Studiegids. Bacheloropleiding deeltijd. Technische Bedrijfskunde

Transcriptie

1 Studiegids Bacheloropleiding deeltijd Technische Bedrijfskunde Hogeschool Utrecht, HU Diensten Utrecht, januari 2013

2 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 6 2 Inrichting van de opleiding Beroepsprofiel Beroep Uitwerking van beroepsprofiel Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Vaardigheden afgestudeerde Werkveld en functies Opleidingsprofiel Algemeen Doelstelling opleiding Het hbo-niveau van de opleiding Didactische uitgangspunten Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Verkorte en versnelde opleidingsroutes Getuigschriften Graden en titulatuur Opleidingsstructuur Propedeuse Programma Propedeuse Studieadvies Overstappen Hoofdfase Toelating hoofdfase Programma s Hoofdfase Stages en stagewaardigheid Profileringsruimte Excellentie Afstuderen Vervolgopleidingsmogelijkheden Examencommissie Instelling en Benoeming Samenstelling Taken en bevoegdheden Verzoekschrift Absentiemelding Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen Voorzieningen Begeleiding ICT-faciliteiten Algemeen Studentenmail Sharepoint OSIRIS Student Wachtwoord Informatiebeveiliging en privacy Registratie studievoortgang Onderwijsbureau Studievereniging Opleidingscommissies Contactgegevens Cursussen 41 2/196

3 3.1 Cursusdeelname Inschrijving voor cursussen Aanwezigheidsplicht Ingangseisen Cursusbeschrijvingen Tentamens en examens Introductie Vrijstellingen Organisatie tentamens Tentamenvorm en -duur Tentamenrooster Inschrijving en deelname (her)tentamens Voorzieningen in geval van een functiebeperking Legitimatieplicht bij tentamens Gang van zaken tijdens tentamens Beoordeling Toekennen resultaat en inzage Onregelmatigheden / fraude Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk Geldigheidsduur resultaten Diplomering Procedure afgifte diploma Aantekening cum laude of met genoegen Roosters Jaarrooster Vakanties en vrije dagen Lesdagen en -tijden Openingstijden gebouwen Roosterinformatie en -wijzigingen Klachten, bezwaar en beroep Inleiding Bezwaar Beroep Beroep aantekenen Hoger beroep Klachten Klacht indienen Herzieningsverzoeken bij klachten Ongewenst gedrag Schema klachten, bezwaar en beroep Studentzaken Studiebegeleiding Profileringsfonds Studentendecaan Vertrouwenspersoon Studentenarts Bureau Studentenpsychologen Mediation Studeren met een functiebeperking Verbetering taalvaardigheden Mediatheek International Office Medezeggenschap Inspraakorganen Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten Studium Generale Studentenvereniging /196

4 Algemeen Bestuursbeurs Topsport Trajectum Sport Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren Verzekeringen: aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering Over de HU Algemene informatie Onderwijsprofiel HU Bachelor- en masterstelsel Hogeschool- en faculteitsregelingen Orderegels Kwaliteitszorg Organogram HU Locaties HU Algemene informatie faculteit Natuur en Techniek Algemeen Organogram faculteit Contactgegevens Plattegrond Praktische voorschriften en aanwijzingen Faciliteiten In- en uitschrijven voor de opleiding Toelatingsonderzoek Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming Collegegeld Kosten voor boeken en leermiddelen Overige kosten Financiële tegemoetkoming Cursusbeschrijvingen Propedeuse fase Deeltijdopleiding Organisatie & Beroep Procesmanagement Bedrijfseconomie Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling Customer Intimacy Professionele Competentie Ontwikkeling Hoofdfase Deeltijdopleiding Adviseren en Veranderen Asset Integrity Management Human Resource Management Management Accounting Operational Excellence, Blok Operational Excellence, Blok Prestatiemanagement Procesinnovatie Productontwikkeling Supply Chain Management & Procurement Systems Engineering Technische Processen Professionele Competentie Ontwikkeling Professionele Competentie Ontwikkeling Professionele Competentie Ontwikkeling Professionele Competentie Ontwikkeling Professionele Competentie Ontwikkeling, PL Professionele Competentie Ontwikkeling, Al /196

5 Professionele Competentie Ontwikkeling, AV Professionele Competentie Ontwikkeling, HR Professionele Competentie Ontwikkeling, MA Professionele Competentie Ontwikkeling, OE Professionele Competentie Ontwikkeling, PM Professionele Competentie Ontwikkeling, PO Professionele Competentie Ontwikkeling, SC Professionele Competentie Ontwikkeling, SE Afstudeerproject Bijlagen Onderwijs- en examenregeling Overige regelingen Conversietabel in verband met vernieuwing deel van het curriculum Deze studiegids is op 21 juni 2013 vastgesteld door de instituutsdirecteur Engineering & Design, de heer D Blankestijn, na advies van de (G)OC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 1 juli /196

