RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. SGM Beatrix-De Sprienke - Mytylschool De Sprienke

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK SGM Beatrix-De Sprienke - Mytylschool De Sprienke Plaats : Goes BRIN nummer : 02CK OKE 01 SO Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 20 november 2012 Datum vaststelling : 18 februari 2013

2 Pagina 2 van 15

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 15

4 Pagina 4 van 15

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs voerde op 20 en 22 november 2012 een onderzoek uit op De Sprienke om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs en over de naleving van wet- en regelgeving. De school verzorgt speciaal onderwijs aan leerlingen in de leeftijd tot veertien jaar met lichamelijke en meervoudige beperkingen. Toezichtkader De inspectie baseert zich bij het onderzoek op het Toezichtkader speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Dit toezichtkader bevat een waarderingskader voor het speciaal onderwijs en een waarderingskader voor het voortgezet speciaal onderwijs. In haar jaarwerkplan verantwoordt de inspectie welke wettelijke aspecten zij onderzoekt. Meer informatie over het jaarwerkplan en het nieuwe toezichtkader voor (voortgezet) speciaal onderwijs zijn te vinden op Aanleiding Het doel van dit onderzoek is het verzamelen van informatie in het kader van een landelijk onderzoek naar de staat van het speciaal onderwijs in Nederland. Dit onderzoek vindt plaats bij een steekproef van scholen voor speciaal onderwijs om informatie te verzamelen over de kwaliteit van het onderwijs, waarover de inspectie rapporteert in het Onderwijsverslag 2012/2013. Conform de uitgangspunten van het programmatisch handhaven is tevens gecontroleerd of de school voldoet aan bepaalde wettelijke voorschriften, waaronder de onderwijstijd. De bevindingen uit dit onderzoek in het kader van het Onderwijsverslag gebruikt de inspectie ook om na te gaan of zij het aan de school toegekende basisarrangement kan handhaven. Onderzoeksopzet De inspectie beoordeelde indicatoren van de kwaliteitsaspecten opbrengsten, leerlingenzorg, leerstofaanbod, onderwijstijd, schoolklimaat, (ortho)didactisch handelen, afstemming en kwaliteitszorg. Het kwaliteitsaspect leerlingenzorg beoordeelde de inspectie volgens het toezichtkader speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs 2012 (d.w.z. met indicatoren gebaseerd op het werken met een ontwikkelingsperspectief). Pagina 5 van 15

6 Deze rapportage is gebaseerd op: Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die de school aan de inspectie toestuurde en die zicht bieden op de ontwikkeling van de school. Onderzoek op locatie waarbij de inspectie: leerlingdossiers bestudeerde en beoordeelde; gesprekken voerde met de directie en de commissie voor de begeleiding; de onderwijspraktijk observeerde in zeven groepen. Aan het eind van het onderzoek besprak de inspectie haar bevindingen met het bevoegd gezag en de directie. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek op het gebied van de onderwijskwaliteit en de wettelijke voorschriften. Daarna volgt een beschouwing waarin de inspectie de tekortkomingen toelicht en de schoolontwikkeling waar mogelijk in samenhang beschrijft. Hoofdstuk 3 bevat het toezichtarrangement. Pagina 6 van 15

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel vermeldt de inspectie welke indicatoren zij bij dit onderzoek heeft betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige Waarderingskader speciaal onderwijs De bevindingen staan weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de school de desbetreffende indicator heeft gerealiseerd. De inspectie onderzocht daarnaast of de school voldoet aan de naleving van enkele wettelijke voorschriften. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) De normindicatoren zijn gemarkeerd met een asterisk (*). Kwaliteitsaspect 1 De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor leerresultaten. 1.2 Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor sociale opbrengsten. 1.3 De gerealiseerde uitstroombestemmingen van de leerlingen liggen ten minste op het niveau van de landelijke standaarden voor opbrengsten. 1.4 De school voldoet aan de landelijke standaard voor bestendiging. Kwaliteitsaspect 2 De school begeleidt de leerlingen aan de hand van hun ontwikkelingsperspectief, zodat zij zich naar hun mogelijkheden ontwikkelen * De school stelt bij plaatsing voor iedere leerling binnen zes weken een ontwikkelingsperspectief vast. Pagina 7 van 15

