Vroegdetectie ADHD en Autisme : Levensloop poli voor ouders en (hun)kinderen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vroegdetectie ADHD en Autisme : Levensloop poli voor ouders en (hun)kinderen"

Transcriptie

1 Vroegdetectie ADHD en Autisme : Levensloop poli voor ouders en (hun)kinderen

2 Workshop Opvoeden met ADHD en ASS: Jeannette van der Poel, Verpleegkundig Specialist GGZ, PsyQ Anja van Rijswijk, Pedagoog/Onderwijskundige Lucertis

3 Agenda workshop Voorstellen workshopleiders en ervaringsdeskundige(n) Introductie opvoedtraining Psyq, poli ADHD Introductie opvoedtraining Lucertis, poli ASS Ervaringsdeskundige(n) vertellen over eigen ervaringen met de opvoedtraining Stellingen Vragenronde

4 Waarom het onderwerp opvoeden bij een behandeling voor ADHD? Opvoeden is wellicht de belangrijkste taak van een mens Onderwerp opvoeden bespreekbaar maken in de behandeling lijkt vaak moeilijk voor behandelaren Een ouder met ADHD heeft vaak te maken met dubbele problematiek ivm erfelijkheid Voorkomen is beter dan genezen denk aan KOPP en de uitkomsten van vele onderzoeken in die context

5 Ontwikkeling best practice Literatuurstudie Praktijkonderzoek: hoe gaan collega s om met het bespreken van het onderwerp opvoeden Praktijkonderzoek eigen patienten: waar lopen zij tegen aan in de opvoeding Ontwikkelen draaiboek training Draaien pilot met voor en na-metingen Implementatie in de praktijk

6 Profiel deelnemers training : Het idee dat je het als ouder nooit goed doet Altijd twijfelen en geen grenzen kunnen stellen Gedragsproblemen bij de kinderen en moeite om daarmee om te gaan Gevoel dat je altijd aan het straffen bent Ouderschap als zwaar ervaren

7 Vervolg profiel deelnemers training Veel ruzie met je partner over de opvoeding Moeite met het organiseren van de opvoeding en alles daaromheen Onmachtig voelen als kinderen niet luisteren Moeite hebben om je zelfbeheersing te behouden Taboe rondom verloren zelfbeheersing niet bespreekbaar durven maken Angst voor veroordeling en onbegrip van de omgeving tav de opvoeding

8 Onderwerpen training Ouderschap en ADHD, wat gaat goed, wat gaat er mis? Theorie van Belsky ( Alice vd Pas) Stellen van grenzen, (in)consequent ouderschap, impulsiviteit Gebruik maken van je positieve eigenschappen van ADHD; wat zijn je valkuilen Theorie belonen, negeren, straffen Invoeren van rituelen,time-out, rustplek in huis Onder- en over identificatie, parentificatie De eigen opvoeding ( meestal zonder diagnose) Het zelfbeeld van de ouder met ADHD en dat van het kind met of zonder ADHD

9 Doelgroep huidige training De ouders met ADHD die kinderen hebben in de leeftijd van 3 tot circa jaar. Ideaal is een aparte training voor kinderen in de puberleeftijd

10 Ouderschap en autisme

11 Hoe wordt het ouderschap ervaren Tevredenheid en competentie: Evenveel interesse in kinderen als de partner zonder autisme Minder competent voelen in het opvoeden Minder tevreden zijn over de rol als ouder Ouders met ass voelen zich vaak buitenspel staan.

12

13 Waar liggen de problemen voor de ouders met autisme? 1. Sociale interactie & communicatie; omgaan met emoties van kinderen, troosten is moeilijk, kinderen gaan vaak meer naar de andere ouder als er iets aan de hand is. 2. Flexibiliteit; iedere leeftijd vraagt weer andere vaardigheden van ouders, keuzes maken. 3. Zintuiglijke prikkels; kinderen maken lawaai, zijn onvoorspelbaar 4. Plannen & organiseren: initiatief nemen, meerdere dingen tegelijk doen lukt niet

14 Hoe ziet de training Opvoeden als je zelf autisme hebt eruit? 1: Introductie, talenten & moeilijkheden 2: Basisprincipes & ouderschapsstijlen 3: Ontwikkeling van kinderen: van 4-8 jaar 4: Ontwikkeling van kinderen: van 8-12 jaar 5: Contact maken met je kind: aandacht geven en samen spelen 6: Contact maken met je kind: prijzen & omgaan met emoties 7: Contact maken met je kind: luisteren en praten over autisme 8: Omgaan met lastig gedrag: grenzen stellen, negeren, nee zeggen 9: Omgaan met lastig gedrag: apart zetten en straffen 10: Herhaling

15 Ervaringen Ouders vinden het vooral prettig om te ervaren dat zij niet de enige zijn. Nadruk op het verschil in positie ouder kind wordt inzichtelijk gevonden Stappen in het luisteren zijn leerzaam Voor ouders is het moeilijk om niet vanuit eigen emoties en gevoelens te reageren maar vanuit het belang van het kind. Verschil belevingen tussen partners wordt inzichtelijk.