6 1 Voorwoord Beste student, Voor u ligt de studiegids van de deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde. We hopen dat u bij onze opleiding een prettige en succesvolle studietijd hebt. In deze studiegids vindt u belangrijke spelregels en informatie die u daarbij kunnen helpen. Hogeschool Utrecht biedt vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs aan. Competentiegericht: dat wil zeggen dat u goed voorbereid bent als u in het beroepsleven begint (zie ). Vraaggestuurd: we streven ernaar het onderwijs en ook de ondersteuning eromheen zo in te richten dat u zich in en tijdens uw studie kunt ontwikkelen op een manier die ú belangrijk vindt en die bij u past. Hieronder vindt u informatie over de belangrijkste aspecten van uw studie en de keuzes die u kunt maken. Invloed van de student Veel van onze mogelijkheden zijn ontwikkeld of verbeterd op initiatief van uw medestudenten. De hogeschool beschouwt u als partner, u maakt deel uit van onze kennisgemeenschap. De HU hecht daarom veel waarde aan uw mening en ideeën. Dat begint al bij de evaluaties van alle cursussen, waar u als student uw oordeel en verbetertips kunt geven. Ook organiseren we op opleidingen of faculteiten onderwijsdialogen, waarin we samen in gesprek gaan over uw opleiding en alles eromheen. De HU ondersteunt actief deelname van studenten in opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen (8.12). We vragen u elk jaar de NSE (Nationale Studenten Enquête) in te vullen. En bent u bijzonder tevreden over het onderwijs van die ene docent(e), nomineer hem/haar dan als docent(e) van het jaar! Excelleren De HU waardeert en stimuleert verschillende vormen van excellentie. Als u uitstekende resultaten in uw studie haalt, kunt u bij uw diploma de aantekening cum laude of met genoegen ontvangen (5.2). Maar u kunt ook uitblinken op andere aspecten, zoals innovatie en leiderschap. Ook dat wil de HU graag onderstrepen, en hiervoor is het SIRIUS-programma ontwikkeld. U kunt sterren verzamelen en als u erg goed bent, ontvangt u het predicaat Excellente student (2.5.5.). Verbreden en verdiepen Veel opleidingen kennen afstudeerrichtingen, waarin u zich kunt specialiseren op een onderdeel van uw vakgebied. Daarnaast kennen de meeste opleidingen de zogenaamde vrije profileringsruimte (van 30 EC), die u kunt gebruiken om u te verdiepen binnen uw eigen vakgebied, of om kennis te maken met een geheel ander vakgebied. Binnen uw faculteit, binnen een opleiding van een andere faculteit, maar ook een cursus aan een andere instelling is vaak mogelijk (2.5.4). Ook kunt u een eigen examenprogramma ontwikkelen, uw studieadviseur ( 2.8.1) kan u hierover adviseren. De examencommissie van uw opleiding (2.6) moet daar wel toestemming voor geven. Ook is er Studium Generale dat inspirerende programma s aanbiedt. Problemen en klachten Heeft u problemen die uw studie negatief beïnvloeden? Of vragen omdat u niet precies weet waar u terecht kunt? Bij uw studieadviseur (2.8.1) of studentendecaan (8.3) bent u aan het juiste adres; zij kunnen u adviseren of doorverwijzen. Als u klachten heeft over de bejegening door studenten of medewerkers, kunt u ook een vertrouwenspersoon (8.4) inschakelen. Zijn er bijvoorbeeld samenwerkingsproblemen in uw projectgroep? Als u ze op tijd inschakelt kunnen onze studentmediators vaak escalatie voorkomen en de samenwerking weer herstellen (8.7). En gaat er binnen de HU iets fout of bent u het niet eens met een besluit? Op elke faculteit of opleiding is een klachtenloket waar u terecht kunt met bezwaren en klachten (7.1). Wat verwacht de HU van u? Wij streven ernaar u een opleiding en studieklimaat te bieden waarin u zich optimaal kunt ontplooien, ook in combinatie met een relevante werkkring. De HU verwacht van elke student dat hij/zij zich aan de interne 1 De nummers verwijzen naar een paragraaf in de studiegids 6/196

7 regels houdt (9.1.4). Ongewenst gedrag (bijvoorbeeld intimidatie, hat s, verbaal of fysiek geweld) wordt niet getolereerd. Als u een diploma haalt, moet u dat ook verdiend hebben. Fraude (4.4.2) wordt niet getolereerd. Zeker als deze gevolgen heeft voor onschuldige medestudenten doordat tentamenresultaten ongeldig worden verklaard, zijn de straffen zwaar. Zowel ongewenst gedrag als fraude kan leiden tot verwijdering van de opleiding. U ziet, er zijn heel veel mogelijkheden bij de HU om een prettige studietijd te hebben. U vindt het merendeel daarvan terug in deze studiegids. Lees de gids goed door, voordat u aan uw studie begint. Via de inhoudsopgave kunt u altijd achterhalen waar u iets kunt vinden. Maar is het niet duidelijk of kunt u het niet vinden: kijk op SharePoint, of vraag het uw studieadviseur of de onderwijsbalie (2.8.3). We wensen u een prettige studietijd en veel succes in dit studiejaar. Mede namens alle collega s die aan uw opleiding bijdragen, De heer ing. D. Blankestijn Directeur Instituut Engineering & Design 7/196

