Werkstuk Biologie Diabetes

Transcriptie

1 Werkstuk Biologie Diabetes Werkstuk door een scholier 2305 woorden 31 mei ,3 9 keer beoordeeld Vak Biologie Diabetes Inleiding Ik heb diabetes als onderwerp gekozen. Waarom? Dit onderwerp trok mij aan omdat een oma van mij een vorm van deze ziekte heeft. Ik snap b.v. niet waarom ze sommige dingen liever niet eet. Ik wil er daarom graag meer over weten. Voor mij is het ook altijd moeilijk om elke keer weer een leuk interessant onderwerp te vinden. Zoals ik u net vertelde is dit een erg geschikt onderwerp daarvoor. Als ik het boekje van tevoren bekijk, is het voor toch wel een uitdaging Waarom is dit een uitdaging? Als ik dit boekje bekijk, lijkt me het een hele uitdaging. Boordevol moeilijke woorden staat dit boekje. Ook staat er niet heel veel informatie in dit boekje. Hoofdstuk 1 Stofwisseling Door dagelijks te eten krijgen wij energie binnen. Die energie geeft ons kracht om de dag door te brengen. Als wij niets eten, kunnen wij niet leven. Hoogstens houd je het 2 weken zonder eten uit. Wij kunnen ook bewegen. Dat alleen al kost heel wat energie. Die energie halen we uit voedingsmiddelen. Neem bijvoorbeeld de boterham. Wij stoppen die in onze mond en daar gebeurd al de eerste stap; In je mond wordt het eten fijn gekauwd. Onder dat kauwen wordt het nog eens vermengd met speeksel. Dan slik je het vieze goedje door. Via je maag gaat het goedje dan naar je darmen. Daar wordt het zo klein en fijn vermaalt, dat het niet meer te zien is. Dan zuiveren de nieren het goedje, wat gebruikt kan worden in je lichaam blijft. De rest verlaat je lichaam door de urine. Hoofdstuk 2 Voedingstoffen Een van de belangrijke voedingsstoffen (die je echt nodig hebt) is het eiwit. Deze voedingsstof zit bijvoorbeeld in (zoals het woord al zegt) eieren, maar ook in vlees, erwten, bonen, melk en ook kaas. Ook een soort voedingsstof zijn de vetten. Dat zit bijna in elk product. Van vetten word je ook dik, maar als je dik bent komt dat meestal niet alleen door de vetten. Ook belangrijk zijn de koolhydraten. Koolhydraten vind je voornamelijk in aardappelen, granen, vruchten, chips en melk. Maar ook suiker(klontje) is een koolhydraat. Al die soorten voedingsstoffen geven je energie, die je nodig hebt om te kunnen leven. Toch hebben we Pagina 1 van 5

2 meer nodig om te kunnen leven. Bijvoorbeeld vitaminen, zout, en mineralen. Wat natuurlijk niet te vergeten is, is het water! Hoofdstuk 3 Koolhydraten Koolhydraten zijn verschillende soorten suiker. Die koolhydraten vind je in bijna alle producten uit de supermarkt. Als je bijvoorbeeld aardappelen (waar koolhydraten in zitten) eet, wordt dat zoals gewoonlijk helemaal fijn gemaald, tot het niet meer kleiner kan. Een ander woord voor die kleinste stukjes is: Glucose. Na dat de glucose in je darmen is geweest, wordt het door je bloed opgenomen. Bloed stroomt door je hele lichaam, doordat komt de glucose bij al de cellen van je lichaam. Daar wordt het verbrandt. Hierdoor ontstaat de energie maar ook warmte. Hoofdstuk 4 Insuline Toch moet die glucose nog een handje geholpen, door de Insuline. Om de glucose in een cel op te nemen, moet er een deur open worden gedaan. De insuline is een soort portier om voor de glucose de deur open te doen. Insuline wordt gemaakt in je Alvleesklier, dat ligt in de buurt van het hart en de lever. De alvleesklier maakt nooit teveel of te weinig insuline aan bij een gezond mens. Meteen als de alvleesklier weet dat je glucose binnen krijgt, gaat die aan de slag om insuline te maken. Zo krijg je weer voldoende energie. Je kunt eigenlijk nooit zonder energie, dus moet je voortdurend glucose in je lijf hebben (± 5 gram). Maar je eet natuurlijk niet altijd. Daarom word een deel rechtstreeks naar onze cellen gebracht. Het andere deel word opgeslagen in onze voorraadkamer, de lever. Zo komt het dat je altijd energie hebt. Hoofdstuk 5 Wat is diabetes? Diabetes is het zelfde als suikerziekte. Diabetes is een ziekte die met je stofwisseling te maken heeft. De deur van je cellen kunnen niet open want de insuline helpt niet mee. Zo krijg je ook geen energie. Om toch wat energie te krijgen, wordt er ineens (lichaams)vet verbrand. Maar zo wordt je steeds magerder, dus als je geen dokter ingeschakeld ben je zo vermagerd dat je kan sterven. Wat ook kan: De insuline krijgt de deur niet open. Hoe hard zij ook trekt. Ook dan kom je terecht in het zelfde probleem: De glucose kan niet naar binnen. Hoofdstuk 6 De eerste verschijnselen Als je diabetes hebt houdt je veel glucose over. Die glucose moet natuurlijk uit je lichaam. Dat gaat via je nieren. Dan verlaat de glucose via je urine je lichaam. Je urine is op dat moment zoeter als anders. Als een dokter vroeger ging kijken of je diabetes had, stak hij zijn vinger in de urine, en likte het af om te kijken of het zoet was. Gelukkig zijn er tegenwoordig hele andere middelen om te kijken of je diabetes hebt. Omdat je veel naar het toilet moet, wil je ook steeds meer drinken. Dit is ook een manier om te kijken of je aan Diabetes lijd. Toch wil je lichaam aan energie komen, dus haalt het energie uit het Lichaamsvet. Dan ga je vermageren, je voelt je slap en moe en misselijk. Als je dat gaat merken, moet je onmiddellijk naar de dokter gaan! Hoofdstuk 7 Pagina 2 van 5

