Diabetes Werk(t) veilig. Chris Kant NVAB Kring

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Diabetes Werk(t) veilig. Chris Kant NVAB Kring 20-10-2009"

Gert Christiaens
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Diabetes Werk(t) veilig Chris Kant NVAB Kring

2 Diabetes Werk(t) Veilig Quiz Diabetes samengevat Diabetes en veilig werken Beoordeling veilig werken

3 Diabetes Werk(t) Veilig de Quiz

4 IDF Prevalentie diabetes 2025

5 Prevalentie diabetes 2007 Tabel 1: Jaarprevalentie (per 1.000) van type 1 en type 2 diabetes mellitus gestandaardiseerd naar de bevolking van Nederland in 2007 (Bron: CMR-Nijmegen e.o )

6 Prevalentie diabetes Nationale Atlas Volksgezondheid, versie 3.19, 24 september 2009 RIVM, Bilthoven.

7 Diabetes definitie Absolute of relatief tekort aan insuline In wisselende mate Insuline resistentie Gekenmerkt door hyperglycemie Toenemend hoge prevalentie

8 Diabetes diagnose Diabetes mellitus (NHGstandaard) Op 2 verschillende dagen 2 glucosewaarden boven de afkapwaarden voor diabetes of een willekeurige glucosewaarde >11,0 mmol/l in combinatie met hyperglycemische klachten

9 Diabetes en IFG en IGT 8 DM Nuchter mmol/l) IFG IFG +IGT 4 IGT Glucose 2 uur na OGTT (mmol/l)

10 Diabetes samengevat Gecompliceerd door eindorgaan schade Retinopatie >> Blindheid Nefropatie >> Dialyse, Niertransplantatie Neuropatie Diabetische Voet >> Amputation Myocard Infarct CVA

11 Diabetes samengevat Behandeling Voorlichting en Educatie Controles Behandeling van risicofactoren Medicamenteus Vergroten insulinegevoeligheid Insuline Combinatie daarvan

12 Diabetes en veilig werken Impact van diabetes op functioneren in werk Behandeling, ontregelingen en complicaties Persoonsgebonden factoren (acceptatie, kennis, inzicht en toepassing) Werkgebonden factoren (werken in ploegendienst, onregelmatige werktijden en fysiek en/of mentaal belastend werk, hitte en koude, wettelijke veiligheidseisen)

13 Diabetes en veilig werken Ongeval risico bij diabetes Literatuur Zelden een belemmering Matig/slecht kwaliteit door methodologische beperkingen Healthy driver selection Conclusie Iets toegenomen ongevalkans RR Risico vooral groter bij jonge leeftijd, weinig rijervaring, alcoholgebruik en mannelijk geslacht

14 Diabetes en veiligheid Relative risk for accidents High risk: Alcoholism 2.00 ( ) Neurological disease 1.75 ( ) Mental disorders 1.72 ( ) Drug and medicines 1.58 ( ) Diabetes mellitus 1.56 ( ) Moderate risk: Cardiovascular disease 1.23 ( ) Arthritis/locomotor disability 1.17 ( ) Low risk: Hearing impairment 1.10 ( ) Vision impairment 1.09 ( ) Renal disorders 0.87 ( ) Meta-analyse Truls Vaa 2005

15 Diabetes en veilig werken Acute handelingsonbekwaamheid in diabetes Complicaties Cardiovasculaire complicaties Hyperglycemia Zelden een belemmering Hypoglycemie

16 Wat is een hypoglycemische episode? Lage bloedsuiker Symptomen van een lage bloedsuiker Symptomen verdwijnen na verhogen bloedsuiker glucose Whipple s Triad

17 Normaal glucose 2,8 5,6 mmol/l nuchter Afkappunt tussen 3,1 and 3,9 mmol/l 40 G Frequency 10 0 Std. Dev = 1,02 Mean = 5,9 N = 140,00 3,0 5,0 7,0 9,0 4,0 6,0 8,0 G0800

18 Hoe word je hypoglycemisch? Glucose-verlagende medicijnen Insulin,sulfonylurea-derivaten Bewuste of accidental overdosering Glucose-verlagende activiteiten Verminderde voedselinname Toegenomen inspanning (sport/zwaar werk) Alcohol Glucose-verlagende omstandigheden Warm weer, sauna

19 Hypo door lichttherapie? 40-jarige diabetespatient seizoensgebonden depressie Insulinedosering verlaagd al na de eerste lichtsessie symptomatische hypoglycemieen Na voltooien lichtherapie stijgen de bloedsuikerwaarden weer Proef 2e lichttherapie > herhaling

20 Ernst van de hypoglycemia Licht (<3,5 mmol/l) Hartbonzen / Bleek zien Honger Trillen Zweten Mild (<2.8 mmol/l) Geeuwen / Verwardheid / Suf / apatisch Onrust Convulsie en coma Ernstig (> 2.8 mmol/l) (3 rd party-assistance)

