Cursus 2. Stabilisatie en symptoomreductie
|
|
- Linda Esther de Ridder
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1- Jarige Pst Academische Naschling 1 Cursus 2. Stabilisatie en symptmreductie Wij verbinden expertise van vrtrekkers in de dagelijkse behandelpraktijk met academische inzichten. Vernieuwend, eclectisch en multidisciplinair.
2 Centrum Late Effecten Vregkinderlijke chrnische Traumatisering (CELEVT) Vrselaarstraat 30, 1066 NN Amsterdam E inf@celevt.nl T W Cursus 2. Stabilisatie en symptmreductie 2 Clfn Uitgave, CELEVT Mei 2018 De publicatie is te dwnladen p Cpy Alle rechten vrbehuden. Plaatsing p andere sites, veelvuldig p welke wijze dan k kpiëren en/ f cmmercieel gebruik is niet tegestaan znder uitdrukkelijke testemming van CELEVT.
3 Inhud Cursus 2. Stabilisatie en symptmreductie. 1. Intrductie. 2. Stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met Cmplexe Pst Traumatische StressStrnis (CPTSS) met supervisiedag. Drs. Martijn Stöfsel, klinisch psychlg, psychtherapeut [dag 5 en 6]. Datum: dnderdag 22 en vrijdag 23 nvember Stabilisatie en symptm reductie bij cliënten met cmplexe Dissciatieve Strnissen. Dr. Erik de Sir, klinisch psychlg, psychtherapeut [dag 7 en 8] en Stefanie Terpstra MSc, Ervaringsdeskundige, vrzitter Caleidscp. Datum: dnderdag 6 en vrijdag 7 december Overdracht en tegenverdracht in de therapeutische werkrelatie; het werken 3 met de IMI-C [1 dag]. Dcent Dr. Antn Hafkenscheid, klinisch psychlg, psychtherapeut [dag 9]. Datum: Dnderdag 10 januari Het mgaan met gedesrganiseerde hechtingspatrnen; emtieregulatie, verdracht en tegenverdracht in de eerste behandelfase. Dr. Nelleke Niclai, psychiater, psychtherapeut [dag 10]. Datum: Vrijdag 11 januari Supervisiedag stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met cmplexe Dissciatieve Strnissen. Drs. Renate Geuzinge, gz-psychlg, psychtherapeut [dag 11]. Datum: 14 februari 2019.
4 Intrductie Alle behandelfasen Meestal wrdt in pleidingen en de dagelijkse behandelpraktijk, de eerste behandelingsfase, stabilisatie en symptmreductie benadrukt. De tweede fase, de behandeling van traumatische herinneringen, krijgt veel minder aandacht, terwijl de diagnstiek en de re-integratiefase ngal eens ver het hfd wrden gezien. In deze 1- jarige Pstacademische Naschling wrdt aan alle fasen aandacht besteed. Behandelmethden en actuele discussie Bij Vregkinderlijke Chrnische Traumatisering zijn veelal meer vrzrgsmaatregelen en een langere vrbereidingstijd ndig tt kan wrden vergegaan tt traumaverwerking dan bij eenmalige traumatisering f minder cmplexe traumatisering. U krijgt een gedegen 4 inzicht in behandelmethden vr stabilisatie en symptmreductie en symptmreductie en de indicaties en cntra-indicaties vr fase 2 traumabehandeling. U leert k de actuele wetenschappelijke en klinische discussies ver stabilisatie en symptmreductie kennen. U maakt kennis met methdes uit de cgnitieve gedragstherapie en psychdynamische psychtherapie en u leert he u technieken kunt tepassen m gereactiveerde traumatische herinneringen te leren hanteren. Zals cntrle krijgen ver intrusies, vermijding, hyperarusel, affect- en emtiedysregulatie, dissciatieve fenmenen. Ok maakt u kennis met ervaringsdeskundig perspectief, zelfsturing en psitieve psychlgie. In dit gedeelte van de pleiding wrdt kennisverdracht gevlgd dr een grepssupervisie bijeenkmsten. Therapeutische relatie Eén van de belangrijke aspecten is het ntwikkelen en in stand huden van een therapeutische relatie en he stagnaties, impasses en herhalende transactiepatrnen p te spren, te drbereken en m te buigen.
5 Mdule 1. Stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met een Cmplexe Pst Traumatische StressStrnis [CPTSS] met supervisiedag. Drs. Martijn Stöfsel Intrductie In deze mdule wrdt aandacht besteed aan het fenmeen dat de fasegerichte behandeling niet een luter lineair prces is maar één waarbij de diverse fasen bij herhaling aan bd kmen. Zeker bij de meer cmplexe prblematiek is er veeleer sprake van een circulaire relatie. In deze mdule staan de stabilisatie en symptmreductie-technieken bij cliënten met een Cmplexe Pst Traumatische StressStrnis (CPTSS) centraal. U maakt kennis met 5 methden met methden uit de cgnitieve gedragstherapie, psych-educatie en dialectische gedragstherapie. Het gaat daarbij m cntrle krijgen ver cmplexe psttraumatische stressklachten zals intrusies, vermijding, hyperarusal, affect- en emtiedysregulatie, dissciatieve fenmenen, zelfbeschadigend gedrag en crisis en smatisatie. Ok wrdt aandacht besteed aan de vergang naar de traumabehandelingsfase en wat daarbij indicaties en cntra-indicaties zijn. Daarbij kmt k de actuele klinische en wetenschappelijk discussies t.a.v. stabilisatie en symptmreductie versus traumabehandeling aan bd. Tt slt kmt secundaire traumatisering, de trauma-lens, en therapeutkwetsbaarheid aan de rde inclusief cping mechanismen.
6 Onderwerpen Fase 1 behandeling als circulair prces, delstellingen van Fase 1 vr cliënten met Cmplexe Pst Traumatische StressStrnissen. Triggers en stressren, mgaan met zelfbeschadigend gedrag en crisis, waarnder verslaving, autmutilatie en suïcidaal gedrag Vaardigheden aanleren van verschillende cgnitief gedragstherapeutische stabilisatietechnieken zals: Retraumatiseringsdriehek Angstmanagement Ontspanningstechnieken Grunding Cntracnditinering Impulsbeheersing 6 Indicatie en cntra-indicatie vr het aangaan van een verwerkingsbehandeling. De actuele klinische en wetenschappelijk discussies t.a.v. stabilisatie en symptmreductie versus traumabehandeling. Secundaire traumatisering, de trauma-lens, therapeut kwetsbaarheid, cping mechanismen, regulatie, hulpbrnnen, therapie; leerdelen Inzicht in de delen van fase 1 behandeling vr CPTSS. Inzicht wanneer het ndig is welke stabilisatietechniek te te passen. Overzicht ver verschillende stabilisatietechnieken. Inzicht in de actuele stabilisatiediscussie. Inzicht in secundaire traumatisering en cpingmechanismen. Te kunnen passen van verschillende stabilisatietechnieken, zals: Retraumatiseringsdriehek Angstmanagement Ontspanningstechnieken
7 Grunding Cntracnditinering Impulsbeheersing Indicaties en cntra-indicaties vr traumabehandeling. Literatuur vr cursisten Stöfsel & Mren (2010); Cmplex trauma; Amsterdam Bhn Stafleu van Lchum (aan te schaffen) Stöfsel & Mren (2017); Trauma en persnlijkheidsprblematiek; Amsterdam Bhn Stafleu van Lchum (aan te schaffen) 7 Vrafgaand aan de cursus krijgen cursisten een indicatie welke hfdstukken uit deze beken te lezen. Werkvrm Plenaire presentatie m.b.v. PwerPint, demnstratie dr dcent, efenen in subgrepen, plenaire discussie. Tetsing Oefenen met besprken en geefende technieken en daarvan een schriftelijk verslag inleveren. Huiswerk Oefenen met één van de besprken technieken en maak daarvan schriftelijk verslag. Geef daarbij aan wat er ged ging en wat er beter zu kunnen.
8 Supervisiedag in het werken cgnitief therapeutische technieken met stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met cmplexe psttraumatische stress klachten Intrductie In de supervisiedag brengen cursisten eigen materiaal in met betrekking tt hun ervaringen in het werken met stabilisatie en symptmreductie-technieken bij cliënten met cmplexe psttraumatische stress klachten. De cncrete invulling van de dag zal bepaald wrden dr de inbreng van het materiaal van de cursisten. (vrwaarde is dus dat cursisten in de gelegenheid geweest meten kunnen zijn m te hebben kunnen efenen met Imaginaire Expsure en dat er enige tijd met zitten tussen het theretische behandelgedeelte en deze 8 supervisiedag: circa 1, maximaal 2 maanden) Werkvrm Plenaire presentatie m.b.v. PwerPint, bespreking cncrete casuïstiek van cursisten (schriftelijk, vide f gespeeld), efenen in tweetallen Tetsing Inbreng, iedere cursist met een inbreng hebben in de vrm van schriftelijke verslag van een Imaginaire Expsurebehandeling f een videpname. Schriftelijke verslagen dienen een week van tevren te zijn pgestuurd aan de dcent. Huiswerk Cursisten bekijken bij al hun lpende behandelingen welke fase 1 delen ng te weinig aan bd zijn gekmen en betrekken deze in de vlgende behandelplannen.
9 Krte Bi Martijn Stöfsel is klinisch psychlg en psychtherapeut. Hij werkt mmenteel in een eigen psychtherapie- en nderwijspraktijk in Lunteren. Daarvóór heeft hij gewerkt met ernstig getraumatiseerde cliënten in het -in de behandeling van rlgstraumata gespecialiseerde- Sinaï Centrum en in de verslavingskliniek van het Leger des Heils. Hij schreef Cmplex 9 trauma (2010) en Trauma en persnlijkheidsprblematiek (2017). Hij is supervisr en leertherapeut van de VGCt en de NVP, senir-schematherapeut, lid van de NtVP en EMDRpractitiner.
10 Mdule 2. Stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met cmplexe Dissciatieve Strnissen. Dr. Erik de Sir, klinisch psychlg, psychtherapeut met Stefanie Terpstra MSc., bilg, life cach en ervaringsdeskundige. En supervisiedag met Drs. Renate Geuzinge, gz-psychlg, psychtherapeut. Intrductie Aan de hand van de trauma-gegenereerde therie van de structurele dissciatie van de 10 persnlijkheid wrdt ingegaan p de prblematiek van cliënten met een cmplexe Dissciatieve Strnis. Aan de rde kmt het verwinnen van de fbie vr innerlijke ervaringen en he een innerlijk gevel van veiligheid te ntwikkelen. Besprken wrdt he, wanneer en p welke wijze er cntact kan wrden gemaakt met delen van de persnlijkheid: genschijnlijk nrmale delen van de persnlijkheid (ANPs), die functineren in het dagelijks leven en fbisch zijn van ndermeer de traumatische herinneringen, en emtinele delen van de persnlijkheid (EPs), die de traumatische herinneringen bewaren en daarin gereactiveerd kunnen wrden delen die verkeren in trauma-tijd. En he de cliënt en therapeut kunnen samenwerken m de integratieve vermgens van de cliënt te vergrten m ver te kunnen gaan naar de fase van traumabehandeling en in heverre -eerst- gewerkt met wrden aan pst-traumatische en dissciatieve klachten en symptmen. Ok kmt de vergang naar de traumabehandelingsfase aan de rde en wat indicaties en cntra-indicaties zijn. Daarbij kmt k de actuele klinische en wetenschappelijk discussies t.a.v. stabilisatie en symptmreductie versus traumabehandeling aan bd.
11 Vrts wrdt vanuit ervaringsdeskundigheid ingegaan p het prbleem van acceptatie; acceptatie van de diagnse, van een traumatisch verleden, acceptatie dat je [tijdelijk] minder kunt dan gewenst. Daarnaast krijgt u inzicht in de vr cliënten essentiële uitgangspunten vr zelfmanagement en psitieve psychlgie. Ok kmt aan bd wat het verschil is tussen interne stabilisatie en externe stabilisatie; de mgang met wensen van verschillende delen en dat wat ndig is m je staande te huden. De therapeutische relatie wrdt expliciet belicht vanuit het perspectief van ervaringsdeskundigheid. Onderwerpen Delstellingen van Fase 1 vr cliënten met een cmplexe Dissciatieve Strnis. Stabilisatieprfiel (schriftelijk instrument) met werkpunten vr de patiënt. De therie van de structurele dissciatie van de persnlijkheid. 11 Het verwinnen van de fbie vr innerlijke ervaringen. Het ntwikkelen van een innerlijk gevel van veiligheid. Cntact maken met delen van de persnlijkheid (ANPs en EPs). Het vergrten van de integratieve vermgens van de cliënt. Verminderen van pst-traumatische en dissciatieve klachten en symptmen: Psycheducatie. Cntrlemethden vr triggering waarnder zelfhypnse, meditatie en beeldcntrle. Cgnitief gedragstherapeutische technieken vr het mgaan met zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag. Emtieregulatietechnieken. Mgelijkheden vr cmplementaire behandelwijzen.
12 De vergang naar de traumabehandelingsfase en wat indicaties en cntra-indicaties zijn. de actuele klinische en wetenschappelijk discussies t.a.v. stabilisatie en symptmreductie versus traumabehandeling. Ervaringsdeskundigheid, acceptatie, beperkingen en mgelijkheden, zelfmanagement en psitieve psychlgie. Interne stabilisatie en externe stabilisatie. De therapeutische relatie, gelijkwaardigheid, verleg en samenwerking en specifieke gedragspatrnen van vreg getraumatiseerde cliënten. leerdelen Inzicht in de delen vr Fase 1 cmplexe Dissciatieve Strnis. 12 Aan de hand van het stabilisatieprfiel (schriftelijk instrument) de werkpunten vr de patiënt inzake stabilisatie kunnen pstellen. Kennis van de trauma-gegenereerde therie van de structurele dissciatie van de persnlijkheid. Kennis ver het verwinnen van de fbie vr innerlijke ervaringen en he een innerlijk gevel van veiligheid te ntwikkelen. In staat zijn m in te schatten he, wanneer en p welke wijze er cntact kan wrden gemaakt met delen van de persnlijkheid: (ANPs en EPs) Kunnen benemen van het mgaan met van hyperactivatie van traumatische herinneringen en dissciatieve reacties. De psycheducatieve elementen m.b.t. stabilisatie in fase 1 kunnen uitleggen en tepassen. Vaardigheden m pst-traumatische en dissciatieve klachten en symptmen te verminderen: Psycheducatie Cntrlemethden vr triggering waarnder meditatie en zelfhypnse en beeldcntrle.
13 Cgnitief gedragstherapeutische technieken vr het mgaan met zelfbeschadigend en suïcidaal gedrag. Emtieregulatietechnieken en de mgelijkheden vr cmplementaire behandelwijzen. Kennis ver de vergang naar de traumabehandelingsfase en wat indicaties en cntraindicaties zijn. Kennis ver actuele klinische en wetenschappelijk discussies t.a.v. stabilisatie en symptmreductie versus traumabehandeling. Kennis hebben van ervaringsdeskundigheid en het met de cliënt kunnen werken aan acceptatie, zelfmanagement en het kunnen tepassen van uitgangspunten uit de psitieve psychlgie. Kennis hebben van Interne stabilisatie en externe stabilisatie vanuit 13 ervaringsdeskundig perspectief en dit kunnen integreren in de behandeling. Binnen de therapeutische relatie kunnen werken vanuit gelijkwaardigheid, verleg en samenwerking. Literatuur vr cursisten Onn van der Hart, Ellert Nijenhuis en Kathy Steele (2010). Het belaagde zelf: Structurele dissciatie en de behandeling van chrnische traumatisering. Amsterdam: Bm. Bn, S., Steele, K. & Van der Hart, O. (2012), Omgaan met traumagerelateerde dissciatie; vaardigheidstraining vr patiënten en hun therapeuten; Amsterdam: Pearsn. Steele, K., Bn, S., & Van der Hart, O. (2017). Treating trauma-related dissciatin: A practical, integrative apprach. New Yrk/Lnden: Nrtn. De Nederlandse uitgave: Behandeling van traumagerelateerde dissciatie: Een praktische integratieve benadering. Eeserveen: Uitgeverij Mens! Nederlandse uitgave verschijnt medi 2018.
14 Vrafgaand aan de cursus krijgen cursisten een indicatie welke hfdstukken uit deze beken te lezen. Werkvrm Kennisverdracht in vraag/discussievrm, illustratie van therie en therapeutische principes, videpresentaties dr de dcent; demnstraties in rllenspel; efeningen, w.. rllenspel, in subgrepen; in beperkte mate eventuele case-cnsultaties. Tetsing Aan het einde van de mdule wrdt een representatieve casus geschetst waarvan de cursisten via een schriftelijke analyse een verslag met behandelsuggesties schrijven. 14 Krte Bi Erik De Sir is klinische psychlg, psychtherapeut, systeem en gezins- en relatie therapeut en psychtraumatlg. Hij is in de zelfstandige praktijk werkzaam met vreg getraumatiseerde cliënten. Erik is dctr in de psychlgie en dctr in de Sciale en Militaire Wetenschappen. Als psychtherapeut specialiseerde hij zich in de pvang en begeleiding bij acute grte rampen en de behandeling van cliënten met een vrgeschiedenis van Vregkinderlijke Chrnische Traumatisering. Hij heeft eveneens verschillende pleidingen ver psychtraumatlgie en victimlgie Enkele jaren geleden ntwikkelde hij een behandelmdel ntwikkeld waarin hij de fase gerichte behandeling gebaseerd empirische therieën heeft gecmbineerd met cmplementaire behandelwijzen. Hij
15 is geprmveerd in de Psychlgie en in de Sciale en Militaire Wetenschappen. Hij is in België en Frankrijk en k in Nederland een veelgevraagd spreker en gastdcent en heeft een verscheidenheid aan publicaties p zijn naam staan. Stefanie Terpstra is bilg, life cach en vrzitter van de 15 patiëntenvereniging Caleidscp vr mensen met een Dissciatieve Strnis. Als ervaringsdeskundige is zij betrkken bij de Zrgstandaard Dissciatieve Strnissen en de Zrgstandaard Trauma- en Stressr gerelateerde strnissen van het Netwerk Kwaliteitsntwikkeling GZZ en lid van de Raad van Tezicht van Ixta Na, experts in ervaringsdeskundigheid. Supervisiedag Stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met cmplexe Dissciatieve Strnissen. Drs. Renate Geuzinge, gz-psychlg, psychtherapeut Intrductie In de supervisiedag brengen cursisten eigen materiaal in met betrekking tt hun ervaringen in het werken met Stabilisatie en symptmreductie bij cliënten met cmplexe Dissciatieve Strnissen. De cncrete invulling van de dag zal bepaald wrden dr de inbreng van het
16 materiaal van de cursisten. (vrwaarde is dus dat cursisten in de gelegenheid geweest meten kunnen zijn m te hebben kunnen efenen met verwerkingstechnieken). Werkvrm Plenaire presentatie m.b.v. PwerPint, bespreking cncrete casuïstiek van cursisten (schriftelijk, vide f gespeeld), efenen in tweetallen Tetsing Inbreng, iedere cursist met een inbreng hebben in de vrm van schriftelijke verslag van traumaverwerking en werken met dissciatieve delen van de persnlijkheid f een videpname. Schriftelijke verslagen dienen een week van tevren te zijn pgestuurd aan de dcent. 16 Huiswerk Cursisten bekijken bij al hun lpende behandelingen welke fase 2 delen ng te weinig aan bd zijn gekmen en betrekken deze in de vlgende behandelplannen. Krte Bi
17 Renate Geuzinge is BIG geregistreerd gz-psychlg/psychtherapeut gespecialiseerd in vregkinderlijke chrnische traumatisering. Ze is supervisr en pleider vr de Nederlandse Vereniging vr Psychtherapie (NVP) en de Vereniging vr Persnsgerichte experiëntiële Psychtherapie (VPeP) en werkte jaren lang bij Tp Referent Traumacentrum(TRTC) van GGZ Drenthe. Ze is tevens prichter en dcent van het Instituut vr Interpersnlijke Neurbilgie (IPNB), prmvendus aan de Universiteit vr Humanistiek en redacteur vr het Tijdschrift vr Experiëntiële Psychtherapie (tpep). Verschillende publicaties zijn genemd p haar LinkedIn-prfiel. 17
18 Mdule 3. Het mnitren van eigen cgnities, emties en actietendenties in de interactie met vregkinderlijk getraumatiseerde cliënten. Dr. Antn Hafkenscheid, klinisch psychlg, psychtherapeut. Intrductie De therapeutische relatie vraagt bij ernstig vregkinderlijk getraumatiseerde patiënten vaak m ng meer specifieke zrg en aandacht in de therapeut- cliënt relatie dan bij andere cliënten het geval is. Deze mdule richt p het zelfnderzek, eigen cgnities, emties en actietendenties van therapeuten in de prblematische interacties met vreg 18 getraumatiseerde cliënten. Dat zelfnderzek kan de therapeut helpen m haar/zijn werk prfessineel en met plezier te blijven den. Minstens z belangrijk: het kan de hulpvrager helpen m meer zicht te krijgen p de nbedelde en ngewilde en vaak nbewuste effecten van haar/zijn gedrag p anderen. Z kunnen disfunctinele interactiepatrnen van de vregkinderlijk getraumatiseerde cliënt eerder wrden herkend en drbrken. Daarbij wrdt gebruik gemaakt van nderdelen uit het Zekschema Meilijk Lpende Behandelingen en vier instrumenten vr het reflecteren p de therapeutische alliantie. Onderwerpen De psychdynamische insteek vr de therapeutische relatie, het aangaan van en reflecteren p de therapeutische samenwerking; Eigen angst, vermijdingsgedrag en prjecties, reflectie p eigen gevelens en gedragingen. Werken met het Zekschema Meilijk Lpende Behandelingen. Vier instrumenten vr het reflecteren p de therapeutische alliantie: Berdelingslijst Therapiegesprek (Sessin Evaluatin Questinnaire: SEQ)
19 Berdelingsschaal Beïnvledingsbdschappen-Circumplex (Impact message Inventry Circumplex: IMI-C) Checklist Behandeldelen (Bern Inventry f Trearment Gals) De Inventry f Interpersnal Prblems-Circumplex (IIP-C) Leerdelen Kennis van de deelnemer ver het aangaan van de therapeutische alliantie is bekend, getetst en vldende bevnden. De deelnemer heeft in vldende mate casuïstiek ver ingebracht. Bekend zijn met eigen angst, vermijdingsgedrag en prjecties, reflectie p eigen gevelens en gedragingen. 19 Het in de klinische praktijk kunnen werken met het Zekschema Meilijk Lpenede Behandelingen. Het in de klinische praktijk werken met: Berdelingslijst Therapiegesprek (Sessin Evaluatin Questinnaire: SEQ) Berdelingsschaal Beïnvledingsbdschappen-Circumplex (Impact message Inventry Circumplex: IMI-C) Checklist Behandeldelen (Bern Inventry f Treatment Gals) De Inventry f Interpersnal Prblems-Circumplex (IIP-C). Literatuur vr cursisten Hafkenscheid, A. (2014). De therapeutische relatie. Utrecht: De Tijdstrm. Vrafgaand ntvangen de deelnemers aanwijzingen welke hfdstukken gelezen meten wrden. Deelnemers ntvangen k enkele artikelen digitaal.
20 Werkvrm Elk theretisch nderdeel wrdt dr de dcent plenair geïntrduceerd, waarna de cursisten de actief met elkaar in gesprek gaan ver de betekenis en de tepasbaarheid van het betreffende cncept f theretisch inzicht. De deelnemers efenen vervlgens de diagnstische en therapeutische vaardigheden en de geïntrduceerde cncepten in drietallen, aan de hand van eigen casuïstiek. Plenair wrdt nabesprken, waarna situaties waarin cursisten in de subgrepjes blijken te zijn vastgelpen dr de dcent wrden gedemnstreerd met mgelijke plssingsstrategieën in plenaire rllenspelen. Tetsing Het dr de deelnemers invullen van een quiz met p deze Mdule tegespitste multiple chice vragen. Invulling vindt plaats per nderdeel in de lp van de Mdule. Actieve deelname aan de efeningen en rllenspelen en het inbrengen van eigen casuïstiek. 20 Krte Bi
21 Antn Hafkenscheid is als klinisch psychlg/psychtherapeut verbnden aan Arkin/Sinaï Centrum, Jdse geestelijke gezndheidszrg. Hij werkt al meer dan drie decennia met ernstige en/f vregkinderlijk getraumatiseerde patiënten. Antn Hafkenscheid is verbnden als dcent aan diverse pstdctrale pleidingen (Nijmegen, Utrecht, Leuven, Mechelen, Amsterdam), is erkend supervisr en leertherapeut van verschillende specialistische psychtherapeutische verenigingen en is al vele jaren redacteur van het Tijdschrift vr Psychtherapie. Hij schreef de mngrafie De therapeutische relatie. In 2013 wn hij de eerste Wim Trijsburgprijs van de Nederlandse Psychtherapie (NVP). 21
22 Mdule 4. Het mgaan met gedesrganiseerde hechtingspatrnen; emtieregulatie, verdracht en tegenverdracht in de eerste behandelfase. Dr. Nelleke J. Niclai, psychiater, psychtherapeut. De therapeutische relatie, gehechtheid en mentaliseren in de stabilisatiefase. Intrductie De klassieke definitie van psychtherapie hudt in het vestigen en hanteren van de therapeutische relatie met als del het pheffen van symptmen en psychische prblemen. 22 Uit nderzek blijkt dat een gede werkrelatie vr een grt ( 30 %) percentage het slagen van de behandeling uitmaakt. Vr mensen die als kind getraumatiseerd dr uders f pveders zijn is dat bemeilijkt dr het feit dat hun vertruwen is geschaad, hun gehechtheid aan anderen is beschadigd en hun gevel van eigenwaarde en cmpetentie laag is. Dat betekent dat het hanteren van de werkrelatie in alle fasen van de behandeling pririteit verdient. In de tweede mdule, in de fase van stabilisatie gaat het m ntstaan van verschillende disfunctinele patrnen zals verspeld raken en blijven, nderwerping, afhankelijkheid en vijandigheid en verschillende patrnen van verdracht en tegenverdracht. Aandacht wrdt besteed aan empathische breuken he deze te herkennen en te herstellen. Accent in deze fase ligt p het bevrderen van vermgens tt mentaliseren, metacgnitie en zelfcntrle. Onderwerpen De therapeutische relatie in de stabilisatiefase. Het bevrderen en in stand huden van een gede werkalliantie. Gehechtheid en fbie vr gehechtheid, de gedesrganiseerde hechtingstijl.
23 Afhankelijkheid en agressie. De valkuilen (te snel gaan, de relatie niet bespreken, empathische breuken niet herkennen en niet herstellen). Leerdelen Kennis van de deelnemer ver de angst vr de therapeutische relatie in de stabilisatie is bekend, getetst en vldende bevnden. De deelnemer kent de verschillende gehechtheidstijlen en kan de gedesrganiseerde hechtingstijl in de praktijk herkennen. De deelnemer kan de meest vrkmende prblemen met mentaliseren signaleren en herkennen. De deelnemer heeft inzicht en specialistische vaardigheden in het hanteren van de meest vrkmende valkuilen. 23 De deelnemer kan mgaan met afhankelijkheid en agressie. De deelnemer kan de therapeutische relatie bij vreg getraumatiseerde cliënten in de eigen praktijk tepassen. De deelnemer kan een individueel behandelplan pstellen vr een cliënt met een traumatische vrgeschiedenis met een duidelijk fcus; De deelnemer kan een adequate werkalliantie pzetten en nderhuden en waar ndig De deelnemer kan de stabilisatiefase in de fasegerichte traumabehandeling uitveren, evalueren en afsluiten. Literatuur vr cursisten Beken: van der Hart, O, Nijenhuis, E & Steele, K. (2013). Het belaagde Zelf, Amsterdam, Bm Stöfsel, M.(2017). Trauma en persnlijkheidsprblematiek. Deze wrden bekend verndersteld maar niet besprken. Literatuur:
24 Allen, J.2002).Traumatic Relatinships and serius mental disrders, New Yrk, Wiley, H.1, 2, 3. p Steele, K. (2011). When the patient is abusive, ISSTDnews, 29, 1-4. Steele, K., van der Hart, O. & Nijenhuis, E.(2001). Dependency in the treatment f Cmplex PTSS and dissciative disrders. Jurnal f trauma and dissciatin 2, 4, Niclai, N.J. (2008). Overdracht en tegenverdracht bij vregkinderlijk trauma. Tijdschrift vr Psychtherapie, 24 34, Werkvrm Bespreken literatuur. Inleiding dr de dcent; (PwerPint)Presentaties van een dr de cursist ingebrachte casus. Rllenspelen in kleine grepen en plenair. Tetsing Schriftelijk naar aanleiding van een dr de cursist ingebrachte casus met een beredeneerd verslag van interventies: ( wat heb ik gedaan en waarm bij deze casus in de werkrelatie? ). Aan het einde van de drie mdules. De deelnemer heeft in vldende mate casuïstiek ver ingebracht.
25 Krte Bi Nelleke Niclai werkte tt 2012 als psychiater-psychtherapeut met vreg getraumatiseerde 25 patiënten. Sindsdien is zij in eigen praktijk supervisr, pleider en leertherapeut. Zij publiceerde naast vele artikelen ver trauma, gender en gehechtheid: het "Handbek psychtherapie na seksueel misbruik (2006), samen met anderen "" Empathie: het geheime wapen van psychiater en psychtherapeuten (2015) en Emtieregulatie: de kunst van het evenwicht"(2016). In 1995 kreeg zij de Henny Verhagenprijs en 1999 de VIP-prijs (Vruwen in de Psychiatrie) vr haar werk m trauma in de psychiatrie nder de aandacht te brengen.
