Hypo(glykemie) unawareness

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hypo(glykemie) unawareness"

Transcriptie

1 Hypo(glykemie) unawareness de rol van real-time continue glucosemonitoren Patiëntenvoorlichtingsavond 18 november 2013 Susanne Kleijer Arts-onderzoeker diabetes centrum

2 Wat is hypo unawareness? Een hypo niet (meer) aan voelen komen 2,1 (Een hypo is een bloedsuiker < 4 mmol/l)

3 Tekenen van dalende bloedsuiker De hersenen zetten andere organen aan tot het afgeven van waarschuwingssignalen Maar ook effect op de hersenen zelf

4 Hypo-signalen opmerken (1) Waarschuwingssignalen: hartkloppingen trillen zweten stresshormonen helpen ook bloedglucose weer doen stijgen

5 Hypo-signalen opmerken (2) Effect op de hersenen zelf: moeite met denken, praten, coördinatie vermoeid gevoel gedragsverandering. bewustzijnsverlies! De grenzen daarvoor variëren!

6 Glucosegrenzen voor signalen 3,8 mmol/l Stresshormonen 3,0 mmol/l 2,8 mmol/l Signalen via hart, spieren, zweetklieren, etc. Signalen hersenen zelf glucose Hepburn DA et al. Diab Med 1991, Cryer PE et al. Diabetes Care 2003

7 Situatie bij hypo unawareness glucose Stresshormonen komt later en minder sterk op gang Signalen via hart, spieren, zweetklieren, etc. de grens hiervoor komt dichter bij de grens te liggen van Signalen hersenen zelf. Signalen hersenen zelf de grens komt ook lager te liggen Hersenen passen zich geleidelijk aan aan (subtiele) hypo s! 3,2 Herhaaldelijke hypo s door: - niet doorhebben ( s nachts!) - streven naar een laag HbA1c (instelling van bloedglucosewaarden) - teveel insuline - sporten - Hepburn DA et al. Diab Med 1991, Cryer PE et al. Diabetes Care 2003

8 Gevolgen van hypo s Grotere kans op het krijgen van een (ernstige) hypo Beïnvloedt functioneren (bijv. op werk, in verkeer) Buiten de hypo s om: angst en stress verslechtering instelling bloedglucosewaarden Dan maar liever iets hoger zitten! Sommigen hebben juist weinig zorgen Terecht? Fier B et al. Diabetes Metab Res Rev 2008, Rogers et al. Diab Med 2011

9 Is verbetering mogelijk? Hypo s vermijden kan de grens voor signalen weer hoger leggen Hoe? Vaker meten of hoger gaan zitten Hoe haalbaar en wenselijk is dat? Signalen via hart, spieren, etc. Is er een tussenweg? Signalen hersenen zelf glucose

10 Real-time continue glucose monitoring RT-CGM (2006) Meet in onderhuids weefselvocht Toont gemiddelde iedere 5 min. Alarmen Inzicht en trendherkenning Los of gecombineerd met insulinepomp Komen patiënten met hypo unawareness daarvoor in aanmerking?

11 Vergoeding is beperkt Groep van deskundigen bracht breed advies uit ten aanzien van vergoeding Besluit CVZ: kinderen met diabetes type 1 zwangere vrouwen met diabetes type 1 of 2 volwassenen met slecht ingestelde diabetes type 1 (d.w.z. HbA1c>8%) Maar: veel hypo s kunnen voor een laag ( goed ) HbA1c zorgen!

12 Onderzoek DE EFFECTEN VAN REAL-TIME CONTINUE GLUCOSE MONITORING OP GLYKEMIE EN KWALITEIT VAN LEVEN IN PATIËNTEN MET TYPE 1 DIABETES MELLITUS EN EEN VERMINDERD BEWUSTZIJN VAN HYPOGLYKEMIE (IN CONTROL) M. Diamant (PI) S.J. Kleijer

13 IN CONTROL doel onderzoek Inzicht krijgen in invloed van RT-CGM bij mensen met diabetes type 1 en met hypo unawareness op: afname van aantal/duur hypo s en hypers? verandering van HbA1c? verbetering van kwaliteit van leven? verbetering van hypo unawareness? Streven naar verruiming indicatie criteria RT-CGM startpakket : 1499,99 euro 5 sensoren: 359,99 euro (~ 1 maand) >4300 euro/jaar Prijzen voor Medtronic producten (prijslijst 2012)

14 IN CONTROL onderzoeksopzet Iedere deelnemer doorloopt 2 fasen met twee verschillende continue glucosemeters : de ene is direct afleesbaar, de andere niet 16 weken per fase (volgorde bepaald door loting) Intensieve begeleiding (via afspraken, telefonisch en ) Direct afleesbaar Niet direct afleesbaar

15 Wie zoeken we voor dit onderzoek? Mannen/vrouwen tussen 18 en 70 jaar oud Type 1 diabetes mellitus ongeacht duur, ongeacht het HbA1c Insulinevervangende therapie (pomp of injecties) Nu al regelmatige bloedglucosecontrole (min. 3x/dag) U voelt uw hypo s (bloedglucose <4) vaker niet dan wel aankomen

16 Tot slot Voor vragen of meer informatie: zie de flyer tel. (020-) VUmc IN CONTROL onderzoeksteam: M. Diamant, N. Geelhoed, F. Snoek, J. Hensbergen, N. Radhakishun, S. Kleijer

Continue Glucose Monitoring (RT-CGM) Een hebbeding?

