiescres rnd de 50% scre; helling van de discriminatiecurve rnd de 15%/dB.! selectie van 355 zinnen met een gelijke helling en een gelijke discriminatiescre (bij eenzelfde signaal-ruisverhuding). Z ntstnd een hmgene zinnentest met zinnen die elk een quasi gelijke spraakverstaanbaarheid hadden. Tweede fase: 350 van de 355 zinnen weerhuden: 35 lijsten van 10 zinnen, waarvan het ttaal aantal syllaben per lijst gelijk is aan 90. Ok een quasi gelijke verdeling van het aantal kernwrden: 23 lijsten van 32 kernwrden en 12 met een ttaal van 33 kernwrden. Per lijst wrden de zinnen vlgens plpend aantal syllaben gerangschikt: van krte naar langere zinnen znder abrupte en makkelijk merkbare vergangen. 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 8
9 LIST Nrmering evaluatie van zinnen in ruis: adaptieve en klassieke wijze evaluatie van zinnen in stilte Klassieke spraakaudimetrie in ruis ruisniveau cnstant p 65 dbspl. 7 signaal-ruisverhudingen 5 db SNR (signal-t-nise rati) tt 11 db SN in stappen van 1 db 7 NH luisteraars (vlgens drschuifsysteem) Subject 35 dbspl 33 db SPL 31 dbspl 29 db SPL 27 db SPL 25 db SPL 23 db SPL januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 9
10 Nrmering Adaptieve spraakaudimetrie in ruis ruis p een cnstant niveau van 65 db SPL beginniveau: 55 db SPL De eerste zin van elke lijst wrdt aangebden tt een niveau bereikt is waarp de zin crrect herhaald wrdt. Vervlgens wrdt in stappen van 2 db de signaal-ruisverhuding gevarieerd, naargelang de respns van de luisterpersn. SRT= gemiddelde van de intensiteit van de laatste 6 aangebden zinnen + vlgende fictieve zin mnauraal aangebden aan 10 NH luisteraars. Klassieke spraakaudimetrie in stilte 7 niveaus gekzen tussen 35 dbspl en 23 dbspl in stappen van 2 db. 7 NH luisteraars, mnauraal, in verschillende vlgrde. Drschuifsysteem: per pp wrdt elke lijst 1x p een bepaalde niveau aangebden 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 10
11 Scringswijze Zinsniveau Niet fut Futief herhaalde wrden die geen kernwrd zijn. Persnlijke, wederkerende, bezittelijke, aanwijzende, vragende, betrekkelijke, nbepaalde en uitrepende vrnaamwrden die anders herhaald wrden (bv hij/ zij, we/ze, mijn/zijn, die/dat,...) Vervegingen, ntbreken, f vervangen van hulpwerkwrden Vervangen van een lidwrd dr een ander lidwrd Vervangen van een vrzetsel dr een ander vrzetsel Fut (zinscre 0) Elke afwijking van het testitem met uitzndering van de bvengenemde lijst Afkrtingen van kernwrden (bv TV in plaats van televisie) Vervegingen van werkwrden indien het werkwrd tt een kernwrd van de zin behrt Niet herhalen van het tweede deel van een scheidbaar samengesteld werkwrd 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 11
12 Scringswijze Syllabeniveau Eén fut in een kernwrd: zinscre 0 Per zin wrdt dan k het aantal syllaben geteld dat crrect herhaald wrdt in de testsituatie. De aantallen wrden per lijst samengeteld, dit geeft een scre p 90. Kernwrdniveau Per zin het aantal kernwrden dat crrect herhaald wrdt in de testsituatie Per lijst geeft dit een scre p 32 f januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 12
13 Zinnen in ruis (vast p 65 db SPL, klassieke methde SRT en Helling (in 50% -punt) zijn gebaseerd p een niet-lineaire regressiefit van elke prefpersn afznderlijk en dan middelen 100 LIST in ruis 90 Scre in prcenten Signaal-ruisverhuding (db) SRT=-7.8 +/- 0.2 db Helling in 50%= /- 2.0 %/db 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 13
14 Zinnen in ruis, klassieke methde In funktie van 35 verschillende lijsten (gewgen SRT en SE, gem. ver 7 ppn) -10 Zinnen in ruis, klassiek SNR db Lijsten 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 14
15 Zinnen in stilte, klassieke methde Scre in prcenten LIST in stilte Geluidsniveau (db SPL) SRT= /- 0.9 dbspl Helling in 50%= /- 1.7 %/db 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 15
16 SRT en Helling aan de hand van adaptieve afnames van LIST in stilte en ruis vergelijkbaar met gegevens van klassieke methde Demnstratie van adaptieve afname, met APEX 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 16