8 2 Inrichting van de opleiding 2.1 Beroepsprofiel Beroep Een beroepsprofiel vormt de neerslag van taken, taakgebieden en werkzaamheden van professionals op een specifiek werkterrein. Steeds vaker blijkt dat de problemen waarmee het bedrijfsleven te maken krijgt niet uitsluitend technisch, economisch of sociaal van aard zijn, maar van een dusdanige complexiteit dat een interdisciplinaire aanpak is vereist. Tegen die achtergrond is de opleiding Technische Bedrijfskunde ontstaan. Er is behoefte aan mensen die zich bezig houden met zaken als kwaliteitsbeleid, efficiencyverbeteringen, logistieke vraagstukken, arbeidsomstandigheden en reorganisatieprojecten en deze kunnen koppelen aan de strategie van de organisatie. Een Technisch Bedrijfskundige is zo iemand. Een TBK-er kan bedrijfsprocessen in onderlinge samenhang en vanuit een technisch perspectief beoordelen en oplossingen aandragen voor veranderingen. Een TBK-er is degene met de helikopterview en functioneert als schakel tussen de bedrijfsprocessen en het management Uitwerking van beroepsprofiel Bedrijven hebben te maken met een toenemende dynamiek en complexiteit. Producten en processen hebben een kortere levenscyclus, bedrijven opereren steeds meer in een technisch complexe, internationale context en ook in de dienstensector is er een toenemende behoefte aan gestroomlijnde bedrijfsprocessen. Er is daarom behoefte aan technisch bedrijfskundigen die analytisch en creatief primaire bedrijfsprocessen kunnen beoordelen en deze systematisch en methodisch kunnen (her)ontwerpen en implementeren, waarbij ze oog hebben voor de integrale effecten op de resultaten van de organisatie. Er is bovendien behoefte aan mensen die een link kunnen leggen tussen nieuwe technologie en de toepassingsmogelijkheden in de bedrijfsvoering en die in staat zijn daar via samenwerking in projecten vorm aan te geven. De opleiding Technische Bedrijfskunde (Bachelor of Business Engineering) wil studenten opleiden die in deze maatschappelijke behoefte voorzien en aan de actuele beroepsvereisten voldoen Competenties beginnende beroepsbeoefenaar De kennis en vaardigheden van een afgestudeerde worden in het competentiegericht onderwijs, dat op de HU toegepast wordt, beschreven in competenties. Onder competentie verstaan we: het vermogen van een beroepsbeoefenaar om op een adequate manier taken uit te voeren, oplossingen te vinden en deze te realiseren in de dagelijkse beroepspraktijk De opleiding Technische Bedrijfskunde behoort tot de Engineering-opleidingen. Voor deze opleidingen is de competentieset vastgesteld met de volgende competenties: Analyseren; Onderzoeken; Ontwerpen; Adviseren; Realiseren; Beheren; Managen; Professionaliseren. 8/196

9 Een startend beroepsbeoefenaar beschikt over een combinatie van bovenstaande competenties, op verschillende niveaus. Steeds vormt een TBK-er de schakel tussen management en bedrijfsprocessen. De TBK-er moet daarom van alle bedrijfsprocessen in de organisatie voldoende kennen om hun samenhang te beoordelen. Daarnaast is de TBK-er in staat om zich in elk van deze processen zodanig te verdiepen, dat hij de taal van de techniek en het bedrijfsproces kan spreken en, in lijn met de bedrijfsstrategie en doelstellingen, een procesverbetering kan realiseren. De opdrachten waar een TBK-er aan werkt, laten zich beschrijven aan de hand van de rol, het domein, de resultaten en de context. Context - Grote/kleine organisatie - Veel/weinig nieuwe technologie - Veel/weinig stakeholders - Groot/klein projectteam - Weinig/veel ondersteuning - Nieuwe/bestaande markt - Expert/brede basis kennis - Nieuwe/bestaande kennis Rollen - TBK projectleider - TBK adviseur - TBK manager - TBK ondernemer Opdracht Domeinen Resultaten Operational Excellence Customer Intimacy Product Leadership Technical Processes Managing Services and Performance Produceren Organiseren Kennis Mobiliseren Inzicht krijgen Verwerven Vragen opdracht Ontwerpen Plan met Vinden draagvlak Uitvoeren Kwaliteit Toepassen uitvoering Resultaten beoordelen Evalueren en overdragen Kennis beoordelen Interactie Actoren in beeld Interactie strategie Doen met verstand Feedback op interactie 9/196

10 Rollen van een Technisch Bedrijfskundige De TBK adviseur neemt een TBK probleem onder de loep en zorgt voor een gedragen procesverbetering volgens de state of the art van het TBK vakgebied; De TBK projectleider neemt een TBK project op zijn schouders en zorgt ervoor dat deze op de afgesproken manier voor een tevreden opdrachtgever wordt afgerond; De TBK manager zorgt ervoor dat de bedrijfsprocessen van een team/afdeling/unit optimaal verlopen. De TBK manager bepaalt de prioriteiten en geeft regelmatig opdrachten aan anderen en coacht op het optimale resultaat. Hij/zij is zijn eigen TBK adviseur en vanuit deze rol lost hij/zij regelmatig TBK problemen op; Een TBK ondernemer ontwikkelt een eigen businessplan en is in staat hiervoor andere stakeholders te interesseren zodat hij/zij het plan met succes uit kan voeren. Hiervoor schakelt hij/zij regelmatig over naar de andere TBK rollen. Domein(en) van de opdracht Een TBK-er neemt niet alle opdrachten op zich. Hieronder de vijf domeinen waarbinnen de Utrechtse TBKer opdrachten aanneemt: Operational Excellence: bedrijfsprocessen kwantificeren en efficiency verbeteren; Customer Intimacy: processen met klanten optimaal maken; Product Leadership: innovatie processen verbeteren; Technical Processes: het gebruik van innovatieve technologie om bedrijfsprocessen en producten te verbeteren; Managing Services and Performance de samenwerking tussen bedrijven verbeteren (supply chain, inkoop/verkoop, make or buy beslissingen). Een opdracht kan meerdere domeinen omvatten. Een domein wordt vastgelegd door de resultaten te beschrijven die in het domein behaald moeten worden. Deze resultaten worden binnen de opleiding TBK beschreven aan de hand van de TBK-resultatenmatrix (product/dienst, organisatieproces, kennis, interactie). Resultatenmatrix De resultatenmatrix geeft inzicht in vier verschillende gebieden waarop een kenniswerker resultaten moet kunnen realiseren: Produceren Product of Dienst Dit is het meest tastbare resultaat waar een opdrachtgever (baas of klant) voor betaalt. Bij adviesprojecten gaat het om een adviesrapport, bij implementatieprojecten om een gerealiseerde verandering van de bedrijfsprocessen. Organiseren Proces Een gestructureerde resultaatgerichte aanpak van projecten zorgt voor een goed resultaat, op tijd, binnen budget. Kennis mobiliseren Kennis Voor een succesvol project dat bijdraagt aan het concurrentievermogen van een organisatie is state of the art kennis nodig, die correct gebruikt wordt. Vaak is het nodig bestaande modellen en methodes aan te passen of nieuwe te ontwikkelen. Het is ook belangrijk deze ontwikkelingen voor andere leden in de organisatie beschikbaar te maken. Interactie Impact Al dat moois heeft echter niets om het lijf als het geen impact heeft. De interactie met alle betrokkenen bepaalt of het echte probleem opgelost is, of de mensen meegegroeid zijn met de oplossing en of ze hun gedrag op de gewenste manier veranderen. 10/196