8 Kwaliteitsaspect 2 De school begeleidt de leerlingen aan de hand van hun ontwikkelingsperspectief, zodat zij zich naar hun mogelijkheden ontwikkelen * De school gebruikt een samenhangend systeem van (waar mogelijk genormeerde) instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 2.3* De school stelt vast of de leerlingen zich ontwikkelen conform het ontwikkelingsperspectief en maakt naar aanleiding hiervan beredeneerde keuzes. 2.4* De school voert het onderwijs en de ondersteuning planmatig uit. 2.5 De school kent structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerlingenniveau haar eigen kerntaak overschrijden. Kwaliteitsaspect 3 De aangeboden leerstofinhouden bereiden de leerlingen voor op vervolgonderwijs en samenleving * Bij de aangeboden leerinhouden op het gebied van Nederlandse taal en rekenen/wiskunde biedt de school de kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 3.2 Bij de aangeboden leerinhouden op de leergebied overstijgende vormingsgebieden biedt de school de kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 3.3* Het leerstofaanbod van de leerroute sluit aan op de uitstroombestemming. 3.4 De leerinhouden voorzien in een doorgaande lijn. Kwaliteitsaspect 4 De leraren geven de leerlingen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De school maakt per leerroute een beredeneerde keuze voor de inzet van de beschikbare onderwijstijd. 4.2* De leraren zetten de geplande onderwijstijd doelgericht in. 4.3 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Kwaliteitsaspect 5 Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen De ouders tonen zich betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 5.2* De school heeft een veilige leer- en werksituatie voor zowel de leerlingen als het personeel. Pagina 8 van 15

9 Kwaliteitsaspect 5 Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen De leerlingen gaan op een respectvolle manier met elkaar en anderen om. 5.4 De leraren gaan op een respectvolle manier om met de leerlingen. 5.5 De inrichting van het gebouw en de lesruimten getuigen van een veilige en inspirerende leer- en werkomgeving. Kwaliteitsaspect 6 De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 6.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 6.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 7 De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking, onderwijstijd en aanpak af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen De leraren stemmen binnen de leerroute de aangeboden leerinhouden af op de onderwijsbehoeften van leerlingen. 7.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in instructiebehoeften van leerlingen. 7.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op de verschillen in verwerkingsbehoeften van leerlingen. 7.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in behoefte aan leertijd van leerlingen. 7.5* De leraren stemmen hun (ortho)pedagogisch handelen af op (problematisch) gedrag van leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 De school zorgt systematisch en planmatig voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 8.2* De school evalueert jaarlijks de leerresultaten van de leerlingen. 8.3 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen op de leergebiedoverstijgende ontwikkelingsgebieden. 8.4 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 8.5 De school evalueert regelmatig de onderwijsondersteuning. Pagina 9 van 15

10 Kwaliteitsaspect 8 De school zorgt systematisch en planmatig voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 8.7 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 8.8 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. E. Naleving wet- en regelgeving Voldoende Onvoldoende N.1 Door of namens het bestuur is de vastgestelde schoolgids naar de inspectie gestuurd en deze schoolgids bevat de verplichte onderdelen (WEC, art. 27 en 22). N.2 Door of namens het bestuur is het vastgestelde schoolplan naar de inspectie gestuurd en dit schoolplan bevat de verplichte onderdelen (WEC, art. 27 en 21). N.3 De geplande onderwijstijd voldoet aan de wettelijke vereisten (WEC, art. 11). Pagina 10 van 15

11 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De kwaliteit van het onderwijs op De Sprienke is voldoende en op onderdelen goed. De positieve ontwikkeling in de kwaliteit van de leerlingenzorg en het onderwijsleerproces die de inspectie vaststelde in 2009, zette de school door. In de lessen zijn de taakgerichtheid en betrokkenheid van de leerlingen opmerkelijk hoog. Kenmerkend voor de school is verder het hoge niveau van samenwerking dat de school bereikt, zowel intern - in de teams binnen de school - als met de medewerkers van de zorginstelling. Dit komt de werksfeer in de school ten goede en heeft een positief effect op het leerklimaat. De inspectie stelde geen tekortkomingen vast in de naleving van de wettelijke voorschriften. Toelichting Opbrengsten Bij de toekenning van het toezichtarrangement staan in beginsel de opbrengsten centraal. Door het ontbreken van een landelijke norm tellen de opbrengsten echter voorlopig niet mee voor de beoordeling. Daarvoor in de plaats kijkt de inspectie naar de aspecten 'leerlingenzorg', 'onderwijsleerproces' en 'kwaliteitszorg'. Leerlingenzorg De indicatoren in het systeem van leerlingenzorg beoordeelt de inspectie positief. De school gaat systematisch en doelgericht te werk en volgens heldere procedures. Voor alle leerlingen stelt de school tijdig een ontwikkelingsperspectief vast. De relevante kindkenmerken zijn beschreven en het algemene onderwijsaanbod is vastgelegd. Aanbod en onderwijstijd zijn voor elke leerling gekoppeld aan het beoogde uitstroomniveau binnen de drie leerroutes die de school kent. Het verplichte overleg met de ouders over het ontwikkelingsperspectief borgt de school voldoende. De commissie voor de begeleiding (cvb) bestaat uit medewerkers van de school en van het revalidatiecentrum. De samenstelling voldoet aan de wettelijke voorschriften. Er is intensieve en zeer frequente samenwerking waarbij de cvb het individuele leer- en behandelproces zorgvuldig met betrokkenen op elkaar afstemt. Hierover vindt gelijktijdige communicatie met de ouders plaats. De cvb geeft aan dat de kwaliteit van de zorg en het onderwijs vooral hoog Pagina 11 van 15

