IgG4-gerelateerde nierziekten

Transcriptie

1 IgG4-gerelateerde nierziekten Ben Sprangers Nefrlgie UZ Leuven Histriek 1961: Sarles et al. rapprteren de eerste casus van aut-immune pancreatitis 2002: eerste casus van IgG4-gerelateerd nierlijden 2003: IgG4-gerelateerde ziekte erkend als systeemziekte 2013: IgG4-gerelateerde ziekte is ppulair Epidemilgische gegevens patiënten met IgG4-gerelateerde ziekte gemiddelde leeftijd: 64 j mannelijke predminantie 8,8% heeft IgG4-gerelateerde nierziekte patiënten met aut-immune pancreatitis 30% heeft IgG4-gerelateerde nierziekte Epidemilgische gegevens patiënten met IgG4-gerelateerde nierziekte gemiddelde leeftijd: 65 j uitgesprken mannelijke predminantie (86-90%) 96% heeft extra-renale aantasting p mment van diagnse (sialadenitis, lymfadenpathie, AIP) cave: kleine reeksen Pathgenese IgG4 is een speciaal immunglbuline asymmetrisch antistf met dubbele specificiteit kan niet f zeer slecht cmplement activeren (echter data in MN suggereren activatie MBL (en alternatieve) pathway) specificiteit in IgG4-gerelateerde ziekte:? gelegen in TBM bij IgG4-gerelateerde tubul-interstitiële nefritis Klinische presentatie IgG4-gerelateerde nierziekte 75% heeft nierfunctiebeperking p mment van diagnse 25% presenteert zich met een renale massa verschillende presentaties tubul-interstitiële nefritis (TIN) glmerulaire pathlgie (membraneuze nefrpathie) renale massa s pstrenale nierinsufficiëntie Saeki et al. Kidney Int 2013 (epub ahead f print). Aalberse RC et al. Clinical & Experimental Allergy 2009;39: Mseley et al. Kidney Int 1980;17: Rdriguez EF et al. Am J Transplant 2012;12: Lhtta K et al. Nephrl Dial Transplant 1999;14: Segawa Y et al. Pediatr Nephrl 2010;25:

2 Tubul-interstitiële nefritis 50-75% heeft nierfunctie-beperking p mment van diagnse prteïnurie 0,5-1 g/24u (50%) nefrtische range: geasscieerde glmerulaire pathlgie hematurie, (leukcyturie) Tubul-interstitiële nefritis 43 ptn (Japan) mannelijke predminantie: 33/10 leeftijd: 63,5 12,3 j IgG4-gerelateerde extra-renale ziekte: 42/43 CT afwijkingen: 31/43 scr 0,4-7,26 mg/dl en egfr 6,6 124,4 ml/min per 1,73m² gestegen IgG4: 43/43 hypcmplementemie: 22/42 GN letsels:10/30 (HSP 2, MGN 2, endcap prlif GN 2, MPGN 2, IgAN1) vrgeschiedenis van maligniteit: 4/43 Saeki T el al. Kidney Int 2013;84: Crnell LD. Kidney Int 2010; 78;: Diagnstiek: histlgie TIN Tubul-interstitiële nefritis: behandeling Sharma S et al. Am J Kidney Dis 2013;61(4): Raissian Y et al. J Am Sc Nephrl 2011;22: Saeki T el al. Kidney Int 2013;84:

3 IgG4-gerelateerde glmerulnefritis GN geasscieerd met IgG4-gerelateerde ziekte membraneuze GN meest frekwent 7-10% andere GN HS purpura IgA nefritis endcapillaire prliferatieve GN membranprliferatieve GN mesangiprliferatieve IC GN IgG4-gerelateerde membraneuze GN 9 patiënten met membraneuze GN in kader van IgG4-gerelateerde ziekte klinische presentatie 58j, M 67%, uprt 8,3 g (6/9 NS), gestegen scr (2,2 mg/dl) 7 extra-renale IgG4, 5 eveneens TIN fsflipase A2 receptr negatief 7/9 fllw up beschikbaar 6/7 kregen IS: afname uprt en daling scr 1/7 kreeg geen IS en prgressie naar ESRD Diagnstiek: histlgie MN Pseudtumr diagnse p bipsie uitgeverd wv verdenking renale tumr Pst-renale nierinsufficiëntie Enkel case reprts meestal (4/5 in studie van Crnell et al.) k extra-renale aantasting respns p sterïden is minder uitgesprken en snel dan bij TIN Crnell LD et al. Am J Surg Pathl 2007;31(10): Haman H et al. Lancet 2002;359:

4 Diagnstiek bichemie: IgG4 verige bichemie radilgie histlgie diagnstische criteria specifiek vr IgG4 TIN Diagnstiek: bichemie plyclnale hyper-igg en IgG4 gestegen in bijna 100% van de patiënten IgG>3000 mg/dl in 50%, IgG4 990 mg/dl verige gedaalde cmplementfactren (50-70%) esinfilie (33-48%) en gestegen IgE (70%) ANF psitief (31%) met negatieve subtypering nl CRP, afwezigheid van cry s, M-piek en ANCA s (MPO (2/35)) Diagnstiek: radilgie 78% van de patiënten met TIN heeft radilgische afwijkingen sms vergrte nieren p echgrafie (20-30% TIN ptn) CT cntrast meest sensitief (cave NI) lw-density letsels: 68% van ptn met IgG4-gerelateerde nierziekte crticaal, bilateraal, multiple lw-density letsels kleine perifere crticale ndules, rnde f wig-vrmige letsels, grte slitaire massa f diffuse vlekkerige infiltratie renale massa s 3-27% Diagnstiek: radilgie Crnell LD. Curr Opinin Nephrl Hypertens 2012;21: Diagnstiek: histlgie 3 majeure histlgische kenmerken dens lymfplasmcytair infiltraat karrewiel-patrn fibrse bliteratieve flebitis mineure kenmerken flebitis znder bliteratie tegenmen aantal esinfielen typisch kenmerk vr TIN in kader van IgG4 bird s eye fibrsis necrtiserende angiitis, granulmateuze letsels, neutrfielen en gevrderde tubulaire atrfie zijn zeldzaam in IgG4 TIN Deshpande V et al. Mdern Pathl 2012;25: Saeki et al. Kidney Int 2013 (epub ahead f print). Deshpande V et al. Mdern Pathl 2012;25:

5 Diagnstiek: histlgie cave gestegen aantal IgG4 + cellen is niet exclusief vr IgG4- gerelateerde ziekte GPA, GPE (32%) ziekte van Castleman, lymfprliferatieve ziekten inflammatire aandeningen diabetes mellitus lupus nefritis idipathische TIN TBM IC depsities 80% TIN 32% MN enkel in gebieden van inflammatie Diagnstische criteria IgG4 TIN Diagnstische criteria histlgie TIN met plasmacellen (>10 IgG4+ cellen per HPF) immuuncmplex depsitie TBM (80%) radilgie perifere crticale ndules f diffuse vlekkerige afwijkingen serlgie gestegen IgG4 f gestegen ttaal IgG rgaanaantasting typische bevindingen van IgG4-gerelateerde rgaanaantasting na exclusie van pauci-immune necrtiserende en crescentic GN had IgG4 histchemie een sensitiviteit van 100% en een specificiteit van 92% Umehara et al. Md Rheumatl 2012;22: Stne et al. N Engl J Med 2012;366: Hughtn et al. Md Pathl 2011;24: Chang SY et al. Hum Pathl 2013;44(11): , Raissian Y et al. J Am Sc Nephrl 2011;22: Kawan M et al. Clin Exp Nephrl 2011;25: Behandeling gluccrticïden schema duur: 0,6 mg/kg per dag 2-4 weken met daarna taper meerdere maanden - jaren vr altijd alternatieven rituximab MMF azathiprine methtrexaat Behandeling gluccrticïden snelle verbetering van nierfunctie, hyp-cmplementemie en radilgische bevindingen (18/19) lage dsis nderhudstherapie is geasscieerd met langdurige remissie herstel van nierfunctie is vaak nvlledig en prgressie naar CKD stadium 5 is mgelijk evlutie naar renale atrfie is frekwent en vrnamelijk in ptn met matige nierfunctiebeperking p mment van diagnse relaps in 20% van ptn p mment van afbuw f stp sterïden (vrafgegaan dr recidief hypcmplementemie) Saeki T et al. Kidney Int 2010;78: Saeki T et al. Kidney Int 2013;84: Prgnse IgG4-gerelateerde nierziekte kan leiden tt irreversibele nierbeschadiging en nierfalen relaps kmt vr in 20% van de patiënten (meestal respnsief p verhging van sterïden) verhgd risic p maligniteiten? 5

6 Besluit IgG4-gerelateerde nierziekten zijn nderdeel van IgG4-gerelateerde ziekte IgG4-gerelateerde TIN kan aanleiding geven tt irreversibele nierfunctie-afname (behandeling met sterïden kan dit (gedeeltelijk) vrkmen) IgG4-gerelateerde MN kan vrkmen znder begeleidende TIN bijkmende studies zijn ndig m ptimale behandeling te bepalen 6