Plaats van biologicals in reumatisch lijden. AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Plaats van biologicals in reumatisch lijden. AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie"

Transcriptie

1 Plaats van biologicals in reumatisch lijden AZ Damiaan Oostende Dr. M. Maertens Reumatologie

2 Welke aandoeningen? Plaats van deze biologicals? Welke biologicals? Specifieke aandachtspunten bij patiënt behandeld met biologicals.

3 Reumatoide artritis

4

5

6 Spondylartropathieën (SpAs) Artritis geassocieerd met acute uveitis anterior Psoriatische artritis Artritis van IBD Spondylitis ankylosans (AS) SpAs Juveniele chronische artritis Ongedifferentieerde SpA Reactieve artritis Kenmerken: Afwezigheid van reumatoïd factor en reumatoïde knobbels Inflammatoire perifere artritis Spinale inflammatie: inflammatoire rugpijn, sacroiliitis met of zonder spondylitis Inflammatoire enthesopathie Klinische overeenstemming tussen de verschillende klinische entiteiten van de groep Familiale aggregatie Associatie met HLA-B27 Granfors K, et al. Arthritis Rheum 2002;46:606-13

7 Sacroiliitis in spondylitis ankylosans Bilaterale erosie en sclerosis Bilaterale ankylosis

8 Psoriasis is een systemische aandoening 5-30 % van de patiënten met psoriasis kunnen psoriatische artritis ontwikkelen Meestal binnen 5 10 jaar na begin van cutane ziekte Oligoarticulair lijden Polyarticulair lijden

9 Polyarticulaire vorm van Juveniele Chronische Artritis In % van JCA Meer dan 5 gewrichten Meestal symmetrisch

10 Welke aandoeningen? Plaats van deze biologicals? Welke biologicals? Specifieke aandachtspunten bij patiënt behandeld met biologicals.

11 Reumatoide artritis Basistherapie ledertrexaat als standaard Eventueel andere : leflunomide (arava), salazopyrine.. Eventueel nood aan biologicals om betere functionele respons te krijgen ook betere bescherming radiologische aantasting

12

13

14 Spondylitis ankylosans Oefentherapie NSAID Eventueel nood aan biologicals indien blijvende pijn, stijfheid, verhoging CRP. Verbetering functie en afremming radiografische aantasting.

15 Psoriasisartritis Oligoarticulair : plaats lokale therapie Polyarticulair : ledertrexaat, evt arava Eventueel nood aan biologicals met gunstig effect cutaan, articulair functioneel en radiografische evolutie.

16 Welke aandoeningen? Plaats van deze biologicals? Welke biologicals? Specifieke aandachtspunten bij patiënt behandeld met biologicals.

17 Biologicals Gericht tegen cytokines,, IL 1, TNF, IL 6... Gericht tegen cellen of celinteractie...cept...ab Anti TNF producten bij RA, SA, PsoA,, JCA Andere producten enkel bij RA

18 Toename van TNF in een breed spectrum van auto- immuunziekten Ziekte van Crohn Spondylitis Ankylosans Rheumatoïde artritis Uveitis Psoriasis Colitis ulcerosa Psoriatische artritis

19 Etanercept (enbrel sc wekelijks)

20 Infliximab (Remicade)) IV om de 8 weken na oplaadschema

21 Adalimumab (humira) sc om de 2 weken

22 Anti TNF producten in toekomst Certolizumab,, PEG, sc,, (Cimzia( Cimzia) Golimumab, sc

23 Interleukine 6

24 IL 6 receptor inhiberend antilichaam Tocilizumab (Roactemra) IV toediening om de 4 weken geen premedicatie

25 Rituximab (Mabthera)) IV Chimeer monoclonaal antilichaam tegen CD20-positieve B cellen IV met premedicatie 2 infusen week O, week 2; ten vroegste herbehandeling na 6 maanden

26 Abatacept (Orencia)) IV 1x/maand

27 Welke aandoeningen? Plaats van deze biologicals? Welke biologicals? Specifieke aandachtspunten bij patiënt behandeld met biologicals.