12 is vanwege deze collegiale samenwerking en de betrokkenheid van de ouders. Omdat de noodzaak voor behandeling fors ingrijpt op de balans tussen onderwijs en zorg zijn maatregelen getroffen om het evenwicht tussen beide te bewaren. De laatste jaren is dit de onderwijstijd ten goede gekomen. De inspectie beoordeelt daarom indicator 2.5 als goed. De school volgt de vorderingen en de ontwikkeling van de leerlingen met behulp van methodegebonden toetsen, methodeonafhankelijke toetsen en observatieschalen en hanteert hierbij een (toets)kalender. De school gaat zorgvuldig en op heel gestructureerde manier na of leerlingen zich ontwikkelen conform hun ontwikkelingsperspectief (indicator 2.3). Hiervoor is een functionele overlegstructuur opgezet, zowel op de werkvloer - in kleinere klassenteams - als op het niveau van de cvb. Tenminste negen keer per jaar vinden evaluatiegesprekken plaats. De conclusies van die besprekingen leiden tot aanpassingen van de aanpak. Onderwijsleerproces De inspectie beoordeelt alle indicatoren van het onderwijsleerproces positief. De methoden voldoen aan de kerndoelen en het aanbod bereidt de leerlingen voldoende voor op het vervolgonderwijs. De leerinhouden voorzien in een doorgaande lijn. De school zet de onderwijstijd voldoende doelmatig in en de leraren maken ook voldoende zichtbaar hoe zij de beschikbare tijd zo efficiënt mogelijk benutten. Het schoolklimaat op De Sprienke biedt duidelijke kaders door de kindvriendelijke omgeving, het gedrag en de inzet van de medewerkers en door de afspraken die binnen de school gelden. De leraren zorgen voor een taakgerichte werksfeer. De leerlingen krijgen voldoende ruimte zichzelf te zijn en laten in alle lesobservaties een hoge betrokkenheid zien. Om die reden beoordeelt de inspectie de indicatoren 6.2 en 6.4 als goed. Leraren geven er blijk van, in de praktijk, maar ook in de gebruikte planningen, dat zij het aanbod en de aanpak zowel op (ortho)pedagogisch als op (ortho)didactisch gebied op doordachte manier aanpassen aan de leerbehoeften van de leerlingen. Dit is zichtbaar door het gebruik van gevarieerde werkvormen en de goed geplande inzet van het onderwijsondersteunend en behandelend personeel. Voor de leerlingen heeft dit tot gevolg dat de onderwijsleersituaties over het algemeen voldoende uitdagend zijn. Kwaliteitszorg Pagina 12 van 15

13 Op één na zijn alle indicatoren van het kwaliteitsaspect 'kwaliteitszorg' voldoende. Dit is een forse vooruitgang ten opzichte van het vorige kwaliteitsonderzoek waarbij de kwaliteitszorg onderwerp van onderzoek was (in 2007) en op vijf punten onvoldoende scoorde. Het huidige systeem van kwaliteitszorg is de basis voor voortdurende kwaliteitsverbetering en constante kwaliteit van het onderwijs en de ondersteuning van leerlingen. De enige onvoldoende betreft de evaluatie van de resultaten op de leergebiedoverstijgende leerontwikkelingsgebieden, waaronder de sociale competenties (indicator 8.3). Hoewel de activiteiten van de school voldoende aanbod bevatten, is de school bij de evaluatie voornamelijk gericht op de evaluatie van de cognitieve resultaten. De Sprienke heeft onvoldoende systematiek ontwikkeld om ook een goede evaluatie te kunnen uitvoeren op het terrein van dit voor leerlingen zo belangrijke onderdeel van het onderwijs. Pagina 13 van 15

14 Pagina 14 van 15

15 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De Inspectie van het Onderwijs kent aan Mytylschool De Sprienke het basisarrangement toe. Dit betekent dat de inspectie op dit moment geen reden heeft om het toezicht te intensiveren. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en eventueel een themaonderzoek of een vierjaarsonderzoek. De inspectie heeft geen tekortkomingen vastgesteld in de naleving van wettelijke voorschriften. Pagina 15 van 15