16 Als de kinderen ook een vorm van autisme hebben? Voor sommige ouders met autisme is het makkelijker om een kind met autisme op te voeden dan een kind zonder autisme. Afhankelijk van de mate waarin het autisme bij het kind wordt herkend en erkend. En afhankelijk van het functioneren van de ouder.

17 Wat is het belang van een opvoedcursus voor de kinderen in het gezin. Ouders met autisme kunnen door trainingen en cursussen veranderen en opvoedvaardigheden aanleren. Ouders krijgen meer greep op de opvoedsituatie Het belang van de kinderen wordt onderstreept.

18 Ervaringsdeskundige(n) Vertellen over eigen ervaringen met de opvoedtraining

19 Discussie ronde Stelling 1 Bij aanhoudend vermoeden van opvoedproblemen moet altijd een huisbezoek plaats vinden, ook als dit niet vergoed wordt door de verzekeraar

20 Stelling 2 Weerstand bij de patiënt om over opvoeding te praten moet je altijd respecteren

21 Vragen? Mailen kan!

22 Dank voor jullie aandacht!

waar denkt u aan bij het woord opvoeden? De kracht van Positief opvoeden Overzicht Hoop en verwachting

waar denkt u aan bij het woord opvoeden? De kracht van Positief opvoeden Overzicht Hoop en verwachting Overzicht De kracht van Positief opvoeden 1 Hoop en verwachting Opvoeden in de praktijk Waarom positief opvoeden? De 5 principes van positief opvoeden Tijd voor vragen en discussie 2 Hoop en verwachting

Nadere informatie

Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen. Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut

Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen. Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut Ouderen en AutismeSpectrumStoornissen Rosalien Wilting, klinisch psycholoog - psychotherapeut 1 Autisme? AutismeSpectrumStoornis (ASS) Een andere manier van informatie verwerken We spreken niet meer van

Nadere informatie

OPVOEDEN IN TIJDEN VAN STRESS

OPVOEDEN IN TIJDEN VAN STRESS OPVOEDEN IN TIJDEN VAN STRESS 2 Als u psychische problemen heeft of last van stress, is de zorg voor kinderen soms een hele klus. Ouders en gezinnen verdienen onder deze omstandigheden extra aandacht en

Nadere informatie

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang

Nadere informatie

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep

Geestig Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep Geestig 2017 Omgaan met (ongewenst) gedrag van kinderen in groep basisprincipes van het scheppen van een positief klimaat, het bieden van structuur en herstelgericht reageren op ongewenst gedrag YES I

Nadere informatie

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad STOP 4-7 programma Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 PROGRAMMA Samen sterker Terug Op Pad Ecologisch (samen) en positief (sterker terug op pad) Een vroeg interventie- of preventieprogramma: kindtraining

Nadere informatie

Psychisch of Psychiatrie? 12-06-2012

Psychisch of Psychiatrie? 12-06-2012 Wat is een psychische stoornis? Een psychische stoornis is een patroon van denken, voelen en gedrag dat binnen de geldende cultuur ongebruikelijk is. Het patroon veroorzaakt last bij de persoon zelf en/of

Nadere informatie

Puberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn

Puberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn Puberteit en ASS; een goede combinatie? Anneke E. Eenhoorn Gedrag komt nooit alleen. Vier factoren spelen een rol bij het ontstaan en in stand houden van gedrag. Kindfactor Opvoedvaardighedenfactor Ouderfactor

Nadere informatie

Lastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om?

Lastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om? Lastig gedrag van kinderen. Hoe ga je daar mee om? Introductie Merel van der Woude Truus van den Hoogen Wanneer is gedrag lastig? Lastig gedrag valt op, omdat het als storend wordt ervaren. Subjectief.

Nadere informatie

Communiceren met kinderen met ADHD

Communiceren met kinderen met ADHD Communiceren met kinderen met ADHD HELIOS 20 JANUARI 2016 HANS NANNINGA, KLINISCH PSYCHOLOOG De toestand van de ouders..! Kinderen met ADHD hebben veel meer begeleiding nodig dan andere kinderen Gezin

Nadere informatie

3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD

3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD ADHD groeit mee Babypeuter Lagere school Puberadolescent Babypeuter Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD Geboorte zuigeling - peuter Al hyperactief van in de buik Moeilijke baby : Verhoogd activiteitsniveau

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens oa Gordonmethode

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag. Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens oa Gordonmethode Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens o.a. Gordonmethode 28 januari 2015 13.30 16.00 uur Berber Klein Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag

Nadere informatie

Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening. Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H.

Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening. Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H. Onderzoek naar het cluster 4 onderwijs: kinderen en hulpverlening Drs. R. Stoutjesdijk & Prof. Dr. E.M. Scholte M.m.v. drs. H. Leloux-Opmeer Voorwoord Inhoudsopgave Een tijd geleden hebben Stichting Horizon

Nadere informatie

Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016

Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke

Nadere informatie

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl

Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties

Nadere informatie

Van inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling. Lore Goethals Vzw Nieuwland

Van inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling. Lore Goethals Vzw Nieuwland Van inschatting naar ondersteuning : introductie emotionele ontwikkeling Lore Goethals Vzw Nieuwland Uitgangspunten Sociaal emotionele ontwikkeling is aanknopingspunt bij begrijpen van probleemgedrag probleemgedrag

Nadere informatie

Draagvlak vergroten bij collega s

Draagvlak vergroten bij collega s Draagvlak vergroten bij collega s Doelen Kennismaking met een analysemodel voor veranderingsweerstand/ draagvlakproblemen Toepassing van het model op eigen/ herkenbare situatie 12 december 2014 Creeëren

Nadere informatie

ADHD. Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Hoe wordt de diagnose bij kinderen gesteld? ADHD poli

ADHD. Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Hoe wordt de diagnose bij kinderen gesteld? ADHD poli 00 ADHD Aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit Hoe wordt de diagnose bij kinderen gesteld? ADHD poli U bent met uw kind verwezen naar de ADHD poli. De ADHD poli is een samenwerkingsverband tussen

Nadere informatie

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN GGD Kennemerland geeft diverse bijeenkomsten voor ouders. Over opvoeding, gezondheid en gedrag bij kinderen. Deze bijeenkomsten kunnen als school, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf

Nadere informatie

Betrokkenheid. Competentie. De behoefte aan competentie wordt vervuld.

Betrokkenheid. Competentie. De behoefte aan competentie wordt vervuld. Betrokkenheid Autonomie Competentie Relatie leerkracht Relatie leerlingen De behoefte aan autonomie De behoefte aan competentie De behoefte aan een goede relatie met de leerkracht De behoefte aan goede

Nadere informatie

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding

Inge Glazemakers. Overzicht. Hoop en verwachting. Ouderschap en opvoeding Overzicht Inge Glazemakers Onze hoop en verwachtingen Opvoeden bij kinderen met metabole aandoening: een extra uitdaging Gedrag van kinderen: wat opvoeden soms moeilijk maakt Wat is positief opvoeden?

Nadere informatie

Agenda. Opwarmer. Voorstellen en Opzet. Waaruit bestaat Triple P: Positief Opvoeden? Wat is Triple P Positief Opvoeden

Agenda. Opwarmer. Voorstellen en Opzet. Waaruit bestaat Triple P: Positief Opvoeden? Wat is Triple P Positief Opvoeden Agenda 1. Voorstellen en Opzet 2. Opwarmer: Triple P en OvTJ: Hand in hand of oog om oog/tand om tand? Congres Triple P 24 april 2012 Workshop Verhouding OvTJ en Triple P Drs. Nita van Veluw, programmaleider

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens o.a. Gordonmethode

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens o.a. Gordonmethode Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 3: Gedragsstoornissen & aanpakken volgens o.a. Gordonmethode 27 januari 2016 14.30 17.00 uur Madeleine Vreeburg Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

DE BURN-OUT SPECIALIST

DE BURN-OUT SPECIALIST DE BURN-OUT SPECIALIST Naar de wortels van het probleem voor een snel en duurzaam herstel BROCHURE bestemd voor HR ADVISEURS De Burn-out Specialist Marne 55-1186 PC AMSTELVEEN E. info@deburnoutspecialist.nl

Nadere informatie

ONTDEK DE KRACHT VAN IN JE WERK. Oriëntatiecursus Hulpverlener met ervaring

ONTDEK DE KRACHT VAN IN JE WERK. Oriëntatiecursus Hulpverlener met ervaring ONTDEK DE KRACHT VAN JE EIGEN KWETSBAARHEID IN JE WERK Oriëntatiecursus Hulpverlener met ervaring Heb jij als hulpverlener zelf ervaring met het doormaken van herstelprocessen? Wil je onderzoeken of je