Continue Glucose Monitoring (RT-CGM) Een hebbeding? Continue Glucose Monitoring (RT-CGM) Een hebbeding? Dr. Erik Serné, internist Gadgets Een gadget of hebbeding is een vernieuwend en slim ontworpen artikel, vaak binnen de consumentenelektronica. De gebruikte

Nadere informatie

Meten en weten. Focus op hypo s. Koen van Beers, arts-onderzoeker

Meten en weten. Focus op hypo s. Koen van Beers, arts-onderzoeker Meten en weten Focus op hypo s Koen van Beers, arts-onderzoeker Inhoud 1. Meten: waarom? 2. Continue Glucose Monitoring 3. IN CONTROL onderzoek 4. Flash Glucose Monitoring (FreeStyle Libre) 5. IMPACT onderzoek

Nadere informatie

Bastiaan de Galan Afdeling Interne Geneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen

Bastiaan de Galan Afdeling Interne Geneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen Bastiaan de Galan Afdeling Interne Geneeskunde UMC St. Radboud Nijmegen CBR. Diabetes en het rijbewijs; mei 2004 2 Overzicht Wat is hypo-unawareness? Hypoglykemie en autorijden Veroorzaakt hypo-unawareness

Nadere informatie

Nieuwe technologie bij pomptherapie, wat biedt het ons meer? Agaath Zeinstra & Jolanda Hensbergen Diabetesverpleegkundigen

Nieuwe technologie bij pomptherapie, wat biedt het ons meer? Agaath Zeinstra & Jolanda Hensbergen Diabetesverpleegkundigen Nieuwe technologie bij pomptherapie, wat biedt het ons meer? Agaath Zeinstra & Jolanda Hensbergen Diabetesverpleegkundigen Ontwikkelingen in diabeteshulpmiddelen Insulinepomptherapie Insulinepomp met sensor

Nadere informatie

Glucoseregulatie en hemodialyse

Glucoseregulatie en hemodialyse Glucoseregulatie en hemodialyse door Jessica Kranenburg Lid SIG diabetes en nefrologie Inhoud KDOQI richtlijnen Informatie uit Dialyse Document Diabetes Casussen Aanbevelingen Dialyse- en diabetesverpleegkundige

Nadere informatie

NEDERLANDSE SAMENVATTING

NEDERLANDSE SAMENVATTING NEDERLANDSE SAMENVATTING Type 1 diabetes Het eten van koolhydraten (bijvoorbeeld aardappelen, brood, pasta of rijst) zorgt voor een stijging van glucose in het bloed (bloedsuiker). Onze lichaamscellen,

Nadere informatie

EADV kennisdag Ervaringen glucosesensor bij moeilijk instelbare volwassenen met type 1 diabetes. Overzicht

EADV kennisdag Ervaringen glucosesensor bij moeilijk instelbare volwassenen met type 1 diabetes. Overzicht EADV kennisdag 2012 Ervaringen glucosesensor bij moeilijk instelbare volwassenen met type 1 diabetes Overzicht Achtergrond Indicaties (o.b.v. vergoeding) Casuïstiek Conclusie en aanbevelingen Bastiaan

Nadere informatie

SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden.

SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I. Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. SCHOOLEDUCATIE DIABETES MELLITUS TYPE I Informatie voor leerkrachten uit onze voorlichtingsavonden. Welkom Een kind met diabetes in de klas/groep Programma Over Diabeter Wat is Diabetes Mellitus type I

Nadere informatie

Hypo- en hyperglycaemie

Hypo- en hyperglycaemie Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycaemie 4.1 Inleiding Normaal schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met diabetes mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel. Bij

Nadere informatie

Continue glucose monitoring (CGM)

Continue glucose monitoring (CGM) Continue glucose monitoring (CGM) Continue glucose monitoring (CGM) is een geavanceerd hulpmiddel om bloedsuikerwaarden te monitoren. Een apparaat meet elke 5 minuten de bloedsuiker in het onderhuidse

Nadere informatie

Diabetes bij kinderen: behandeling en instructies

Diabetes bij kinderen: behandeling en instructies Diabetes bij kinderen: behandeling en instructies Als uw kind de diagnose diabetes heeft gekregen, heeft dit grote invloed op zijn dagelijkse leven. Zo zal uw kind zijn bloedglucose moeten meten, insuline

Nadere informatie

WAT KAN IK DOEN OM HET RISICO OP ONTWIKKELING VAN

WAT KAN IK DOEN OM HET RISICO OP ONTWIKKELING VAN Christian Met mijn pomp heb ik sinds 2012 een betere controle WAT KAN IK DOEN OM HET RISICO OP ONTWIKKELING VAN COMPLICATIES VAN TYPE 1 DIABETES TE Verminderen? Veel mensen met type 1 diabetes maken zich

Nadere informatie

Insuline pomptherapie. Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII)

Insuline pomptherapie. Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII) Insuline pomptherapie Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII) Deze brochure geeft u informatie over de Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII) ook wel insulinepomptherapie genoemd: u leest wie er

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie

Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie 4.1 Inleiding Normaal gesproken schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met Diabetes Mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel.

