BESLIS ONDERBOUWD OVER PASSENDE HULP BIJ GEDRAGSPROBLEMEN

Transcriptie

1 BESLIS ONDERBOUWD OVER PASSENDE HULP BIJ GEDRAGSPROBLEMEN Marjan de Lange Rena Eenshuistra Chadia Bouzakoura 23 november 2017

2 KERNELEMENTEN VAN EFFECTIEVE HULP Vraagstuk 6 consortia: kunnen we interventies uitkleden tot hun werkzame bestanddelen, zodat we bij meervoudige problemen werkzame bestanddelen uit verschillende interventies effectief kunnen combineren? Wat zijn dan die werkzame bestanddelen? Kernelementen: gemeenschappelijke bestanddelen uit meerdere interventies voor eenzelfde doelgroep

3 EXTRACT: CONSORTIUM EXTERNALISERENDE GEDRAGSPROBLEMEN

4 3 DEELPROJECTEN 1. Ontwikkeling van een beslisboom voor passende hulp bij gedragsproblemen 2. Onderzoek naar emotieregulatie (cognitief versus gedragsmatig; 12-) 3. Onderzoek naar inzet van gezinsgerichte hulp bij uithuisgeplaatste jeugdigen (12+)

5 DOEL BESLISBOOM Ontwikkeling van een beslisboom waarbij op basis van kind- en contextkenmerken en in stand houdende factoren Kindkenmerken Contextkenmerken In stand houdende factoren per cliëntsysteem relatief eenvoudig vastgesteld kan worden welke kernelementen en samenhangende pakketten van kernelementen (interventies) de gedragsproblemen het beste kunnen beïnvloeden

6 DE BESLISBOOM-EXPERTS Praktijkinstellingen De Bascule Intermetzo Universiteiten VUmc UU Kenniscentra PI Research NJi

7 Beslisboom gedragsproblemen Bij twijfel overleg met een collega! Start hier Sluit de beslisboom af Ga verder Ga verder Is er sprake van gedragsproblemen (thuis, school, vrije tijd)? 1 Ga verder Ernst? Crisis? Gezin? Is er sprake van gevaar of een crisis? (kind en/of gezin) 5 OVERLEG Kind? Effect? OVERLEG Leeftijd? Ga verder Zet waar nodig ook een zorgprogramma in gericht op andere problemen 16

8 In stand houdend Kernelement Interventies Is er sprake van een (beginnend) negatief interactiepatroon tussen ouders en kind? 18 Kernelementen: 19 : - psycho-educatie - opvoedingsvaardigheden versterken - aandacht voor sensitief-responsief ouderschap - oplossen van problemen van ouders die opvoeden in de weg staan OUDERINTERVENTIES 20 Incredible years **** VIPP-SD **** PCIT ** PMTO ** STOP 4-7 ** Basic Trustmethode** SPRINT* Triple P * 2-7 Zijn er problemen op het gebied van boosheidscontrole? 64 Is er sprake van gebrekkige sociale probleemoplossingsvaardigheden? 66 Boosheidscontrole 65 - Keten herkennen - Tijdig ombuigen Probleemoplossende vaardigheden leren 67 Via ouderinterventies 23 KINDINTERVENTIES 23 Kanjertraining **** STOP4-7 ** SPRINT* Zijn er problemen op het kinderdagverblijf, peuterspeelzaal of op school? 26 Kernelementen 27 - psycho-educatie - opvoedingsvaardigheden versterken - bevorderen positieve interacties leeftijdsgenoten - aandacht voor relatie tussen ouder(s) en school Samenwerken met school binnen ouderinterventies 28 Kanjertraining**** STOP4-7 ** SWPBS * De Optimist *

9 HANDLEIDING (voorbeeld) Kernelement bij (beginnend) negatief interactiepatroon tussen ouders en kind: psycho-educatie Uitleg wat gedragsproblemen zijn, welke andere problemen tegelijk kunnen voorkomen, wat de risico s zijn voor een ongunstige ontwikkeling van het kind op korte en lange termijn, hoe gedragsproblemen ontstaan en in stand worden gehouden, welke aanknopingspunten er zijn binnen de opvoeding om gewenst gedrag te doen toenemen en gedragsproblemen te laten afnemen.