28 Patiënt met biological Risico infecties, reactivatie TB, Hepatitis,.. Maligniteit? Demyeliniserend lijden (PML, prog.multifocal leukoencephalopathy) Congestief hartlijden Inductie All, ANF, lupus like syndroom? Allergische reactie lokaal; systemisch

29 Problemen qua vaccinaties : Tetanusvaccinatie, hepatitis vaccinatie, MMR kan bij autoimmuunlijden,, ook tijdens therapie Influenza wordt aangeraden Extra argumenten voor pneumococcen vaccinatie

30 Problemen qua vaccinaties : Levende vaccins (vb gele koorts) oa : niet bij corticoiden > 2 mg/kg niet bij ledertrexaat en arava niet bij anti TNF (en andere biological) Vaccinatie mogelijk indien : Ledertrexaat minimum 3 maand gestopt, arava 1 jaar?, remicade 6 maand, rituximab 1 jaar? Herstart therapie kan na weken

31 BESLUIT Nieuwe mogelijkheden Nieuwe problemen - adequate keuze - adequate follow-up :. efficiëntie, ziekteactiviteitsparameters. toxiciteit en secundaire problemen

TNF blokkerende medicijnen

TNF blokkerende medicijnen TNF blokkerende medicijnen Reumatologie 1 TNF blokkerende medicijnen Etanercept (Enbrel ), Adalimumab (Humira ), Golimumab (Symponi ), Certolizumab pegol (Cimzia ) en Infliximab (Remicade ) Uw reumatoloog

Nadere informatie

Biologische medicijnen Biologicals. Poli Reumatologie

Biologische medicijnen Biologicals. Poli Reumatologie 00 Biologische medicijnen Biologicals Poli Reumatologie 1 Uw reumatoloog heeft u een biologisch medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen

Nadere informatie

Biologicals. Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog

Biologicals. Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog Biologicals Dr. E.J.A. Kroot, reumatoloog 19 e Grande Conférence Verona 2013 Indicaties Reumatoïde artritis Artritis psoriatica Ankylosing Spondylitis (Bechterew) Sarcoidose Verschillende indicaties verschillen

Nadere informatie

Geneesmiddelentherapie

Geneesmiddelentherapie https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Geneesmiddelentherapie Versie 2016 13. Biologische geneesmiddelen Er zijn de laatste jaren nieuwe perspectieven geïntroduceerd met stoffen biologische

Nadere informatie

Biologicals. informatie voor patiënten

Biologicals. informatie voor patiënten Biologicals informatie voor patiënten Voor de behandeling van uw reumatische aandoening heeft uw reumatoloog een biological voorgeschreven. Afhankelijk van de specifieke indicatie kan een bepaalde biological

Nadere informatie

Medicamenteuze Therapie

Medicamenteuze Therapie www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Medicamenteuze Therapie Versie 2016 13. Biologische geneesmiddelen (biologicals) Er zijn de afgelopen jaren nieuwe, veelbelovende geneesmiddelen geïntroduceerd

Nadere informatie

Informatiebrochure. Reumatoïde Artritis. Hier komt titel van persbericht. Pagina 1

Informatiebrochure. Reumatoïde Artritis. Hier komt titel van persbericht. Pagina 1 Informatiebrochure Reumatoïde Artritis Pagina 1 Hier komt titel van persbericht Reumatoïde artritis Reumatoïde artritis (RA) is een vorm van gewrichtsontsteking waarbij het afweer- of verdedigingssysteem

Nadere informatie

Indicaties voor Immuunsupressie en Biologicals bij IMID. Robert Landewé Hoogleraar reumatologie, amc/uva Reumatoloog, AMC Heerlen

Indicaties voor Immuunsupressie en Biologicals bij IMID. Robert Landewé Hoogleraar reumatologie, amc/uva Reumatoloog, AMC Heerlen Indicaties voor Immuunsupressie en Biologicals bij IMID Robert Landewé Hoogleraar reumatologie, amc/uva Reumatoloog, AMC Heerlen IMID?? Immune-Mediated Inflammatory Diseases Inflammatie Immuunsysteem is

Nadere informatie

INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER ABATACEPT (ORENCIA ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een Biological (abatacept) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed

Nadere informatie

INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER RITUXIMAB (MABTHERA ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een Biological (rituximab) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn

Nadere informatie

B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N

B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N Vra g e n l i j s t B I J S O M M I G E V R A G E N I S H E T M O G E L I J K M E E R D E R E A N T W O O R D E N A A N T E K R U I S E N Diagnose Vraag 1 Welke diagnose is er bij u gesteld? Reumatoïde

Nadere informatie

Biologicals: wat moet u weten?

Biologicals: wat moet u weten? Biologicals: wat moet u weten? INHOUD 1. Wat moet u weten voordat u met een biological begint? 2. Wat doet de arts van tevoren? 3. Wat kunt u zelf doen om een biological goed te laten werken? 4. Wie kan

Nadere informatie

Biologicals. Een klasse apart. Henk Visser

Biologicals. Een klasse apart. Henk Visser Biologicals Een klasse apart Henk Visser Biologicals: Revolutie in behandeling van reuma - Werkingsmechanisme - Hoge effectiviteit - Snelheid waarmee nieuwe middelen beschikbaar komen - Hoge kosten Biologisch?