17 Algemene cnclusies 350 zinnen met hmgene verstaanbaarheid Steilheid helling ng. 17%/dB vr spraakverstaantests in ruis Statistische analyses: geen significante afwijkingen tussen de verschillende lijsten: hmgene zinnentest Spreeksnelheid veel lager dan VU zinnen: gemiddelde van 10 zinnen: 2.5 syll/s versus 4.7 syll/s (VU), maar wel realistisch vr delgrep (cf Bradlw en cllega s). clear speech vs cnversatinal speech Test-hertestbetruwbaarheid (ng. 1 db): klassieke methde: lage standaardafwijking (gede reprduc.) adaptieve methde: hanteerde methde van 7 stappen: lage en cnstante standaardafwijking 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 17
18 Testresultaten CI gebruikers 120% n CI= 10, 5 Lists in quiet and 5 in nise (fixed 65 db SPL) Percentage crrect in quiet 100% 80% 60% 40% 20% 0% SNR (db) 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 18
19 LINT Selectie, pname en eerste evaluatie Getallen van 1 t/m 100 Vier geefende sprekers, 2 mannelijke en 2 vruwelijke Opname in Lab vr Akestiek en Warmtegeleiding van het Departement Fysica. Digitaal pgeslagen, wav-files, gevensterd Het RMS-niveau van elk getal afznderlijk is aangepast aan het gemiddelde RMS-niveau De niveaus van de 100 getallen zijn in vier peenvlgende perceptieve evaluaties aangepast m een gelijke spraakverstaanbaarheid-in-ruis te verkrijgen spraakruis is samengesteld uit gemiddelde van 400 getallen met gelijk RMSniveau 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 19
20 LINT 4 sprekers: 10 sublijsten per spreker. Elk tiental kmt slechts eenmaal vr per lijst (bv 21 en 23 niet samen). Ok per eenheid niet meer dan 1x per lijst: 56 niet samen met 86, 7 niet samen met 4 Klassieke methde in stilte 40 lijsten mnauraal aangebden p 10 niveaus: 40, 38, 36, 34, 33, 32, 31, 30, 29, 28 db SPL aan 10 NH luisteraars Klassieke methde in ruis ruisniveau cnstant p 65 dbspl getallen p 10 signaal-ruisverhudingen werden aangebden, van -14 tt 5 SNR, in stappen van 1 db. 40 lijsten aangebden aan 10 NH luisteraars 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 20
21 LINT Scringswijze Adaptieve methde in ruis ruisniveau cnstant p 65 dbspl beginwaarde van de getallen p 55 dbspl Intensiteitsniveau varieert in stappen van 2 db naargelang het antwrd van de luisterpersn 40 lijsten aangebden aan 10 NH luisteraars. Scren van getallen in stilte en in ruis na klassieke afname scre 1 indien het getal crrect herhaald is en scre 0 indien een fute respns Scren van getallen in ruis na adaptieve afname SRT= gemiddelde van de intensiteit van de laatste 6 aangebden getallen + vlgende fictieve getal 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 21
22 LINT Nrmaalcurve in ruis (klassieke methde) Scre in prcenten LINT in ruis SRT= /- 0.5 db Helling in 50% = /- 3.6 %/db Signaal-ruisverhuding (db) 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 22
23 LINT Nrmaalcurve in stilte LINT in stilte Scre in prcenten SRT = /- 0.9 dbspl Helling in 50% = 8.5 +/ %/ Geluidsniveau (db SPL) 27 januari 2006 LIST en LINT Astrid van Wieringen 23
Ontwikkeling van Lilliput (Leuven Intelligibility Peutertest),
Ontwikkeling van Lilliput (Leuven Intelligibility Peutertest), Astrid van Wieringen ExpORL, Dept Neurowetenschappen Overzicht Doel: ontwikkeling van spraak-in ruis test voor 4-6 jarigen Normering spraak-in-ruis
Nadere informatieHet Muiswerkprogramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die nodig is voor het leren van de Nederlandse spelling en zinsbouw.
BASISGRAMMATICA Het Muiswerkprgramma Basisgrammatica bestrijkt de grammatica die ndig is vr het leren van de Nederlandse spelling en zinsbuw. Delgrepen Basisgrammatica Het cmputerprgramma Basisgrammatica
Nadere informatieFormuleren. Doelgroep Formuleren. Omschrijving Formuleren
Frmuleren Muiswerk Frmuleren is een prgramma dat aandacht besteedt aan de belangrijkste stf die in de eerste klassen van het vrtgezet nderwijs veelal aan de rde kmt. Delgrep Frmuleren Muiswerk Frmuleren
Nadere informatieVoorbeeld oefentypes online e-learningmodules CommArt Int.
Vrbeeld efentypes nline e-learningmdules CmmArt Int. In dit dcument wrdt verwezen naar de specifieke inhud van een van nze e- learningmdules. De efentypes wrden echter gebruikt in alle e-learningmdules
Nadere informatieMatrix een "nieuwe" test voor spraak in ruis metingen
Matrix een "nieuwe" test voor spraak in ruis metingen NVA-vergadering 29 september 2006 Jan Koopman Erasmus MC Rotterdam Academisch Medisch Centrum Katholieke Universiteit Leuven Het meten van spraakverstaan
Nadere informatieGevarieerde Spelling is een programma voor het leren van de belangrijkste spellingregels van het Nederlands.
