Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de. hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het
|
|
- Joannes Hermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 SUIKERZIEKTE Overmatig drinken en plassen is een vaak voorkomend symptoom bij de hond. Het kan veroorzaakt worden door verschillende ziekten in het lichaam. U kunt hierbij denken aan slecht functionerende nieren, een baarmoederontsteking of suikerziekte... V oor de dierenarts is het zaak om door middel van een uitgebreid onderzoek de diagnose te stellen en de juiste behandeling in te zetten. In dit artikel behandel ik één van de oorzaken van PolyUrie en PolyDipsie PU/PD), namelijk suikerziekte. Iedereen heeft wel eens gehoord van suikerziekte, maar wat houdt het nu precies in, hoe komt een hond aan suikerziekte en wat zijn de gevolgen ervan voor de hond?
2 WAT IS SUIKERZIEKTE? Bij de vertering in de darmen wordt het voedsel afgebroken tot bruikbare bouwstenen voor het lichaam. De koolhydraten in het voedsel worden afgebroken tot een suiker dat glucose wordt genoemd. Glucose wordt vanuit de darm in het bloed opgenomen. Na een maaltijd stijgt dus het aanbod van glucose in het bloed. Glucose is een onmisbare bouwsteen en een zeer belangrijke brandstof voor het lichaam. Nadat de glucose in het bloed komt, is er een bepaald hormoon nodig om er voor te zorgen dat de
3 lichaamscellen deze glucose kunnen opnemen. Dit hormoon heet insuline en wordt door de pancreas (alvleesklier) geproduceerd. Insuline zorgt er dus voor dat de lichaamscellen voldoende glucose kunnen opnemen. Bovendien zorgt insuline er voor dat het glucose gehalte in het bloed binnen nauwe grenzen blijft. Insuline is overigens niet alleen van belang voor de opname van glucose, maar ook voor de afbraakproducten van de vetten en eiwitten. Bij een hond met suikerziekte is er een tekort aan insuline (absoluut tekort) of zijn er bepaalde omstandigheden waardoor de werking van insuline wordt tegengegaan (relatief tekort). Dit heeft tot gevolg dat het glucosegehalte in het bloed verhoogd is. De lichaamscellen daarentegen hebben juist een gebrek aan de brandstof glucose. EERSTE VERSCHIJNSELEN Als er teveel glucose in het bloed aanwezig is, zullen de nieren glucose gaan uitscheiden met de urine. De glucose in de urine trekt extra vocht met zich mee, waardoor de hond meer gaat plassen. Om niet uit te drogen, zal de hond ook meer gaan drinken. Bij suikerziekte plast de hond dus overmatig veel en als gevolg daarvan drinkt de hond beduidend meer. Aangezien glucose een belangrijke brandstof is die nu (via de urine) verloren gaat, zal de hond meer willen eten, maar desondanks gewicht gaan verliezen. ONTSTAAN Het is niet altijd even duidelijk wat de oorzaak is van suikerziekte. Er zijn echter enkele ziekten en bepaalde medicijnen die de oorzaak kunnen zijn van het ontstaan van suikerziekte bij de hond. Na de loopsheid van een teef wordt door de eierstokken gedurende een aantal weken het hormoon progesteron geproduceerd. Dit progesteron kan leiden tot een verhoogde productie van het groeihormoon. Het groeihormoon, op zijn beurt, remt de werking van insuline. Er is dus wel voldoende insuline aanwezig, maar het kan zijn werk niet doen. Als gevolg hiervan zal de hoeveelheid glucose in het bloed steeds verder toenemen en zal de alvleesklier steeds meer insuline gaan produceren. Op den duur raken de insuline producerende cellen uitgeput en zal er nauwelijks meer insuline worden aangemaakt. Antiloopsheid-injecties voor de teef zijn niets anders dan progesteron-injecties. Het herhaaldelijk geven van deze injecties kan dus leiden tot het ontstaan van suikerziekte bij de hond (zie het punt hiervoor). Corticosteroïden, zoals prednison en dexamethason, remmen de werking van insuline. Dit medicijn wordt onder andere gebruikt om jeuk tegen te gaan. Door de remmende werking van insuline, zal de hoeveelheid glucose in het bloed toenemen en zal de alvleesklier steeds meer insuline gaan produceren. Net als hiervoor genoemd raken de insuline producerende cellen uitgeput. Bij de ziekte van Cushing (een snelwerkende bijnierschors die een overmatige hoeveelheid corticosteroïden produceert) raken de insuline producerende cellen uitgeput. Verder speelt, net als bij de mens,overgewicht en een gebrek aan lichaamsbeweging een rol bij het ontstaan van suikerziekte. GEVOLGEN Bij suikerziekte gaat er een aantal zaken fout in het lichaam. Het glucosegehalte in het bloed wordt op den
