Uitvoeringsplan klimaatbeleid provincie Groningen

Transcriptie

1 Uitvoeringsplan klimaatbeleid provincie Groningen Stap 1: in het kader van de BANS subsidieaanvraag 12 Mei 2004 KNN Milieu BV Werfstraat VN Groningen

2 Inhoudsopgave 1 INLEIDING KADERS VAN HET PROVINCIAAL ENERGIE EN KLIMAATBELEID PROJECTENOVERZICHT: INHOUDELIJKE SAMENVATTING BEGROTING

3 1 Inleiding 1.1 Klimaatscan Op 14 januari 2004 is door Novem een klimaatscan uitgevoerd in de provincie Groningen. De resultaten van de klimaatscan beschrijven de huidige stand van zaken op klimaatgebied. Op basis van deze klimaatscan adviseert Novem de provincie Groningen voor het opzetten en uitvoeren van klimaatbeleid de volgende thema s en ambitieniveaus: Thema Energie in provinciale gebouwen Energie in de bouw Energie en duurzaam ondernemen Energie in het landelijk gebied Energie in Verkeer en Vervoer Duurzame energie Energie in het buitenland Ambitieniveau Actief Actief Actief Actief Actief Actief Actief 1.2 Uitvoeringsplan Om bovengenoemde ambitieniveaus nader in te vullen bevat deze notitie een uitvoeringsplan. Daarin worden de taakstellingen binnen de afzonderlijke thema s, conform de Provinciale Menukaart, omgezet in projecten. Dit uitvoeringsplan heeft tot doel om het klimaatbeleid te verankeren in de organisatie. Daarnaast kan het worden gebruikt voor de subsidieaanvraag bij het Ministerie van VROM in het kader van de BANS subsidieregeling. Uitwerking Alle projecten in het uitvoeringsplan worden uitgewerkt op de volgende punten (conform de eisen aan het Plan van Aanpak vanuit VROM): - Doelstelling/resultaat - Globale werkzaamheden - Afdeling - Startdatum & doorlooptijd - In welk planjaar/planjaren uit te voeren - Kosten - Uren ambtelijke capaciteit - Projectpartners Taakstellingen opgenomen in de Prestatiekaart zijn subsidiabel. Deze taakstellingen worden per thema vetgedrukt weergegeven. 3

4 Leeswijzer Alvorens het inhoudelijk deel van het uitvoeringsplan op het niveau van projecten te beschrijven, geven we in hoofdstuk 2 allereerst een beschrijving van de kaders van het provinciaal energie- en klimaatbeleid in opbouw. Dit is van belang om dit uitvoeringsplan en de daaraan gekoppelde subsidieaanvraag in het kader van het BANS Klimaatconvenant goed te kunnen positioneren. Vervolgens bevatten de hoofdstukken 3 en 4 respectievelijk een inhoudelijke samenvatting van de projecten en de begroting. In de bijlage worden per thema de projecten nader uitgewerkt. 4