GEVARIEERDE SPELLING Gevarieerde Spelling is een prgramma vr het leren van de belangrijkste spellingregels van het Nederlands. Delgrep Gevarieerde Spelling Gevarieerde Spelling is bedeld vr leerlingen
Nadere informatieEVALUATIE TER STATE. Marion Matthijssen, Marn van Rhee. Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) juli 2005. In opdracht van Raad van State
EVALUATIE TER STATE Marin Matthijssen, Marn van Rhee Centrum vr Onderzek en Statistiek (COS) juli 2005 In pdracht van Raad van State Centrum vr Onderzek en Statistiek (COS) Auteur: Marin Matthijssen en
Nadere informatieGetallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).
Getallen 1 Getallen 1 is een prgramma vr het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Delgrep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt vr grep 7 en 8 van de basisschl en de eerste
Nadere informatieOntwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik
Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik Cas Smits Theo Goverts, Joost Festen, Hans van Beek, Lotte Knight, Elina Ooms Inhoud Achtergrond en reden van ontwikkeling Ontwikkeling
Nadere informatieDit programma is gemaakt voor leerlingen vanaf groep 7 van de basisschool, alle niveaus van het vmbo en mbo 1 en 2.
Grammatica p maat Werkwrdspelling p maat is nderdeel van de Bundel Taal p maat. Deze bundel bevat kspelling p maat 1, Spelling p maat 2, Spelling p maat 3 en Werkwrdspelling p maat. Het Muiswerkprgramma
Nadere informatieCareer & Kids Franchise Organisatie
Cliëntenaudit rapprt Blik Op Werk Caching, Re-integratie, Lpbaanadvies, Outplacement, Training 11 28 februari 2013 DNV Team Leader Audit Team Tn Berema Tn Berema Clienten Audit Rapprt Blik p Werk keurmerk
Nadere informatieVerbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3
Verbanden 3 Verbanden 3 besteedt aandacht aan het pstellen van tabellen, frmules en grafieken. Er zijn k uitbreidingen van de subdmeinen statistiek en rijen en reeksen. Delgrep Verbanden 3 Verbanden 3
Nadere informatieVoorbeeldvragen Methodiek NEN 2767
Nb. Per vraag kunnen er meerdere gede antwrden zijn 1. Welke van de nderstaande bewering is juist? NEN 2767 is een: methdiek vr de bepaling van achterstallig nderhud bjectieve methdiek vr de bepaling van
Nadere informatieMuiswerk Verhoudingen 1 bestrijkt de basisvaardigheden van het rekenen met verhoudingen, breuken en procenten.
Verhudingen 1 Muiswerk Verhudingen 1 bestrijkt de basisvaardigheden van het rekenen met verhudingen, breuken en prcenten. Delgrep Verhudingen 1 Het prgramma Verhudingen 1 is bedeld vr leerlingen in grep
Nadere informatieDe pdin The pediatric digits-in-noise test. Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam
De pdin The pediatric digits-in-noise test Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam Dank Inhoud Spraakverstaan in ruis DIN test pdin Casuistieken/Voorbeelden Spraakverstaan in ruis Aanvulling op toon- en
Nadere informatieGetallen 2. Doelgroep Rekenen en Wiskunde Getallen 2. Omschrijving Rekenen en Wiskunde Getallen 2
Getallen 2 Getallen 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen, regels en vaardigheden die in het vmb en de nderbuw van hav/vw wrden aangeleerd, geefend en tegepast. Delgrep Rekenen
Nadere informatieJames Boswell Examen Scheikunde Havo
Datum: Tijd: 10:00-13:00 Aantal pgaven: 5 Aantal subvragen: 25 Ttaal aantal punten: 81 James Bswell Examen Scheikunde Hav Zet uw naam p alle blaadjes die u inlevert. Laat bij iedere pgave dr middel van
Nadere informatieNotities bij Cito Spelling 3.0
Ntities bij Cit Spelling 3.0 Delen: Inhudelijk vrbereid te zijn p identiteitsgevelige nderwerpen. Krt verzicht van wat nieuw is bij versie 3.0 Afspraken Samenwerkingsverband Berséba, regi Nrd-Ost: Het
Nadere informatieVergaderen Informatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7. Vergaderen
Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 1 van 7 Vergaderen Vergaderen Infrmatieblad (VP) IEV1 Bladzijde 2 van 7 Vergaderen Elke vergadering kent een vaste structuur en een vaste vlgrde. Deze structuur
Nadere informatieMuiswerk Verbanden 2 besteedt aandacht aan het rekenen met grafieken en tabellen.
Verbanden 2 Muiswerk Verbanden 2 besteedt aandacht aan het rekenen met grafieken en tabellen. Delgrep Verbanden 2 Verbanden 2 is bedeld vr leerlingen in klas 1-4 van het vmb en in klas 1-3 van hav/vw.
Nadere informatieWerkwoordspelling op maat
Werkwrdspelling p maat Muiswerk Werkwrdspelling p maat besteedt aandacht aan het hele algritme van de spelling van regelmatige werkwrden en k aan de verleden tijd van nregelmatige werkwrden. Delgrepen
Nadere informatieInstructie formulierenmodule
Instructie frmulierenmdule De frmulierenmdule is een uitgebreide mdule en maakt het mgelijk m bepaalde infrmatie van gebruikers p een gestandaardiseerde manier binnen te krijgen per e-mail. Denk aan een
Nadere informatieVERHOUDINGEN 2. Doelgroep Verhoudingen 2. Omschrijving Verhoudingen 2
VERHOUDINGEN 2 Muiswerk Verhudingen 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen met verhudingen, breuken en prcenten. Dit zijn de regels en vaardigheden die in het vmb en de nderbuw
Nadere informatieGESPREKKEN A2 - VOLDOENDE
GLOBAAL BEOORDELINGSMODEL - GESPREKKEN - A2 Het geheel van de gesprekspdrachten vldet aan alle nderstaande precndities: De pdrachten zijn vldende verstaanbaar; De pdrachten zijn in het Spaans gesprken;
Nadere informatieDe spraak-in-ruis test: Een haalbare methode voor tijdige detectie van lawaaischade in de CLB
De spraak-in-ruis test: Een haalbare methde vr tijdige detectie van lawaaischade in de CLB Drs. Sfie Jansen Prf. Jan Wuters ExpORL, Dept. Neursciences, KU Leuven Overzicht 1. Inleiding Spraak-in-ruis tests:
Nadere informatieModule eerste leerjaar Leertaak Spel wiskunde of taal
Takenblad 2017-2018 Mdule eerste leerjaar Leertaak Spel wiskunde f taal DOELEN Cncretiseren en uitdiepen van de didactiek aanvankelijk lezen f aanvankelijk rekenen VERWACHTE VOORKENNIS Kennis van verschillende
Nadere informatieOUDERBLIK. Een rugzak vol ideeën voor ouders en school SCHRIFTELIJKE COMMUNICATIE MET OUDERS
OUDERBLIK Een rugzak vl ideeën vr uders en schl SCHRIFTELIJKE COMMUNICATIE MET OUDERS 2012 1. Schriftelijke cmmunicatie met anderstalige uders Schriftelijke cmmunicatie gaat ver alle cmmunicatie naar uders
Nadere informatieNotities bij Cito Spelling 3.0
Ntities bij Cit Spelling 3.0 Delen: Inhudelijk vrbereid te zijn p identiteitsgevelige nderwerpen. Krt verzicht van wat nieuw is bij versie 3.0 Afspraken Samenwerkingsverband Berséba, regi Nrd-Ost: Het
Nadere informatieBingo (spel) Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Bing (spel) Uit Wikipedia, de vrije encyclpedie Bing Bing is een spel vr meer spelers, waarbij iedere speler een frmulier met getallen heeft, die kunnen wrden weggestreept wanneer het getal, dat wrdt getrkken
Nadere informatieBijlage IVa Sjabloon voor de verdeling van werkzaamheden voor onderwijzend personeel in de kunsteducatie
Bijlage IVa Sjabln vr de verdeling van werkzaamheden vr nderwijzend persneel in de kunsteducatie Sjabln vr de verdeling van werkzaamheden vr nderwijzend persneel in de kunsteducatie LOGA-partijen vinden
Nadere informatieFeestelijke dagen. Marlies Uyttersprot
Feestelijke dagen Taak 1 : Zek p in het wrdenbek - feestdag: Zeg met eigen wrden wat een feestdag is. Maak 3 samenstellingen met : - - dag vrbeeld verjaardag werkdag paasdag schldag - feest- vrbeeld feestmenu
Nadere informatieFacturatie in 2015 Definitieve regeling. Gonda Schelfhaut - Accountant/Belastingconsulent IAB Director VAT RSM Belgium InterTax
Facturatie in 2015 Definitieve regeling Gnda Schelfhaut - Accuntant/Belastingcnsulent IAB Directr VAT RSM Belgium InterTax Inleiding Omzetting van Richtlijn 2010/45/EU in de Belgische wetgeving Unifrmiseren
Nadere informatieOntleden en Benoemen 1&2
Ontleden en Benemen 1&2 Het prgramma Ontleden en Benemen 1&2 besteedt aandacht aan vrijwel alle wrdsrten en zinsdelen die de traditinele grammatica nderscheidt. Delgrep Ontleden en Benemen 1&2 Ontleden
Nadere informatieMuiswerk Studievaardigheid richt zich op de belangrijkste deelvaardigheden die nodig zijn voor studievaardigheid.
Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid richt zich p de belangrijkste deelvaardigheden die ndig zijn vr studievaardigheid. Delgrep Studievaardigheid Muiswerk Studievaardigheid is bedeld vr het vrtgezet
Nadere informatieVERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recognition. PCA
VERSLAG PRACTICUM 6 Pattern Recgnitin. PCA Niclaas Heyning 0152447 Sjerd kerkstra 0445061 Inleiding Bij deze pdracht is het de bedeling de werking van Principal Cmpnent Analyse (PCA) te bestuderen. Er
Nadere informatieSinds 1 juli 2014 zijn de justitiehuizen officieel bevoegdheid van de regio s. Personeel en middelen werden overgedragen op 1 januari 2015.
