Eerste bestuursrapportage. uitvoering begroting 2015

Transcriptie

1 Eerste bestuursrapportage uitvoering begroting 2015 (januari t/m maart 2015) 24 juni 2015 Provinciale Staten 1

2 2

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Belangrijkste ontwikkelingen in de 1 e Berap Leeswijzer 6 2 Samenvatting 7 3 Verwachte uitvoering Beleidsbegroting Beleidsprogramma 1 Bestuur en veiligheid Beleidsprogramma 2 Verkeer en vervoer Beliedsprogramma 3 Wetter Beleidsprogramma 4 Milieu Beliedsprogramma 5 Lanlik Gebiet Beleidsprogramma 6 Economie, toerisme en recreatie Beleidsprogramma 7 Sociaal beleid en zorg Beliedsprogramma 8 Kultuer, taal en ûnderwiis Beleidsprogramma 9 Ruimte en wonen Overzicht 10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Beleidsprogramma 11 Nuon-middelen 53 4 Bedrijfsvoering 61 Grote projecten 65 5 Financiën Voorstel begrotingswijzigingen PS Rapportage wijzigingen onder mandaat GS Ontwikkeling financieel kader Ontwikkeling treasury 103 Bijlage I Begrotingswijzigingen PS 105 Bijlage II Aansluiting tussen de jaarstukken 2014 en de 1 e bestuursrapportage Bijlage III Wijzigingen subsidiestaat 179 Overige bijlagen Afgehandelde aanbevelingen Moties en toezeggingen 3

4 4

5 1 Inleiding Voor u ligt de eerste bestuursrapportage over het jaar Hierin leggen wij verantwoording af over het eerste kwartaal van 2015; met het oog op de Provinciale Statenverkiezingen en de opmaat naar een nieuwe coalitie een bijzondere en hectische periode te noemen. In deze rapportage schetsen we de ontwikkelingen en voortgang van het beleid na het vaststellen van de begroting De beleidsmatige toelichting vindt u zoveel mogelijk in de beleidsprogramma s zelf. De begrotingswijzigingen vanuit Wurkje foar Fryslân echter, zijn opgenomen in programma 11, hoewel de wijzigingen beleidsmatig onder de andere programma s vallen. Dit is gedaan om de hoeveelheid begrotingswijzigingen te beperken. De overige begrotingswijzigingen hebben voornamelijk betrekking op het in juiste kasritme zetten van de tijdelijke budgetten. Daarnaast werpt de nieuwe werkwijze, die vorig jaar is ingezet, zijn vruchten af. Er wordt strakker gestuurd, om de doelen en resultaten binnen de afgesproken tijd te kunnen realiseren. Wij zijn uiteraard afhankelijk van derden, gemeenten, maatschappelijke organisaties, dus zal die doelstelling niet altijd en overal gehaald worden. Het is een druk jaar, het begin van het jaar stond in het teken van de verkiezingen van provinciale staten, de introductie van nieuwe statenleden en de coalitievorming. Ook worden de al in gang gezette versnelling en uitvoering van eerder genomen besluiten voortvarend verder opgepakt. Dit is ook een van de oorzaken van de stijging van de inhuur. De infrastructurele werken komen in afrondende fases, de natuuropgave wordt ingevuld, en Wurkje foar Fryslân is druk in uitvoering. Ook wordt er vooruitlopend op een krimpende organisatie bij vacatures intern herplaatst of tijdelijk voorzien in capaciteit door personeel in te huren. Er worden meer middelen revolverend weggezet in plaats van subsidies bij Wurkje foar Fryslân, hier wordt ook besluitvorming over gevraagd om deze maatregel op die manier uit te voeren. In deze bestuursrapportage wordt de invulling van meerdere taakstellingen binnen programma 2 voor besluitvorming aan u voorgelegd. Wel moet er binnen een aantal projecten nog een bezuiniging worden gerealiseerd. 5

6 1.1 Ontwikkeling van de berap. De planning- en control- producten worden doorlopend verbeterd. De begroting 2015 is nog meer geconcretiseerd, waardoor de bestuursrapportage ook concreter is geworden. Er is, zoals in voorgaande jaren, gewerkt met kleuren. Op de groene vakjes (beleid/tijd/geld), is geen toelichting gegeven. Dit geldt echter niet voor de majeure projecten en de Grote Projecten. Hier is een korte toelichting opgenomen. In de digitale versie bij programma 7 en 8 vindt u wel een toelichting op de groene vakjes. Dit is informatie over de stand van zaken per 1 april, is alleen digitaal benaderbaar en vormt geen onderdeel van de bestuursrapportage. In deze berap wordt u, volgens afspraak, ook geïnformeerd over het grondbeleid en de aanbevelingen van de accountant, Noordelijke rekenkamer en Concerncontrol in de paragraaf bedrijfsvoering. 1.2 Leeswijzer Na de inleiding volgt in hoofdstuk 2 de samenvatting. In hoofdstuk 3 leggen wij per beleidsprogramma de nadruk op de beleidsinhoudelijke en financiële afwijkingen die aan het einde van het jaar verwacht worden ten opzichte van de begroting Hiervoor wordt gebruik gemaakt van het stoplichtenmodel. De betekenis van de kleuren is als volgt: Beleid Verwacht je dat eind 2015 de beleidsuitvoering verlopen is volgens de inhoudelijke afspraken in het onderliggende document waarin het beleid is vastgesteld (beleidsnota, etc.)? Ja, dit gaat zeker lukken Niet zeker of dit gaat lukken Nee, dit gaat niet lukken Tijd Verwacht je dat eind 2015 het gewenste resultaat is gerealiseerd? Of, als de einddatum voor de realisatie verder in de tijd ligt: Verwacht je dat je eind 2012 op schema ligt om het gewenste resultaat te realiseren binnen de afgesproken termijn? Geld Op beleidsveldniveau: verwacht je dat geld een belemmerende factor is voor het behalen van het gewenste resultaten? Of verwacht je dat het beschikbare budget toereikend is om in 2015 de gewenste resultaten van dit beleidsveld te realiseren? Ja, dit gaat zeker lukken Niet zeker of dit gaat lukken Nee, dit gaat niet lukken Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt geen onder- of overbesteding verwacht. Geld vormt geen belemmerende factor: er wordt een onderbesteding verwacht. Geld vormt wel een belemmerende factor en/of er wordt een overbesteding verwacht. Bij de investeringen en grote projecten geldt voor het onderdeel geld het volgende: geel is kans op overschrijding; rood is een overschrijding. 6

7 2 Samenvatting Per beleidsprogramma wordt in deze bestuursrapportage een toelichting gegeven op zowel de verwachte beleidsmatige als de verwachte financiële afwijkingen aan het einde van 2015 ten opzichte van de begroting Onderstaande tabel toont per beleidsprogramma de totale begroting, de voorgestelde begrotingswijzigingen, de totale bestedingen tot 1 april en de vastgelegde verplichtingen die in 2015 tot betaling leiden. Exploitatie Bedragen x 1.000,- Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begrotingswijziging per Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognose Prognose saldo Jaarstukken 2015 Baten Programma 1 - Bestuur en veiligheid Programma 2 - Verkeer en Vervoer Programma 3 - Wetter Programma 4 - Milieu Programma 5 - Landelijk gebied Programma 6 - Economie, toerisme en recreatie Programma 7 - Sociaal beleid en zorg Programma 8 - Kultuer, taal en ûnderwiis Programma 9 - Ruimte en wonen Programma 10 - Algemene dekkingsmiddelen Programma 11 Inzet Nuon-reserves Totaal Baten Lasten Programma 1 - Bestuur en veiligheid Programma 2 - Verkeer en Vervoer Programma 3 - Wetter Programma 4 - Milieu Programma 5 - Landelijk gebied Programma 6 - Economie, toerisme en recreatie Programma 7 - Sociaal beleid en zorg Programma 8 - Kultuer, taal en ûnderwiis Programma 9 - Ruimte en wonen Programma 10 - Algemene dekkingsmiddelen Programma 11 Inzet Nuon-reserves Totaal Lasten Baten - Lasten Beschikking over reserves (baten) Vorming van reserves (lasten) Begrotingssaldo

8 Bedrijfsvoering Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begrotingswijziging per Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Bedragen x 1.000,- Totaal baten Totaal lasten Baten - Lasten Prognose Prognose saldo Jaarstukken 2015 Begrotingssaldo na wijziging Bedragen (x 1.000) Begrotingssaldo PS wijziging 1 e berap Begrotingssaldo na wijziging

9 3.1 BELEIDSPROGRAMMA 1 BESTUUR Portefeuillehouders: J.A. Jorritsma en C. Schokker-Strampel I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Provinciale Staten en Statengriffie 1. Een helder en toegankelijk besluitvormingsproces van Provinciale Staten 2. Professionele ondersteuning van Provinciale Staten en individuele Statenleden door de griffie Toelichting Als gevolg van de verkiezingen zijn, door een toename van het aantal fracties en een verschuiving binnen de toe te kennen staffels op grond van de Verordening ondersteuning Statenfracties provincie Fryslân 2014, de huidige budgetten voor de fractiesubsidies niet toereikend. Voor het verhogen van deze budgetten is een begrotingswijziging opgesteld. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Vergaderstukken PS en Tijdige aanlevering conform het Reglement van Orde commissies Besluiten/ingekomen Tijdige afhandeling (binnen 10 dagen na besluitvorming) stukken PS De vergadering uitgesplitst naar agendapunten en sprekers op de provinciale website Maximaal drie werkdagen na de vergadering Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 1.2 Gedeputeerde Staten 1. Het college van gedeputeerde staten effectief en efficiënt laten functioneren (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Afspraken Gedeputeerde Beantwoording 95% Staten/Provinciale Staten Statenvragen op tijd Nakomen uitvoeren 95% moties Nakomen 95% toezeggingen Tijdige aanbieding stukken bij PS 95% Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Commissaris van de Koning 1. De CdK voldoet aan de wettelijk gestelde voorschriften in zijn rol als rijksorgaan (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Werkbezoeken aan de Friese gemeenten Aantal werkbezoeken 8 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Bestuurskwaliteit gemeenten en toezicht 1. Versterking gemeentelijke bestuurskracht 2. Financieel gezonde gemeenten 3. Vereenvoudiging van het wettelijke interbestuurlijke toezicht (IBT) 9

10 (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Versterken bestuurskracht Overdragen 4 verzoeken van 4 gemeenten informatie en kennis richting gemeenten over wet/regelgeving en procedurele aspecten van herindelingstrajecten gemeenten Interbestuurlijk toezicht Aantal gemeenten onder preventief financieel toezicht 0 gemeenten 1 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 1.5 Herkenbaar en samenwerkend bestuur 1. Uitvoeren uitvoeringsprogramma Bestuursafspraken Ontwikkelen en uitvoeren samenwerkingsagenda s 3. Ontwikkelen en uitvoeren streekagenda s (zie tevens programma 5) 4. Voortzetten internationale samenwerking 5. Het SNN is efficiënter en slanker geworden 6. Intensivering Noordelijke lobby in Den Haag en Brussel (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Voorbereiding Opstellen Tijdig gereed coalitieonderhandelingen 2015 informatiedossier Internationale samenwerking Aantal projecten in Interreg IV-A Niet te bepalen Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Juridische zaken en rechtsbescherming 1. Toereikende rechtsbescherming Friese burgers 2. Goede borging van de juridische kwaliteit van de provinciale producten Toelichting Internationale samenwerking. Vanuit Europa is inmiddels gestart met Interreg V-A. Het programma is vijf maanden later dan gepland gestart. De reden hiervan is dat Europa de administratieve lasten drastisch (rond de 70%) heeft verminderd. De ervaring leert echter dat om dit te realiseren veel overleg in Europa nodig is en daardoor dus veel tijd kost. Hier is vanuit Fryslan een actieve bijdrage aan geleverd. Onze inzet is erop gericht om rond juni de eerste projecten goed te keuren. Er is geen doelwaarde benoemd omdat de projecten vanuit de markt moeten komen. Er wordt vanuit KH2018 gezocht naar samenwerking met Duitsland. Ons beeld is dat het Friese bedrijfsleven inmiddels ook meer de samenwerking met Duitsland opzoekt. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Afhandeling bezwaarschriften Tijdige afhandeling 85% 10

11 II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x 1.000,- Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken 2015 Baten Structurele beleidsprogrammabudgetten Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Voorzieningen Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: I I I 1 fractiebudgetten 2 Canadese veteranen 3 SNN contactfunctionaris 11

12 12

13 3.2 BELEIDSPROGRAMMA 2 VERKEER EN VERVOER Portefeuillehouders: J. Kramer en S.A.E. Poepjes I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Planvorming en programmering, bestuurlijke samenwerking 1. Opstellen Uitvoeringsprogramma verkeer en vervoer Monitoren ontwikkeling verkeer en vervoer 3. Afspraken met het Rijk in SNN-verband (BO MIRT) 4. Overgang BDU naar provinciefonds; nieuwe verordening 5. Vervolgafspraken met de gemeente Leeuwarden binnen de Overeenkomst Programma Bereikbaarheid Leeuwarden Toelichting Overeenkomst Programma Bereikbaarheid Leeuwarden Het kasritme wordt aangepast; hiervoor is een begrotingswijziging bijgevoegd. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Uitvoeringsprogramma Beschikbaarheid Gereed Uitvoeringsprogramm a 2016 BDU Nieuwe subsidie verordening verkeer en vervoer Gereed Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Verbetering infrastructuur 1. De in gang gezette kleinschalige maatregelen worden uitgevoerd overeenkomstig de planning in het Uitvoeringsprogramma Verkeer en Vervoer De kleinschalige maatregelen die nieuw zijn opgenomen in de begroting 2015 worden/zijn voorbereid. Uitvoering van deze kleinschalige infrastructuur projecten start in 2015 of De vastgestelde variant voor Traverse Lemmer wordt uitgewerkt inclusief een voorstel voor het invullen van de Plus voor de omgeving. 4. De grote projecten zijn in voorbereiding of uitvoering conform de toelichting in de paragraaf grote projecten Stoplichten staan bij de toelichting (2.2.4) Investeringsagenda Wurkje foar Fryslân Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Binnenvaarthaven Drachten Bereikbaarheid gebiedsontwikkeling Heerenveen Binnenvaart haven Drachten Het project Verbetering ontsluiting binnenhaven bestaat uit het geschikt maken van kades voor het voor- en natransport (o.a. verbeteren wegdek voor zwaar transport). Het project, oorspronkelijk aangemerkt als een quick-win, is vertraagd vanwege geconstateerde vervuiling in het wegdek. In het tweede kwartaal van 2015 wordt de subsidieaanvraag door de gemeente ingediend. Bereikbaarheid gebiedsontwikkeling Heerenveen Het grootste project binnen de Investeringsagenda Drachten- Heerenveen betreft RSP Bereikbaarheid Heerenveen. Hiervoor geldt dat het proces om te komen tot een nieuwe structuurvisie leidend is. Dit gemeentelijke proces loopt momenteel een half jaar achter op de planning. Hiervoor is een begrotingswijziging bijgevoegd. Naar verwachting wordt het schetsontwerp in juli 2015 door het college van B&W vastgesteld en daarna vrijgegeven voor inspraak. Het bereikbaarheidsdeel van dit project moet wachten op de structuurvisie, zodat ook hier een heel kleine vertraging is ontstaan. De verwachting is dat dit in 2015 kan worden ingelopen. Momenteel wordt de knelpuntenanalyse geactualiseerd, en wordt gezamenlijk met de gemeente en Rijkswaterstaat gewerkt aan gezamenlijk gedragen oplossingsvarianten. 13

