KOKEN IN DE KLAS. hoekenfiche. Algemeen: DOELEN en ASPECTEN

Transcriptie

1 KOKEN IN DE KLAS hoekenfiche In deze hoekenfiche vindt u de belangrijkste ontwikkelingsaspecten en de leerplandoelen van wereldoriëntatie en Nederlands. Die zijn geordend in drie groepen: algemeen bij het koken in de klas, specifiek bij de deelaspecten en bij de verrijking. Hoe gebruikt u de ontwikkelingsaspecten? Staat er geen pijltje onder het ontwikkelingsaspect? Dan is het aspect van toepassing op alle leeftijden. Staan er meerdere pijltjes? Kijk dan in welk niveau of welk pijltje van de ontwikkeling uw kleuters zitten. Duid met een markeerstift aan in welk pijltje van de groeilijn uw kleuters zitten. Algemeen: DOELEN en ASPECTEN 8 Zich geborgen voelen: genieten van een sfeer van huislijke geborgenheid. Mens en zingeving 2.1 Kinderen zien in dat elk mens gelooft Gevoelens van vriendschap, geborgenheid, genegenheid kunnen ervaren en herkennen. Sociale ontwikkeling 18 De eigen wijze van omgaan met anderen aanvoelen en verfijnen: samen met anderen ervaringen opdoen. Mens en medemens 4.2 Kinderen ontwikkelen vertrouwen in eigen mogelijkheden. Muzische ontwikkeling 37 Eigen ervaringen creatief uitdrukken in muzische expressievormen: al manipulerend zintuiglijke ervaringen opdoen (ruiken, voelen, proeven van ingrediënten). Mens en muzische 3.2 Kinderen zijn zich bewust van de gevoelens die schoonheidservaringen bij hen oproepen en durven die uiten. Muzische ontwikkeling 41 Muzisch omgaan met materialen en beelden: experimenteren met dezelfde techniek in verschillende situaties Een techniek op de juiste wijze toepassen om tot een gewenst resultaat te komen. Mens en techniek 6.6 Kinderen zien in dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes. Motorische ontwikkeling 45 Kleinmotorisch bewegen: experimenteren met kleinmotorische technieken. Kleinmotorische technieken voldoende gedoseerd en ontspannen uitvoeren. (ei breken, ingrediënten wegen, snijden, hakken.) Mens en techniek 6.14 Kinderen kunnen gebruikmaken van hun kennis over en vaardigheid in techniek om een bereiding te maken. 53 Actief exploreren met de zintuigen: een zintuiglijke ervaring in zijn totaliteit ervaren. Zich op die zintuigen concentreren waarmee relevante informatie kan worden opgedaan. Overkoepelende doelen 0.1 Kinderen willen meer te weten komen over de wereld in al zijn dimensies. Overkoepelende doelen 0.9 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. Mens en muzische 3.3 Kinderen merken verschillende schoonheidsaspecten op in hun omgeving. Denk ontwikkeling 64 Inzichten verwerven over natuur en techniek: experimenteren met constructiemateriaal en bereidingsgrondstoffen. Met hulp van de leidster materialenkennis en kennis van constructieprincipes gebruiken bij het uitvoeren van een constructie.

2 Met hulp van een stappenplan een bereiding uitvoeren. Mens en techniek 6.6 Kinderen zien in dat producten worden gemaakt volgens bepaalde technische principes. Mens en techniek 6.12 Kinderen kunnen hun materialenkennis en hun kennis van bereidingsprincipes gebruiken bij het ontwerpen van een bereiding. 63 Kennis en ervaringen integreren: ervaren dat voorwerpen als een middel gebruikt kunnen worden. Voorwerpen gebruiken op die manier waarvoor ze bedoeld zijn (verantwoord omgaan met kookmaterialen). Mens en techniek 6.14 Kinderen kunnen gebruikmaken van hun kennis over en vaardigheid in techniek om een bereiding te maken. : 68 Inzichten verwerven over getallen. In een eenvoudige wisselende situaties rekenhandelingen uitvoeren en verwoorden door de juiste begrippen te gebruiken (tellen) Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. 73 Luisteren en spreken verfijnen: kennismaken met de schooltaal. Met ondersteuning van de leidster pogingen doen om de schooltaal te gebruiken wanneer de situatie dat vereist. De belangrijkste woorden uit de schooltaal begrijpen en gebruiken. Lezen 1 Boodschappen waarnemen. Luisteren en spreken 11 Een kind is bereid om in diverse situaties mondelinge boodschappen door te geven en te beluisteren en zijn verworven luister- en spreekvaardigheden te gebruiken. Overkoepelende doelen 0.6 Kinderen drukken zich zo verstaanbaar mogelijk uit en benoemen waar mogelijk de dingen correct. 78 Zichzelf behelpen: blij zijn als je de laatste stap van een reeks handelingen zelfstandig kan uitvoeren. Met hulp een reeks handelingen in de juiste volgorde kunnen uitvoeren. Zonder hulp kunnen uitvoeren. 80 Plannen maken: een eenvoudig stappenplan volgen aan de hand van pictogrammen. Specifiek: DOELEN en ASPECTEN Stappenplan lezen 80 Plannen maken. Een eenvoudig stappenplan volgen aan de hand van pictogrammen. 82 Een taak begrijpen, aanvatten. Volhouden en afwerken: een eenvoudige opdracht begrijpen en uitvoeren met ondersteuning van voordoen, meedoen, aanwijzingen of pictogrammen. Een opdracht begrijpen en correct uitvoeren zonder veel hulp. 74 Visuele boodschappen interpreteren en er gepast op reageren: pictogrammen begrijpen die verwijzen naar 1 gegeven betekenis (volgorde van de stappen). Pictogrammen begrijpen die verwijzen naar een reeks opeenvolgende betekenissen (stappenplan, opdrachtenkaart). 76 Kennismaken met geschreven taal: ervaren dat lezen en schrijven gebeurt van links naar rechts en van boven naar onder. Rekening houden met de lees- en schrijfrichting bij het kijken in boeken of bij het lezen van stappenplannen. 2 Niet-talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren.

3 Handen wassen volgens stappenplan 74 Visuele boodschappen interpreteren en er gepast op reageren: pictogrammen begrijpen die verwijzen naar 1 gegeven betekenis (volgorde van de stappen). Pictogrammen begrijpen die verwijzen naar een reeks opeenvolgende betekenissen (stappenplan, opdrachtenkaart). 2 Niet-talige boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. Mens en samenleving 5.6 Kinderen zien in dat samenleven het naleven van allerhande omgangsvormen, leefregels en afspraken veronderstelt en kunnen zich daaraan houden. Ingredienten afwegen (2e, 3e kleuterklas) 68 Inzichten verwerven over getallen. In eenvoudige wisselende situaties rekenhandelingen uitvoeren en verwoorden door de juiste begrippen te gebruiken (afwegen, tellen). 69 Inzichten verwerven over meten. Ervaren dat mensen meetresultaten uitdrukken in standaardmaten en kennismaken met instrumenten om iets te meten (weegschaal, digitale weegschaal). Leerplan WO Overkoepelende doelen 0.11 Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. Samenwerken Sociale taalontwikkeling 21 Samenwerken: een eenvoudige taak alleen kunnen uitvoeren. Met twee of drie kleuters een taak kunnen uitvoeren. Mens en levensonderhoud 1.3 Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. Mens en medemens 4.11 Kinderen kunnen een ander helpen door zich dienstbaar op te stellen. Omgaan met elektrische toestellen (mixer, blender.) 65 Inzichten verwerven over natuur en techniek: vertrouwd worden met het gebruik van materialen: mixer, blender. Eenvoudige handelingen uitvoeren die deze toestellen bedienen. Leerplan WO Mens en techniek 6.10 Kinderen zijn zich bewust van de relatieve waarde van technische systemen. Samen proeven van het eindproduct 8 Zich geborgen voelen: genieten van een sfeer van huiselijke geborgenheid met vertrouwde volwassenen. Geborgenheid ervaren in een kleine groep kinderen waarmee samen ervaringen beleefd worden. Geborgenheid ervaren in een grotere groep. 9 Zich verbonden voelen: aanvoelen dat je een waardevol deel bent van een groter geheel: samen klas maken (samenhorigheid). Mens en zingeving 2.1 Kinderen kunnen gevoelens van vriendschap, geborgenheid, genegenheid. ervaren en herkennen. 59 Intens smaken: ervaringen opdoen met het smaakzintuig. Aangeven welke smaken als aangenaam en onaangenaam worden ervaren. Enkele typische smaken identificeren. 0.9 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen.

4 Afwassen en opruimen 9 Zich verbonden voelen: zich aangesproken voelen als de leid(st)er je persoonlijk aanspreekt. Zich aangesproken voelen als de leid(st)er de groep aanspreekt. Spontaan een bijdrage proberen te leveren tot de goede gang van zaken in de groep. Sociale ontwikkeling 21 Samenwerken: een eenvoudige taak alleen kunnen uitvoeren. Met twee of drie kleuters een taak kunnen uitvoeren. Binnen een gezamenlijke taak met meer dan twee kleuters afspraken kunnen maken betreffende deeltaken en zich aan die afspraken kunnen houden. Overkoepelende doelen 0.5 Kinderen werken samen. Mens en levensonderhoud 1.3 Kinderen beseffen dat samenwerking met anderen nodig is om een aantal arbeidstaken zo goed mogelijk te kunnen verrichten. Verrijkingen: DOELEN en ASPECTEN De hygieneregels De klaspop gaat met de kleuters nog eens de hygiëneregels na op een grappige leuke manier: niet in de neus peuteren, geen vingers in de mond, hand voor je mond als je hoest. Morele ontwikkeling 24 Regels en afspraken naleven en waarderen. Regels en afspraken naleven als de leid(st)er in de buurt is. Regels en afspraken naleven als de leid(st)er de regels en afspraken regelmatig herhaalt of visuele ondersteuning geeft met pictogrammen (zie boek). Mens en samenleving 5.6 Kinderen zien in dat samenleven het naleven van allerhande omgangsvormen, leefregels en afspraken veronderstelt en kunnen zich daaraan houden. Rarara. Laat kleuters eens raden wat je gaat koken. Stop een aantal ingrediënten in de kookpot. 60 Kennis en ervaringen selecteren en onderzoeken. Focussen op zintuiglijke ervaringen, de ervaringen selecteren die je nodig hebt, gegevens analyseren Kinderen kunnen uit een aantal vaststellingen zelf conclusies trekken. De keukenkast Maak een ingrediëntentafel met meer ingrediënten dan nodig (ter vergelijking met de keukenkast thuis). Op deze tafel halen de kleuters de ingrediënten die nodig zijn om de bereiding te maken. 54 Nauwkeurig waarnemen. Schematische afbeeldingen herkennen van iets uit de werkelijkheid. 62 Kennis en ervaringen creatief voorstellen. Een eenvoudige, concrete representatie van iets herkennen (tekening). Een minder eenvoudige representatie van iets herkennen. Lezen 2 Boodschappen decoderen, begrijpen en interpreteren. Schrijven 1 De kleuter beseft dat geschreven tekens boodschappen inhouden Kinderen kunnen kwalitatief en kwantitatief vergelijken. Ingredienten voelen Varieert u binnen een recept door een ander ingrediënt te gebruiken? Stop dat dan eerst in een voeldoos/voelzak en laat de kleuters zo raden waarmee u gaat variëren. 57 Intens voelen Ervaringen opdoen met het tastzintuig. Voorwerpen uit het dagelijks leven leren kennen

5 door ze te betasten. Voorwerpen alleen door ze te betasten herkennen. Voorwerpen beschrijven als je ze hebt betast. 0.9 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. Tik tak Moet de bereiding even rusten of gaat het in de oven voor een tijdje? Zet dan een kookwekkertje in de klas en wijs oudere kleuters op de klok. 67 Inzichten verwerven over de tijd. Tijdsduur subjectief ervaren. Verschil in tijdsduur ervaren. Tijdsduur vergelijken. Tijdsduur meten. Mens en tijd 8.8 Kinderen zien in dat tijd op verschillende manieren gemeten kan worden en kunnen een aantal tijdmeetinstrumenten hanteren. Eigen stappenplannen Na het koken en het gebruik van de stappenplannen kunnen de oudere kleuters hun ervaringen ook creatief uiten door zelf een stappenplan te tekenen van de voorbije kookactiviteit. Lamineer de zelfgemaakte stappenplannen en leg ze in de poppenkamer! 80 Plannen maken. Een eenvoudig stappenplan volgen aan de hand van pictogrammen. De stappen van een stappenplan zelf tekenen en in de juiste volgorde leggen. Mens en muzische 3.6 Kinderen combineren woord, beeld. om de ervaringen rond een thema of project naar anderen te communiceren. Reflectie De klaspop kan ook na het koken of tijdens het wachten even aan de kleuters vragen wat ze gedaan hebben. Welke ingrediënten hebben ze gebruikt? Reflecteer samen. 60 Kennis en ervaringen selecteren en onderzoeken. Manipulerend kennis en ervaringen opdoen. Communiceren over kennis en ervaringen. 71 Ervaringen verwoorden. Antwoorden op vragen naar beleefde ervaringen en gevoelens. Spontaan ervaringen en gevoelens onder woorden brengen. 84 (Kritisch) reflecteren. In een terugblikgesprek de stappen verwoorden die je tijdens een activiteit hebt gezet. In een planningsgesprek de stappen verwoorden die je zal zetten. Mens en tijd 8.5 Kinderen ervaren en uiten dat hun leven een opeenvolging van gebeurtenissen is.