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 148 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 26 nvember 2015 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Justitiehuizen - Huisvesting Elk gerechtelijk arrndissement
Nadere informatieDen Boek (Pré) Microben
Den Bek (Pré) Micrben Het bek (wedstrijdblad) & pijl De klk invullen en bediening gebeurt dr bezekers bediening gebeurt dr thuispleg. Het bek met minstens een 15 vr de match ingevuld zijn, zdat de ref.
Nadere informatieVerkorte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013
Verkrte Handleiding Versie Medewerker Januari 2013 Starten met OTIB-skillsmanager OTIB-skillsmanager is een instrument m het gesprek dat u gaat veren met uw leidinggevende vr te bereiden. U wrdt gevraagd
Nadere informatieNotities bij Cito Begrijpend lezen 3.0
Ntities bij Cit Begrijpend lezen 3.0 Delen: Inhudelijk vrbereid te zijn p identiteitsgevelige nderwerpen. Krt verzicht van wat nieuw is bij versie 3.0 Afspraken Samenwerkingsverband Berséba, regi Nrd-Ost:
Nadere informatieTrainingsopgaven Basistraining Evenementen Scouts Online
Trainingspgaven Basistraining Evenementen Scuts Online Inhudspgave 1 Vrbereidingspgaven... 3 1.1 E-mailadres aanpassen... 3 1.2 Testfuncties tevegen... 3 2 Basispgaven... 4 2.1 Nieuw evenement aanmaken...
Nadere informatie*** Enquête *** afstudeerscriptie over de huidige elektronische verbindingen*
*** Enquête *** Inleidend Als student van de Universiteit Twente de ik in het kader van mijn masterstudie Public Safety een (klik hier vr definitie) afstudeerscriptie ver de huidige elektrnische verbindingen*
Nadere informatieBeschrijving S-Flex Voorraadimport
Beschrijving S-Flex Vrraadimprt --------------------------------------------------------------------------------------------------- Versie 3.1 januari 2014 Het prgramma S-Flex Vrraadimprt is een prgramma
Nadere informatieStudievaardigheden in monitoraatsoefeningen. Checklist goede oefeningen faculteit Letteren
Studievaardigheden in mnitraatsefeningen Checklist gede efeningen faculteit Letteren Overzicht 1. Cmmunicatie 2. Een echte mnitr 3. De inhud van je efening bepalen 4. Een ged lesbegin 5. Belang van een
Nadere informatieH5 Rechten en plichten van werkgever en werknemer
H5 Rechten en plichten van werkgever en werknemer Inhud: 5.1 Plichten van de werkgever 5.2 Plichten van de werknemer 5.3 Schadevergeding 5.4 Algemene wet gelijke behandeling 5.1 Plichten van de werkgever
Nadere informatieVERBANDEN 2. Doelgroep Verbanden 2. Omschrijving Verbanden 2
VERBANDEN 2 Het cmputerprgramma Verbanden 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen, regels en vaardigheden die in het vmb en de nderbuw van hav/vw wrden aangeleerd, geefend en
Nadere informatieFactsheet STOP4-7 Schooljaar
Factsheet STOP4-7 Schljaar 2014-2015 Tabel 1: Aantallen en respns Instelling /Lcatie Aantal deelnemers Aantal respns start en einde (%) Entréa 23 18 (78%) Nijmegen 9 6 (67%) Tiel 14 12 (86%) t Kabuterhuis
Nadere informatieTOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND
STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER SCAN TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND BESCHRIJVING De ksten mzaïekbeheer zijn een vergeding vr de ksten die p bedrijfsniveau gemaakt wrden vr het
Nadere informatieNotities bij Cito Spelling 3.0
Ntities bij Cit Spelling 3.0 Delen: Inhudelijk vrbereid te zijn p identiteitsgevelige nderwerpen. Krt verzicht van wat nieuw is bij versie 3.0 Afspraken Samenwerkingsverband Berséba, regi Nrd-Ost: Het
Nadere informatiePraktijkgericht Lezen 2
Praktijkgericht Lezen 2 Muiswerk Praktijkgericht Lezen 2 is gericht p het aanleren van de vaardigheden die ndig zijn infrmatie van alledag te begrijpen. Delgrep Praktijkgericht Lezen 2 Het prgramma is
Nadere informatieToelichting bij het document opnameverklaring bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis
72095942000 VZW Psych. Centrum Caritas Caritasstraat 76 9090 MELLE Telichting bij het dcument pnameverklaring bij pname in een psychiatrisch ziekenhuis U kan als patiënt een aantal keuzes in verband met
Nadere informatieNaam van de organisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Tot welke sector behoort uw organisatie? Wat is de omvang van uw organisatie?