5 2 Kaders van het provinciaal energie en klimaatbeleid 2.1 Inleiding In het Provinciaal OmgevingsPlan (POP) staat het huidig beleid ten aanzien van de klimaatverandering duidelijk verwoord: de provincie Groningen wil een evenredige bijdrage leveren aan het nakomen van de internationale afspraken over het terugdringen van de CO 2 -emissie als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen (blz. 66). Dat betekent dat de emissie van CO 2 in % lager moet zijn dan in Beleidsgat Uit de Potentieelstudie Provincie Groningen, Keuzes voor het energiebeleid van de Provincie Groningen (2003) blijkt dat een forse intensivering van de huidige uitvoering van het energie- en klimaatbeleid nodig is om de doelstellingen uit het POP te kunnen halen. In de studie is aangegeven waar de beste kansen liggen om de doelstellingen te realiseren: er is aangegeven wat het verwachte energieverbruik is in 2010, en ook wat de technische en praktische potentiëlen zijn op het gebied van energiebesparing en duurzame energie. In het rapport Van Kyoto via Den Haag naar Groningen (2003) is uitgewerkt wat dit in hoeveelheden CO 2 -emissie betekent. Hieruit blijkt dat er een opdracht ligt om in de periode tot aan ,4 Mton CO 2 - emissie-reductie te realiseren, uitgaande van de POP doelstelling voor CO 2 (i.e. het beleidsgat). Uitkomsten Potentieelstudie In de Potentieelstudie is een inschatting gemaakt van de technische en praktische potentiëlen op het gebied van duurzame energie en energiebesparing. Voor energiebesparing is het praktisch potentieel becijferd op 24 PJ, voor duurzame energie op 10 PJ 2. Deze praktische potentiëlen zijn inclusief de al ingezette activiteiten die energiebesparing tot doel hebben en inclusief de al gerealiseerde opwekking van duurzame energie. 1 In de Kyoto-doelstellingen is voor Nederland een gemiddelde emissiereductie van 6% CO 2 -equivalenten t.o.v. het 1990-niveau in de periode afgesproken. De bijdrage van de zes verschillende broeikasgassen aan de klimaatverandering wordt uitgedrukt in CO 2 -equivalenten, CO 2 is met een aandeel van ongeveer 75% het belangrijkste broeikasgas. 2 Onder praktisch potentieel wordt verstaan alle maatregelen die zich tijdens de totale levensduur van die maatregel terugverdienen. Omdat vooral voor ondernemers terugverdientijden langer dan 5 of zelfs 3 jaar te lang zijn, moet het praktisch potentieel gezien worden als de absolute bovengrens van wat praktisch uitvoerbaar is. 5

6 De Potentieelstudie maakt dus duidelijk dat de beste kansen liggen bij energiebesparing, het potentieel daarvoor is bijna 2,5 maal zo groot als dat voor duurzame energie. CO 2 Het rapport Van Kyoto via Den Haag naar Groningen maakt duidelijk dat het praktisch potentieel uitgedrukt in kton CO 2 voldoende groot is om het beleidsgat te dichten. Enkele kanttekeningen hierbij zijn: - het 'praktisch potentieel' is niet hetzelfde als 'gemakkelijk uitvoerbaar', vooral omdat vaak de terugverdientijd veel te lang is, - de beïnvloedbaarheid van het onderwerp door de provincie is vaak beperkt, omdat marktpartijen (vrijwillig) de investeringen moeten doen, - sommige doelstellingen zijn geformuleerd met als randvoorwaarde de aanwezigheid van een bepaald subsidie- of fiscaal klimaat, en dat klimaat kan veranderen (als bijvoorbeeld de EnergiePremieRegeling voor zonne-energie wordt afgeschaft is de doelstelling voor 1MW aan zonnepanelen heel moeilijk realiseerbaar). Daarnaast is het zo dat het klimaatbeleid van de provincie geen beperkende factor mag zijn voor de ontwikkeling van de werkgelegenheid, dat één van de hoofddoelstellingen is van het POP. Het investeringsklimaat mag niet worden aangetast. Dit alles betekent dat de provincie Groningen op alle sporen in moet zetten om het doel te kunnen realiseren. De keuzevrijheid die overblijft zit in de mate waarin op de verschillende kansen wordt ingezet (welk potentieel krijgt de meeste aandacht, de meeste middelen), het tijdstip waarop er op wordt ingezet en via welke rol (kaderstellend, faciliterend, stimulerend) de provincie dit gaat doen. 2.3 Uitvoering Een eerste stap op weg naar het realiseren van het hierboven beschreven doel wordt gezet middels dit uitvoeringsplan. De indeling van dit uitvoeringsplan is conform de indeling van de Provinciale Menukaart/Prestatiekaart. Dat wil zeggen dat er sprake is van een onderverdeling in thema s. Deze thema s worden in onderstaand figuur weergegeven waarbij de genoemde afkortingen staan voor: PG: Provinciale Gebouwen DO: Duurzaam Ondernemen LG: Landelijk Gebied VV: Verkeer & Vervoer DE: Duurzame Energie 6

7 PG Bouw DO LG VV DE Costa Due Energy Valley Energie Convenant Groningen Bovenstaand figuur geeft tevens aan dat een verdieping per thema dient te worden gezien tegen de achtergrond van omvangrijke en vaak afdeling overstijgende initiatieven binnen de provincie Groningen zoals: Costa Due Energy Valley Energie Convenant Groningen Hier kan ook het EnergieKompas initiatief worden genoemd In de hierna genoemde projecten worden Costa Due, Energye Valley en Energie Convenant Groningen vaak genoemd als projectpartner(s). 7

8 3 Projectenoverzicht: inhoudelijke samenvatting 3.1 Klimaat in beleid Taakstelling Actuele energiebeleidsnota en uitvoeringsprogramma; uitwerking merendeel aandachtsvelden op actief niveau Titel Trekker Betrokken afdelingen Opstellen Milieubeleid & Alle energiebeleidsnota Bodemsanering Jaarlijkse evaluatie/monitoring Jaarlijkse evaluatie & monitoring Meerdere relevante afdelingen betrokken bij energie- en klimaatbeleid Actieve en gestructureerde samenwerking met doelgroepen en externe partners Milieubeleid Bodemsanering Energieoverleg Milieubeleid & Bodemsanering Actieve en gestructureerde samenwerking met doelgroepen en externe partners Milieubeleid Bodemsanering & & Alle Alle Externe projectpartners: Energy Valley, Energie Convenant Groningen, EnergieKompas 8

9 3.2 Provinciale gebouwen Taakstelling Nieuwbouw Toepassen van een met 4% - 8% verscherpte Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC) en energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) invoeren Bestaande bouw Bij renovaties uitvoeren van alle vaste en neutrale energiemaatregelen uit het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw en energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) invoeren in alle provinciale gebouwen Titel Trekker Betrokken afdelingen Notitie Verscherping EPC/Programma van Eisen Energiebeheerssysteem Campagne gebouwgebruikers Energiegebruik doorgelicht Projectpartners Startdatum Doorlooptijd Facilitaire Zaken Adviseurs, aannemers Januari maanden Facilitaire Zaken Facilitaire Zaken Facilitaire Zaken Projectbureau (BIM) Projectbureau (BIM) Projectbureau (BIM) Januari 2004 Doorlopend September maanden + jaarlijks terugkerende actie Juni maanden 9

10 Taakstelling Duurzame energiehuishouding als hard criterium meenemen bij het inkoopbeleid, waarbij minimaal 10% van het energiegebruik van alle provinciale gebouwen afkomstig is van duurzame energiebronnen Projectpartners Startdatum Doorlooptijd Leveranciers Januari maanden 3.3 Energie in de bouw Taakstelling Nieuwbouw Implementeren en uitvoeren van een actieplan voor het op regionaal niveau organiseren en faciliteren van de uitvoering van nieuwbouw activiteiten op het actieve niveau door (met name kleinere) gemeenten Titel Trekker Betrokken afdelingen Protocol Duurzaam Inkopen Facilitaire Zaken Projectbureau (BIM) Titel Trekker Betrokken afdelingen Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Cursus Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Ruimtelijke Plannen Milieubeleid Bodemsanering & Milieubeleid & Bodemsanering Projectpartners Gemeenten, VGG, Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, Energie Convenant Groningen Regionaal DuBo consulent Startdatum Doorlooptijd Januari 2005 Doorlopend Januari maanden 10

11 Taakstelling In het vooroverleg Wet op de Ruimtelijke Ordening principes energiebesparing en duurzame energie inbrengen Bestaande bouw Implementeren en uitvoeren van een actieplan voor het op regionaal niveau organiseren en faciliteren van de uitvoering van bestaande bouw activiteiten op het actieve niveau door (met name kleinere) gemeenten In het vooroverleg Wet op de Ruimtelijke Ordening principes energiebesparing en duurzame energie inbrengen Titel Trekker Betrokken afdelingen Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Cursus Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Cursus Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Cursus Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Projectpartners Startdatum Doorlooptijd 11

