Studiegids. Bacheloropleiding. HBO-Rechten Voltijd

Transcriptie

1 Studiegids Bacheloropleiding HBO-Rechten Voltijd Hogeschool Utrecht, Studentzaken / JZ Utrecht, september 2013

2 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 5 2 Inrichting van de opleiding Beroepsprofiel Beroep Uitwerking van beroepsprofiel Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Vaardigheden afgestudeerde Werkveld en functies Opleidingsprofiel Algemeen Doelstelling opleiding Het hbo-niveau van de opleiding Didactische uitgangspunten Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Verkorte en versnelde opleidingsroutes Getuigschriften Graden en titulatuur Opleidingsstructuur Propedeuse Programma Studieadvies Overstappen Hoofdfase Toelating hoofdfase Programma s Stages en stagewaardigheid Profileringsruimte Excellentie Afstuderen Vervolgopleidingsmogelijkheden Examencommissie Instelling en benoeming Samenstelling Taken en bevoegdheden Verzoekschrift Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen Voorzieningen Begeleiding ICT-faciliteiten Algemeen Studentenmail SharePoint OSIRIS Student Wachtwoord Informatiebeveiliging en privacy Registratie studievoortgang Onderwijssecretariaat Studievereniging Opleidingscommissies Contactgegevens Cursussen Cursusdeelname /283

3 3.2 Inschrijving voor cursussen Aanwezigheidsplicht Ingangseisen Cursusbeschrijvingen Tentamens en examens Introductie Vrijstellingen Organisatie tentamens Tentamenvorm en -duur Tentamenrooster Inschrijving en deelname (her)tentamens Voorzieningen in geval van een functiebeperking Legitimatieplicht bij tentamens Gang van zaken tijdens tentamens Beoordeling Toekennen resultaat en inzage Onregelmatigheden / fraude Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk Geldigheidsduur resultaten Diplomering Procedure afgifte getuigschrift Aantekening cum laude of met genoegen Roosters Jaarrooster Vakanties en vrije dagen Lesdagen en -tijden Openingstijden gebouwen Roosterinformatie en -wijzigingen Klachten, bezwaar en beroep Inleiding Bezwaar Beroep Beroep aantekenen Hoger beroep Klachten Klacht indienen Herzieningsverzoeken bij klachten Ongewenst gedrag Studentzaken Studiebegeleiding Profileringsfonds Studentendecaan Vertrouwenspersoon Studentenarts Bureau Studentenpsychologen Mediation Studeren met een functiebeperking Verbetering taalvaardigheden Mediatheek International Office Study abroad Stage in het buitenland Medezeggenschap Inspraakorganen Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten Studium Generale Studentenvereniging /283

4 Algemeen Bestuursbeurs Topsport Trajectum Sport Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren Verzekeringen: aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering Werken naast je studie Huisvesting Over de HU Algemene informatie Onderwijsprofiel HU Bachelor- en masterstelsel Hogeschool- en faculteitsregelingen Orderegels Kwaliteitszorg Organogram HU Locaties HU Algemene informatie faculteit Maatschappij & Recht Algemeen Organogram faculteit Contactgegevens Plattegrond Praktische voorschriften en aanwijzingen Faciliteiten In- en uitschrijven voor de opleiding Toelatingsonderzoek Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming Collegegeld Kosten voor boeken en leermiddelen Overige kosten Financiële tegemoetkoming Cursusbeschrijvingen Bijlagen Onderwijs- en examenreglement Deze studiegids is op 27 juni 2013 vastgesteld door Instituutsdirecteur Loes Berendsen na advies van de (G)OC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 27 juni /283

5 1 Voorwoord Beste student, Voor je ligt de studiegids van de opleiding HBO-Rechten voltijd. We hopen dat je bij onze opleiding een prettige en succesvolle studietijd hebt. In deze studiegids vind je belangrijke spelregels en informatie die je daarbij kunnen helpen. Hogeschool Utrecht biedt vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs aan. Competentiegericht: dat wil zeggen dat jij goed voorbereid bent als je het beroepsleven begint (zie ). Vraaggestuurd: we streven ernaar het onderwijs en ook de ondersteuning eromheen zo in te richten dat jij je in en tijdens je studie kunt ontwikkelen op een manier die jíj belangrijk vindt en die bij je past. Hieronder vind je informatie over de belangrijkste aspecten van je studie en de keuzes die jij kunt maken. Invloed van de student Veel van onze mogelijkheden zijn ontwikkeld of verbeterd op initiatief van je medestudenten. De hogeschool beschouwt je als partner, je maakt deel uit van onze kennisgemeenschap. De HU hecht daarom veel waarde aan jouw mening en ideeën. Dat begint al bij de evaluaties van alle cursussen, waar je als student je oordeel en verbetertips kunt geven. Ook organiseren we op opleidingen of faculteiten onderwijsdialogen, waarin we samen in gesprek gaan over je opleiding en alles eromheen. De HU ondersteunt actief deelname van studenten in opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen (8.12). We vragen je elk jaar de NSE (Nationale Studenten Enquête) in te vullen. En ben je bijzonder tevreden over het onderwijs van de ene docent(e), nomineer hem/haar dan als docent(e) van het jaar! Excelleren De HU waardeert en stimuleert verschillende vormen van excellentie. Als je uitstekende resultaten in je studie haalt, kun je bij je diploma de aantekening cum laude of met genoegen ontvangen (5.2). Maar je kunt ook uitblinken op andere aspecten, zoals innovatie en leiderschap. Ook dat wil de HU graag onderstrepen, en hiervoor is het SIRIUS-programma ontwikkeld. Je kunt sterren verzamelen en als je erg goed bent, ontvang je het predicaat Excellente student (2.5.5). Verbreden en verdiepen Veel opleidingen kennen afstudeerrichtingen, waarin je je kunt specialiseren op een onderdeel van je vakgebied. Daarnaast kennen de meeste opleidingen de zogenaamde vrije profileringsruimte (van 30 EC, een halfjaar), die je kunt gebruiken om je te verdiepen binnen je eigen vakgebied, of om kennis te maken met een geheel ander vakgebied. Binnen jouw faculteit, of bij een opleiding van een andere faculteit, maar ook een cursus aan een andere instelling is vaak mogelijk (2.5.4). Ook kun je een eigen examenprogramma ontwikkelen; je studieloopbaanbegeleider (slb er, 2.8.1) kan je hierover adviseren. De examencommissie van je opleiding (2.6) moet daar toestemming voor geven. Ook is er Studium Generale dat inspirerende programma s aanbiedt. Wat anders? Je kunt je studietijd natuurlijk ook willen benutten om je zo breed mogelijk te ontwikkelen, en juist ervaring buiten je reguliere studie op te doen. Wil je een tijdje studeren in het buitenland (8.11)? Of denk je erover bestuurlijk actief te worden in bijvoorbeeld je studievereniging, je gezelligheidsvereniging of je studentensportclub? (8.14, 8.17). Hiervoor noemden we al medezeggenschap en opleidingscommissies. Of combineer je topsport met een studie (8.15)? Er is van alles denkbaar dat door de HU actief ondersteund wordt. Studievertraging Door allerlei oorzaken kan je studie niet verlopen zoals je dat graag zou willen. Als dat komt door bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld ziekte of familieomstandigheden, dan zijn er verschillende regelingen waarop je een beroep kunt doen. Als je door jouw persoonlijke situatie tentamens mist, kun je om een extra herkansing vragen (4.3.3). Haal je te weinig studiepunten en dreig je een negatief studieadvies te krijgen, dan krijg je hulp bij het maken van een studieplanning (2.4.2). En had je een studiebeurs, maar studeer je door deze omstandigheden zo lang dat je er geen recht meer op hebt? Dan is er wellicht een mogelijkheid tot financiële ondersteuning (8) In al deze gevallen geldt: meld het zo spoedig mogelijk aan je studieloopbaanbegeleider (2.8.1) of je studentendecaan (8.3)! Het is natuurlijk niet wenselijk dat je (veel) te lang over je studie doet. Om dat te voorkomen bieden opleidingen soms extra inhaaltrajecten aan. Die worden via SharePoint bekendgemaakt. 1 De nummers verwijzen naar een paragraaf in de studiegids 5/283