Nadere informatie

Kies voor meer VRIJHEID en voel je beter

Kies voor meer VRIJHEID en voel je beter Now ican Kies voor meer VRIJHEID en voel je beter Een betere glucoseregulering en kwaliteit van leven met insulinepomptherapie MINIMED INSULINEPOMP Simpel. Slim. Veilig. Now ican Betere regulatie van mijn

Nadere informatie

IK BEN NET GEDIAGNOSTICEERD MET TYPE 1 DIABETES

IK BEN NET GEDIAGNOSTICEERD MET TYPE 1 DIABETES Dominika Met mijn pomp heb ik sinds 2012 een betere controle IK BEN NET GEDIAGNOSTICEERD MET TYPE 1 DIABETES Net gediagnosticeerd worden met type 1 diabetes kan een ingrijpende gebeurtenis zijn en aanleiding

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Wat te doen bij ontregeling van een kind met diabetes mellitus en een insulinepomp

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Wat te doen bij ontregeling van een kind met diabetes mellitus en een insulinepomp Wat te doen bij ontregeling van een kind met diabetes mellitus en een insulinepomp WAT TE DOEN BIJ ONTREGELING VAN EEN KIND MET DIABETES MELLITUS EN EEN INSULINEPOMP INLEIDING Het toedienen van de juiste

Nadere informatie

HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit.

HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit. HypoBewust: een educatief groepsprogramma met internet voor diabetespatiënten met hypoproblematiek. Een studie naar de kosteneffectiviteit. HypoAware: a combined group and online educational program for

Nadere informatie

Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt

Protocol Ontregelde Diabetes Mellitus Patiënt Doel: Het op verantwoorde wijze telefonisch heldere afspraken maken over het bijreguleren van diabetespatiënten met een hyperglycemische of hypoglycemische ontregeling. Hyperglycemie: Een episode van een

Nadere informatie

Beurs van Berlage, 24 juni 2013. TRACING/BIDON in RTCGM Achtergrond Structuur Blik op eerste resultaten

Beurs van Berlage, 24 juni 2013. TRACING/BIDON in RTCGM Achtergrond Structuur Blik op eerste resultaten Beurs van Berlage, 24 juni 2013 TRACING/BIDON in RTCGM Achtergrond Structuur Blik op eerste resultaten Onderwerpen BIDON TRACING Ontwikkeltrajekt RTCGM Plaats van TRACING in het ontwikkelproces van RTCGM

Nadere informatie

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie

DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE. Dialyse patiënt met diabetes Mellitus. Insulinebehoefte rond start van HD. Vraag. Hemodialyse & hypoglykemie Dialyse patiënt met diabetes Mellitus DIABETESREGULATIE RONDOM HEMODIALYSE Casus: Mevr. L, 65 jaar, DM2 Net gestart met HD 2 x daags 22 E insuline sc. Ingrid de Vries & Casper Franssen Toegang: getunnelde

Nadere informatie

Zwangerschapsdiabetes. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis

Zwangerschapsdiabetes. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Zwangerschapsdiabetes Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Zwangerschapsdiabetes ontstaat tijdens de zwangerschap; meestal rondom de 30 e week. Wat is zwangerschapsdiabetes? Bij diabetes is het glucosegehalte

Nadere informatie

Grip op CareLink. Een praktisch stappenplan voor het gebruik van CareLink Personal. Grip op CareLink een praktisch stappenplan I 1

Grip op CareLink. Een praktisch stappenplan voor het gebruik van CareLink Personal. Grip op CareLink een praktisch stappenplan I 1 Grip op CareLink Een praktisch stappenplan voor het gebruik van CareLink Personal Grip op CareLink een praktisch stappenplan I 1 Inhoudsopgave grip op carelink Een praktisch stappenplan... 1 Voorbereiding

Nadere informatie

Diabetes Mellitus (suikerziekte) belicht

Diabetes Mellitus (suikerziekte) belicht Diabetes Mellitus (suikerziekte) belicht In Nederland is bij 740.000 mensen de diagnose diabetes gesteld. Elk jaar komen daar 71.000 nieuwe patiënten bij. In werkelijkheid is het aantal mensen dat diabetes

Nadere informatie

Duiken met Diabetes: duikersinformatie

Duiken met Diabetes: duikersinformatie Duiken met Diabetes: duikersinformatie U heeft diabetes en duikt of wil gaan duiken? Dat kan onder strikte voorwaarden en goede begeleiding! Deze informatiebrochure bevat een samenvatting van de informatie

Nadere informatie

Indicatieprotocol Diabetes

Indicatieprotocol Diabetes Indicatieprotocol Diabetes Datum intake : Afgenomen door : Persoonlijke gegevens Achternaam : Tussenvoegsel : Meisjesnaam : Tussenvoegsel : Voorletters : Geslacht : man vrouw Geboortedatum : Telefoon privé

Nadere informatie

Marco Met mijn pomp heb ik sinds 2011 een betere controle

Marco Met mijn pomp heb ik sinds 2011 een betere controle Marco Met mijn pomp heb ik sinds 2011 een betere controle Hoe hypo s ONDER CONTROLE HOUDEN Hypoglykemie kan een van de grootste zorgen zijn voor mensen met type 1 diabetes. En dan voornamelijk s nachts,

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap U heeft diabetes en wil graag zwanger worden. Voor de ontwikkeling en de groei van het kindje is het belangrijk dat uw diabetesregulatie goed is. Maar wat is een goede diabetesregulatie

Nadere informatie

Voor overleg met het Diabetesteam kunt u op werkdagen contact opnemen met: Tussen uur en uur en uur en uur

Voor overleg met het Diabetesteam kunt u op werkdagen contact opnemen met: Tussen uur en uur en uur en uur DIABETES DAGBOEK E I G E N A A R D I A B E T E S D A G B O E K Naam Adres Contactpersoon Telefoon E-mail O V E R L E G Voor overleg met het Diabetesteam kunt u op werkdagen contact opnemen met: Naam huisarts

Nadere informatie

Dit is een korte beschrijving van de insulinetherapie. Voor uitwerking en verdere informatie zie de bijlage met het volledige protocol.

Dit is een korte beschrijving van de insulinetherapie. Voor uitwerking en verdere informatie zie de bijlage met het volledige protocol. Insuline protocol Auteur: Kaderhuisarts diabetes Daniel Tavenier Datum: September 2014 Dit is een korte beschrijving van de insulinetherapie. Voor uitwerking en verdere informatie zie de bijlage met het

Nadere informatie

WAT IS HYPOGLYKEMIE? 1.1 Inleiding 11 INLEIDING

WAT IS HYPOGLYKEMIE? 1.1 Inleiding 11 INLEIDING HYPOGLEKEMIE_BINNENWERK_48 x 20 (A5) 4-4 3--2 0:2 Pagina WAT IS HYPOGLYKEMIE?. Inleiding Philip Cryer, een vooraanstaand Amerikaans diabetoloog, heeft aangetoond en beschreven dat hypoglykemie de belangrijkste

Nadere informatie

Anneli, Martina s dochter Met mijn pomp heb ik sinds 2011 een betere controle

Anneli, Martina s dochter Met mijn pomp heb ik sinds 2011 een betere controle Anneli, Martina s dochter Met mijn pomp heb ik sinds 2011 een betere controle MIJN KIND HEEFT TYPE 1 DIABETES Veel ouders waarvan zoon of dochter is gediagnosticeerd met type 1 diabetes, vragen zich af:

Nadere informatie

Diabetes en bewegen. Esther Pekel, diabetes diëtist Misja Sprengers, verpleegkundig specialist diabetes

Diabetes en bewegen. Esther Pekel, diabetes diëtist Misja Sprengers, verpleegkundig specialist diabetes Diabetes en bewegen Esther Pekel, diabetes diëtist Misja Sprengers, verpleegkundig specialist diabetes Kahoot! Diabetes en bewegen: wat weet jij ervan? Ga naar de Kahoot! app of kahoot.it https://kahoot.it

Nadere informatie

DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes

DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes Inhoud 1. Inleiding 3 2. Diabetes bij CF 4 3. Behandeling 4 3.1. Doel van de behandeling

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Diabetes en sport

PATIËNTEN INFORMATIE. Diabetes en sport PATIËNTEN INFORMATIE Diabetes en sport 2 PATIËNTENINFORMATIE Waarom aan beweging doen? Het Maasstad Ziekenhuis vindt het belangrijk om u te motiveren tot beweging/sport. Een actieve leefstijl is voor iedereen

Nadere informatie

INFORMATIE OVER DIABETES

INFORMATIE OVER DIABETES INFORMATIE OVER DIABETES 1126 DIABETES MELLITUS In Nederland lijden naar schatting ongeveer 650.000 mensen aan diabetes mellitus (suikerziekte). Van de Nederlandse bevolking heeft 3,9 procent nu of binnenkort

Nadere informatie

5-4-2012. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie. Inhoud. Hypoglycemie. Verschillende definities: NHG<3.5, ADA<3.

5-4-2012. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie. Inhoud. Hypoglycemie. Verschillende definities: NHG<3.5, ADA<3. Diabetes & Nierziekten Zelfcontrole en hypoglycemie Ingrid de Vries, dialyseverpleegkundige Casper Franssen, internist-nefroloog Universitair Medisch Centrum Groningen Inhoud Hypoglycemie Verschillende

Nadere informatie

Individueel Transitieplan voor Ouders

Individueel Transitieplan voor Ouders Individueel Transitieplan voor Ouders Datum: vader / moeder van Patiëntgegevens A. De diabetes 1. Mijn kind kan uitleggen wat, ik wil hier diabetes is. 2. Mijn kind begrijpt wat de behandelaars (arts,

Nadere informatie

1 De aanwezigheid van vreemden bij het scannen van een glucosewaarde vormt voor mij:

1 De aanwezigheid van vreemden bij het scannen van een glucosewaarde vormt voor mij: DVN-vragenlijst over gebruik van de FreeStyle Libre 1 De aanwezigheid van vreemden bij het scannen van een glucosewaarde vormt voor mij: Een grote drempel Een drempel Een klein drempeltje Geen enkele drempel

Nadere informatie

Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011

Basaal Plus. Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011 Basaal Plus Wat te doen als langwerkende insuline toegevoegd aan orale medicatie niet meer afdoende is? Duodagen april 2011 2 Toetsvragen Bij Insuline Resistentie bestaat er een afname in vrije vetzuur

Nadere informatie

De vingerprikloze sensor: wat is waar? 1. Deze wordt nooit vergoed 2. Deze wordt alleen vergoed als patiënt vier maal daags spuit en dus frequent glucose meet 3. Deze wordt alleen vergoed bij hypoglykemie