11 Produceren Organiseren Kennis mobiliseren Interactie Oriënteren Inzicht krijgen Verwerven opdracht Vragen Actoren in beeld Aanpak kiezen Ontwerpen Plan met draagvlak Vinden Interactie strategie Realiseren Uitvoeren Kwaliteit uitvoering Toepassen Doen met verstand Reflecteren Producten Beoordelen Evalueren overdragen Kennis Beoordelen Feedback op Interactie Resultaat Product Dienst Proces Kennis Impact In het proces om deze vier resultaten (product/dienst, organisatieproces, kennis, interactie) op te leveren kunnen we globaal vier stappen onderscheiden: oriënteren, aanpak kiezen, realiseren en reflecteren. Omdat de TBK-er in staat is al deze stappen goed te doorlopen zorgt hij voor de kwaliteit van het resultaat. De oriëntatie zorgt dat hij de juiste vraag oplost en gebruik maakt van de juiste kennis en de juiste mensen. Een samenhangende aanpak leidt tot een goede oplossing en een goede samenwerking. Een goede uitvoering maakt dat iedereen resultaatgericht werkt, dat kennis goed wordt toegepast en dat de oplossing ook echt werkt. En door reflectie weet de TBK-er in hoeverre de resultaten aan de verwachtingen van alle betrokkenen voldoen. En hij leert ervan voor volgende projecten. In de praktijk zullen deze stappen vaak meerdere malen doorlopen worden en dan ontstaat een (leer)cirkel zoals die van Deming (Plan, Do, Check, Act). Niveau van de resultaten Het zal duidelijk zijn dat een pas afgestudeerde arts geen openhartoperatie uit mag voeren en een junior adviseur niet direct op de raad van bestuur afgestuurd wordt. Er is kennelijk verschil in niveau van de opdrachten en daarmee de resultaten. Er spelen twee factoren een rol: Zelfstandigheid bij uitvoering: 1. Reproductief: probleem, aanpak en oplossing liggen vast 2. Taakgericht: probleem ligt vast, aanpak wordt binnen beperkte ruimte gekozen. Oplossing verantwoord. 3. Probleemgericht: probleem moet afgebakend worden, methode gekozen. Correctheid oplossing moet aangetoond worden. 4. Situatiegericht: probleem wordt zelfstandig aangekaart, afgebakend en opgelost. 11/196

12 Complexiteit van de context Beginnend Complex Stakeholders complex Weinig Veel Projectteam Klein Groot Ondersteuning Veel Weinig Kennis Bestaand Nieuw Kennis Basis Expert Kwantitatief Nauwelijks Veel Technologie Bestaand Nieuw Internationaal Nee Ja Markt Bestaand Nieuw Het niveau van een resultaat wordt bepaald door de mate van zelfstandigheid in de uitvoering en de complexiteit van de context. Gedurende de opleiding neemt het niveau van de opdrachten en projecten toe. Studenten gaan in toenemende mate zelfstandig bedrijfsproblemen oplossen in een meer complexe context Vaardigheden afgestudeerde Zie hiervoor paragraaf Werkveld en functies Een Technisch Bedrijfskundige is goed voorbereid om te werken in: een complexe en veranderende context als gevolg van technische innovaties, fusies, overnames, reorganisaties, netwerken, etc.; bedrijven die werken met processen die goederen en/of diensten voortbrengen met een focus op die processen die overeenkomsten vertonen met industriële processen; een internationale context (zowel het werken bij multinationals in Nederland als bij vestigingen in het buitenland). De rollen waarvoor een Technische Bedrijfskundige wordt opgeleid zijn: (assistent) Projectleider: Trefwoorden voor projectmanagement zijn onder andere: multidisciplinair samenwerken, resultaatgerichtheid, wisselende omgevingen, unieke in de tijd afgebakende projecten, het kunnen hanteren van verschillende rollen. (junior) Adviseur: De adviseur stelt zijn kennis en vaardigheid in dienst van een opdrachtgever voor wie hij capaciteit en deskundigheid levert. Competenties op het gebied van procesbegeleiding van veranderingstrajecten zijn hierbij van het grootste belang. (beginnend) Ondernemer: Een bedrijfskundige is toegerust om zijn persoonlijke kwaliteiten te combineren met professionele kennis en vaardigheden nodig voor het opzetten en runnen van een bedrijf. (assistent) Manager: Een bedrijfskundige is toegerust om zijn persoonlijke kwaliteiten te combineren met professionele kennis en vaardigheden nodig voor het beheersen en runnen van een bedrijf. 12/196