Nadere informatie

Hoe krijg ik de groep mee?? Draagvlak vergroten bij collega s. Erica Overeem en Anjoke Huisjes

Hoe krijg ik de groep mee?? Draagvlak vergroten bij collega s. Erica Overeem en Anjoke Huisjes Hoe krijg ik de groep mee?? Draagvlak vergroten bij collega s Erica Overeem en Anjoke Huisjes Programma van de workshop Kennismaking en inleiding Weerstand: analyse en diagnose individueel en in groepjes

Nadere informatie

Het kind in beeld. Sandra Rijnaars-Hekel en Arie van der Meer Brijder Verslavingszorg Programma Verslaving en Ouderschap 18 oktober 2016

Het kind in beeld. Sandra Rijnaars-Hekel en Arie van der Meer Brijder Verslavingszorg Programma Verslaving en Ouderschap 18 oktober 2016 Het kind in beeld Sandra Rijnaars-Hekel en Arie van der Meer Brijder Verslavingszorg Programma Verslaving en Ouderschap 18 oktober 2016 1 2 11 vleugels 110 kamers behandelruimten 3 Ouder & Kind 11 kamers

Nadere informatie

Reader Gespreksvoering

Reader Gespreksvoering Reader Gespreksvoering Achtergrondinformatie Soorten vragen Actief Luisteren Slecht nieuws Gesprek Fasen in het gesprek Soorten Vragen In een gesprek kun je verschillende soorten vragen stellen. Al je

Nadere informatie

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN

LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN LEZINGEN EN WORKSHOPS OPVOEDEN GGD Kennemerland geeft diverse bijeenkomsten voor ouders. Over opvoeding, gezondheid en gedrag bij kinderen. Deze bijeenkomsten kunnen als school, peuterspeelzaal of kinderdagverblijf

Nadere informatie

Van gedragsregulering naar opvoeding

Van gedragsregulering naar opvoeding Van gedragsregulering naar opvoeding Over het voorkomen en aanpakken van ongewenst gedrag Gebruikelijke benadering van gedragsproblemen: een kindgerichte blik (factoren in het kind) Leidt tot classificatie

Nadere informatie

Vroegdetectie in de GGZ

Vroegdetectie in de GGZ Vroegdetectie in de GGZ Workshopronde 1 Workshop 1 Preventieve Zorg Coördinatie voor gezinnen van ouders met psychiatrische problemen Henny Wansink, stafmedewerker specialismevorming, Parnassia Academie;

Nadere informatie

ADHD en lessen sociale competentie

ADHD en lessen sociale competentie ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier

Nadere informatie

16/10/2015. Het Triple P Systeem. Triple P versterkt elke ouder! Hilde Weekers, Oktober 2015

16/10/2015. Het Triple P Systeem. Triple P versterkt elke ouder! Hilde Weekers, Oktober 2015 Het Triple P Systeem. Triple P versterkt elke ouder! Hilde Weekers, Oktober 2015 Design: Triple P Communications 2011 1 Waarom hebben we programma s voor opvoedingsondersteuning nodig? Een verontrustend

Nadere informatie

Samen sterker Terug Op Pad. Vroegtijdige ecologische aanpak van gedragsproblemen bij jonge kinderen

Samen sterker Terug Op Pad. Vroegtijdige ecologische aanpak van gedragsproblemen bij jonge kinderen Samen sterker Terug Op Pad Vroegtijdige ecologische aanpak van gedragsproblemen bij jonge kinderen STOP project van VBJK Steunpunt en Trainingscentrum Opvoeding Gesubsidieerd door het Ministerie van de

Nadere informatie

De Sensatie van een Goed Leven Workshop Zonder gelijkwaardigheid geen communicatie

De Sensatie van een Goed Leven Workshop Zonder gelijkwaardigheid geen communicatie 31-01-2019 De Sensatie van een Goed Leven Workshop Zonder gelijkwaardigheid geen communicatie Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik

Nadere informatie

Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders

Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders Adviesgesprekken met Spreken tegen ouders Eerst de relatie, dan de communicatie In de communicatie tussen personen Inhoudsaspect Feiten Gebeurtenissen Resultaten Adviezen Relatieaspect Wat speelt tussen

Nadere informatie

Motivatie problemen bij ASS

Motivatie problemen bij ASS Motivatie problemen bij ASS Praten met pubers die anders zijn Esther Leuning 25 oktober 2018 www.karakter.com 2 Praten met pubers die anders zijn Esther Leuning GZ-psycholoog, cognitief gedragstherapeut

Nadere informatie

Aandachtspunten en tips voor gesprekken met ouders en kinderen 7

Aandachtspunten en tips voor gesprekken met ouders en kinderen 7 Bijlage 4 Aandachtspunten en tips voor gesprekken met ouders en kinderen 7 Richtlijnen Jeugdhulp / KOPP / richtlijn / pagina 69 Deze bijlage geeft hulpverleners tips en suggesties voor het gesprek met

Nadere informatie

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders

Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Wie zijn wij? Iedere ouder maakt zich wel eens zorgen om zijn kind. Eet mijn kind goed? Speelt hij genoeg met andere kinderen? Zijn die woedeaanvallen normaal?