6 En heb je een functiebeperking? Dan kun je mogelijk langer over je studie doen, maar dat hoeft lang niet altijd het geval te zijn. De hogeschool kent een breed scala aan voorzieningen die jou in je studie kunnen ondersteunen (8.8). Problemen en klachten Heb je problemen die je studie negatief beïnvloeden? Of vragen omdat je niet precies weet waar je terecht kunt? Bij je slb er (2.8.1) of een studentendecaan (8.3) ben je aan het juiste adres; zij kunnen je adviseren of doorverwijzen. Als je klachten hebt over de bejegening door studenten of medewerkers, kun je ook een vertrouwenspersoon (8.4) inschakelen. Als er sprake is van een escalerende situatie kunnen onze studentmediators vaak helpen om verdere escalatie te voorkomen en de samenwerking weer te herstellen (8.7). En gaat er binnen de HU iets fout of ben je het niet eens met een besluit? Op elke faculteit of opleiding is een klachtenloket waar je terecht kunt met bezwaren en klachten (7.1). Wat verwacht de HU van jou? Wij streven ernaar je een opleiding en studieklimaat te bieden waarin je je optimaal kunt ontplooien. De HU verwacht van elke student dat hij/zij zich aan de interne regels houdt (9.1.4). Ongewenst gedrag (bijvoorbeeld intimidatie, hat s, verbaal of fysiek geweld) wordt niet getolereerd. Als je een diploma haalt, moet je dat ook verdiend hebben. Fraude (4.4.2) wordt niet getolereerd. Zeker als dit gevolgen heeft voor onschuldige medestudenten doordat tentamenresultaten ongeldig worden verklaard, zijn de straffen zwaar. Zowel ongewenst gedrag als fraude kan leiden tot verwijdering van de opleiding. Je ziet, er zijn heel veel mogelijkheden bij de HU om een prettige studietijd te hebben. Je vindt het merendeel terug in deze studiegids. Lees de gids goed door, voordat je aan je studie begint. Via de inhoudsopgave kun je altijd achterhalen waar je iets kunt vinden. Maar is het niet duidelijk of kun je het niet vinden: kijk op SharePoint, of vraag het je slb er of de onderwijsbalie (2.8.3). We wensen je een prettige studietijd en veel succes in dit studiejaar. Mede namens alle collega s die aan jouw opleiding bijdragen, Loes Berendsen Directeur van de Instituten voor Recht,(IvR),Veiligheid (IvV) en Arbeid & Organisatie (IAO) 6/283

7 2 Inrichting van de opleiding 2.1 Beroepsprofiel Beroep Hbo-juristen werken op het brede terrein van het recht en zijn in verschillende sectoren inzetbaar. Kennis van het recht en vaardig zijn in toepassing van het recht en in communicatie, zijn kenmerken van de hbojurist. Er zijn verschillende ontwikkelingen die van belang zijn voor de hbo-jurist: de toenemende rol van het recht in de maatschappij; een groeiende vraag naar juridische professionals; de opkomst van (digitale) juridische databanken in het documentatie- en kennismanagement Uitwerking van beroepsprofiel In het competentiegericht curriculum wordt de beroepspraktijk vanaf het begin van de opleiding naar binnen gehaald. Beroepstaken van de hbo-jurist staan tijdens de opleiding centraal. Daarnaast besteed je aandacht aan je persoonlijk functioneren en je persoonlijke effectiviteit. Zelfsturing en eigen verantwoordelijkheid spelen daarbij een belangrijke rol. Daarbij is de docent in de eerste plaats vakdocent, maar fungeert hij ook als begeleider en ontwikkelaar. Er worden binnen HBO-Rechten verschillende leerlijnen onderscheiden. De conceptuele leerlijn, waarbij het verwerven van kennis, theorieën en werkmodellen centraal staat. Hierbij gaat het in eerste instantie om juridische kennis, maar ook om kennis op het gebied van bedrijfseconomie, organisatiekunde, ICT, ethiek enz.. De vaardigheden leerlijn, waarbij het ontwikkelen van professionele vaardigheden de belangrijkste functie is. Hierbij gaat het om oefenen en toepassen van de opgedane kennis en werkmodellen. De integrale leerlijn. Hierbij werk je aan beroepsproducten in een (nagebootste) realistische setting of voer je (nagebootste) beroepswerkzaamheden uit. Het curriculum kent cursussen waarin het accent ligt op een van de leerlijnen. In een cursus, bijvoorbeeld, waar het accent ligt op kennisoverdracht (de conceptuele leerlijn) worden ook casus behandeld en opdrachten gegeven waarbij je oefent in het toepassen van kennis Competenties beginnende beroepsbeoefenaar De competenties van HBO-Rechten zijn in twee groepen verdeeld: A. Rechtstoepassing B. Faciliteren van de rechtstoepassing A. Rechtstoepassing. 1. Formuleren en oplossen van rechtsvragen op basis van analyse van juridisch relevante feiten en juridische bronnen. (Juridisch analyseren) Toelichting Voordat een jurist een beroepsproduct maakt, formuleert hij de juridisch relevante vragen bij een casuspositie. Hij beschikt over onderzoeksvaardigheden: de jurist gaat systematisch te werk door de relevante juridische bronnen te selecteren en verzamelen, zoals wetgeving en jurisprudentie. Juridisch analyseren omvat het proces van verzamelen, selecteren, kwalificeren en analyseren van feiten en juridische bronnen. Een jurist moet dit volledige proces doorlopen om een goed beroepsproduct te kunnen opleveren. 7/283