Nadere informatie

Vaccinatie voor mensen met auto-immune reumatische ontstekingsziekten

Vaccinatie voor mensen met auto-immune reumatische ontstekingsziekten Vaccinatie voor mensen met auto-immune reumatische ontstekingsziekten 27 maart 2017 INLEIDING Vaccinaties zijn een manier om infecties te voorkomen vooraleer ze optreden. Vaccins helpen het immuunsysteem

Nadere informatie

Infliximab Inflectra, Remicade, Remsima

Infliximab Inflectra, Remicade, Remsima Infliximab Inflectra, Remicade, Remsima Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: infliximab. Hoe werkt infliximab?

Nadere informatie

Reumatoïde Artritis. Prof Dr Patrick Verschueren UZ Gasthuisberg Leuven. Trefpunt Zelfhulp 27 maart 2010

Reumatoïde Artritis. Prof Dr Patrick Verschueren UZ Gasthuisberg Leuven. Trefpunt Zelfhulp 27 maart 2010 Reumatoïde Artritis Prof Dr Patrick Verschueren UZ Gasthuisberg Leuven Trefpunt Zelfhulp 27 maart 2010 Allemaal tijdverlies! George, 46 jaar, zegt dat ze niet moet zagen... Paul, reumatoloog Ik zal even

Nadere informatie

Rituximab Mab Thera. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Rituximab Mab Thera. Ziekenhuis Gelderse Vallei Rituximab Mab Thera Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: rituximab. Hoe werkt rituximab? Bij patiënten

Nadere informatie

Richtlijnen voor patiënten

Richtlijnen voor patiënten Biologische medicatie bij reuma Richtlijnen voor patiënten (versie 10/2013) ReumaNet vzw - Bresserdijk 75, 2400 Mol - Ond.nr. 881.851.249 - www.reumanet.be - info@reumanet.be TNFa chrystal structure In

Nadere informatie

Psoriasisartritis bij volwassenen en kinderen

Psoriasisartritis bij volwassenen en kinderen Psoriasisartritis bij volwassenen en kinderen Luc De Clercq, Voorzitter van de Koninklijke Belgische Vereniging voor Reumatologie 11-10-2009 Inflammatoire reumatische aandoeningen Reumatoide Artritis

Nadere informatie

Anakinra Kineret. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Anakinra Kineret. Ziekenhuis Gelderse Vallei Anakinra Kineret Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: anakinra. Hoe werkt anakinra? Bij patiënten met een

Nadere informatie

Tumor Necrosis Factor (TNF)

Tumor Necrosis Factor (TNF) Reumatologie Tumor Necrosis Factor (TNF) alfa blokkerende behandeling TNF-alfa blokkerende behandeling Toedieningsvorm: Infliximab: intraveneus, via een infuus in de bloedvaten. Dit gebeurt op de afdeling

Nadere informatie

Juveniele Spondylartropathie/Enthesitis Gerelateerde Artritis (SPA-ERA)

Juveniele Spondylartropathie/Enthesitis Gerelateerde Artritis (SPA-ERA) www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Juveniele Spondylartropathie/Enthesitis Gerelateerde Artritis (SPA-ERA) Versie 2016 1. WAT IS JUVENIELE SPONDYLARTROPATHIE/ENTHESITIS GERELATEERDE ARTRITIS

Nadere informatie

Rituximab. MabThera, Rixathon

Rituximab. MabThera, Rixathon Rituximab MabThera, Rixathon Inhoud Hoe werkt rituximab? 3 Voor welke aandoeningen wordt rituximab gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4

Nadere informatie

Tocilizumab RoActemra

Tocilizumab RoActemra Tocilizumab RoActemra Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: tocilizumab. Hoe werkt tocilizumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Adalimumab Humira. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Adalimumab Humira. Ziekenhuis Gelderse Vallei Adalimumab Humira Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: adalimumab. Hoe werkt adalimumab? Bij patiënten

Nadere informatie

Etanercept Enbrel, Benepali

Etanercept Enbrel, Benepali Etanercept Enbrel, Benepali Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: etanercept. Hoe werkt etanercept? Bij

Nadere informatie

Hoe en wat over biologische medicijnen

Hoe en wat over biologische medicijnen Hoe en wat over biologische medicijnen Inhoudsopgave 3 Inleiding 3 Wanneer kom je in aanmerking voor een biologisch medicijn? 4 Wat zijn biologische medicijnen? 4 Hoe werken biologische medicijnen? 5 Bijwerkingen