Nadere informatie

Welkom. Informatiemarkt

Welkom. Informatiemarkt Programmaboekje Autisme Informatiemarkt 31 maart 2016 Autisme is topsport! 2 tot en met 10 april 2016 Autisme Informatiemarkt 2016 Welkom In aanloop naar de landelijke Autismeweek (2 t/m 10 april) organiseren

Nadere informatie

Omgaan met lastige leerlingen op de ISK

Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Pedagoog, leraar, intern begeleider, zorgcoördinator, schoolleider en adviseur. Verwachtingen Training Omgaan met lastige leerlingen op de ISK Inhoud van de workshop

Nadere informatie

Introductie. JuniorCare gaat voor Samen aan de Slag. Zie hier zorgaanbod 2019:

Introductie. JuniorCare gaat voor Samen aan de Slag. Zie hier zorgaanbod 2019: Zorgaanbod JuniorCare 2019 Introductie Wij helpen gezinnen, kinderen en volwassenen met een psychiatrische en/of psychosociale problemen om (meer) zelfredzaam te worden en beter te functioneren in hun

Nadere informatie

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan

Nadere informatie

Basisscholing Palliatieve Zorg voor artsen 2 november 2006 Nationaal Congres Palliatieve Zorg Sasja Mulder Onderwijs in palliatieve zorg in de medische specialisten opleiding 2001 2003 COPZ project ontwikkeling

Nadere informatie

Second Opinion. Wat is een second opinion? Waarover kunt u een second opinion vragen? Over de diagnose. Vóór de behandeling

Second Opinion. Wat is een second opinion? Waarover kunt u een second opinion vragen? Over de diagnose. Vóór de behandeling Second Opinion Second opinion betekent tweede mening. Een andere deskundige geeft zijn mening over uw diagnose of behandeling. Dit is een stap die u wellicht niet zomaar neemt. Toch kan het veel mensen

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Masterclass DementieNet Vroege signalen dementie. Jan Oudenes 2017

Masterclass DementieNet Vroege signalen dementie. Jan Oudenes 2017 Masterclass DementieNet Vroege signalen dementie Jan Oudenes 2017 Hoe herken ik vroege signalen van dementie? Programma: Welkom en kennismaking Inleiding Doel van de training Waarom is het belangrijk om

Nadere informatie

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen Begeleid Leren Overzicht Symposium Success@School Utrecht, 29 november 2018 Doelgroep Begeleid Leren Positionering van Begeleid Leren Ontwikkelde kennis, producten en diensten Dr. Lies Korevaar Agenda

Nadere informatie

Aandacht voor de kinderen van de cliënt KOPP & schouders Francisca Goedhart Désiré Groeneweg Stichting Labyrint-In Perspectief 22 november 2013 Landelijke stichting voor familieleden van en andere direct

Nadere informatie

Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs

Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs Aanbod van het CJG Barneveld voor het voortgezet onderwijs Voor u ligt een folder van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Barneveld met een

Nadere informatie

Workshop Leve het Verschil!

Workshop Leve het Verschil! Workshop Leve het Verschil! Een energieke workshop over talent in samenwerking. Teamrollen bieden je team een gemeenschappelijke taal waarmee zij op een positieve manier kunnen praten over hun samenwerking.

Nadere informatie

Kind en Jeugd GGZ. Psychologische hulpverlening voor kinderen en jeugdigen tot 21 jaar.

Kind en Jeugd GGZ. Psychologische hulpverlening voor kinderen en jeugdigen tot 21 jaar. Kind en Jeugd GGZ Psychologische hulpverlening voor kinderen en jeugdigen tot 21 jaar. Team Kind en Jeugd heeft ervaring met de specifieke problematiek waarmee kinderen en jongeren kunnen kampen. Vraagt

Nadere informatie

WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water

WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water WORKSHOP 1: KANKER IN HET GEZIN: Als een steen in het water Anja van Onna & Carine Kappeyne van de Coppello Ingeborg Douwes Centrum, Amsterdam Inhoud: Ongeveer 24% volwassen kankerpatiënten hebben schoolgaande

Nadere informatie

Groepswerk CMWW CMWW. Pr. Beatrixstraat 1a 6443 AK Brunssum Telefoonnr. 045-5250 250 Faxnr. 045-5250 086 E-mail info@cmww.nl Website www.cmww.

