Onderwerp Museumnacht (motie 3.2)

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus , 2500 DJ Den Haag de gemeenteraad Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk rm BOW/ RIS Doorkiesnummer adres Aantal bijlagen Onderwerp Museumnacht (motie 3.2) Datum 17 februari 2009 Tijdens de bespreking in de gemeenteraad van de programmabegroting op 30 oktober 2008 is een motie (3.2) aangenomen, getekend door de leden de heren K.P. Klein (CDA), David Rietveld (GroenLinks), W.J. Pijl (ChrU-SGP), mevrouw M.D. de Jong (D66) en mevrouw M. Bolle (PvdA). De motie luidt als volgt: constaterend - dat Den Haag veel museumschatten herbergt in diverse musea; - dat de Haagse musea een onlosmakelijk deel blijven van Den Haag Marketing; - dat in diverse steden in Europa er een jaarlijkse museumnacht bestaat; - dat tijdens deze nacht de musea van die stad de hele nacht geopend zijn voor bezoekers; - dat er om de diverse musea 's nachts te bezoeken, een kleinschalige pendeldienst nodig is; overwegend - dat Haagse musea gebaat zullen zijn bij meer bezoekers; - dat een extra evenement zal bijdragen aan de promotie van niet alleen de musea, maar ook aan die van Den Haag als museumstad; - dat bijvoorbeeld de TukTuks tijdens de museumnacht pendeldiensten zouden kunnen uitvoeren. Verzoekt het college - de raad in het eerste kwartaal van 2009 te informeren over de mogelijkheden die er zijn voor een museumnacht in Den Haag; - de bijbehorende kosten inzichtelijk te maken. Inlichtingen bij Postadres: Postbus , 2500 DJ Den Haag Telefoon: Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: Internetadres:

2 BOW/ Deze motie beantwoorden wij als volgt: Ter beantwoording van de motie zijn gesprekken gevoerd met Utrecht, Amsterdam en Rotterdam en de organisaties die in deze steden betrokken zijn bij de museumnachten (uitgezonderd Utrecht, waar dit niet mogelijk bleek i.v.m. een daar lopende wisseling van de wacht). Vier Haagse musea zijn gevraagd hoe zij staan tegenover een Haagse museumnacht. Aanvullende gegevens (persreacties op Museumnachten, onderzoeksrapporten) zijn geraadpleegd via internet. De museumnacht in Utrecht, Amsterdam en Rotterdam In deze steden bestaat sinds ca 2000 een museumnacht, ontstaan op initiatief van het veld. Rotterdam houdt de nacht in maart, Utrecht rond de zomer en Amsterdam in november. Het programma bestaat voor een groot deel uit optredens en muziek in museumlocaties. Voorbeelden zijn de relaxshow van Ad Visser in 2008 in Boijmans Van Beuningen, of de Jordanese levensliederen in het Joods Historisch Museum in Amsterdam. Veelal wordt de nacht afgesloten met afterparties buiten de musea. Bezoekersaantallen van de museumnacht variëren van (Rotterdam in 2008) tot (de laatste vijf jaar in Amsterdam; uitverkocht). Kosten De organisatie en bekostiging ervan is in Rotterdam en Amsterdam in grote lijnen gelijk: een onafhankelijke stichting organiseert de nacht en de musea betalen hun programmering zelf. Overkoepelende kosten verbonden aan museumnachten bestaan uit personeelskosten voor de organisatoren, de stichtingen, voor coördinatie en organisatie, openings-en sluitingshappenings, eventuele activiteiten in de buitenruimte (om ook tussen de musea op straat iets te bieden te hebben), sponsorwerving, vervoer, speciale verlichting, bewegwijzering, vergunningen e.d. Deze kosten worden in Amsterdam en Rotterdam gedekt uit kaartverkoop, sponsoring (hoofdsponsors in Rotterdam: Shell en KPN, in Amsterdam: KPN) en soms gemeentelijke bijdragen. Zo bekostigt in Amsterdam de gemeente alleen de lichtblokken die als markering bij de deelnemende musea worden neergezet. Dit betreft een bedrag van zo n Euro. In Rotterdam gaat het onder andere om de beschikbaarstelling van prijsgeld voor het beste museum van de nacht van zo n Euro. In Rotterdam worden incidenteel aanvragen voor projectensubsidie in behandeling genomen voor specifieke activiteiten tijdens de nacht als ze inhoudelijk van voldoende niveau zijn en duidelijk uitstijgen boven reguliere programmering die van en museum verwacht mag worden. In Utrecht wordt de museumnacht georganiseerd door een gemeentelijke dienst en is deze gekoppeld aan de zg Culturele Zondagen die bijna maandelijks plaatsvinden.de Culturele Zondagen zijn een initiatief van de Gemeente Utrecht en opgenomen in het Collegewerkprogramma en De eindverantwoordelijkheid (met inbegrip van het budgethouderschap) van de Culturele Zondagen is sinds 1 januari 2002 opgedragen aan de diensten Muziekcentrum Vredenburg en Stadsschouwburg Utrecht. Zij hebben voor de inhoud en de realisatie van de Culturele Zondagen een projectleider aangesteld. In Utrecht leidt de nacht een wat wisselvallig bestaan. In 2007 was de nacht uitverkocht en deed een zevental musea mee. In 2008 werd hij afgelast door een begrotingstekort van Euro, maar in 2009 zal hij wel georganiseerd worden. Toegangskosten voor bezoekers bedragen gemiddeld zo n 17 Euro. Er is steeds een voorverkoop met goedkopere kaartjes, bij kassa s op de avond zelf geldt een hogere prijs. Er zijn vaak kortingen voor, bijvoorbeeld, CJP, en de kaarten zijn inclusief een vorm van vervoer.