Nadere informatie

Diabetescentrum voor volwassenen

Diabetescentrum voor volwassenen Diabetescentrum voor volwassenen In de behandeling van diabetes mellitus speelt u als patiënt een centrale rol. Immers, u draagt dag in dag uit zorg voor de regulatie van uw diabetes. Van belang is dan

Nadere informatie

www.diabetesopschool.nl

www.diabetesopschool.nl Informatie begeleiding schoolkamp Deze informatie is bestemd voor mensen die een schoolkamp begeleiden waaraan een kind met diabetes deelneemt. Als begeleiders weten hoe zij moeten handelen in bepaalde

Nadere informatie

DIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper

DIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper DIABETES EN BEWEGEN Bewegen is voor iedereen belangrijk. Als u regelmatig beweegt, verbetert uw conditie. Ook kan voldoende beweging voorkomen dat u te zwaar wordt, en het helpt bij afvallen. Bovendien

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zelfregulatie bij intensieve therapie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zelfregulatie bij intensieve therapie Zelfregulatie bij intensieve therapie ZELFREGULATIE BIJ INTENSIEVE THERAPIE INLEIDING Deze folder geeft u algemene richtlijnen over zelfregulatie bij intensieve insulinetherapie. Zelfregulatie is het zelfstandig

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE INFORMATIE BIJ OVERWEGING INSULINEPOMPTHERAPIE

PATIËNTENINFORMATIE INFORMATIE BIJ OVERWEGING INSULINEPOMPTHERAPIE PATIËNTENINFORMATIE INFORMATIE BIJ OVERWEGING INSULINEPOMPTHERAPIE 2 INFORMATIE BIJ OVERWEGING INSULINEPOMPTHERAPIE Algemeen Middels deze folder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren over insulinepomptherapie.

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap.

Diabetes en zwangerschap. Diabetes en zwangerschap. Samenvatting van de lezing door dr. B.W. Mol, als gynaecoloog verbonden aan het Máxima Medisch Centrum te Eindhoven en Veldhoven, op dinsdag 24 oktober 2006 voor de DVN afd. Eindhoven.

Nadere informatie

Insulinepomptherapie Adviezen en instructies.

Insulinepomptherapie Adviezen en instructies. Insulinepomptherapie Adviezen en instructies www.nwz.nl Inhoud Bereikbaarheid diabetesteam 3 Pomp met infusie-set of pod met PDM 4 Hypoglykemie - hypo 4 Hyperglykemie - hyper 5 Wat doet u bij een defecte

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Insulinepomptherapie bij diabetes mellitus

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Insulinepomptherapie bij diabetes mellitus Insulinepomptherapie bij diabetes mellitus INSULINEPOMPTHERAPIE BIJ DIABETES MELLITUS VOORBEREIDING OP DE INSULINEPOMPTHERAPIE WAT IS EEN INSULINEPOMP? Een insulinepomp is een klein apparaatje met snelwerkende

Nadere informatie

PATIËNTENINFORMATIE TRACING. Registratie van real time continue glucose monitoring in Nederland (TRACING)

PATIËNTENINFORMATIE TRACING. Registratie van real time continue glucose monitoring in Nederland (TRACING) PATIËNTENINFORMATIE TRACING Registratie van real time continue glucose monitoring in Nederland (TRACING) Geachte heer/mevrouw, Bij de behandeling van uw diabetes gebruikt u op dit moment de real time continue

Nadere informatie

Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1

Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Let op bij het gebruik van dapagliflozine. Dapagliflozine is het werkzame bestanddeel in het medicijn. Uw medicijn kan

Nadere informatie

Insuline pomptherapie. Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII)

Insuline pomptherapie. Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII) Insuline pomptherapie Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII) Deze brochure geeft u informatie over de Continu Subcutane Insuline Infusie (CSII) ook wel insulinepomptherapie genoemd: u leest wie er in

Nadere informatie

Diabetes en zwanger worden

Diabetes en zwanger worden Diabetes en zwanger worden Inhoudsopgave Inleiding... 1 Meld de (wens tot) zwangerschap aan uw arts... 1 Goede voorbereiding... 1 Foliumzuur... 2 Zelfcontrole... 2 De zwangerschap in vogelvlucht... 2 Medicijngebruik...

Nadere informatie

Informatie voor omnipodgebruikers

Informatie voor omnipodgebruikers Informatie voor omnipodgebruikers Deze folder bevat praktische informatie voor de omnipod-gebruiker. Met het woord pod in deze folder bedoelen we het apparaatje (insulinereservoir, canule en pomp ineen)

Nadere informatie

Diabetes. zwangerschap

Diabetes. zwangerschap Diabetes en zwangerschap Pre-zwangerschapsadvies Krijg ik een gezonde baby? De meeste vrouwen met diabetes kunnen een gezonde baby krijgen als hun diabetes goed onder controle wordt gehouden en ze in een

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. De diabeteszorg in het Refaja ziekenhuis

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. De diabeteszorg in het Refaja ziekenhuis De diabeteszorg in het Refaja ziekenhuis DE DIABETESZORG IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING Diabetes mellitus is een veel voorkomende chronische ziekte die gekenmerkt wordt door een te hoge bloedglucosewaarde.