12 3.4 Energie en duurzaam ondernemen Taakstelling Bedrijven Opstellen en uitvoeren van een actieplan voor het implementeren van de verbredingsthema s duurzame energie en energiezuinige productontwikkeling bij minimaal 20% van de energieextensieve inrichtingen als bedoeld in artikel 8.1 van de Wm, waarvoor de provincie bevoegd gezag is. Organiseren en faciliteren van een actieplan van gemeenten en bedrijven voor energiedoorlichtingen, adviezen en invoering van maatregelen bij bedrijven, waarvoor de gemeente bevoegd gezag is. Titel Trekker Betrokken afdelingen Actieplan verbredingsthema s DE en EZP Energiedoorlichting bij MKB bedrijven EPA-U Milieuvergunninge n Milieubeleid Bodemsanering Milieubeleid Bodemsanering & & Milieuvergun ningen, Economische Zaken Projectpartners MKB Noord, Brancheorganisaties Gasunie, Netwerk Duurzaam Groningen, Energie Convenant Groningen Informatiepunt Duurzaam Bouwen, EPA adviseur Startdatum Doorlooptijd September 2005 Opstellen: 4 maanden Uitvoeren: Januari 2005 Doorlopend tot en met 2007 Januari maanden 12

13 Taakstelling Bedrijventerreinen Organiseren en faciliteren van een actieplan of projecten van gemeenten en bedrijfsleven om duurzame energiehuishouding op locatieniveau te implementeren op bedrijventerreinen (nieuw, bestaand en renovatie) Organiseren dat bij planvorming en beoordeling van plannen voor de ontwikkeling of revitalisering van (duurzame) bedrijventerreinen duurzame energiehuishouding expliciet als ontwerp- en inrichtingscriterium worden meegenomen. Titel Trekker Betrokken afdelingen Groninger Bedrijventerreinen Energetisch Duurzaam Programma s Projecten Herstructurering De Akkers Economische Zaken & Milieubeleid & Bodemsaneri ng Projectpartners Energy Valley, Bedrijvenverenigingen NLTO, bedrijven op De Akkers, gemeente Menterwolde, Novem Startdatum Doorlooptijd 2002 doorlopend April 2004 Plan van Aanpak opstellen: 9 maanden Uitvoering: tot

14 3.5 Energie in het landelijk gebied Taakstelling Vernieuwing landelijk gebied Organiseren en implementeren van energiebesparing en duurzame energie bij planvorming en uitwerking en uitvoeringsprojecten bij de gebiedsgerichte aanpak, plattelandsvernieuwing of bij de revitalisering van het landelijk gebied Titel Trekker Betrokken afdelingen Transities gekoppeld in Groningen Economische Zaken Landelijk Gebied, Milieubeleid & Bodemsanering Projectpartners Partners uit de landbouw en uit de energiesector Startdatum Doorlooptijd Oktober maanden 14

15 Taakstelling Agrarische bedrijven Stimuleren en faciliteren van de samenwerking en een projectmatige aanpak (voor de planvorming en projectontwikkeling van nieuwe glastuinbouwvestigingen met een duurzame energiehuishouding, voor de mogelijkheden van collectieve energievoorzieningen (warmtenet, CO2 distributie) voor herstructureringsgebieden of -projecten) Titel Trekker Betrokken afdelingen Duurzame Glastuinbouw Eemsmond Economische Zaken Milieubeleid & Bodemsanering Projectpartners Tuinbouwers, gemeente Eemsmond, Electrabel, Energy Valley, Groningen Seaports, Energie Convenant Groningen Startdatum Doorlooptijd April maanden Stimuleren en implementeren van energiebesparing en duurzame energie bij agrarische bedrijven via een implementatieplan Energie op goede gronden Economische Zaken PMOV, agrariërs, Milieufederatie Groningen Januari jaren 15