4 duur zo hoog, dat de nieren de glucose gaan uitscheiden via de nieren. Dit gebeurt als de 'nierdrempel' wordt overschreden. Dit punt bevindt zich op een waarde boven de 15 mmol/1, terwijl de normale glucose waarde ligt russen de 4 en de 8 mmol/1. Glucose in de urine trekt veel vocht aan. Er wordt dus veel meer urine geproduceerd: de hond gaat meer plassen. Om het vochtverlies aan te vullen (dorst) gaat de hond meer drinken. Omdat er een verlies is van glucose (urine) en de cellen in het lichaam te weinig glucose hebben om te verbranden (tekort aan insuline), krijgt de hond meer honger. Ondanks het feit dat een hond met suikerziekte goed of zelfs meer eet, zal de hond toch afvallen. Dit komt omdat er een onvermogen is om glucose, vetten en eiwitten op een normale manier te verbranden door de lichaamscellen. Als het energietekort in de cellen ernstig wordt, dan gaat het lichaam als gevolg daarvan het eigen vet afbreken. De vetzuren die hierbij vrij komen, worden opgeslagen in de lever, waardoor de lever (ernstig) vervet raakt. Hierdoor kan de lever zijn ontgiftingsfunctie niet meer goed uitvoeren. Hierdoor gaat de hond zich ziek voelen en misselijk. Soms krijgt de adem van de hond een acetonlucht. Dit is een afbraakproduct van de vetverbranding. De lenzen van de ogen kunnen troebel worden door de hoge concentratie bloedglucose. Dit wordt staar of cataract genoemd. DIAGNOSE De diagnose suikerziekte wordt gesteld door het meten van het glucose gehalte in het bloed. Alleen de urine nakijken is niet voldoende voor de diagnose, aangezien glucose pas in de urine voorkomt als het bloedglucose gehalte boven de 15 mmol/is gestegen. Verder is het natuurlijk belangrijk om te achterhalen wat de achterliggende oorzaak is voor de suikerziekte. BEHANDELING Het tekort aan insuline moet dagelijks, op vaste tijdstippen, worden aangevuld met een insuline injectie. In het begin is het belangrijk om de dosering insuline te achterhalen. Regelmaat in de voeding is belangrijk, omdat de hoeveelheid insuline is afgestemd op de hoeveelheid glucose die een hond op een dag nodig heeft. Regelmaat in de dagelijkse activiteit is ook van belang. Bij een plotselinge toename in activiteit verbrandt de hond namelijk veel meer glucose. Dit kan tot gevolg hebben dat het glucose gehalte in het bloed zo sterk daalt, dat een hypoglycemie ontstaat. Suikerziekte bij de hond wordt relatief vaak veroorzaakt door andere ziekten, bepaalde medicijnen of door hormonale veranderingen na de loopsheid. Deze achterliggende oorzaken bemoeilijken de behandeling van suikerziekte. Het is dus belangrijk om deze achterliggende oorzaken op te sporen en te behandelen. Zo moet er gecontroleerd worden of de hond niet lijdt aan het syndroom van Cushing. Verder is het belangrijk om een hond met suikerziekte niet te behandelen met corticosteroïden, zoals prednison of dexamethason. Als de eierstokken van de teef nog niet verwijderd zijn, is het verstandig om dat alsnog te doen. Een eventueel overgewicht van de hond moet op een verantwoorde wijze (niet te snel) worden bestreden. COMPLICATIE: HYPOGLYCEMIE De belangrijkste complicatie van de behandeling is een te laag bloedsuiker gehalte, ook wel hypoglycemie genoemd. Hypoglycemie kan onder andere ontstaan als er minder wordt gegeten, terwijl er een normale insuline dosering wordt gegeven. Minder eten betekent minder glucose in het bloed. Bij een normale dosering insuline zal er te veel glucose naar de cellen getransporteerd worden, wat resulteert in een te laag gehalte aan glucose in het bloed. Ook bij een toename aan activiteit zal het glucose gehalte in het bloed afnemen. Het verbruik van glucose overstijgt het aanbod ervan.
5 Bij een te laag bloedsuikergehalte krijgen de hersenen te weinig brandstof. Dit kan levensbedreigend zijn! Een hond met hypoglycemie begint te rillen en vreemde bewegingen te maken (omvallen, trappelen met poten). Uiteindelijk zal de hond in coma raken. VOORUITZICHTEN In principe kan de hond door een regelmatig leefpatroon en de behandeling met insuline een normaal leven leiden. De levensverwachting van een goed ingestelde hond is vergelijkbaar met een gezond dier, zonder suikerziekte. Met dank aan Lies Paardekooper, dierenarts bij het Veterinair Centrum te Someren. tel.:
PRAKTISCH DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) BIJ DE HOND. www.licg.nl over houden van huisdieren
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) BIJ DE HOND www.licg.nl over houden van huisdieren Diabetes mellitus, oftewel
Nadere informatieAltijd de juiste dosis insuline met Caninsulin.
Altijd de juiste dosis insuline met Caninsulin. UIN 083671, september 2008 Intervet/Schering-Plough Animal Health Postbus 50 5830 AB Boxmeer www.intervet.nl Caninsulin. Samenstelling: 40 IE varkensinsuline
Nadere informatiePRAKTISCH DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) BIJ DE HOND. www.licg.nl over houden van huisdieren
l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) BIJ DE HOND www.licg.nl over houden van huisdieren Diabetes mellitus, oftewel
Nadere informatieAltijd. Leven. de juiste dosis Insuline... met diabetes
Altijd de juiste dosis Insuline... Leven met diabetes 1 ALTIJD DE JUISTE DOSIS INSULINE... Inhoudstafel 1. Suikerziekte bij de hond 6 Wat is suikerziekte precies? 7 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte?
Nadere informatieSUIKERZIEKTE BIJ DE KAT
SUIKERZIEKTE BIJ DE KAT SUIKERZIEKTE BIJ DE KAT Suikerziekte bij de kat 3 Wat is suikerziekte precies? 3 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte? 3 De diagnose 3 Hoe ontstaat suikerziekte bij de kat?
Nadere informatieAltijd. Leven. de juiste dosis Insuline... met diabetes
Altijd de juiste dosis Insuline... Leven met diabetes 1 ALTIJD DE JUISTE DOSIS INSULINE... 4 Inhoudstafel 1. Suikerziekte bij de kat 6 Wat is suikerziekte precies? 7 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte?
Nadere informatieSUIKERZIEKTE BIJ DE HOND
SUIKERZIEKTE BIJ DE HOND SUIKERZIEKTE BIJ DE HOND Suikerziekte bij de hond 3 Wat is suikerziekte precies? 3 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte? 3 De diagnose 3 Hoe ontstaat suikerziekte bij de
Nadere informatieSUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren. www.dierensuikerziekte.nl
SUIKERZIEKTE? Herken de symptomen! Informatie over veelvoorkomende symptomen en risicofactoren Wat is suikerziekte? Suikerziekte - ofwel diabetes mellitus, de medische naam voor suikerziekte - is een aandoening
Nadere informatieSUIKERZIEKTE BIJ DE KAT
SUIKERZIEKTE BIJ DE KAT SUIKERZIEKTE BIJ DE KAT Suikerziekte bij de kat 3 Wat is suikerziekte precies? 3 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte? 3 De diagnose 3 Hoe ontstaat suikerziekte bij de kat?
Nadere informatieAltijd. Leven. de juiste dosis Insuline... met diabetes
Altijd de juiste dosis Insuline... Leven met diabetes 1 ALTIJD DE JUISTE DOSIS INSULINE... 4 Inhoudstafel 1. Suikerziekte bij de hond 6 Wat is suikerziekte precies? 7 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte?
Nadere informatieDiabetes mellitus bij hond en kat
Diabetes mellitus bij hond en kat DIABETES MELLITUS BIJ HOND EN KAT DIABETES MELLITUS BIJ HOND EN KAT Diabetes mellitus wordt ook wel suikerziekte genoemd. Diabetes mellitus komt regelmatig voor bij honden
Nadere informatieHoe kan ik voorkomen dat er ketonen ontstaan? Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om te helpen verhoogde ketonenniveaus en DKA te voorkomen:
Ketonen en diabetes Wat zijn ketonen? Ketonen zijn een bepaald type zuur. Ketonen blijven over wanneer het lichaam een deel van zijn eigen vet verbrandt, dit gebeurt als er niet genoeg glucose aanwezig
Nadere informatie6.4. Werkstuk door een scholier 1926 woorden 5 januari keer beoordeeld. Inhoud
Werkstuk door een scholier 1926 woorden 5 januari 2004 6.4 84 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoud Hoofdstuk 1: Wat is diabetes? Hoofdstuk 2: Wat zijn de symptomen van diabetes? Hoofdstuk 3: Wat zijn de
Nadere informatieSuikerziekte. bij honden en katten
Wat is suikerziekte? Diabetes of suikerziekte is als ziekte bij mensen goed bekend. Maar wat niet iedereen weet is dat ook onze vrienden op vier poten het kunnen krijgen! Diabetes is een hormonale ziekte:
Nadere informatieSUIKERZIEKTE BIJ DE KAT
SUIKERZIEKTE BIJ DE KAT SUIKERZIEKTE BIJ DE KAT Suikerziekte bij de kat 3 Wat is suikerziekte precies? 3 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte? 3 De diagnose 3 Hoe ontstaat suikerziekte bij de kat?
