RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. rkbs St. Barbara

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK rkbs St. Barbara Plaats : Tuitjenhorn BRIN nummer : 05BH C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 5 maart 2013 Datum vaststelling : 29 mei 2013

2 Pagina 2 van 13

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING BEVINDINGEN TOEZICHTARRANGEMENT Pagina 3 van 13

4 Pagina 4 van 13

5 1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 5 maart 2013 een onderzoek uitgevoerd op rkbs St. Barbara naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende. De school is bezocht in het kader van een landelijk onderzoek naar de staat van het primair onderwijs in Nederland. Tijdens dit onderzoek bleek echter dat de tussenresultaten van de school onder de ondergrens liggen die inspectie hanteert en is het onderzoek omgezet in een kwaliteitsonderzoek. Toezichthistorie In 2009 is Sint Barbara bezocht in het kader van een kwaliteitsonderzoek omdat er risico's in de opbrengsten waren geconstateerd. Omdat zowel de eindopbrengsten als de tussenopbrengsten van 2009 van voldoende niveau waren heeft de school het basisarrangment behouden. Verder sprong de taakgerichte werksfeer in positieve zin in het oog. De inspectie beoordeelde de indicatoren voor de leerlingenzorg en het jaarlijks evalueren van de resultaten van de leerlingen als onvoldoende. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle van de aanwezigheid van de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijke verplichte onderdelen in de schoolgids, het schoolplan en het zorgplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatieactiviteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, te weten: missie en visie van basisschool Sint Barbara, de "Onderwijs is meer knip" van basisschool Sint Barbara, overallconclusie "De leerkracht" is ons sterke punt, ouder-, personeel- en leerlingtevredenheidsonderzoek, planning inzet kwalitijdsbudget, conclusies uit de opbrengstenvergadering, overzicht cito m, opbrengstentabel. Ook aanvullende vragenlijsten zijn bij de analyse betrokken. Pagina 5 van 13

6 Schoolbezoek, waarbij in een aantal groepen de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze lesbezoeken vonden plaats in de groepen 1-2 A; 3, 4-5, 5, 6, 6-7, 7 en 8. Gesprekken met de directie en de intern begeleiders over de kwaliteit van de indicatoren. Een gesprek met leraren. Een eindgesprek met de directie en een vertegenwoordiging van het bestuur, na afloop van het schoolbezoek. Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, tijd, didactisch handelen, afstemming, begeleiding, leerlingenzorg en kwaliteitszorg. Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer. Pagina 6 van 13

7 2 BEVINDINGEN 2.1 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 op De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten) In verband met het programmatisch handhaven heeft de inspectie daarnaast enkele controles uitgevoerd op bepaalde wettelijke voorschriften. Of de school wel of niet voldoet aan deze wettelijke vereisten wordt tot uitdrukking gebracht met de score 'ja' of 'nee'. Pagina 7 van 13

8 Opbrengsten * De resultaten van de leerlingen aan het eind van de basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.2 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 1.5 De sociale competenties van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. Leerstofaanbod * Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen. 2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan. 2.4* De school met een substantieel aantal leerlingen met een leerlinggewicht biedt bij Nederlandse taal leerinhouden aan die passen bij de onderwijsbehoeften van leerlingen met een taalachterstand. Tijd De leraren maken efficiënt gebruik van de geplande onderwijstijd. Didactisch handelen * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Afstemming De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Pagina 8 van 13

9 Afstemming De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Begeleiding * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Zorg De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodig hebben. 8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. 8.3* De school voert de zorg planmatig uit. 8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. Kwaliteitszorg De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. 9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de gerealiseerde onderwijskwaliteit. Wet- en regelgeving Ja Nee NT1A NT2A NT3A NT4A De inspectie is in het bezit gesteld van de geldende schoolgids (art. 16, lid 2 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende schoolplan (art. 16, lid 1 en 3, WPO). De inspectie is in het bezit gesteld van het geldende zorgplan (art. 19, lid 3, WPO). Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnen voldoen aan de daarvoor gestelde minima (art. 8, lid 7 onder b, WPO). Pagina 9 van 13

10 Wet- en regelgeving Ja Nee NT4B Er is maximaal zevenmaal een onvolledige schoolweek geprogrammeerd voor de groepen 3 t/m 8 (artikel 8, lid 7 onder b, WPO). 2.2 Beschouwing Algemeen beeld De inspectie beoordeelt de kwaliteit van het onderwijs op rkbs Sint Barbara als zwak. Dit doet zij op basis van de resultaten gedurende de schoolperiode die voor drie van de vijf beoordeelde toetsen onder de ondergrens liggen, maar ook omdat de school niet alle kerndoelen betrekt bij de aangeboden leerinhouden voor begrijpend lezen en door onvoldoende planmatige zorg. Daarnaast zijn er tekortkomingen geconstateerd op het gebied van de doorgaande lijn, afstemming, begeleiding, leerlingenzorg en kwaliteitszorg. Hieronder volgt een toelichting op het oordeel. Toelichting Opbrengsten De leerresultaten van de school aan het eind van de basisschoolperiode zijn, over drie jaar bezien voldoende. De resultaten van 2012 zijn van voldoende niveau, de resultaten voor 2013 en 2011 zijn echter van onvoldoende niveau. Daarnaast heeft de inspectie bedenkingen over de wijze waarop de school de toets voor begrijpen lezen heeft afgenomen. Vanwege tegenvallende resultaten is de toets bij een belangrijk deel van de leerlingen voor de tweede keer afgenomen. Dit is niet toegestaan en zet de betrouwbaarhied van de resultaten onder druk. De resultaten gedurende de schoolperiode zijn onvoldoende. In haar oordeel betrekt de inspectie de resultaten van de toetsen voor technisch lezen (groepen 3 en 4), rekenen en wiskunde (groepen 4 en 6) en begrijpend lezen (groep 6). De resultaten op de toetsen voor technisch lezen (groepen 3 en 4) en begrijpend lezen groep 6 liggen onder de ondergrens die de inspectie hiervoor hanteert. De school volgt de sociaal-emotionele ontwikkeling van al haar leerlingen, maar doet dit met een instrument waarvoor geen landelijke normen beschikbaar zijn. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 1.5 niet. Onderwijsleerproces De school gaat voldoende efficiënt met haar onderwijstijd om. Ook is de geplande onderwijstijd evenwichtig verdeeld tussen de basisvakken en de Pagina 10 van 13

11 zaakvakken. Een aandachtspunt is wel dat enkele leerlingen voor het zelfstandig werken moeilijk een plek kunnen vinden waardoor onderwijstijd verloren gaat. Het didactisch handelen is eveneens van voldoende niveau. Er vindt heldere uitleg plaats waarbij aandacht is voor het geleerde uit eerdere lessen. De lesdoelen komen daarbij in voldoende mate aan bod. De school gebruikt voor technisch lezen, spelling en rekenen en wiskunde verschillende methoden die de kerndoelen dekken. Voor begrijpend lezen kan de school echter niet aannemelijk maken dat de aangeboden leerinhouden alle kerndoelen dekken. Dit komt omdat de leerkrachten met verschillende lesmethoden werken. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 2.1 als onvoldoende. Omdat er voor begrijpend lezen ook geen sprake is van een beredeneerd aanbod in de verschillende leerjaren is eveneens indicator 2.3 als onvoldoende beoordeeld. Zowel vanuit de lesobservaties als de groepsadministratie beoordeelt de inspectie de differentiatie voor met name begrijpend lezen als onvoldoende. Dit geldt zowel voor de instructie als de verwerking. De school gebruikt voor de differentiatie groepsplannen, maar voor begrijpend lezen ontbreken deze. Daarnaast geven de groepsplannen nog onvoldoende sturing aan de differentiatie. Begeleiding en zorg De school gebruikt in alle groepen landelijk genormeerde toetsen om de ontwikkeling van de leerprestaties te volgen. Ook gebruikt de school een gestructureerd observatieformulier om de ontwikkeling van de kleuters te volgen en te registreren. Niet alle leerkrachten van de groepen 4 t/m 8 nemen ook methodegebonden toetsen voor begrijpend lezen af. Om deze reden beoordeelt de inspectie indicator 7.2 als onvoldoende. Daarnaast blijkt dat de leerkrachten de analyse van de toetsresultaten, ook voor andere onderdelen van de Nederlandse taal en rekenenen en wiskunde, wisselend uitvoeren. Hiervoor vraagt de inspectie aandacht. De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen extra zorg nodig hebben. Zij heeft hiervoor duidelijke criteria opgesteld. De school beschikt echter niet over een probleemanalyse voor betreffende leerlingen waarop de extra zorg is gebaseerd. Ook ontbreken concrete en leerlingspecifieke doelen en is niet voor alle leerlingen die dat nodig hebben (op basis van de door de school opgestelde criteria) handelingsplanning beschikbaar. De evaluatie van de extra zorg vindt eveneens onvoldoende plaats. Zo ontbreekt een concrete (proces)evaluatie van Pagina 11 van 13

12 de gegeven zorg en is onvoldoende duidelijk wanneer vervolg van de zorg noodzakelijk is. Kwaliteitszorg De resultaten van de leerlingen evalueert het team op voldoende wijze. Er zijn daarbij duidelijke conclusies getrokken die invloed hebben op het onderwijsleerproces. Verder borgt de school de gemaakte afspraken. Zij doet dit onder meer aan de hand van groepsbezoeken en door de gemaakte afspraken regelmatig te bespreken in teamvergaderingen. Ook rapporteert de school de ontwikkelingen in het onderwijsleerproces zoals verbeteractiviteiten en de resultaten aan belanghebbenden. Zowel in de schoolgids als in de nieuwsbrieven is daarvan voldoende terug te vinden. De school heeft nog onvoldoende zicht op haar leerlingenpopulatie. Zo is onder meer het leerlinggewicht niet bekend waardoor het ook niet duidelijk is of het leerstofaanbod op de leerlingenpopulatie is afgestemd. Het onderwijsleerproces evalueert de school op onderdelen en voornamelijk signaalgestuurd. Een vierjaarlijks overzicht met daarin alle te evalueren onderdelen is niet beschikbaar. Ook de verbeteractiviteiten die voortvloeien uit de signaalgestuurde evaluatie worden onvoldoende planmatig opgepakt. De school werkt wel aan ontwikkelingen zoals technisch lezen en communicatie, maar andere ontwikkelingen verlopen te langzaam en niet planmatig. Het ontbreekt daarbij onder meer aan een heldere beschrijving van de activiteiten, concrete doelen en het tijdstip waarop het resultaat bereikt moet zijn. Pagina 12 van 13

13 3 TOEZICHTARRANGEMENT Kwaliteit De kwaliteit van het onderwijs vertoont belangrijke tekortkomingen en is als zwak beoordeeld. Om deze reden kent de Inspectie van het Onderwijs aan de rkbs St. Barbara een aangepast arrangement zwak toe. De school valt onder intensief toezicht. Met het bestuur is afgesproken dat de onderwijskwaliteit in april 2014 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in het tweede kwartaal van 2014 een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Naleving De inspectie concludeert tevens dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Pagina 13 van 13