13 2.2 Opleidingsprofiel Algemeen De technisch bedrijfskundige van Hogeschool Utrecht richt zich op procesoptimalisatie in een technische context, voor technische producten en/of technische dienstverlening. De opleiding Technische Bedrijfskunde behoort tot de Engineering-opleidingen. Voor deze opleidingen is de competentieset vastgesteld met de volgende competenties: Analyseren; Onderzoeken; Ontwerpen; Adviseren; Realiseren; Beheren; Managen; Professionaliseren. Een TBK-er opereert in de volgende velden: Operational Excellence: Bedrijfsprocessen kwantificeren en efficiency verbeteren; Customer Intimacy: Processen met klanten optimaal maken; Product Leadership: Innovatie processen verbeteren; Technical Processes: Het gebruik van innovatieve technologie om bedrijfsprocessen en producten te verbeteren; Managing Services and Performance: De samenwerking tussen bedrijven verbeteren, alsmede de prestaties van het bedrijf zelf (supply chain,inkoop/verkoop, make or buy beslissingen, Lean Six Sigma). Hiertoe moet hij/zij de volgende werkzaamheden goed kunnen uitvoeren: analyseren en diagnosticeren van organisatie- en omgevingsbehoeften; opstellen functionele eisen; ontwerpen van bedrijfsprocessen met focus op: o de adequate toepassing van (nieuwe) technologie; o de potentie van de veranderende markt; o een kosten-baten analyse en gekwantificeerde keuzemogelijkheden; o het functioneren van mensen in de organisatie; o de consequenties voor de rest van de organisatie (integraal denken); o scenario s en simulatietechnieken om de resultaten te voorspellen; implementatie in een complexe omgeving. De opleiding wil hiervoor Technisch Bedrijfskundigen opleiden die: specialisten zijn in bedrijfsprocessen en in staat een brug te slaan tussen de mensen in de verschillende afdelingen; door hun veelzijdige kennis (multidisciplinair) een organisatie zien als een geheel met verschillende afdelingen waarin verschillende mensen met verschillende meningen samenwerken; een helikopterview hebben ontwikkeld waarmee de afdelingsoverschrijdende en organisatieoverschrijdende problemen zichtbaar worden en kunnen worden opgelost; in staat zijn hun theoretische kennis toe te passen in concrete situaties; flexibel, innovatief, analytisch en sociaal vaardig zijn; zowel zelfstandig als in teamverband kunnen functioneren. Belangrijk speerpunt voor de Faculteit Natuur en Techniek is Duurzaamheid. Voor de Utrechtse Technisch Bedrijfskundig Ingenieur gelden de volgende competenties rondom Duurzaamheid. 13/196

14 Kennis: De Utrechtse TBK Ingenieur heeft kennis van en inzicht in: Verschillende definities en opvattingen betreffende duurzaamheid; Verschillende methoden van bepalen van duurzaamheid welke relevant zijn voor zijn vakgebied; Mogelijkheden van duurzaamheid in de hele keten en op de drie P s (People, Planet, Profit); Effecten van materiaal- en productiemethoden op duurzaamheid in het algemeen; Ontwikkelingen en trends op het gebied van duurzaamheid en duurzame materialen; Relevante methoden en technieken voor duurzaam ontwerpen en realiseren. Vaardigheden: De Utrechtse ingenieur kan: Verschillende methoden voor het bepalen van duurzaamheid toepassen en keuzes daarin onderbouwen; Nieuwe trends en ontwikkelingen (op het gebied van duurzaamheid) inpassen in de eigen werkzaamheden; Alternatieven ontwikkelen op verschillende aspecten van duurzaamheid; Uitleggen welke effecten keuzes in het (eigen) ontwerpproces hebben op duurzaamheid en welke alternatieven er zijn. Gedrag: De Utrechtse ingenieur laat zich leiden door: Gezamenlijke en individuele verantwoordelijkheid richting milieu en maatschappij; De impact van de eigen werkzaamheden op duurzaamheid; Visie op zowel lange termijn als korte termijn oplossingen Doelstelling opleiding De opleiding Technische Bedrijfskunde heeft als doel het verzorgen van hoger beroepsonderwijs dat de afgestudeerden in staat stelt om als professioneel Technisch Bedrijfskundige in de samenleving te kunnen functioneren Het hbo-niveau van de opleiding De HU heeft als doel haar studenten op te leiden voor een functie op hbo-niveau en elke afgestudeerde student dient aan een groot aantal (beroeps)competenties te voldoen die zijn afgeleid van het beroepsprofiel. Om het niveau van beroepsuitoefening te bepalen worden de volgende vijf samenhangende criteria gehanteerd: kennis en inzicht ; toepassen kennis en inzicht; oordeelvorming; communicatie; leervaardigheden. Deze criteria zijn ook wel bekend onder de naam Dublin descriptoren en worden in Europa gehanteerd om internationaal het niveau van beroepsuitoefening te bepalen. Om de competentie ontwikkeling in het curriculum en van de studenten inzichtelijk te maken, staat de TBK-resultatenmatrix centraal met daarin vier verschillende gebieden waarop een kenniswerker resultaten moet kunnen realiseren: product/dienst, organisatieproces, kennis en impact. Het niveau van een resultaat wordt bepaald door de mate van zelfstandigheid bij de uitvoering en de complexiteit van de context. 14/196

15 Produceren Organiseren Kennis mobiliseren Interactie Inzicht Krijgen Verwerven Opdracht Vragen Actoren in Beeld Ontwerpen Plan met Draagvlak Vinden Interactie Strategie Uitvoeren Kwaliteit Uitvoering Toepassen Doen met Verstand Resultaten Beoordelen Evalueren en Overdragen Kennis Beoordelen Feedback op Interactie Product / Dienst Organisatie proces Kennis Impact De resultatenmatrix dekt de hiervoor genoemde Dublin descriptoren als volgt af: toepassen kennis en inzicht (kolom 1 en 2); kennis en inzicht (kolom 3); communicatie (kolom 4); oordeelvorming (rij 1 en 2); leervaardigheden (kolom 3 en rij 4) Didactische uitgangspunten Alle opleidingen van Hogeschool Utrecht zijn opgebouwd volgens een competentiegericht onderwijsmodel. Onder een competentie verstaan we het vermogen van een beroepsbeoefenaar om op een adequate manier taken uit te kunnen voeren, oplossingen te vinden en te realiseren in de dagelijkse beroepspraktijk. Voor ons onderwijs betekent dit het volgende: Het onderwijs richt zich op het verwerven van beroepscompetenties: het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken worden uitgevoerd binnen of buiten Nederland, in een internationale context; Leren is een doelgerichte activiteit van u als student. Het onderwijs stimuleert daarom actief en zelfstandig leren; De docent ondersteunt en coacht uw leerproces en is inhoudelijk expert op een bepaald competentiegebied; Het leren vindt zoveel mogelijk plaats in realistische leeromgevingen, waarbij leertaken lijken op beroepstaken; Het onderwijs baseert zich op het concurrency-principe. Leermomenten op de opleiding en in de beroepspraktijk beïnvloeden elkaar positief; Leren is een sociaal en interactief proces en dit doet u nooit alleen. Daarom werkt u in de opleiding veel samen: met andere studenten, met docenten en met professionals uit de praktijk. Om vast te stellen op welk niveau u de competenties beheerst, zijn er periodiek toetsen waaraan u deelneemt. De toetsen worden beoordeeld en geven u inzicht in de vorderingen van uw leerproces; Toetsen zijn bedoeld om vast te stellen welk beheersniveau van de competenties is bereikt en de student inzicht te geven in de vorderingen in het eigen leerproces. De didactiek van de opleiding staat in het teken van competentiegericht onderwijs. Hierbij wordt gestreefd naar een optimale balans tussen levensechte praktijkopdrachten en verdiepende lesprogramma s en trainingen. 15/196

16 De opleiding kent daarmee verschillende onderwijsvormen: Studieloopbaanbegeleiding: ondersteuning en coaching binnen en buiten de opleiding; Theorieonderwijs: hoorcolleges, responsie- en werkcolleges en zelfstudieopdrachten; Workshops/werkgroepbijeenkomsten: trainingen in kleine groepen die erop zijn gericht dat de student zich methodische kennis eigen maakt en specifieke beroepsvaardigheden oefent; Praktijkbegeleiding: begeleiding van de praktijkperiode vanuit de opleiding en de instelling; Supervisie: in kleine groepen met docent gericht op reflectie op eigen beroepsontwikkeling; Casus/projectonderwijs: groepsgewijze realisatie van producten in afgebakende periode. 2.3 Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Voltijdopleiding Een voltijdopleiding veronderstelt dat u 40 uur per week beschikbaar bent voor het volgen van onderwijs aan de hogeschool. Voltijdopleidingen zijn bedoeld voor studenten die rechtstreeks van de havo of het vwo (N&T, N&G, E&M) of mbo (niveau 4) komen. Studenten met een ander profiel dienen een deficiëntietoets af te leggen voor het ontbrekende vak, dan wel vakken. Voor de voltijdopleiding is een aparte studiegids beschikbaar (Studiegids bacheloropleiding Technische Bedrijfskunde Voltijd ). Deeltijdopleiding Er is ook de mogelijkheid om te kiezen voor een deeltijdopleiding. Deeltijd wil zeggen dat u een avond per week de opleiding volgt. In een deeltijdopleiding is veel aandacht voor hetgeen u parallel aan uw studie in de beroepspraktijk leert. Kenmerkend is dan ook dat het werk aansluit bij het onderwijs dat u volgt en dat het curriculum en het rooster daarop is aangepast. Om toegelaten te worden tot de deeltijdopleiding dient u als student aan dezelfde vooropleidingseisen te voldoen als bij de voltijdopleiding; het diploma van de deeltijdopleiding is dan ook gelijkwaardig aan dat van de voltijdopleiding. Voor de deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde geldt verder dat de student een passende functie in het relevante werkveld dient te hebben. Personen van 21 jaar en ouder die niet beschikken over de juiste vooropleiding, dienen van het toelatingsonderzoek van de HU de toetsen Nederlands, Engels en Management & Organisatie met goed gevolg af te leggen. Daarnaast vindt een toelatingsgesprek plaats. Voor meer informatie omtrent de vooropleidingseisen zie het facultaire hoofdstuk 10 van de OER Verkorte en versnelde opleidingsroutes Een verkorte route is eventueel mogelijk doordat de examencommissie vrijstellingen kan verlenen voor delen van het curriculum, bijvoorbeeld als u gelijkwaardige cursussen bij een andere Hogeschool of Universiteit hebt behaald. Meer informatie hierover vindt u in paragraaf 4.2. Neem voor de informatie omtrent de (on)mogelijkheden van vrijstellingen contact op met de studieadviseur van de deeltijdopleiding Technische Bedrijfskunde Getuigschriften Als bewijs dat u (een deel van) de opleiding heeft afgerond (propedeuse of bachelor), wordt door de examencommissie een diploma uitgereikt. De wettelijke term hiervoor is getuigschrift, maar omdat wij in het gangbare taalgebruik binnen de HU over diploma s spreken, zullen we in deze studiegids de term diploma gebruiken. We kennen binnen deze bacheloropleiding de volgende diploma s: het propedeutisch diploma na het behalen van het propedeutisch examen; het bachelordiploma na het behalen van het afsluitend examen. 16/196