Naam van de rganisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Directeur/hfd van een Academie Directeur/hfd afdeling Opleidingen Senir Learning Cnsultant/ Senir Onderwijskundige Learning cnsultant/ Onderwijskundige
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatieProspectbeheer : Te exporteren adressen
Prspectbeheer : Te exprteren adressen 2 Inhudstafel 1. Inleiding: Te exprteren adressen p3 2. Wat verstaan we nder een gekwalificeerd adres? p4 2.1 Particulier=eindklant 2.2 Bestuurder verbnden aan een
Nadere informatieBevorderingsnorm
Lyceum Ypenburg Bevrderingsnrm 2018-2019 Vr leerlingen, uders en persneel Instemming van de MR p: 27-9-2018 Inhud Algemeen:... 2 1. Bevrderingsnrm nderbuw... 4 1.1 Minimumeisen keuze van vakken bvenbuw
Nadere informatieHandleiding TechFinder: gebruikers
Handleiding TechFinder: gebruikers Wetenschap- en techniekaanbd p maat Inhud Wat is TechFinder?... 1 Vr wie?... 1 Registreren... 1 Inlggen... 2 Prduct zeken... 3 Resultaat zekpdracht... 6 Prduct aanvragen...
Nadere informatieUitwerking kerndoel 2 Nederlandse taal
Uitwerking kerndel 2 Nederlandse taal Tussendelen en leerlijnen Nederlandse taal Primair nderwijs In samenwerking met het expertisecentrum Nederlands Enschede, 1 juni 2006 Nederlands kerndel 2 Stichting
Nadere informatie1. Opstellen van de enquête
Tips vr enquêtes: meten = weten = actie Een enquête is meer dan een vragenlijstje. Het is een ideaal cmmunicatie- en drukkingsmiddel m milieuprblemen te registreren en aan te kaarten in de media f bij
Nadere informatieInstructie voor de PowerPointpresentatie voor Duits
1 Werkuur klas 3 2014 2015 Instructie vr de PwerPintpresentatie vr Duits Blk 2 Eind ktber tt de kerstvakantie 2014. Duits Thematische pdracht: maak een PwerPintpresentatie ver een nderwerp uit de Duitse
Nadere informatieStappenplan BTW-verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012
Stappenplan BTW-verhging van 19 naar 21% per 1 ktber 2012 Supprt ID: 57354 Versies: AccuntView Windws Dit stappenplan hebt u ndig m uw administraties in AccuntView gereed te maken vr het nieuwe BTW-percentage.
Nadere informatieDe pdin The pediatric digits-in-noise tes. I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam
De pdin The pediatric digits-in-noise tes I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam NVA wintervergadering, 27 januari 2012 Inhoud Spraakverstaan in ruis DIN-test (digits-in-noise
Nadere informatieBewegen en samenleving 3.3 (Sportcultuur) Opdracht 3 Maken van een documentaire
Bewegen en samenleving 3.3 (Sprtcultuur) Opdracht 3 Maken van een dcumentaire Klas: Dcent: Schljaar: Peride: FASE 3/4 del Activiteit / vaardigheden Omvang Samenwerking Tetsing (vrm) Berdeling weging Inzicht
Nadere informatieAcademisch schrijven zonder zorgen. Valérie Wyns 15 oktober 2014
Academisch schrijven znder zrgen Valérie Wyns 15 ktber 2014 Overzicht Tips in verband met structuur en inhud taal Enkele algemene besluiten Waarm tijd stppen in een gede schrijfstijl? Rapprteren is een
Nadere informatieGespreksleidraad WOII geïnteresseerden
Gespreksleidraad WOII geïnteresseerden Delstellingen Diepgaand inzicht krijgen in infrmatiebehefte m.b.t. WOII persnlijke betekenis WOII ntstaan interesse in WOII beiende/interessante thema s gebruik en
Nadere informatieBegeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.
Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen
Nadere informatiePresenteren met behulp van Microsoft PowerPoint
2018-2019 Datum: Leraren: F. Thmas, V. Schelkens, C. Kaivers Infrmatica Presenteren met behulp van Micrsft PwerPint Klas: 3 Naam: Nr.: De kmende 3 lessen ga je een PwerPintpresentatie maken ver een stad
Nadere informatieSpelling voor de bovenbouw
Spelling vr de bvenbuw Het Muiswerkprgramma Spelling vr de bvenbuw is een prgramma vr het aanleren en efenen van meilijke wrden en van de spellingregels van het Nederlands, inclusief de werkwrdspelling.
Nadere informatieVerzoek handmatige mutatie BRON mbo
Verzek handmatige mutatie BRON mb Versie: 3.0 Datum: juli 2017 Auteur: DUO (afdeling EC/KLC) Status: Definitief Inhudspgave OVER DE INSTRUCTIE... 3 INDIENEN VERZOEK HANDMATIGE MUTATIE... 4 FOUTMELDINGEN
Nadere informatieDYSLEXIE. Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Geboortedatum:... Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Telefoonnummer:...
1 DYSLEXIE Vragenfrmulier nderwijsgeschiedenis lees- en spellingsvaardigheid Graag vraag ik u m de vlgende vragen z vlledig mgelijk te beantwrden (in zverre dat kan). Ok vraag ik u de uitgeverde handelingsplannen
Nadere informatieCertificatieschema BEI-BLS-VP LS-netten
Pagina 1 van 7 Stichting Persnscertificatie Energietechniek Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand, f penbaar gemaakt, in
Nadere informatieKwaliteit van de arbeid van kamermeisjes
HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Kwaliteit van de arbeid van kamermeisjes Samengevat 2011 Guidea - Kenniscentrum vr Terisme en Hreca vzw Deze infrmatie werd met de grtste zrg samengesteld.