16 3.6 Energie in verkeer en vervoer Taakstelling Organisatie, infrastructuur en voorzieningen Opstellen en uitvoeren van een Vervoersactieplan provincie vervoersactieplan voor Groningen provinciale medewerkers en het wagenpark (huur en eigendom) gericht op 10%-25% verschuiving Nieuwe Rijden voor potentiële modal shift en een provinciale medewerkers efficiencyverbetering van 5% Titel Trekker Betrokken afdelingen Projectbureau (BIM) Milieubeleid Bodemsanering & P&O, Dienst Wegen & Kanalen P&O, Dienst Wegen & Kanalen Projectpartners VCC, OV-bedrijven VCR Startdatum Doorlooptijd Januari 2005 doorlopend April maanden Opstellen en implementeren van een uitvoeringsplan energiebesparing en duurzame energie voor provinciale infrastructuur en voorzieningen (nieuw, bestaand en renovatie) waarbij tenminste alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar moeten worden uitgevoerd Rijden op biodiesel Energiewinning uit asfalt Ringweg West Groningen Facilitaire Zaken Milieubeleid & Bodemsanering Milieubeleid & Bodemsanering Dienst Wegen & Kanalen Ooms Avenhorn, Energie Convenant Groningen, NUON, Projectontwikkelaar

17 Taakstelling Mobiliteit en ruimtelijke aspecten Duurzame energiehuishouding meenemen bij concessieverlening openbaar (bus)vervoer Stimuleren en faciliteren van de implementatie van energiezuinig rijden, energiezuinig goederenvervoer of vervoersmanagement bij bedrijven Titel Trekker Betrokken afdelingen Energiebesparing railvervoer Haalbaarheidsstudie Park & Bike Mobiliteitsmanagement bundel Winsum-Groningen Mobiliteitsmanagementdag voor gemeenten in Groningen en Drenthe Projectpartners Startdatum Doorlooptijd Verkeer & vervoer NoordNed September 2005, 6 maanden Verkeer & vervoer Verkeer & Vervoer Verkeer & vervoer Gemeente Groningen VCC, Arriva, NoordNed VCC, gemeenten, Drenthe Fietsberaad, provincie Januari maanden Januari maanden Augustus maanden Stimuleren en faciliteren van gemeenten bij ontwerp en planvorming duurzame mobiliteit of de revitalisering en inrichting van (duurzame) woonwijken en werkgebieden Actieprogramma Verkeer & vervoer Goederenvervoer Stimuleringstraject VPL Verkeer & vervoer Ruimtelijke plannen TLN Januari maanden April 2005 Tot eind

18 3.7 Duurzame energie Taakstelling Ruimtelijke randvoorwaarden en mogelijkheden voor duurzame energie en energiebesparing verankeren in de strategische en operationele provinciale plannen Van de volgende drie activiteiten minimaal één: - Stimuleren en faciliteren van gemeenten en marktpartijen bij de uitvoering van duurzame energieprojecten - Opstellen en implementeren stimulerings- en uitvoeringsprogramma duurzame energie gericht op realisatie van marktconforme initiatieven. - Opstellen en implementeren actieplan biomassa met de koers (beleid en uitvoering) voor de komende periode. Titel Trekker Betrokken afdelingen Experimenteerruimte Milieuvergunningen Milieubeleid Biomassa & Bodemsanering Economische Zaken Kansen voor Warmte-Koude Opslag Actieplan Biomassa Blauwe Stroom Landinrichting & Water Milieubeleid Bodemsanering Milieubeleid Bodemsanering & & Milieubeleid & Bodemsanering Milieuvergunningen, Landelijk Gebied, Economische Zaken Projectpartners Costa Due partners, Energy Valley, Energie Convenant Groningen Gemeenten, marktpartijen, Energie Convenant Groningen Costa Due, Energy Valley Initiatiefnemer Muntendam uit Startdatum Doorlooptijd Januari maanden September 2004, tot eind 2006 Januari 2005 Doorlopend