Groepswerk CMWW CMWW. Pr. Beatrixstraat 1a 6443 AK Brunssum Telefoonnr. 045-5250 250 Faxnr. 045-5250 086 E-mail info@cmww.nl Website www.cmww. CMWW Groepswerk CMWW Pr. Beatrixstraat 1a 6443 AK Brunssum Telefoonnr. 045-5250 250 Faxnr. 045-5250 086 E-mail info@cmww.nl Website www.cmww.nl Uitgave 28-06-07 Opvoedingsondersteuning Ouders van Pubers

Nadere informatie

Workshop Patijnenburg. BuitenGewoon begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking

Workshop Patijnenburg. BuitenGewoon begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking Workshop Patijnenburg BuitenGewoon begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking Patijnenburg is onderdeel van Werkplein Westland is de paraplu waaronder alle extern gerichte activiteiten van Werkplein

Nadere informatie

Het puberbrein. Het vermogen om te leren is een talent. De kunde om te leren is een vaardigheid, maar de bereidheid om te leren is een keuze.

Het puberbrein. Het vermogen om te leren is een talent. De kunde om te leren is een vaardigheid, maar de bereidheid om te leren is een keuze. Het puberbrein Het vermogen om te leren is een talent. De kunde om te leren is een vaardigheid, maar de bereidheid om te leren is een keuze. Ze kunnen er niets aan doen Verbeter je kind, begin bij jezelf

Nadere informatie

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3

Nadere informatie

Programma Ouders van Tegendraadse Jeugd Informatie voor verwijzers

Programma Ouders van Tegendraadse Jeugd Informatie voor verwijzers Programma Ouders van Tegendraadse Jeugd Informatie voor verwijzers Ouders en verzorgers spelen vanzelfsprekend een zeer belangrijke rol in de ontwikkeling van het gedrag van hun kind. Uit onderzoek blijkt

Nadere informatie

Maar helaas. Die meerwaarde komt niet vanzelf, want: Voorkeur voor zelfde Last van cultuur- en taalverschil Verblind door beelden en verwachtingen

Maar helaas. Die meerwaarde komt niet vanzelf, want: Voorkeur voor zelfde Last van cultuur- en taalverschil Verblind door beelden en verwachtingen Sjiera de Vries Diversiteit Meer creativiteit Meer flexibiliteit Meer plezier in het werk Bredere visie Beter aansluiten op wensen afzetmarkt/cliënten Leerzaam en inspirerend Veel organisaties streven

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Medisch maatschappelijk werk. Medisch maatschappelijk werk

Patiënteninformatie. Medisch maatschappelijk werk. Medisch maatschappelijk werk Patiënteninformatie Medisch maatschappelijk werk Medisch maatschappelijk werk 1 Medisch maatschappelijk werk Medisch maatschappelijk werk, route 2.7 Tel. (050) 524 5245 Ziek zijn, een behandeling ondergaan

Nadere informatie

Wacht maar tot ik groot ben!

Wacht maar tot ik groot ben! www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen

Nadere informatie

Autismespectrumstoornis. SPV REGIOBIJEENKOMST MIDDEN NEDERLAND Mandy Bekkers

Autismespectrumstoornis. SPV REGIOBIJEENKOMST MIDDEN NEDERLAND Mandy Bekkers Autismespectrumstoornis SPV REGIOBIJEENKOMST MIDDEN NEDERLAND 19-10-2016 Mandy Bekkers (mandybekkers@hotmail.com) Waarschuwing vooraf! 2 Geschiedenis Autos (Grieks: zelf) 1937-1940: Term autisme 1943 &

Nadere informatie

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod

Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? - Normaal begaafde kinderen van 4 tot 13 jaar, woonachtig in de regio Gelderland-Zuid, die in hun gedrag signalen afgeven die mogelijk duiden op een problematische

Nadere informatie

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk

Veens trainingen. opkomen voor jezelf. samen leren. meer zelfvertrouwen. lotgenoten ontmoeten. durven vragen. een groter netwerk Veens trainingen opkomen voor jezelf een groter netwerk samen leren lotgenoten ontmoeten 1 meer zelfvertrouwen durven vragen Wil je jezelf ontwikkelen? Omdat je meer uit jezelf wilt halen? Of omdat je

Nadere informatie

Het betrekken van familie en andere naastbetrokkenen in de behandeling van Cluster C. Mieke Hartgers PsyQ, Systeemtherapie en Consultatie

Het betrekken van familie en andere naastbetrokkenen in de behandeling van Cluster C. Mieke Hartgers PsyQ, Systeemtherapie en Consultatie Het betrekken van familie en andere naastbetrokkenen in de behandeling van Cluster C Mieke Hartgers PsyQ, Systeemtherapie en Consultatie Multidisciplinaire richtlijn(2008) Aanbevolen wordt de familie en

Nadere informatie

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking.