10 ONDERZOEK ERVARINGEN VAN PROFESSIONALS Hoe wordt het werken met de beslisboom ervaren? Kan de beslisboom doorlopen worden? Zijn alle stappen duidelijk? Kan ernst problematiek bepaald worden? Passend voor alle cliënten? Verschil in advies met of zonder beslisboom? Is het advies dat uit de beslisboom volgt ook haalbaar? Is de beslisboom in de praktijk gebruiksvriendelijk? Hoe kan de beslisboom ingezet worden in een gesprek met ouders en jongeren? Moet er nog iets veranderd worden aan de beslisboom of de handleiding?

11 OPZET ONDERZOEK Proefimplementatie - 1 wijkteam Pilot - 9 wijkteams Team: - ervaren en minder ervaren medewerkers - HBO en WO papieren casussen zonder beslisboom en daarna met beslisboom - 1 intake/adviesgesprek tussen professional en ouder n.a.v. casus zonder beslisboom en daarna met beslisboom - Inventarisatie hoe de beslisboom in te zetten tijdens het gesprek - Gebruiksvriendelijkheid (SUS)

12 PROEFIMPLEMENTATIE Het maakt mijn werk transparanter. Ik denk dat ik de beslisboom regelmatig ga gebruiken. Termijn van 3 maanden is verhelderend voor mijzelf en naar ouders toe. Mijn eerdere advies wordt hiermee onderbouwd. Gemakkelijk om als leidraad in gesprek te hebben. Je staat beter stil bij de verschillende leefgebieden, waardoor je een beter beeld van het probleem krijgt. Betere onderbouwing naar ouders toe. Lijst van werkzame elementen is overzichtelijk Het probleem komt concreter naar voren. Met relatief weinig informatie kun je al tot advies komen. Ik kom uit op een systeeminterventie. Daar had ik zelf in eerste instantie niet aan gedacht. Goede suggestie. Op basis van de instandhoudende factoren ben ik met de beslisboom tot een ander, beter passend advies gekomen. Handleiding is heldere ondersteuning bij beslisboom

13 KRITISCHE GELUIDEN - Tijdens intake of oriëntatiegesprek kom je vaak niet verder dan eerst aanvullende diagnostiek doen. Beslisboom is dan te vroeg om tot advies te komen. - Lijst van interventies is beperkt. - Het gesprek met ouders voelt meer gekunsteld. - Goede herformulering van vragen beslisboom in toegankelijke taal voor ouders en jongeren is lastig in het gesprek. - Meer beslisbomen nodig, dan alleen voor externaliserend probleemgedrag, om tot volledig advies te komen. - Ik zou graag meer training willen krijgen, voordat ik met de beslisboom zou gaan werken. - Beslisboom is erg probleemgericht. - Ik zou de beslisboom vooral ook gebruiken tijdens het MDO.

14 MEEDOEN AAN HET ONDERZOEK? Investering: 5 professionals uit één team, één dag Ruime vergoeding Definitieve beslisboom als eerste in handen

15 AAN DE SLAG MET EEN CASUS Loop aan de hand van de casus de beslisboom door. Vragen: Lukt het om de beslisboom in te vullen? Wat lukt wel, wat lukt niet? Wat valt je op bij het benutten van de beslisboom? Welke tips of suggesties heb je nog voor de beslisboom of het onderzoek naar de beslisboom? Heb je nog vragen?

16 REACTIES OF VRAGEN? Marjan de Lange Chadia Bouzakoura E: M: ; M: Rena Eenshuistra E: M: