Werkstuk door een scholier 1624 woorden 5 november keer beoordeeld. Verzorging

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 1624 woorden 5 november keer beoordeeld Vak Verzorging Diabetes Vragen 1. Wat is diabetes? 2. Waardoor ontstaat diabetes? 3. De verschijnselen van diabetes. 4. Wat zijn de gevolgen? 5. Hoe kun je de diabetes voorkomen? 6. Zijn er medicijnen of inentingen voor diabetes? 7. Het interview met Jolanda. Diabetes, voluit diabetes mellitus, is een stofwisselingsziekte. Het lichaam is niet meer in staat om zelfstandig suikers, oftewel glucose, uit voeding te verwerken. Dat komt omdat er te weinig of geen insuline wordt aangemaakt. Of de insuline kan zijn werk niet meer goed doen. Het hormoon insuline is nodig voor het transport van glucose uit het bloed naar de lichaamsweefsels. Naast die problemen met de glucosehuishouding is vaak ook de vetstofwisseling uit balans. Geen mens kan zonder glucose, want glucose geeft het lichaam energie waardoor alle spieren en organen werken. Glucose komt uit koolhydraten in je voeding. Koolhydraten zitten niet alleen in zoete dingen, zoals suiker en fruit, maar ook in sommige groenten, melk, brood en aardappelen. Normaal zorgt het lichaam er automatisch voor dat er precies genoeg insuline vrijkomt om de hoeveelheid glucose in het bloed te verwerken. Zo blijft je bloedsuikerspiegel (bloedglucose) altijd binnen bepaalde grenzen, niet te laag en niet te hoog. Bij diabetes is dat evenwicht weg. Type 1 en 2? Diabetes is een ongeneeslijke stofwisselingsziekte waarbij het lichaam onvoldoende energie uit glucose (suikers) kan halen. Suikers kunnen in de meeste cellen (insuline dependente cellen) alleen opgenomen worden in aanwezigheid van voldoende insuline en mits er werkende insuline-receptoren op die cellen aanwezig zijn. Bij diabetes ligt het probleem in a) onvoldoende aanmaak van insuline of b) een probleem met betrekking tot de insuline-receptoren. Wanneer de glucose niet of onvoldoende in de cellen opgenomen kan worden, stijgen de bloedglucosewaarden; er treedt hyperglykemie op. Dit heeft gevolgen voor diverse organen: In de nier zal de concentratie glucose in het bloed zo hoog zijn dat niet alle suikers gereabsorbeerd kunnen worden. Hierdoor gaat er suiker via de nier verloren in de urine. Dit gaat gepaard met extra waterverlies, waardoor er grote volumes urine worden geproduceerd: polyurie. Door het grote urineverlies stijgt het dorstgevoel en zal de patiënt veel drinken: polydipsie. Pagina 1 van 5

2 In de grotere slagaders treedt een sterk versnelde atherosclerose op. Ook de kleinste slagadertjes gaan minder goed werken (micro-angiopathie) wat met name in het netvlies tot problemen met het zien kan leiden. De gevoelszenuwen gaan minder goed werken, waardoor na jaren vaak ongevoeligheid optreedt in de voeten en de handen. De voeten en handen gaan prikkelen en tintelen en tezelfdertijd wordt de tastzin minder goed, waardoor fijn werk zoals b.v. het dichtmaken van knoopjes onmogelijk wordt of de patiënt niet meer voelt dat hij in een punaise heeft getrapt. Dergelijke wondjes gaan bovendien eerder ontsteken door het hogere suikergehalte en de genezing gaat slechter door de gestoorde bloedtoevoer. De patiënt merkt het pas laat omdat hij het niet voelt. Niet zelden gaan op deze manier op den duur tenen, voeten en onderbenen verloren omdat ze moeten worden geamputeerd. veel plassen (ook 's nachts); grote dorst; droge mond; vermagering; grote vermoeidheid; wazig zien; huiduitslag; slecht genezende wondjes en schrammen; vaker last van infecties; (bij vrouwen) jeuk, prikkelingen en witte vloed. Diabetes kan erge gevolgen hebben. Zo hebben mensen met diabetes meer kans op aderverkalking. Aderverkalking of atherosclerose kan leiden tot een verstopping van de slagaders bij de plekken van: Het hart (hartfalen) De hersenen (herseninfarct) De benen(arteriopathie) Diabeteskan ook nadelige gevolgen hebben voor de wanden van de kleine bloedvaten. Er kunnen kleine bloedklonters ontstaan die soms leiden tot: Oogziekten. Dit kan uiteindelijk lopen tot blindheid. Nieraandoeningen. Hierdoor kunnen de nieren de afvalstoffen in het lichaam niet meer filteren en zuiveren. Zenuwaandoeningen. Met bijvoorbeeld gevoelsverlies in de voeten als gevolg Van diabetes kun je soms ook nog andere klachten krijgen zoals: duizeligheid, wazig zicht of zelfs flauwvallen. Type 1 diabetes voorkomen We weten nog niet hoe je type 1 diabetes kunt voorkomen. Er wordt volop onderzoek gedaan om dat uit te zoeken. Misschien is voeding in het eerste halfjaar van een baby wel een belangrijke manier om de kans te verkleinen. Men denkt dat borstvoeding in combinatie met het vermijden van koemelkeiwit effect heeft. Maar er moet meer zijn. Onlangs is bewezen dat vaccinaties tegen de gebruikelijke ziekten geen oorzaak van diabetes zijn. Wel vermoedt men dat gewone virusinfecties een prikkel kunnen zijn om het afweersysteem in de war te schoppen. Erfelijkheid speelt bij type 1 diabetes maar een kleine rol. Het komt erop neer dat van de honderd kinderen die een ouder hebben met type 1 diabetes, er drie het ook krijgen. Als dat gebeurt, is het niet alleen door Pagina 2 van 5

3 die erfelijke factoren. Ook allerlei andere dingen spelen een rol. Kinderen met een ouder met diabetes erven niet automatisch die aanleg. En andersom kunnen kinderen die de aanleg níet hebben geërfd, toch type 1 diabetes krijgen. Het aantal kinderen met type 1 diabetes is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen. Dat kan onmogelijk alleen de schuld van genetische aanleg zijn. Van honderd kinderen die de erfelijke aanleg wel van hun ouders hebben doorgekregen, krijgen er zeven type 1 diabetes. Er wordt veel onderzoek gedaan naar het ontstaan van diabetes. Als je dat eenmaal weet, is de volgende stap iets bedenken waarmee je diabetes kunt voorkomen en misschien zelfs genezen. Aan dit onderzoek levert het Diabetes Fonds een forse bijdrage. Type 2 diabetes voorkomen Inmiddels is bekend dat gezond leven voor een flink deel type 2 diabetes kan voorkomen. Dat geldt met name voor relatief jonge mensen, die nu steeds vaker type 2 diabetes krijgen. Vaak heeft het alles te maken met een ongezonde levensstijl en overgewicht. Hoewel er ook slanke mensen zijn die gezond leven en toch al jong type 2 diabetes krijgen. Er moet dus nog meer meespelen. Vaak is er bij type 2 diabetes sprake van erfelijkheid. Je erft niet de ziekte zelf, maar de kans om het te krijgen. Het op tijd veranderen van ongezonde leefgewoonten kan in veel gevallen voorkomen dat iemand type 2 diabetes krijgt. Zelfs als je al een gestoorde glucosehuishouding hebt. Of het stelt de ziekte uit. En ieder jaar zonder diabetes is winst. Hoe kun je zo gezond mogelijk leven, waardoor de kans op type 2 diabetes kleiner wordt? Deskundigen raden aan: Beweeg regelmatig, liefst dagelijks minimaal een halfuur matig-intensieve activiteit, zoals wandelen of fietsen; Houd je gewicht onder controle, als je overgewicht hebt dan scheelt ook een paar kilo minder al aanzienlijk. Eet met mate en snoep zo min mogelijk Kies voor volkorenproducten Kies voor magere melkproducten Kies voor mager vlees en eet meer vis Eet veel groenten Waarom is beweging zo goed? Als we flink bewegen, bijvoorbeeld bij sporten maar ook bij fietsen, wandelen, traplopen of tuinieren, wordt ons lichaam ook van binnen actief: Glucose wordt makkelijker uit ons bloed gehaald, de bloedglucosewaarde daalt De stofwisseling gaat sneller, vetten worden verbrand: een handige hulp om gewicht te verliezen of om op gewicht te blijven Spieren worden sterker en botten worden steviger Je voelt je alle dagen fitter en minder moe, het helpt ook tegen stress Betere bloedcirculatie: goed voor hart en bloedvaten En het handige van beweging is: je bent nooit te oud of te zwak om ermee te beginnen. Het heeft altijd nog zin. Beweging is ook overal en op allerlei niveaus te bedenken, zelfs oefeningen terwijl je op een stoel zit. Wel is het verstandig om het langzaam op te bouwen en eventueel eerst met de dokter te overleggen. Het kan stimulerend zijn om samen met anderen te gaan bewegen. Denk aan wandelgroepen, aan sportverenigingen of aan activiteiten voor senioren. Bij de meeste gemeenten is daar informatie over te Pagina 3 van 5