Nadere informatie

Tocilizumab (RoActemra ) bij reumatische aandoeningen

Tocilizumab (RoActemra ) bij reumatische aandoeningen Tocilizumab (RoActemra ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel tocilizumab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Juveniele spondylartropathie/enthesitis gerelateerde artritis (SpA-ERA)

Juveniele spondylartropathie/enthesitis gerelateerde artritis (SpA-ERA) www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Juveniele spondylartropathie/enthesitis gerelateerde artritis (SpA-ERA) Versie 2016 1. WAT IS JUVENIELE SPONDYLARTROPATHIE/ENTHESITIS GERELATEERDE ARTRITIS

Nadere informatie

gastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn

gastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn gastro-enterologie informatiebrochure Starten met biologische therapie - ziekte van Crohn Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is biologische therapie? 4 3. Overzicht biologische therapieën 4 4. Samenvatting

Nadere informatie

Veelgestelde vragen bij artritis. I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n

Veelgestelde vragen bij artritis. I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Veelgestelde vragen bij artritis I n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Veelgestelde vragen bij artritis 2 Veelgestelde vragen bij ar tritis 3 Wat is het verschil tussen reuma, artritis en artrose?

Nadere informatie

Ik bevestig dat chronische lumbalgie aanwezig is sedert meer dan 3 maanden, startende voor de leeftijd van 45 jaar bij de rechthebbende.

Ik bevestig dat chronische lumbalgie aanwezig is sedert meer dan 3 maanden, startende voor de leeftijd van 45 jaar bij de rechthebbende. BIJLAGE B : Formulier met klinische beschrijving voor de aanvang van de behandeling met de specialiteit HUMIRA voor ernstige axiale spondylartritis zonder röntgenologisch bewijs van spondylitis ankylosans

Nadere informatie

Etanercept. Enbrel, Benepali

Etanercept. Enbrel, Benepali Etanercept Enbrel, Benepali Inhoud Hoe werkt etanercept? 3 Voor welke aandoeningen wordt etanercept gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Nadere informatie

Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen

Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen Infliximab (Remicade ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel infliximab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

ZWANGER WORDEN. Reumatische aandoeningen & zwangerschap. Dr. Isabelle Dehaene Vrouwenkliniek

ZWANGER WORDEN. Reumatische aandoeningen & zwangerschap. Dr. Isabelle Dehaene Vrouwenkliniek MAG KAN IK ZWANGER WORDEN Reumatische aandoeningen & zwangerschap Dr. Isabelle Dehaene Vrouwenkliniek JA! Uitzonderingen verhoogde bloeddruk in de longbloedvaten, ernstig longlijden chronisch nierfalen

Nadere informatie

Tocilizumab (RoActemra ) Reumatologie

Tocilizumab (RoActemra ) Reumatologie Tocilizumab (RoActemra ) Reumatologie Inleiding U heeft in overleg met uw arts besloten het geneesmiddel Tocilizumab (RoActemra ) te gaan gebruiken. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Abatacept Orencia. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Abatacept Orencia. Ziekenhuis Gelderse Vallei Abatacept Orencia Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: abatacept. Hoe werkt abatacept? Bij patiënten met

Nadere informatie

Reumatoïde Artritis (1/2)

Reumatoïde Artritis (1/2) Reumatoïde Artritis (1/2) chronische inflammatoire gewrichtsaandoening prevalent (1%, elke leeftijd, vrouwen>mannen) symptomen: pijn, stramheid, zwelling schade: anatomisch, functioneel, sociaal & economisch

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Behandeling met Infliximab (Remicade )

Patiënteninformatie. Behandeling met Infliximab (Remicade ) Patiënteninformatie Behandeling met Infliximab (Remicade ) 2 Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Werking van Infliximab (Remicade )... 4 Toedieningswijze... 4 Mogelijke bijwerkingen... 5 Vaccinaties... 5

Nadere informatie

Juveniele Idiopathische Artritis

Juveniele Idiopathische Artritis www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Juveniele Idiopathische Artritis Versie 2016 2. VERSCHILLENDE TYPES JIA 2.1 Bestaan er verschillende types van deze ziekte? Er zijn verschillende vormen

Nadere informatie

Behandeling met tocilizumab (RoActemra )

Behandeling met tocilizumab (RoActemra ) Behandeling met tocilizumab (RoActemra ) In overleg met uw reumatoloog krijgt u het medicijn tocilizumab voor de behandeling van uw reumatische aandoening. De merknaam van dit middel is RoActemra. Het

Nadere informatie

Behandeling met abatacept (Orencia )

Behandeling met abatacept (Orencia ) Behandeling met abatacept (Orencia ) In deze folder vindt u informatie over de met u besproken behandeling met het medicijn abatacept. Het doel van de behandeling is het ontstekingsproces tot rust te brengen.

