Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2

Transcriptie

1 Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2

2 Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 De flip-over Beter Leven met diabetes type 2 is ontwikkeld voor verpleegkundigen en artsen die een rol vervullen bij de diabeteszorg. Het doel van de patiëntenvoorlichting is om de patiënt op een heldere manier meer informatie over diabetes type 2 te geven. Het blijkt dat goede, geïllustreerde voorlichting begrip en bewustwording van de eigen verantwoordelijkheid op een plezierige manier bevordert en zo de ingezette behandeling ondersteunt. Alle pagina s bevatten een versie met informatie voor de arts en voor de patiënt.

3 Wat is diabetes type 2 - suikerziekte? Bij diabetes type 2 is er teveel glucose (bloedsuiker) in het bloed. Vandaar ook de naam suikerziekte. Glucose is de belangrijkste brandstof voor het lichaam. Glucose heeft insuline nodig om als brandstof door het lichaam opgenomen te worden; het werkt als een sleutel om de glucose in de cellen te krijgen. Insuline wordt gemaakt door de pancreas, alvleesklier. Bij diabetes type 2 maakt het lichaam niet genoeg insuline. En de insuline die wel wordt aangemaakt, werkt niet goed. Dat heet insulineresistentie. Insuline wordt gemaakt in de alvleesklier (pancreas) wat is diabetes type 2?

4 Symptomen diabetes type 2 Iemand met diabetes type 2 kan last hebben van de volgende symptomen: Meer honger dan normaal Meer dorst dan normaal Vaker plassen dan normaal Vermoeider Wazig zien Gevoelloosheid in handen en voeten wat is diabetes type 2?

5 Wat gebeurt er bij diabetes type 2 in het lichaam? Als een gezond iemand eet 1 Het spijsverteringskanaal breekt het voedsel af in glucose en absorbeert deze. Als reactie op de voedingsstoffen in het voedsel geeft het ook incretines (darmhormonen) af Bij patiënten met type 2-diabetes 1 Er zijn minder incretinehormonen om na een maaltijd de alvleesklier een signaal te geven om insuline te maken en sommige van de hormonen werken minder goed 3 Glucose beweegt zich door de bloedvaten heen naar de cellen in het lichaam 2 De incretines geven de alvleesklier een signaal om insuline af te geven 3 Er blijft te veel glucose in het bloed 2 De alvleesklier maakt niet meer genoeg insuline dus hij werkt extra hard om het bij te kunnen houden 4 De lever krijgt het seintje om te stoppen met het afgeven van opgeslagen glucose 4 De lever blijft opgeslagen glucose afgeven 5 Insuline helpt glucose de cellen in te komen 5 Glucose komt moeilijker de cellen in 6 De nieren werken normaal - filteren bloed en verwijderen afval 6 De nieren werken extra hard om de extra glucose uit te spoelen daarom kunt u vaker dorst hebben en moeten plassen wat is diabetes type 2?

6 Ingrijpende gevolgen diabetes type 2 Te lang te veel suiker in het bloed kan de bloedvaten en zenuwen beschadigen. Dat verhoogt de kans op complicaties, zoals: Hartaanval en beroerte Nierschade Slechter zien Voetzweren en slecht genezen wonden, waarbij amputatie noodzakelijk kan zijn Zenuwschade (neuropathie genoemd), mogelijk met tintelingen of gevoelloosheid in handen en voeten. Een overbelaste alvleesklier kan opbranden Diabetes wordt erger. Uiteindelijk is insuline spuiten nodig om de bloedsuiker onder controle te houden. wat is diabetes type 2?

7 Sommige mensen lopen meer risico Sommige dingen zijn niet te veranderen: Diabetes in de familie Ouder worden Etnische afkomst met hoog risico. Maar sommige wel: Let op uw gewicht Zwaarlijvigheid is de belangrijkste risicofactor voor type 2-diabetes. Beweeg meer 30 minuten per dag. Denk ook aan: Juiste bloeddruk en cholesterolwaarden Stoppen met roken wat is diabetes type 2?

8 Andere belangrijke risicofactoren Als u diabetes type 2 heeft is het van belang dat uw bloeddruk en cholesterol ook onder controle zijn. Hoge bloeddruk. Een goede bloeddruk is <130/80 mmhg. Dan wordt de kans op complicaties, bijvoorbeeld nierproblemen of een beroerte, kleiner. Laat uw bloeddruk dus regelmatig meten. Als uw bloeddruk te hoog blijft, kan de dokter u medicijnen voorschrijven. Verhoogd cholesterol. Diabetespatiënten hebben een 2 tot 5 keer grotere kans om te overlijden aan de gevolgen van aderverkalking dan mensen zonder diabetes. Laat dus ook uw cholesterol regelmatig controleren. De waarde van het slechte LDL-cholesterol is het belangrijkst. Deze moet bij diabetespatiënten lager dan 100 mg/dl. wat is diabetes type 2?