14 2.2.4 Zie voor nadere toelichting de paragraaf Grote projecten In de jaarstukken is aangegeven dat vorig jaar de taakstellingen op het programma van de grote infrastructurele projecten zijn ingelopen. Er is een begrotingswijziging bijgevoegd. Hiermee is ook daadwerkelijk invulling gegeven aan de realisatie van de taakstelling. Voor knooppunt Joure is het voorstel om de op dat project rustende taakstelling op te vangen binnen het totaal aan RSP-projecten. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld 1 Bereikbaarheidsprojecten Leeuwarden Vrij-Baan a. N31 Haak om Leeuwarden en Westelijke invalsweg b. Drachtsterweg en omgeving c. Noordwesttangent 2 N31 Traverse Harlingen 3 Verruiming Prinses Margrietkanaal 4 N381 Drachten-Drentse grens 5 De Centrale As 6 Investeringsagenda Drachten-Heerenveen 7 Knooppunt Joure 8 RSP Spoorprojecten a. Capaciteitsvergroting Leeuwarden-Zwolle Kleine maatregelen Leeuwarden - Meppel Versnelling spoorbrug Van Harinxmakanaal Verbetering overwegveiligheid Rotstergaastweg Heerenveen Ondertunneling spoorkruising Om den Noort in Wolvega Verbetering baanvak Meppel - Zwolle (blokverdichting) Capaciteitsvergroting Herfte - Zwolle b. Capaciteitsvergroting Leeuwarden - Groningen c. Station Werpsterhoek (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Majeure infrastructurele projecten Uitvoering conform planning zoals opgenomen in het Ten minste 90% Kleine en reguliere projecten uit het PVVP uitvoeringsprogramma Uitvoering conform planning zoals opgenomen in het uitvoeringsprogramma Ten minste 90% Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Instandhouding provinciale infrastructuur 1. Onderhoud van de provinciale infrastructuur 2. Renovatie Kunstwerken: Bruggen etc. 3. Beheer: Beoordeling verzoeken om ontheffingen en vergunningen op het gebiedvan (vaar) wegen- verordening 4. Bediening bruggen en sluizen/ grenzeloos varen (optimale bereikbaarheid voor weg- en vaarwegverkeer door brug-en sluisbediening). 5. Bewerken en verwerken van baggerspecie om hergebruik mogelijk te maken 6. Onderzoek naar de toekomstige capaciteitsbehoefte aan baggerdepots 7. Gladheidbestrijding en ijsbreken Algemene opmerking Van Harinxmakanaal In 2014 is gestart met de eerste maatregelen uit het uitvoeringsprogramma voor het Van Harinxmakanaal om het achterstallig onderhoud weg te werken. Uitgangspunt voor dit programma is het zogeheten minimumscenario. Gezien de huidige financiële rendementen is er geen mogelijkheid van dit scenario af te wijken en komt de eindstand van de reserve Van Harinxmakanaal onder druk te staan. Het huidige programma kent een aantal aanpassingen. Hiervoor is een begrotingswijziging bijgevoegd Onderhoud provinciale infrastructuur Onderdeel: voormalige stortplaats Trijehûs In verband met de verlaging van de zogenaamde rekenrente per 1 januari 2015 zal het risicodoelvermogen voor Trijehûs opgeschaald moeten worden met maximaal 1,3 mln. Deze winstwaarschuwing is al eerder in de risicoparagraaf opgenomen. De bijstorting van 1,3 mln. zal bij de overdracht plaatsvinden en dit naar verwachting in

15 Daarnaast vergt het huidige kasritme van het tijdelijke budget voor Trijehûs voor de herinrichting als gevolg van diverse diverse wet- en regelgeving (m.n. natuur) een ander kasritme. Hiervoor is een begrotingswijziging bijgevoegd Renovatie kunstwerken Binnen het meerjaren programma kunstwerken (MPK) liggen de meeste projecten op schema zowel qua planning als financiën. Er is een tijdsoverschrijding bij brug stroomkanaal Lemmer. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Onderhoud van Niveau conform 100% (vaar)wegen, oevers en kunstwerken vastgestelde beleidskaders Renovatie kunstwerken Gereedkomen op basis van meerjarenplan Kunstwerken zoals opgenomen in het 90% Tijdige afhandeling van aanvragen ontheffingen wegen- en vaarwegenverordening Bediening bruggen en sluizen Beschikbaar maken van baggerspecie voor hergebruik Gladheidbestrijding en ijsbreken uitvoeringsprogramma Termijn Algemene Wet Bestuursrecht 100% Conform vastgestelde 100% bedieningsregime Beschikbaarheid 90% Conform afspraken gladheidsbestrijding en ijsbreken 100% Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 2.4 Openbaar Vervoer 1. Aanbesteding en gunnen concessie Zuidoost Fryslân en Waddeneilanden 2. Verbeteren (fiets)voorzieningen bij OV knooppunten, zoals voorkomend uit het onderzoek hoofdstructuur. Dit als onderdeel van het programma 3. duurzaam Handhaven OV. extra Sprinter Leeuwarden-Meppel als onderdeel van de verdere verbetering dienstregeling Leeuwarden-Zwolle naar vier treinen 4. per Besluitvorming uur. inrichting busstation Leeuwarden 5. Nieuwe provinciale abri s worden geplaatst Toelichting verbeteren fietsvoorzieningen In 2015 zal de inventarisatie van aan te passen (fiets)voorzieningen plaatsvinden en zullen de specificaties hiervoor worden vastgesteld. Met de plaatsing van de voorzieningen zal een start gemaakt worden, maar niet op alle wenselijke plaatsen zullen de voorzieningen al verbeterd worden provinciale abri s In 2015 zal de aanbesteding plaatsvinden, evenals de plaatsing van de abri s. De plaatsing loopt echter waarschijnlijk nog door in (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Kernen met openbaar vervoer Aandeel van de kernen met openbaar vervoer (volgens definities 100% Vervanging provinciale haltes PVVP) Alle provinciale abri s en fietsenstallingen bij haltes vernieuwd 100% 15

16 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Verkeerseducatie en mobiliteitsbeïnvloeding 1. Uitvoeren permanente verkeerseducatie middels het ROF-werkplan Organiseren van overleg tussen de handhavingspartners 3. M obiliteitsmanagement in samenwerking met de gemeente Leeuwarden (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Aandacht voor jongeren Aantal contactmomenten Tenminste 600 Aandacht voor ouderen Aantal deelnemers 400 rijvaardigheidsdag senioren Voorlichting/ campagnevoering Aantal wisselingen van uitingen op mottoborden 6 II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x 1.000,- Baten Structurele beleidsprogrammabudgetten Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Voorzieningen Overlopende passiva Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Reserves Voorzieningen Overlopende passiva Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: I I III IV A IV A IV C V 4 verkoop water tbv pompebled eiland de Morra 5 afboeken stelpost programma 2 DNA via balansverkorting 1 verwerking taakstelling RSP 1 bestedingsritme investeringsagenda Drachten Heerenveen 2 bereikbaarheid Leeuwarden optimalisatie spoorwegnet 1 baggerdepot Trijehus 1 meerjaren VH reserve 16

17 3.3 BELIEDSPROGRAMMA 3 WETTER Portefúljehâlder: J.H.J. Konst I Stân fan saken winske resultaten Ûntwerp-4e Wetterhúshâldingsplan Wy wurkje oan it opstellen fan it 4e Wetterhúshâldingsplan. Yn oktober 2015 sil it ûntwerp troch de Steaten behannele wurde. Dêrnei folget de ynspraak en sil it plan yn april 2016 fêststeld wurde. Winske resultaten Belied Tiid Jild Beliedsmêd Wetterfeiligens 1. De provinsje bringt de Fryske belangen yn it lanlik belied yn en set derop yn dat de fersterking fan de Fryske wetterkearings genôch prioriteit krijt yn it Heechwetterbeskermingsprogramma. 2. Yn 2015 jout de provinsje fierder foarm oan de útfiering fan de Deltabesluten en de gebietsrjochte foarkarsstrategyen. 3. De regionale kearings binne yn 2014 hifke op hichte. Ein 2015 wurde de resultaten fan de stabiliteitshifking ferwachte. De boezemkaaien wurde troch Wetterskip Fryslân fersterke yn it reparaasjeprogramma Wâlskanten en Kaaien. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearden 2015 Primêre wetterkearings Tal útfierde fersterkingsplannen 10 Boezemkaaien Tal kilometers 44 Prognoaze 2015 Winske resultaten Belied Tiid Jild Beliedsmêd 3.2 Genôch wetter 1. De wettergebietsplannen fan Wetterskip Fryslân moatte yn 2015 ree wêze. 2. De langetermynfyzje foar it feangreidegebiet wurdt yn 2015 foar beslútfoarming oan Provinsjale Steaten foarlein. 3. De provinsje beoardielet de fuortgong en it ta stân bringen fan maatregels troch Wetterskip Fryslân dy t nedich binne om wetteroerlêst foar te kommen sa as it fêsthâlden, bergjen en ôffieren fan wetter. 4. Yn 2015 rjochtet ferdroegingsbestriding him benammen op de Natura gebieten mei in grûnwetteropjefte út de Ramtrjochtline Wetter. 5. Yn 2015 wurket de provinsje oan de útwurking fan it nasjonale Deltaprogramma Swiet wetter mei it doel om genôch swiet wetter te garandearjen, ek yn perioaden fan oanhâldende droechte. 6. Mei de ynset fan de tydlike budzjetten fan it 3e Wetterhúshâldingsplan draacht de provinsje ek yn 2015 finansjeel by oan praktykproeven (projekt Sparwetter) fan LTO en de wetterskippen om fersâltsjen yn it noardlik seeklaaigebiet fan Fryslân tebek te kringen. 7. De provinsje behannelet oanfragen foar fergunnings foar grûnwetterûntlûkings foar de drinkwetterfoarsjenning. Taljochting Neffens de plenning soene yn 2015 alle wettergebietsplannen troch it wetterskip (mei-inoar 20) ôfsletten wurde, mar der moatte noch 3 wettergebietsplannen opsteld wurde. Dêr komt by dat in tal plannen noch yn de ôfslutende faze sitte (fêststellingsproseduere). De plenning stiet dus ûnder druk. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearden 2015 Regionaal wettersysteem Útfiering fan maatregels yn ha s 150 ha Winske peilbehear Ha s yn it trajekt winske peilbehear ha Ferdroeging Ha s dêr t maatregels foar naam wurde 250 ha Prognoaze

18 Winske resultaten Belied Tiid Jild Beliedsmêd 3.3 Skjin wetter 1. De provinsje sjocht derop ta dat de wetterbehearders de maatregels foar de ferbettering fan de kwaliteit fan it oerflaktewetter útfiere neffens de Europeeske Ramtrjochtline Wetter (KRW). Yn 2015 wurdt it KRW-Streamgebietsbehearplan troch it Ryk fêststeld. Neffens dat plan jout de provinsje foar it Fryske part ynfolling oan it KRW-pakket fan maatregels foar de nije planperioade. 2. De provinsje docht de fuortgongskontrôle fan de útfiering fan de yn 2014 fêststelde gebietsdossiers. Dy kontrôle docht de provinsje ek alle jierren fan de grûnwetterkwaliteit yn it Provinsjale Mjitnet Grûnwetter. 3. By de besteande 48 swimwetterplakken yn oerflaktewetter sjocht de provinsje derop ta dat oanwiisde swimwetterplakken foldogge oan de easken, dat behearders de needsaaklike maatregels útfiere en dat aktuele ynformaasje oer de tastân fan it swimwetter beskikber is. 4. Wetterbehearders kontrolearje de emisjes út de wetterstring. Dy emisjes moatte foldwaan oan de gemyske en ekologyske doelen dy t foar it ûntfangende wetter jilde. Konkrete maatregels foar gearwurking, ynnovaasje en kommunikaasje moatte yn 2020 liede ta in strukturele besparring fan 12,1 miljoen yn de hiele Fryske wetterstring. 5. Mei it projekt Skjin wetter foar Mozambyk draacht de provinsje deroan by dat 1,9 miljoen minsken yn treddewrâldlannen tagong ha ta skjin wetter en sanitêre foarsjennings. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearden 2015 Kwaliteit oerflaktewetter Tal fiskpassaazjes en km 20 en 48 km natuerfreonlike wâlskanten Swimwetterlokaasjes Persintaazje opstelde 100% swimwetterprofilen en oanbrochte buorden Wetterstring Oantal út te fieren projekten út it Fryske 4 Bestjoersakkoart Wetterstring Prognoaze 2015 II Ynset beskikbere middels Eksploitaasje Bedraggen x 1.000,- Begrutting 2015 mei de fêststelde wizigings Fan it finansjeel systeem út Útstel Realisaasje Begruttingswiziging op Fêstleine ferplichtings 2015 op 1-4 Prognoazes Prognoaze noch út te jaan Prognoaze saldo Jierstikken 2015 Baten Foarsjennings Oerrinnende Passiva Baten mei-inoar Lesten Strukturele beliedsprogrammabudzjetten Tydlike beliedsprogrammabudzjetten Foarsjennings Oerrinnende Passiva Bedriuwsfieringskosten Lesten mei-inoar Baten - Lesten Taljochting Troch alle oangiene ferplichtings mei-inoar foar de yntegrale projekten foar wâlskanten en kaaien komme de kosten yn 2015 boppe it budzjet fan 1,0 miljoen út. Oanpassing fan it kasritme is net fanneden, om t it earst yn 2016 ta útbetteling komt. Fierder wurde twa begruttingswizigings foar de tydlike budzjetten útsteld. 18

19 Útstel begruttingswiziging: I 6 invulling taakstelling III 2 Kavelruil van kavelruil naar cofinanciering water POP 3 IV B 1 cofinanciering water POP 3 IV B 1 cofinanciering water POP 3 De tydlike budzjetten hâlde ferbân mei de útfiering fan it 3 e Wetterhúshâldingsplan (ynnovaasjeprojekten wetterkearings, it fersâltsjen en wetterstring), de kofinansiering fan POP3 en de yntegrale oanpak fan it Reparaasjeplan wâlskanten en kaaien fan Wetterskip Fryslân. Foar dy budzjetten wurde de neikommende begruttingswizigings útsteld (mei-inoar ): Binnen de tydlike budzjetten meitsje wy romte foar de bydrage út programma 3 Wetter oan de Nije Ôfslútdyk (DNA), soks neffens it PS-beslút fan 21 jannewaris Dat slút ynhâldlik opinoar oan, om t ynnovaasje by DNA ek in haadrol spilet. It giet yn dat gefal om in bedrach fan mei-inoar Troch opûnthâld by it fêssttellen fan it Nederlânske POP3-programma en dêrnei yn de organisaasje fan de útfiering, is de earste iepenstelling foar POP3 net earder as yn septimber / oktober Dêrmei skowe de earste subsydzjebeskikkings troch nei febrewaris / maart It giet yn 2015 om in bedrach fan Om t ferwachte wurdt dat de oprûne fertraging mei POP3 noch wat langer trochwurket, wurdt útsteld om dy , tagelyk mei in diel fan de út de jilden foar kavelruil, nei 2016 en 2017 troch te skowen. 19

20 20

21 3.4 BELEIDSPROGRAMMA 4 MILIEU Portefeuillehouder: S.A.E. Poepjes I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 4.1- Basiskwaliteit & bewustwording Spoor 1 1. In 2015 verschijnt de monitoringsrapportage over de uitvoering van het Miljeuprogramma In de eerste helft van 2015 verschijnt de eindmeting m.b.t. de realisatie van de wettelijke en bestuurlijke doelen van het Frysk Miljeuplan In de eerste helft van 2015 verschijnt het Frysk Miljeuprogramma (incl. monitoringskader) waarin het op 21 januari door PS vastgestelde Frysk Miljeuplan is uitgewerkt. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Streefwaarden 2015 Prognose 2015 Basiskwaliteit Monitoring Miljeuprogramma Rapportage over % gereed Doelenmonitor Eindmeting % gereed Frysk Miljeuprogramma Vastgesteld door GS 100% Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 4.2 Eco-effectiviteit 1. Bij elkaar brengen van bedrijven en instellingen die willen werken aan projecten voor verantwoord grondstofgebruik en streven naar een circulaire economie met nieuwe verdienmodellen. Deze activiteiten vinden plaats onder de noemer van de Friese Grondstoffenagenda. 2. Bijdragen aan het vergroten van het aandeel alternatieve brandstoffen in het brandstoffengebruik voor transport. Onder meer door het faciliteren van ketenoverleg en het onderzoeken van de meerwaarde van het instellen van een subsidieregeling. 3. Bijdragen aan het vergroten van het aantal Friese Fairtrade-gemeenten en aan een toename van de verkoop van Fairtrade-producten. Onder meer door het actief ondersteunen van gemeentelijke Fairtrade-werkgroepen en het ondersteunen van Fairtrade meetings, initiatieven, campagnes en bijeenkomsten. 4. Bijdragen aan het verhogen van de consumptie van regionaal geproduceerd voedsel. Onder meer door het faciliteren van vernieuwende ketens, het opzetten van een monitoringssysteem en een inventarisatie van kansen en belemmeringen. Toelichting Provinciale Staten stelden op 21 januari 2015 het Frysk Miljeuplan vast. Dit plan voorziet in een uitvoeringsspoor Samen bouwen aan een schone, eerlijke en gezonde samenleving waarbinnen de provincie inzet op vier thema s: 1) De Friese Grondstoffenagenda (FGA), 2) Duurzame transportbrandstoffen, 3) Fairtrade/Millenniumdoelen en 4) Eetbaar Fryslân. In de Begroting 2014 waren de thema s Duurzame transportbrandstoffen en Eetbaar Fryslân nog niet opgenomen. In deze 1 e Berap zijn daarom voor deze thema s nieuwe gewenste resultaten en indicatoren toegevoegd De doelstelling en indicator voor Fairtrade is aangepast in lijn met het Frysk Miljeuplan Vanuit de gedachte eerst beleid, dan geld heeft het college van GS Provinciale Staten bij het voorstel voor een nieuw beleidskader (zie boven) nog niet om aanvullende dekking gevraagd. Voor de uitvoering van het Miljeuplan zijn daaarom op dit moment alleen het structurele budget Milieu, en het tijdelijke budget Fairtrade/Millennium beschikbaar. Deze budgetten voorzien niet in de dekking van de geplande activiteiten binnen de thema s Friese Grondstoffenagenda (FGA), Duurzame 21