Nadere informatie

Tocilizumab (RoActemra )

Tocilizumab (RoActemra ) Tocilizumab (RoActemra ) Uw behandelend arts heeft u voorgesteld om een behandeling met tocilizumab (merknaam RoActemra ) te starten. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Lees de folder

Nadere informatie

Bijlage A : Formulier voor een eerste aanvraag

Bijlage A : Formulier voor een eerste aanvraag Bijlage A : Formulier voor een eerste aanvraag Formulier voor eerste aanvraag tot terugbetaling van de specialiteit RoACTEMRA (tocilizumab) voor de behandeling van actieve systemische juveniele idiopathische

Nadere informatie

Juveniele Idiopathische Artritis

Juveniele Idiopathische Artritis https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Juveniele Idiopathische Artritis Versie 2016 3. DIAGNOSE EN THERAPIE 3.1 Wat voor laboratoriumonderzoeken zijn nodig? Op het moment van de diagnose

Nadere informatie

BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS

BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS BEHANDELING VAN PSORIASIS MET BIOLOGICALS WAT ZIJN BIOLOGICALS / BIOLOGICS? Biologicals of biologics zijn kunstmatig gemaakte eiwitten, die dezelfde structuur hebben als eiwitten die natuurlijk in ons

Nadere informatie

Vaccinaties bij immuungecompromitteerde

Vaccinaties bij immuungecompromitteerde Vaccinaties bij immuungecompromitteerde patienten Jiri Wagenaar internist-infectioloog, reizigersgeneeskundige arts Wie ben ik? Inleiding Grote groep immuungecompromitteerde patiënten Vaker en verder op

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Tocilizumab (RoActemra ) infuus of injecties

PATIËNTEN INFORMATIE. Tocilizumab (RoActemra ) infuus of injecties PATIËNTEN INFORMATIE Tocilizumab (RoActemra ) infuus of injecties 2 PATIËNTENINFORMATIE In deze folder vindt u informatie over de behandeling met het middel tocilizumab. Het doel van een behandeling met

Nadere informatie

Tocilizumab. RoActemra

Tocilizumab. RoActemra Tocilizumab RoActemra Inhoud Hoe werkt tocilizumab? 3 Voor welke aandoeningen wordt tocilizumab gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4 Zijn

Nadere informatie

TNF blokkerende medicijnen

TNF blokkerende medicijnen TNF blokkerende medicijnen Etanercept (Enbrel ), adalimumab (Humira ), golimumab (Symponi ), certolizumab pegol (Cimzia ) en infliximab (Remicade/Remsima/Inflectra ) Uw reumatoloog heeft etanercept, adalimumab,

Nadere informatie

INFORMATIE OVER INFLIXIMAB (REMICADE ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER INFLIXIMAB (REMICADE ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER INFLIXIMAB (REMICADE ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een anti-tnf middel voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te

Nadere informatie

1 Informatie over reumatoïde artritis...4

1 Informatie over reumatoïde artritis...4 Reumatoïde artritis Inhoud 1 Informatie over reumatoïde artritis...4 1.1 Wat is reumatoïde artritis?...4 1.2 Wat is de rol van het ontregelde afweersysteem?...4 1.3 Hoe ontstaat reumatoïde artritis?...5

Nadere informatie

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging Anakinra (Kineret ) Sterk in beweging Inhoudsopgave Hoe werkt het? 3 Hoe wordt het gebruikt? 3 Bijwerkingen 3 Andere geneesmiddelen 4 Zwangerschap 4 Autorijden 4 Vaccinaties 4 Allergieën 5 Wanneer u op

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Infliximab Voorgeschreven door de reumatoloog

Patiënteninformatie. Infliximab Voorgeschreven door de reumatoloog Patiënteninformatie Infliximab Voorgeschreven door de reumatoloog Inhoud Inleiding... 3 Werking van infliximab... 3 Wanneer wordt infliximab voorgeschreven?... 3 Voorbereiding... 3 Het gebruik van infliximab...