Nadere informatieGeschreven door Diernet Team maandag, 24 januari 2011 22:02 - Laatst aangepast dinsdag, 15 november 2011 16:17
Omschrijving Oorzaken Risicofactoren Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Hyperglycemie (verhoogd suiker gehalte in het bloed) bij diabetes mellitus (suikerziekte) is het gevolg van een
Nadere informatieDiabetes mellitus. Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis
Diabetes mellitus Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis U hebt te horen gekregen dat u diabetes heeft. Uw internist en diabetesverpleegkundige zullen u veel informatie geven over deze aandoening
Nadere informatieAltijd. Leven. de juiste dosis Insuline... met diabetes
Altijd de juiste dosis Insuline... Leven met diabetes 1 ALTIJD DE JUISTE DOSIS INSULINE... 4 Inhoudstafel 1. Suikerziekte bij de kat 6 Wat is suikerziekte precies? 7 Wat zijn de verschijnselen van suikerziekte?
Nadere informatieVOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING. Diabetes Mellitus. Zeker als u ons nodig heeft
VOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING Diabetes Mellitus Zeker als u ons nodig heeft THUISZORG De Friese Wouden JEUGDGEZONDHEIDSZORG KRAAMZORG VOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING Diabetes Mellitus In deze folder vindt
Nadere informatieDiabetes of suikerziekte
Diabetes of suikerziekte (bron: Weet je voldoende over diabetes - Vlaamse Diabetes Vereniging) SUIKER EN HET MENSELIJK LICHAAM In onze dagelijke voeding zijn tal van koolhydraten (=suikers) aanwezig. Deze
Nadere informatieINFORMATIE OVER DIABETES
INFORMATIE OVER DIABETES 1126 DIABETES MELLITUS In Nederland lijden naar schatting ongeveer 650.000 mensen aan diabetes mellitus (suikerziekte). Van de Nederlandse bevolking heeft 3,9 procent nu of binnenkort
Nadere informatie4,5. 2 vragen. 2 vragen: 3 vragen: Werkstuk door een scholier 1008 woorden 25 januari keer beoordeeld
Werkstuk door een scholier 1008 woorden 25 januari 2004 4,5 22 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdstuk 1 Het bloed en bloedvatenstelsel 2 vragen 1. zie bijlage 2. Ja, want dan moet het hart andersom kloppen.
Nadere informatieDiabetes Mellitus (suikerziekte) belicht
Diabetes Mellitus (suikerziekte) belicht In Nederland is bij 740.000 mensen de diagnose diabetes gesteld. Elk jaar komen daar 71.000 nieuwe patiënten bij. In werkelijkheid is het aantal mensen dat diabetes
Nadere informatieDiabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus
Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet
Nadere informatieBeter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2
Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 Beter Leven met diabetes type 2 Voorlichtingsmateriaal voor mensen met diabetes type 2 De flip-over Beter Leven met
Nadere informatieDiabetes mellitus bij kat en hond
Diabetes mellitus bij kat en hond Veterinary Diet DIABETES MELLITUS BIJ KAT EN HOND Diabetes mellitus wordt ook wel suikerziekte genoemd. Diabetes mellitus komt regelmatig voor bij katten en honden en
Nadere informatieWat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen
1 Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen Nu u weet dat u aan diabetes lijdt, moet u zich plots geen grote zorgen maken. Waarschijnlijk lijdt u al gedurende lange tijd aan diabetes, mogelijks gedurende
Nadere informatieFolder Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-
Folder Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming van
Nadere informatiewww.diabetesopschool.nl
Informatie begeleiding schoolkamp Deze informatie is bestemd voor mensen die een schoolkamp begeleiden waaraan een kind met diabetes deelneemt. Als begeleiders weten hoe zij moeten handelen in bepaalde
Nadere informatieInformatie diabetes bij kinderen. Afdeling Kindergeneeskunde
Informatie diabetes bij kinderen Afdeling Kindergeneeskunde Beste lezer, Voor je ligt de informatiefolder van het Kinderdiabetesteam van het Waterlandziekenhuis. Deze folder is gemaakt voor kinderen (en
Nadere informatieWat is diabetes mellitus?