22 transportbrandstoffen, en Eetbaar Fryslân. Een en ander is door de dienst onder de aandacht gebracht van de onderhandelaars voor een nieuw college van GS. Vanuit Wurkje foar Fryslân wordt gewerkt aan de uitwerking van twee maatregelen ten aanzien van circulaire economie. Wellicht biedt dit uiteindelijk mogelijheden voor de financiering van projecten uit de Friese Grondstoffenagenda. De Friese Grondstoffenagenda voorziet echter ook in activiteiten die naar verwachting niet uit het investeringsprogramma Wurkje foar Fryslân te bekostigen zijn. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 De Friese Grondstoffenagenda Aantal opgeleverde haalbare business Duurzame transportbrandstoffen Fairtrade Eetbaar Fryslân cases Onderzoek naar de meerwaarde van en mogelijkheid tot het opzetten van een subsidieregeling voor auto s en vaartuigen op LNG en groengas Het aantal gemeentelijke werkgroepen dat actief ondersteund is Verkenning van kansen, uitdagingen en belemmeringen voor duurzame en regionaal georiënteerde voedselproductie Onderzoek gereed Verkenning afgerond Onderzoek gereed à 13 Verkenning afgerond Toelichting Provinciale Staten stelden op 21 januari 2015 het Frysk Miljeuplan vast. Dit plan voorziet in een uitvoeringsspoor Samen bouwen aan een schone, eerlijke en gezonde samenleving waarbinnen de provincie inzet op vier thema s: 1) De Friese Grondstoffenagenda (FGA), 2) Duurzame transportbrandstoffen, 3) Fairtrade/Millenniumdoelen en 4) Eetbaar Fryslân. In de Begroting 2014 waren de thema s Duurzame transportbrandstoffen en Eetbaar Fryslân nog niet opgenomen. In deze 1 e Berap zijn daarom voor deze thema s nieuwe gewenste resultaten en indicatoren toegevoegd De doelstelling en indicator voor Fairtrade is aangepast in lijn met het Frysk Miljeuplan De prognose 2015 gaat uit van het alsnog beschikbaar komen van de dekking voor de kosten van de geplande activiteiten binnen de thema s Friese Grondstoffenagenda, Duurzame transportbrandstoffen, en Eetbaar Fryslân. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 4.3 Duurzaam bodembeheer Spoor 1 1. We geven uitvoering aan het plan van aanpak voor de aanpak van spoedlocaties bodemverontreiniging (2012). 2. De provincie bewaakt de kwaliteit van saneringen die in opdracht van derden worden uitgevoerd op basis van het wettelijk kader. 3. De provincie draagt zorg voor het aanpakken van de verontreiniging van voormalig huisvuilstort Ald Dwinger te Warten (De Saiter). (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Nulmeting Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Beoordelen sanerings- en Worden besluiten wel of 2012 (eerste 100% 100% nazorgplannen Toezicht en handhaving Aanpak spoedlocaties niet op tijd afgegeven Uitvoeren Handhaving uitvoeringsprogramma 2014 (HUP), onderdeel bodem Plan de Campagne/projectenplan kwartaal: 100%) HUP % 100% 18 juli % 100% 22

23 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 4.4 Leefomgevingsbeleid Spoor 1 1. We voeren het Actieplan Geluid uit. 2. Programmamanagement (opstellen en uitvoeren van het) Fries uitvoeringsprogramma Omgevingsveiligheid in samenwerking met de overige Friese externe veiligheidspartners. Spoor 2 3. Afvalreductie via het spoor van duurzaam grondstoffenbeheer (Friese grondstoffenagenda). Toelichting Provinciale Staten stelden op 21 januari 2015 het Frysk Miljeuplan vast. De doelstellingen en indicatoren zijn in lijn met dit plan aangepast. Ad 1. Het Actieplan geluid voorziet in de isolatie van 25 woningen langs provinciale wegen, en daarnaast in de aanleg van stil asfalt op acht provinciale wegen. De kosten voor het technisch onderzoek t.a.v. de isolatie van deze woningen worden gedekt vanuit een daartoe ingericht tijdelijk budget. Dit onderzoek wordt in 2015 uitgevoerd. In verband met de uitvoering van het landelijk traject SWUNG 2 (wegverkeerslawaai), zijn mogelijk aanvullende financiële middelen nodig. De provincie moet als wegbeheerder de geluidsproductie van zijn wegen in plafondwaarden vastleggen en in een openbaar register publiceren. Periodiek zal zij de geluidproductie langs het wegennet toetsen aan de geluidproductieplafonds (GPP s) en bij een dreigende overschrijding geluidsreducerende maatregelen treffen om een overschrijding te voorkomen. Elke vijf jaar zal de provincie met een openbare rapportage aantonen dat de plafonds zijn nageleefd. In een volgende berap wordt hierop teruggekomen. Ad. 2. De wettelijke taak t.a.v. externe veiligheid is geborgd in het Frysk Miljeuplan In 2015 wordt de uitvoering hiervan, samen met de Friese externe veiligheidspartners, nader uitgewerkt in het Fries Uitvoeringsprogramma Omgevingsveiligheid In voorgaande jaren was de rijksbijdrage voldoende voor de dekking van de wettelijke taken t.a.v. externe veiligheid. Door bezuinigingen is de rijksbijdrage teruggebracht tot minder dan de helft. Naar verwachting kunnen de kosten hiermee niet volledig gedekt worden. De precieze consequenties hiervan voor de Friese uitvoeringspraktijk worden in het op te stellen Fries Uitvoeringsprogramma Omgevingsveiligheid inzichtelijk gemaakt. Ad 3. Uitvoering vindt plaats via de Friese Grondstoffenagenda (FGA). Zie voor een nadere toelichting hierop beleidsveld 4.2. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Actieplan Geluid Wet milieubeheer Externe Veiligheid Wet milieubeheer Externe Veiligheid Wet milieubeheer Externe Veiligheid Uitvoeren technisch onderzoek t.a.v. de isolatie van acht geluidbelaste woningen langs provinciale wegen Afronden Fries Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid Opstellen Fries Uitvoeringsprogramma Omgevingskwaliteit Uivoeren Fries Uitvoeringsprogramma Omgevingskwaliteit Onderzoek afgerond Financieel afgerond Gereed Prognose 2015 Onderzoek afgerond Financieel afgerond Gereed 100% 100% Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Regie & Strategie toezicht en handhaving Spoor 1 1. In 2014 wordt een verbeterplan opgesteld, om op 1 januari 2015 te voldoen aan de kwaliteitscriteria vergunningverlening, toezicht en handhaving. 2. Jaarlijks stellen we een dienstverleningsovereenkomst Fryske Utfieringstsjinst Mijleu en Omjouwing (FUMO) op. 3. Samen met onze handhavingspartners stellen we voor het volgend jaar een programma op, waarin de gezamenlijke activiteiten zijn aangegeven 4. De provincie ziet toe op een adequate uitvoering van de VTH (vergunningverlening, toezicht en handhaving)-taken door de gemeenten 23

24 Toelichting Ad 4. Half maart 2015 is het Uitvoeringsprogramma 2015 Interbestuurlijk Toezicht vastgesteld door GS. Hierin is nader uitgewerkt via welke activiteiten de provincie in 2015 zal toezien op een adequate uitvoering van de VTH-taken door de gemeenten. E.e.a. vormde de aanleiding voor het toevoegen van dit gewenste resultaat. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Kwaliteit toezicht en handhaving Percentage van de Friese handhavingsorganisaties dat voldoet aan de wettelijke kwaliteitscriteria 100% <100% Toelichting In de Begroting 2015 is als prestatie-indicator opgenomen dat op 1 januari 2016 alle bevoegde gezagen voldoen aan de kwaliteitscriteria VTH (waarvan een deel wettelijk is vastgelegd). Naar verwachting zullen per 1 januari 2016 niet alle bevoegde gezagen voldoen aan alle kwaliteitscriteria. Gemeenten voldoen (nog) niet op alle punten aan de proceseisen m.b.t. de Wabo-brede handhaving. Zo hebben bijvoorbeeld een groot aantal gemeenten nog geen risicoanalyse bouw of hebben nog geen meetbare doelstellingen geformuleerd. Dit zijn essentiële onderdelen van het programmatisch handhaven. Consequentie hiervan is dat zij hier, voorzover het wettelijk vastgelegd criteria zijn, door de provincie op aangesproken worden en dat het zonodig kan komen tot een bestuurlijke interventie. Gemeenten zijn wel aan de slag met het opstellen en uitvoeren van verbeterplannen om aan de kwaliteitscriteria te gaan voldoen. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 4.6 Uitvoering vergunningverlening, toezicht en handhaving 1. Via een dienstverleningsovereenkomst maken we afspraken met de FUMO over de opgedragen basis- en plustaken 2. Wij stellen een uitvoeringsprogramma op met betrekking tot de vergunningverlening, toezicht en handhaving, waarin aangegeven is hoe de uitvoeringspraktijk op de verschillende (deel)terreinen is gepland 3. Voor de noordelijke samenwerking op het gebied van het Besluit Risico Zware ongevallen (BRZO), wordt in nauw overleg met de betrokken provincies een uitvoeringsplan opgesteld. 4. Indien zich wijzigingen voordoen in wet- en regelgeving, passen we vergunningen waar nodig hierop aan. 5. Ons toezicht is afgestemd op de risico s die zich bij een bedrijf voordoen en op het naleefgedrag van dit bedrijf. 6. In 2015 gaan wij verder met het optimaliseren van de organisatie tussen de provincie en de FUMO. 7. Er is eenmeerjareninspanning nodig om de informatievoorziening voor de landelijke keten te realiseren, zowel tussen Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD s) als tussen FUMO en de opdrachtgevers. Toelichting Ad 1. De dienstverleningsovereenkomst 2015 tussen de FUMO en de provincie wordt in het eerste halfjaar van 2015 opgesteld. Het dekkingstekort van de provincie mbt de uit te voeren taken door de FUMO in relatie tot de begroting 2015 is circa 1 miljoen. Een besluit over een dekking van het tekort wordt pas genomen op het moment dat het nieuwe bedrijfsplan 2016 e.v. met onderzoek Deloitte gereed en aangeboden is en er een deugdelijke meerjarenbegroting ligt. Een en ander is door de dienst onder de aandacht gebracht van de onderhandelaars voor een nieuw college van GS. Provinciale Staten worden via een brief geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot een aantal FUMO aangelegenheden. Ad 2. Het uitvoeringsprogramma 2015 is nog niet vastgesteld. Planning hiervoor was 1 april Deze planning wordt echter, doordat FUMO afspraken niet nakomt, later. Ad 4. De Regeling Industriële Emissies (RIE) legt aan de bevoegde gezagen de verplichting op om de omgevingsvergunningen bij IPPC inrichtingen te actualiseren. Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC) is een Europese-richtlijn op het gebied van milieu. Een aantal van deze verplichtingen 24

25 is al vanaf 1 januari 2013 van kracht. Er is daarom een inhaalslag nodig. Dit vergt voor de FUMO mogelijk een intensivering van de uitvoering van het huidige VTH-programma. Ad 5 (a). Er is besloten een luchtkwaliteitsonderzoek in Harlingen te houden. De onderzoeksopzet wordt met een begeleidend schrijven voorgelegd aan Provinciale Staten, nadat de begeleidingsgroep de onderzoeksopzet heeft vastgesteld. De kosten van het eerste onderzoeksdeel zijn geraamd op ,-. Hiervoor wordt separaat een nieuw voorstel meegenomen. De kosten van het tweede onderzoeksdeel bedragen mogelijk meer dan ,-. Vanwege de onzekerheid over de hoogte van de kosten van dit tweede onderzoek, komen we hierop terug bij de 2 e Berap. Ad 5 (b). Met betrekking tot een illegale ontgronding heeft de provincie in samenspraak met de gemeente en de politie een bestuursdwang traject in gang gezet. Dit kan mogelijke aanzienlijke financiële gevolgen (indicatief: 3 tot 6 miljoen) voor de Provincie met zich mee brengen, indien de eigenaar geen maatregelen neemt en de kosten via bestuursdwang niet verhaald kunnen worden. Ad 5 (c). De stuurgroep uitvoering motie Eijsink, onder voorzitterschap van de provincie, buigt zich over een onderzoek naar de mogelijkheden van een permanent geluidsmeetnet rond de vliegbasis Leeuwarden en Volkel. Zij wordt ondersteund door een externe adviseur. Het technisch onderzoek wordt uitgevoerd door het RIVM en het NLR. De kosten, worden met het ministerie en de provincie Brabant gedeeld. Het aandeel van de provincie Fryslân wordt geraamd op Hiervoor wordt separaat een nieuw voorstel meegenomen. Ad 6. De teneur is dat de legesinkomsten minder worden, maar dat de uitgaven (oa toezicht en handhaving) meer worden. Of deze ontwikkeling zich doorzet is, is nog niet duidelijk. Eén en ander is afhankelijk van de vestiging en dus vergunningverlening voor onder meer het aantal grote bedrijven. In de loop van het jaar zal duidelijk worden of het budget toereikend is. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Nulmeting Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Afgeven vergunningen, Tijdigheid 2011: 90-95% 95% 95% ontheffingen, enz. Toezicht en handhaving Overtredingen worden opgepakt en waar de eerste aanschrijving niet het gewenste effect heeft, wordt handhavend opgetreden N.v.t. >90% >90% II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x 1.000,- Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie per Begrotingswijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken 2015 Baten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Overlopende passiva Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: I 7 luchtkwaliteitsonderzoek Harlingen I 8 geluidsmeetnet vliegbasis Leeuwarden IV B 2 programma bodemsanering/aanpak spoedlocaties IV C 2 De Saiter 25

26 26

27 3.5 BELIEDSPROGRAMMA 5 LANLIK GEBIET Portefúljehâlders: J.G. Kramer en S.A.E. Poepjes foar de Mynbouwet I Stân fan saken ferlange resultaten Winske resultaten Belied Tiid Jild Beliedsmêd 5.1 Natuerbehear De provinsje bestribbet goed en effektyf natuerbehear mei legere behearkosten en mei mear fearkrêft foar de natuer. It nije mearjierreprogramma Lanlik gebiet giet yn 2016 yn op grûn fan gebietskollektiven. EHS De provinsje hat de rezjy op it natuerbehear binnen en bûten de Ekologyske Haadstruktuer (EHS). Natura 2000/PAS Alle 6 Natura 2000-behearplannen wurde yn 2015 fêststeld. De PAS giet yn 2015 yn. Greidefûgels Mear briedpearkes skriezen Guozzen Minder skea troch guozzen Nasjonale Parken Trochgeande stipe fan de Nasjonale Parken. Yn 2015 komt der in fisy op de ekonomyske selsstannigens fan de parken. Griene Wetten De provinsje jout fergunnings, ûntheffings en advizen foar de Natuerbeskermingswet (NB-wet), de Floara- en faunawet (Ffw) en de Boskwet. Waadrinnen De provinsje stelt in nije feroardering foar it waadrinnen op. Mynwet De advysfunksje foar it Ryk yn ferbân mei de Mynwet bliuwt. Taljochting Natura 2000-behearplannen Seis fan de tweintich Fryske Natura 2000-behearplannen binne fêststeld. De rest wurdt ein fan t jier of begjin 2016 fêststeld. Alle plannen dêr t DLG út namme fan EZ in rol yn hie wurde nei alle gedachten begjin 2016 fêststeld. Reden dêrfoar is fertraging, soks meidat DLG opheft is. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearde 2015 Natuerbehear Behear útfierd neffens Natuerbehearplan 100% Nije oanpak Agrarysk natuerbehear klear EHS Mear ha mei funksje natuer 125 Tal ynrjochte ha 365 Natura 2000/PAS Tal fêststelde behearplannen 20 Greidefûgels Mear briedpearkes Guozzen Tal ha foerazjeargebiet Tal ha foerazjeargebiet voor pauguozzen Minder útkearde skea 10% Prognoaze 2015 Ferlange resultaten Belied Tiid Jild Beliedsfjild Belied lânskip 1. It yn stân hâlden fan lânskiplike kearnkwaliteiten en draachflak lânskip. 2. It stypjen fan draachflak en it fuortsterkjen fan kearnkwaliteiten yn nasjonale lânskippen. 3. Romtlike ûntjouwings, mooglik mei behâld en fersterking fan lânskiplike kearnkwaliteiten. 4. Yn byld krije fan wat de kwaliteit fan de lânskipseleminten is. 27