8 2. Geven van advies op basis van een juridische analyse. (Adviseren) Toelichting Nadat de situatie geanalyseerd en gekwalificeerd is, geeft de jurist mondelinge en schriftelijke adviezen. Specifieker gezegd verzamelt hij eerst alle feitelijke gegevens, om vervolgens de standpunten van de partijen te kunnen wegen, waarbij de relevante rechtsbronnen worden gebruikt. 3. Behartigen van juridische belangen van anderen door rechtsbijstand te verlenen, te onderhandelen en te bemiddelen. (Vertegenwoordigen) Toelichting Een jurist treedt op als belangenbehartiger voor personen en organisaties. Het behartigen van belangen kan bestaan uit procesvertegenwoordiging, onderhandelen, bemiddelen en conflictbeheersing. De belangenbehartiging kan mondeling of schriftelijk gebeuren en daarbij maakt de jurist eventueel gebruik van bemiddelingstechnieken. 4. Vaststellen van de rechtspositie van een of enkele personen binnen juridische kaders met meeweging van juridische argumenten en maatschappelijke factoren. (Beslissen) Toelichting Een jurist beslist namens cliënten of namens de organisatie waar hij werkzaam is over de rechtspositie van een of enkele personen. Bij dit beroepshandelen betrekt de jurist zo nodig naast juridische argumenten ook de belangen van de personen of de instelling voor wie hij werkt en waar nodig ook maatschappelijke factoren en belangen van anderen. Bij het vastleggen van de rechtspositie gaat het bijvoorbeeld om besluiten in de publiekrechtelijke sfeer (vergunningen) en om besluiten in de privaatrechtelijke sfeer (contracten). 5. Opstellen en wijzigen van regelgeving. (Reguleren) Toelichting Een jurist stelt generieke regelingen op. Ook het wijzigen van bestaande regelingen behoort tot deze competentie. B. Facilitering van de rechtstoepassing 6. Aanleggen en beheren van juridische dossiers, bewaken van de doorloop en de samenhang, afsluiten en overdragen ervan. (Dossier managen) Toelichting De jurist draagt zorg voor het aanleggen, beheren, ontsluiten en overdragen van juridische dossiers. Ook de bewaking van termijnen maakt onderdeel uit van deze competentie. Hij bewaakt termijnen en indien nodig zorgt hij voor archivering of draagt het dossier over aan een collega in de eigen organisatie of de keten. 7. Efficiënt en effectief uitvoeren en regisseren van organisatieprocessen in een juridische context met aandacht voor proces- en kwaliteitsmanagement, kennis- en informatiemanagement en innovatie. (Organiseren) Toelichting De jurist houdt zich bezig met de vraag hoe de organisatie van juridische dienstverlening kan bijdragen aan het efficiënter en klantvriendelijker uitvoeren van juridische diensten. Hij werkt hierbij multi- en interdisciplinair samen met vakgenoten en niet-vakgenoten Vaardigheden afgestudeerde 8/283

9 HBO-Rechten is een op competenties gebaseerde opleiding. Er is sprake van competent gedrag als je in staat bent kennis, vaardigheden en houding geïntegreerd om te zetten in effectief gedrag, passend in de context waarin wordt geopereerd (taken, rol, verantwoordelijkheden). Competentiegericht opleiden heeft als doel dat je het werkveld zichtbare resultaten kunt demonstreren van beroepsmatig handelen waardoor je kunt aantonen dat je aan de beroepsnormen voldoet. Het door HBO-Rechten gebruikte competentieprofiel is ontwikkeld in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers uit het werkveld. De competenties zijn ontwikkeld nadat het beroepsprofiel is beschreven en de taken, rollen en context van de HBO-jurist zijn benoemd. De competenties zijn vervolgens uitgezet in een curriculumontwerp. Het curriculum is de uitwerking van de opleiding in cursussen, projecten, stage en afstudeerproject Werkveld en functies Functies voor de hbo-jurist zijn te vinden in de volgende werkgebieden: Overheid. Met name gemeenten, provincies, publiekrechtelijke bedrijfsorganisaties en zelfstandige bestuursorganen. Functies: juridisch beleidsmedewerker, juridisch consulent, ambtelijk secretaris. Rechterlijke macht (rechtbank en openbaar ministerie). Functies: juridisch medewerker, beleidsmedewerker, secretaris, officemanager. Advocatuur. Functies: juridisch assistent, projectmanager, secretaris, administratief-juridisch medewerker, rolmedewerker. Notariaat. Functies: administratief-juridisch medewerker, klerk, hoofd secretariaat, officemanager, notarieel medewerker. Bank- en verzekeringswezen. Functies: schademedewerker, juridisch bemiddelaar, juridisch adviseur, bijvoorbeeld bij een rechtsbijstandverzekeraar Bedrijfsleven en non-profit organisaties. Functies: medewerker juridische zaken, juridisch medewerker klachtenbehandeling, juridisch medewerker medezeggenschap. Juridisch adviesbureau. Functies: juridisch adviseur, procesvertegenwoordiger. Non-gouvermentele organisaties. Functies: bij politieke partijen, vakbonden, stichtingen. Samenwerking tussen opleiding en werkveld Voor een beroepsopleiding is een nauwe relatie met het werkveld een vereiste. Het ontwikkelen van het beroepsprofiel en het competentieprofiel is gebeurd in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van het werkveld. Vanaf de start van de opleiding worden geregeld intensieve contacten met het werkveld onderhouden. Dit resulteert soms in bijstelling van het onderwijsprogramma. Door de komst van de hbojurist zullen bestaande juridisch functies wijzigen en ontstaan nieuwe functies. Deze ontwikkelingen zijn belangrijk voor de opleiding: kwalificaties waar de hbo-jurist aan moet voldoen, hebben de aandacht van de opleiding. Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor de beroepenveldcommissies, waarin werkveldvertegenwoordigers zitting hebben. Deze commissies hebben een adviserende functie waar het gaat om de ontwikkeling en evaluatie van het onderwijs. 2.2 Opleidingsprofiel Algemeen Hbo-juristen werken op het brede terrein van het recht en zijn in verschillende sectoren inzetbaar. Kennis van het recht en vaardig zijn in toepassing van het recht en in communicatie, zijn kenmerken van de hbojurist. Er zijn verschillende ontwikkelingen die van belang zijn voor de hbo-jurist: de toenemende rol van het recht in de maatschappij; een groeiende vraag naar juridische professionals; de opkomst van (digitale) juridische databanken in het documentatie- en kennismanagement. 9/283

10 In het competentiegericht curriculum wordt de beroepspraktijk vanaf het begin van de opleiding naar binnen gehaald. Beroepstaken van de hbo-jurist staan tijdens de opleiding centraal. Daarnaast besteed je aandacht aan je persoonlijk functioneren en je persoonlijke effectiviteit. Zelfsturing en eigen verantwoordelijkheid spelen daarbij een belangrijke rol. Daarbij is de docent in de eerste plaats vakdocent, maar fungeert hij ook als begeleider en ontwikkelaar. Er worden binnen HBO-Rechten verschillende leerlijnen onderscheiden. De conceptuele leerlijn, waarbij het verwerven van kennis, theorieën en werkmodellen centraal staat. Hierbij gaat het in eerste instantie om juridische kennis, maar ook om kennis op het gebied van bedrijfseconomie, organisatiekunde, ICT, ethiek enz.. De vaardigheden leerlijn, waarbij het ontwikkelen van professionele vaardigheden de belangrijkste functie is. Hierbij gaat het om oefenen en toepassen van de opgedane kennis en werkmodellen. De integrale leerlijn. Hierbij werk je aan beroepsproducten in een (nagebootste) realistische setting of voer je (nagebootste) beroepswerkzaamheden uit. Het curriculum kent cursussen waarin het accent ligt op een van de leerlijnen. In een cursus, bijvoorbeeld, waar het accent ligt op kennisoverdracht (de conceptuele leerlijn) worden ook casus behandeld en opdrachten gegeven waarbij je oefent in het toepassen van kennis Doelstelling opleiding De opleiding HBO-Rechten bereidt de student voor op het uitoefenen van een beroep in het in de voorgaande paragraaf beschreven werkveld Het hbo-niveau van de opleiding Hogeschool Utrecht heeft als doel haar studenten op te leiden voor een functie op hbo-niveau. Elke afgestudeerde student dient aan een groot aantal (beroeps)eisen te voldoen die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. De eindtermen van de opleiding zijn op hun beurt weer afgeleid van die beroepsvereisten. Om het niveau van beroepsuitoefening te bepalen worden de volgende vijf samenhangende criteria gehanteerd die een uitwerking zijn van de competenties: kennis en inzicht toepassen kennis en inzicht oordeelvorming communicatie leervaardigheden Een hbo-bachelor heeft het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen en hij kan functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarin een hbo-opleiding vereist of dienstig is. De hbo-bachelor standaard houdt in dat een opleiding er zorg voor dient te dragen dat studenten: 1. een gedegen theoretische basis verkrijgen; 2. het onderzoekend vermogen verwerven dat hen in staat stelt om bij te kunnen dragen aan de ontwikkeling van het beroep; 3. over voldoende professioneel vakmanschap beschikken; 4. de beroepsethiek en maatschappelijke oriëntatie ontwikkelen die past bij een verantwoordelijke professional. Bovenstaande pijlers hebben ieder op zich betrekking op zowel de nationale als de internationale context. Hierna volgt eerst een omschrijving van wat onder de pijler verstaan moet worden. Vervolgens zijn de kernaspecten uitgewerkt in de context van het landelijke profiel van de hbo-jurist zoals deze in juli 2012 door het Landelijk Opleidingsoverleg HBO-Rechten is vastgesteld. 1. Gedegen theoretische basis: Het gaat vooral om de vakspecifieke kennis van het beroepsdomein waarvoor wordt opgeleid. Studenten dienen over de theoretische bagage te beschikken die hen in staat stelt om kritisch en creatief naar hun eigen vakgebied te kunnen kijken. Deze kennisbasis is daarmee onlosmakelijk verbonden met het hbo-bachelorniveau. 10/283

11 De hbo-jurist is een generalist, die rechtsvragen benadert vanuit meerdere rechtsgebieden in onderlinge samenhang. Daarbij weegt hij argumenten en bepaalt of een juridische dan wel een niet-juridische oplossing de voorkeur verdient. Hij is in staat om te communiceren over juridische problemen met juristen, professionals uit andere disciplines en cliënten en houdt daarbij rekening met hun perspectieven. De kennisbasis van een hbo-bacheloropleiding omvat relevante kennis uit de wetenschap en het beroep. Een stevige en goed gestructureerde kennisbasis vormt het fundament van het competentieprofiel van de hbo-jurist en omvat kennis van de volgende rechtsgebieden: Staatsrecht, Bestuurs(proces)recht, Privaat(proces)recht, Bedrijfsrecht, Sociaal recht, Straf(proces)recht, Europees recht en Internationaal recht. Naast de kennisbasis op juridisch gebied beschikt de hbo-jurist over kennis op het gebied van onderzoek, management en organisatie, ethiek en juridische informatietechnieken. 2. Onderzoekend vermogen: In onze moderne samenleving is het cruciaal dat hbo-bachelors over een onderzoekend vermogen beschikken dat leidt tot reflectie, evidence based practice en innovatie. Het doen van praktijkgericht onderzoek is kenmerkend en daarmee belangrijk voor de beroepsuitoefening van de hbo-jurist. Het oplossen van cases vraagt immers om het methodisch beantwoorden van vragen en om systematisch te werk te gaan. Dit ligt besloten in de indeling en samenhang van de competenties. De hbo-jurist beschikt over basisvaardigheden voor het ontwerpen en uitvoeren van een praktijkgericht juridisch onderzoek, waarbij hij in staat is om juridische en relevante sociaalwetenschappelijke methoden en technieken geïntegreerd toe te passen in de juridische beroepspraktijk. De hbo-jurist doet praktijkgericht onderzoek in het kader van de rechtstoepassing en de facilitering van de rechtstoepassing. De hbo-jurist werkt op basis van praktijkgericht juridisch onderzoek aan verbeter- en innovatievraagstukken en draagt daarmee bij aan de verdere ontwikkeling van de juridische beroepspraktijk. Hij past praktijkgericht onderzoek toe in het kader van beleidsontwikkeling en -evaluatie, kwaliteits- en risicomanagement en het (her)ontwerp van juridische processen, diensten en producten. Dit onderzoek is in de kern multidisciplinair, omdat het niet alleen juridische, maar ook onder andere organisatorische aspecten omvat. De hbo-jurist heeft een onderzoekende houding en kan evidence based te werk gaan. Dat wil zeggen dat zijn professionele handelen is gebaseerd op relevante juridische kennis uit verschillende bronnen, die is getoetst en betrouwbaar is bevonden in het juridische kennisdomein. Hij is in staat om onderzoek te doen naar de werking van (nieuwe) wet- en regelgeving voor (groepen) cliënten, Praktijkgericht juridisch onderzoek kan betrekking hebben op het oplossen van juridische problemen of kwesties die zich voordoen binnen een specifieke (juridische) organisatie of sector, maar ook op problemen en kwesties die zich juist kenmerken door een breder maatschappelijk perspectief. In dat laatste geval zijn de uitkomsten van het onderzoek wellicht generaliseerbaar naar andere bedrijven of sectoren waardoor een groter draagvlak kan bestaan voor de uitkomsten van het onderzoek. 3. Professioneel vakmanschap: Studenten moeten kennis en vaardigheden ontwikkelen die specifiek zijn voor de rol van de professional in het werkveld. Internationale oriëntatie maakt hier deel van uit, evenals een ondernemende houding. Een goede mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid is belangrijk gereedschap van de jurist, omdat het hem in staat stelt op een passende wijze te communiceren met vakgenoten en niet-vakgenoten. Deze nietvakgenoten kunnen zowel cliënten als professionals uit andere domeinen zijn. Een hbo-jurist kan het juridische jargon op een begrijpelijke wijze vertalen voor een niet-vakgenoot en is ook in staat de informatie van niet-vakgenoten juridisch te kwalificeren. De hbo-jurist komt tot praktische oplossingen voor juridische vraagstukken. Hij baseert zich daarbij op zijn juridische kennisbasis en zijn analyse van de juridisch relevante feiten en bronnen. Hij signaleert knelpunten en is proactief waar het gaat om verbetering van dienstverlening, effectiviteit en efficiëntie vanuit het perspectief van opdrachtgever en cliënten. Voorbeelden van gebieden waaraan de hbo-jurist 11/283

12 een bijdrage levert zijn: juridisch kwaliteitsmanagement, risicomanagement, juridisch kennismanagement, dossiermanagement en procesmanagement. Hij is innovatief en ontwikkelt oplossingen, werkwijzen, werkprocessen, producten en diensten en verbreedt zo het juridische instrumentarium. Een hbo-jurist is zich bewust van het feit dat het Nederlandse rechtsstelsel niet geïsoleerd opereert. Hij heeft kennis van en inzicht in de hoofdlijnen van het Europees recht en het internationaal recht. Daardoor kan hij de relevantie bepalen van Europese en internationale wet- en regelgeving voor de toepassing binnen de nationale rechtsorde. Dit stelt hem tevens in staat om zich snel in te werken in internationale rechtsgebieden. 4. Beroepsethiek en maatschappelijke oriëntatie: hbo-bachelors zijn beroepsbeoefenaren die relaties moeten kunnen leggen met maatschappelijke en soms ethische vraagstukken. Ze hebben academische vorming genoten en beschikken daarom over een culturele bagage, die hen in staat stelt om de aangeleerde kennis in een maatschappelijke context te plaatsen en de aangeleerde vaardigheden bewust toe te passen. Van studenten mag worden verwacht dat zij beschikken over het vermogen om kennis kritisch te beoordelen aan de hand van morele waarden. Afgestudeerden hebben professionele waarden en hebben een eigen visie op het beroep ontwikkeld. Naar aanleiding van maatschappelijke en culturele ontwikkelingen in onze huidige samenleving is er sprake van een dynamisch kader van normen en waarden. Dit heeft een weerslag op de juridische praktijk. De hbo-jurist dient zich daarom bewust te zijn van de maatschappelijke betekenis van zijn juridische kennis en vaardigheden in het licht van actuele ontwikkelingen in het (internationale) werkveld. Hij herkent en hanteert maatschappelijke en ethische vraagstukken in een variatie aan beroepsrollen en beroepscontexten. Bovendien beschikt hij over het vermogen om juridische kennis kritisch te beoordelen aan de hand van zijn morele normen en waarden. Dit ethisch vermogen is relevant bij het wegen van belangen en is met name aan de orde bij de competenties juridisch analyseren, het nemen van beslissingen, adviseren en onderzoek doen en het opstellen van ethische standaarden van organisaties, zoals gedragscodes. Een afgestudeerde hanteert professionele waarden en beschikt over een eigen visie op het beroep. Wanneer de hbo-jurist ethisch en maatschappelijk verantwoord handelt, is het van belang dat hij aandacht besteed aan de maatschappelijke omgeving, aan de interne organisatie en ten derde dat hij reflecteert op zijn professioneel handelen Didactische uitgangspunten De opleiding heeft gekozen voor een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is het vermogen van een persoon om (beroeps)taken in een bepaalde (beroeps)context uit te voeren. Dit vermogen bestaat eruit dat de persoon beschikt over een samenhangend geheel van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten. Voor het onderwijs betekent dit het volgende: Het onderwijs is gericht op het verwerven van beroepscompetenties, d.w.z. het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken kunnen worden uitgevoerd. Het leren wordt opgevat als een doelgerichte activiteit van de student; het onderwijs bevordert actief en zelfstandig leren. De docent ondersteunt en coacht het leerproces van de student en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied. Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken. Hierbij wordt waar wenselijk en mogelijk gebruik gemaakt van moderne media (ICT). Het onderwijs is gebaseerd op het concurrency-principe, waarbij leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk elkaar wederzijds positief beïnvloeden. Het leren is een sociaal en interactief proces, studenten werken samen: met elkaar, de docent en professionals uit de praktijk. Toetsen zijn bedoeld om vast te stellen welke beheersniveau van de competenties is bereikt en de student inzicht te geven in de vorderingen in het eigen leerproces. Samenwerking en verantwoordelijkheden 12/283

13 Studenten en docenten van de opleiding HBO-Rechten streven naar een onderwijsklimaat waarin de kwaliteit van het onderwijs en een stimulerende leer/werkomgeving centraal staan. Een gedragscode beoogt een bijdrage te leveren aan een dergelijk onderwijsklimaat waarbij docenten en studenten respect voor elkaar tonen en zo een prettige en veilige leeromgeving creëren. Studenten en docenten spreken daartoe het volgende af. Studenten: bestuderen voorafgaande aan de les de studiestof; maken de opdrachten; nemen het studiemateriaal mee naar de les; doen actief mee tijdens de les; eten en bellen (sms en) niet tijdens de les. Docenten: hebben hun les goed voorbereid; geven op inspirerende manier les; stimuleren studenten tot een actieve deelname aan de les; maken duidelijke afspraken en komen die na. Docenten en studenten: komen op tijd het lokaal binnen (aan het begin van de les en na de pauze); luisteren naar elkaar en laten elkaar uitspreken; staan open voor feedback en kritiek; spreken elkaar aan op niet naleving van deze gedragscode. Studenten die naar het oordeel van de docent bij voortduring de goede gang van zaken tijdens het onderwijs verstoren en ondanks meerdere waarschuwingen en aanwijzingen van de docent hun handelwijze niet of onvoldoende veranderen, kunnen van deelname aan het betreffende onderwijsprogramma worden uitgesloten. De beslissing om een student van deelname uit te sluiten wordt genomen door de opleidingsmanager, op basis van een advies van de betreffende docent. Voordat de opleidingsmanager het besluit neemt vindt altijd een driegesprek plaats, waarin de student, de docent en de opleidingsmanager de gerezen problemen doorspreken. De opleidingsmanager beslist na afloop van dit driegesprek of de student al dan niet van verdere deelname wordt uitgesloten. Uitsluiting kan bij onderdelen met een aanwezigheidsverplichting betekenen dat de student in het betreffende onderdeel gedurende de lopende periode geen tentamen kan doen. Het besluit van de opleidingsmanager behoeft goedkeuring van de faculteitsdirecteur, voordat het kan worden geëffectueerd. De student wordt schriftelijk geïnformeerd over een besluit tot uitsluiting van verdere deelname aan het betreffende programma; het besluit wordt gemotiveerd, d.w.z. met redenen omkleed. De student kan tegen een besluit tot uitsluiting bezwaar aantekenen bij de opleidingsmanager en in beroep gaan bij het College van Beroep van de Hogeschool Utrecht. Samenwerking en klimaat De opleiding ziet haar studenten als samenwerkingspartners en verwacht van haar studenten gedrag dat gericht is op samenwerking. De opleiding streeft er naar het onderwijs zodanig in te richten dat studenten zelfstandig kunnen werken en leren. De opleiding stelt het op prijs wanneer studenten zich met vragen, suggesties, commentaar of klachten direct tot de betrokken docent of medewerker wenden. Wanneer dit om een of andere reden niet mogelijk of gewenst is, wordt nadrukkelijk verwezen naar de studieloopbaanbegeleider. In laatste instantie kan op opleidingsniveau contact met de opleidingmanager worden opgenomen. In dit kader wordt ook verwezen naar de standaardprocedure bij klachten (H. 7). De opleiding zal studenten tijdig informeren over: De studieloopbaanbegeleiding. De verplichtingen die voortvloeien uit het curriculum (onder andere het bindend studieadvies aan het eind van de propedeutische fase, stagegeschiktheid, andere studievoortgangaspecten en studiefinanciering). Bereikbaarheid van decanen en andere vertrouwenspersonen. 13/283

14 De didactiek van de opleiding staat in het teken van competentiegericht onderwijs. Hierbij wordt gestreefd naar een optimale balans tussen levensechte praktijkopdrachten en verdiepende cursorische lesprogramma s en trainingen. De opleiding kent daarmee verschillende onderwijsvormen. Projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van beroepstaken in een afgebakende periode. Theorieonderwijs: hoorcolleges, werkcolleges en zelfstudieopdrachten. Vaardighedenonderwijs: trainingen die er op gericht zijn dat je je bekwaamt in specifieke beroepsvaardigheden. Stage: praktijkperiode in het derde jaar met begeleiding vanuit de opleiding en de instelling. Terugkomonderwijs: verdieping en intervisie tijdens de stage, begeleiding bij praktijkonderzoek. Studieloopbaanbegeleiding: ondersteuning en begeleiding bij binnen- en buitenschools leren. 2.3 Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Opleiding in voltijd en in deeltijd De opleiding HBO-Rechten kent twee varianten: voltijd en deeltijd. Beide opleidingsvarianten hebben een aparte studiegids. De deeltijdopleiding HBO-Rechten heeft daarnaast een aparte afstudeerrichting kandidaat-gerechtsdeurwaarder. Voltijdopleiding Een voltijdopleiding veronderstelt dat je 40 uur per week beschikbaar bent voor het volgen van onderwijs aan de hogeschool. Voltijdopleidingen zijn bedoeld voor studenten die rechtstreeks van de havo, het vwo of mbo (niveau 4) komen. Deeltijdopleiding Heb je een baan en wil je daarnaast studeren? Dan is er ook de mogelijkheid om te kiezen voor een deeltijdopleiding. Deeltijd wil zeggen dat je een beperkt aantal dagen per week en/of in de avonduren de opleiding volgt. In een deeltijdopleiding is veel aandacht voor hetgeen je parallel aan je studie in de beroepspraktijk leert. De programma s van de deeltijdopleiding zijn toegesneden op studenten die naast hun werk willen studeren. Kenmerkend voor de deeltijdopleiding is dus dat relevant werk in een voor het beroep relevante organisatie wordt gecombineerd met het volgen van beroepsonderwijs. De roostering is daarop aangepast. Het curriculum van de deeltijdopleiding heeft een ander karakter dan dat van de dagopleiding. Om toegelaten te worden tot de deeltijdopleiding dien je als student aan dezelfde vooropleidingseisen te voldoen als bij de voltijdopleiding. Het diploma van de deeltijdopleiding is gelijkwaardig aan dat van de voltijdopleiding. Zie voor meer informatie de deeltijdgids van HBO-Rechten Verkorte en versnelde opleidingsroutes De opleiding HBO-Rechten kent geen verkorte of versnelde opleidingsroutes. Wel is het mogelijk om op basis van elders behaalde diploma s of getuigschriften vrijstellingen voor cursussen aan te vragen. Zie voor meer informatie over vrijstellingen paragraaf Getuigschriften Als bewijs dat je (een deel van) de opleiding hebt afgerond (propedeuse, Ad of bachelor), wordt door de examencommissie een diploma uitgereikt. De wettelijke term hiervoor is getuigschrift, maar omdat wij in het gangbare taalgebruik binnen de HU over diploma s spreken, zullen we in deze studiegids de term diploma gebruiken. We kennen binnen deze bacheloropleiding de volgende diploma s: het propedeutisch diploma na het behalen van het propedeutisch examen; het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen. De voorzitter en een lid van je examencommissie ondertekenen het diploma. Aan het bachelordiploma en de Ad wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd. Hier 14/283

15 zijn geen kosten aan verbonden. Het IDS geeft inzicht in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het diploma. Je ontvangt per opleiding slechts één propedeutisch en één bachelordiploma. Het diploma wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op jouw verzoek kan er, in plaats van het Nederlandstalig diploma, een Engelstalig diploma worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Zie par voor de procedure voor afgifte van het diploma. Heb je meer dan een tentamen met goed gevolg afgelegd, maar krijg je geen diploma omdat je niet het hele examenprogramma hebt behaald, dan kun je de examencommissie vragen een verklaring af te geven. Daarop worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt net als het diploma ondertekend door de voorzitter en een lid van je examencommissie Graden en titulatuur Als je een zogenaamde degree -opleiding (Associate degree of bacheloropleiding) bij de HU afrondt, krijg je een graad. De graad wordt namens het College van Bestuur verleend door de examencommissie. Bij een bacheloropleiding wordt de graad Bachelor en bij een Associate degreeprogramma wordt de graad Associate degree verleend, als je met goed gevolg het afsluitend examen hebt afgelegd. Aan de graad wordt een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze, afgekort tot B (met toevoeging) achter je eigen naam te vermelden. De graad Bachelor geeft je ook het recht om een titel te voeren. In dat geval mag je in plaats van de graadvermelding (dus niet in combinatie) de volgende titel gebruiken: baccalaureus, afgekort tot bc. voorafgaand aan de naam Sinds de invoering van de bachelor-masterstructuur krijgen afgestudeerden van HBO-Rechten een getuigschrift met de titel Bachelor of Laws (LLB). De naam van de opleiding HBO-Rechten wordt apart vermeld op het getuigschrift Opleidingsstructuur Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases, die in dit hoofdstuk verder uitgewerkt worden: de propedeutische fase en de hoofdfase. De opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase sluit je af met het behalen van een propedeutisch diploma. Na de propedeuse volgt de hoofdfase van drie jaar. Deze fase sluit je af met het behalen van een bachelordiploma. Bij een Ad-opleiding volgt na de propedeuse een hoofdfase van één jaar, welke wordt afgesloten met een Associate degree. Zie verder par. 2.4 en 2.5. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de bijhorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studie-(klok)uren (inclusief contacttijd). De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een studielast van 60 EC per studiejaar als uitgangspunt genomen, oftewel 1680 uur. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC. De studiepunten zijn als volgt over de studiejaren verdeeld: propedeuse: 60 EC s hoofdfase: 180 EC s (major van 150 EC s + profileringsruimte van 30 EC s). Tabel verdeling studielast over opleiding: Propedeuse (60 EC.) Major (150 EC.) Hoofdfase (180 EC.) Profileringsruimte (30 EC.) 15/283

16 In de cursusbeschrijving is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. EC worden pas toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen. Als er deeltentamens worden afgenomen, krijg je pas studiepunten als alle deeltentamens van een cursus zijn afgelegd en gezamenlijk tot een voldoende resultaat leiden. In de cursusbeschrijvingen is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. Zie OSIRIS ( Studiepunten worden toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen (c.q. alle deeltentamens). De studiebelasting van 60 EC per jaar wordt verdeeld over vier periodes van tien weken, die samen 1680 uur studiebelasting opleveren. Dit betekent dat de gemiddelde studiebelasting 42 uur per week is. De student moet dan ook de volledige werkweek voor het onderwijs beschikbaar zijn. Tevens moet er rekening mee worden gehouden dat in bepaalde gevallen tentamens, onderwijs en nabesprekingen niet overdag, maar s avonds worden geroosterd. De voltijdopleidingen hebben in het eerste jaar minimaal 14 uur contacttijd. Dat is ruim 30% van de studietijd. Het derde jaar is een stagejaar en kenmerkt zich door een beperkte omvang van de contacttijd (ongeveer vier uren per week). In het derde jaar heeft de stagiair wel een intensief contact met de praktijkbegeleider van de stageverlenende organisatie. In het tweede en het vierde jaar verwachten de voltijdopleidingen een grotere mate van zelfwerkzaamheid van de studenten. Als norm voor de contacttijd geldt dan acht uur per week. De deeltijdopleidingen hebben een contacttijd van gemiddeld zes tot acht uur per week, ongeveer 25% van de studielast van het cursorisch pakket. De praktijktijd is buiten deze berekening gehouden. Per studieonderdeel geldt als regel, dat 25 tot 30% van de studielast uit contacttijd bestaat. De overige tijd is zelfstudie, individueel en in groepsverband. Voor tentamenvoorbereiding in engere zin geldt een norm van tien uur. De zelfstudie in de loop van de studieweken is mede gericht op de voorbereiding van het tentamen. Bij de term tentamen moet je denken aan elke vorm van toetsing, dus bijvoorbeeld ook werkstukken en presentaties. Docenten geven in de studiewijzer per cursus de verantwoording van de studiebelasting van het door hen verzorgde onderdeel. De studiebelasting wordt onder meer berekend aan de hand van de onderstaande normen: Lezen van literatuur: Makkelijke teksten: 16 pagina s per uur Normale teksten: 10 pagina s per uur Moeilijke teksten: 6 pagina s per uur Maken van huiswerk: Voorbereiding van een hoorcollege: 1 uur voorbereiding per uur hoorcollege Voorbereiding van een werkcollege: 1 uur voorbereiding per uur werkcollege Uitwerken van aantekeningen: 15 minuten per contactuur Maken van werkstukken: Interviews afnemen: 1,5 uur per interview Uitwerken interview: 1 uur per interview Zoeken naar bronnen: 15 minuten per bron Verwerken van bronnen: 20 pagina s per uur Schrijven van teksten: 2 uur per A4 Redigeren: 6 minuten per pagina Leren voor een tentamen: per uur tentamen hanteert de opleiding 6 uur studiebelasting. Contacttijd in grotere of kleinere verbanden, zelfstudie individueel of in groepsverband, toetsing in velerlei vormen en studiemateriaal in boeken, readers en moderne media doen recht aan het beginsel van 16/283

17 didactische diversiteit. Er zijn geen vaste normen voor de verhouding tussen de diverse werkvormen. Het curriculumoverzicht, de cursusomschrijvingen in deze studiegids en de meer gedetailleerde informatie in de studiewijzers geven een beeld van de verscheidenheid in didactische benadering. 2.4 Propedeuse De splitsing van de opleiding in een propedeutische fase en een hoofdfase is niet voor niets. De overheid markeert het eerste jaar (de propedeuse) omdat het drie belangrijke functies heeft. Oriëntatie Voor je studievoortgang is het van groot belang dat je een opleiding volgt die bij je past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor je wordt opgeleid en de wijze waarop je opleiding is georganiseerd je moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is en is daar ook op ingericht. Selectie Aan het einde van je eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit je wel op de juiste opleiding? Kun je het niveau aan? Is je studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk behalen van je diploma in de termijn die daarvoor staat. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Daarbij wordt gekeken naar het aantal behaalde EC. Het is heel belangrijk dat je de norm van dit studieadvies kent, en ook de regels die rondom deze norm gelden. Lees daarom paragraaf Studieadvies, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Er geldt namelijk: wie niet aan de norm voldoet en een bindend negatief studieadvies krijgt, mag de opleiding niet vervolgen. Verwijzing Als je onverhoopt niet op een juiste opleiding zit, raak dan niet in paniek. Van belang is dat je tijdig aankaart dat je twijfelt aan je studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en is je beeld nog niet compleet. Er zijn voorzieningen die je ondersteunen bij studietwijfel. Je kunt bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze en een studiekeuzetest doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met je studieloopbaanbegeleider Programma Per studiejaar stelt de opleiding het onderwijsprogramma (curriculum) van zowel de gehele studie als van de onderdelen vast. Dit studieprogramma geldt uitsluitend voor het studiejaar waarvoor het is vastgesteld. De cursussen van de propedeuse zijn hieronder aangegeven inclusief het aantal bijbehorende EC en de OSIRIS-code (zie paragraaf ). Een gedetailleerd overzicht en beschrijvingen van de cursussen vind je achterin deze studiegids en in OSIRIS ( HBR VT 1 e jaar PERIODE A 15 EC De hbo-jurist (ADR-HBRV ) (beroep hbo-jurist; formuleren) 5 De basis van het recht (ADR-HBRV ) (inleiding recht) 5 Vaardig met recht 1 (ADR-HBRV ) (JuVa; juridisch informatiemanagement) 5 PERIODE B 15 EC De bestuursjurist (ADR-HBRV ) (project overheid; schrijfvaardigheid) 5 Staats- en bestuursrecht (ADR-HBRV ) 5 Vaardig met recht 2 (ADR-HBRV ) (JuVa; jur.info; gespreksvoering) 5 PERIODE C 15EC De procespraktijk (ADR-HBRV ) 5 17/283

18 Privaatrecht 1 (ADR-HBRV ) (verbintenissenrecht; BPR) De kritische professional (ADR-HBRV ) (kritisch denken; presenteren) PERIODE D De bedrijfsjurist (ADR-HBRV ) (project onderneming, organisatiekunde) De onderneming (ADR-HBRV ) (ondernemingsrecht; financiën en recht) Privaatrecht 2 (ADR-HBRV ) (goederenrecht; juridische argumenteren) EC In de propedeuse is (met uitzondering van de eerste periode) het onderwijs opgebouwd rond een beroepsprofiel van de hbo-jurist dat in principe leidend is voor de cursussen in de betreffende periode. Het beroepsprofiel komt aan de orde in een op dat profiel gericht studieonderdeel. Daarnaast worden cursussen aangeboden waarin juridische kennis en vaardigheden zoveel mogelijk worden gecombineerd. Je werkt zowel individueel als in groepen aan opdrachten om daarmee inhoudelijke deskundigheid te verwerven die je vervolgens moet toepassen door een beroepsproduct te maken of een beroepstaak uit te voeren. Er is sprake van wisselwerking: je ontdekt dat je voor de beroepstaak of het beroepsproduct kennis en vaardigheden nodig hebt; deze kennis en vaardigheden kun je deels zelf achterhalen en je krijgt ze voor een belangrijk deel aangeboden in de cursussen Studieadvies De propedeuse heeft onder meer een selectieve functie. Alle opleidingen van het Instituut voor Recht hanteren de norm van 45 EC als ondergrens bij het studieadvies. Er zijn geen selecterende modulen. De norm van 45 EC betekent, dat een student minimaal 75% van het propedeutisch pakket met een voldoende moet hebben afgerond om een positief advies te krijgen. Het eerstejaars curriculum is zo opgebouwd, dat studenten voldoendes moeten realiseren binnen de verschillende gebieden van kennis en vaardigheden die in hun samenhang de opleiding vormen: allereerst het recht, daarnaast sociale en communicatieve vaardigheden en ethiek. Wie op één of meer van deze terreinen onvoldoende prestaties levert, kan niet aan de norm voldoen. In die zin voldoet de 75%-norm aan de eis van representativiteit en zijn selecterende onderdelen onnodig. Zoals aangegeven wordt in de propedeuse de balans opgemaakt met een studieadvies. Je krijgt tijdens het eerste jaar van inschrijving twee maal een schriftelijk advies over de voortzetting van je studie. Uiterlijk aan het einde van het eerste jaar van inschrijving ontvang je een definitief studieadvies. Hieronder staan de regels die daarover zijn vastgesteld. De peildatum voor afgifte van het bindend studieadvies (bsa) is 1 mei. Sta je op deze datum ingeschreven, dan krijg je uiterlijk aan het einde van het eerste studiejaar een bindend studieadvies. Stop je met de opleiding en ben je voor 1 mei uitgeschreven, dan krijg je dat studiejaar geen bindend studieadvies. Tussentijds studieadvies Uiterlijk halverwege het eerste studiejaar ontvang je van de examencommissie een schriftelijk tussentijds studieadvies over de voortzetting van je studie. Dit tussentijds advies bevat naast een advies een toelichting op de behaalde studieresultaten en de studievoortgang. Het betreft een: positief tussentijds advies: 20 of meer EC; of een waarschuwend tussentijds advies: 15 of minder EC Boek je niet voldoende studievoortgang, dan krijg je een waarschuwend advies van de examencommissie. Neem in dat geval contact op met je studieloopbaanbegeleider om een studieplan te maken. Met een studieplan kun je ervoor zorgen dat je weer op schema komt. Als bijzondere omstandigheden de oorzaak zijn van je studieachterstand, neem dan onmiddellijk contact op met de studentendecaan. Positief of negatief studieadvies Aan het einde van het eerste studiejaar krijg je in de regel een definitief advies van de examencommissie. Dit studieadvies kan positief of negatief zijn. Aan een negatief studieadvies zit een afwijzing verbonden. 18/283

19 Een negatief advies met afwijzing is een bindend negatief studieadvies. Als je een bindend negatief studieadvies ontvangt, word je niet langer toegelaten tot dezelfde opleiding aan de HU. Een positief studieadvies krijg je als aan het eind van het eerste studiejaar: de propedeuse hebt gehaald, of minimaal 45 EC van het propedeuseprogramma hebt behaald Voor de berekening of je het bovenstaande aantal van 45 EC hebt behaald, tellen niet mee: a. EC voor verleende vrijstellingen; b. EC behaald in een eerder jaar van inschrijving bij dezelfde opleiding. Het moet dus gaan om EC die je daadwerkelijk dit studiejaar hebt behaald; c. resultaten behaald voor deeltentamens, als nog niet het volledige tentamen met goed gevolg is afgelegd. Kun je door de hierboven uitgezonderde resultaten geen 45 EC meer uit de propedeutische fase halen, dan zul je dus aan het eind van het studiejaar de volledige propedeuse behaald moeten hebben om een positief studieadvies te krijgen. Een negatief studieadvies (afwijzing) krijg je als je niet aan de norm voor het positief advies hebt voldaan. In geval van een bindend negatief studieadvies moet deze afwijzing zijn gemotiveerd. Daarnaast moeten de mogelijkheden van bezwaar en beroep voor jou als student zijn opgenomen. Het studieadvies wordt ondertekend door of namens de examencommissie, en wordt binnen een week na ondertekening aangetekend aan jou verzonden of persoonlijk uitgereikt. De examencommissie stelt je in de gelegenheid te worden gehoord voordat wordt besloten om een bindend negatief studieadvies af te geven. Ga je al vakken uit de hoofdfase volgen terwijl je nog in aanmerking komt voor een studieadvies, let dan goed op. De norm voor het verkrijgen van een positief studieadvies heeft alleen betrekking op in de propedeuse behaalde vakken. Het aantal in de hoofdfase behaalde EC voor deze beoordeling telt niet mee. Geef daarom altijd prioriteit aan het behalen van de vakken uit de propedeuse. Opgeschort advies voor studenten in het eerste jaar van inschrijving wegens bijzondere omstandigheden De examencommissie dient bij het uitbrengen van het studieadvies te rekening houden met studievertraging door persoonlijke omstandigheden. Het betreft uitsluitend de volgende omstandigheden: ziekte; lichamelijke, zintuiglijke of andere functiestoornis; zwangerschap; bijzondere familieomstandigheden, waaronder tevens die van degene met wie je samenwoont of een LAT-relatie onderhoudt; het lidmaatschap van een medezeggenschapsraad of een opleidingscommissie; andere omstandigheden waarin je als student activiteiten ontplooit in het kader van de organisatie en het bestuur van (een onderdeel van) de HU, ter beoordeling door de faculteitsdirectie; het lidmaatschap van het bestuur van een door het College van Bestuur, krachtens de Profileringsfondsregeling HU, erkende studentenorganisatie of een daarmee vergelijkbare organisatie van enige omvang; andere situaties waarin je als student door overmacht niet hebt deelgenomen aan tentamens dan wel het onderwijs, ter beoordeling door de examencommissie. Als de examencommissie bijzondere persoonlijke omstandigheden aanwezig acht, waardoor je niet hebt kunnen voldoen aan de norm voor het studieadvies, dan wordt het studieadvies opgeschort tot uiterlijk het einde van het tweede studiejaar van je inschrijving bij dezelfde opleiding. Aan het eind van het tweede studiejaar moet je aan de norm van een positief advies voldoen, zoals die in dat volgende studiejaar geldt. Heb je vorig studiejaar (of een eerder jaar) een opgeschort advies ontvangen en kom je daardoor dit studiejaar nog in aanmerking voor een bindend studieadvies, dan geldt voor jou de norm van dit studiejaar. Oftewel 45 EC en eventuele geoormerkte cursussen. Let hierbij wel op dat de EC die je in een eerder studiejaar hebt behaald, net als verkregen vrijstellingen, niet meetellen bij de berekening van je aantal behaalde EC uit de propedeuse. Eerder in deze paragraaf vind je uitgebreide informatie over de norm en 19/283

20 wat wel en niet meetelt voor de berekening van je aantal EC. Voor een opgeschort advies geldt dezelfde procedure als voor het reguliere studieadvies. Is je studievertraging ontstaan door een van bovengenoemde bijzondere omstandigheden? Meld dit dan zo spoedig mogelijk schriftelijk bij de examencommissie met het verzoek om deze omstandigheden te betrekken bij het afgeven van het studieadvies. Benader ook zo snel mogelijk de studentendecaan en/of de studieloopbaanbegeleider. Zij adviseren de examencommissie. Zie ook paragraaf 8.3. Voldoet u aan het eind van het tweede studiejaar, nadat de examencommissie uitstel heeft verleend, niet aan de norm voor een positief advies dan krijgt u een negatief advies met een afwijzing en wordt u niet langer toegelaten tot dezelfde opleiding aan de HU. In het geval u ook in het tweede studiejaar vanwege bijzondere omstandigheden de norm niet kunt halen, kan de examencommissie een uitzondering maken en met in achtneming van de persoonlijke omstandigheden besluiten dat u een negatief advies zonder afwijzing krijgt. Dit betekent dat u toch door mag met de opleiding. Het is aan de examencommissie om aan de hand van een advies van de studentendecaan te beoordelen of de bijzondere omstandigheden ertoe hebben geleid dat de student ook in het tweede jaar van inschrijving de norm niet heeft kunnen halen. Tussentijdse uitschrijving: Als je je voor 1 mei hebt uitgeschreven en je vervolgens in een later studiejaar weer opnieuw inschrijft, wordt formeel weer van een eerste inschrijving gesproken en dien je opnieuw aan de norm te voldoen. Je moet dus in dat studiejaar opnieuw 45 EC behalen, waarvan geoormerkte vereisten deel uit kunnen maken. Voor die 45 EC tellen vrijstellingen niet mee, maar blijven ook de resultaten die bij een eerdere inschrijving (voor de onderbreking) bij de opleiding zijn behaald, buiten beschouwing. Indien er 15 of meer EC aan vrijstellingen en/of eerder behaalde resultaten zijn, moet je aan het einde van dat jaar het propedeutisch getuigschrift hebben behaald. Hieronder wordt een overzicht van de norm voor het bindend studieadvies gegeven. Inschrijving Norm* Wat telt niet mee? 1 e jaar, 1 e keer 45 EC Vrijstellingen Nieuwe start na staking (onderbreking inschrijving). 45 EC Vrijstellingen Eerder behaalde resultaten 2 e jaar (zonder onderbreking na opgeschort advies 45 EC Vrijstellingen Eerder behaalde resultaten *incl. geoormerkte vereisten Als het door verkregen vrijstellingen en eerder behaalde resultaten niet mogelijk is 45 EC uit de propedeuse te halen, dan moet de gehele propedeuse zijn behaald om aan de norm te voldoen Overstappen Als je tijdens het studiejaar wilt overstappen naar een andere opleiding binnen de hogeschool, dan moet je je daarvoor volledig opnieuw inschrijven en dan moet de (nieuwe) opleiding daarvoor toestemming geven. Stap je over tijdens je eerste studiejaar houd dan goed de regels voor het studieadvies in de gaten. Vraag desnoods advies hieromtrent aan de studentendecaan. Zie voor het studieadvies paragraaf Overstappen binnen de opleidingsvarianten HBO-Rechten Voltijdstudenten hebben de mogelijkheid om over te stappen naar deeltijd. Daarbij gelden de volgende bepalingen: de student moet beschikken over werk dat voldoet aan de eisen voor de praktijktijd die gelden voor het studiejaar waarnaar wordt overgestapt; de studiepunten die behaald zijn in de voorafgaande jaren als voltijdstudent blijven van kracht. Overstappen naar de afstudeerrichting kandidaat-gerechtsdeurwaarder is alleen in beperkte mate mogelijk omdat het programma door de eisen die het Ministerie van Justitie stelt op onderdelen afwijkt van de programma s HBR voltijd en deeltijd. Overstappen naar de opleiding SJD Studenten van HBO-Rechten kunnen tijdens hun studie overstappen naar de opleiding SJD. Naarmate deze overstap later tijdens de opleiding plaatsvindt, neemt de kans op vertraging toe. Studenten die een 20/283