Nadere informatie

Inwendige geneeskunde. Ramadan en diabetes. www.catharinaziekenhuis.nl

Inwendige geneeskunde. Ramadan en diabetes. www.catharinaziekenhuis.nl Inwendige geneeskunde Ramadan en diabetes www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW019 / Ramadan en diabetes / 26-03-2014 2 Ramadan en diabetes

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Diabetes mellitus en zwangerschap. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Diabetes mellitus en zwangerschap. Begeleiding in het Refaja ziekenhuis Diabetes mellitus en zwangerschap Begeleiding in het Refaja ziekenhuis DIABETES MELLITUS EN ZWANGERSCHAP BEGELEIDING IN HET REFAJA ZIEKENHUIS INLEIDING U heeft diabetes en bent zwanger of wilt zwanger

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zelfregulatie bij pomptherapie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zelfregulatie bij pomptherapie Zelfregulatie bij pomptherapie ZELFREGULATIE BIJ POMPTHERAPIE INLEIDING Deze folder geeft u algemene richtlijnen over zelfregulatie. Zelfregulatie is het zelfstandig aanpassen van de bolusinsuline aan

Nadere informatie

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd.

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd. Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd. Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd U heeft diabetes mellitus en wordt geopereerd. U krijgt adviezen om

Nadere informatie

[UNAWARENESS VOOR ] HYPOGLYKEMIE

[UNAWARENESS VOOR ] HYPOGLYKEMIE [UNAWARENESS VOOR ] HYPOGLYKEMIE Dr.Th.F. Veneman [ UNAWARENESS VOOR] HYPOGLYKEMIE Bohn Stafleu van Loghum Houten 2012 2012 Bohn Stafleu van Loghum, Houten, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

AANVRAAGFORMULIER FLASH GLUCOSE MONITORING SYSTEEM

AANVRAAGFORMULIER FLASH GLUCOSE MONITORING SYSTEEM AANVRAAGFORMULIER FLASH GLUCOSE MONITORING SYSTEEM Deel A: Beslisboom om te bepalen of er wel of niet aanspraak is op FGM óf op RT-CGM 1 Is er sprake van één van de volgende indicaties (voor RT-CGM of

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kind met diabetes en intensieve therapie. Algemene informatie voor kind en ouders

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kind met diabetes en intensieve therapie. Algemene informatie voor kind en ouders Kind met diabetes en intensieve therapie Algemene informatie voor kind en ouders KIND MET DIABETES EN INTENSIEVE THERAPIE ALGEMENE INFORMATIE VOOR KIND EN OUDERS INLEIDING Je bent voor de behandeling van

Nadere informatie

De nieuwe generatie continue glucosemonitors

De nieuwe generatie continue glucosemonitors Facts De nieuwe generatie continue glucosemonitors Navigator II Continuous Glucose Monitoring System Het FreeStyle Navigator II systeem omvat INGEBOUWDE FREESTYLE GLUCOSEMETER STRIPPOORT met verlichting

Nadere informatie

Ik ben voel ziek me niet lekker

Ik ben voel ziek me niet lekker Diabetesstrip Ik ben voel ziek me niet lekker Ik voel Ik me ben niet ziek lekker. Ik voel me moe, moet vaak plassen en veel drinken, zie wazig en val af. 2 Gluky heeft diabetes Naar het ziekenhuis Naar

Nadere informatie

Diabetes mellitus. Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis

Diabetes mellitus. Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis Diabetes mellitus Diabetesverpleegkundigen IJsselland Ziekenhuis U hebt te horen gekregen dat u diabetes heeft. Uw internist en diabetesverpleegkundige zullen u veel informatie geven over deze aandoening

Nadere informatie

Beweging en diabetes. Informatiebrochure Beweging en Diabetes

Beweging en diabetes. Informatiebrochure Beweging en Diabetes Beweging en diabetes Informatiebrochure Beweging en Diabetes Items: Sporten en lichaam Hypo voorkomen Nog meer opletten Richtlijnen Algemeen Advies Samengevat Fysiogroep I Bewegen en zeker het beoefenen

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kind met diabetes

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Kind met diabetes Kind met diabetes KIND MET DIABETES INLEIDING Bij uw kind is diabetes mellitus geconstateerd door de kinderarts. Uw kind zal in de meeste gevallen een paar dagen worden opgenomen op de kinderafdeling.

Nadere informatie

Adviezen voor sport en beweging bij diabetes

Adviezen voor sport en beweging bij diabetes Adviezen voor sport en beweging bij diabetes Inleiding Lichaamsbeweging is erg gezond, ook als u diabetes heeft. Wel gelden er bij diabetes een aantal adviezen rond sport en beweging. De diabetesverpleegkundige

Nadere informatie

Tips voor een goede spreekbeurt

Tips voor een goede spreekbeurt Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel

Nadere informatie

Informatie voor patiënten. Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie

Informatie voor patiënten. Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie Informatie voor patiënten Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie z U hebt diabetes mellitus (suikerziekte) en komt binnenkort naar het ziekenhuis voor een onderzoek of

Nadere informatie

Diabetes en zwangerschap

Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap Diabetes en zwangerschap U heeft diabetes en wilt graag zwanger worden. Voor de ontwikkeling en de groei van het kindje is het belangrijk dat uw diabetesregulatie goed is. Maar

Nadere informatie

Indicatiecriteria voor vergoeding van Real Time Continue Glucose Monitoring (RT-CGM)

Indicatiecriteria voor vergoeding van Real Time Continue Glucose Monitoring (RT-CGM) Indicatiecriteria voor vergoeding van Real Time Continue Glucose Monitoring (RT-CGM) Amersfoort, 20 april 2010 (vastgesteld door het NDF bestuur) 1 Inleiding Dit protocol is ontwikkeld door de Nederlandse

Nadere informatie

Diabetes mellitus VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?? WWW.APOTHEEK.NL

Diabetes mellitus VRAAG OVER UW MEDICIJNEN?? WWW.APOTHEEK.NL Diabetes mellitus WAT IS DIABETES MELLITUS BEHANDELING: MEDICIJNEN EN DIEET WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VUUR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN OP RECEPT VRAAG

Nadere informatie

ANONIEM BINDEND ADVIES

ANONIEM BINDEND ADVIES ANONIEM BINDEND ADVIES Partijen : A te B vertegenwoordigd door G te H tegen C te D en E te F Zaak : Geneeskundige zorg, continue glucose monitoring Zaaknummer : 2011.01672 Zittingsdatum : 4 april 2012

Nadere informatie

Kinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends

Kinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends Kinderen met diabetes samen onze zorg! vzw Hippo & Friends www.hippoandfriends.com Informatie voor leraren en zorgverleners Leerkrachten en zorgverleners komen waarschijnlijk op een bepaald punt in aanraking

Nadere informatie

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet

Nadere informatie

Diabetesvoorlichting Flexibele Insuline Therapie

Diabetesvoorlichting Flexibele Insuline Therapie Diabetesvoorlichting Flexibele Insuline Therapie (met Humalog of Novorapid als maaltijdinsuline) Voordelen van Flexibele insuline therapie Er wordt een natuurlijk ritme nagestreefd van extra insuline aanbod

Nadere informatie

Diabetescentrum. Locatie VUmc. Insulinepomptherapie

Diabetescentrum. Locatie VUmc. Insulinepomptherapie Diabetescentrum Locatie VUmc Insulinepomptherapie Amsterdam UMC Diabetescentrum 3 Inhoud Algemene doelstelling van insulinepomptherapie: Een verbeterde glucoseregulatie en een verhoging van de kwaliteit

Nadere informatie

Handleiding voor de insulinepomp Voor kinderen

Handleiding voor de insulinepomp Voor kinderen Handleiding voor de insulinepomp Voor kinderen Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2013 pavo 0953 Inleiding Jij gaat starten met je insulinepomptherapie. Je hebt inmiddels al veel informatie en adviezen

Nadere informatie

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde

Nadere informatie

DIABETES MELLITUS. www.benuapotheek.nl

DIABETES MELLITUS. www.benuapotheek.nl DIABETES MELLITUS www.benuapotheek.nl DIABETES MELLITUS DIABETES MELLITUS (SUIKERZIEKTE) IS EEN STOFWISSELINGSZIEKTE WAARBIJ ER TE VEEL GLUCOSE IN HET BLOED ZIT. HIERDOOR KUNNEN BLOEDVATEN EN ZENUWWEEFSEL

Nadere informatie

Hypoglycemie bij kinderen en adolescenten met diabetes mellitus

Hypoglycemie bij kinderen en adolescenten met diabetes mellitus Hypoglycemie bij kinderen en adolescenten met diabetes mellitus Dr. G. Massa in samenwerking met de Kinder- en Jeugddiabetesteam Jessa Ziekenhuis Hasselt Hypoglycemie Definitie en voorkomen Oorzaken Symptomen

Nadere informatie

Zelfregulatie voor mensen met diabetes die één keer per dag insuline spuiten

Zelfregulatie voor mensen met diabetes die één keer per dag insuline spuiten Interne Geneeskunde Diabetes Zelfregulatie voor mensen met diabetes die één keer per dag insuline spuiten i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder geeft u algemene en veilige richtlijnen

Nadere informatie

Continue glucose monitoring. Informatie en instructie voor volwassenen

Continue glucose monitoring. Informatie en instructie voor volwassenen Continue glucose monitoring Informatie en instructie voor volwassenen De arts of de diabetesverpleegkundige heeft afgesproken dat bij u een continue glucose monitoring wordt uitgevoerd. Dit is een onderzoek

Nadere informatie

Zelfregulatie voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes die één of meerdere malen per dag insuline spuiten

Zelfregulatie voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes die één of meerdere malen per dag insuline spuiten Interne Geneeskunde Diabetes Zelfregulatie voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes die één of meerdere malen per dag insuline spuiten i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder geeft

Nadere informatie

Onderzoeken met MOVIPREPvoorbereiding bij diabetes mellitus (tablet, Byetta, Bydureon of Victoza)

Onderzoeken met MOVIPREPvoorbereiding bij diabetes mellitus (tablet, Byetta, Bydureon of Victoza) Inwendige geneeskunde Onderzoeken met MOVIPREPvoorbereiding bij diabetes mellitus (tablet, Byetta, Bydureon of Victoza) www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl

Nadere informatie

SPREEKBEURT INFORMATIEPAKKET

SPREEKBEURT INFORMATIEPAKKET SPREEKBEURT INFORMATIEPAKKET Inhoud Wat is diabetes?... 2 Soorten diabetes... 3 Hoe herken je diabetes?... 3 Meten... 4 Hypo en hyper... 5 Eten en diabetes... 6 Koolhydraten... 7 Sporten met diabetes...