28 Taljochting POP3-jild Europa stelt om de sân jier budzjet foar plattelânsûntwikkeling beskikber, it saneamde POP. Yn 2015 giet de earstfolgjende programmaperioade yn: POP3. Op nasjonaal nivo binne ôfspraken makke oer it ferpartsjen fan dat budzjet en oer de doelen en maatregels dêr t it oan bestege wurde mei. Dêrfan krijt Fryslân 38 miljoen foar , te besteegjen oan kennis en ynnovaasje fan de lânbou, kavelruil, ynrjochting greidefûgelkearngebieten, opknappen lânskip, wetter en Leader. Dat hâldt yn dat wy as provinsje itselde bedrach oan kofinansiering plus útfieringskosten leverje moatte. Troch de lette fêststelling fan it Nederlânske POP3-programma, en dêrop folgjend it opûnthâld yn de organisaasje fan de útfiering, is de earste iepenstelling mei POP3 net earder as septimber/oktober Dêrmei skowe de earste subsydzjebeskikkings en útbettelings troch nei febrewaris/maart Om de beskikbere dekking foar kofinansiering en útfieringskosten te behâlden, moatte de middels út de ferskate begruttingsposten wei trochskood wurde. Sûnder keppeling fan POP3 oan de eigen middels hawwe wy net genôch middels om de doelen ta stân te bringen lykas ôfpraat is. It dielbudzjet foar projekten lânskip sil brûkt wurde foar provinsjale kofinansiering by it POP3 oangeande it lânskip. Troch opûnthâld yn de fêststelling fan it Nederlânske POP3-programma en dêrop folgjend yn de organisaasje fan de útfiering, is de earste iepenstelling mei POP3 net earder as septimber/oktober Dêrmei skowe de earste subsydzjebeskikkings troch nei febrewaris/maart Dat betsjut dat ek de provinsjale middels fan ,-- nei 2016 trochskood wurde moatte. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearde 2015 Prognoaze 2015 Lânskipsreparaasje Werombringen en fersterkjen 20 km of 3 ha jiers lânskiplike kearnkwaliteiten Nasjonale lânskippen Mear draachflak foar NL NFW en N.L. Súdwest-Fryslân troch twajierlikse mjitting bekendheid alle jierren 10% mear Stichting Lânskipsbehear Fryslân Advisearring Prestaasjeôfspraken (draachflak, kennis en projekten beliedsútfiering) yn produkttaken fêstlein, mei fuortgongskontrôle Troch effektive advisearring bettere plannen en mear draachflak foar romtlike kwaliteit Prestaasjeôfspraken neikaam minimaal tal fisys Ferlange resultaten Belied Tiid Jild Beliedsfjild Lânbou Fuortsterkjen lânboustruktuer Kennis en ynnovaasje Kommunikaasje boer/boarger Taljochting: Der is in goede lânboustruktuer. De lânbou yn Fryslân is fernijend op it stik fan it ferduorsumjen. De relaasje boer-boarger is sterker wurden. Tal kennis- en ynnovaasjeprojekten, agraryske dielnimmers, jonge boeren, tal bedriuwen dat maatregels tsjin ljochtoerlêst troffen hat: de oantallen dy t wy op dat mêd neistribje bliuwe achter by de prestaasjes dy t yn de nije Lânbou-aginda fêstlein binne. De reden dêrfoar is dat wy, yn ôfwachting fan de goedkarring fan it Nederlânske POP3-programma en de organisaasje fan de útfiering fan dat programma, noch hieltyd gjin regeling iepenstelle hawwe kind. Foar it heljen fan de stelde doelen binne wy ôfhinklik fan de ynset fan dy EU-middels. De plenning is dat dy earste iepenstelling yn septimber/oktober 2015 realiteit wurde kin. 28

29 (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearde 2015 Prognoaze 2015 Fuortsterkjen Tal ha frijwillige kavelruil begelaat troch it ha lânboustruktuer Kavelruilburo Tal ha grûnútjefte foar Waadglês 13 ha Kennis en ynnovaasje Kommunikaasje boer/boarger Tal kennis- en ynnovaasjeprojekten dat (troch)start is Tal agraryske ûndernimmers dat oan in kennisdielprojekt meidocht Oanpart fan it budzjet foar kennis en ynnovaasje dat oan de biologyske lânbou bestege wurdt (sommearre oer de perioade 2014 o/m 2015) Tal jonge boeren dat mei gebrûk meitsjen fan de jongeboereregeling ynvestearret yn it ferduorsumjen fan harren bedriuwen Tal melkfeebedriuwen dat maatregels troffen hat om ljochtoerlêst fan de stâlen te ferminderjen Tal kennis- en ynnovaasjeprojekten fan de primêre sektor dat mei begelieding fan it kluster Agrofood/BBE ta stân kaam is Tal boeren dat meidocht oan kommunikaasjeaktiviteiten Kofje-by-de-boer Tal kearen dat de provinsje fia de regionale media publisearret oer lânbou Taljochting: In grut part fan de prestaasje-yndikators yn boppesteande tabel is giel kleure, fanwegen útstel fan de iepenstelling POP3-subsydzjeregeling. Dy efterstân wurdt kommend jier wer ynrûn. Kavelruil De ôfrûne jierren bliuwt it oerflak grûn dat fia it Kavelruilburo ruile wurdt achter by it doel dat as prestaasje yn de nije Lânbou-aginda fêstlein is. De yndruk bestiet dat der mear bûten it Kavelruilburo om ruile wurdt. Dat skuort it fierder fersnipeljen fan de ferkaveling net út, sa docht bliken út resint sifermateriaal fan de DLG. De tsjinst giet nei wat redenen en mooglike oplossings binne. Waadglês It minne takomstperspektyf foar de glêsgrientesektor yn Nederlân, yn kombinaasje mei de lege útjefte fan grûn hat de Stjoergroep Waadglês ta it beslút brocht om it projektplan, wêrby t faze 1 noch wol útfierd wurdt mar de fazen 2 en 3 net mear, op en nij te hifkjen. Yn de simmerperioade wurde de Steaten yn e gelegenheid steld om harren fisy te jaan op de oanpaste ferzjes fan it projektplan en de Gearwurkingsoerienkomst fan de provinsje mei de gemeente Frjentsjerteradiel en it Ryk % Ferlange resultaten Belied Tiid Jild Beliedsfjild 5.4 Yntegrale plattelânsûntjouwing Beliedsnota Plattelân (BNP) 1. Yn 2015 geane wy fierder mei de útfiering fan de Beliedsaginda Plattelân (BNP). By dizze nota heart in budzjet fan 3 miljoen jiers. It jild foar 2014 is útjûn. Ferline jier is 6 miljoen nei it Iepen Mienskipsfûns oergien foar de útfiering fan projekten fan ûnderen op en is der 3 miljoen út helle foar Quick wins. Dat betsjut dat der foar doarpshuzen en provinsjale projekten fan 2015 ôf gjin jild mear beskikber is. 2. Wy geane fierder mei de ûntwikkeling fan projekten dy t liede ta fernijing fan de plattelânsûntwikkeling. Spearpunten binne it omgean mei krimp, duorsumens, lytse wurkgelegenheid, streekprodukten. Om t der gjin jild is by plattelânsbelied, moat op oare plakken nei dekking socht wurde. 3. Yn 2015 wurdt ek yn it ramt fan de yntegrale Beliedsaginda Befolkingsûntjouwing Fryslân ekstra ynset op de leefberens fan de doarpen. Budzjetsubsydzje-ynstelling 4. Wy soargje foar gaadlike ôfspraken oer de stipe fan de doarpsbelangen en oare groepen op it Fryske plattelân by it befoarderjen fan leefberens. 5. Doarpswurk wurdt subsidiearre om soksoarte fan stipe te jaan. Ien fan de provinsjale spearpunten der t Doarpswurk oan wurket is duorsumens yn doarpen en doarpshuzen. 29

30 Ferlange resultaten Belied Tiid Jild Streekaginda s 6. Yn de streekaginda s wurde, yn e mande mei gemeenten, Wetterskip en maatskiplike oarganisaasjes bondele. Yn útfieringsprogramma s, dy t fjouwer jier duorje, wurde de ôfspraken oer mienskiplike doelen en middels fêstlein. Tagelyk wurdt de bestjoerlike en amtlike drokte weromkrongen. Yn de oanpak fan de streekaginda komt ek de besteande fan-ûnderen-opwurkwize werom, mei grutte ynbring fan bewenners en maatskiplike organisaasjes. Iepen MienskipsFûns (IMF) 7. Passend by de oerheid dy t him hieltyd mear weromlûkt en in mienskip dy t sels de foarstap nimt, wurdt it IMF opset. It takennen fan middels sil fia in ienfâldige proseduere ferrinne, soks yn it ramt fan de gebietsaginda s. Der wurdt ek aktyf bydroegen oan de doelen út it winnende bidbook fan KH2018. Taljochting 1 o/m 3: Fan 2014 ôf is de Beliedsnota Plattelân fan krêft. By dy nota wie foar elk jier in budzjet begrutte fan 3 miljoen. It jild foar 2014 is útjûn, der is 6 miljoen nei it Iepen Mienskipsfûns oergien foar de útfiering fan projekten fan ûnderen op en der is yn miljoen út helle foar Quick wins. Dat betsjut dat der foar doarpshuzen en provinsjale projekten fan 2015 ôf gjin jild mear beskikber is. Fan-ûnderen-opprojekten wurde wol betsjinne, sjoch Iepen Mienskipsfûns. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearden 2015 Prognoaze 2015 Plattelânsbelied Doarpshuzen dy t duorsumens ek 6 0 meinimme yn ferbou of nijbou Doarpsfisys dy t ek demografyske 6 6 ûntwikkelings meinimme In provinsjedekkend programma wurdt 1 1 opset foar de ûntwikkeling fan streekprodukten Oanduorjende ynset op fan-ûnderen op-projekten Taljochting: Om t der yn 2015 gjin jild is foar doarpshuzen en provinsjale projekten binne der gjin wearden oanjûn. De projekten fan ûnderen op wurde fia it Iepen Mienskipsfûns betsjinne. Op 31 maart 2015 slút de earste tender. Dan komt der sicht op it tal projekten dat yntsjinne is. 30

31 II Ynset beskikbere middels Eksploitaasje Bedraggen x 1.000,- Begrutting 2015 mei de fêststelde wizigings Fan it finansjeel systeem út Útstel Realisaasje Begruttingswiziging op Fêstleine ferplichtings 2015 op 1-4 Prognoazes Prognoaze noch út te jaan Prognoaze saldo Jierstikken 2015 Baten Strukturele beliedsprogrammabudzjetten Tydlike beliedsprogrammabudzjetten Reserves Oerrinnende Passiva Baten mei-inoar Lesten Strukturele beliedsprogrammabudzjetten Tydlike beliedsprogrammabudzjetten Reserves Oerrinnende Passiva Bedriuwsfieringskosten Lesten mei-inoar Baten - Lesten Útstel begruttingswiziging: I IV A III III III IV B IV B IV B IV C 9 nota plattelandsbeleid 3 gebiedsontwikkeling Franekeradeel-Harlingen 3 Kansen in Kernen 4 Iepen Mienskipsfûns, kultuerhistoaryske projekten 3 aanvulling kansen in kernen 3 jonge boerenregeling 4 landbouw kennis en innovatie 5 lokale projecten natuur en landschap 3 Kavelruil Útstel begruttingswiziging: POP3-kofinansiering It dielbudzjet foar projekten lânskip sil brûkt wurde foar provinsjale kofinansiering by it POP3 oangeande it lânskip. Troch opûnthâld yn de fêststelling fan it Nederlânske POP3-programma en dêrop folgjend yn de organisaasje fan de útfiering, is de earste iepenstelling mei POP3 net earder as septimber/oktober Dêrmei skowe de earste subsydzjebeskikkings troch nei febrewaris/maart Dat betsjut dat de provinsjale middels fan ,-- ek nei 2016 trochskood wurde moatte. 31

32 32

33 3.6 BELEIDSPROGRAMMA 6 ECONOMIE, TOERISME EN RECREATIE Portefeuillehouders: de heer J.H.J. Konst, de heer J.A. Jorritsma, mevrouw S.A.E. Poepjes, en mevrouw J.A. de Vries I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 6.1. Bedrijvigheid 1. Speerpunt Watertechnologie 1.1. Wij geven uitvoering aan het valorisatieprogramma watertechnologie in de regio Wij faciliteren de valorisatie van de excellente kennispositie naar meer bedrijvigheid en werkgelegenheid Door actieve projectverwerving en adviezen zorgen wij dat de aanwezige Europese, nationale en regionale budgetten goed worden benut Wij stimuleren en faciliteren de samenwerking in het watertechnologiecluster Wij spelen een actieve rol in de internationale profilering en branding van de Europese watertechnologiehub. 2. Speerpunt Agrofood 2.1. Wij stimuleren projecten die bijdragen aan een duurzame, innovatieve voedselketen Wij zetten in op de verdere ontwikkeling van de Dairy Campus, waarbij de hele agro-foodketen in beeld is. 2.3 Wij ondersteunen het onderwijsveld, kennisinstellingen en bedrijfsleven ten behoeve van de beschikbaarheid van voldoende goed gekwalificeerd personeel en in het verlengde hiervan de totstandkoming van een stevige, flexibele kennisinfrastructuur voor de agrofoodsector. (Dairy Chain Friesland). 3. Speerpunt Zorgeconomie 3.1. Wij willen voor het speerpunt zorgeconomie eerst het complete speelveld in kaart brengen inclusief de rol die wij kunnen spelen 3.2. We werken aan een vervolg op het netwerk Healthy Ageing Network North Netherlands (HANN2). 4. Onderwijs en Arbeidsmarkt 4.1. Het benutten van het Bestuurlijk Platform Economie en Arbeidsmarkt inzake ontwikkelingen op de arbeidsmarkt Het doorontwikkelen van het Centrum Duurzaam, dat vanaf 1 januari 2015 is gestart Het ontwikkelen van het project Technisch beroepsonderwijs in Friesland Het monitoren van het project F-TOP, het servicepunt techniek voor de sectoren metaalbewerking en installatietechniek Het monitoren van de uitvoering van de reeds bestaande Technetkringen Het ontwikkelen, opzetten en mede bekostigen van een Maritiem Cluster Noord Nederland, inclusief de verduurzaming van de bedrijfsschool De Vries Makkum Het mede vorm geven aan de geformuleerde doelstellingen van het Techniekpact Noord Nederland Het mede invulling geven aan de doelstellingen van Wurkje foar Fryslân zoals geformuleerd in het Aanvalsplan Menselijk Kapitaal. 5. Generiek 5.1. Voor 1 januari 2016 is het noordelijk innovatie ecosysteem ingericht. Het gaat hierbij vooral om vernieuwde samenwerking tussen de clusterorganisaties, de NOM en de Kamer van Koophandel met als doel om meer wisselwerking tussen alle partijen te bewerkstelligen, waarbij het belang van de regio voorop staat en cross-overs worden bevorderd Innovatiestimulering MKB wordt versterkt als gevolg van de uitvoering samenwerkingsagenda tussen regio Noord, ministerie Economische Zaken en MKB Noord (landsdelig arrangement MKB) Kwalitatief goede Friese/noordelijke innovatieprojecten als gevolg van operationalisering van OP-EFRO, INTERREG V en transitiebudget Pieken in de Delta. 5.4 De Friese regiomarketingstructuur is versterkt. 6. Grote projecten > zie paragraaf grote projecten 7. Wurkje foar Fryslân > zie hoofdstuk 11 33