26 Aantekeningen 26
Cognitief gedragstherapeutische stabilisatietechnieken zoals:
Blk 6 Opmaak pagina website De fasegerichte behandeling als circulair prces bij vreg getraumatiseerde cliënten met Cmplexe PTSS. Intrductie De fasegerichte behandeling bij vregkinderlijk getraumatiseerde
Nadere informatiePost Academische Nascholing Cursus Fase 1 stabilisatie en
Adverse childhd experiences are the mst basic and lng lasting determinants f health risks behavirs, mental illness, scial malfunctin, disease, disability, death and health csts. Prf. dr. Vincent Felitti,
Nadere informatiePsychische en neurofysiologische en breinontwikkeling in relatie tot Vroegkinderlijke Chronische Traumatisering.
Breinntwikkeling, neurfysilgie en vrege traumatisering; de screening en diagnstiek van hechtingsprblematiek, Cmplexe PTSS en Dissciatieve Strnissen. Intrductie In deze cursus leert u he vrege traumatisering
Nadere informatie1- Jarige Post Academische Nascholing. Cursus 3. Traumaverwerking
1- Jarige Post Academische Nascholing 1 Cursus 3. Traumaverwerking Wij verbinden expertise van voortrekkers in de dagelijkse behandelpraktijk met academische inzichten. Vernieuwend, eclectisch en multidisciplinair.
Nadere informatieGeaccrediteerde Cursussen Postacademische nascholing VCT Expert [Level 1] met Sprokkelroute
Geaccrediteerde Cursussen Postacademische nascholing VCT Expert [Level 1] met Sprokkelroute Voor [Big-geregistreerde] Psychiaters, Klinisch Psychologen, Psychotherapeuten en gz-psychologen en zij die daarvoor
Nadere informatieInleiding Eenieder die na 1 mei 2016 een (vervolg)registratie aanvraagt valt onder dit Reglement.
Registratiereglement vr aspirant, junir, senir en supervisr Register Schematherapie Ingangsdatum: 1 mei 2016 Inhudspgave INLEIDING 1 WIE KAN ZICH LATEN INSCHRIJVEN IN HET REGISTER? 1 REGISTRATIEREGLEMENT
Nadere informatie1- Jarige Nascholing PostMaster HBO Cursus 2. Stabilisatie en symptoomreductie
1- Jarige Nascholing PostMaster HBO Cursus 2. Stabilisatie en symptoomreductie Wij verbinden expertise van voortrekkers in de dagelijkse behandelpraktijk met academische inzichten. Vernieuwend, eclectisch
Nadere informatieMediteren voor Musici
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Mediteren vr Musici Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek Cntact: 06 155 77 510 infrmatie@hetsandelhut.nl
Nadere informatieGeaccrediteerde cursussen PostMaster HBO Nascholing met Sprokkelroute
Geaccrediteerde cursussen PostMaster HBO Nascholing met Sprokkelroute Voor [Big-geregistreerde] [dan wel bij een vakvereniging aangesloten] psychologen, verpleegkundigen (specialisten), artsen, agogen,
Nadere informatie1- Jarige Post Master HBO. Nascholing Cursus 3. Traumabehandeling
1- Jarige Post Master HBO 1 Nascholing Cursus 3. Traumabehandeling Wij verbinden expertise van voortrekkers in de dagelijkse behandelpraktijk met academische inzichten. Vernieuwend, eclectisch en multidisciplinair.
Nadere informatieScholing PSO psychologen/psychotherapeuten
Schling PSO psychlgen/psychtherapeuten 26-5-2017 NVPO Opleidingscncillium P s (prf. dr. Judith Prins, prf. dr. Jlanda de Vries, dr. Le Gualtherie van Weezel) Achtergrnd De NVPO heeft een tweetal naast
Nadere informatieKeurmerkrapportage 2018
Keurmerkrapprtage 2018 Rapprtage.b.v. de zelfevaluatie ter kwalificatie vr het Keurmerk Basis GGZ 2018 PHHaastrecht B.V. 4 januari 2018 Heeft u vragen ver deze rapprtage? Neem cntact p met Stichting Kwaliteit
Nadere informatieTraining Werken aan Welbevinden. Opleidingscurriculum. Facit, Velsen-Noord Februari 2011
Training Werken aan Welbevinden Opleidingscurriculum Facit, Velsen-Nrd Februari 2011 Inhudspgave Inleiding 3 1. Algemene beschrijving van de pleiding 4 1.1 Delgrep 4 1.2 Kwalificaties 4 1.3 Uitgangspunten
Nadere informatieTraining Faciliteren door middel van de moderatiemethode
samen beslist beter besluiten Training Faciliteren dr middel van de mderatiemethde Training Techniek Resultaat Tepasbaar. Dynamisch. Interactief. Visueel. Zelfdcumenterend. Overzichtelijk. Betrkkenheid.
Nadere informatieDeel 1. Procedure voor het indienen van een schakelprogramma
Deel 1. Prcedure vr het indienen van een schakelprgramma Waarm een schakelprgramma? Vr telating tt de pstinitiële master pleiding Kwaliteit en veiligheid in de patiëntenzrg is een geaccrediteerd master
Nadere informatieECTS-fiche. Graduaat Maatschappelijk werk Sociaal agogische vaardigheden
ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Mdule Cde Graduaat Maatschappelijk werk Sciaal aggische vaardigheden Bc5 Lestijden 40 Studiepunten Ingeschatte ttale n.v.t. studiebelasting 50 (in uren) 1 Mgelijkheid
Nadere informatieOpleiding Excellent Coach Een unieke combinatie van professioneel coachen en het inzetten van Paard als Spiegel!
Opleiding Excellent Cach Een unieke cmbinatie van prfessineel cachen en het inzetten van Paard als Spiegel! DE WERKWIJZE Waarm u als excellent cach? U bent geïnteresseerd in het begeleiden en adviseren
Nadere informatieIntervisiemethodes. In andermans schoenen methode. Incidentenmethode. Kernmodel intervisiemethode. Roddelmethode. Leren van elkaars succes methode
Intervisiemethdes In andermans schenen methde Incidentenmethde Kernmdel intervisiemethde Rddelmethde Leren van elkaars succes methde Vijf stappen methde In andermans schenen methde Vrwaarden: Vrdelen:
Nadere informatieCursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs
Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver
Nadere informatieKeurmerkrapportage. rapportage Keurmerk Basis GGZ 2017 o.b.v. de zelfevaluatie
Keurmerkrapprtage rapprtage Keurmerk Basis GGZ 2017.b.v. de zelfevaluatie Cöperatie Expertisecentrum Transculturele Therapie U.A. 21 april 2017 Keurmerkrapprtage Cöperatie Expertisecentrum Transculturele
Nadere informatie6. Opleidingskader voor de procesopleiding Informatiemanagement
6. Opleidingskader vr de prcespleiding Infrmatiemanagement In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr prcessen nder Bevlkingszrg. Hiernder wrdt het pleidingskader vr
Nadere informatieVZ-B-K1-W2-C Onderkent de gezondheidstoestand op somatisch en psychosociaal gebied
VZ-B-K1-W2-C Onderkent de gezndheidstestand p smatisch en psychsciaal gebied Verzrgende-IG basisdeel kerntaak 1 werkprces 2 efenpdracht C De gezndheidstestand van zrgvragers wrdt dr veel factren beïnvled.
Nadere informatieKeurmerkrapportage. rapportage Keurmerk Basis GGZ 2017 o.b.v. de zelfevaluatie
Keurmerkrapprtage rapprtage Keurmerk Basis GGZ 2017.b.v. de zelfevaluatie PHHaastrecht B.V. 16 januari 2017 Keurmerkrapprtage PHHaastrecht B.V. rapprtage Keurmerk Basis GGZ 2017.b.v. de zelfevaluatie 1
Nadere informatieCliëntprofielen sector visueel 2015
Cliëntprfielen sectr visueel 2015 Nr Naam prfiel Aard en mvang *) Lptijd 0 Infrmatie, advies & Vrlichting Betreft specifieke functie, niet p individuele cliënt/hulpvraag gericht, delgrep, infrmatie, advies
Nadere informatieBegeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.
Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen
Nadere informatieDe denkstijltest. CompetenZa info@competenza.nu www.competenza.nu
De denkstijltest Wat is het? Uw manier van denken bepaalt in sterke mate he u zich velt en he u handelt. Dat geldt vr individuen, maar k vr teams en rganisaties. MindSnar is een methde waarmee denkstijlen
Nadere informatieHet is ook mogelijk om deze training op maat op locatie uit te voeren.
CURSUSAANBOD NAJAAR 2010 VRIJWILLIGERS 1. SWOFFICE SWOffice is een belangrijk instrument m inzicht te verkrijgen in je resultaten, maar k m infrmatie te geven ver het gebruik van de dienstverlening aan
Nadere informatiePestprotocol basisschool Pieter Wijten
Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de
Nadere informatieMetacognitieve Therapie
Metacgnitieve Therapie MODULE 10: TERUGVALPREVENTIE 10.1 terugvalpreventie 10.2 Psychse/schizfrenie: diagnse f stigma? Het begrip psychse, respectievelijk schizfrenie, wekt bij veel mensen een verkeerde
Nadere informatieBeslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ
Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland
Nadere informatie1-jarige Post Academische Nascholing. Cursus 4. Re-integratie
1-jarige Post Academische Nascholing 1 Cursus 4. Re-integratie Wij verbinden expertise van voortrekkers in de dagelijkse behandelpraktijk met academische inzichten. Vernieuwend, eclectisch en multidisciplinair.
Nadere informatieVisie op toezicht Raad van Toezicht Deventer Ziekenhuis
Visie p tezicht Raad van Tezicht Deventer Inleiding: de algemene taken van de Raad van Tezicht De Raad van Tezicht tetst f de Raad van Bestuur bij zijn beleidsvrming en de uitvering van zijn bestuurstaken
Nadere informatieSTAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE. SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis. De mentor maakt tevens deel uit van het geheugencentrum.
STAGE PSYCHOLOGIE GERIATRIE NAAM INSTELLING: AZ Damiaan Ostende ADRES: Guwelzestraat 100 8400 Ostende CONTACTPERSOON: Karen Lernut Diensthfd psychlgie SETTING: Dienst geriatrie in een algemeen ziekenhuis.
Nadere informatieHuiswerk Informatie voor alle ouders
Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen
Nadere informatieVerzorgende-IG basisdeel kerntaak 1 werkproces 10 oefenopdracht
VZ-B-K1-W10-C Evalueert en legt de zrgverlening vast Verzrgende-IG basisdeel kerntaak 1 werkprces 10 efenpdracht In deze pdracht ga je efenen met het evalueren van de gebden zrgverlening aan een zrgvrager.
Nadere informatie1- Jarige Post Master HBO nascholing Cursus
1- Jarige Post Master HBO nascholing Cursus 1 Re-integratie Wij verbinden expertise van voortrekkers in de dagelijkse behandelpraktijk met academische inzichten. Vernieuwend, eclectisch en multidisciplinair.
Nadere informatieVZ-B-K1-W2-A Onderkent de gezondheidstoestand op somatisch en psychosociaal gebied
VZ-B-K1-W2-A Onderkent de gezndheidstestand p smatisch en psychsciaal gebied Verzrgende-IG basisdeel kerntaak 1 werkprces 2 efenpdracht A De gezndheidstestand van zrgvragers wrdt dr veel factren beïnvled.
Nadere informatieDe aandachtspuntenlijst
De aandachtspuntenlijst Wat is de aandachtspuntenlijst? De aandachtspuntenlijst is een verzicht van nderwerpen die aan de rde kunnen kmen tijdens een afspraak met de neurlg. Onderwerpen waarver u meer
Nadere informatieBEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE
BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige
Nadere informatieWie zijn we? Kernwaarden in ons handelen zijn:
Wie zijn we? Zrggrep Kans is een zrginstelling die ptimale zrg, begeleiding en huisvesting biedt aan zwel jngvlwassenen met psychiatrische strnissen en daarmee samenhangende gedragsprblematiek, als aan
Nadere informatieVroeg trauma en borderline problematiek: moeilijke patiënten? Relationship management, bejegening en concrete behandelinterventies.
16 mei, 17 mei 2019 Vroeg trauma en borderline problematiek: moeilijke patiënten? Relationship management, bejegening en concrete behandelinterventies. Introductie Zelfs voor ervaren professionals roept
Nadere informatieProtocol Nazorgconsulenten Centrum Seksueel Geweld Gelderland-Zuid en -Midden
Prtcl Nazrgcnsulenten Centrum Seksueel Geweld Gelderland-Zuid en -Midden Prtcl Nazrgcnsulent CSG Gelderland-Zuid en -Midden Inhud: 1. Delstelling nazrgcnsulent 2. Schema nazrg 3. Inhud gesprekken 4. Frmulieren
Nadere informatieAlle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o
Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn
Nadere informatieECTS-fiche. Opleiding. Persoonsgecentreerd werken. Lestijden. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot
ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is m een uitgebreid verzicht te krijgen van de invulling en pbuw van de mdule. Er bestaat slechts één ECTS-fiche vr elke mdule. 1. Identificatie Opleiding Mdule Cde Lestijden
Nadere informatieEXAMEN en TENTAMEN REGLEMENT Therapeutisch NLP Coach
EXAMEN en TENTAMEN REGLEMENT Therapeutisch NLP Cach 1 Kabergrep 2016 Inhudspgave 1. DEFINITIES... 3 2. STUDENTENDOSSIER... 3 3. ONDERDELEN TENTAMENS... 3 4. ALGEMENE INDELING TOETS, EVALUATIE EN ONTWIKKELINGS
Nadere informatieBiontica Workshop Zelfredzaamheid & Zelfsturing
Bintica Wrkshp Zelfredzaamheid & Zelfsturing Visie p Zelfredzaamheid & Zelfsturing Lgica van het gevel, Arnld Crnelis, 1998, ISBN 90-72258- 02-9 Het verbrgen prgramma vr het menselijk leren is aangebren
Nadere informatieStage in de opleiding tot podoposturaal therapeut
Stage in de pleiding tt pdpsturaal therapeut Stage in de pleiding tt pdpsturaal therapeut Pagina 1 van 9 Inhud Inleiding... 3 Del... 4 Kaders... 4 Oefening... 4 Berdeling... 4 Aanwezigheid... 5 Begeleiding...
Nadere informatieeen psycholoog die als zodanig is geregistreerd in het kader van de Wet BIG.
Deel II: Bijzndere Cntractuele Bepalingen Artikel 1 - Begripsmschrijvingen In deze vereenkmst wrdt verstaan nder: GZ-psychlg een psychlg die als zdanig is geregistreerd in het kader van de Wet BIG. Kinder
Nadere informatieVOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!