9 Bloedsuiker onder controle verlaagt het risico op complicaties Nuchter <100 mg/dl (5,5 mmol/l) normaal 100 mg/dl en <126 mg/dl (5,5 mmol/l en 7,0 mmol/l) gestoorde nuchtere glucose (GNG) 126 mg/dl (7,0 mmol/l) diabetes mellitus Niet nuchter 126 mg/dl en <200 mg/dl (7,0 mmol/l en 11,1 mmol/l) 200 mg/dl (11,1 mmol/l) nuchter herhalen diabetes mellitus Twee uur na belasting met 75 g glucose (OGTT) 140 mg/dl en <200 mg/dl (7,8 mmol/l en 11,1 mmol/l) 200 mg/dl gestoorde glucosetolerantie (GGT) diabetes mellitus wat is diabetes type 2?

10 Leefstijl gezond eten Gezond eten kan heel lekker zijn! Regelmatig eten is belangrijk Elke dag ongeveer op hetzelfde tijdstip Sla geen maaltijden over Begin met een goed ontbijt: uw lichaam heeft brandstof nodig om op gang te komen. Groenten & fruit. Volkoren producten. Plantaardig vet. Let op alcohol: niet meer dan 2 glazen per dag. leefstijl

11 Leefstijl bewegen Bewegen is goed omdat dan de glucose makkelijker uit het bloed wordt gehaald. En daardoor daalt de bloedsuikerspiegel. Door meer bewegen kan het zijn dat u minder medicijnen voor uw diabetes nodig heeft. 30 minuten per dag. Dat hoeft niet in de fitnessclub, maar kan ook zo: Wandeling met de hond Stofzuigen Tuinieren. Of door te kiezen voor een sport die het lichaam gelijkmatig belast: Zwemmen Fietsen Roeien Nordic Walking. 30 minuten per dag leefstijl

12 Leefstijl stoppen met roken Stoppen met roken heeft veel voordelen: Beter voor hart- en bloedvaten Betere conditie Eten smaakt beter leefstijl

13 Medicijnen voor diabetes type 2 Ondanks een gezonde leefstijl kan de hoeveelheid glucose in het bloed te hoog blijven. Als de bloedsuiker niet genoeg daalt, zal de dokter medicijnen voorschrijven. Er is keuze uit verschillende tabletten: Medicamenteus: Hypoglykemiërende sulfamiden (glimepiride, glibenclamide, gliclazide, glipizide, gliquidon) Biguaniden (metformine) Gliniden (repaglinide) Glitazonen (pioglitazon, rosiglitazon) Alfa-glucosidaseremmers (acarbose) Insuline Incretinomimetica (exenatide) DPP-4-antagonisten (sitagliptine, vildagliptine) medicijnen

14 Medicijnen voor diabetes type 2 - Metformine Metformine Metformine remt vooral de glucoseproductie in de lever (1) en maakt de lichaamscellen gevoeliger voor insuline (2). Is de eerste keuze bij de behandeling diabetes type 2. 1 Voorkomende bijwerkingen zijn misselijkheid en darmklachten, maar die zijn meestal van voorbijgaande aard. 2 medicijnen

15 Medicijnen voor diabetes type 2 - SU s SU s Afkorting van sulfonylureumderivaten. SU s bevorderen de afgifte van insuline door de alvleesklier, waardoor de bloedsuikerspiegel daalt (1). 1 Voorbeelden zijn o.a. glimepiride, gliclazide, glibenclamide, gliquidon en glipizide. medicijnen

16 Medicijnen voor diabetes type 2 - TZD s TZD s Is de afkorting van thiazolidinedionen. Deze medicijnen verhogen de gevoeligheid voor insuline van de lever (1), de spieren (2) en het vetweefsel. 2 Voorbeelden zijn: pioglitazon en rosiglitazon. 1 medicijnen

17 Medicijnen voor diabetes type 2 - DPP-4 remmers 1 Bij het eten gaat de bloedsuiker omhoog. 2 Lichaamseigen darmhormonen doen vervolgens hun werk. Bij diabetes type 2 is dit proces verstoord Door DPP-4 remmers wordt het natuurlijke proces verbeterd. 5 De bloedglucose daalt vervolgens weer. DPP-4 remmers werken alleen als het lichaam het nodig heeft. Voorbeelden zijn: sitagliptine en vildagliptine. Afgebroken darmhormonen Darmhormonen medicijnen

18 Medicijnen voor diabetes type 2 - Insuline Insuline Als tabletten niet meer voldoende helpen. Insuline is een hormoon dat de insuline vervangt die normaal door het eigen lichaam wordt gemaakt. Insuline wordt via één injectie één- tot viermaal daags zelf toegediend. medicijnen

19 Wat kan u zelf doen? Eet gezond en beweeg regelmatig Laat regelmatig uw bloedsuiker meten Neem uw medicijnen in zoals de dokter het voorschrijft 30 minuten per dag meer informatie

20 Meer informatie? Informatie voor de Arts