17 De voorzitter en een lid van uw examencommissie ondertekenen het diploma. Aan het bachelordiploma wordt een Internationaal Diploma Supplement (IDS) volgens het Europese model toegevoegd. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Het IDS geeft inzicht in de aard en de inhoud van de opleiding en de behaalde studieresultaten. Dit bevordert de internationale herkenbaarheid van de opleiding en het diploma. U ontvangt per opleiding slechts één propedeutisch en één bachelordiploma. Zie par voor de procedure voor afgifte van het diploma. Het diploma wordt in beginsel in het Nederlands opgesteld. Op uw verzoek kan er, in plaats van het Nederlandstalig diploma, een Engelstalig diploma worden verstrekt. Het Internationaal Diploma Supplement wordt altijd in het Engels opgesteld. Hebt u meer dan een tentamen met goed gevolg hebt afgelegd, maar krijgt u geen diploma omdat u niet het hele examenprogramma heeft behaald, dan kunt u de examencommissie vragen een verklaring af te geven. Daarop worden de behaalde tentamens vermeld. De verklaring wordt, net als het diploma, ondertekend door de voorzitter en een lid van uw examencommissie Graden en titulatuur Als u een zogenaamde degree -opleiding (bacheloropleiding) bij de HU afrondt, krijgt u een graad. De graad wordt namens het College van Bestuur verleend door de examencommissie. Bij een bacheloropleiding wordt de graad Bachelor verleend, als u met goed gevolg het afsluitend examen heeft afgelegd. Aan de graad wordt een vermelding van het vakgebied of het beroepenveld waarop de graad betrekking heeft toegevoegd. Het verlenen van de graad Bachelor geeft het recht om deze, afgekort tot B (met toevoeging) achter uw eigen naam te vermelden. De graad Bachelor geeft u ook het recht om een titel te voeren. In dat geval mag u in plaats van de graadvermelding (dus niet in combinatie) de volgende titel gebruiken: De titel ingenieur, afgekort tot ing. voorafgaand aan de naam, indien het een opleiding betreft op het gebied van landbouw en de natuurlijke omgeving of op het gebied van de techniek; De titel baccalaureus, afgekort tot bc. voorafgaand aan de naam, indien het een andere opleiding betreft. Bij de opleiding Technische Bedrijfskunde aan de Faculteit Natuur en Techniek van de Hogeschool Utrecht wordt de graad: Bachelor of Engineering verleend Opleidingsstructuur Studiefases De opleiding bestaat uit twee studiefases, die in dit hoofdstuk verder uitgewerkt worden: de propedeutische fase en de hoofdfase. De opleiding begint met een propedeutische fase van een jaar. Deze fase sluit u af met het behalen van een propedeutisch diploma. Na de propedeuse volgt de hoofdfase van drie jaar. Deze fase sluit u af met het behalen van een bachelordiploma. Zie verder par. 2.4 en 2.5. Wettelijke studieduur, studielast en studiepunten De studielast van de opleiding en de bijhorende cursussen wordt uitgedrukt in hele studiepunten (EC) volgens het European Credit Transfer System (ECTS). Dit is een studiepuntensysteem om opleidingen internationaal vergelijkbaar te maken. De studielast van 1 EC komt overeen met 28 studie-(klok)uren. De reguliere bacheloropleiding duurt vier jaar. Bij de opbouw van de opleiding is een studielast van 60 EC, oftewel 1680 uur, per studiejaar als uitgangspunt genomen. De totale studielast van de opleiding (onderwijs, zelfstudie en praktijktijd/stages) bedraagt dus 240 EC. Let goed op welke tabel hieronder u raadpleegt. Per tabel is erboven steeds aangegeven voor welke studenten deze van toepassing is. In de cursusbeschrijving is per cursus de studielast opgenomen, uitgedrukt in hele studiepunten. EC s worden toegekend nadat de desbetreffende cursus is afgerond met het bijbehorende tentamen. 17/196