3 BOW/ Vervoer In elk van de drie steden wordt tot op heden een vorm van vervoer aangeboden. In Utrecht reed een gratis pendelbus naar het excentrisch gelegen Geldmuseum. In Rotterdam rijden pendelbussen tussen de diverse locaties, waarvan de kosten gedekt zijn door sponsoring. In Amsterdam zijn op vertoon van het museumnacht-passepartout gedurende de nacht alle metro s, trams, stads- en nachtbussen gratis. Dit wordt aangeboden door het GVB. In de enquête gaf tweederde van de (26.000) bezoekers aan de Amsterdamse museumnacht aan met openbaar vervoer te komen, de rest komt lopend of op de fiets. Of bij een Haagse museumnacht de TukTuks ingezet zouden kunnen worden, hangt van een aantal factoren af. De TukTuks vormen een sympathieke aanvulling van het openbaar vervoer en zijn pittoresk genoeg om zelf een attractie te vormen. Of het zinvol is ze bij een museumnacht in te zetten hangt echter af van het seizoen waarin zo n nacht zou worden gehouden, van de deelnemende locaties en hun onderlinge afstand en de verwachte bezoekersstromen. De TukTuks hebben weliswaar regenschermen en kacheltjes maar zijn waarschijnlijk niet in elk seizoen even populair. Bovendien zijn er enkele tientallen TukTuks in de stad die elk maximaal 3 passagiers tegelijk kunnen vervoeren. Of de TukTuk Company bereid zou zijn de gehele vloot in te zetten tijdens de museumnacht is iets dat de organisatie van een eventuele museumnacht met de Company zou moeten bespreken. Vervoersvoorzieningen tijdens de diverse museumnachten in de drie overige grote steden variëren van pendelbussen tot gratis openbaar vervoer en de bezoekersaantallen van de diverse museumnachten liggen de laatste jaren tussen de en Dit lijken geen aantallen die met (alleen) TukTuks te bedienen zijn. Een museumnacht in Den Haag? Het college is enthousiast over het idee van een museumnacht in Den Haag. Wij wijzen er wel op dat de gemeente zelf geen evenementen organiseert en dat het initiatief voor een dergelijk evenement bij de instellingen zelf hoort te liggen. Het Gemeentemuseum heeft twee jaar geparticipeerd in de Cultuurnacht, die in 2004 ongeveer bezoekers trok. Deelname het eerste jaar was succesvol, waaraan overigens het mooie weer ook een bijdrage leverde, maar toch was het nodig om HTMbussen in te zetten vanwege de excentrische ligging. Het tweede jaar (met minder mooi weer), liep het minder en daarna is het museum uit het programma gegaan. Een oriënterende vraag aan museum Beelden aan Zee, Panorama Mesdag en het Gemeentemuseum leerde dat bij deze musea niet veel animo bestaat voor een museumnacht in de klassieke opzet. De inspanningen staan niet in verhouding tot de opbrengst. Ter illustratie: In 2007 trok de Amsterdamse museumnacht bezoekers, waarvan uiteindelijk niet meer dan mensen het gratis museumkaartje na afloop daadwerkelijk gebruikten. Uit de effectmeting van de Rotterdamse museumnacht bleek dat men daar voor het overgrote deel incidentele of frequente museumbezoekers trekt, slechts ca 10% van de respondenten gaf aan normaal gesproken niet of nauwelijks een museum te bezoeken. Nog ongeacht of een museumnacht een nieuw of op herhaling komend publiek genereert, heeft het bezoek op de nacht zelf overigens behalve een positieve kant ook een negatief aspect. Grote groepen bezoekers ineens beïnvloeden, zeker bij nat weer, de klimatologische omstandigheden in een museum en de kans op onbedoelde beschadiging door de ter plaatse grote drukte is aanwezig.