Hoofdstuk 1 Wat is diabetes mellitus? 1.1 Inleiding Uw arts heeft u verteld dat u diabetes mellitus (suikerziekte) heeft. Ongetwijfeld heeft u veel vragen, zoals: hoe kom ik aan diabetes, wat is er aan
Nadere informatieVoorlichting diabetes type 2
Voorlichting diabetes type 2 www.novonordisk.nl P a s s i e v o o r l e v e n Hoe houdt u t leven met diabetes leefbaar? Op geen enkele wijze wil Novo Nordisk Farma B.V. de rol van behandelaar vervullen
Nadere informatieVoorlichting diabetes type 1
Voorlichting diabetes type 1 www.novonordisk.nl P a s s i e v o o r l e v e n Hoe houdt u t leven met diabetes leefbaar? Op geen enkele wijze wil Novo Nordisk Farma B.V. de rol van behandelaar vervullen
Nadere informatieH Diabetes Mellitus Type 1
H.367228.0814 Diabetes Mellitus Type 1 Inleiding Wat is Diabetes Mellitus Hoe ontstaat DM-1 Koolhydraten, glucose, insuline en bloedsuikerwaarde Welke klachten geeft DM-1 Behandeling van DM-1 Voeding Insuline
Nadere informatiechronische alvleesklierontsteking
patiënteninformatie chronische alvleesklierontsteking U heeft last van een terugkerende ontsteking van de alvleesklier. We noemen dit een chronische alvleesklierontsteking. Wat is een chronische alvleesklierontsteking?
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-
Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming van JijWij
Nadere informatieDIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes
DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes Inhoud 1. Inleiding 3 2. Diabetes bij CF 4 3. Behandeling 4 3.1. Doel van de behandeling
Nadere informatieSCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.
SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. Welkom Een kind met diabetes in de klas/groep Programma Over Diabeter Wat is Diabetes Mellitus type I
Nadere informatieVoedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd
Nadere informatieDiabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Wat is diabetes type 2? Diabetes type 2 komt veel bij ouderen voor. Vroeger werd deze vorm daarom ook wel ouderdomssuiker genoemd.
Nadere informatieKoolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing
Koolhydraatbeperking S, M, L. Welke maat heeft je cliënt? Welkom Waarschuwing 9 november 2015 Gent HarriëtVerkoelen.nl Insuline resistentie Achtergrond van insuline resistentie, de invloed hiervan op de
Nadere informatieHoofdstuk 5C Diabetes mellitus type 2
Hoofdstuk 5C Diabetes mellitus type 2 Duur 55 minuten Leerdoelen deelnemers De deelnemers Weten dat glucose dient als brandstof voor cellen Weten hoe glucose in het lichaam wordt gebruikt Weten wat er
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker-
Zwangerschapsdiabetes - Zwangerschapssuiker- Dit document bevat vertrouwelijke informatie van JijWij. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorgaand schriftelijke toestemming van JijWij
Nadere informatieLevercirrose. Interne Geneeskunde
00 Levercirrose Interne Geneeskunde 1 De lever De lever is een groot orgaan dat rechtsboven in de buik ligt. De lever is te vergelijken met een chemische fabriek. Er worden veel stoffen aangemaakt, afgebroken
Nadere informatieBehandeling met sandostatine
Behandeling met sandostatine NEURO-ENDOCRIENE TUMOR (NET) Bij u is een neuro-endocriene tumor met uitzaaiingen geconstateerd. Neuro-endocriene tumoren (afgekort NET) kunnen op verschillende locaties in
Nadere informatieAlgemene voedingsadviezen diabetes mellitus
Algemene voedingsadviezen diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een stofwisselingsziekte waarbij de alvleesklier (pancreas) geen of weinig van het hormoon insuline produceert. In deze brochure
Nadere informatieORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS
ORALE GLUCOSE TOLERANTIE TEST FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Binnenkort krijgt u een suikerbelastingtest, oftewel orale glucose tolerantie test (OGTT). U krijgt deze test omdat gedacht wordt aan een afwijking
Nadere informatieDiabetes Mellitus. Er zijn verschillende soorten diabetes. Er wordt onderscheid gemaakt tussen diabetes type 1 diabetes type 2 zwangerschapsdiabetes.
Diabetes Mellitus Diabetes Mellitus (in de volksmond suikerziekte genoemd) is een stofwisselingsziekte. Het lichaam is niet meer goed in staat om glucose (= bloedsuiker) uit het bloed te verwerken en op
Nadere informatiediabetes en zwangerschap
OLVG, locatie Oost diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, diabetes
Nadere informatieDIABETES MELLITUS. www.benuapotheek.nl
DIABETES MELLITUS www.benuapotheek.nl DIABETES MELLITUS DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) IS EEN STOFWISSELINGSZIEKTE WAARBIJ ER TE VEEL GLUCOSE IN HET BLOED ZIT. HIERDOOR KUNNEN BLOEDVATEN EN ZENUWWEEFSEL
Nadere informatiediabetes en zwangerschap
diabetes en zwangerschap Inhoud Inleiding 3 1 Wat is diabetes? 3 2 Vormen van diabetes 3 3 Onderzoek 4 4 Behandeling 5 5 Zwangerschap 5 6 Wat betekent diabetes voor uw baby? 6 7 De bevalling 7 8 Na de
Nadere informatieDiabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Diabetes Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Type1 4 Type2 4 Klachten en symptomen 5 Type1 5 Type2 5 Oorzaken 6 Behandeling
Nadere informatiePatiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen
Ipsen Endocrinologie Increlex (injectie met mecasermine [rdna-herkomst]) Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Voorlichtingsfolder zoals beschreven
Nadere informatieFunctietesten afdeling Inwendige Geneeskunde, Endocrinologie
Uw behandelend arts of verpleegkundig specialist heeft als aanvullend onderzoek een functietest voor u aangevraagd. Welke test voor u is aangevraagd is afhankelijk van uw aandoening. In deze folder leest
Nadere informatieDieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier
VOEDING & DIEET Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier ADVIES Dieetadviezen bij een ontstoken alvleesklier Als u klachten hebt die worden veroorzaakt door een, kunt u met een aantal leefregels en
Nadere informatieNieuwsbrief OKTOBER 2015
Nieuwsbrief OKTOBER 2015 Deze maand in de nieuwsbrief Suikerziekte bij de kat overgewicht bij de hond en kat Konijnen vaccineren Advertentie met actiekortingen Suikerziekte bij de kat Wat is suikerziekte
Nadere informatieDiabetes type 2. Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieDiabetes mellitus VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?? WWW.APOTHEEK.NL
Diabetes mellitus WAT IS DIABETES MELLITUS BEHANDELING: MEDICIJNEN EN DIEET WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VUUR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN OP RECEPT VRAAG
Nadere informatieDit artikel is eerder gepubliceerd in Carnivoor nr Voer Voor Katten
1 REFEEDING SYNDROOM WAT IEDERE DIERENARTS ZOU MOETEN WETEN DOOR ARRIANNE LIEFRINK Chronisch ondervoede katten, katten met IBD of kanker, en katten die een operatie hebben ondergaan lopen het risico om
Nadere informatieExamentrainer. Vragen vmbo-bk. Scan
THEMA 4 REGELING EXAMENTRAINER OEFENVRAGEN 3 VMBO-bk Examentrainer Vragen vmbo-bk Scan In een Engelse folder staat informatie over een bepaald apparaat. Hiermee kan het centrale zenuwstelsel onderzocht
Nadere informatieDiabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat ze de ziekte hebben.
Zorg bij diabetes Inhoud Vormen van diabetes 4 Klachten en symptomen 5 Oorzaken 6 Behandeling 7 Leven met diabetes 8 Meer informatie 9 Wat kan Kring-apotheek voor jou betekenen? 10 Diabetes Diabetes is
Nadere informatieDorstproef bij volwassenen
Dorstproef bij volwassenen Inleiding Uw behandelend specialist heeft met u afgesproken dat u een dorstproef zult ondergaan. In deze folder geven wij u meer informatie over dit onderwerp. Wat is een dorstproef
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Verloskunde/Gynaecologie Diabetes en zwangerschap Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,
Nadere informatieSLIM een revolutionaire visie
SLIM een revolutionaire visie Heeft u er wel eens aan gedacht dat uw gewichtstoename niets met te veel eten of te weinig beweging te maken hoeft te hebben? Dat klinkt misschien vreemd, maar recent wetenschappelijk
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap DIABETES EN ZWANGERSCHAP Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake
Nadere informatieWat is diabetes? Informatiebrochure. Wat is diabetes? Items:
I Informatiebrochure Wat is diabetes? Items: Diabetes type 1 Afweersysteem Vingerprikken Insuline injecteren Diabetes type 2 Andere vormen Wat is diabetes? Eilandjes van Langerhans in de Alvleesklier Er
Nadere informatieSPREEKBEURT INFORMATIEPAKKET
SPREEKBEURT INFORMATIEPAKKET Inhoud Wat is diabetes?... 2 Soorten diabetes... 3 Hoe herken je diabetes?... 3 Meten... 4 Hypo en hyper... 5 Eten en diabetes... 6 Koolhydraten... 7 Sporten met diabetes...
Nadere informatiePre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum
Pre-diabetes Vasculair Preventie Centrum Wat is pre-diabetes? Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het glucosegehalte in uw bloed (bloedsuiker) is, vooral s ochtends voordat u gegeten
Nadere informatieOMGAAN MET DIABETES MELLITUS OF SUIKERZIEKTE
OMGAAN MET DIABETES MELLITUS OF SUIKERZIEKTE Congres Zorgkundigen BEFEZO Ivan Tanghe Docent KTA Brugge DIABETES WERELDWIJD Wereld Het IDF (International Diabetes Federation) schatte het aantal diabetespatiënten
Nadere informatieGezonde Leefstijl: Alcohol
Gezonde Leefstijl: Alcohol 1 Onderwerpen Cijfers en feiten Alcohol in je lichaam Ziektes door Alcohol Alcohol in de praktijk Alcohol en overgewicht Tips Alcoholgebruik Vragen 2 Cijfers en feiten 1) Ruim
Nadere informatieEEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN
EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde
Nadere informatieMaak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein
Maak kennis met het diabetesteam van Maasziekenhuis Pantein Diabetes mellitus (kortweg diabetes) is een chronische ziekte. Dat betekent dat u voor langere tijd voor deze ziekte behandeld moet worden. Bij
Nadere informatieDiabetes mellitus. Victoza en voeding
Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Gynaecologie Diabetes en zwangerschap www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is diabetes?... 3 Vormen van diabetes... 4 Diabetes type 1... 4 Diabetes type 2... 4 Zwangerschapsdiabetes... 4 Onderzoek...
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave In het kort Wat is diabetes? Vormen van diabetes Diabetes type 1 Diabetes type 2 Zwangerschapsdiabetes Onderzoek Glucosedagcurve Glucosetolerantietest HbA1C Behandeling
Nadere informatieKinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends
Kinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends www.hippoandfriends.com Informatie voor leraren en zorgverleners Leerkrachten en zorgverleners komen waarschijnlijk op een bepaald punt in aanraking
Nadere informatiePatiëntenvoorlichting Verloskunde en Gynaecologie Overmatig zwangerschapsbraken (Hyperemesis gravidarum)
Patiëntenvoorlichting Verloskunde en Gynaecologie Overmatig zwangerschapsbraken (Hyperemesis gravidarum) Inleiding Deze folder geeft informatie over overmatige misselijkheid en braken tijdens de zwangerschap.
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Haarlem Bij diabetes mellitus is er te veel glucose in uw bloed: de bloedglucosewaarde is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent, er is dan sprake van diabetes
Nadere informatieINTERNE GENEESKUNDE. Vastenproef ONDERZOEK
INTERNE GENEESKUNDE Vastenproef ONDERZOEK Vastenproef Binnenkort wordt u in het ziekenhuis opgenomen voor de vastenproef. Deze proef is nodig om te onderzoeken of uw alvleesklier te veel insuline aanmaakt.
Nadere informatieaandacht voor type 1 diabetes
aandacht voor type 1 diabetes Type 1 diabetes, wat is dat? Bij type 1 diabetes maakt het lichaam geen insuline meer aan. Dat brengt de glucosebalans (glucose = suiker) uit evenwicht. Als je type 1 diabetes
Nadere informatie1. Lesbegin: video: diabetes
LESONDERWERP: insuline + penicilline ALGEMENE VAARDIGHEDEN EN ATTITUDES: LEERPLANDOEL(EN): LESDOELEN LEERINHOUD WERKVORMEN/ MEDIA/ORGANISATIE TIJD 1. Lesbegin: video: diabetes 6 min 2. Lesuitwerking: onderwijsleergesprek
Nadere informatieKinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends
Kinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends www.hippoandfriends.com Naar schatting telt ons land 3.000 jonge diabetespatiënten. Bij kinderen is diabetes één van de meest voorkomende chronische
Nadere informatieDIABETES IN DE WERELD EEN GROEIENDE WELVAARTSEPIDEMIE
DIABETES IN DE WERELD EEN GROEIENDE WELVAARTSEPIDEMIE PROGRAMMA Wat is diabetes Wat doet Diabetesvereniging Nederland Internationale contacten Diabetes in de wereld: hoe verder? stofwisseling Lichaam functioneert
Nadere informatieDe glucose kan de cellen niet in waardoor het bloedglucosegehalte te hoog wordt.
Inleiding Onze voeding bestaat uit eiwitten, vetten, koolhydraten, voedingsvezels, vitamines, mineralen en vocht. Al het voedsel wordt in de maag en in de darmen verteerd. De waardevolle stoffen worden
Nadere informatieEerste hulp bij ketonen
Eerste hulp bij ketonen Wat zijn Ketonen Wat is Keto-Acidose? Bij een tekort aan aanwezige insuline in het lichaam kunnen de koolhydraten of suikers niet in de lichaamscellen. Gevolg is dat het lichaam
Nadere informatieDIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus
DIABETOgen Test Diabetes mellitus Typ II Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De DIABETOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op diabetes mellitus type
Nadere informatiePatiënteninformatie. Diabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Patiënteninformatie Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave: 1 Inleiding 2 Wat is diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Onderzoek 5 Behandeling 6 Zwangerschap 7 Wat betekent diabetes
Nadere informatieInformatie voor patiënten. PCOS (polycysteus ovariumsyndroom)
Informatie voor patiënten PCOS (polycysteus ovariumsyndroom) z PCOS is de afkorting van polycysteus ovariumsyndroom. Letterlijk betekent dit dat er meerdere (poly) vochtblaasjes (cysten) in de eierstok
Nadere informatieAlgemene voedingsadviezen diabetes mellitus
Algemene voedingsadviezen diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een stofwisselingsziekte waarbij de alvleesklier (pancreas) geen of weinig van het hormoon insuline produceert. In deze brochure
Nadere informatieHoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie
Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie 4.1 Inleiding Normaal gesproken schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met Diabetes Mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel.
Nadere informatieDiabetes en zwangerschap
Afdeling: Onderwerp: Gynaecologie 1 In het kort Bij diabetes (suikerziekte) is er te veel suiker (glucose) in uw bloed: de bloedsuikerspiegel is te hoog. Diabetes kan al bestaan voordat u zwanger bent,
Nadere informatieMedicatiewijzer Diabetes mellitus type 2
Medicatiewijzer Diabetes mellitus type 2 Ze vindt hem zo schattig, maar ze weet niet dat m n medicijnen er inzitten Sylvia, 34 jaar Deze medicatiewijzer Diabetes Mellitus is voor mensen met Diabetes Mellitus
Nadere informatieSyndroom van Cushing Symptomen
Syndroom van Cushing Dit syndroom heeft zijn naam te danken aan Dr. Harvey Cushing, een neurochirurg die dit syndroom in 1932 voor het eerst bij de mens heeft beschreven. Het wordt veroorzaakt door een
Nadere informatiePatiënteninformatie. Diabetes en zwangerschap
Diabetes en zwangerschap Patiënteninformatie Diabetes en zwangerschap Inhoudsopgave: 1 Inleiding 2 Wat is diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Onderzoek 5 Behandeling 6 Zwangerschap 7 Wat betekent diabetes
Nadere informatiePatiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen
Ipsen Endocrinologie Increlex (injectie met mecasermine [rdna-herkomst]) Patiënteninformatie over ernstige primaire IGF-1-deficiëntie en hoe Increlex daarbij kan helpen Voorlichtingsfolder zoals beschreven
Nadere informatieDienst endocrinologie Diabetes mellitus. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst endocrinologie Diabetes mellitus Informatiebrochure voor de patiënt en de familie 2017 copyright AZ SINT-ELISABETH ZOTTEGEM www.sezz.be ref. BRO/555//v1.0 WAT IS DIABETES MELLITUS? Tijdens je hospitalisatie
Nadere informatieMijn hond of kat heeft alvleesklierproblemen wat nu?
TROVET Digestion Support, voedingssupplement voor het gericht aanpakken van alvleesklierproblemen bij hond en kat Mijn hond of kat heeft alvleesklierproblemen wat nu? betrouwbare en betaalbare dieetvoeding
Nadere informatieNederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie PATIËNTENVOORLICHTING
NVOG Nederlandse Vereniging voor PATIËNTENVOORLICHTING Diabetes en Zwangerschap No 16 2004 NVOG Het copyright en de verantwoordelijkheid voor deze folder berusten bij de Nederlandse Vereniging voor (NVOG)
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes In deze folder krijgt u informatie over zwangerschapsdiabetes. Deze vorm van diabetes kan bij vrouwen ontstaan tijdens de zwangerschap, meestal rondom de 20e week. Als je zwanger
Nadere informatieH Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum)
H.40051.0318 Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) 2 Hoe het ontstaat Diabetes wordt veroorzaakt doordat u te weinig insuline aanmaakt, of doordat u minder gevoelig bent voor insuline. Insuline is
Nadere informatie