18 Als er deeltentamens worden afgenomen, krijg u pas studiepunten als alle deeltentamens van een cursus zijn afgelegd en gezamenlijk tot een voldoende resultaat leiden. Zie ook par 0. Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die zijn ingestroomd in studiejaar Jaar 1 Organisatie & Beroep (10 EC) Procesmanagement (10 EC) Bedrijfseconomie (10 EC) Customer Intimacy (10 EC) Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Jaar 2 Operational Excellence(20 EC) Technische Processen (10 EC) Prestatiemanagement (10 EC) PCO-3: Presenteren/overtuigen/ argumenteren (10 EC) PCO-4: Samenwerken, projectmanagement (10 EC) Jaar 3 Management Accounting(10 EC) Adviseren & Veranderen (10 EC) Keuzemodule 1 (10 EC) Keuzemodule 2 (10 EC) PCO -5: Adviesvaardigheden, kritisch denken, organisatiecultuur en ethiek (10 EC) PCO-6: Onderzoeksvaardigheden-1 (10 EC EC) Jaar 4 Keuzemodule 3 (10 EC) Procesinnovatie (10 EC) Afstudeeropdracht (30 EC) PCO-7: Onderzoeksvaardigheden-2 en het schrijven van een scriptie (10 EC) Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die zijn ingestroomd in studiejaar Jaar 1 Organisatie & Beroep (10 EC) Procesmanagement (10 EC) Customer Intimacy (20 EC) Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Jaar 2 Operational Excellence(20 EC) Technische Processen (10 EC) Prestatiemanagement (10 EC) PCO-3: Presenteren/overtuigen/ argumenteren (10 EC) PCO-4: Samenwerken, projectmanagement (10 EC) Jaar 3 Management Accounting(10 EC) Adviseren & Veranderen (10 EC) Keuzemodule 1 (10 EC) Keuzemodule 2 (10 EC) PCO -5: Adviesvaardigheden, kritisch denken, organisatiecultuur en ethiek (10 EC) PCO-6: Onderzoeksvaardigheden-1 (10 EC EC) Jaar 4 Keuzemodule 3 (10 EC) PCO-7: Onderzoeksvaardigheden-2 en het schrijven van een scriptie (10 EC) Procesinnovatie (10 EC) Afstudeeropdracht (30 EC) 18/196

19 Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die zijn ingestroomd in studiejaar zonder vrijstelling voor Technische Processen. Jaar 1 Organisatie & Beroep (10 EC) Procesmanagement (10 EC) Technische Processen (20 EC) Jaar 2 Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Operational Excellence (20 EC) PCO (10 EC) Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Customer Intimacy (20 EC) PCO (10 EC) Jaar 3 Management Accouting (10 EC) Adviseren & Veranderen (10 EC) Keuzemodule 1 (10 EC) Keuzemodule 2 (10 EC) PCO -5: Adviesvaardigheden, kritisch denken, organisatiecultuur en ethiek (10 EC) PCO-6: Onderzoeksvaardigheden-1 (10 EC EC) Jaar 4 Keuzemodule 3 (10 EC) Procesinnovatie (10 EC) Afstudeeropdracht (30 EC) PCO-7: Onderzoeksvaardigheden-2 en het schrijven van een scriptie (10 EC) Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die in studiejaar of eerder zijn ingestroomd met een vrijstelling voor Technische Processen. Jaar 1 Organisatie & Beroep (10 EC) Procesmanagement (10 EC) Customer Intimacy (20 EC) Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Jaar 2 Operational Excellence (20 EC) Keuzemodule 1 (10 EC) Keuzemodule 2(10 EC) PCO (10 EC) PCO (10 EC) Jaar 3 Keuzemodule 3 (10 EC) Keuzemodule 4 (10 EC) Keuzemodule 5 (10 EC) Procesinnovatie (10 EC) PCO (10 EC) PCO (10 EC) Jaar 4 Afstudeeropdracht (30 EC) 19/196

20 Overzicht curriculum TBK-deeltijd voor studenten die in studiejaar of eerder zijn ingestroomd zonder vrijstelling voor Technische Processen. Jaar 1 Organisatie & Beroep (10 EC) Procesmanagement (10 EC) Technische Processen (20 EC) Inleiding Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Professionele Competentie Ontwikkeling (10 EC) Jaar 2 Customer Intimacy (20 EC) Operational Excellence (20 EC) PCO (10 EC) PCO (10 EC) Jaar 3 Keuzemodule 1 (10 EC) Keuzemodule 2 (10 EC) Keuzemodule 3 (10 EC) Keuzemodule 4 (10 EC) PCO (10 EC) PCO (10 EC) Jaar 4 Keuzemodule 5 (10 EC) Procesinnovatie (10 EC) Afstudeeropdracht (30 EC) PCO (10 EC) 2.4 Propedeuse De splitsing van de opleiding in een propedeutische fase en een hoofdfase is niet voor niets. De overheid markeert het eerste jaar (de propedeuse) omdat het drie belangrijke functies heeft. Oriëntatie Voor uw studievoortgang is het van groot belang dat u een opleiding volgt die bij u past. Dat betekent dat de inhoud van de opleiding, het beroepenveld waarvoor u wordt opgeleid en de wijze waarop uw opleiding is georganiseerd u moeten aanspreken. De propedeuse is er mede voor bedoeld om te kijken of dat het geval is en is daar ook op ingericht. Selectie Aan het einde van uw eerste studiejaar wordt de balans opgemaakt. Zit u wel op de juiste opleiding? Kunt u het niveau aan? Is uw studievoortgang voldoende? De antwoorden op die vragen blijken een grote voorspellende waarde te hebben voor het uiteindelijk behalen van uw diploma in de termijn die daarvoor staat. Binnen de HU maken we de balans op met een individueel studieadvies op basis van het begeleidingstraject. Daarbij wordt gekeken naar het aantal behaalde studiepunten. Het is heel belangrijk dat u de norm van dit studieadvies kent, en ook de regels die rondom deze norm gelden. Lees daarom paragraaf Studieadvies, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Er geldt namelijk: wie niet aan de norm voldoet en een bindend negatief studieadvies krijgt, mag de opleiding niet vervolgen. Verwijzing Als u onverhoopt niet op een juiste opleiding zit, is het van belang dat u tijdig aankaart dat u twijfelt aan uw studiekeuze. Wellicht is dat onterecht en is uw beeld nog niet compleet. Er zijn voorzieningen die u ondersteunen bij studietwijfel. U kunt bijvoorbeeld terecht bij Centrum Studiekeuze en een studiekeuzetest doen. Belangrijk: neem in geval van twijfel altijd tijdig contact op met uw studieloopbaanbegeleider. 20/196