Nadere informatie

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel RoACTEMRA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

Juveniele Spondylartropathie/Enthesitis Gerelateerde Artritis (SPA-ERA)

Juveniele Spondylartropathie/Enthesitis Gerelateerde Artritis (SPA-ERA) https://www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Juveniele Spondylartropathie/Enthesitis Gerelateerde Artritis (SPA-ERA) Versie 2016 2. DIAGNOSE EN THERAPIE 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd?

Nadere informatie

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging

Anakinra. (Kineret ) Sterk in beweging Anakinra (Kineret ) Sterk in beweging Inhoudsopgave Hoe werkt het? 3 Hoe wordt het gebruikt? 3 Bijwerkingen 3 Andere geneesmiddelen 4 Zwangerschap 4 Autorijden 4 Vaccinaties 4 Allergieën 5 Wanneer u op

Nadere informatie

Golimumab verkreeg de vergunning voor de behandeling van matige tot ernstige colitis ulcerosa bij volwassenen.

Golimumab verkreeg de vergunning voor de behandeling van matige tot ernstige colitis ulcerosa bij volwassenen. Golimumab : SIMPONI Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd voor patiënten met

Nadere informatie

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA

Dosisgids bestemd voor de arts voor de behandeling van Reumatoïde Artritis (RA) met RoACTEMRA De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel RoACTEMRA. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

Sulfasalazine Salazopyrine

Sulfasalazine Salazopyrine Sulfasalazine Salazopyrine Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: sulfasalazine. Hoe werkt sulfasalazine?

Nadere informatie

Rituximab (Mab Thera ) bij reumatische aandoeningen

Rituximab (Mab Thera ) bij reumatische aandoeningen Rituximab (Mab Thera ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel rituximab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Adalimumab verkreeg de vergunning voor de behandeling van de ziekte van Crohn bij volwassenen en kinderen en van colitis ulcerosa bij volwassenen.

Adalimumab verkreeg de vergunning voor de behandeling van de ziekte van Crohn bij volwassenen en kinderen en van colitis ulcerosa bij volwassenen. Adalimumab: Humira Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd voor patiënten met chronische

Nadere informatie

Behandeling met rituximab (MabThera ) bij reumatoïde artritis

Behandeling met rituximab (MabThera ) bij reumatoïde artritis REUMATOLOGIE Behandeling met rituximab (MabThera ) bij reumatoïde artritis BEHANDELING Behandeling met rituximab (MabThera ) bij reumatoïde artritis Uw arts heeft u voorgesteld om uw reumatoïde artritis

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Vaccinaties bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa

Patiënteninformatie. Vaccinaties bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Patiënteninformatie Vaccinaties bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Inhoud Inleiding... 3 Moet ik mij laten vaccineren?... 3 NIET LEVENDE VACCINS (mogen altijd toegediend worden)... 4 Influenza

Nadere informatie

Tocilizumab (Ro-Actemra)

Tocilizumab (Ro-Actemra) Tocilizumab (Ro-Actemra) U heeft in overleg met uw reumatoloog besloten dat u tocilizumab gaat gebruiken of u overweegt dit te doen. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel. Neem altijd uw

Nadere informatie

Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen

Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen Adalimumab (Humira ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel adalimumab te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Infliximab (Remicade) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa)

Infliximab (Remicade) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa) Infliximab (Remicade) bij Inflammatoire darmziekten (ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa) Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van infliximab In deze folder leest u over de werking

Nadere informatie

TNF blokkerende medicijnen

TNF blokkerende medicijnen TNF blokkerende medicijnen Etanercept (Enbrel ), adalimumab (Humira ), golimumab (Symponi ), certolizumab pegol (Cimzia ) en infliximab (Remicade/Remsima/Inflectra ) Uw reumatoloog heeft etanercept, adalimumab,

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG juni 2008

Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG juni 2008 Aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ 'S-GRAVENHAGE Uw brief van Uw kenmerk Datum 21 maart 2008 GMT/VDG2839323 5 juni 2008 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer

Nadere informatie

2. NEDERLANDSE SAMENVATTING

2. NEDERLANDSE SAMENVATTING Chapter 10 2. NEDERLANDSE SAMENVATTING Inleiding Het onderwerp van dit proefschrift is de medicamenteuze behandeling van de aandoening ankyloserende spondylitis (AS). In Nederland wordt AS nog vaak de

Nadere informatie

Secukinumab Cosentyx. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Secukinumab Cosentyx. Ziekenhuis Gelderse Vallei Secukinumab Cosentyx Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: secukinumab. Hoe werkt secukinumab? Bij patiënten

Nadere informatie

PPP Algemene Vergadering 21 oktober 2006. Reumatoïde Artritis: een update R. Westhovens