3 Naar dokter gaan Als je denkt dat je diabetes ga je naar de dokter, maar de dokter kan moeilijk je alvleesklier bestuderen Wat hij wel doet: Hij neemt doormiddel van een spuitje bloed af. Dan gaat hij na hoeveel glucose er in zit. Met een moeilijk woord; Hij kijkt naar je Glucosegehalte. Als hij ziet dat je glucosegehalte te hoog is, lijd je aan diabetes. Als je de griep hebt, is dat meestal na een weekje over al weer over. Als je iets gebroken hebt duurt dat meestal iets langer. Bij diabetes is dat niet zo. Je hele leven blijf je er mee te maken krijgen. Sommige mensen noemen het ook wel: de ongeneselijke ziekte. Maar gelukkig weten de dokteren al heel goed hoe je diabetes moet behandelen. Na je behandeling zul je niet meer veel van je ziekte merken. Hoofdstuk 8 Behandeling Omdat je lichaam zelf geen insuline meer kan maken, moet de diabeet zijn eigen lichaam helpen om aan insuline te komen. Één of meerdere keren op een dag spuit je insuline in je lichaam met een Injectiespuit. Dat lijkt heel eng, maar dit valt reuze mee! Maar waarom kan je insuline eigenlijk niet op eten of drinken? Als je dat zou willen doen, zal de insuline nooit in je bloed terecht komen. De insuline moet een hele lange weg afleggen, via de mond, maag en darmen. Onderweg wordt de insuline namelijk al in klein stukjes gehakt, dat er niets van over blijft. Maar de injectiespuit lost alles op. De insuline wordt net onder de huid gespoten, dan wordt het beetje voor beetje in je bloed opgenomen. Omdat te laten slagen moet je de maaltijden per dag verspreiden. Met veel Tussenmaaltijden. Voorbeeld schema; 8.00 (Belegd) Beschuit Appel en/of banaan Maaltijd boterhammen Boterham, beschuit of koekjes Avondeten Beschuit of koek Hoofdstuk 9 Evenwicht Als diabeet moet je dus op je insuline en voedsel letten. Hier door ontstaat een betere evenwicht. Als je geen diabeet bent, heb je (normaal gesproken) een goede een gezonde evenwicht. Omdat een diabeet op nauwkeurige tijden moet eten, krijgt de diabeet een Dieet. Zo`n dieet wordt gemaakt door een Diëtiste, een soort dokter voor diëten. Oudere mensen die aan diabetes lijden, krijgen als genezingsmiddel meestal tabletten voorgeschreven. Door die tabletten kan de insuline makkelijker in je cel komen. Ook helpt het tabletje de alvleesklier een handje. Hoofdstuk 10 Geen suiker Suiker, is ook een koolhydraat. Maar zo als wij nu weten, zorgt een koolhydraat voor glucose. Suiker kan heel snel worden om gezet in glucose. Als wij suiker eten (b.v. in koffie, thee enz.) krijgen we heel snel veel glucose in ons bloed. Voor een diabeet is dit juist niet goed. Dat komt omdat een diabeet glucose heel moeilijk kan verwerken. Het is niet verboden om suiker te eten, maar je moet er erg mee oppassen. Voor Pagina 3 van 5