Ontwikkeling van kinderen, stagnatie van de ntwikkeling en drverwijzen Wij prberen er vr te zrgen dat kinderen zich bij nze pvang plezierig velen en zich kunnen ntwikkelen. Om te kunnen berdelen f dit
Nadere informatie: Persoonlijk Begeleider. Algemene informatie Naam organisatie : De Haardstee. FWG-niveau : 40
Persnlijk Begeleider Algemene infrmatie Naam rganisatie : De Haardstee Functie : Persnlijk Begeleider Onderdeel : primaire zrg FWG-niveau : 40 Psitie en rl in de rganisatie. De persnlijk begeleider krijgt
Nadere informatieVisitatie praktijkinstellingen. Brochure
Visitatie praktijkinstellingen Brchure Inleiding In het kader van haar tezichthudende taak, is de Registratiecmmissie Specialismen Verpleegkunde (RSV) in 2014 gestart met het visiteren van de pleiding
Nadere informatieLes 2. Een open gesprek over psychische gezondheid. Groepsvormingsopdrachten. is een project van Diversion en MIND
Les 2 Een pen gesprek ver psychische gezndheid Grepsvrmingspdrachten is een prject van Diversin en MIND VOOR DE DOCENT Deze les kan als lsstaande pdracht gegeven wrden, maar k als vervlg p de MIND Yung
Nadere informatieContact maken en relaties aangaan
B Cntact maken en relaties aangaan B1 : 7 Weekverslagen Inleiding Je hebt een fijne stageplek gevnden waar je de kmende maanden aan de slag gaat met pdrachten, taken en een stuk reflectie. Omdat wij het
Nadere informatiePROFESSIONELE ROL EN COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN
! MEDISCHE BASISKENNIS MODULE PROFESSIONELE ROL EN COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN 2014/2015 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding tt de mdule 3 2. Overzicht zelfstudiepad 5 3. Blk 1 6 Blk 2 7 Blk 3 8 4. Tetsing 10 TalenTXT
Nadere informatieBeleidsplan directe instructie : 1. Verantwoording 2. Doelstellingen 3. Model 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning.
Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwrding 2. Delstellingen 3. Mdel 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning 1 Verantwrding: Wij willen binnen het nderwijs dat wij geven rekening huden met de
Nadere informatieType vergoeding SEL-overleg GDT-overleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-overleg (proefproject vanaf 2014) Enkel indien voldaan aan SELcriteria
Vergedingen 2013 SEL Amberes Type vergeding SEL-verleg GDT-verleg Overleg psychiatrische patiënt Welzijns-verleg (prefprject vanaf 2014) Organisatr 200 per MDO Vergeding enkel vr erkende SEL-rganisatren.
Nadere informatiePedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.
Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.
Nadere informatieVISIE OP LEREN. De uitgangspunten van de samenwerking; Het opleiden binnen het partnerschap; Het leren binnen het partnerschap.
VISIE OP LEREN Opleiden en leren in het partnerschap Apeldrn Zutphen Vr het welslagen van de missie is het van het grtste belang dat binnen het partnerschap gewerkt wrdt vanuit een gemeenschappelijke visie
Nadere informatieStart duurzame inzetbaarheid
Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan
Nadere informatieDe veranderende rol: moeder/ouder(s) worden. Veranderende
DOORLOPENDE STAGE 2016-2017 SEMESTER 2 Vervangende pdrachten als je (ng) geen zwangere hebt gevnden Mdule 5 Klppende hart Cnsult 3/4 Tussen 28 en 36 weken zwangerschap In stage 1 Overleg met de verlskundige
Nadere informatieRapport. Bekend maakt bemind Onderzoek naar de bekendheid van en waardering voor het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak
Rapprt Bekend maakt bemind Onderzek naar de bekendheid van en waardering vr het Expertisecentrum Veilige Publieke Taak Over het CAOP Het CAOP is hét kennis- en dienstencentrum p het gebied van arbeidszaken
Nadere informatieCursus Kinderen met motivatie problemen in het onderwijs, motiveren kun je leren 9
Inhud Inleiding Pst-HBO pleiding Sensrische infrmatieverwerking Basiscursus Sensrische infrmatieverwerking Cursus Nieuwste behandelinzichten in de sensrische infrmatieverwerking Cursus Sensrische infrmatieverwerking
Nadere informatieHuiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :
Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis
Nadere informatieBeleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015
Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het
Nadere informatieOpdracht 1: Onderzoek naar protocollen persoonlijke verzorging.
VZ-B-K1-W4-A Biedt persnlijke verzrging Verzrgende-Ig basisdeel kerntaak 1 werkprces 4 Om zrgvragers methdisch te ndersteunen bij de persnlijke verzrging maak je gebruik van prtcllen en handelingsplannen.
Nadere informatieEXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: Windekind Leuven. Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven
EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: Windekind Leuven Adresgegevens: Schapenstraat 98 3000 Leuven 2) Dmein van expertise: Cmmunicatie 3) Beschrijving expertise: Alle kindjes met EMB
Nadere informatieeen gezondheidspsycholoog die geregistreerd staat conform de voorwaarden als bedoeld in artikel 3 van de Wet BIG.
Deel II: Bijzndere Cntractuele Bepalingen Artikel 1 - Begripsmschrijvingen In deze vereenkmst wrdt verstaan nder: GZ-psychlg een gezndheidspsychlg die geregistreerd staat cnfrm de vrwaarden als bedeld
Nadere informatiehandleiding voor begeleiding van mbo-jongeren met eergerelateerde problemen
handleiding vr begeleiding van mbo-jngeren met eergerelateerde prblemen HANDLEIDING OMGAAN MET EERGERELATEERDE ISSUES VOOR BEGELEIDING VAN MBO-JONGEREN MET EERGERELATEERDE PROBLEMEN Jngeren gaan naar schl
Nadere informatieEXPERTISESTEEKKAART. Hippotherapie wordt steeds gedaan onder begeleiding van de kinesitherapeut.
EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de dienst f vrziening: DVC t Zwart Gr Adresgegevens: Zwart Gr 1 2330 Merksplas 2) Dmein van expertise: Hipptherapie 3) Beschrijving expertise: Bij hipptherapie gaan we uit
Nadere informatieVerandertrajecten voor individuele medewerkers
Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Verandertrajecten vr individuele medewerkers Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek
Nadere informatieEERSTE BEHANDELPLAN BESPREKING PPTGS AMBULANT NA AFSLUITEN MODULE ASSESSMENT ASSESSMENT
EERSTE BEHANDELPLAN BESPREKING PPTGS AMBULANT NA AFSLUITEN MODULE ASSESSMENT ASSESSMENT 1. DSM -IV classificatie As 1 ------------------------------------------ Middelen afhankelijkheid/misbruik As 2 -------------------------------------------
Nadere informatieEen profiel maken voor [onderwerp]
MPA MindSnar Een prfiel maken vr [nderwerp] Wat det MPA, de denkstijltest? MPA legt u vragen en keuzes vr. Z zekt het naar patrnen in he u denkt. Van die patrnen maakt het grafieken en rapprten. Bvendien
Nadere informatieAanbod Diensten Baan in Beeld
Aanbd Diensten Baan in Beeld 3751 LM Bunschten inf@baaninbeeld.cm www.baaninbeeld.cm Inhudspgave 1. Over Baan in Beeld p. 3 Wie wij zijn, utplacement en lpbaanadvies, fcus, resultaat en lcatie. 2. Outplacementprgramma
Nadere informatieEXPERTISESTEEKKAART. 1) Naam van de school/dienst/voorziening: De Horizon Aalst. Adresgegevens: Molendreef 57 9300 Aalst
EXPERTISESTEEKKAART 1) Naam van de schl/dienst/vrziening: De Hrizn Aalst Adresgegevens: Mlendreef 57 9300 Aalst 2) Dmein van expertise: Lgpedie, cmmunicatie: begeleiding, behandeling & diagnstiek 3) Beschrijving
Nadere informatieCoachend feedback geven. 2-daagse training rond feedback geven en ontvangen
2-daagse training rnd feedback geven en ntvangen Wat is de kern van deze training? Tijdens deze intensieve praktijkpleiding zmen we in p een van de belangrijkste (én meilijkste) cmmunicatievaardigheden:
Nadere informatieFACTSHEET SAMENWERKING COA
FACTSHEET SAMENWERKING COA LOCATIE EN GEMEENTE VOOR JEUGDHULP AAN ASIELZOEKERSKINDEREN Factsheet samenwerking COA lcatie en gemeente vr jeugdhulp aan asielzekerskinderen INLEIDING ALGEMEEN Met de inwerkingtreding
Nadere informatieBewegen en samenleving 3.3 (Sportcultuur) Opdracht 3 Maken van een documentaire
Bewegen en samenleving 3.3 (Sprtcultuur) Opdracht 3 Maken van een dcumentaire Klas: Dcent: Schljaar: Peride: FASE 3/4 del Activiteit / vaardigheden Omvang Samenwerking Tetsing (vrm) Berdeling weging Inzicht
Nadere informatieKwaliteitsstatuut GGZ vrijgevestigde
Kwaliteitsstatuut GGZ vrijgevestigde 1. Gegevens ggz-aanbieder - Psychlgen praktijk Samen Sterk - Mevruw E.S. Veten - De Enk 13 6581TP Malden - 0243568462 - elke.veten@htmail.nl - Kvk: 64761312 - BIG:
Nadere informatieChecklist Veranderaanpak Inhoud en Proces
list Veranderaanpak Inhud en Prces AdMva 2011 www.admva.nl www.arbcatalgusvvt.nl list Veranderaanpak Inhud en Prces www.arbcatalgusvvt.nl Clfn Sturen p Werkdrukbalans en Energie AdMva 2011 Erna van der
Nadere informatieECTS-fiche. 1. Identificatie. Opleiding Module Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 1 PHIOLIO1
ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is m een uitgebreid verzicht te krijgen van de invulling en pbuw van de mdule. Er bestaat slechts één ECTS-fiche vr elke mdule. 1. Identificatie Opleiding SLO Mdule Prfessineel
Nadere informatieContract gedragsverandering
Cntract gedragsverandering Stappenplan m je delen te bereiken Tips m je delen te bereiken Cntract vr gedragsverandering (vrbeeld) Del/gedrag Om deel te nemen aan de Dam tt Dam lp met mijn vriendengrep
Nadere informatieLokale ketensamenwerking
Lkale ketensamenwerking Lkale ketensamenwerking He kunnen we de ketensamenwerking een (kwaliteits) impuls geven? Wat is ndig? Wat heb jij ndig en kan jij als buurtsprtcach de (kwaliteit van) samenwerking
Nadere informatieKindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b
Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd
Nadere informatieMonitor voor de 8 ste klas mavo
Mnitr vr de 8 ste klas mav Als schl willen wij kinderen p een prettige manier naar hun vlwassenheid begeleiden. Ons streven is dat de leerlingen de schl verlaten als vrij denkende en zich vrij velende
Nadere informatieOnze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:
Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid
Nadere informatieW O O N R U IM TE B A S IS
LEERGANG VERHUURMAKELAAR W O O N R U IM TE B A S IS Een krte impressie van de pleiding: Vr wie bestemd Wat leer je Wat kun je ermee Tijdsduur en middelen De Verhuur Academy Klassikaal f E-Learning. VOOR
Nadere informatie7. Opleidingskader voor de functie redacteur web en social media
7. Opleidingskader vr de functie redacteur web en scial media In het prject GROOTER wrden nder andere een aantal pleidingskaders ntwikkeld vr sleutelfuncties binnen de crisiscmmunicatie. Een daarvan is
Nadere informatieAnti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht op een veilige omgeving en een plezierige schooltijd. Achtergrond
Anti Pestbeleid Uitgangspunt: Ieder kind heeft recht p een veilige mgeving en een plezierige schltijd Achtergrnd - Wat is pesten? 'Iemand wrdt getreiterd f is het mikpunt van pesterijen als hij f zij herhaaldelijk
Nadere informatieImplementatie Taakherschikking
Werkfrmulier Implementatie Taakherschikking Verpleegkundig Specialist Dit frmulier is pgesteld dr de Werkgrep Taakherschikking van de Federatie Medisch Specialisten en wrdt ndersteund dr de V&VN Verpleegkundig
Nadere informatieBasiscursus Integraal signaleren, gevalideerde screening en eerste stabilisatiebegeleiding.
Basiscursus Integraal signaleren, gevalideerde screening en eerste stabilisatiebegeleiding. Waarom? Vroegkinderlijke Chronische Traumatisering (VCT) waaronder emotionele verwaarlozing en mishandeling,
Nadere informatieVerlenging of verkorting schooltijd. Concept protocol
Verlenging f verkrting schltijd Cncept prtcl Inhud 1. Inleiding... 1 1. Wanneer wrdt er gedacht aan verlenging?... 1 2. Criteria vr schlverlenging:... 2 3. Wie zijn er betrkken bij een besluit tt schlverlenging?...
Nadere informatieBijlage 3: Scenario focusgroepen
Bijlage 3: Scenari fcusgrepen 1. en - De fcusgrepen zullen de functinele beheften van ptentiële gebruikers verkennen: he kan een educatieve prtaalsite leerkrachten ndersteunen bij het ged uitefenen van
Nadere informatieTwee facetten van perfectionisme: Implicaties voor de behandelingsstrategie
Twee facetten van perfectinisme: Implicaties vr de behandelingsstrategie Kathleen De Cuyper, PhD LUCAS Centrum vr Zrgnderzek en Cnsultancy, KU Leuven Twee dimensies van perfectinisme Prestatiegerichte
Nadere informatieSamen sterk. Op weg met familie en kinderen in de GGZ. Intro: De Kindreflex
Samen sterk Op weg met familie en kinderen in de GGZ Intr: De Kindreflex Studiedag (Z)nder invled - VAD - 11 mei 2019 - Kris Hlemans - Familieplatfrm GG Blik p de familie van Bijzndere plek vr het kind
Nadere informatieTekstvoorstel, 12-12-14, em
Tekstvrstel, 12-12-14, em Missie, visie, delstellingen van het Natinaal AYA Expertise Platfrm Wat is het platfrm en wie participeren Acties in 2015 Organisatie en bestuur 1. Missie, visie, delstellingen
Nadere informatieVoorbereidingsjaar hoger onderwijs voor anderstaligen. Functieprofiel: Leerondersteuner Voorbereidingsjaar Hoger Onderwijs voor Anderstaligen
Vrbereidingsjaar hger nderwijs vr anderstaligen Prvincieplein 1 Cntact: Functieprfiel: Leerndersteuner Vrbereidingsjaar Hger Onderwijs vr Anderstaligen Samenvatting Als leerndersteuner begeleid en ndersteun
Nadere informatieDocent babycomfortmassage en babyconsultant opleiding voor professionals 2012 2013
Dcent babycmfrtmassage en babycnsultant pleiding vr prfessinals 2012 2013 Een waardevlle aanvulling p je deskundigheid a. Vr wie is de pleiding bedeld b. Wat det een TiB dcent babycmfrtmassage c. Wat det
Nadere informatieSamenwerkingsschool Balans
Samenwerkingsschl Balans DYSLEXIEBELEID_p website.dc - 1-1. Wat is dyslexie De Gezndheidsraad prbeerde jaren geleden tt natinale vereenstemming te kmen dr een glbale mschrijving p te stellen waarin iedereen
Nadere informatie