21 Contraregulatie Mechanisme dat hypoglycemia voorkomt Glucagon Stimuleert glucose-productie (glycogenolyse and gluconeogenesis) Adrenaline Stimuleert glucose-productie (gluconeogenesis) vermindert glucose-utilisation Groeihormoon, cortisol

22 Effects of glucagon & adrenaline deficiëncy during hypoglycaemia 6.0 Normal Glucagon deficiency Adrenaline deficiency Glucagon and adrenaline deficiency Plasma gluocse, mm extra glucose Time, min

23 Hiërarchie van de contraregulatie HOMEOSTASIS

24 Disturbed glucose counterregulation normal <1 month diabetes 1-5 years diabetes >15 years diabetes 175 HYPO 400 HYPO Glucagon (pg/ml) Adrenaline (pg/ml)

25 Oorzaken van verstoorde contraregulatie Lang bestaande diabetes Voorafgegaan door frequente hypoglycemische episodes Relatie met hoogte van de HbA1c Grotere kans op hypoglycemia-unawareness

26 Hypoglycemia en HbA1c 60 Hypoglycaemia rate per 100 patient-years O Intensive group HbA c (%) Adapted from DCCT Research Group. 1996

27 Hypoglycemia unawareness 1-25% van alle insuline afhankelijke diabeten Afgenomen perceptie van een hypoglycemie Geen adrenerge waarschuwingssignalen Tijd tussen hyposymptomen en verminderen cognitie korter Waarschuwingssignalen treden bij steeds lagere bloedglucose op Risicofactoren scherp ingestelde behandeling HbA1c < 9% langdurige insulinetherapie (>10 jaar) Betablokker

28 Hypoglycemia unawareness Behandeling Vermijden van hypoglycaemie Hypoglycemia awareness training Coffeïne Tijd tussen de waarschuwende verschijnselen en verminderd cognitief functioneren doen toenemen.

29 Persoonsgebonden factoren Gedrag en veiligheid 189 diabetes patiënten hypoglycemisch (2,7mmol/l) Type 1 Rijden/Meten Type 2 Rijden/Meten NHA (24) 4% IHA (21) 43% NHA (20) 24% Controle (24) 0% Proefschrift 2006 Stork, A. Diabetes and driving 29

30 Effect van hypoglycemie Vermindering en vertraging van de cognitieve functies; aandacht visuele informatie verwerking hand-oog coördinatie reactietijd vermindering van concentratie

31 Hypoglycemia in grote t2dm trials Milde hypoglycemie Ernstige hypoglycemie N= Followup %Patienten Event rate %Patienten Event rate ADOPT yrs % % UKPDS >10 yrs 1,2-36,5 %/yr %/yr PRO- Active yrs % % ADVANCE yrs % /yr % /100 ptyrs ACCORD yrs % 1 NEJM 2006;355: Lancet 1998;352:837 3 Lancet 2005;366: NEJM 2008;358: NEJM 2008;358:

32 Hypoglycemie bij type 2 DM Sulfonylurea-derivatives Once-daily Basal insulin % patients episodes % patients episodes Mild 40% 1/ptyear 40% 1-6/ptyear Severe <1% 0.03/ptyear 2-4% /ptyear

33 Guideline railway safety on Diabetes Department of Transport Road Safety Research rapport No. 61 Stratifying hypoglycaemic event risk in Insulin treated diabetes Diabetes Type 2 (sulphonylureum) Percentage 7% Aantal 0-7 episodes Type 2 (<2 jaar insuline) Type 2 (>5 jaar insuline) Type 1 (<5 jaar diagnose) Type 1 (>15 jaar diagnose) 7% 25% 22% 46% 0-7 episodes 0-10 episodes 0-10 episodes 0-32 episodes

34 Werken met veiligheidsaspecten Veiligheidswerk Functies waarbij het tot de taak behoort de eigen veiligheid of veiligheid van anderen te bewaken Aandacht, alertheid en beslisvaardigheid een cruciale rol

35 Werken met veiligheidsaspecten Risico Stratificatie is mogelijk, gebaseerd op; Type behandeling Duur van de diabetes / Insuline behandeling Anamnese hypo s Hypoglycaemia unawareness Complicaties Persoonlijke factoren (zelfcontrole / ziekteinzicht) Bij type 2 Diabetes: Kans op ernstige hypo is klein Hypoglycaemia unawareness is zeldzaam

36 Een goed gereguleerde Diabetes Mellitus is zonder manifeste complicaties slechts in uitzonderlijke gevallen reden voor een beperking.

37 Dank u voor uw aandacht

Vergelijkbare documenten

Bastiaan de Galan Afdeling Interne Geneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen

Bastiaan de Galan Afdeling Interne Geneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen CBR. Diabetes en het rijbewijs; mei 2004 2 Overzicht Wat is hypo-unawareness? Hypoglykemie en autorijden Veroorzaakt hypo-unawareness