34 Toelichting 1.2. Begin 2015 is duidelijk geworden dat co-financiering van de basisonderzoekinfrastructuur vanuit EFRO stopt. Faciliteiten voor de vroege fase van innovatie is in SNN-verband niet opgenomen in het Operationeel Programma (OP) EFRO. Wij zijn voornemens dit gat op te vullen voor de jaren 2015 en 2016 vanuit de financiële middelen die beschikbaar zijn gesteld voor het uitvoeringskader watertechnologie Wij blijven ons inzetten om de basisonderzoekinfrastructuur wederom te kunnen co-financieren vanuit EFRO. 3.1 De bestaande budgetten (o.a. Fryslân Fernijt IV) hebben een zeer beperkte bijdrage geleverd aan het bereiken van de doelstellingen. Dit heeft te maken met het feit dat de meeste projecten op het terrein van zorgeconomie niet passen binnen de gehanteerde criteria van de Omnibus Decentraal Regeling (ODR). 5.3 Er zijn drie belangrijke noordelijke geldstromen met middelen afkomstig van EU en rijk, waarover wij niet direct beschikken maar wel belangrijk zijn voor het realiseren van onze economische ambities. Het gaat om het OP EFRO, Interreg en transitiebudget Pieken in de Delta. Op dit moment kunnen wij nog geen uitspraak doen over in hoeverre er Friese projecten zijn ingediend voor deze programma s. De OP-EFRO tender valorisatie - met een budget van 8 miljoen - loopt tot 1 mei. Op 27 maart hebben wij ingestemd met de vastgestelde subsidievoorwaarden van het Interreg A programma (5A). Er heeft in het voortraject enige vertraging opgetreden. Dit is veroorzaakt door het feit dat Duitse accountants problemen hadden met de vereenvoudiging van de subsidieregeling van het programma. Uiteindelijk is de vereenvoudiging een feit geworden. Verder wordt een deel van het restant van het transitiebudget Pieken in de Delta ingezet voor het gewenste resultaat 5.2 innovatiestimulering MKB. Dit krijgt vorm via het MKB Innovatiestimulering Regio s en Topsectoren (MIRT), een gezamenlijk instrumentenkoffer van Rijk en de noordelijke provincies. Op 31 maart hebben wij uw Staten hierover per brief geïnformeerd. 5.4 Het vertrek van de eind maart opgestapte directeur brengt een aantal onzekerheden mee als het gaat om continuïteit en uitvoering van overeengekomen activiteiten. De Raad van Toezicht van Stichting Merk Fryslân heeft inmiddels een interne en externe interim manager aangesteld om het vertrek op te vangen. De stichting wil met deze beheersmaatregelen continuïteit borgen, waarbij (versnelde) uitvoering van activiteiten prioriteit heeft. Het aan Merk Fryslân beschikbaar gestelde budget is taakstellend voor de uitvoering van de activiteiten. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Streefwaarden 2015 Watertechnologie Agrofood Langjarige financiering Wetsus geregeld Aantal projecten Meer bedrijvigheid en werkgelegenheid Aantal projecten (ketenprojecten en crosssectorale projecten) Geregeld t/m stijging 5 Zorgeconomie Aantal projecten 8 Prognose 2015 Onderwijs en arbeidsmarkt Doefonds Breedband Toelichting Projecten op het gebied van onderwijs en arbeidsmarkt Aantal gehonoreerde leningen Aantal gehonoreerde participaties Inrichting Breedbandloket Inrichting Breedbandfonds Aantal gehonoreerde fondsaanvragen In uitvoering In uitvoering 5 Zorgeconomie: Zie toelichting bij 3.1 vorige bladzijde. 34

35 Breedband: Met de geselecteerde Fondsbeheerder voor het Breedbandfonds Fryslân BV zal worden afgesproken dat er voor het eind van 2015 nog een eerste oproep tot het indienen van financieringsaanvragen zal worden gepubliceerd. Daadwerkelijke beoordeling en honorering van binnen deze eerste indieningsronde ingediende financieringsaanvragen zullen echter pas in het begin van 2016 plaatsvinden. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Toerisme en recreatie Uitvoeringsprogramma Gastvrij Fryslân De programmalijn Friese Wouden ontwikkelen wij verder in nauwe samenwerking met de Zuidoost-gemeenten en de stakeholders. De programmalijn Elfsteden gaan wij verder vormgeven op projectniveau en binnen de nieuwe regiomarketingstructuur. Wij gaan samen met de Friese gemeenten en het Friese toeristische bedrijfsleven de huidige routenetwerken wandelen, fietsen en varen robuuster maken. Wij gaan een programma opzetten om de witte plekken binnen de huidige routenetwerken te verwijderen. Wij zorgen voor een toeristische koepeldatabase. Wij brengen in 2014 een toerismeatlas uit en gaan zorgen voor een monitoringsysteem. Wij organiseren verschillende expertsessies om de sector recreatie en toerisme te helpen nieuwe en slimme verdienmodellen te ontwikkelen waar de gebruikers actief aan bijdragen. Uitvoering Toeristisch Programma Wadden Provincie en gemeenten gaan samen met andere stakeholders aan de slag met projecten uit het Toeristische Programma Friese Wadden. We werken ook aan waddenbrede projecten, samen met andere provincies en Werelderfgoed Waddenzee-partners. 2. Het Friese Merenproject Het Friese Merenproject staat beschreven in de paragraaf Grote projecten. Toelichting Diverse onderdelen uit het programma Gastvrij Fryslân krijgen nu via concrete opdrachten vorm. Voor de programmalijn Friese Wouden ontwikkelen wij een uitvoeringsprogramma. Dit gebeurt eveneens voor de routenetwerken wandelen, fietsen en varen. Voor het toeristisch programma Wadden wordt een koepelaanvraag voorbereid in relatie tot het Waddenfonds. De verschillende trajecten worden voor de zomer afgerond en vervolgens vertaald in een totaal uitvoeringsprogramma Gastvrij Fryslân, dat in november aan uw Staten zal worden voorgelegd. Met dit uitvoeringsprogramma wordt duidelijk op welke wijze de op 26 maart 2014 vastgestelde toeristische ambities gerealiseerd kunnen worden. De middelen die momenteel beschikbaar zijn, zijn voor de voorbereidingsfase toereikend, maar daarentegen veel te beperkt om de ambities te verwezenlijken. Dit is de reden dat in de kolom beleid de verschillende onderdelen geel zijn ingekleurd. In november willen wij derhalve uw Staten een voorstel doen voor de financiering van het uitvoeringsprogramma. Dat de huidige middelen niet voldoende zijn om de in 2014 vastgestelde ambities te verwezenlijken is in het informatiedossier opgenomen. In het informatiedossier is uitgegaan van een financiële impuls van 20 miljoen voor de periode van vier jaar ( ). (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Streefwaarden 2015 Prognose 2015 Stimulering WiFi Aantal toeristische locaties met WiFi 47? Koepeldatabase De koepeldatabase is in 2015 helemaal op orde. Gereed voor ontsluiting Onderwerp Indicator Streefwaarden 2017 Ontwikkeling sector Recreatie en Aantal overnachtingen 10,5 miljoen Toerisme Aantal bezoeken 62,8 miljoen Omvang bestedingen 1,2 miljard Aantal banen Prognose 35

36 Toelichting Stimulering Wifi: Het betreft hier een subsidieregeling waarvoor 47 toeristische locaties, die expliciet in de regeling vermeld worden in aanmerking kunnen komen. Wij hebben ondersteuning van de Fryslân Ring ingeschakeld om deze locaties te stimuleren subsidieaanvragen in te dienen en hen te begeleiden bij de planvorming en de realisatie van een wifi-netwerk, alsmede het opstellen en indienen van een subsidieaanvraag. Ondanks deze inspanning van onze kant om toeristische locaties proactief te stimuleren subsidieaanvragen in te dienen en wifi-netwerken te realiseren, zijn wij vergaand afhankelijk van de toeristische locaties zelf wat betreft de mate waarin er ook daadwerkelijk van de regeling gebruik zal worden gemaakt. Vanwege de afhankelijkheid van derden (de betreffende 47 toeristische locaties) is het derhalve lastig om een prognose voor 2015 af te geven voor het aantal toeristische locaties dat daadwerkelijk met behulp van de provinciale subsidie een wifi-netwerk zal hebben gerealiseerd. Ontwikkeling recreatie en toerisme: Op 17 maart hebben wij de monitoringsrapportage Gastvrij Fryslân 2014 vastgesteld. Deze rapportage is aan uw Staten ter kennisgeving aangeboden. Graag verwijzen wij u daarnaar. Op dit moment zijn wij niet in staat om gerichte prognoses te schetsen voor de vier indicatoren voor de ontwikkeling van de sector Recreatie en Toerisme. In dat kader zijn wij erg afhankelijk van nietbeïnvloedbare factoren, waarbij de weersomstandigheden de meest bepalende is. Daarnaast zijn wij voor de effectmeting afhankelijk van meerdere onderzoeken die periodiek niet tegelijkertijd verschijnen. Derhalve willen wij uw Staten jaarlijks meer op detailniveau een jaar achteraf rapporteren via de jaarlijkse monitoringsrapportage, zodra wij over alle informatie kunnen beschikken. Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 6.3 Duurzame energie Vanuit de verschillende rollen van de provincie gaan we het programma duurzame energie uitvoeren De provincie faciliteert het Friese bedrijfsleven en stichtingen en verenigingen bij het opzetten van business cases rond de energieproductie (o.a. zonneweides) en energiebesparing die vervolgens overgedragen (kunnen) worden aan de fondsbeheerder van het FSFE We geven uitvoering aan de besluiten van PS omtrent de realisatieopgave voor 530,5 MW windenergie in Fryslân. Zo maken we een regeling voor dorpsmolens, onderzoeken de mogelijkheden van deelname aan een park in het IJsselmeer en komen met een voorstel voor een uitvoeringsorganisatie inclusief Friese spelregels Met corporaties en zorginstellingen ontwikkelen we samen een plan voor energiebesparing en zonnestroom Bij het project De Nieuwe Afsluitdijk zoeken we naar innovatieve vormen van duurzame energie op de Afsluitdijk In nauwe samenwerking met de Enerzjy Kooperaasje Fryslân (EKF), de Energiewerkplaats, de Friese Milieufederatie en Doarpswurk faciliteren we lokale en kleinschalige initiatieven Jaarlijks leveren we onder andere via de Friese energiepremie een bijdrage aan het verbeteren van woningen met minimaal twee energielabels We ondersteunen Friese gemeenten in de lokale aanpak rond energiebesparing We ondersteunen pilots op het gebied van energieneutraal renoveren, waaronder een project van Sudwest Fryslan We zoeken gericht naar mogelijkheden voor (inter)nationale samenwerking en verwerving van Europese middelen voor de nieuwe Europese programmaperiode. De nieuwe Afsluitdijk (DNA) staat beschreven in de paragraaf Grote projecten. 36

37 Toelichting De uitvoering van het programma duurzame energie verloopt voorspoedig. Zo groeit het aantal lokale en kleinschalige energie initiatieven en lopen we voor op de doelstelling voor wat betreft zonnestroom. Het budget voor 2015 staat nu al in de min en daarom wordt voorgesteld om een deel van het budget naar voren te halen. De consequentie hiervan is wel dat het budget vanaf 2016 ontoereikend zal zijn voor de uitvoering van de resterende periode van het door uw vastgestelde programma duurzame energie. Conform de besluitvorming over dit Uitvoeringsprogramma gaan wij passende financieringsvoorstellen indienen. Ten aanzien van de uitvoering van de landelijke subsidieregeling Stimuleringsmaatregel Asbest eraf, Zonnepanelen erop wordt nu voorgesteld om het budget een jaar op te schuiven, vanwege het voornemen om de regeling met een jaar te verlengen conform het gesloten convenant met het ministerie van Infrastructuur & Milieu Het faciliteren van businesscases staat feitelijk nog in de kinderschoenen, met name het kleinere MKB heeft nog veel moeite met het uitwerken van hun ideeën naar haalbare businesscases. Wij willen onze faciliterende rol hierin uitbouwen, zodat er kwalitatief betere projecten uit het FSFE gefinancierd kunnen gaan worden. Daarnaast hebben we een verkenning van verdere duurzaamheidsmaatregelen met behulp van grootschalige zonnestroom voor het nieuwe Thialf ontvangen. We zijn voornemens om het voorwaardelijk REP budget voor energiedoelstellingen hiervoor aan te wenden en komen hier bij de 2e BERAP op terug De Friese energiepremie regeling is eind 2013 gestart. Inmiddels hebben Friese woningeigenaren een subsidie aangevraagd. Het aantal aanvragen voldoet aan de verwachtingen, alleen blijft het aantal maatregelen per aanvraag achter ten opzichte van de prognose. Mede op verzoek van het Friese MKB gaan wij een voorstel bij de 2 e Berap indienen om de regeling met enkele jaren te verlengen en meer innovatieve aspecten (zoals zonnestroom en energieneutraal renoveren) hierin onder te brengen, zodat de uitgelokte investering hoger wordt en daarmee het werkgelegenheidseffect. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Streefwaarden 2015 Besparing energie Energiebesparing in PJ per jaar Verdere energiebesparing Productie duurzame energie Duurzame energieproductie in PJ per Hogere duurzame jaar energieproductie Werkgelegenheid Aantal arbeidsplaatsen Stijging aantal arbeidsplaatsen Fûns Skjinne Fryske Enerzjy Uitgezet vermogen Zie jaarplan Fûns Skjinne Fryske Enerzjy BV Prognose

38 II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x 1.000,- Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken 2015 Baten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Overlopende passiva Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Reserves Voorzieningen Overlopende passiva Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: III 5 gedeelte geclausuleerd budget FMP afstandsbediening vrij geven IV A 4 innovatiecluster Drachten IV A 5 REP budget FMP IV A 6 categorie A budget FMP IV A 7 A7 Westergo StartLife Water IV A 8 TA27 breedband IV B 6 cofinancieringsbudget IV B 7 duurzame energie IV B 8 asbest en zonnepanelen IV B 9 categorie B budget FMP IV B 10 toerisme beleid/topattractie IV B 11 voorbereidingskosten toeristisch waddenprogramma V 2 aanpassing GS electric only Butenfjild 38

39 3.7 BELEIDSPROGRAMMA 7 SOCIAAL BELEID EN ZORG Portefeuillehouder: C. Schokker-Strampel I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 7.1 Sociaal Beleid 1. Er wordt uitvoering gegeven aan het Plan van Aanpak Transitie Sociaal beleid en zorg dat op 23 januari door PS is vastgesteld 2. Zorgvuldige afbouw subsidierelaties maatschappelijke organisaties 3. Transformatie CMO Partoer naar FSP 4. Inclusieve beleidsontwikkeling in kerntakenbeleid 5. Uitvoering via streekagenda s en programma demografische ontwikkelingen. 6. Er wordt uitvoering gegeven aan de Samenwerkingsagenda Leeuwarden 7. Lopende projecten in het sociaal-fysieke en economische domein in de aandachtsgebieden (Oost en Weststellingwerf) voortzetten. 8. Er wordt uitvoering gegeven aan Social Return (SR) 9. In het kader van pilot Kaljouw omtrent de beroepen- en opleidingen-structuur in de zorg, wordt een analyse gemaakt van de zorgvraag in Zorgeconomie: integraal uitvoeringsprogramma wordt opgesteld. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator Streefwaarden 2015 SROI Realisatie kennisknooppunt voor Fryslân operationeel Maatschappelijke organisaties Gefaseerde afbouw van structurele 11 organisaties subsidierelaties Maatschappelijke organisaties Needfûns : Beschikbaar Liefst nul stellen bij knelpunten Sociale interventies Aantal projecten Minimaal 5 Prognose 2015 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Sport 1. Ondersteunen en aanjagen breedtesport via expertisecentrum Sport Fryslân. 2. Stimuleren Friese sporten. a. Subsidiering Friese sportbonden. b. Verankering friese sporten in het onderwijs. c. Subsidiëren evenementen en clinics op het gebied van de friese sporten. d. Masterplan Fryske sporten. 3. Talentontwikkeling. a. Ondersteuning sporttalenten Topsport Noord. b. Versterking kernsporten en talentontwikkeling via Topsport Noord Sportevenementen en sportgala. a. Subsidieren grootschalige sportevenementen. b. Ondersteunen Sportgala Fryslân Ondersteuning Centrum Topsport Onderwijs Heerenveen. (Prestatie)indicatoren Onderwerp Indicator / nulmeting Streefwaarden 2017/2018 Sportklimaat / bewegen Fryske sporten Talentontwikkeling Het aantal inwoners in Fryslân dat voldoet aan de Nationale Norm Gezond Bewegen (NNGB ) Het aantal leden van de Fryske sporten Het aantal talentvolle sporters in Fryslân Voldoet aan NNGB (4-17 jaar 50%; jaar en 55+: 70%) Toename van 10% (ten opzichte van 2013 of 2014) Toename van 10% (ten opzichte van 2014) Prognose

40 II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x 1.000,- Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken 2015 Baten Structurele beleidsprogrammabudgetten Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: III 6 sociale agenda uitvoeringskosten IV B 12 transitiemiddelen sociaal beleid & zorg 40

41 3.8 BELIEDSPROGRAMMA 8 KULTUER, TAAL EN ÛNDERWIIS Portefúljehâlders: J.A. de Vries I Stân fan saken winske resultaten Winske resultaten Belied Tiid Jild Beliedsmêd 8.1 Kultuer 1. In steviger basis fan de Fryske kulturele basisynfrastruktuer. 2. In steviger produksjeklimaat yn Fryslân en de partisipaasje dêryn te befoarderjen. 3. Oare aktiviteiten dy t in bydrage leverje oan de mienskip en dy t wy mei in tydlike ympuls ta stân bringe wolle. 4. Útfiering fan it Brûsfûns om partisipaasje, meartalichheid en mienskipssin te fersterkjen. 5. In kultureel klimaat (werûnder festivals) dat him wat aard en kwaliteit oanbelanget merkber en posityf ûnderskiedt yn Europa en bydraacht oan Ljouwert as Kulturele Haadstêd. 6. Fia de sintrale Bibleteektsjinst soargje wy it foarsjenningennivo yn stân te hâlden. 7. Der wurdt yn gearwurking mei Tresoar in sa grut mooglik publyk berikt foar it fysike kulturele erfgoed en it Ferhaal fan Fryslân. 8. In leechdrompelich oanbod fan kultueruterings, kultueredukaasje en amateurkeunst yn Fryslân foar alle leeftiidsgroepen. 9. Troch it oanbod te stimulearjen jouwe wy romte om talentontwikkeling te ûntwikkeljen, u.o. troch it útrikken fan priizen. 10. It realisearjen fan in doarsum kolleksjesintrum / museumdepot. 7. Dit fynt har beslach yn it Deltaplan Digitalisearing Kultureel Erfguod (DDKE). De útfiering fynt tusken 2014 en 2018 fasearre plak en foarsjocht yn de digitalisearing en beskikberstelling fan replik en ûnreplike Fryske erfgoudkollekties. Tresoar is lûker en ferantwurdlik foar dit projekt. It projekt is yn septimber 2014 starten. Op dit stuit fynt ferlet de ôfrûning fan de oanbestegingsfase plak. De ferskate dielprojekten koene derom pas per 1 maart 2015 starte. It projek hat fertraging oprûn dy t binnen de rintiid (ein 2018) fan it projekt ynhelle wurde sil. (Prestaasje)yndikatoaren Ûnderwerp Yndicator Doelwearde 2015 Prognoaze 2015 Kulturele Tal dielnimmende minsken yn Fryslân 38% (2016) partisipaasje Kulturele Tal struktureel stipe ynstellings yn de 24* ûntjouwing basisynfrastruktuer Kulturele Ferskaat yn it oanbod fan dissiplines 8 dissiplines ûntjouwing Kulturele Tal projekten dat troch it Brûsfûns ta stân brocht 7 ûntjouwing wurdt Kultureel Oprjochtsjen fan in Evenemintefûns oprjochte oanbod Kultueredukaasje Tal skoallen, primêr ûnderwiis, dat aktyf ynset op kultueredukaasje (KEK-ynventarisaasje) 60% fan alle skoallen Kultueredukaasje Tal skoallen, primêr ûnderwiis, dat in trochgeande learline op ien fan de fakgebieten fan kultueredukaasje ta stân bringt (KEKynventarisaasje) 7% fan alle skoallen * Yn 2014 binne wy fan 24 nei 22 ynstellings gongen. Dat hat te krijen mei it ophefjen fan de ynstelling Anna Blamanhuis. De kolleksje is ûnderbrocht by de Bibleteekservice Fryslân. Dêrneist binne de Jeugdorkesten tafoege oan Keunstwurk. Winske resultaten Beleid Tijd Geld Beliedsmêd 8.2 Erfgoed 1. Behâld en ûntwikkeling kultuerhistoaryske wearden 2. Restauraasje en fernijend wergebrûk karakteristike gebouwen 3. Beskerming, ûndersyk en foarljochting fan argeologyske wearden 41

42 (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Doelwearden Prognoaze Restauraasje, ûnderhâld en nije funksjes fan karakteristike gebouwen Leechkommende tsjerkegebouwen Terpen Tal restauraasjes en oare funksjes Tal leechkommende tsjerkegebouwen mei in oplossing foar in nije of njonkenbestimming Tal oankochte terpen of terpen dêr t behearsoerienkomsten foar ôfsletten binne Taljochting It tal restauraasjes en oare funksjes sil yn 2015 leger dan 50 wêze omdat der yn 2014 mei de subsydzjeregeling monumingen al 1 mln fanút de middels 2015 (quick win WFF) brûkt is. Yn it jierferslach 2014 is ek oanjûn dat de prestaasje foar 2014 foars heger wie. Winske resultaten Beleid Tijd Geld Beliedsmêd 8.3 Taal, Media en Letteren Taal 1. De Kampanje Praat mar Frysk makket ek yn 2015 Friezen bewust fan de ekstra wearde fan meartaligens en fergruttet de sichtberens fan it Frysk yn it iepenbiere libben. 2. Fierder mei it nije taalsurvey, om in better ynsjoch te krijen yn de taalsosjologyske situaasje yn ús provinsje. 3. Fanwegen it Europeesk Hânfêst foar regionale talen en talen foar minderheden befoarderet de provinsje de foarming fan gemeentlik taalbelied yn de fúzjegemeenten. 4. Yn it ramt fan de maatskiplike emansipaasje fan it Frysk stimulearret de provinsje de sichtberens fan de Fryske taal yn de soarch, it bedriuwslibben en yn ICT-tapassings. 5. De trochgeande learline Frysk yn de VVE, it primêr ûnderwiis en it fuortset ûnderwiis wurdt fuortsterke en it materiaal oanbod dêrmei anneks wurdt ta stân brocht. 6. It Mercator Kennissintrum jout omtinken oan it taallearen op skoalle en de taaloerdracht thús, en draacht by oan it befoarderjen fan it Frysk yn in ynternasjonale, meartalige kontekst. 7. De provinsje Fryslân hat yn 2015 in goede gearwurking mei oare minderheidstaalregio s fia it Network to Promote Linguistic Diversity (NPLD). 8. It Orgaan foar de Fryske taal advisearret, lykas fêstlein yn de Wet gebrûk Fryske taal, oer it ferlet en de winsken oangeande de Fryske taal en kultuer yn relaasje ta it Europeesk Hânfêst en it Ramtferdrach. 9. De provinsje sil yn 2015 it streektaalbelied ferbreedzje Media 10. Omrop Fryslân fersoarget mei oare mediapartners de ferslachjouwing op ferskate mediaplatfoarms fan de (ûntwikkeling fan) aktiviteiten yn it ramt fan Kulturele Haadstêd Yn 2014 wurdt it Fryske Mediafûns ek wer iepensteld foar bysûndere sjoernalistike projekten. 12. Ek yn it nije mediabestel is der sprake fan in selsstannige regiodekkende stjoerder mei in folsleine en alsidige Frysktalige programmearring, dy t op deistige basis beskikber is op ferskate platfoarms. 13. Omrop Fryslân, de regionale deiblêden, lokale omroppen en oare media wurkje mei elkoar gear yn in regionaal mediasintrum. 42

43 Winske resultaten Beleid Tijd Geld Letteren 14. It ferskaat fan Frysktalige (literêre) tydskriften stypje en it oanbod en de kwaliteit fan de Fryske literatuer boargje. 15. De ferkeap fan Frysktalige boeken yn 2015 befoarderje mei aksjes en aktiviteiten om (nije) lêzers te berikken. 16. Yn 2015 sil de Fryske literatuer yn it ramt fan it projekt Books from Fryslân promoate wurde op de Frankfurter Buchmesse. Taljochting 11. Op winsk en fersyk fan de Advyskommisje sil de regeling Frysk Mediafuns oanpast wurde moatte. Soks kin gefolgen hawwe foar it momint fan iepenstellen fan de tender, de advisearring fan de kommisje, en de beslutfoarming oer en utbetelling fan subsydzje yn De foarnommen ryksbesuniging fan 17 miljoen op de regionale omroppen giet yn per Steatssiktaris Dekker hat oan de Stichting Regionale Omroep Overleg en Samenwerking (ROOS) frege om mei in plan te kommen oangeande in nije organisaasjestruktuer foar de regionale omroppen, en om mei in ynfolling fan de taakstelling fan de 17 miljoen te kommen. It advys fan ROOS sil nei alle gedachten yn maaie oan de steatssiktaris oanbean wurde. Ut it rapport fan ROOS en de reaksje derop fan de steatssiktaris, moat bliken dwaan wat de posysje fan Omrop Fryslan yn it nije bestel weze sil. Wy sille us reaksje en lobby der op ofstimme. Útgongspunt foar us is in wetlike ferankering fan en bypassend budzjet foar Omrop Fryslân, basearre op de Europeeske ferdraggen, de Bestjoersofspraak Fryske Taal en Kultuer (BFTK), it Europeesk Hânfêst foar regionale talen en talen fan minderheden en it Kaderferdrach foar Nasjonale Minderheden, de Keamermoasjes en de tasizzings nei oanlieding dêrfan fan steatssiktaris Dekker. It is noch net wis oft dy wetlike ferankering al yn 2015 run weze sil. (Prestaasje)yndikators Ûnderwerp Yndikator Nulmjitting Doelwearde Prognoaze Taalbelied Persintaazje ynwenners yn Fryslân dat it Frysk ridlik oant tige goed: 2007 / 1e mjitting 2012 Praat mar Frysk Praat mar Frysk Taaltaske Streektalen ferstiet praat lêst skriuwt Tal besikers website Tal leden mienskippen sosjale media lykas Facebook en Twitter Tal troch gemeenten oan âlden útrikte taskes by berten Ynventarisearjend ûndersyk foar oanfraach erkenning fan it Biltsk ûnder Europeesk Hânfêst 94 % 74 % 76 % 30 % yn yn yn % 75 % 80 % 35 % (by 90% fan it tal berten) ree Streektalen Útbringen nije taalatlas ree (Prestaasje)yndikatoaren Ûnderwerp Yndicator Doelwearde 2015 Prognoaze 2015 Taalwet Tal gemeenten mei algemien taalbelied alle Mediabestel Regiodekkende stjoerder mei folslein Frysktalige ta stân brocht programmearring en dekkende finansiering Mediasintrum Regionaal mediasintrum oprjochte Letteren Tal Fryske titels yn bûtenlânske oersetting 43

44 Taalwet: ús belied en dat fan BZK is der op rjochte dat alle gemeenten nei oanlieding fan de Wet gebruk Fryske taal in taaloardering feststelle en (nij) taalbelied formulearje. Yn de praktyk docht bliken dat taalbelied net perfoarst de heechste prioriteit hat by alle gemeenten en dat it foldwaan oan de Wet gebruk Fryske taal mear tiid freget as wy yn it foar tocht hiene. Derneist is it fansels oan de B&W s en de gemeenterieden om nij taalbelied te formulearjen en fest te stellen. Us ynset yn 2015 is wol om yn gearwurking mei it Orgaan foar de Fryske taal Dingtiid dit underwerp heger op de aginda te krijen by de Fryske gemeenten. Mediabestel: sjoch taljochting by 13 Winske resultaten Belied Tiid Jild Beliedsmêd 8.4 Underwiis en Wittenskippen 1. Ús bydrage oan de Kwaliteitsferbettering fan it primêr ûnderwiis yn it ramt fan it projekt Boppeslach fierder ôfbouwe en oerdrage oan e skoalbestjoeren. 2. It tal swakke en tige swakke skoallen yn Fryslân leit op it lanlik mêd. 3. De foardielen fan meartalich ûnderwiis ûnder de oandacht bringe by âlden en learkrêften. 4. De trochgeande learline fierder stal jaan. 5. Untheffingsbelied formuleare en útfiere wêryn t ek partsjele ûntheffing mooglik wêze sil. 6. Yn gearwurking mei de Afûk in digitale learomjouwing ûntwikkelje foar Studio F dy t ein 2015 ree wêze sil. 7. Beide Pabo s biede in folslein programma foar neiskoalling yn it ramt fan it foech Frysk. 8. Bliuwend ynvestearje yn de earste- en twaddegraads learare-oplieding Frysk fan de NHL. 9. Wy sille de ûntwikkeling fan de Fryske Akademy fierder stimulearje yn de rjochting fan in fleksibele, heechweardige kennisynstelling op it mêd fan de Fryske taal, kultuer en skiednis. 10. De untwikkeling fan it learlingfolchsysteem en de metoadeûnôfhinlike toetsing foar it Frysk yn it primêr en it fuortset ûnderwiis sil fierder stal jûn wurde. 11. Yn oerlis mei de skoalbestjoeren stribje wy op in wize dy t past by ús kearntaken nei in goed sprieden en tagonklik primêr ûnderwiis. Taljochting 5. De wet dy t parsjele ûnheffing troch DS mooglik makket is yngongen op 1 augustus Der is no in konseptbeliedsregel, der t op it stuit oer oerlein wurdt mei it underwiisfjild. Dat lêste skriuwt de wet foar. Nei alle gedachten kin de beliedsregel dêrnei feststeld wurde, sadat er mei yngong fan skoaljier formeel 2015/2016 tapast wurde kin. It diedwurklik ferlienen fan parsjele untheffing foar it fak Frysk freget nei alle gedachten lykwols om ynset fan ekstra formaasje. Dat fanwegen it nei ferwachting grutte tal skoallen dat der om freegje sil. Sadwaande sille wy yn 2015/2016 nei alle gedachten wol de skoallen ynformearje kinne oer it te fieren ûntheffingsbelied en sille wy by steat wêze om folsleine ûntheffing te ferlienen. Mar parsjele ûntheffing sil nei alle gedachten earst fan it skoaljier 2016/2017 ferliend wurde kinne. Dat is ôfhinklik fan beslútfoarming fan PS oer de bekostiging fan de trochgeande learline yn 2016 (moasje PS by begruttingsbehanneling 2014). 6. It is by neier ynsjoch in better idee om de ymplemintaasje fan de digitale learomjouwing Frysk (StudioF/EdufryskPU) foar it primêr underwiis lyk oprinne te litten mei it evaluaasjesysteem foar it Frysk, en sadwaande yn 2016 beskikber te meitsjen. Dat jout minder druk foar de skoallen, sa hawwe se net twa fernijings op it mêd fan it fak Frysk efter elkoar. Dêrneist sille beide systemen op dizze wize better op elkoar oanslute sadat der yn ûnderwiiskundich perspektyf ek in slach makke wurde kin. 44

45 (Prestaasje)yndikators Doelwearden Prognoaze Ûnderwerp Yndikator Nulmjitting Ûnderwiiskundige kwaliteit Frysk yn de foarskoalske perioade Frysk yn it primêr ûnderwiis Frysk yn it fuortset ûnderwiis Ûnderwiiskundige kwaliteit Tal swakke skoallen Tal tige swakke skoallen Tal twatalige pjutteboartersplakken Tal trijetalige basisskoallen Tal skoallen foar fuortset ûnderwiis mei in meartalige stream Gefolgen krimp foar ûnderwiis en ûnderwiisfoarsjennings 70 yn in 2008 < 15 < 4 < 15 <4 100 yn yn % 25 % (+/- 70) (+/- 80) 3 yn Frysk yn de foarskoalske perioade: troch wizigings yn wetjouwing en finansiering foar wat de pjutteboartersplakken oanbelanget, hawwe in soad plakken it dreech, en moatte se om dy reden slute. Dat is in lanlike untwikkeling, dy t ek gefolgen hat foar it neistribbe tal twatalige pjutteboartersplakken yn Onhaalbare indicator ten aanzien van ontheffingsbeleid verwijderd II Ynset beskikbere middels Eksploitaasje Bedraggen x 1.000,- Begrutting 2015 mei de fêststelde wizigings Fan it finansjeel systeem út Útstel Realisaasje Begruttingswiziging op Fêstleine ferplichtings 2015 op 1-4 Prognoazes Prognoaze noch út te jaan Prognoaze saldo Jierstikken 2015 Baten Strukturele beliedsprogrammabudzjetten Foarsjennings Baten mei-inoar Lesten Strukturele beliedsprogrammabudzjetten Tydlike beliedsprogrammabudzjetten Reserves Foarsjennings Bedriuwsfieringskosten Lesten mei-inoar Baten - Lesten Útstel begruttingswiziging: IV B 13 Kulturele Haadstêd 2018 IV B 14 Sintraal depot Fryslân IV B 15 UCF University Campus Fryslân 45

46 46

47 3.9 BELEIDSPROGRAMMA 9 RUIMTE EN WONEN Portefeuillehouder: J.H.J. Konst I Stand van zaken gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Planvorming, onderzoek en monitoring 1. Wij stellen een startnotitie op voor een integrale, strategische omgevingsvisie 2. Wij maken nieuwe afspraken over de ontwikkeling van bedrijventerreinen en kantoren 3. Op provinciale schaal regisseren wij beleidsinhoudelijk de gevolgen van demografische veranderingen. 4. Wij coördineren samen met het rijk, de buurprovincies en de waddengemeenten het waddenbeleid en de waddengerelateerde programma s 5. en Wij projecten. stellen een notitie vast voor de ruimtelijke begeleiding van het plaatsen van opstellingen voor zonne-energie. Prestatie-indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Omgevingsvisie Plan van aanpak omgevingsvisie is gereed. gereed Bedrijventerreinen en kantoren Geactualiseerde regionale plannen voor gereed ontwikkeling bedrijventerreinen en kantoren voor de vier grote gemeenten. Demografische ontwikkelingen Bijeenkomsten ambassadeurs Fan Mear nei 3 Better. Demografische ontwikkelingen In relevante beleidsterreinen demografische gereed ontwikkelingen verankerd. Ruimtelijke faciliteren duurzame Ruimtelijke afwegingskader voor het plaatsen gereed energie van instellingen voor zonne-energie. Prognose 2015 Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld Realiseren ruimtelijke ontwikkelingen 1. Wij blijven door informeel vooroverleg proactief adviseren aan gemeenten en initiatiefnemers over ruimtelijke plannen. 2. Wij adviseren over ruimtelijke kwaliteit, door een provinciaal kwaliteitsteam in te zetten voor de advisering over gemeentelijke en provinciale projecten. 3. Wij faciliteren de uitvoering van landelijke experimentenprogramma s over demografische ontwikkelingen 4. We implementeren de besluitvorming over windenergie in de bestaande kaders en regelgeving. 5. Samen met andere partijen coördineren we het waddenbeleid en de waddengerelateerde programma s en projecten met als doel een goed bestuur voor de Wadden. 6. Wij ondersteunen de plannen voor verbetering van bestaande bedrijventerreinen. Toelichting 6. In het budget Herstructurering bedrijventerreinen resteert voor 2015 nog Deze post dient als dekking voor het restant van 20% (max ,-) van de vastgelegde subsidiebeschikking van de Nedcoatlocatie te Achtkarspelen, welke pas in 2016 hoeft te worden betaald. Vandaar dat een begrotingswijziging is bijgevoegd, om deze post door te schuiven naar

48 Prestatie-indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Prognose 2015 Ruimtelijke kwaliteit Aantal samenwerkingsconstructies met p.m.. gemeenten, corporaties en ruimtelijke kwaliteit. Aantal uitvoeringsprojecten gerelateerd aan Grutsk in het kader van streekagenda's Demografische ontwikkelingen Experimentenprogramma s. Uitvoeringsprojecten binnen streekagenda s p.m. Coordinatie Waddenbeleid Waddenfonds College adviezen voor Friese bestuursleden waddenfonds o.a. t.b.v. besluitvorming projectsubsidies Bedrijventerreinen Aantal verbeterde bedrijventerreinen p.m 10 college-adviezen DB 3 college-adviezen AB Voorbereiding eventuele zienswijze begroting waddenfonds Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld Beleidsveld 9.3 Wonen 1. We stimuleren de herstructurering van woningen en de woonomgeving in 2015 voor het laatst via het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2. ISV3 Wij bereiden een voorstel voor het voortzetten van de stedelijke vernieuwing voor (Herstructurering naoorlogse Friese woningvoorraad 3. Wij adviseren over en beoordelen gemeentelijke woonplannen, daarmee stimuleren we dat gemeenten hun woningvoorraad op een voldoende kwaliteitsniveau brengen, rekening houdend met de demografische ontwikkelingen Prestatie-indicatoren Onderwerp Indicator Doelwaarde 2015 Herstructurering en opknappen woonomgeving Aanvalsplan Woningmarkt Gemeentelijke woonplannen Herstructureren van tot woningen en het gelijktijdig opknappen van de woonomgeving en het stimuleren van het transformeren van maximaal 25 leegstaande/ vrijkomende panden en/of locaties in het bestaand bebouwd gebied t/m 2015 De doelen van het aanvalsplan woningmarkt zijn geformuleerd binnen het programma Wurkje foar Fryslân Aantal beoordeelde gemeentelijke woonplannen woningen t/m 2015 Max 25 locaties/panden t/m 2015 Gereed p.m. Prognose 2015 II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x 1.000,- Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken 2015 Baten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Overlopende passiva Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Tijdelijke beleidsprogrammabudgetten Reserves Overlopende passiva Bedrijfsvoeringskosten Totaal Lasten Baten Lasten

49 Voorstel begrotingswijzigingen: IV B 16 herstructurering bedrijventerreinen toppermiddelen IV B 17 plan Venekoten-centrum 49

50 50

51 3.10 OVERZICHT 10 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN Portefeuillehouder: J.A. de Vries II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo Jaarstukken 2015 Baten 10.1 Provinciefonds Opcenten motorrijtuigenbelasting 10.3 Dividenden Financieringsrente BTW compensatiefonds Interne financiering Overige algemene dekkingsmiddelen 10.8 Werken voor derden Onvoorzien Totaal Baten Lasten 10.1 Provinciefonds Opcenten motorrijtuigenbelasting 10.3 Dividenden Financieringsrente BTW compensatiefonds Interne financiering Overige algemene dekkingsmiddelen 10.8 Werken voor derden Onvoorzien Totaal Lasten Baten - Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: I 10 verstrekken van hybride kapitaal aan de Nederlandsche Waterschapsbank I 11 openbare Europese aanbesteding vermogensbeheer I 12 dividend Alliander I 13 accountantskosten Budget Planning PS/GS Begroting 2015 (bedragen x 1.000) PS voorwaardelijk RSP REP Engergy Valley 625 RSP REP provinciefonds 69 Autonome middelen jeugdzorg GS voorwaardelijk DU programmatische aanpak stikstof PAS Totaal Werk voor derden: Wachtplaatsen nabij PM-sluis Lemmer. De vervanging van de reguliere wachtvoorziening is in 2014 conform planning gerealiseerd. In overleg met de beheerder (RWS) zal de locatie voor de nieuwe voorziening t.b.v. duwbakken worden aangepast. Uitvoering hiervan zal in het 2 e kwartaal van 2015 plaatsvinden. Werk voor derden: Vaargeul de Boontjes. Project zit in de financiële afronding. 51

52 52

53 PROGRAMMA 11 INZET NUON-MIDDELEN Portefeuillehouder: mevrouw J.A. de Vries Inleiding In de beraps in 2014 is de voortgang van de uitvoering van Wurkje foar Fryslân voor alle thema s per maatregel weergegeven aan de hand van de fase waarin de maatregelen zich op dat moment bevond. De tabellen die het inzicht in de status van de verschillende maatregelen weergaven zijn geactualiseerd. Op maatregelniveau is de voortgang weergegeven in programma 11. Op projectniveau wordt gerapporteerd in een aparte bijlage. Algemeen aandachtspunt vooraf Een algemeen aandachtspunt voor het programma Wurkje foar Fryslân is dat uit contacten met ondernemers, belangenorganisaties en adviesorganen blijkt dat enkel het in de markt zetten van subsidie- en kredietfaciliteiten voor het MKB vaak onvoldoende effectief is. Een groot aantal ondernemers is niet in staat om hier aanspraak op te maken. Het ontbreekt veelal aan voldoende informatie, voldoende capaciteit en kennis om tot een goed businessplan en een goede aanvraag te komen. Om de middelen effectiever in te zetten willen wij een ondersteuningsstructuur in het leven roepen waarmee ondernemers actief van informatie worden voorzien en waarmee we ondernemers kunnen ondersteunen in het opstellen van businessplannen en aanvragen. In overleg met ondernemersorganisaties en partijen die bekend zijn met deze thematiek, zijn we op zoek naar de meest effectieve werkwijze en organisaties. Hierover informeren we u op een later moment. Beleidsveld 11.1 Vergroten innovatief vermogen Wat wilden we bereiken? Vergroten van het innovatievermogen (kennisintensiteit, arbeidsproductiviteit) van met name het MKB, waarbij de provincie zich vooral richt op het scheppen van randvoorwaarden voor samenwerking, kennisuitwisseling en (co)financiering van bedrijfsinstrumenten. Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Beliedsmêd 11.1 Vergroten innovatief vermogen Belied Tiid Jild 2 Onderzoeksfaciliteiten Agrofood 5 Demo-/ proefopstellingen watertechnologie 7 Samenwerking ondernemers overheid onderwijs toerisme & recreatie 15 Faciliteit circulaire economie 18 Innovatie duurzame energiebesparing, hergebruik en energieproductie 10 Budget financiering incidentele projecten economische structuurversterking Toelichting Maatregelen 15 & 18: Het lijkt lastig om in de huidige markt een plus te realiseren vanuit Wurkje foar Fryslân. De behoefte van de markt is diffuus en niet eenvoudig te duiden. Dat betekent dat het opstellen van (een) specifieke regeling(en) wellicht niet tot de meest effectieve inzet van middelen leidt. Via onder andere eigen onderzoek en een analyse van Urgenda zoeken we naar mogelijkheden om de middelen zo effectief mogelijk te bestemmen voor circulaire economie en duurzame energie om tot businessontwikkeling te kunnen komen. 53

54 Wat is de status per maatregel? Maatregel Uitvoering Voorbereiding uitvoering (Aanvals)plan Beleidsvorming 2 Onderzoeksfaciliteiten Agrofood 5 Demo-/ proefopstellingen watertechnologie 7 Samenwerking ondernemers overheid onderwijs toerisme & recreatie 15 Faciliteit circulaire economie* 18 Innovatie duurzame energiebesparing, hergebruik en energieproductie 10 Budget financiering incidentele projecten economische structuurversterking * Indien twee status-vakjes zijn ingevuld, zijn er reeds middelen beschikbaar gesteld. Bijvoorbeeld aan (incidentele) kansrijke projecten. Voor het restant van de middelen wordt nog uitgewerkt hoe deze het meest effectief en efficiënt ingezet kunnen worden. Beleidsveld 11.2 Beschikbaar stellen bedrijfsfinanciering Wat wilden we bereiken? Beschikbaarheid van Bedrijfsfinanciering (kapitaal) voor situaties waarbij de markt tekort schiet, zoals voor jonge startende ondernemingen, groei en export. Hierbij gaat het erom de drempel voor het MKB tot de financiële sector te verlagen. Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Beliedsmêd 11.2 Beschikbaar stellen bedrijfsfinanciering Belied Tiid Jild 11 Strategische innovatiefaciliteit(en) 12 Strategische groeifaciliteit(en) 13 Prime movers faciliteit (Opengesteld als vestigingsregeling ) 14 Fund of funds Toelichting Maatregel 13: De mate van revolverendheid van deze maatregel zoals deze in de Investeringsagenda Wurkje foar Fryslân is benoemd, is bij de uitwerking van de regeling (de Vestigingsregeling) verhoogd van 80% naar 90%. Wat is de status per maatregel? Maatregel Uitvoering Voorbereiding uitvoering (Aanvals)plan Beleidsvorming 11 Strategische innovatiefaciliteit(en)* 12 Strategische groeifaciliteit(en) 13 Prime movers faciliteit(en) 14 Fund of funds * Indien twee status-vakjes zijn ingevuld, zijn er reeds middelen beschikbaar gesteld. Bijvoorbeeld aan (incidentele) kansrijke projecten. Voor het restant van de middelen wordt nog uitgewerkt hoe deze het meest effectief en efficiënt ingezet kunnen worden. 54

55 Beleidsveld 11.3 Vergroten organiserend vermogen Wat wilden we bereiken? Vergroten van het organiserend vermogen van bedrijven, kennisinstellingen en overheden (triple helix), waarbij de provincie een stimulerende en coördinerende rol vervult. Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Beliedsmêd 11.3 Vergroten organiserend vermogen Belied Tiid Jild 1 Marketing-/ exportbevordering Agrofood 3 Clusters en netwerken Agrofood 4 Internationale propositie/acquisitie 6 Clusters en netwerken watertechnologie 8 Clusters en netwerken toerisme & recreatie 9 Evenementenfonds 16 MKB internationaal ondernemen 17 Verbeteren vestigingsklimaat 19 Clusters en netwerken zorg/healthy ageing Toelichting Maatregelen 1, 4 en 16: Op 20 mei 2015 besluiten uw Staten over het aanvalsplan Internationaal Ondernemen. In het aanvalsplan stellen we u voor om de maatregelen 1, 4 en 16 anders te benoemen en de middelen te herverdelen, passend bij de behoefte van de markt. In deze berap lopen we niet vooruit op uw besluitvorming, dus hier vindt u nog de oude maatregelen. Maatregel 9: Het oorspronkelijke streven was om het evenementenfonds voor 20% revolverend in te zetten. Omdat het evenementenfonds volledig zal worden ingezet voor evenementen uit het bidbook van LWDKH18 en de opbrengst van deze evenementen is meegenomen in de dekking van het volledige bidbook blijkt het niet mogelijk om dit bedrag als lening te verstrekken. Voorgesteld wordt om het volledige bedrag van 4 miljoen als subsidie te verstrekken. Dit wordt opgevangen doordat de mate van revolverendheid op programmaniveau gehandhaafd wordt. Op andere onderdelen (bijvoorbeeld bij maatregel 13) is de mate van revolverendheid namelijk verhoogd. Wat is de status per maatregel? Maatregel Uitvoering Voorbereiding uitvoering (Aanvals)plan Beleidsvorming 1 Marketing-/ exportbevordering Agrofood 3 Clusters en netwerken Agrofood 4 Internationale propositie/acquisitie 6 Clusters en netwerken watertechnologie* 8 Clusters en netwerken toerisme & recreatie 9 Evenementenfonds 16 MKB internationaal ondernemen 17 Verbeteren vestigingsklimaat 19 Clusters en netwerken zorg/healthy ageing * Indien twee status-vakjes zijn ingevuld, zijn er reeds middelen beschikbaar gesteld. Bijvoorbeeld aan (incidentele) kansrijke projecten. Voor het restant van de middelen wordt nog uitgewerkt hoe deze het meest effectief en efficiënt ingezet kunnen worden. 55

56 Beleidsveld 11.4 Versterken Menselijk Kapitaal Wat wilden we bereiken? Versterking van het Menselijk Kapitaal (gekwalificeerd arbeidsaanbod) en de kennisinfrastructuur (onderzoek en ontwikkeling), waarbij de primaire verantwoordelijkheid ligt bij het bedrijfsleven en de onderwijs- en onderzoeksinstellingen maar de provincie ondersteuning biedt in de vorm van afstemming, stimulering, advies en (soms cofinanciering). Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Beliedsmêd 11.4 Versterken Menselijk Kapitaal Belied Tiid Jild 20 Voorstudie vraagsturing 21 Bedrijfsopleidingen 22 Werkloosheidsbestrijding 23 Praktijkgericht opleiden 24 Doorstroming onderwijskolom 25 Praktijkgericht onderwijsstructuur 26 Budget financiering incidentele projecten Wat is de status per maatregel? Maatregel Uitvoering Voorbereiding uitvoering (Aanvals)plan Beleidsvorming 20 Voorstudie vraagsturing 21 Bedrijfsopleidingen* 22 Werkloosheidsbestrijding 23 Praktijkgericht opleiden 24 Doorstroming onderwijskolom 25 Praktijkgericht onderwijsstructuur* 26 Budget financiering incidentele projecten * Indien twee status-vakjes zijn ingevuld, zijn er reeds middelen beschikbaar gesteld. Bijvoorbeeld aan (incidentele) kansrijke projecten. Voor het restant van de middelen wordt nog uitgewerkt hoe deze het meest effectief en efficiënt ingezet kunnen worden. Beleidsveld 11.5 Verbeteren kwaliteit leefomgeving Wat wilden we bereiken? Het vergroten van de aantrekkelijkheid van de woon- en leefomgeving door onder meer goed voor onze beeldbepalende panden te zorgen en een kwaliteitsslag in de woningvoorraad te stimuleren. Hebben we bereikt wat we wilden bereiken? Beliedsmêd 11.5 Verbeteren kwaliteit leefomgeving Belied Tiid Jild 27 Renovatieregeling goedkope koopwoningen 28 Participatieregeling bijzondere huurprojecten 29 Financieringsregeling sociale huur (voorheen corporatieregeling) 30 Herbestemmingsregeling bestaande panden 31 Expeditie Fryslân/ woonoffensief 32 Projectfinanciering urgente projecten 33 Monumentenregeling (deels bij 11.6) 34 Aanvullen cultuurfonds 35 Inventarisatie karakteristieke bebouwing 36 Budgetfinanciering incidentele projecten 56

57 Toelichting Maatregel 34: De middelen in het Cultuurfonds worden binnen dat fonds revolverend ingezet. Maatregel 35: De inventarisatie is uitgevoerd, maar voor een lager bedrag dan door Provinciale Staten was vastgesteld. Wat is de status per maatregel? Maatregel Uitvoering Voorbereiding uitvoering (Aanvals)plan Beleidsvorming 27 Renovatieregeling goedkope koopwoningen 28 Participatieregeling bijzondere huurprojecten 29 Financieringsregeling sociale huur (voorheen corporatieregeling) 30 Herbestemmingsregeling bestaande panden 31 Expeditie Fryslân / woonoffensief 32 Projectfinanciering urgente projecten 33 Monumentenregeling (deels bij 11.6) 34 Aanvullen cultuurfonds 35 Inventarisatie karakteristieke bebouwing 36 Budgetfinanciering incidentele projecten* * Indien twee status-vakjes zijn ingevuld, zijn er reeds middelen beschikbaar gesteld. Bijvoorbeeld aan (incidentele) kansrijke projecten. Voor het restant van de middelen wordt nog uitgewerkt hoe deze het meest effectief en efficiënt ingezet kunnen worden. Beleidsveld 11.6 Realiseren tijdelijke werkgelegenheid / vooruitlopende projecten op WfF en Quick Wins WfF Toelichting op projecten De status van deze projecten wordt niet apart benoemd zoals bij de maatregelen wel het geval is. De projecten zijn namelijk allemaal uitvoeringscomponenten van de verschillende maatregelen. In de eerste en tweede berap van 2014 werd over de projecten gerapporteerd in de betreffende beleidsprogramma s of in de paragraaf grote projecten. Inmiddels is het aantal projecten dusdanig groot dat ervoor gekozen is om de rapportage van deze projecten in een separate bijlage op te nemen: Rapportage WfF-projecten. 57

58 II Inzet beschikbare middelen Exploitatie Bedragen x Begroting 2015 incl. vastgestelde wijzigingen Vanuit financieel systeem Voorstel Realisatie Begro- per tings- wijziging Vastgelegde verplichtingen 2015 per 1-4 Prognose nog te besteden Prognoses Prognose saldo jaarstukken 2015 Baten Reserves Totaal Baten Lasten Structurele beleidsprogrammabudgetten Reserves Totaal Lasten Baten Lasten Voorstel begrotingswijzigingen: V 3 bestedingsritme WFF V 4 boeking stelposten WFF V 5 bestedingsritme en verschuiving WFF V 6 Vestigingsregel, maatregel 13 58

59 Projecten WfF in uitvoering (rapportagemodel t.b.v. 1 e berap 2015) Projecten t/m GS meegenomen Prg Maatregel Project Datum PS/GSbesluit 2.2 QW* Verbeteren binnenhaven Drachten (onderdeel PS samenwerkingsagenda Drachten) 6.1 VP** Breedband start-up projecten GS 6.1 QW MKB Kredietbank Nederland (amendement) GS 6.1 QW Traineeships (Talint foar Fryslân) PS Water Alliance GS A-ware food group GS Van der Meulen product/procesontwikkeling GS Das Fritec product/procesontwikkeling GS Closing the Loops GS Healthy Ageing Netwerk HANNN II GS Healthy Ageing Netwerk HANNN II GS Van der Meulen HRM-activiteiten GS Pastiel werkt GS F-top GS Werkloosheidsbestrijding GS Dairy Training Center GS Talint foar Fryslân II GS Dairy Chain 1e fase GS Dairy Chain 1e fase (bijdrage derden) GS Experimenteel en ondernemend leren Friesland College GS Binnenvaart digitaal GS Centrum voor Innovatief Vakmanschap Healthy Ageing GS 6.2 QW Stagnerende projecten recreatie en toerisme PS 6.2 QW Subsidie regeling Toerisme Natuurlijk Fryslân (STINAF) PS Beleefcentrum Afsluitdijk GS 6.3 QW Initiatiefvoorstel versnelde verbetering energieprestaties PS woningvoorraad 8.1 QW Digitalisering cultureel erfgoed GS Monumentenregeling (deels bij 11.5) PS Stadhuis Bolsward GS Doesburg Rinsemahuis Drachten GS Eijsingahuis Leeuwarden GS Renovatieregeling goedkope koopwoningen GS Herbestemmingsregeling bestaande panden GS Expeditie Fryslân/woonoffensief GS Compakboard GS Woonzorg Drachten (pi groep) GS Oude Mavo Dokkum GS Studentencampus Leeuwarden GS Keningstate GS *QW: Quick Win, **VP: Vooruitlopend Project Beleid Tijd Geld Toelichting op projecten De status van deze projecten wordt niet apart benoemd zoals bij de maatregelen wel het geval is. De projecten bevinden zich namelijk allemaal in de uitvoeringsfase van de verschillende maatregelen. In de eerste en tweede berap van 2014 werd over de projecten gerapporteerd in de betreffende beleidsprogramma s en in de paragraaf grote projecten. Inmiddels is het aantal projecten dusdanig groot dat ervoor gekozen is om de rapportage op te nemen in deze separate bijlage. Verbeteren binnenhaven Drachten: Er is bodemverontreiniging geconstateerd. Daardoor is vertraging opgetreden in het aanbestedingstraject. De gesprekken met de gemeente Smallingerland hierover hebben nog niet tot een bevredigend eindresultaat geleid. Er is wel besloten om de werkzaamheden aan te besteden. De verwachting is dat het project met enige vertraging uiteindelijk succesvol zal worden afgerond. 59

60 Breedband start-up projecten Nog niet alle NGA-netwerken die in het kader van de 8 gehonoreerde start-up projecten zouden moeten worden gerealiseerd, zijn op dit moment klaar en operationeel/geactiveerd. Dit gaat wel gebeuren, dus het project zal succesvol worden afgerond. Healthy Ageing Network Noord-Nederland II 2014 en 2015: Het project is later gestart in verband met het aantrekken van een nieuwe directeur en nieuw personeel. Om deze reden is een verlenging toegestaan tot 1 april HANNN II is één budget; er is tweemaal besluitvorming geweest over delen van het budget. Dat is de reden waarom dit budget voor 2014 en 2015 is opgeknipt. Subsidie regeling Toerisme Natuurlijk Fryslân (STINAF): Er zijn tot en met januari 2015 in totaal 35 beschikkingen afgegeven (14 campings, 10 hotels, 6 verhuurhuisjes, 1 zeil/surfschool en 4 jachthavens) en er worden er naar alle waarschijnlijkheid nog 3 afgegeven waarna het budget is uitgeput. De totale investering door alle bedrijven samen, bedraagt bijna 15 miljoen, inclusief de provinciale subsidie van 3,5 miljoen. Zoals ook in de jaarstukken 2014 is vermeld, moet de provincie nog een besluit nemen over het resterend budget van 1,5 miljoen dat volledig revolverend ingezet moet worden. De spelregels zijn in de tussentijd veranderd. Met dit budget streven wij na om in totaal 50 forse kwaliteitsinvesteringen te realiseren, bij met name toeristische verblijfsrecreatie. Dat zal naar verwachting niet in 2015 lukken. De verwachting is wel dat dit project uiteindelijk succesvol zal worden afgerond. Digitalisering digitaal erfgoed: Het digitaliseringsplan is door Tresoar in september 2014 gestart. Samen met de projectpartners onder leiding van Tresoar is de aanbesteding voorbereid op inhoud, aantallen en financiën. Deze eerste fase heeft langer geduurd dan van te voren ingeschat. Het project zit nu in de aanbestedingsfase. Initiatiefvoorstel versnelde verbetering energieprestaties woningvoorraad: De Friese energiepremie regeling is eind 2013 gestart. Inmiddels hebben Friese woningeigenaren een subsidie aangevraagd. In de loop van 2015 willen we mede op verzoek van het Friese MKB voorstellen doen om de meer innovatieve aspecten (energieneutraal renoveren) hierin onder te brengen en de regeling met twee jaar te verlengen. De consequentie hiervan is dat het budget ook met twee jaar opschuift. 60

61 4. Bedrijfsvoering I Stand van de gewenste resultaten Gewenste resultaten Beleid Tijd Geld 1. Organisatieontwikkeling Uitvoering visie van de ambtelijke organisatie Organisatie van de toekomst 2. Strategische personeelsplanning en inhuur van derden Inzicht geven in toekomstige ontwikkelingen van kwalitatieve en kwalitatieve vraag- en aanbodzijde van de organisatie en mogelijke frictie hiertussen. Uitbouwen flexibele inzet van medewerkers in provinciale dienst Beperken inhuur extern personeel tot capaciteit die niet met inzet van eigen personeel kan worden ingevuld Stimuleren vrijwillige mobiliteit Werken aan evenwicht tussen personeelsbezetting en structurele formatie door het sterk terugbrengen van de inzet van vaste medewerkers op tijdelijke gefinancierde taken/projecten. Verder ontwikkelen traineeprogramma en stage- en afstudeerbeleid Bijstelling raming inhuur 2014 bij 1 e Berap Ontwikkelingen bedrijfsvoering It Fryske Wurkjen: - Digitale samenwerkingsomgeving - Zaaksysteem organisatiebreed uitrollen incl. digitaal loket op website en digitaal archief - Open/moderne werkomgeving creëren door medewerkers mogelijkheid geven te werken met (eigen) mobiele apparatuur Inkoop - Vergroten en borgen van het inkoop- en aanbestedingsproces Inkoop - Gebruik van het contractenregister Toelichting Strategische personeelsplanning Het in 2013 in gang gezette mobiliteitstraject is erop gericht het aantal vaste medewerkers op tijdelijk geld fors te verkleinen. Dit vanwege het feit dat vanaf 2016 veel tijdelijke middelen weg zullen vallen en daarmee de dekking van deze formatieplaatsen ook vervalt. Tot op heden hebben wij mogelijkheden om deze situatie te reduceren van 135 fte naar 80fte. Daarnaast hebben wij de taakstelling om de ambtelijke organisatie te laten krimpen. Rekening houdend met het natuurlijk verloop betekent dit dat er nog 55fte herplaatst moet worden in de eigen organisatie. In toenemende mate blijkt dit een steeds lastiger opgave te zijn. Dit heeft o.a. te maken met een mismatch tussen gevraagde en beschikbare kwaliteiten. Daarnaast is in 2014 het traject gestart om de contouren van de organisatie voor de toekomst helder te krijgen. Nieuwe werkwijzen en andere eisen aan personeel kunnen ook hier nog leiden tot vergroting van de mobiliteitsopgave i.p.v. verkleining. Het vooruitzicht is dat een aanzienlijk deel opgelost kan worden, maar wellicht niet alles. Overigens heeft de planontwikkeling t.a.v. de organisatie van de toekomst ook effecten op de inhuur. Doordat van functies niet duidelijk is of deze in de toekomst nog langer nodig zijn, wordt er in die gevallen bij vacatures eerder gekozen voor tijdelijke inhuur. Het Fryske Wurken De digitale samenwerkingsomgeving binnen IFW is opgeleverd. Er zijn diverse samenwerkingsomgeving binnen de provincie uitgerold en de samenwerkingsomgeving wordt breed gebruikt. Binnen 2 kernprocessen is het zaakgericht werken breed ingevoerd en beide processen zitten nu in de verdere optimalisatie van het zaakgerichtwerken. Andere processen zoals GSstukkenstroom worden nu opgepakt en 2015 opgeleverd. De eerste fase van het digitaal loket voor subsidies wordt voor augustus geopend (toegankelijk voor burgers en bedrijven). De volledige integratie van de back-offices systemen vindt in fase 2 en 3 plaats (2 e helft 2015 en 1 e helft 2016). Medewerkers en gasten hebben toegang tot een breed netwerk. Het gebruik van (eigen) mobile apparatuur wordt gefaciliteerd. It Fryske Wurkjen kent een doorstart in het Digitaal waarbij het programma zich meer zal richten op de gebruikersorganisatie in combinatie met een op de gebruikersgerichte samenwerkings- en archiveringsomgeving. In juli zal hiervoor het implementatieplan aan de directie worden aangeboden. 61

62 II Inhuur van derden Inhuur stand van zaken 2015 In de begroting 2015 is opgenomen dat de prognose inhuur 18,5 miljoen zal bedragen. Deze prognose is in een vroegtijdig stadium afgegeven en wordt eind 2014 bijgesteld op basis van de afdelingsplannen voor Door nieuwe, niet voorziene, besluitvorming in 2015 is er ten opzichte van deze laatste prognose nog een stijging. Dit gaat om besluitvorming over o.a. de muizenplaag, Afsluitdijk, Vrijbaan inzet stationsgebied, de scope aanpassing N381, Kansen in Kernen, spoortunnel Hurdegaryp en het winddossier waardoor er ca. voor 1,8 miljoen (inclusief WfF) extra moet worden ingehuurd. Het begin 2015 vaststellen van de uitvoeringsagenda van het Natuurpact heeft ook tot een bijstelling van de prognose op de inhuur geleid (ca. 1,5 miljoen). Het betreft allemaal tijdelijke projecten die met tijdelijke capaciteit uitgevoerd worden. De provincie voert op dit moment veel van dergelijke tijdelijke projecten uit. Hiervoor wordt veel tijdelijk ingeleende capaciteit ingezet, zodat deze tijdelijke projecten niet leiden tot een structurele toename van de vaste formatie. Daarnaast zijn er ook vaste mensen die werken voor de tijdelijke projecten. Binnen de organisatie wordt hier rekening mee gehouden, zodat als de projecten aflopen, deze vaste mensen weer binnen de organisatie geplaatst kunnen worden op plekken waar nu wordt ingehuurd. Op deze wijze wordt in de toekomst grote boventalligheid voorkomen. De inhuur doet zich vooral voor bij het realiseren van nieuwe en het in stand houden van bestaande provinciale infra structurele werken (ruim 50% van totale inhuur, opgenomen in de bedrijfsvoering en in programma 2). Dit betreft vooral inhuur van extra specialistische kennis voor onder meer projecten als zoals de Centrale As, N381 en RSP-traverse Harlingen. De kosten van inhuur van derden voor investeringsprojecten worden gedekt uit de investeringskredieten die PS voor deze projecten beschikbaar heeft gesteld. Ook huren wij onder andere bij deze projecten in voor derden. Ook is de inhuur van derden, evenals de inzet van de Flexpool, nodig voor een flexibele bedrijfsvoering. Als provincie staan we voor de taak om te komen tot een slankere organisatie. Om een goede personeelsbezetting te garanderen is het noodzakelijk om de al eerder genoemde personeelsfrictie op te lossen door, naast de inzet van Flexpool medewerkers, tijdelijk inhuur in te zetten. In de prognoses is de interne inhuur vanuit de Flexpool van 3,0 miljoen opgenomen. Het betreft medewerkers met een ambtelijk dienstverband die flexibel ingezet worden. Inhuur werken voor derden In de prognoses is ook opgenomen de inhuur voor werken voor derden (waaronder gemeenten en Rijk), onder andere bij de infrastructurele projecten. De inhuur wordt ook geschreven op de post 62