PPP Algemene Vergadering 21 oktober 2006. Reumatoïde Artritis: een update R. Westhovens PPP Algemene Vergadering 21 oktober 2006 Reumatoïde Artritis: een update R. Westhovens I. Infectierisico II. III. IV. Vaccinaties bij RA Comorbiditeit Meetinstrumenten: HAQ, DAS V. Systeemmanifestaties

Nadere informatie

Reumatologie. Patiënteninformatie. Biologicals. Bij reumatische aandoeningen. Slingeland Ziekenhuis

Reumatologie. Patiënteninformatie. Biologicals. Bij reumatische aandoeningen. Slingeland Ziekenhuis Reumatologie Biologicals i Patiënteninformatie Bij reumatische aandoeningen Slingeland Ziekenhuis Algemeen Veel reumatische aandoeningen zijn tegenwoordig goed te behandelen met medicijnen. De medicijnen

Nadere informatie

Ustekinumab Stelara. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Ustekinumab Stelara. Ziekenhuis Gelderse Vallei Ustekinumab Stelara Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: ustekinumab. Hoe werkt ustekinumab? Bij patiënten

Nadere informatie

VACCINATIE BIJ PATIENTEN MET CHRONISCHE ARTRITIS

VACCINATIE BIJ PATIENTEN MET CHRONISCHE ARTRITIS VACCINATIE BIJ PATIENTEN MET CHRONISCHE ARTRITIS Prof. Dr. Filip De Keyser Universiteit Gent & AZ Alma (campus Sijsele) Vaccineren wat? waarom? Ons immuunstelsel: quid? Sommige infecties zijn banaal, sommige

Nadere informatie

Juveniele Idiopathische Artritis

Juveniele Idiopathische Artritis www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Juveniele Idiopathische Artritis Versie 2016 2. VERSCHILLENDE TYPES JIA 2.1 Bestaan er verschillende types van deze ziekte? Er zijn verschillende vormen van

Nadere informatie

Ongedifferentieerde spondylartritis

Ongedifferentieerde spondylartritis Ongedifferentieerde spondylartritis Wat is ongedifferentieerde spondylartritis? Spondylartritiden is een groep van chronische ziekten die bij elkaar horen omdat patiënten vaak dezelfde klachten hebben.

Nadere informatie

Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile

Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile Therapeutic Drug Monitoring BiologicalDMARDs Utile or Futile Dr. Bart van den Bemt, apotheker/onderzoeker Afdeling Farmacie Sint Maartenskliniek, Nijmegen Inhoud: 1) Is TDM bij anti-tnf bij reumatische

Nadere informatie

Infliximab (Remicade) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Infliximab (Remicade) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Infliximab (Remicade) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Polikliniek Maag-Darm-Leverziekten Uw behandelend arts of IBD-verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Infliximab (Remicade).

Nadere informatie

Benadering en evaluatie van reumatische aandoeningen bij volwassenen en jongeren TOET STIF ZERE

Benadering en evaluatie van reumatische aandoeningen bij volwassenen en jongeren TOET STIF ZERE Benadering en evaluatie van reumatische aandoeningen bij volwassenen en jongeren TOET STIF ZERE Reumatologie Inflammatie = ontsteking in verschillende graden van ernst en ten gevolge van verschillende

Nadere informatie

Rituximab (Mabthera ) Reumatologie

Rituximab (Mabthera ) Reumatologie Rituximab (Mabthera ) Reumatologie Inleiding U heeft in overleg met uw arts besloten het geneesmiddel Rituximab (Mabthera ) te gaan gebruiken. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

Infliximab: REMICADE INFLECTRA REMSIMA

Infliximab: REMICADE INFLECTRA REMSIMA Infliximab: REMICADE INFLECTRA REMSIMA Deze fiche werd in 2016 opgesteld door de gastro-enterologen van de GETAID (Groupe d Etude Thérapeutique des Affections Inflammatoires Digestives). Ze is bestemd

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen

Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen Abatacept (Orencia ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel abatacept te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject

Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: methotrexaat.

Nadere informatie

Infliximab. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Infliximab. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Infliximab Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw maag-, darm-, en leverarts (MDL-arts) heeft u infliximab voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Infliximab

Nadere informatie

Behandeling met tocilizumab (RoActemra )

Behandeling met tocilizumab (RoActemra ) REUMATOLOGIE Behandeling met tocilizumab (RoActemra ) bij reumatoïde artritis BEHANDELING Behandeling met tocilizumab (RoActemra ) Uw reumatoloog heeft u tocilizumab (RoActemra ) voorgeschreven voor de

Nadere informatie

STARTEN MET EEN BIOLOGICAL, SUB-CUTAAN FRANCISCUS GASTHUIS

STARTEN MET EEN BIOLOGICAL, SUB-CUTAAN FRANCISCUS GASTHUIS STARTEN MET EEN BIOLOGICAL, SUB-CUTAAN FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Deze folder is bestemd voor patiënten die door de behandelend reumatoloog een Biological voorgeschreven hebben gekregen. Voorbeelden

Nadere informatie

Reumatoïde Artritis en Biologicals. Blik vanuit eerste lijn.

Reumatoïde Artritis en Biologicals. Blik vanuit eerste lijn. Reumatoïde Artritis en Biologicals. Blik vanuit eerste lijn. Patrik Vankrunkelsven, Huisarts, docent ACHG KU Leuven Directeur CEBAM Februari 2018 FAGG, Brussel 0/06/1 EBM in de praktijk 1 R/ R.A. snel

Nadere informatie

Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen

Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen Abatacept (Orencia ) subcutaan bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel abatacept te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Instructie zelf onderhuids toedienen biological

Instructie zelf onderhuids toedienen biological Instructie zelf onderhuids toedienen biological Abatacept (ORENCIA) / Adalimumab (HUMIRA) / Anakinra (KINERET) / Certolizumab (CIMZIA) / Etanercept (ENBREL) /Golimumab (SIMPONI) / Tocilizumab (ROACTEMRA)

Nadere informatie

INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET )

INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET ) INFORMATIE OVER ANAKINRA (KINERET ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u anakinra (Kineret ) voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen

Nadere informatie

Certolizumab pegol (Cimzia ) bij reumatische aandoeningen

Certolizumab pegol (Cimzia ) bij reumatische aandoeningen Certolizumab pegol (Cimzia ) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel certolizumab pegol te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Behandeling met Adalimumab (Humira )

Patiënteninformatie. Behandeling met Adalimumab (Humira ) Patiënteninformatie Behandeling met Adalimumab (Humira ) Inhoud Inhoud... 2 Inleiding... 3 Werking van Adalimumab (Humira )... 3 Toedieningswijze... 4 Mogelijke bijwerkingen... 5 Vaccinaties... 6 Zwangerschap...

Nadere informatie

Monitor Biologische Geneesmiddelen

Monitor Biologische Geneesmiddelen Monitor Biologische Geneesmiddelen Naomi Jessurun Projectleider 12-1-2017 Missie Bijwerkingencentrum Lareb Het signaleren van risico s van het gebruik van geneesmiddelen in de dagelijkse prak

Nadere informatie

I Identificatie van de rechthebbende (naam, voornaam, inschrijvingsnummer bij de V.I.):

I Identificatie van de rechthebbende (naam, voornaam, inschrijvingsnummer bij de V.I.): BIJLAGE A : Model van formulier voor een eerste aanvraag Formulier voor eerste aanvraag tot terugbetaling van de specialiteit REMICADE bij spondylitis ankylosans (volgens de Modified New York Criteria)

Nadere informatie

REUMATHOLOOG. Hilde Beulens

REUMATHOLOOG. Hilde Beulens REUMATHOLOOG Hilde Beulens Verzamelnaam Er bestaan meer dan 200 reumatische aandoeningen. 1 op de 5 Belgen heeft reumatische klachten. 1 op 1000 kinderen in België lijdt aan kinderreuma. 1/3de van de bevolking

Nadere informatie

Infliximab (Remicade )

Infliximab (Remicade ) Infliximab (Remicade ) Maatschap reumatologie Kennemerland INFLIXIMAB (REMICADE ) U heeft in overleg met uw arts besloten Infliximab te gaan gebruiken. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel.

Nadere informatie

Etanercept (Enbrel ) Reumatologie

Etanercept (Enbrel ) Reumatologie Etanercept (Enbrel ) Reumatologie Inleiding U heeft in overleg met uw arts besloten het geneesmiddel Etanercept (Enbrel ) te gaan gebruiken. Deze folder geeft u informatie over dit geneesmiddel. Heeft

Nadere informatie

Reumatologie. Patiënteninformatie. Biologicals. Bij reumatische aandoeningen. Slingeland Ziekenhuis

Reumatologie. Patiënteninformatie. Biologicals. Bij reumatische aandoeningen. Slingeland Ziekenhuis Reumatologie Biologicals i Patiënteninformatie Bij reumatische aandoeningen Slingeland Ziekenhuis Algemeen Veel reumatische aandoeningen zijn tegenwoordig goed te behandelen met medicijnen. De medicijnen

Nadere informatie