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel

Nadere informatie

Ambulante ondersteuning

Ambulante ondersteuning Leven zoals jij dat wilt Ludo s motto: Neervallen, opstaan, kroontje rechtzetten en verder gaan! Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? Heb jij bij lastige zaken wat hulp nodig

Nadere informatie

De cliënt vult dit eventueel samen met de jobcoach in Maak er werk van

De cliënt vult dit eventueel samen met de jobcoach in Maak er werk van Wat? Voor wie? Soort tool? Hoe gebruiken? Bron? Dit document peilt naar de moeilijkheden die de cliënt ervaart op vlak van sociale interactie en communicatie, flexibiliteit in denken en handelen en de

Nadere informatie

Cursusspel. GGNet Communicatie

Cursusspel. GGNet Communicatie Cursusspel Bij GGNet worden verschillende dingen (activiteiten) gedaan om mensen te helpen. Bepaalde therapieën (zo word het wel genoemd om je ergens mee te leren omgaan) of cursussen. Denk aan muziektherapie,

Nadere informatie

Individuele coaching en groepsbijeenkomsten. Volwassenen met AD(H)D

Individuele coaching en groepsbijeenkomsten. Volwassenen met AD(H)D Individuele coaching en groepsbijeenkomsten Volwassenen met AD(H)D Behandeling en coaching Psycho-educatie cliënt en partner Staken alcohol en/of drugs Medicatie Coaching individueel Coaching in de groep

Nadere informatie

Samenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6

Samenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6 Samenvatting Scores Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6 Zowel uit de beoordelingen in de vorm van een rapportcijfer als de aanvullende opmerkingen, blijkt dat de

Nadere informatie

Autisme in de levensfase van 16-25 jaar. Marijke Gottmer GZ-Psycholoog Altrecht 11 december 2012

Autisme in de levensfase van 16-25 jaar. Marijke Gottmer GZ-Psycholoog Altrecht 11 december 2012 Autisme in de levensfase van 16-25 jaar Marijke Gottmer GZ-Psycholoog Altrecht 11 december 2012 Programma Voorstellen Inleiding Problemen Intake/Diagnose Analyse Behandeling 16-25 jaar moeilijke leeftijd

Nadere informatie

Inzicht in Autisme. Lezing

Inzicht in Autisme. Lezing Inzicht in Autisme Lezing 18-09-2014 FRANS COOLEN ASS Trainer NVA ASS Trainer/coach bij In to Autisme frans.coolen@intoautisme.nl ASS Autisme Spectrum Stoornis Per persoon Per leeftijd In ernst In verschijningsvorm

Nadere informatie

Betrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl

Betrokken bij Buiten. Het puberbrein als basis. Welkom. 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Betrokken bij Buiten Welkom Het puberbrein als basis 4 februari 2016 Anniek Verhagen anniek.verhagen@xs4all.nl Pubers Welk (puber)gedrag valt jou het meest op? We zijn allemaal puber geweest Leef je in!

Nadere informatie

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling

In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling In gesprek gaan met ouders in verband met een vermoeden van kindermishandeling 1. Aandachtspunten voor een gesprek met ouders i.v.m. een vermoeden van kindermishandeling: Als je je zorgen maakt over een

Nadere informatie

Psychologische ondersteuning van patiënt, familie en hulpverlener. Inge Bossuyt, verpleegkundige palliatief support team UZ Leuven

Psychologische ondersteuning van patiënt, familie en hulpverlener. Inge Bossuyt, verpleegkundige palliatief support team UZ Leuven Psychologische ondersteuning van patiënt, familie en hulpverlener Inge Bossuyt, verpleegkundige palliatief support team UZ Leuven Inhoud 1. Zorgattitude van alle hulpverleners 2. Hoe beleving en bekommernis

Nadere informatie

Ondersteuning Volwassenen zorg door Ouder/kind programma bij Persoonlijkheidsstoornissen en Fact teams D&D door Jeugddeskundigen Indigo

Ondersteuning Volwassenen zorg door Ouder/kind programma bij Persoonlijkheidsstoornissen en Fact teams D&D door Jeugddeskundigen Indigo Ondersteuning Volwassenen zorg door Ouder/kind programma bij Persoonlijkheidsstoornissen en Fact teams D&D door Jeugddeskundigen Indigo Karin Slotema, manager zorg en psychiater Centrum Persoonlijkheids