4 krijgen. Ook is er een dagelijks tv-programma, Nederland in Beweging, waarmee je vanuit de huiskamer mee kunt doen. Als de voedingsadviezen bij diabetes type 2 is er onvoldoende resultaat. Als de bloedglucosewaarden te hoog blijven, krijg je tabletten. Allereerst moet je dan proberen je lichaamsgewicht omlaag te brengen, maar dat lukt lang niet altijd. Bovendien is het niet zo dat hoge bloedglucosewaarden een langere tijd kan blijven bestaan, in de hoop dat het gewicht later nog verder zal. Er zijn vijf soorten tabletten die het bloedglucosegehalte verlagen. Ze werken op verschillende manieren: 1. Stoffen die afgeleid zijn van Sulfonylureum, die de vorming van insuline in de alvleesklier verbeteren en de werking van insuline bevordert. 2. Biguanides, stoffen die de lichaamscellen gevoeliger maken voor insuline, maar met name de glucosevorming in de lever verminderen 3. Alfa-glucosidase remmers, die de opname van glucose in de darm vertragen en daardoor zorgen voor minder stijging van de bloedglucose na een maaltijd. 4. Carbomoylbenzolzuurderivaten (CMBD). Stoffen die meestal bij het eten worden ingenomen en de insulinevorming verminderen. 5. Thiazolidinediones PPAR (peroxisom-proliferatie-activerend receptor) agonisten. Dit zijn stoffen die de insuline ongevoeligheid van lichaamscellen verminderen en zo de beta-cel in de alvleesklier sparen. De voedingsadviezen blijven bij het gebruik van tabletten natuurlijk van kracht. Interview Rowan Vraag 1. Hoe lang heeft u al diabetes? Rowan Vraag 2. Hoe bent u er achter gekomen? Rowan Vraag 3. Wat voor medicijnen gebruikt u? Marjolijn Vraag 4. Waar haalt u uw medicijnen vandaan? Marjolijn Vraag 5. Hoeveel en hoe vaak moet u medicijnen per dag nemen? Marjolijn Vraag 6. Is diabetes erfelijk? Charissa Vraag 7. Houdt uw familie rekening met uw diabetes? Charissa Vraag 8. Kent u nog meer mensen die diabetes hebben? Charissa Vraag 9. Wat gebeurt er als u uw medicijnen vergeet in te nemen?... Vraag 10. Wat voor invloed heeft de diabetes op uw leven? Bronnen: * * Pagina 4 van 5

5 * * * Pagina 5 van 5