19 4 Begroting 4.1 Financieel overzicht per thema Klimaat in beleid Taakstelling Actuele energiebeleidsnota en uitvoeringsprogramma; uitwerking merendeel aandachtsvelden op actief niveau Jaarlijkse evaluatie/monitoring Meerdere relevante afdelingen betrokken bij energie- en klimaatbeleid Actieve en gestructureerde samenwerking met doelgroepen en externe partners Titel Subsidiabele Opstellen energiebeleidsnota Jaarlijkse evaluatie & monitoring Energieoverleg Actieve en gestructureerde samenwerking met doelgroepen en externe partners Overige Materiele Mat

20 Provinciale gebouwen Taakstelling Nieuwbouw Toepassen van een met 4% - 8% verscherpte Energie Prestatiecoëfficiënt (EPC) en energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) invoeren Bestaande bouw Bij renovaties uitvoeren van alle vaste en neutrale energiemaatregelen uit het Nationaal Pakket Duurzame Utiliteitsbouw en energiebeheer (met uitvoering zorgplicht) invoeren in alle provinciale gebouwen Titel Notitie Verscherping EPC/Programma van Eisen Energiebeheerssysteem Campagne gebouwgebruikers Energiegebruik doorgelicht Subsidiabele Overige Materiele Mat

21 Taakstelling Duurzame energiehuishouding als hard criterium meenemen bij het inkoopbeleid, waarbij minimaal 10% van het energiegebruik van alle provinciale gebouwen afkomstig is van duurzame energiebronnen Titel Subsidiabele Overige Materiele Protocol Duurzaam Inkopen Mat. Energie in de bouw Taakstelling Nieuwbouw Implementeren en uitvoeren van een actieplan voor het op regionaal niveau organiseren en faciliteren van de uitvoering van nieuwbouw activiteiten op het actieve niveau door (met name kleinere) gemeenten Titel Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Cursus Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Subsidiabele Overige Materiele Mat

22 Taakstelling In het vooroverleg Wet op de Ruimtelijke Ordening principes energiebesparing en duurzame energie inbrengen Bestaande bouw Implementeren en uitvoeren van een actieplan voor het op regionaal niveau organiseren en faciliteren van de uitvoering van bestaande bouw activiteiten op het actieve niveau door (met name kleinere) gemeenten In het vooroverleg Wet op de Ruimtelijke Ordening principes energiebesparing en duurzame energie inbrengen Titel Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Energetisch verantwoorde bouw in Groningen Subsidiabele Overige Materiele Mat. 22

23 Energie en duurzaam ondernemen Taakstelling Bedrijven Opstellen en uitvoeren van een actieplan voor het implementeren van de verbredingsthema s duurzame energie en energiezuinige productontwikkeling bij minimaal 20% van de energieextensieve inrichtingen als bedoeld in artikel 8.1 van de WM, waarvoor de provincie bevoegd gezag is. Titel Actieplan verbredingsthema s DE en EZP Subsidiabele Overige Materiele Mat Organiseren en faciliteren van een actieplan van gemeenten en bedrijven voor energiedoorlichtingen, adviezen en invoering van maatregelen bij bedrijven, waarvoor de gemeente bevoegd gezag is Energiedoorlichting bij MKB bedrijven EPA-U

24 Taakstelling Bedrijventerreinen Organiseren en faciliteren van een actieplan of projecten van gemeenten en bedrijfsleven om duurzame energiehuishouding op locatieniveau te implementeren op bedrijventerreinen (nieuw, bestaand en renovatie) Organiseren dat bij planvorming en beoordeling van plannen voor de ontwikkeling of revitalisering van (duurzame) bedrijventerreinen duurzame energiehuishouding expliciet als ontwerp- en inrichtingscriterium worden meegenomen. Titel Groninger Bedrijventerreinen Energetisch Duurzaam Subsidiabele Overige Materiele Mat Herstructurering De Akkers

25 Energie in het landelijk gebied Taakstelling Titel Subsidiabele Overige Materiele Vernieuwing landelijk gebied Organiseren en Transities gekoppeld in Groningen implementeren van energiebesparing en duurzame energie bij planvorming en uitwerking en uitvoeringsprojecten bij de gebiedsgerichte aanpak, plattelandsvernieuwing of bij de revitalisering van het landelijk gebied Mat. 25

26 Taakstelling Agrarische bedrijven Stimuleren en faciliteren van de samenwerking en een projectmatige aanpak (voor de planvorming en projectontwikkeling van nieuwe glastuinbouwvestigingen met een duurzame energiehuishouding, voor de mogelijkheden van collectieve energievoorzieningen (warmtenet, CO2 distributie) voor herstructureringsgebieden of -projecten) Titel Subsidiabele Overige Materiele Mat Duurzame Glastuinbouw Eemsmond Stimuleren en implementeren van energiebesparing en duurzame energie bij agrarische bedrijven via een implementatieplan Energie op goede gronden

27 Energie in verkeer & vervoer Taakstelling Titel Organisatie, infrastructuur en voorzieningen Opstellen en uitvoeren van Vervoersactieplan provincie een vervoersactieplan voor provinciale medewerkers en Groningen het wagenpark (huur en Nieuwe Rijden voor provinciale eigendom) gericht op 10%-25% medewerkers verschuiving potentiële modal shift en een Rijden op biodiesel efficiencyverbetering van 5% Opstellen en implementeren Energiewinning uit asfalt Ringweg van een uitvoeringsplan West Groningen energiebesparing en duurzame energie voor provinciale infrastructuur en voorzieningen (nieuw, bestaand en renovatie) waarbij tenminste alle energiemaatregelen met een terugverdientijd van < 5 jaar moeten worden uitgevoerd Subsidiabele Overige Materiele Mat

28 Taakstelling Titel Subsidiabele Overige Materiele Mat. Mobiliteit en ruimtelijke aspecten Duurzame energiehuishouding Energiebesparing railvervoer meenemen bij concessieverlening openbaar (bus)vervoer Stimuleren en faciliteren van Haalbaarheidsstudie Park & Bike de implementatie van energiezuinig rijden, Mobiliteitsmanagement bundel energiezuinig goederenvervoer of Winsum-Groningen vervoersmanagement bij Mobiliteitsmanagementdag voor bedrijven gemeenten in Groningen en Drenthe Stimuleren en faciliteren van gemeenten bij ontwerp en planvorming duurzame mobiliteit of de revitalisering en inrichting van (duurzame) woonwijken en werkgebieden Actieprogramma Goederenvervoer Stimuleringstraject VPL

29 Duurzame energie Taakstelling Ruimtelijke randvoorwaarden en mogelijkheden voor duurzame energie en energiebesparing verankeren in de strategische en operationele provinciale plannen Van de volgende drie activiteiten minimaal één: - Stimuleren en faciliteren van gemeenten en marktpartijen bij de uitvoering van duurzame energieprojecten - Opstellen en implementeren stimulerings- en uitvoeringsprogramma duurzame energie gericht op realisatie van marktconforme initiatieven. - Opstellen en implementeren actieplan biomassa met de koers (beleid en uitvoering) voor de komende periode. Titel Subsidiabele Overige Materiele Mat Experimenteerruimte Biomassa Kansen voor Warmte-Koude Opslag Actieplan Biomassa Blauwe Stroom

30 4.2 Totaalbegroting Thema Subsidiabele Overige Materiele (subsidiabel) Materiele (overige) Externe (subsidiabel) Klimaat in beleid Provinciale gebouwen Externe (overige) Energie in de bouw Energie en duurzaam ondernemen Energie in het landelijk gebied Energie in verkeer & vervoer Duurzame energie TOTAAL Kostenoverzicht klimaatbeleid provincie Groningen: Totaal aantal 12330*35*1, ,-- Materiele ,-- Externe , Totale ,-- 30

31 31