Nadere informatieActieplan leeftijdsbewust personeelsbeleid 2013-2023
Nvember 2013 Actieplan leeftijdsbewust persneelsbeleid 2013-2023 Actie 1: Ontwikkelen van een stagebeleid. Stagiaires zijn ptentiële nieuwe cllega s. Een stageperide kunnen we aanzien als een inwerkperide.
Nadere informatieNotitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwoord
Ntitie Evaluatie Dienstverlening en Financiën Antwrd 0. Inleiding In 2006 is de gemeente Amsterdam gestart met het aanbieden van 1 telefnnummer vr het beantwrden van vragen van burgers en ndernemers, namelijk
Nadere informatieAcademisch schrijven. Cédric Suttels 23 november 2015
Academisch schrijven Cédric Suttels 23 nvember 2015 Overzicht Inleiding Macrstructuur van een tekst Micrstructuur van een tekst Taal- en stijltips Tekst af? Referenties Schriftelijk en mndeling rapprteren:
Nadere informatieWat zijn de specifieke omstandigheden van deze locatie waar, bij inpassing van de voorziening, rekening mee gehouden moet worden?
Omgevingsscan Achtergrnd prject De gemeente Drdrecht heeft het plan pgevat de prblematiek rndm (merendeels verslaafde) dak- en thuislze mensen in haar stad aan te pakken. In dit kader heeft de gemeente
Nadere informatieAnalytische boekhouding
Analytische Bekhuding Analytische bekhuding 1 Vrbereiding... 2 1.1 Dssier instellingen... 2 1.2 Analytische rekeningen maken... 3 2 Analytisch beken... 4 2.1 Kppeling... 5 2.2 Bekingsvrstellen (mdellen)...
Nadere informatieOntwerpverslag. Datum: 19 december 2008. Klas: IC1F. Door: Jeffrey Kleering van Beerenbergh, Johan Bult en Michiel Rheiter.
Ontwerpverslag Datum: 19 december 2008 Klas: IC1F Dr: Jeffrey Kleering van Beerenbergh, Jhan Bult en Michiel Rheiter. Inhudspgave Inleiding 3 Mindmap 4 Mdbard 4 Cncept beschrijving 6 Navigatin interactin
Nadere informatieCQI Poliklinische ziekenhuis 2011
CQI Pliklinische ziekenhuis 2011 Managementsamenvatting Significant B.V. Thrbeckelaan 91 3771 ED Barneveld T 0342 40 52 40 KvK 39081506 inf@significant.nl Stichting Miletus Barneveld, 5 december 2011 Versie:
Nadere informatieVERKIEZINGSREGLEMENT NATIONALE BESTUURSVERKIEZINGEN 2015 TITEL I: ALGEMENE BEPALINGEN ARTIKEL 1: PROCEDURE VERKIEZING NATIONAAL BESTUUR
NATIONALE BESTUURSVERKIEZINGEN 2015 VERKIEZINGSREGLEMENT TITEL I: ALGEMENE BEPALINGEN ARTIKEL 1: PROCEDURE VERKIEZING NATIONAAL BESTUUR Cnfrm de statuten van Jngscialisten vzw wrden tweejaarlijks natinale
Nadere informatieGasopslag Bergermeer Microseismische monitoring
Gaspslag Bergermeer Micrseismische mnitring Maandrapprtage Februari 2014 Sign. 17-Mar-2014 Sign. 17-Mar-2014 D. Nieuwland B. Teuben Authr Head f Department Prepared Authrized INHOUD Het Bergermeer gasveld
Nadere informatieVAD onderzoeksplatform: Algemene methodologische beschouwingen. Geert Loosveldt Centrum voor sociologisch onderzoek Centrum voor survey methodologie
VAD nderzeksplatfrm: Algemene methdlgische beschuwingen Geert Lsveldt Centrum vr scilgisch nderzek Centrum vr survey methdlgie Overzicht ESS: meten van alchl cnsumptie Onderzeksdelstellingen Evaluatie
Nadere informatieAlleen m.b.t. vergoedingen pedagogisch Instemming. medewerkers (hoofdstuk 1 uit de regeling) Advies
Satusverzicht. Cnsultatie Unitmanagers/Lcatiemanagers mei 2011 evaluatie Cnsultatie cliëntenraad Besluit Bestuursgrep 22 april 2003 OR Alleen m.b.t. vergedingen pedaggisch Instemming medewerkers (hfdstuk
Nadere informatieNotities bij Cito Begrijpend lezen 3.0
Ntities bij Cit Begrijpend lezen 3.0 Delen: Inhudelijk vrbereid te zijn p identiteitsgevelige nderwerpen. Krt verzicht van wat nieuw is bij versie 3.0 Afspraken Samenwerkingsverband Berséba, regi Nrd-Ost:
Nadere informatieBevorderingen Algemeen 1. Op basis van de bevindingen in de zogenaamde bevorderingsvergadering" wordt aan het einde van elk schooljaar een
Bevrderingen Algemeen 1. Op basis van de bevindingen in de zgenaamde bevrderingsvergadering" wrdt aan het einde van elk schljaar een berdeling gegeven ten beheve van het vervlgtraject van de leerling.
Nadere informatieDisclaimer voor gebruik: momenteel werkt de app alleen online, u heeft internetverbinding nodig om de app te kunnen gebruiken.
Handleiding snapp de ext Disclaimer vr gebruik: mmenteel werkt de app alleen nline, u heeft internetverbinding ndig m de app te kunnen gebruiken. Inhud De app installeren Machtigingen Aanmelden en registreren
Nadere informatieSPELLING WERKWOORDEN. Doelgroep Spelling Werkwoorden
SPELLING WERKWOORDEN Spelling Werkwrden is een prgramma vr het leren schrijven van de werkwrdsvrmen. Deze mdule behandelt de spelling van infinitief, tegenwrdige tijd, verleden tijd, vltid deelwrd, en
Nadere informatieISBN 978-90-78688-09-9 Eerste druk, eerste oplage
2008 Leskist.nl, Nrdhrn Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand f penbaar gemaakt, in enige vrm f p enige wijze, hetzij elektrnisch,
Nadere informatieE- mailadressen uit QBS exporteren naar uw website.
E- mailadressen uit QBS exprteren naar uw website. STAP 1: Maak een crrect selectie van uw klanten die u wenst te benaderen (bv. Particulieren) A) Klik bvenaan p Selecties B) Selecteer hier als: Tabel:
Nadere informatieParameters Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Stap 6
Ttaal verzicht (nrmaal) instelprces vanaf 1 ste cnsult (Geldig vr alle mdellen 102-102R 103 104-106) Vrbeeld van een nrmaal instelprces vanaf 1 ste cnsult: Parameters Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5
Nadere informatieStandaarden en eindtermen ve
Standaarden en eindtermen ve Een vergelijkend verzicht Raamwerk NT2 CINOP maart 2013 1 INHOUD 1. Inleiding pagina 3 2. Algemene verschillen en vereenkmsten pagina 4 3. Vergelijking per vaardigheid pagina
Nadere informatieAlternatief voor giscorrectie dat niet nadelig is voor risicoschuwe studenten
Alternatief vr giscrrectie dat niet nadelig is vr risicschuwe studenten Tinne De Laet, Jef Vanderst, Riet Callens, Js Vandewalle Inleiding 2 Prbleemschets multiple chice examens manier m kennis te meten
Nadere informatieIKZ DEEL II : De informatieronde
Vanuit het standpunt van de zn is de schaduw nzichtbaar (Gethe) IKZ DEEL II : De infrmatiernde Het is méér dan een cliché f butade: m aan een breed kwaliteitsbeleid te werken, heb je écht steun, inbreng
Nadere informatiePSYCHODIAGNOSTIEK: AFNAME WISC & KAIT
PSYCHODIAGNOSTIEK: AFNAME WISC & KAIT A. WISC 0. ALGEMEEN Tegenver elkaar zitten ( schuin) Meenemen: 2 ptlden Strken papier m af te dekken (dlhven) Antwrdbladen Extra bekjes (dlhven + symblen vergelijken)
Nadere informatieMedewerkerMonitor Benchmark in de Zorg
MedewerkerMnitr Benchmark in de Zrg Telichting pzet vragenlijst en invulinstructies U heeft een inlgcde ntvangen per brief f per e-mail. Mcht u geen inlgcde ntvangen hebben, dan kunt u terecht bij de benchmarkcördinatr
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie TECHNIEKEN VAN MARKTONDERZOEK
ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is m een uitgebreid verzicht te krijgen van de invulling en pbuw van de mdule. Er bestaat slechts één ECTS-fiche vr elke mdule. 1. Identificatie Opleiding GRADUAAT MARKETING
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieProjectformulier ten behoeve van Openbare Instellingen
Prjectfrmulier ten beheve van Openbare Instellingen Praktische infrmatie naam van penbare instelling die het prject heeft ingediend: Federale Overheidsdienst Infrmatieen Cmmunicatietechnlgie (Fedict).
Nadere informatieOnze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:
Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid
Nadere informatieMedmec04 Engagement Week 4
Medmec04 Engagement Week 4 Les Week 1 2 3 4 5 Onderwerpen Inleiding mdule en werkwijze Inleiding pdracht 1 en 2 Hrcllege (verplicht) (Recensie schrijven vr bnuspunt, zie p. 11) Inleveren pdracht 1, uitgeprint
Nadere informatieHANDLEIDING ROBO ROBO
HANDLEIDING ROBO ROBO 1 Op vrhand 1.1 Materiaal klaarzetten 1 RbRb buwds per 2 kinderen Platen met parcurs vr RbRb Aut en dansvler vr RbRb Dancebt 1.2 Cmputers klaarmaken 1 cmputer per 2 kinderen met hierp
Nadere informatiePreventie tegen chemische risico s in carrosseriebedrijven
Preventie tegen chemische risic s in carrsseriebedrijven Eind 2010 werd k een inspectiecampagne gehuden bij de carrsseriebedrijven. De campagne kaderde in een Eurpese SLIC-campagne Chemische agentia p
Nadere informatie