4 een gezond mens is extra veel suiker ook niet goed, maar zo`n lichaam kan de glucose goed verwerken. Hoofdstuk 11 Hypoglycemie Als je vergeet op te eten, raakt de glucose op in je lichaam. Dan krijg je te maken met een Hypoglycemie, makkelijk gezegd een Hypo. Als een diabeet een hypo krijgt, veranderd er in enkele minuten veel aan die diabeet. De diabeet wordt een beetje agressief en driftig. Ook staat die te beven en te zweten. Het praten wordt ook moeilijker enz.wat je dan kunt doen is eigenlijk heel simpel: Suiker eten of drinken. Omdat de suiker heel snel op genomen wordt in je bloed, wordt de diabeet langzamerhand weer de oude. Als je tijdens een hypo geen suiker neemt, val je flauw of raak je bewusteloos. Hoofdstuk 12 Sporten Sommige mensen zien een diabeet als een zieke, die niet sport enz., die de hele dag op bed ligt. Dat is juist niet goed voor een diabeet. Het is juist goed om te sporten, maar dan moet de diabeet wel op tijd eten. Als je op een goede manier sport, kan het zelfs zijn dat je minder insuline hoeft te spuiten! Omdat dat sporten veel energie kost, moet je van te voren wel meer eten als normaal. Als je dan bezig bent met sporten is het wel handig eten mee te nemen. Zoals een boterham en ook belangrijk een suikerklontje, voor als je een hypo krijgt. Hoofdstuk 13 Zelfcontrole Het belangrijkste voor een diabeet: het peilen van het suikergehalte. Om te weten te komen hoe hoog of laag je suikerhalte is kun je op heel veel verschillende manieren meten. Een aantal voorbeelden: apparaatjes om je bloed op te meten, stripjes waarop wat bloed gedaan moet worden (enz.). Als je een stripje gebruikt, verkleurt het stripje. Dat controleren noemen we Zelfcontrole. Hoofdstuk 14 Ingewikkeld Als je zo in de vorige hoofdstukken leest zou je toch zeggen: Wat ingewikkeld. En je kunt ook niet zomaar zeggen, een pleister erop en klaar. Een diabeet moet buitenom die gewone dingen doet ook (bijna) continue op zijn suikergehalte letten. Je kan dus nooit een dag overslaan of vergeten. En je moet veel (suiker) eten laten staan. Erg ingewikkeld en moeilijk dus... Maar niet iedereen hoeft en kan merken dat een patiënt diabetes heeft. Spuiten doe je thuis, dus daar zullen ze weinig van merken. In het kort gezegd: het is een onopvallende ziekte! Hoofdstuk 15 Een diabeet in de klas Als een kind in de klas diabetes heeft is de eerste persoon die het moet weten, de meester of juf. De leerkracht maakt samen met de ouders van het kind afspraken over de situatie. Sommige leerkrachten vinden het wel lastig met zo`n kind in de groep, maar dat valt reuze mee. Aan het kind met diabetes, is niets anders dan bij andere kinderen. Dus voor een leerkracht geen rede om zich zorgen te maken. Zo spreken een scoutingleider en een juf over hun ervaring Ik weet nog dat ik wel even schrok toen ik hoorde dat er een kind met diabetes in de groep zou komen. Ik had nog nooit eerder een kind met diabetes in de klas gehad en ik wist eerlijk gezegd niet precies wat ik me erbij voor moest stellen. Dat veranderde gelukkig snel. Voordat Tim naar school kwam nodigden zijn Pagina 4 van 5

5 ouders mij namelijk uit om eens te komen praten over Tim`s diabetes. Het was een heel plezierig en nuttig gesprek Een stukje van de ervaring van: Juf Ans Rietveld. Ik wist vanaf het begin dat Carla diabetes had. Op verzoek van haar ouders heb ik het in eerste instantie stil gehouden, dus niet aan de andere kinderen van haar groep verteld. Haar ouders waren namelijk bang dat hun dochter meteen een stempel zou krijgen. Ik had daar zo mijn twijfels over, maar goed, aangezien ik nog geen enkele ervaring had met kinderen met diabetes, liet ik het maar zo. Een stukje van de evaring van: Scoutingleider Jos van de Linden. Hoofdstuk 16 Talisman Als de politie je aanhoud moet je jezelf kunnen legitimeren, met b.v. een identiteitskaart. Voor een diabeet is het soms toch eigenlijk wel makkelijk om, zonder woorden, te laten zien dat je diabeet bent. Dit kun je doen door middel van een Talisman. Op een talisman staat dat je een diabeet bent, welke medicijnen je (kunt) gebruiken.. (enz.). Dit is aan te vragen bij de Diabetes Vereniging Nederland. Hoofdstuk 17 Diabetes Vereniging Nederland De afkorting van Diabetes Vereniging Nederland is DVN. Een belangrijk doel van de DVN is de diabetespatiënten met elkaar in contact komen. De DVN bestaat uit leden. Elk jaar komen daar zo`n 6500 leden bij. Voor al die leden wordt echt van alles georganiseerd. Voor jong en oud houden ze voorlichtingsavonden, kindermiddagen, kookcursussen enz. Het is er altijd gezellig en er valt iedere keer veel te leren. Ook worden er voor gezinnen (met een diabetespatiënt) weekenden georganiseerd om ervaringen uit te wisselen. Maar natuurlijk geven een arts, diëtiste en andere specialisten ook handige tips en informatie. Ook voor kinderen met diabetes is er genoeg te doen. Er worden heel veel dingen georganiseerd. Ook kun je bij de DVN informatie boekjes kopen. De DVN geeft ook iedere maand een blad uit, de Diabc. Er is nog geen medicijnen ontdekt om een diabeet van diabetes te genezen. Maar het onderzoek naar dat medicijn is in volle gang. Pagina 5 van 5