Nadere informatie

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd

Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd U heeft diabetes mellitus en wordt geopereerd. U krijgt adviezen om

Nadere informatie

Praktische adviezen bij een 2 keer daags insulineregime

Praktische adviezen bij een 2 keer daags insulineregime Praktische adviezen bij een 2 keer daags insulineregime Inhoudsopgave Bladzijde Streefwaarden voor de bloedglucose. 3 Bijstelregels 3 Wat te doen bij een hypoglycemie? 3 Bijstel-schema hypoglycemie 4 Voorkomen

Nadere informatie

SAMENVATTING, DISCUSSIE EN TOEKOMSTPERSPECTIEF

SAMENVATTING, DISCUSSIE EN TOEKOMSTPERSPECTIEF SAMENVATTING, DISCUSSIE EN TOEKOMSTPERSPECTIEF 1 SAMENVATTING EN DISCUSSIE De levensverwachting van patiënten met diabetes type 1 is sterk verbeterd. Korte en lange termijn complicaties zoals hart- en

Nadere informatie

In hoofdstuk 4 hebben we het design van de gerandomiseerde gecontroleeerde studie en de economische evaluatie van HypoBewust beschreven.

In hoofdstuk 4 hebben we het design van de gerandomiseerde gecontroleeerde studie en de economische evaluatie van HypoBewust beschreven. SAMENVATTING HYPOBEWUST Een psycho-educatieve groepsinterventie voor mensen met diabetes type 1 en insulinebehandelde diabetes type 2 en problematische hypoglykemie Een van de meest impactvolle gebeurtenissen

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 D De werking van insuline en hypoglykemie/hyperglykemie

Hoofdstuk 5 D De werking van insuline en hypoglykemie/hyperglykemie Hoofdstuk 5 D De werking van insuline en hypoglykemie/hyperglykemie Duur 20 minuten Leerdoelen deelnemers De deelnemers weten Hoe insuline in het lichaam werkt Dat er verschillende soorten insuline zijn

Nadere informatie

Hypo? De behandeling van hypoglycemie 28/01/2019. Hyperglycemie > 150 mg/dl. Hypoglycemie < 70 mg/dl

Hypo? De behandeling van hypoglycemie 28/01/2019. Hyperglycemie > 150 mg/dl. Hypoglycemie < 70 mg/dl De behandeling van hypoglycemie Fabienne Beyaert Hyperglycemie > 150 mg/dl Hypoglycemie < 70 mg/dl Hypo? Hypobrillen: firma BD 1 Afbeelding: diabeter.nl Symptomen: -> indelen in 4 categorieën: - autonome

Nadere informatie

juli 2010, V7 PROTOCOL VOOR GLUCOSEREGULATIE BIJ DIABETES MELLITUS PRE-, PER- EN POSTOPERATIEF

juli 2010, V7 PROTOCOL VOOR GLUCOSEREGULATIE BIJ DIABETES MELLITUS PRE-, PER- EN POSTOPERATIEF juli 2010, V7 PROTOCOL VOOR GLUCOSEREGULATIE BIJ DIABETES MELLITUS PRE-, PER- EN POSTOPERATIEF Aanvulling op de losse protocollen: 20100722 informatie voor tabletgebruikers 2010722 informatie voor insulinegebruikers

Nadere informatie

INTENSIEVE INSULINETHERAPIE

INTENSIEVE INSULINETHERAPIE INTENSIEVE INSULINETHERAPIE Op de diabetespolikliniek van het Sint Franciscus Gasthuis wordt gewerkt met verschillende insulinetherapieën. In deze folder wordt de intensieve insulinetherapie besproken.

Nadere informatie

Wat te doen bij een hyperglycaemie 3 Zelfregulatie 3 Wat zijn de streefwaarden voor bloedglucose? 4 Aandachtspunten bij het bijreguleren 11 13

Wat te doen bij een hyperglycaemie 3 Zelfregulatie 3 Wat zijn de streefwaarden voor bloedglucose? 4 Aandachtspunten bij het bijreguleren 11 13 Bij een hyper is er een te hoge bloedglucose, vaak boven de 10 mmol/l. U kunt dezelfde waarschuwingssignalen ondervinden als in de periode voordat de diagnose werd gesteld. De meest opvallende verschijnselen:

Nadere informatie

VERSIE DIABETESPROGRAMMA MIDDEN-BRABANT

VERSIE DIABETESPROGRAMMA MIDDEN-BRABANT BELEID DISREGULATIE Beslisbomen en behandelaanwijzingen VERSIE 3 2010 DIABETESPROGRAMMA MIDDEN-BRABANT 1 Disregulatie diabetes mellitus type 2: beslisbomen en behandelaanwijzingen Uitgangspunten Disregulatie

Nadere informatie

Insulinepomptherapie Adviezen bij ontregeling

Insulinepomptherapie Adviezen bij ontregeling In deze brochure worden punten beschreven waarop u moet letten als u een insulinepomp gebruikt. De diabetesverpleegkundige heeft dit met u besproken. In deze brochure kunt u de informatie nalezen. Hoge

Nadere informatie

Zelfregulatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Zelfregulatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Zelfregulatie U heft suikerziekte (diabetes mellitus) en gebruikt daarvoor twee of vier maal per dag insuline. In overleg met uw arts heeft u besloten dat u zelf uw diabetes mellitus gaat regelen (zelfregulatie).

Nadere informatie