Nadere informatie

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Evaluatierapport Workshop ADHD Fontys PABO Limburg Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees Inhoudsopgave Pag. 1. Inleiding 2 2. Deelnemers/respondenten 2 3. Opzet en inhoud evaluatie 2 4. Resultaten 2

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd

Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren. Bouwen aan zelfvertrouwen. Jeugd Weerbaarheid en zelfsturing voor particulieren Bouwen aan zelfvertrouwen Jeugd 1. Weerbaarheidstrainingen voor kinderen Heeft uw kind moeite met voor zichzelf op te komen? Of is uw kind wellicht te weerbaar?

Nadere informatie

Wie behandelt in de basis ggz?

Wie behandelt in de basis ggz? BASIS GGZ 2 De meeste mensen hebben wel eens een periode dat het psychisch niet zo goed gaat. Dat is heel normaal en gaat vaak vanzelf weer over. Als dit niet het geval is en u blijft ergens mee zitten,

Nadere informatie

FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl

FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training

Nadere informatie

Samenwerking MOC t Kabouterhuis en basisscholen

Samenwerking MOC t Kabouterhuis en basisscholen Samenwerking MOC t Kabouterhuis en basisscholen Marianne Balfoort & Manon van den Ende - MOC t Kabouterhuis Willemien Duvekot - Ouder kind adviseur Ijburg en Zeeburgereiland Programma - Introductie - Wat

Nadere informatie

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft

Nadere informatie

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen?

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Korte kennismaking Wat dragen ouders bij? Presentatie Stelling Presentatie Opdracht Voorbeeld opzet cursus en afsluiting

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

SPEELWIJZE OPVOEDINGSSPEL - Bladzijde 1 / 10

SPEELWIJZE OPVOEDINGSSPEL - Bladzijde 1 / 10 SPEELWIJZE OPVOEDINGSSPEL - Bladzijde 1 / 10 SPEELWIJZE Opvoedingsspel Opvoeden is een belangrijke, leuke, maar soms ook moeilijke taak. Voor veel ouders en opvoeders is dit dan ook geen kinderspel en

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven

Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven Mini symposium 5 leefstijlen bij sterven Gent 25 april 2013 Opzet Opstarten Toelichting op STEM Introductie in leefstijlen bij sterven + casuïstiekbespreking Verschillen in omgaan met verdriet Afsluiting

Nadere informatie

TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN

TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN Deze folder legt uit hoe ouders gedragsproblemen van hun kinderen kunnen veranderen. TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN Deze folder is bedoeld om ouders te helpen gedragsproblemen van

Nadere informatie

AUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN

AUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN AUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN EEN VOORBEELD Mira, 14 jaar. Derde klas van de middelbare school. Vanaf baby snel boos. Nu zo vlug kwaad dat ouders het niet meer weten. DRIE MOGELIJKE

Nadere informatie

Een scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels?

Een scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels? Een scherp oog voor detail? Gevoelig voor prikkels? ASS-ist: diagnose en behandeling voor volwassenen met autisme 2 Stel: u loopt telkens vast in uw werk, relaties of sociale contacten. Uw omgeving vraagt

Nadere informatie

Weerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid

Weerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid Weerbaarheidstraining voor iedereen Weerbaar met Accres Accres.nl/weerbaarheid Stevig in je schoenen leren staan Weerbaarheidstraining voor iedereen! Overtuigend nee durven zeggen Weerbaar zijn betekent:

Nadere informatie

Teamkompas voor Zelfsturing

Teamkompas voor Zelfsturing Teamkompas voor Zelfsturing Wat is het teamkompas: Met dit instrument kun je inzicht krijgen in de ontwikkeling van je team als het gaat om effectief samenwerken: Waar staan wij als team? Hoe werken wij

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT. beter communiceren vanuit jezelf

ASSERTIVITEIT. beter communiceren vanuit jezelf ASSERTIVITEIT beter communiceren vanuit jezelf Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij

Nadere informatie

ADHD en ASS. Bij normaal begaafde volwassen. Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG

ADHD en ASS. Bij normaal begaafde volwassen. Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG ADHD en ASS Bij normaal begaafde volwassen Utrecht, 23-01-2014 Anne van Lammeren, psychiater UCP/UMCG Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek

Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek Presentatie Stichting Landelijke Koepel Familieraden Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek Ton Bellemakers Preventiewerker VICTAS & Annemiek Baak-Wilbrink Orthopedagoog

Nadere informatie