4 BOW/ Dat alles neemt niet weg, dat een museumnacht ook een feestelijk evenement is, wanneer daar door musea met enthousiasme aan wordt deelgenomen. Bij de overige drie grote steden is dat het geval. De museumnacht is vanuit het veld ontstaan en is self supporting. De museumnacht is als een vorm van collectieve marketing immers in de eerste plaats een zaak van de musea zelf. Er is geen enkel beletsel in deze stad voor de musea een museumnacht te organiseren. Op educatiegebied heeft men elkaar al gevonden in het Cultuurmenu van het Haags Museum Platform. Het Platform heeft zich inmiddels eind 2008 omgevormd tot een Stichting, met een nieuw bestuur, en heeft intensieve contacten met Den Haag Marketing. De musea beschikken hiermee over voldoende organisatiegraad om een evenement als een museumnacht te organiseren. Wanneer in het museale veld de wens bestaat voor een museumnacht en men bij de opzet daarvan op onvoorziene onoverkomelijke obstakels stuit, zijn wij uiteraard graag bereid te bezien of de gemeente op enige wijze behulpzaam kan zijn. Overigens kent de opzet van de museumnachten in Amsterdam en Rotterdam en Utrecht wel een Haagse tegenhanger. De museumnachten leunen sterk op (muzikale) optredens in musea. Een dergelijke opzet presenteert Den Haag al, in het tweedaagse festival TodaysArt, dat een verbinding legt tussen muziek, theater, dans, vormgeving, nieuwe media, beeldende kunst, mode en design. Het festival is de opvolger van de Cultuurnacht en trekt de laatste jaren ca bezoekers. Haagse musea profileren zich, ook zonder museumnacht, op diverse manieren bij nieuwe doelgroepen. Het Haags Historisch Museum deed mee aan het Festival Classique in juni 2008 door een hele avond tot middernacht voor festivalbezoekers gratis toegankelijk te zijn en muziek en romantische rondleidingen rond de collectie aan te bieden. Het kunst- en cultuurfestival De Betovering richt zich op kinderen 4 t/m 12 jaar en heeft onder de deelnemers ook het Museum voor Communicatie, het Museon, het Mauritshuis, het Haags Historisch Museum en Gemeentemuseum. Het Haags Historisch Museum betrekt mensen bij het museum via het succesvolle project Mijn Den Haag, het Gemeentemuseum is bezig relaties op te bouwen met de verschillende wijken en bijna alle Haagse musea doen mee in het Cultuurmenu. Dit jaar neemt het Gemeentemuseum deel aan The Hague Jazz met een groot concertpodium en master classes. City marketing Cultuur is een belangrijke drager van de citymarketing in Den Haag.Een evenement als de museumnacht past goed bij de uitstraling van de stad Den Haag en past daarom goed in de citymarketing van de stad. Een museumnacht zou bijvoorbeeld onderdeel kunnen uitmaken van The Hague Festivals. In het 2009 en 2010 loopt bijvoorbeeld Holland Art Cities. Hierbij wordt samengewerkt door de vier grootste steden Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht, hun marketing organisaties en het NBTC, maar vooral tien topmusea om het kunst- & cultuuraanbod in de stad breed onder de aandacht te brengen. Het Mauritshuis en het Haags Gemeentemuseum werken hieraan mee. Op 4 en 5 april dit jaar is er het nationale museumweekend en vanaf september worden voorts in het kader van Mare liberum dit najaar tal van culturele activiteiten georganiseerd waarin diverse musea participeren. De Stichting Design Den Haag organiseert vanaf het voorjaar 2010 iedere twee jaar in totaal vijf publieksevenementen met tentoonstellingen, publicaties, lezingen en debatten, workshops en documentaires op het gebied van design, visuele communicatie en architectuur. Bovendien is recent het Atelier gestart dat het traject naar Den Haag Culturele Hoofdstad gaat vormgeven en dit is een speerpunt in het inhoudelijke en financiële cultuurbeleid.

5 BOW/ De komende tijd zal verder onderzocht worden hoe Den Haag zichzelf cultureel het beste voor het voetlicht kan brengen en hoe de stad en de instellingen betrokken kunnen worden. Conclusies 1. Het college is enthousiast over het idee van een museumnacht in Den Haag. 2. Het is een taak van de musea zelf en niet van de gemeente om een Museumnacht te organiseren en te bekostigen. 3. Wanneer er vanuit de Haagse musea belangstelling blijkt voor een museumnacht, zijn wij graag bereid te bezien of de gemeente op enige wijze behulpzaam kan zijn. 4. Een succesvolle inzet van TukTuks als vervoer tijdens een museumnacht hangt af van de specifieke omstandigheden. Wij beschouwen deze motie hiermee als afgedaan. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen